Inhoud. 1. Inleiding... 27

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inhoud. 1. Inleiding... 27"

Transcriptie

1 Voorwoord... v dankwoord...vii INLEIDEND DEEL Vaststellingen die aanleiding geven tot het maken van deze denkoefening... 1 Inleiding... 1 A. Ontwikkelingen die plaatsvonden de voorbije decennia op het vlak van de beheersing van het procreatievermogen Inleiding De technieken van beheersing van het procreatievermogen... 4 a. Voortplanting in negatieve zin... 4 b. Voortplanting in positieve zin De juridische toelaatbaarheid... 8 a. Voortplanting in negatieve zin... 8 b. Voortplanting in positieve zin i. Algemeen ii. Toelaatbaarheid op Europees vlak iii. Toelaatbaarheid naar Belgisch recht Overzicht van de gevolgen B. Ontwikkelingen inzake de juridische en maatschappelijke erkenning van samenlevingsvormen en de binding met procreatie Inleiding De traditionele binding tussen georganiseerde samenlevingsvorm en procreatie op losse schroeven De ontwikkelingen inzake samenlevingsvormen vanuit demografisch perspectief bekeken Besluit C. Situaties waarin een kind opgroeit: demografische ontwikkelingen, waardering en psychologische impact Gezinstypen waarin een kind vandaag opgroeit a. Overzicht van de diverse gezinssituaties b. Eigen versus geadopteerde kinderen c. Pleegkinderen Opvattingen over ouderschap in het Vlaamse Gewest anno Verschillen van de sociologische impact van de opvoeding in de onderscheiden opgroeisituaties Psychologische impact van homoseksueel ouderschap op kinderen ix

2 5. Besluit Plan van het onderzoek A. Voorwerp van het onderzoek B. Doelstelling(en) van het onderzoek C. Afbakening van het onderzoek Voorwerp Invalshoek D. Methodiek van het onderzoek E. Opbouw van het onderzoek Gehanteerde begrippen A. Minderjarige kinderen B. Benoeming van de banden tussen een volwassene en een kind C. Het gezag over minderjarigen Deel I. POSITIEFRECHTELIJKE Grondslagen en beginselen van het gezag over minderjarigen Hoofdstuk 1. Gezag en afstamming: het samenvallen van (gewone of adoptieve) afstamming met ouderlijk gezag Afdeling 1. Ouderschap is afstamming Ratio legis en perspectief van het afstammingsrecht A. Ratio legis Inleiding Afstamming als familierechtelijk aanknopingspunt Afstamming als weergave van de identiteit B. Perspectief van het afstammingsrecht a. Perspectief vóór b. Perspectief na Ratio legis en perspectief van het adoptierecht A. Vóór B. Na C. Functies van het adoptierecht Ouderlijk gezag is geënt op een afstammingsband A. De invloed van het huwelijk B. Ouderlijk gezag is afstamming Algemeen besluit Afdeling 2. Grondslagen en beginselen van de gewone afstamming Ter inleiding A. Omschrijving van de grondslagen Aard Nadere toelichting van de grondslag het bezit van staat B. Plan van het onderzoek Langs moederszijde A. Vóór de verwekking x

3 B. Tijdvak tussen de verwekking en de geboorte C. Op het tijdstip van vaststelling van de geboorte D. Na de geboorte Mogelijke hypothesen Vaststelling van de afstamming a. Gemeenschappelijke grondslag b. De erkenning i. Beginsel ii. Ontvoogd of meerderjarig kind iii. Niet-ontvoogd minderjarig kind iv. Mededeling overspelige erkenning v. Termijn c. Het onderzoek naar het moederschap i. Beginsel ii. Verzet iii. Grondslag iv. Titularissen v. Termijn vi. Mededeling bij overspel d. Ontstentenis van een wettelijke regeling Betwisting van de afstamming a. Gemeenschappelijke grondslag b. Moederschap dat blijkt uit de geboorteakte c. Moederschap ingevolge een erkenning d. Moederschap ingevolge een gerechtelijk onderzoek Langs vaderszijde A. Vóór de verwekking Artikel 318, 4 BW De MBV-wet B. Tijdvak tussen de verwekking en de geboorte C. Op het tijdstip van de geboorte D. Na de geboorte Mogelijke hypothesen Vaststelling van de afstamming a. Gemeenschappelijke grondslagen b. De erkenning c. Het onderzoek naar het vaderschap d. Ontstentenis van een wettelijke regeling Betwisting van de afstamming a. Gemeenschappelijke beginselen b. Vaderschap dat van rechtswege vaststaat c. Vaderschap ingevolge een erkenning d. Vaderschap ingevolge een gerechtelijk onderzoek Stabiliteit van de vastgestelde afstammingsband Beginselen van het afstammingsrecht A. Vaststellingen xi

4 B. Objectieve beginselen De wil tot het opnemen van verantwoordelijkheid Vestiging vanaf de geboorte Behoud van een (gewezen) functionele afstammingsband Belang van een afstammingsband Geen afstamming als gevolg van een afkeurenswaardige relatie C. Afweging van beginselen Nieuw denkkader rond de notie het belang van het kind Tijdstip waarop de beginselen worden afgewogen Objectieve afweging Afweging in concreto Interne belangenafweging Afdeling 3. Grondslagen en beginselen van de adoptieve afstamming Ter inleiding A. Algemene grondslagen B. Plan van het onderzoek Objectieve beoordeling A. De uitgedrukte wil B. Weigering van de toestemming C. Wettige redenen D. Duurzame affectieve samenwoning E. Minimum leeftijd F. Minimaal leeftijdsverschil G. Adoptiegeschiktheid H. Geen adoptie bij vastgestelde afstammingsband I. De geadopteerde moet leven tijdens de procedure Concrete beoordeling A. Hoger belang van het kind en fundamentele rechten B. Wettige belangen Stabiliteit van de gevestigde afstammingsbanden A. Ter inleiding Stabiliteit van de adoptieve afstammingsband Gevolgen van de vaststelling van een afstammingsverband na adoptie Nieuwe adoptieve afstammingsbanden? Ouderlijk gezag na adoptie B. Beëindiging van een niet-functionele afstammingsband C. Beëindiging van op niet-regelmatige wijze tot stand gekomen adoptie Beginselen van het adoptierecht A. Vaststellingen B. Objectieve beginselen De wil tot adoptie Opvang in een gezinssituatie De geschiktheid tot adoptie De (dubbele) subsidiariteit van de adoptie Juridische verankering van een feitelijke affectieve zorgrelatie xii

5 C. Belangenafweging Hoofdstuk 2. Gezag zonder afstamming Inleiding Afdeling 1. Voogdij Ratio legis Voogdij als opvangnet voor een onbestaande of niet-functionele afstammingsband A. Mogelijke hypothesen B. De ontstentenis van een afstammingsband C. Overlijden Voortdurende onmogelijkheid om het ouderlijk gezag uit te oefenen A. Toepassingsvoorwaarden B. De ontstentenis van een andere ouder die het ouderlijk gezag kan uitoefenen. 265 C. De onmogelijkheid om het ouderlijk gezag uit te oefenen D. Voortdurend E. Vastgesteld in of volgen uit een vonnis of arrest Grondslagen Stabiliteit A. Van het voogdijregime B. Van de voogdijopdracht Beginselen van het voogdijrecht Afdeling 2. Pleegvoogdij Ratio legis Grondslagen Stabiliteit A. Algemeen B. Van rechtswege C. Op verzoek Beginselen Afdeling 3. Recht op persoonlijk contact Ratio legis Grondslagen A. Algemeen B. Objectieve beoordeling Het gebrek aan overeenkomst Het bestaan van een afstammingsband a. Opdeling b. Noodzaak van een biologische band c. Adoptieve afstammingsband Het bestaan van een bijzondere affectieve band Ontwikkelingen xiii

6 C. Subjectieve beoordeling Stabiliteit Beginselen Afdeling 4. Materiële bewaring Ratio legis Grondslagen Stabiliteit Beginselen Hoofdstuk 3. Toetsing aan de feitelijke opgroeisituaties Afdeling 1. Plan van het onderzoek Afdeling 2. Discrepanties tussen de persoon die gezag wil vestigen en de persoon die het recht aanwijst Algemeen Alleenstaande moeder A. Langs moederszijde B. Langs vaderszijde Ongelijkslachtig paar A. Langs moederszijde B. Langs vaderszijde Opdeling De rol van het huwelijk De rol van de buitenhuwelijkse relatie Gelijkslachtig paar A. Langs moederszijde B. Langs vaderszijde Besluit Afdeling 3. Discrepanties tussen de persoon die de facto het gezag uitoefent, en de persoon die juridisch het gezag moet uitoefenen Algemeen De rol van de donor, de draagmoeder en de wensouder A. Beoogde situatie B. Vóór het ontstaan van een sociale werkelijkheid C. Na het ontstaan van een sociale werkelijkheid De impact van de relatiebreuk op de vestiging van gezag over minderjarigen A. Vóór het ontstaan van een sociale werkelijkheid B. Na het ontstaan van een sociale werkelijkheid De rol van de stiefouder A. Vóór het ontstaan van een sociale werkelijkheid B. Na het ontstaan van een sociale werkelijkheid De spanning tussen sociaal ouderschap en genetisch ouderschap A. Vóór het ontstaan van een sociale werkelijkheid xiv

