WERKEN IN BESLOTEN RUIMTEN BRON: ARBOUW

Transcriptie

1 WERKEN IN BESLOTEN RUIMTEN BRON: ARBOUW

2 Inleiding Werken in besloten ruimten brengt specifieke risico s voor de veiligheid en gezondheid met zich mee. Er is kans op dodelijke ongevallen, verwondingen en ongelukken met blijvende invaliditeit als gevolg. Veel incidenten vinden plaats doordat werknemers niet of onvoldoende op de hoogte zijn van de gevaren die het werken in deze ruimten met zich mee kan brengen. Bovendien is hulpverlening in besloten ruimten vaak moeilijk. Het werken in besloten ruimten moet daarom worden gezien als een zeer risicovolle activiteit.

3 Wat is een besloten ruimten? Een besloten ruimte is een moeilijk te betreden werkplek, ook voor hulpverleners, en is slecht te ventileren. Het is er krap, vaak donker en er zijn weinig vluchtmogelijkheden. Vaak is er onvoldoende zuurstof of er (kunnen)zijn gevaarlijke stoffen aanwezig die bij werkzaamheden zijn vrijgekomen. Voorbeelden van besloten ruimten zijn: kelders; installatieruimten; kruipruimten onder vloeren; ketels en opslagreservoirs; rioolstelsels; putten en sleuven; pijpleidingen.

4 Risico s Vooral de slechte toegankelijkheid voor hulpverlening en de slechte ventilatie maken het werken in besloten ruimten gevaarlijk. Gevaren die kunnen optreden bij het werk zijn: gevaar voor verstikking; gevaar voor brand- en explosie; gevaar voor bedwelming of vergiftiging; gevaar voor elektrocutie; gevaar voor beknelling; gevaar voor verwonding door vallen, vallende voorwerpen of bewegende machinedelen.

5 Risico verhogende omstandigheden Omstandigheden waardoor de gevaren kunnen toenemen, zijn bijvoorbeeld: vuile en gladde trappen die de kans op vallen en gewond raken, verhogen; niet opgeruimde gereedschappen en materialen die de kans op struikelen, verhogen; een hoge temperatuur waardoor gevaarlijke stoffen sneller verdampen en zo de kans op brand of explosie toeneemt; het ontbreken van goede verlichting.

6 Wat moet er in de voorbereidingsfase geregeld worden? Voorbereidingsfase Allereerst moet de werkgever proberen om gevaarlijke werkzaamheden zoveel mogelijk te voorkomen of beperken. Bijvoorbeeld door fittingen en koppelingen of boutverbindingen te gebruiken waardoor laswerkzaamheden worden voorkomen; er moeten afspraken worden gemaakt over de bedrijfshulpverlening en de werkgever moet zorgen dat een aantal werknemers een instructie daarvoor krijgt; in sommige gevallen (als de opdrachtgever daarom vraagt) moeten afspraken over het werken in besloten ruimten (zoals planning werkzaamheden, noodzakelijke vergunningen, overzicht mogelijke gevaren) worden vastgelegd in een veiligwerkvergunning of in een Taak Risico Analyse. Deze moet aantoonbaar besproken worden met de betrokken medewerkers; de werkgever moet een visuele inspectie (laten) uitvoeren om vast te stellen of een besloten ruimte veilig is om in te werken. Daarnaast moet hij een meting (laten) uitvoeren om de concentraties zuurstof, giftige stoffen en brandbare of explosieve gassen in de ruimte te bepalen (als hij dat niet zelf kan doen, kan hij bijvoorbeeld zijn arbodienst daarvoor vragen); de tijd die werknemers in een besloten ruimte doorbrengen en het aantal werknemers moet zo beperkt mogelijk zijn. Bij langdurige werkzaamheden moeten werknemers elkaar kunnen afwisselen.

7 Wat moet de werkgever regelen? Tijdens het werk de werkgever moet ervoor zorgen dat er BHV-ers zijn als er werkzaamheden in besloten ruimten plaatsvinden. Daarnaast moet er een noodprocedure zijn om direct hulp te kunnen bieden; er moet een toezichthouder/veiligheidswacht worden aangesteld, die erop toeziet dat alle noodzakelijke maatregelen in acht worden genomen tijdens de werkzaamheden. De veiligheidswacht moet in geval van nood hulp kunnen verlenen en ervoor zorgen dat de toegang tot de besloten ruimte open blijft; in besloten ruimten mogen alleen explosievrije elektrische apparatuur en verlichting worden gebruikt. Alle apparatuur moet van veilige spanning zijn voorzien (50 V wisselspanning of maximaal 120 gelijkspanning). Accugereedschap is natuurlijk ook veilig; in besloten ruimten moet noodverlichting zijn. Als dat niet mogelijk is, moet de werkgever individuele explosie- en vonkvrije noodverlichting ter beschikking stellen aan zijn werknemers (vonkvrij geldt alleen als er brandbare gassen en dampen in de ruimten aanwezig kunnen zijn); persoonlijke beschermingsmiddelen ter beschikking stellen Bij explosiegevaar moeten kleding en schoenen antistatisch zijn. De overall van de werknemer in de besloten ruimte moet een lichte, opvallende kleur hebben zodat hij goed zichtbaar is voor degene die buiten toezicht houdt.

8 Wat moet de medewerker regelen? Voorbereidingsfase pas in een besloten ruimte werken nadat is vastgesteld dat de ruimte veilig is; voordat het werk begint alle leidingen afsluiten die op de besloten ruimte uitkomen; zorgen voor een vrije toegang naar de werkplek. Toegangswegen en omgeving moeten worden vrijgehouden van materialen, gereedschappen en materieel; ervoor zorgen dat de besloten ruimte vóór en tijdens de werkzaamheden wordt geventileerd; de tijd die zij in een besloten ruimte moeten doorbrengen, voorkomen of beperken; apparatuur en machines, zoals elektrische motoren, dieselmotoren en compressoren zo ver mogelijk van de besloten ruimte plaatsen; zorgen dat de medewerkers weten welke afspraken er zijn gemaakt over de hulpverlening.

9 Wat moet de medewerker regelen? Tijdens het werk zorgen dat de medewerkers weten wie is aangesteld als toezichthouder/veiligheidswacht; tijdens de werkzaamheden afzettingen en markeringen bij de besloten ruimte plaatsen en het waarschuwingsbord Gevaar, niet betreden, besloten ruimte bij de toegang tot de ruimte zetten; alleen explosievrije elektrische apparatuur en verlichting gebruiken; zorgen voor voldoende luchttoevoer en brandbare materialen/bouwdelen (zoals isolatie van de vloer) beschermen; persoonlijke beschermingsmiddelen dragen

10