Een samenvatting van deze bijeenkomst

Transcriptie

1 T klantcontact@rvo.nl Omschrijving Informatiebijeenkomst wijziging regeling STEP en FEH Vergaderdatum en tijd 18 september 2015 Vergaderplaats Utrecht, kantoor RVO.nl Genodigden Woningcorporaties & adviesbureaus Op 18 september 2015 vond er bij RVO.nl een informatiebijeenkomst plaats over de (STEP) en het Fonds Energiebesparing Huursector (FEH). Op de uitnodiging van Aedes hadden zesenzestig mensen gereageerd: voornamelijk afkomstig van woningcorporaties, adviesbureaus, Energieambassadeurs en Platform31. Doel van deze bijeenkomst was om toe te lichten wat de wijzigingen in de STEP en FEH precies inhielden en om de aanwezigen de gelegenheid te geven vragen te stellen. Een samenvatting van deze bijeenkomst Naar aanleiding van geconstateerde onregelmatigheden gelden er vanaf 1 september 2015 aanvullende eisen voor een aanvraag. Het advies van minister Blok, RVO en Aedes luidt: trek de aanvragen in vóór 3 november 2015 als je niet zeker bent van de juistheid van de gegevens in de aanvraag. Het onderzoek naar onregelmatigheden en het daaropvolgende rapport van Nieman Raadgevende Ingenieurs, laat zien dat er veel afwijkingen zijn als woningen niet fysiek zijn opgenomen zijn met als gevolg dat de energetische waarde niet klopt. Grote kans dat het subsidiegeld niet rechtmatig uitgekeerd wordt en dat willen we voorkomen. Toelichting op het standpunt van Aedes, door Ronald Franken Aedes wil van de STEP-regeling graag een succes maken, omdat deze een groot effect heeft op de versnelling van duurzame energierenovaties in de huursector. Helaas zijn er te veel afwijkingen geconstateerd in de aanvragen. We moeten voorkomen dat de woningcorporaties hierdoor in een slecht daglicht komen en dat deze goede subsidieregeling wordt ingetrokken. Aedes vindt het daarom belangrijk Pagina 1 van 13

2 dat de kwaliteit van de subsidieaanvragen goed is en dat bestuurders in de nieuwe aanvraag tekenen voor de kwaliteit. Het advies is daarom: controleer alle aanvragen streng en trek die aanvragen in waarbij u twijfelt over de juistheid van de aanvraag en over de juiste bewijslast! Zelfs wanneer de woningen al gerenoveerd zijn. Corporaties met verkeerde labels en onvoldoende bewijslast voor het startlabel zullen hun verlies moeten nemen. Corporaties met goed onderbouwde labeling hebben een mogelijkheid om voor (een deel van) de niet-ingetrokken aanvragen de subsidie te behouden. Aedes is met de brancheorganisaties van labelaars in gesprek om eenduidigheid te krijgen in de kwaliteit (in het product) van de labelaars. Het klakkeloos overnemen van onderhoudslijsten en ketellijsten zonder goede controles in de woningen is niet meer mogelijk. De branches en certificeringsorganisaties pakken dit op. Aedes wil hiermee sturing geven aan een verbeterde kwaliteit en vertrouwen in de sector, tegen minimale extra kosten voor de labeling. Wijzigingen STEP/FEH 2015, door Ary Burger, ministerie BZK Allereerst een paar feiten over de regelingen. Doel is de verduurzaming van huurwoningen, als onderdeel van het Energieakkoord. De looptijd van STEP is van 1 juli 2014 tot en met 31 december Voor de subsidietoekenning moet er bij de renovatie een flinke energielabelsprong gemaakt zijn. Sinds 1 januari 2015 is voor deze regeling niet het energielabel maar de Energie-Index de indicator voor de energieprestatie van een woning. Het budget voor FEH is 75 miljoen en voor STEP 400 miljoen. Dat zijn grote bedragen die verantwoord besteed moeten worden. De aanleiding voor de wijzigingen in de subsidieregeling waren signalen dat sommige subsidies niet rechtmatig zouden zijn toegekend. Het onderzoek dat Nieman Raadgevende Ingenieurs daarop heeft uitgevoerd, wees uit dat de opgegeven energetische kwaliteit van de woning in veel subsidieaanvragen fors afweek van de werkelijke situatie. Vaak was het opnameprotocol BRL 9500 niet gevolgd, was er dus geen fysieke opname van de woning geweest en had de bepaling plaatsgevonden op basis van historische gegevens die niet representatief waren. De STEP-regeling bood gelegenheid om aanpassingen aan te brengen doordat de uitbetaling van de STEP-subsidies pas plaatsvindt vanaf De subsidie wordt pas uitbetaald nadat de subsidie is vastgesteld (controle op het voldoen aan de eisen die verbonden zijn aan de subsidie, zie Standaardproces subsidies hieronder). Minister Blok besloot hierop om de regeling te handhaven maar de kwaliteit ervan te verhogen, zodat deze gebruikt wordt waarvoor deze bedoeld is. Het eerste actiepunt van de minister is het verhogen van de kwaliteit van de bepaling van de Energie-Index. Met sectorpartijen vindt overleg plaats over verbeteringen in het systeem van kwaliteitsborging, over de huidige controles en over het verbeteren van de naleving en het stimuleren van zelfreinigend vermogen. Pagina 2 van 13