7 B. Na het ontstaan van een sociale werkelijkheid C. Het probleem van de identiteit De feitelijke onmogelijkheid om gezag uit te oefenen De rol van de verwekker Ontstentenis of desinteresse van personen met een feitelijke band Besluit Hoofdstuk 4. Besluit Afdeling 1. Positiefrechtelijke beginselen van de vestiging van gezag over minder jarigen Afdeling 2. Vraagstukken en uitdagingen bij de vestiging van gezag over minderjarigen Algemeen Traditionele vraagstukken inzake gezag over minderjarigen A. Spanningsveld tussen genetisch resp. bio-fysiologisch ouderschap en sociaal ouderschap B. Spanningsveld tussen de feitelijke opvoeder en de juridische opvoeder C. Verwerpelijke relaties leiden tot verboden ouderschap Nieuwe fundamentele vraagstukken inzake gezag over minderjarigen A. Medisch begeleide voortplanting en de vestiging van gezag B. Nieuw en anders samengestelde gezinnen en de vestiging van gezag Deel II. MENSENRECHTELIJKE GRONDSLAGEN EN BEGINSELEN VAN GEZAG OVER MINDERJARIGEN Hoofdstuk 1. Grondwettelijke beginselen Afdeling 1. Ratio legis en perspectief Ratio legis Perspectief Afdeling 2. Vraagstukken en uitdagingen getoetst aan de rechtspraak van het Grondwettelijk Hof Spanningsveld tussen genetisch resp. bio-fysiologisch ouderschap en sociaal ouderschap A. Gewone regels inzake afstamming Algemeen Vestiging a. De toets aan het belang van het kind in concreto i. Rechtspraak vóór ii. Rechtspraak na b. Mening van het kind c. Besluit d. Toetsing aan het positief recht xv

8 3. Betwisting a. Verzoeken uitgaande van de biologische vader i. Rechtstreekse betwisting ii. Onrechtstreekse betwisting b. Verzoeken uitgaande van de juridische vader i. Termijn ii. Onrechtstreeks bewijs van niet-genetisch vaderschap iii. Bezit van staat c. Verzoeken uitgaande van het kind i. Termijn ii. Bezit van staat d. Toetsing aan het positief recht B. Adoptie Opvang in een gezin Stabiliteit van adoptieve afstammingsbanden Toetsing aan het positief recht C. Geslachtsneutraliteit Spanningsveld tussen de feitelijke opvoeder en de juridische opvoeder Verwerpelijke relaties leiden tot verboden ouderschap A. Rechtstreekse werking B. Onrechtstreekse werking C. Besluit Medisch begeleide voortplanting en de vestiging van gezag A. De vestiging van gezag na medisch begeleide voortplanting binnen een gelijkslachtige relatie B. Adoptie en medisch begeleide voortplanting binnen een gelijkslachtige relatie Het vetorecht van de moeder De vereiste van samenwoning op het tijdstip van de neerlegging van het verzoekschrift Toetsing aan het positief recht Nieuw en anders samengestelde gezinnen en de vestiging van gezag Hoofdstuk 2. Grondslagen en beginselen vervat in het EVRM Inleiding Afdeling 1. Ratio legis en perspectief Afdeling 2. Grondslagen Artikel 8 EVRM A. Algemeen B. De grondslag privéleven C. De grondslag gezins- en familieleven De band tussen volwassene en kind a. Vermoede banden van gezins- en familieleven b. Bewezen banden van gezins- en familieleven xvi

9 i. Bewijs van nauwe persoonlijke banden ii. Relevantie van biologische banden iii. Bewijs van potentieel gezins- en familieleven c. Tijdstip van het ontstaan van gezins- en familieleven d. Gezins- en familieleven t.a.v. derden e. Verbreking van banden van gezins- en familieleven f. De rol van het belang van het kind g. Medisch begeleide voortplanting h. Besluit De band tussen volwassenen a. Relevantie b. Ongelijkslachtige relatie c. Gelijkslachtige relatie D. Vergelijking met het Belgische recht Artikel 12 EVRM Afdeling 3. Beginselen Spanningsveld tussen genetisch resp. bio-fysiologisch ouderschap en sociaal ouderschap A. Juridische verankering van ouderschap Verplichting tot juridische verankering van familiebanden a. Beginsel b. Voorwaardelijke verankering c. Onderscheiden afhankelijk van de huwelijkse status d. Alternatieven e. Toepassingsgebied f. Besluit Discrepantie tussen juridische status en feitelijke realiteit a. Beginsel b. Billijk evenwicht c. Relevant en toereikend d. Besluit De verhouding tussen het biologische ouderschap en het sociale ouderschap a. De betwisting en vestiging van afstammingsbanden b. Het omgangsrecht met de biologische ouder Procedure tot betwisting van ouderschap Adoptie en eerbied voor gezins- en familieleven a. Geen recht op adoptie i. Adoptie door een homoseksueel ii. Adoptie door een ongehuwde persoon iii. Stiefouderadoptie door de gelijkslachtige partner b. Eerbied voor bestaand gezins- en familieleven i. Beginsel ii. Beoordelingsruimte iii. Billijk evenwicht xvii

10 iv. Relevant en toereikend v. Besluit c De ondersteuning van nieuwe banden van gezins- en familieleven i. Beginsel ii. Billijk evenwicht iii. Artikel 6 EVRM iv. Besluit Spanningsveld tussen de feitelijke opvoeder en de juridische opvoeder A. Verhouding feitelijke opvoeder versus juridische opvoeder Beginsel Beoordelingsruimte Relevant en toereikend Billijk evenwicht Mening van het kind Besluit B. Blokkaderecht Verwerpelijke relaties leiden tot verboden ouderschap A. De huwelijkse staat B. Overspel C. Incest D. Exceptie van verkrachting Medisch begeleide voortplanting en de vestiging van gezag A. Vestiging van afstammingsbanden t.a.v. niet genetisch verwante kinderen Beginsel en beoordelingsruimte Billijk evenwicht Ontwikkelingen in de rechtspraak Besluit B. Recht op eerbied voor de keuze om (geen) genetisch ouder te worden Beginsel Beoordelingsruimte Billijk evenwicht Objectieve en redelijke verantwoording Proportionaliteit van de maatregel Besluit C. Geen recht op voortplanting D. De rechtspositie van de spermadonor E. Verbod op discriminatie bij toepassing van MBV F. Recht op identiteit Beginsel Toepassingen Medisch begeleide voortplanting en het recht op identiteit Beoordelingsruimte Billijk evenwicht Besluit Nieuw en anders samengestelde gezinnen en de vestiging van gezag A. Recht van bewaring xviii

11 1. Beginsel Beoordelingsruimte Relevant en toereikend Besluit B. Rol van stiefouders Hoofdstuk 3. Grondslagen en beginselen vervat in het IVRK Inleiding Afdeling 1. Perspectief Het kindbeeld Het Verdrag: evenwicht tussen bescherming en autonomie A. Gebrek aan eenduidig kindbeeld B. Participatierechten C. Evenwicht Een geïntegreerde benadering: leidende beginselen Het belang van het kind A. Belang van het criterium B. Interpretatief beginsel C. Functies D. Ideale opgroeisituatie E. Subsidiariteit F. Functionele bevoegdheid G. Invulling H. Gewicht Ouderlijke verantwoordelijkheden versus ouderlijk gezag A. Terminologie B. Bestanddelen C. Personen die verantwoordelijkheden dragen Afdeling 2. Beginselen Spanningsveld tussen genetisch resp. bio-fysiologisch ouderschap en sociaal ouderschap A. Oorspronkelijke afstamming B. Adoptie C. Toetsing aan het Belgische recht Spanningsveld tussen de feitelijke opvoeder en de juridische opvoeder A. De mening van het kind B. Recht op gezinsleven C. Recht op persoonlijk contact D. Continuïteit in de opvoeding E. Toetsing aan het Belgische recht Verwerpelijke relaties leiden tot verboden ouderschap Medisch begeleide voortplanting en de vestiging van gezag A. Vestiging van ouderschap xix

12 B. Recht op identiteit Artikel 7 IVRK Artikel 8 IVRK C. Toetsing aan het Belgische recht Vestiging van een afstammingsband Recht op identiteit Nieuw en anders samengestelde gezinnen en de vestiging van gezag Deel III. NAAR EEN COHERENTE REGELING GEÏNSPIREERD DOOR RECHTSVERGELIJKEND ONDERZOEK Hoofdstuk 1. Spanningsveld tussen genetisch resp. bio-fysiologisch ouderschap en sociaal ouderschap Inleiding Afdeling 1. Verhoudingen inzake ouderschap en ouderlijk gezag Ouderlijk gezag is afstamming Ouderlijk gezag is niet noodzakelijk afstamming Ouderlijk gezag is geen afstamming A. Afstamming is identiteit Grondslag van afstamming Verhouding ouderschap en ouderlijk gezag B. Adoptie C. Recht op identiteit Afstamming is uitsluitend ouderlijk gezag Afdeling 2. Horizontale rechtsvergelijking Ratio legis Perspectief Grondslagen A. De verhouding afstamming en ouderlijk gezag De grondslagen van het ouderlijk gezag a. Langs moederszijde b. Langs vaderszijde i. de vaststelling van het vaderschap ii. de relatie met de moeder iii. schema c. Ouderlijk gezag zonder afstamming i. gezag van een ouder en een niet-ouder ii. recht op persoonlijk contact d. Beëindiging van het ouderlijk gezag e. Ontwikkelingen in de verhouding tussen ouderschap en ouderlijk gezag De grondslagen van het afstammingsrecht a. Langs moederszijde xx

13 b. Langs vaderszijde i. van rechtswege ii. erkenning iii. gerechtelijk onderzoek iv. bezit van staat v. adoptie c. Schema s Besluit a. zuiver dualistisch systeem b. gemengd dualistisch systeem c. monistisch systeem B. De verhouding van grondslagen in het afstammingsrecht Wisseling van grondslagen a. Op het niveau van de ontvankelijkheid van de vordering i. titularisschap ii. termijnen iii. bezit van staat iv. belang van het kind b. Op het niveau van de bewijslevering c. Op het niveau van de gegrondheid Afweging van grondslagen a. In abstracto i. het incestverbod ii. titularisschap vordering tot vaststelling iii. termijnen iv. exceptie van verkrachting v. in overspel verwekte kinderen b. In concreto i. toestemming tot erkenning ii. het belang van het kind Besluit C. De overdracht van ouderschap Algemeen Adoptie a. Vormen van adoptie b. Voorwaarden tot adoptie i. voorwaarden in hoofde van de kandidaat-adoptanten ii. adoptabiliteit iii. (pleeg)zorgperiode iv. maatstaf c. Beëindiging d. Alternatieven voor stiefouderadoptie Parental order Special guardianship order D. Ouderlijk gezag en gelijkslachtige relaties E. Het recht op identiteit xxi

14 1. Erkenning Verhouding tot afstamming Adoptie Medisch begeleide voortplanting Hoofdstuk 2. Spanningsveld tussen de feitelijke opvoeder en de juridische opvoeder Inleiding Afdeling 1. Blokkaderecht Afdeling 2. Toekenning van bevoegdheden Van rechtswege A. Kleines Sorgerecht B. Rechtspositie derde zonder ouderlijke verantwoordelijkheden Krachtens rechterlijke beslissing A. Overdracht van de uitoefening van ouderlijk gezag Vrijwillige overdracht Gedwongen overdracht B. Verdeling van de uitoefening van ouderlijk gezag Verdelende overdracht Toevertrouwing van het kind aan een derde C. Verkrijging van ouderlijk gezag Algemeen Gezag van een ouder en een niet-ouder Residence order Special guardianship order Specific issue en emergency protection order Afdeling 3. Omgangsrecht Hoofdstuk 3. Verwerpelijke relaties leiden tot verboden ouderschap Inleiding Afdeling 1. Incestverbod Afdeling 2. Exceptie van verkrachting Afdeling 3. In overspel verwekte kinderen Hoofdstuk 4. Medisch begeleide voortplanting en de vestiging van gezag Inleiding Afdeling 1. Toelaatbaarheid van medisch begeleide voortplanting Toegelaten behandelingen Toegang tot medisch begeleide voortplanting xxii

15 3. Draagmoederschap Afdeling 2. Ouderschap na medisch begeleide voortplanting Rechtspositie van de moeder Rechtspositie van de vader A. Toestemming tot medisch begeleide voortplanting B. Vaststelling van een afstammingsband Homologe MBV Heterologe MBV C. Betwisting van de vastgestelde afstammingsband D. Aansprakelijkheidsvordering en onderhoudsvordering Rechtspositie van de meemoeder Rechtspositie van de donor Parental order Afdeling 3. Recht op identiteit Hoofdstuk 5. Nieuw en anders samengestelde gezinnen en de vestiging van gezag Inleiding Afdeling 1. Blokkaderecht Afdeling 2. Toekenning van bevoegdheden Opdeling Van rechtswege Krachtens rechterlijke beslissing A. Gedeelde uitoefening van gezag B. Toekenning van ouderlijk gezag Bij geregistreerde overeenkomst Afdeling 3. Omgangsrecht Deel IV. BESLUIT Hoofdstuk 1. Afstamming en ouderlijk gezag: welke verhouding? Afdeling 1. Ouderlijk gezag is geënt op een affectieve zorgrelatie Afdeling 2. Afstamming en ouderlijk gezag De functies van het afstammingsrecht Welke functie moet afstamming vervullen? Volstaat afstamming als aanknopings punt? Welk model kan verdedigd worden? Kan afstamming beperkt worden tot familierechtelijk aanknopingspunt? xxiii

16 Afdeling 3. Welke grondslagen voor het afstammingsrecht? Keuze van de grondslagen Toepassing van de gekozen grondslagen A. Vaststelling Van rechtswege a. Langs moederszijde b. Langs vaderszijde Erkenning Gerechtelijk onderzoek Adoptie Bezit van staat B. Betwisting Gronden die een betwistingsvordering verhinderen Titularissen Grondslagen C. Gelijkslachtige relaties? Afdeling 4. Quid bij medisch begeleide voortplanting? De impact van medisch begeleide voortplanting Het draagmoederschap Afdeling 5. Welke rol voor adoptie? Afdeling 6. Het recht op identiteit Hoofdstuk 2. Ouderlijk gezag: naar een dynamisch concept? Afdeling 1. Ouderlijk gezag of ouderlijke verantwoordelijkheden? Afdeling 2. Ouderlijk gezag zonder afstamming Afdeling 3. Naar een statuut voor pleegouders? Algemeen Blokkaderecht Beslissingsrecht over dagdagelijkse en dringende noodzakelijke handelingen Overdracht van ouderlijk gezag Adoptie Omgangsrecht Afdeling 4. Naar een statuut voor stiefouders? Algemeen Tijdens het stiefouderschap A. Medebeslissingsrecht m.b.t. dagdagelijkse en dringende noodzakelijke handelingen B. Overdracht van ouderlijk gezag Na beëindiging van het stiefouderschap xxiv

17 A. Door beëindiging van de relatie B. Door overlijden van de ouder Afdeling 5. Naar een statuut voor zorgouders? xxv

Ouderlijk gezag Personal copy of () Ouderlijk Gezag.indb :13:12

Ouderlijk gezag Personal copy of () Ouderlijk Gezag.indb :13:12 Ouderlijk gezag INSTITUUT VOOR FAMILIERECHT EN JEUGDRECHT KU Leuven Nr. 80 Ouderlijk gezag Een coherente gezagsregeling voor minderjarigen Tim Wuyts Antwerpen Cambridge Ouderlijk gezag. Een coherente gezagsregeling

Nadere informatie

DEEL I. DE HERVORMING VAN HET AFSTAMMINGSRECHT DOOR HET GRONDWETTELIJK HOF

DEEL I. DE HERVORMING VAN HET AFSTAMMINGSRECHT DOOR HET GRONDWETTELIJK HOF INHOUD VOORWOORD............................................ xv DEEL I. DE HERVORMING VAN HET AFSTAMMINGSRECHT DOOR HET GRONDWETTELIJK HOF Gerd Verschelden..................................... 1 HOOFDSTUK

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL. VOORWOORD... v

INHOUDSTAFEL. VOORWOORD... v INHOUDSTAFEL VOORWOORD... v DEEL I GRONDBEGINSELEN VAN EEN EUROPEES PERSONEN- EN FAMILIERECHT GEFORMULEERD VANUIT HET PERSPECTIEF VAN DE MENSENRECHTEN...1 INLEIDING...3 HOOFDSTUK I. SITUERING VAN HET ONDERZOEK...4

Nadere informatie

INHOUD. WOORD VOORAF... v

INHOUD. WOORD VOORAF... v INHOUD WOORD VOORAF................................................... v ALGEMENE INLEIDING EN TENDENSEN............................. 1 Begrippen............................................................