3 Het tweede actiepunt is het aanpassen van de regelingen STEP/FEH per 1 september 2015 om de kwaliteit van de aanvragen te verbeteren. Zie voor de wijzigingen hieronder. Het advies van BZK luidt: trek de aanvraag in bij twijfel over de juistheid van de gegevens of de aanwezigheid van de gevraagde onderbouwing. Ook als de renovatie is begonnen of afgerond. Ben je nog niet begonnen? Trek in en maak een frisse start. Proces en aanpak STEP/FEH, door Hans Scherpenzeel, RVO.nl De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) heeft de taak om de subsidieaanvragen te behandelen en te toetsen of de subsidie doelmatig en rechtmatig toegekend kan worden. RVO.nl controleert volgens het protocol ook op onregelmatigheden en is verplicht om in te grijpen bij geconstateerde onregelmatigheden. Toezicht gebeurt door een interne auditdienst en de Algemene Regelkamer. Sinds 1 september 2015 is de gewijzigde regeling STEP van kracht. Om een extra waarborg te creëren moet een nieuwe subsidieaanvraag nu de volgende informatie bevatten: - verklaring dat de Energie-Index conform BRL is opgesteld; - bevestiging daarvan door de bestuurder; - verklaring dat opnameformulieren aanwezig zijn. Aanvulling na informatiebijeenkomst. Dit zijn de drie belangrijkste wijzigingen: 1. Verklaring dat er een fysieke opname van de energetische staat van de woning is geweest. Uitzondering daarop zijn woningen die gelijk zijn aan een zogenaamde referentiewoning; dit moet de aanvrager wel onderbouwen. 2. Verklaring van de directeur of bestuurder van de woningcorporatie (of eigenaar particuliere verhuurder) dat de woningen uit de aanvraag zijn opgenomen conform BRL Bij de aanvraag moet worden aangegeven welke energiebesparende maatregelen men gaat nemen en na renovatie moet de aanvrager dit kunnen aantonen. Het bepalen van de Energie-Index voor nieuwe aanvragen gebeurt op basis van het opnameprotocol BRL Uitgangspunt is fysieke woningopname, tenzij. Representativiteit mag alleen toegepast worden als woningen erg weinig afwijken én als dat onderbouwd is. Om de goede toepassing van BRL te borgen wordt de volgende informatie bij de aanvraag vereist: - Energie-Index (niet ouder dan 6 maanden) en opnamedatum van de referentiewoning; - verklaring dat er een opnameformulier of ander bewijsstuk aanwezig is waaruit opnamedatum blijkt; - verklaring dat het gebruik van representativiteit onderbouwd is. Pagina 3 van 13

4 De aanvraagformulieren en de verplichte bijlages zijn te vinden op of (onder Aanvragen ). Het advies van RVO.nl is: controleer de oude aanvragen goed en trek deze in bij twijfel over de juistheid van de gegevens en de aanwezigheid van bewijsstukken. De bewijslast en verantwoordelijkheid ligt bij de aanvrager. Intrekken kan tot 3 november Na intrekking van een aanvraag die voor 1 september 2015 is gedaan, kun je een nieuwe aanvraag voor dezelfde woningen indienen. Intensieve controles van niet-ingetrokken aanvragen, door Martijn van Horen, RVO.nl 1 september 2015 Een korte toelichting hoe het STANDAARD PROCES van aanvraag tot uitbetaling verloopt. 1. u dient een aanvraag tot subsidie in RVO.nl stuur u een bevestiging van ontvangst en start met het beoordelen van de aanvraag. 2. u ontvangt een beschikking RVO.nl heeft het besluit genomen om wel of niet subsidie aan u te verlenen (indien u over 24 maanden voldoet aan de eisen van de regeling). 3. u ontvangt een vaststelling RVO.nl heeft 24 maanden na de datum van beschikking vastgesteld of u heeft voldaan aan de voorwaarden van de regeling. Indien dit klopt: 4. u ontvangt subsidie RVO.nl betaalt subsidie uit. De uitbetaling gebeurt na 1 januari Pagina 4 van 13