Nadere informatie

DEEL I. DE WETTELIJKE MOEDERLIJKE AFSTAMMING

DEEL I. DE WETTELIJKE MOEDERLIJKE AFSTAMMING INHOUD Voorwoord.............................................. xix DEEL I. DE WETTELIJKE MOEDERLIJKE AFSTAMMING Patrick Senaeve....................................... 1 HOOFDSTUK I. SITUERING..............................................

Nadere informatie

HOOFDSTUK II. DE BETWISTING VAN DE WETTELIJKE MOEDERLIJKE AFSTAMMING 5

HOOFDSTUK II. DE BETWISTING VAN DE WETTELIJKE MOEDERLIJKE AFSTAMMING 5 INHOUD Voorwoord xix DEEL I. DE WETTELIJKE MOEDERLIJKE AFSTAMMING PATRICK SENAEVE 1 HOOFDSTUK I. SITUERING 3 HOOFDSTUK II. DE BETWISTING VAN DE WETTELIJKE MOEDERLIJKE AFSTAMMING 5 1. Titularissen 5 2.

Nadere informatie

Afstamming. U hebt vragen over uw afstamming of over de afstamming van uw kind

Afstamming. U hebt vragen over uw afstamming of over de afstamming van uw kind Afstamming U hebt vragen over uw afstamming of over de afstamming van uw kind Inhoud Afstamming in het Belgische recht...3 Afstamming krachtens de wet...4 Afstamming langs moederszijde...4 Afstamming langs

Nadere informatie

INHOUD. INLEIDING... 1 A. De wet... 3 B. De rechtspraak... 28 C. De rechtsleer... 32 D. De gewoonte... 32 E. De algemene rechtsbeginselen...

INHOUD. INLEIDING... 1 A. De wet... 3 B. De rechtspraak... 28 C. De rechtsleer... 32 D. De gewoonte... 32 E. De algemene rechtsbeginselen... INHOUD INLEIDING... 1 A. De wet.... 3 B. De rechtspraak.... 28 C. De rechtsleer... 32 D. De gewoonte.... 32 E. De algemene rechtsbeginselen.... 34 BOEK I. PERSONENRECHT TITEL I PERSONENRECHT.... 39 Hoofdstuk

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. VOORWOORD... v DEEL I. GRONDVOORWAARDEN VOOR ADOPTIE CHRISTOPH CASTELEIN...1 HOOFDSTUK 1. AFBAKENING...3 HOOFDSTUK 2. ALGEMEEN...

INHOUDSOPGAVE. VOORWOORD... v DEEL I. GRONDVOORWAARDEN VOOR ADOPTIE CHRISTOPH CASTELEIN...1 HOOFDSTUK 1. AFBAKENING...3 HOOFDSTUK 2. ALGEMEEN... INHOUDSOPGAVE VOORWOORD... v DEEL I. GRONDVOORWAARDEN VOOR ADOPTIE CHRISTOPH CASTELEIN...1 HOOFDSTUK 1. AFBAKENING...3 HOOFDSTUK 2. ALGEMEEN...5 1. Structuur van de wet...5 2. Kenmerken van de adoptie...5

Nadere informatie

INSTITUUT VOOR FAMILIERECHT EN JEUGDRECHT ONDERZOEKSGROEP PERSOON & VERMOGEN INSTITUUT VOOR FAMILIERECHT

INSTITUUT VOOR FAMILIERECHT EN JEUGDRECHT ONDERZOEKSGROEP PERSOON & VERMOGEN INSTITUUT VOOR FAMILIERECHT OUDERS EN KINDEREN INSTITUUT VOOR FAMILIERECHT EN JEUGDRECHT KU Leuven Nr. 79 ONDERZOEKSGROEP PERSOON & VERMOGEN Universiteit Antwerpen INSTITUUT VOOR FAMILIERECHT Universiteit Gent OUDERS EN KINDEREN

Nadere informatie

Rolnummer 2525. Arrest nr. 134/2003 van 8 oktober 2003 A R R E S T

Rolnummer 2525. Arrest nr. 134/2003 van 8 oktober 2003 A R R E S T Rolnummer 2525 Arrest nr. 134/2003 van 8 oktober 2003 A R R E S T In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 371 en volgende van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste

Nadere informatie

Minderjarigheid in het recht

Minderjarigheid in het recht Minderjarigheid in het recht Minderjarigen zijn personen onder de 18 jaar, tenzij voor hun 18e levensjaar huwelijk, geregistreerd partnerschap (GP) of meerderjarigverklaring van moeder van 16/17 jr Twee

Nadere informatie

Vermoeden meemoederschap De persoon die als moeder in de ten opzichte van. ten opzichte van geboorteakte is vermeld de echtgenoot van de moeder

Vermoeden meemoederschap De persoon die als moeder in de ten opzichte van. ten opzichte van geboorteakte is vermeld de echtgenoot van de moeder Overzicht afstamming Moeder Vader Meemoeder Artikel 312 1 burgerlijk wetboek: Artikel 315 tot 317 burgerlijk wetboek: Artikel 325/2, 316 tot 317 burgerlijk wetboek Vermoeden vaderschap Vermoeden De persoon

Nadere informatie

Gezagsdragers hebben (anders dan pleegouders) de plicht te voorzien in het levensonderhoud van het kind waarover zij het gezag uitoefenen.

Gezagsdragers hebben (anders dan pleegouders) de plicht te voorzien in het levensonderhoud van het kind waarover zij het gezag uitoefenen. GEZAG EN VOOGDIJ WAT IS GEZAG? De wet geeft als omschrijving van gezag: de plicht en het recht om een minderjarig kind (dat is een kind jonger dan 18 jaar) te verzorgen en op te voeden. Wat betekent dit

Nadere informatie

Afstamming heeft alles te maken met welke bloedband je hebt met je voorouders (je ouders, grootouders, overgrootouders,...). Je afstamming bepaalt

Afstamming heeft alles te maken met welke bloedband je hebt met je voorouders (je ouders, grootouders, overgrootouders,...). Je afstamming bepaalt Afstamming heeft alles te maken met welke bloedband je hebt met je voorouders (je ouders, grootouders, overgrootouders,...). Je afstamming bepaalt dus bij welke familie je hoort. Ouders Met je ouders heb

Nadere informatie

Wetsvoorstel tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek wat de invoering van een statuut voor meeouders betreft

Wetsvoorstel tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek wat de invoering van een statuut voor meeouders betreft Wetsvoorstel tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek wat de invoering van een statuut voor meeouders betreft Toelichting Dames en Heren, Ingediend door Sonja Becq Steeds meer kinderen worden opgevoed

Nadere informatie

DE WET HOUDENDE DE VASTSTELLING VAN DE AFSTAMMING VAN DE MEEMOEDER

DE WET HOUDENDE DE VASTSTELLING VAN DE AFSTAMMING VAN DE MEEMOEDER DE WET HOUDENDE DE VASTSTELLING VAN DE AFSTAMMING VAN DE MEEMOEDER INFOMOMENT 24/5/2014 Paul BORGHS WERKGROEP POLITIEK ÇAVARIA EUROPEAN COMMISSION ON SEXUAL ORIENTATION LAW JURIST GESPECIALISEERD IN HOLEBI-

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL. Voorwoord... vii. Dankwoord... Lijst van gebruikte afkortingen... xxvii INLEIDENDE TITEL...1

INHOUDSTAFEL. Voorwoord... vii. Dankwoord... Lijst van gebruikte afkortingen... xxvii INLEIDENDE TITEL...1 INHOUDSTAFEL Voorwoord... vii Dankwoord... xi Lijst van gebruikte afkortingen... xxvii INLEIDENDE TITEL...1 Afdeling 1. Voorwerp, achtergrond, doelstellingen, grenzen, methodiek en opbouw van het onderzoek...3

Nadere informatie

DEEL I. HET VERBLIJFSCO-OUDERSCHAP ALS PRIORITAIR TE ONDERZOEKEN VERBLIJFSREGELING ILSE MARTENS... 1

DEEL I. HET VERBLIJFSCO-OUDERSCHAP ALS PRIORITAIR TE ONDERZOEKEN VERBLIJFSREGELING ILSE MARTENS... 1 INHOUD Voorwoord... xiii DEEL I. HET VERBLIJFSCO-OUDERSCHAP ALS PRIORITAIR TE ONDERZOEKEN VERBLIJFSREGELING ILSE MARTENS... 1 SITUERING... 3 1. Korte historiek... 3 2. Aanzet en motieven tot invoering

Nadere informatie

Hof van Cassatie van België

Hof van Cassatie van België 30 SEPTEMBER 2011 C.10.0619.F/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. C.10.0619.F 1. O. P., 2. S. P., Mr. Jacqueline Oosterbosch, advocaat bij het Hof van Cassatie, tegen 1. A. B., 2. F. B., in tegenwoordigheid

Nadere informatie

Inhoudstafel. Opzet van het onderzoek en centrale onderzoeksvraag... 21

Inhoudstafel. Opzet van het onderzoek en centrale onderzoeksvraag... 21 xi Voorwoord bij de Reeks Grondslagen van het Fiscaal Recht. i Préface à la Collection Fondements de Droit Fiscal iii Woord vooraf v Avant-propos vii Dankwoord ix Afkortingen 1 Deel I Inleiding 7 Hoofdstuk

Nadere informatie

Wat is gezag? De ouder Gezag en erfrecht Wie heeft het gezag? de NOTARIS en. Gezag. en voogdij

Wat is gezag? De ouder Gezag en erfrecht Wie heeft het gezag? de NOTARIS en. Gezag. en voogdij Wat is gezag? De ouder Gezag en erfrecht Wie heeft het gezag? de NOTARIS en Gezag en voogdij Inhoud Wat is gezag? 2 De ouder 3 Gezag en erfrecht 3 Wie heeft het gezag? 4 Huwelijk 4 Man en vrouw 4 Vrouw

Nadere informatie

HOOFDSTUK I. INLEIDING 3

HOOFDSTUK I. INLEIDING 3 INHOUDSTAFEL VOORWOORD III DE FAMILIE- EN JEUGDRECHTBANK 1 BEATRIX VANLERBERGHE HOOFDSTUK I. INLEIDING 3 HOOFDSTUK II. DE GEWIJZIGDE GERECHTELIJKE ORGANISATIE 5 1. De oprichting van de familie- en jeugdrechtbank

Nadere informatie

Het recht van kinderen op levensonderhoud: een gedeelde zorg

Het recht van kinderen op levensonderhoud: een gedeelde zorg Het recht van kinderen op levensonderhoud: een gedeelde zorg Een rechtsvergelijking tussen Nederland, Noorwegen en Zweden Child maintenance: a shared responsibility A legal comparison between the Netherlands,

Nadere informatie

Geregistreerd partnerschap

Geregistreerd partnerschap Geregistreerd partnerschap Pleidooi voor de institutionalisering van de homoseksuele tweerelatie P. SENAEVE en E. COENE Ten geleide van R. Burggraeve MAKLU Antwerpen-Apeldoorn Inhoud Woord vooraf 13 Lijst

Nadere informatie

INHOUD. WOORD VOORAF... v. VOORWOORD... vii. AFKORTINGEN... xi. LIJST VAN RELEVANTE WETGEVING... xiii DEEL I. EVOLUTIE... 1

INHOUD. WOORD VOORAF... v. VOORWOORD... vii. AFKORTINGEN... xi. LIJST VAN RELEVANTE WETGEVING... xiii DEEL I. EVOLUTIE... 1 INHOUD WOORD VOORAF.................................................... v VOORWOORD...................................................... vii AFKORTINGEN.....................................................

Nadere informatie

Rolnummer Arrest nr. 172/2009 van 29 oktober 2009 A R R E S T

Rolnummer Arrest nr. 172/2009 van 29 oktober 2009 A R R E S T Rolnummer 4725 Arrest nr. 172/2009 van 29 oktober 2009 A R R E S T In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 323 van het Burgerlijk Wetboek, zoals van kracht vóór de opheffing ervan bij artikel

Nadere informatie

Het hedendaagse personen en familierecht

Het hedendaagse personen en familierecht Het hedendaagse personen en familierecht (behoudens het huwelijksvermogensrecht) Prof. mr. P. Vlaardingerbroek Mr. K. Blankman Mw. mr. A. Heida Mr. A.P. van der Linden Mw. mr. E.C.C. Punselie Mw. mr. J.A.E.

Nadere informatie

1 Tijdstip verwekking

1 Tijdstip verwekking Afstammingsrecht Geboorteakte Internationaal Privaatrecht Eddy Meulders Maurice Goffart 1 Tijdstip verwekking Minimum duur zwangerchap Maximum duur zwangerchap -300-299 -181-180 -179-2 -1 Verwekking 1

Nadere informatie

EVRM, minderjarigheid en ouderlijk gezag

EVRM, minderjarigheid en ouderlijk gezag EVRM, minderjarigheid en ouderlijk gezag 'A whole code of juvenile law' M.L.C.C. de Bruijn-Lückers W.EJ. Tjeenk Willink Zwolle Inhoudsopgave Lijst van afkortingen xiü Inleiding 1 Algemeen deel Hoofdstuk

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Woord vooraf XIII. Verantwoording XVII. Lijst van gebruikte definities XXV. Lijst van gebruikte afkortingen XXVII.

Inhoudsopgave. Woord vooraf XIII. Verantwoording XVII. Lijst van gebruikte definities XXV. Lijst van gebruikte afkortingen XXVII. Inhoudsopgave Woord vooraf Verantwoording Lijst van gebruikte definities Lijst van gebruikte afkortingen Inleiding XI XIII XVII XXV XXVII 1 Het begin 1 1.1 Het ontstaan van nieuw leven 1 1.2 De geslachtelijke

Nadere informatie

Het conceptwetsvoorstel lesbisch ouderschap onder de loep

Het conceptwetsvoorstel lesbisch ouderschap onder de loep Het conceptwetsvoorstel lesbisch ouderschap onder de loep Machteld Vonk Inleiding Eindelijk is het zover: de regering is gekomen met een conceptwetsvoorstel om het ouderschap van lesbische paren te regelen.

Nadere informatie

DEEL I. DE WET VAN 27 APRIL 2007 INZAKE ECHTSCHEIDING. KNELPUNTEN VAN MATERIEEL RECHT EN VAN PROCES- RECHT

DEEL I. DE WET VAN 27 APRIL 2007 INZAKE ECHTSCHEIDING. KNELPUNTEN VAN MATERIEEL RECHT EN VAN PROCES- RECHT INHOUD VOORWOORD........................................... xv DEEL I. DE WET VAN 27 APRIL 2007 INZAKE ECHTSCHEIDING. KNELPUNTEN VAN MATERIEEL RECHT EN VAN PROCES- RECHT Frederik Swennen, Sven Eggermont

Nadere informatie

De weigeringsgronden bij uitlevering en overlevering

De weigeringsgronden bij uitlevering en overlevering De weigeringsgronden bij uitlevering en overlevering Een vergelijking en kritische evaluatie in het licht van het beginsel van wederzijdse erkenning V.H. Hoofdstuk I Inleiding 1 Doelstelling 2 Afbakening

Nadere informatie

Compendium van het personen- en familierecht

Compendium van het personen- en familierecht Compendium van het personen- en familierecht DERTIENDE HERWERKTE UITGAVE Acco Leuven / Den Haag Inhoud Woord vooraf 23 Inleiding 27 1. Begripsbepaling 27 A. Formele begripsbepaling 27 B. Inhoudelijke begripsbepaling

Nadere informatie

Het nieuwe Belgische naamrecht. Inwerkingtreding op 01 juni 2014

Het nieuwe Belgische naamrecht. Inwerkingtreding op 01 juni 2014 Het nieuwe Belgische naamrecht Inwerkingtreding op 01 juni 2014 Rechtsbronnen Wet van 08 mei 2014 (Staatsbl. 26 mei 2014) Wijziging Burgerlijk Wetboek Gelijkheid tussen mannen en vrouwen bij naamsoverdracht

Nadere informatie

lnleiding /1 I. Ontwikkeling van het personen- en familierecht / 2 II. EVRM / 8 HI. Europeanisering / 23 IV. Literatuur / 28

lnleiding /1 I. Ontwikkeling van het personen- en familierecht / 2 II. EVRM / 8 HI. Europeanisering / 23 IV. Literatuur / 28 INHOUDSOPGAVE Enige afkortingen / XIX Lijst van verkort aangehaalde werken / XXII lnleiding /1 I. Ontwikkeling van het personen- en familierecht / 2 II. EVRM / 8 HI. Europeanisering / 23 IV. Literatuur

Nadere informatie

Afkortingen. Inleiding

Afkortingen. Inleiding Inhoud Afkortingen 11 I 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Deel 1 II 12 III 13 14 15 16 Inleiding Inhoud internationaal privaatrecht (ipr) Bestaansgrond ipr Primair doel ipr Hoofdonderdelen ipr Internationale rechtshulp

Nadere informatie

Verlies van een partner - Verwerking - Kinderen

Verlies van een partner - Verwerking - Kinderen Verlies van een partner - Verwerking - Kinderen Bron: Wet tot wijziging van verscheidene wetsbepalingen inzake de voogdij over minderjarigen 29 april 2001 Jeugdbeschermingswet 8 april 1965 Afstammingswet,

Nadere informatie

INHOUD LIJST VAN AFKORTINGEN...

INHOUD LIJST VAN AFKORTINGEN... INHOUD VOORWOORD... v DANKWOORD... LIJST VAN AFKORTINGEN... ix xxi INLEIDING... 1 1. Probleemstelling en relevantie van het onderzoek... 1 2. Opzet, afbakening en methode van het onderzoek en opbouw van

Nadere informatie

De rechtspositie van de verwekker indien het kind reeds twee juridische ouders heeft

De rechtspositie van de verwekker indien het kind reeds twee juridische ouders heeft Scriptie Rechtsgeleerdheid De rechtspositie van de verwekker indien het kind reeds twee juridische ouders heeft Tijd voor verandering? Naam: Imke Jansen ANR: 767356 Voorwoord Voor u ligt mijn scriptie

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1995 1996 24 649 Herziening van het afstammingsrecht alsmede van de regeling van adoptie Nr. 1 KONINKLIJKE BOODSCHAP Aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Voorwoord... xv HOOFDSTUK II. DOELSTELLINGEN VAN DE HERVORMING... 5 HOOFDSTUK III. ARTIKEL 229 VAN HET BURGERLIJK WETBOEK... 17

Voorwoord... xv HOOFDSTUK II. DOELSTELLINGEN VAN DE HERVORMING... 5 HOOFDSTUK III. ARTIKEL 229 VAN HET BURGERLIJK WETBOEK... 17 INHOUD Voorwoord............................................... xv DEEL I. DOELSTELLINGEN VAN DE HERVORMING. DE ECHTSCHEI- DING OP GROND VAN ONHERSTELBARE ONTWRICHTING VAN HET HUWELIJK Frederik Swennen.....................................

Nadere informatie

Inleiding. Nederlandse personen- en familierecht. Personen- en familierecht 9

Inleiding. Nederlandse personen- en familierecht. Personen- en familierecht 9 I Inleiding Het Nederlandse personen- en familierecht Het personen- en familierecht is voornamelijk neergelegd in Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Het verschaft uiteenlopende regels aan jong en

Nadere informatie

Inleiding bij de Bibliotheek Burgerlijk Recht en Procesrecht Larcier...

Inleiding bij de Bibliotheek Burgerlijk Recht en Procesrecht Larcier... III Inhoudstafel Inleiding bij de Bibliotheek Burgerlijk Recht en Procesrecht Larcier.... I Voorwoord.... 1 Hoofdstuk 1. Inleidende beschouwingen... 3 Afdeling 1. Algemeen.... 3 Afdeling 2. Invloed van

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK 2. TOEPASSINGSGEBIED VAN HET RECHT OP AFBEELDING...33

INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK 2. TOEPASSINGSGEBIED VAN HET RECHT OP AFBEELDING...33 INHOUDSOPGAVE DANKWOORD... v VOORWOORD...vii HOOFDSTUK 1. DE GRONDSLAG... 1 1. De grondslag: het persoonlijkheidsrecht op afbeelding... 1 2. Invloed van de mensenrechten... 3 A. Art. 22 G.W.... 4 B. Art.

Nadere informatie

Inhoud. INLEIDING... v

Inhoud. INLEIDING... v INLEIDING................................................................ v HOOFDSTUK 1. WAT IS RECHT?............................................................ 1 1. Wat is recht?.............................................................

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1996 1997 24 649 Herziening van het afstammingsrecht alsmede van de regeling van de adoptie Nr. 8 GEWIJZIGD VOORSTEL VAN WET 21 oktober 1996 Wij Beatrix,

Nadere informatie

INHOUD BW VW 3. BOEK I. PERSONEN art. (*1) Titel I. Genot en verlies van de burgerlijke rechten (K. VUYLSTEKE) 7-33

INHOUD BW VW 3. BOEK I. PERSONEN art. (*1) Titel I. Genot en verlies van de burgerlijke rechten (K. VUYLSTEKE) 7-33 15 16 INHOUD BW VW 3 Inhoud BOEK I. PERSONEN art. (*1) Titel I. Genot en verlies van de burgerlijke rechten (K. VUYLSTEKE) 7-33 Hoofdstuk I. Genot van de burgerlijke rechten (K. VUYLSTEKE) 7-16 Hoofdstuk

Nadere informatie

HOLEBI-OUDERS. WAT MET AFSTAMMING EN OUDERSCHAP?

HOLEBI-OUDERS. WAT MET AFSTAMMING EN OUDERSCHAP? RoSa. Documentatiecentrum en Archief voor Gelijke Kansen, Feminisme en Vrouwenstudies HOLEBI-OUDERS. WAT MET AFSTAMMING EN OUDERSCHAP? Inleiding Sylvia Sroka Door de wet van 13 februari 2003 1 werd het

Nadere informatie

Het hedendaagse personen en familierecht

Het hedendaagse personen en familierecht Het hedendaagse personen en familierecht (behoudens het huwelijksvermogensrecht) Prof. mr. P. Vlaardingerbroek Mr. K. Blankman Mw. mr. A. Heida Mr. A.P. van der Linden Mw. mr. E.C.C. Punselie Zesde druk

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. VOORWOORD... v HOOFDSTUK I CIVIELRECHTELIJKE ASPECTEN PATRICK SENAEVE...1

INHOUDSOPGAVE. VOORWOORD... v HOOFDSTUK I CIVIELRECHTELIJKE ASPECTEN PATRICK SENAEVE...1 INHOUDSOPGAVE VOORWOORD... v HOOFDSTUK I CIVIELRECHTELIJKE ASPECTEN PATRICK SENAEVE...1 Basisbibliografie...1 1. Grondslag en karakter...2 A. De onderhoudsuitkering tijdens de echtscheidingsprocedure:

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1998 1999 26 673 Wijziging van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek (adoptie door personen van hetzelfde geslacht) B ADVIES RAAD VAN STATE EN NADER RAPPORT

Nadere informatie

BELGISCH INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT

BELGISCH INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT A.J.T. - MEMO'S - nr. 1. BELGISCH INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT Ingrid D'HAEYER Adjunct-hoofdadviseur Juridische Zaken NV KBC Bank INHOUD DEEL I. BELGISCH INTERNATIONAAL PRIVAATRECHTELUK PROCESRECHT Hoofdstuk

Nadere informatie

Beleidsaanbeveling van het. Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen. met betrekking tot de uitvoering van het arrest nr.

Beleidsaanbeveling van het. Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen. met betrekking tot de uitvoering van het arrest nr. Beleidsaanbeveling van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen met betrekking tot de uitvoering van het arrest nr. 2/2016 van het Grondwettelijk Hof over de naamsoverdracht 1 INHOUD I. Context...

Nadere informatie

Afstamming staat vast van Naam Bijvoorbeeld. Vader

Afstamming staat vast van Naam Bijvoorbeeld. Vader Naam van een kind Regels voor juni 04 - oud artikel 335 burgerlijk wetboek Afstamming staat vast van Naam Bijvoorbeeld enkel de vader Kind zonder afstamming erkend door de vader Kind uit het huwelijk /

Nadere informatie

Rolnummer 1041. Arrest nr. 67/97 van 6 november 1997 A R R E S T

Rolnummer 1041. Arrest nr. 67/97 van 6 november 1997 A R R E S T Rolnummer 1041 Arrest nr. 67/97 van 6 november 1997 A R R E S T In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 370, 1, tweede lid, van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door de Jeugdrechtbank te Luik.

Nadere informatie

Rolnummer 5261. Arrest nr. 94/2012 van 12 juli 2012 A R R E S T

Rolnummer 5261. Arrest nr. 94/2012 van 12 juli 2012 A R R E S T Rolnummer 5261 Arrest nr. 94/2012 van 12 juli 2012 A R R E S T In zake : de prejudiciële vragen betreffende de artikelen 343, 1, b), 356-1 en 356-2 van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door de Jeugdrechtbank

Nadere informatie

Juridisch meerouderschap: vier handen op één buik of is twee genoeg?

Juridisch meerouderschap: vier handen op één buik of is twee genoeg? Juridisch meerouderschap: vier handen op één buik of is twee genoeg? Over de wenselijkheid van het meerouderschap en het gezin anno 2018. N. GROEN 1 1. Inleiding Dat het gezin in de huidige samenleving

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord... v. Deel I. De regelgeving rond MBV: een geïntegreerd overzicht Marlies Eggermont... 1

INHOUD. Voorwoord... v. Deel I. De regelgeving rond MBV: een geïntegreerd overzicht Marlies Eggermont... 1 INHOUD Voorwoord............................................................ v Deel I. De regelgeving rond MBV: een geïntegreerd overzicht Marlies Eggermont...............................................

Nadere informatie

rechtspositie van de verwekker worden verbeterd wanneer zijn kind geboren wordt binnen een ander huwelijk]

rechtspositie van de verwekker worden verbeterd wanneer zijn kind geboren wordt binnen een ander huwelijk] 2012 Naam: Loes van Thiel ANR: 535277 begeleider: Mr. Smits [ Binnen welk juridisch kader kan de rechtspositie van de verwekker worden verbeterd wanneer zijn kind geboren wordt binnen een ander huwelijk]

Nadere informatie

Adoptie van kinderen door paren van gelijk geslacht

Adoptie van kinderen door paren van gelijk geslacht Advies Adoptie van kinderen door paren van gelijk geslacht Commissie Justitie, Kamer van Volksvertegenwoordigers Wetsvoorstel tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek teneinde adoptie door koppels van

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1997 1998 22 700 Leefvormen Nr. 23 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN JUSTITIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal s-gravenhage, 6 februari

Nadere informatie

Naam van een kind. Afstamming staat vast van Naam Bijvoorbeeld. enkel de vader. moeder en vader tegelijkertijd. Vader.

Naam van een kind. Afstamming staat vast van Naam Bijvoorbeeld. enkel de vader. moeder en vader tegelijkertijd. Vader. Naam van een kind Regels voor juni 04 Afstamming staat vast van Naam Bijvoorbeeld enkel de vader Kind zonder afstamming erkend door de vader Kind uit het huwelijk / erkend kind met betwisting moederschap

Nadere informatie

Model A.1. Verzoekschrift bij toepassing van artikel 213 BW (onderhoudsgeld tussen echtgenoten) de artikelen 1034bis e.v. en 1320 e.v. Ger.W.

Model A.1. Verzoekschrift bij toepassing van artikel 213 BW (onderhoudsgeld tussen echtgenoten) de artikelen 1034bis e.v. en 1320 e.v. Ger.W. INHOUDSTAFEL A. FEITELIJKE SCHEIDING VO O R ECHTSCHEIDING 1 Model A.1. Verzoekschrift bij toepassing van artikel 213 BW (onderhoudsgeld tussen echtgenoten) de artikelen 1034bis e.v. en 1320 e.v. Ger.W.

Nadere informatie

Adoptie van een kind in Nederland

Adoptie van een kind in Nederland Adoptie van een kind in Nederland Uitvoeringswet Verdrag inzake de bescherming van kinderen en de samenwerking op het gebied van de interlandelijke adoptie Hoofdstuk 4. Prodedure in geval van interlandelijke

Nadere informatie

Als ouders uit elkaar gaan

Als ouders uit elkaar gaan INHOUD WORKSHOP (on)bekwaamheid minderjarige Ouderlijk gezag Co-ouderschap versus exclusief ouderlijk gezag Verblijfs- en omgangsregeling Positie minderjarige kinderen wanneer ouders uit elkaar gaan Bundel

Nadere informatie

Afdeling I. Algemene beginselen van Unierecht en de relatie met het HGEU 11. Afdeling III. Onderzoeksvragen, onderzoeksdoelstelling en beperkingen 17

Afdeling I. Algemene beginselen van Unierecht en de relatie met het HGEU 11. Afdeling III. Onderzoeksvragen, onderzoeksdoelstelling en beperkingen 17 IX Onderzoeksopzet 1 Hoofdstuk 1. Achtergrond 3 Hoofdstuk 2. Probleemstelling 7 Afdeling I. Academisch debat 7 Afdeling II. Eigen bijdrage academisch debat 9 Hoofdstuk 3. Onderzoeksvragen en -methodologie

Nadere informatie

DEEL 2 RECHTSGEVOLGEN EN FUNCTIES VAN BEZIT EN HOUDERSCHAP EN ASPECTEN DIE DAARBIJ VAN BELANG ZIJN

DEEL 2 RECHTSGEVOLGEN EN FUNCTIES VAN BEZIT EN HOUDERSCHAP EN ASPECTEN DIE DAARBIJ VAN BELANG ZIJN Voorwoord Lijst van afkortingen Lijst van verkort aangehaalde literatuur DEEL 1 BEZIT EN HOUDERSCHAP IN HET ALGEMEEN Hoofdstuk I Algemene opmerkingen 1 Inleiding 2 Terminologie Hoofdstuk II Begripsomschrijving

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 1997 772 Wet van 24 december 1997 tot herziening van het afstammingsrecht alsmede van de regeling van adoptie Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin

Nadere informatie

Lijst van gebruikte afkortingen

Lijst van gebruikte afkortingen Gelijkheid in het verkrijgen van het juridisch ouderschap De strijd van homoseksuele mannen naar juridische gelijkheid Masterscriptie van Natascha Panhuijsen (5731216) Universiteit van Amsterdam Scriptiebegeleider:

Nadere informatie

Rechtbank van eerste aanleg Brussel (Ned.), vonnis van 13 mei 2014

Rechtbank van eerste aanleg Brussel (Ned.), vonnis van 13 mei 2014 Rechtbank van eerste aanleg Brussel (Ned.), vonnis van 13 mei 2014 Erkenning Afstamming Draagmoederschap Geboorteakte Californië Belgische en Amerikaanse wensouders Artikel 22 WIPR Artikel 25 WIPR Geen

Nadere informatie

Compendium van het Personen- en Familierecht

Compendium van het Personen- en Familierecht Patrick Senaeve Compendium van het Personen- en Familierecht Achtste, geheel herwerkte uitgave, o Acco Leuven / Voorburg INHOUD WOORD VOORAF 31 INLEIDING (1-24) 35 1. Begripsbepaling (1-4) 35 A. Formele

Nadere informatie

Bij het toepassen van het nieuwe naamrecht komen steeds dezelfde vragen terug:

Bij het toepassen van het nieuwe naamrecht komen steeds dezelfde vragen terug: 1 HET NIEUWE BELGISCHE NAAMRECHT I. Krachtlijnen van de nieuwe wetgeving Wet van 8 mei 2014 tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek met het oog op de invoering van de gelijkheid tussen mannen en vrouwen

Nadere informatie

Maart 2012 N. Leeuwrik

Maart 2012 N. Leeuwrik Lesbisch ouderschap: instemmen met het wetsvoorstel lesbisch ouderschap of vasthouden aan de vereenvoudigde adoptieprocedure? In hoeverre worden de belangen van het kind gewaarborgd in het wetsvoorstel

Nadere informatie

Ouderschap, gezag en scheiding

Ouderschap, gezag en scheiding Ouderschap, gezag en scheiding mr. Paulien Boerkamp met dank aan: mr. Lydia Janssen 2 en 12 maart 2015 Programma Twee soorten juridische banden met kind: 1. Ouderschap (= familie) 2. Gezag (= zeggenschap)

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 33 032 Wijziging van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek in verband met het juridisch ouderschap van de vrouwelijke partner van de moeder anders

Nadere informatie

LESBISCH OUDERSCHAP EN HET AFSTAMMINGSRECHT: EEN, TWEE OF TOCH DRIE OUDERS?

LESBISCH OUDERSCHAP EN HET AFSTAMMINGSRECHT: EEN, TWEE OF TOCH DRIE OUDERS? LESBISCH OUDERSCHAP EN HET AFSTAMMINGSRECHT: EEN, TWEE OF TOCH DRIE OUDERS? Machteld Vonk Inleiding De aandacht voor de juridische positie van kinderen die binnen een lesbische relatie worden geboren,

Nadere informatie

In hoeverre waarborgt het wetsvoorstel het recht van het kind op kennis van afstammingsgegevens dat voortvloeit uit artikel 7 IVRK?

In hoeverre waarborgt het wetsvoorstel het recht van het kind op kennis van afstammingsgegevens dat voortvloeit uit artikel 7 IVRK? Het wetsvoorstel betreffende de wijzigingen van boek 1 Burgerlijk Wetboek in verband met het juridisch ouderschap van de vrouwelijke partner van de moeder anders dan door adoptie In hoeverre waarborgt

Nadere informatie

Gehoord de gerechten adviseert de Raad u als volgt. 1

Gehoord de gerechten adviseert de Raad u als volgt. 1 De Minister van Justitie Postbus 20301 2500 EH DEN HAAG Afdeling Ontwikkeling bezoekadres Kneuterdijk 1 2514 EM Den Haag Correspondentieadres Postbus 90613 2509 LP Den Haag datum 2 maart 2010 doorkiesnummer

Nadere informatie

1. Aanleiding en opdracht Staatscommissie Herijking Ouderschap

1. Aanleiding en opdracht Staatscommissie Herijking Ouderschap 33 836 Personen- en familierecht Nr. 18 Brief van de minister van Veiligheid en Justitie Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 7 december 2016 Hierbij bied ik u namens het

Nadere informatie

I.T. 110 AFSTAMMING IN OPGAANDE LIJN

I.T. 110 AFSTAMMING IN OPGAANDE LIJN I.T. 110 AFSTAMMING IN OPGAANDE LIJN Inhoudsopgave I.T. 110 AFSTAMMING IN OPGAANDE LIJN... 1 Algemeenheden... 2 Samenstelling... 4 Datum van de afstamming... 4 Wijzen van afstamming... 5 Wijzen van afstamming

Nadere informatie

Administratie Diamant Politie

Administratie Diamant Politie De resultaten van drie onderzoeksprojecten van het SOMA Dossier Administratie Diamant Politie We hebben de lezers steeds op de hoogte gehouden van de onderzoeks- projecten van het SOMA. We zijn dan ook

Nadere informatie

DE RECHTSPOSITIE VAN DE TRANSSEKSUEEL

DE RECHTSPOSITIE VAN DE TRANSSEKSUEEL DE RECHTSPOSITIE VAN DE TRANSSEKSUEEL Commentaar op de wetten van 9 en 10 mei 2007 en van 15 mei 2007 P. SENAEVE en K. UYTTERHOEVEN (eds.) Met bijdragen van: Griet DE CUYPERE Patrick SENAEVE Kristof UYTTERHOEVEN

Nadere informatie

Commentaar bij art BW

Commentaar bij art BW ADOPTIE BW ART. 353-9 1 353-9. Bij adoptie door echtgenoten of samenwonenden, of ingeval de geadopteerde het kind of het adoptief kind is van de echtgenoot van de adoptant, of van de persoon met wie hij

Nadere informatie

Meerouderschap- en gezag Regeling ten behoeve van Staatscommissie Herijking ouderschap. 1. Inleiding

Meerouderschap- en gezag Regeling ten behoeve van Staatscommissie Herijking ouderschap. 1. Inleiding Meerouderschap- en gezag Regeling ten behoeve van Staatscommissie Herijking ouderschap 1. Inleiding In april 2014 heeft de ministerraad op voorstel van de toenmalige staatssecretaris van Veiligheid en

Nadere informatie

Rolnummer 4097. Arrest nr. 136/2007 van 7 november 2007 A R R E S T

Rolnummer 4097. Arrest nr. 136/2007 van 7 november 2007 A R R E S T Rolnummer 4097 Arrest nr. 136/2007 van 7 november 2007 A R R E S T In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 731 van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Kortrijk.

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2013 480 Wet van 25 november 2013 tot wijziging van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek in verband met het juridisch ouderschap van de vrouwelijke partner

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord... v Dankwoord... ix Lijst van afkortingen... xiii Lijst van verkort aangehaalde literatuur... xv

INHOUD. Voorwoord... v Dankwoord... ix Lijst van afkortingen... xiii Lijst van verkort aangehaalde literatuur... xv INHOUD Voorwoord............................................................ v Dankwoord.......................................................... ix Lijst van afkortingen.................................................

Nadere informatie

JPF 2012/161 Rechtbank Dordrecht 30 mei 2012, 96504/FA RK ; 96507/FA RK ; LJN BW7709. ( mr. Haerkens-Wouters )

JPF 2012/161 Rechtbank Dordrecht 30 mei 2012, 96504/FA RK ; 96507/FA RK ; LJN BW7709. ( mr. Haerkens-Wouters ) JPF 2012/161 Rechtbank Dordrecht 30 mei 2012, 96504/FA RK 12-7108; 96507/FA RK 12-71111; LJN BW7709. ( mr. Haerkens-Wouters ) [Verzoekster] te [adres verzoekster], verzoekster, advocaat: mr. M. Huisman

Nadere informatie

Handboek Estate Planning Bijzonder Deel... Voorwoord... De auteurs... Verkrijgingen door de langstlevende echtgenoot via huwelijkcontract...

Handboek Estate Planning Bijzonder Deel... Voorwoord... De auteurs... Verkrijgingen door de langstlevende echtgenoot via huwelijkcontract... Inhoudsopgave Handboek Estate Planning Bijzonder Deel..................... Voorwoord.............................................. De auteurs............................................... i iii v DEEL

Nadere informatie

LVAK, najaar 2017 Mr. Lydia Janssen. Beschrijft juridische banden tussen ouders en kinderen

LVAK, najaar 2017 Mr. Lydia Janssen. Beschrijft juridische banden tussen ouders en kinderen LVAK, najaar 2017 Mr. Lydia Janssen } Ouderschap } Gezag } Positie gescheiden ouders } Grove schets van internationale aspecten Beschrijft juridische banden tussen ouders en kinderen 1 } Uit wie het kind

Nadere informatie

» Samenvatting. JPF 2011/36 Rechtbank 's-gravenhage 14 september 2009, 327692/FA RK 08-10420; LJN BK1197. ( mr. De Wit mr. Don mr.

» Samenvatting. JPF 2011/36 Rechtbank 's-gravenhage 14 september 2009, 327692/FA RK 08-10420; LJN BK1197. ( mr. De Wit mr. Don mr. JPF 2011/36 Rechtbank 's-gravenhage 14 september 2009, 327692/FA RK 08-10420; LJN BK1197. ( mr. De Wit mr. Don mr. Zonneveld ) Mr. A.R.M. van Kempen, advocaat, kantoorhoudende te Amsterdam, in haar hoedanigheid

Nadere informatie

Afstammingsinformatie

Afstammingsinformatie Afstammingsinformatie 1 Tijdslijn Afstammingsinformatie 4 nov. 1950 20 nov. 1989 29 mei 1993 15 april 1994 1 juni 2004 EVRM IVRK Haags Adoptieverdrag Valkenhorstarrest Wet Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting

Nadere informatie

Rolnummer Arrest nr. 114/2010 van 21 oktober 2010 A R R E S T

Rolnummer Arrest nr. 114/2010 van 21 oktober 2010 A R R E S T Rolnummer 4836 Arrest nr. 114/2010 van 21 oktober 2010 A R R E S T In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 335, 3, van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te

Nadere informatie

7 Inleiding / 11 8 Verkrijging, verlening, verlies en vaststelling van het Nederlanderschap / 12 9 Nationaliteit en internationaal privaatrecht / 16

7 Inleiding / 11 8 Verkrijging, verlening, verlies en vaststelling van het Nederlanderschap / 12 9 Nationaliteit en internationaal privaatrecht / 16 INHOUDSOPGAVE Voorwoord / V Hoofdstuk 1 Inleiding / 1 1 Algemeen / 1 2 Inhoud van Boek 1: personen- en familierecht / 2 3 Literatuur over personen- en familierecht / 3 Hoofdstuk 2 De algemene bepalingen

Nadere informatie

Parlementaire Geschiedenis Burgerlijk Wetboek Boek 10. Internationaal Privaatrecht (IPR)

Parlementaire Geschiedenis Burgerlijk Wetboek Boek 10. Internationaal Privaatrecht (IPR) Parlementaire Geschiedenis Burgerlijk Wetboek Boek 10 Internationaal Privaatrecht (IPR) Prof. mr. M.H. ten Wolde Mr. dr. J.G. Knot Mr. ICC. Henckel Mr. A. Mens Mr. D.A. Pettengell ^ J.Kluwer a W o lte

Nadere informatie

Inhoudstafel 1. GEZIN EN SOCIALE ZEKERHEID... 1. Elisabeth Alofs

Inhoudstafel 1. GEZIN EN SOCIALE ZEKERHEID... 1. Elisabeth Alofs i Inhoudstafel 1. GEZIN EN SOCIALE ZEKERHEID....................... 1 Elisabeth Alofs Inleiding................................................... 1 I. Verzekering voor geneeskundige verzorging...................

Nadere informatie

Compendium van het personenen familierecht

Compendium van het personenen familierecht Mevr. prof. mr. S.F.M. Wortmann Mevr. mr. J. van Duijvendijk-Brand Compendium van het personenen familierecht Elfde druk Kluwer a Wolters Kluwer business Deventer - 2012 INHOUDSOPGAVE Voorwoord / V Hoofdstuk

Nadere informatie