5 Alle aanvragen die ingediend zijn voor 1 september 2015, hebben stap 1 en soms stap 2 doorlopen. U heeft dus een bevestiging ontvangen en misschien een beschikking tot verlening van subsidie. Dat wil niet zeggen dat RVO.nl heeft toegezegd dat u de subsidie ook daadwerkelijk krijgt: 24 maanden later stelt RVO.nl vast of u daadwerkelijk gerenoveerd heeft en of u heeft voldaan aan alle voorwaarden van de regeling. Dan pas heeft u een definitieve toezegging. Zo ver is het nog niet, aanvragers hebben nu te maken met de mogelijkheid om een aanvraag in te trekken en opnieuw in te dienen onder de criteria van de gewijzigde regeling. Of men trekt de aanvraag niet in en laat de aanvraag doorlopen onder de criteria van de oude regeling. Op alle aanvragen die niet worden ingetrokken en dus doorlopen onder de oude regeling, verscherpt RVO.nl de controle. Het maakt niet uit of u alleen een bevestiging heeft ontvangen van RVO.nl (en RVO.nl de aanvraag dus nog moet beoordelen) of dat u een beschikking heeft ontvangen waarin staat dat subsidie aan u wordt verleend. In beide situaties krijgt u te maken met een intensieve controle. Stappen van de intensieve controle 1. A-selecte steekproef uit aanvraag/verlening Uit elke aanvraag en subsidieverlening neemt RVO.nl een steekproef door a- select een aantal huurwoningen er uit te lichten en te controleren. Deze steekproef is representatief voor de hele aanvraag en op basis van de uitkomst van de controle neemt RVO.nl het besluit of de aanvraag of subsidieverlening akkoord is of wordt afgewezen. Wanneer alle woningen in de steekproef zijn opgenomen, dan kan met 90% betrouwbaarheid geconcludeerd dat de gegevens van alle woningen uit de aanvraag waarover de steekproef is getrokken, juist is. RVO.nl wil graag de juistheid van de gegevens vaststellen, dit gebeurt door een fysieke controle bij de woning. RVO neemt de woning fysiek op conform BRL Administratieve controle De intensieve controle geldt voor alle aanvragen en subsidieverleningen die aangehouden blijven en doorlopen onder oude STEP regeling (tot 1 september 2015). RVO.nl de aanvragers een brief met het verzoek om aanvullende gegevens aan te leveren die aantonen dat de gegevens uit de aanvraag kloppen. In deze brief staan de woningen die in de steekproef zijn gevallen. U krijgt een termijn van 3 weken om bovenstaande gegevens aan te leveren. Bij aan vullende gegevens kunt u denken aan opnamedossiers (opnameformulieren en achterliggend bewijsmateriaal zoals foto s), Pagina 5 van 13

6 onderhoudsgegevens (bijv. facturen) en andere informatie die de juistheid van de gegevens uit de aanvraag aantonen. RVO.nl beoordeelt deze gegevens en als daarmee aangetoond wordt dat de gegevens juist zijn, dan zal RVO.nl de woningen uit de steekproef niet fysiek bezoeken voor een opname. 3. Fysieke opname van de woningen uit de steekproef Bij onduidelijkheid in de aangeleverde gegevens zal RVO.nl de woningen uit de steekproef fysiek laten opnemen conform Beoordelingsrichtlijn met de rekensystematiek zoals geldend op het moment van de aanvraag. Dus woningen opgenomen en afgemeld voor worden beoordeeld op basis van de oude energielabel- en rekensystematiek (ISSO 82.1).Woningen opgenomen en afgemeld na worden beoordeeld op basis van de Energie-Index en de nieuwe rekensystematiek (Nader Voorschrift). Indien blijkt dat alle woningen opgenomen zijn en RVO.nl constateert geen afwijking/fout dan wordt de aanvraag verleend of als die al verleend is, dan blijft de subsidieverlening in stand. Indien RVO.nl een afwijking/fout constateert, dan zal RVO.nl deze afwijking/fout voorleggen aan de aanvrager met het verzoek om een reactie (zienswijze). RVO.nl hanteert de volgende definitie voor een afwijking/fout: wanneer de Energie-Index van een woning meer dan 8% afwijkt én wanneer dit leidt tot een te hoge subsidieverlening. Dus wanneer de Energie-Index van een woning meer dan 8% afwijkt maar nog in dezelfde labelklasse blijft, dan leidt dit niet tot een hoger subsidiebedrag. Dit is dus goed. Zo gauw RVO.nl bij een van de woningen uit de steekproef een fout constateert, stopt de verdere controle. RVO.nl voert de overige fysieke opnames niet meer uit. De fout toont namelijk aan dat de gegevens uit de aanvraag niet 90% betrouwbaar zijn en dat daarmee de gegevens uit de aanvraag onvoldoende betrouwbaar zijn voor een subsidieverlening. De aanvraag wordt afgewezen, tenzij de zienswijze van de aanvrager een ander inzicht oplevert. Bij vermoeden van misbruik controle van ALLE woningen uit een aanvraag RVO.nl is niet op zoek naar fouten of misbruik maar naar feiten en juistheden om een aanvraag goed te kunnen keuren. Indien RVO.nl een fout constateert in de gegevens van de woningen uit de steekproef, dan volgt verder onderzoek om te bepalen of er vermoeden van misbruik. RVO.nl gaat vervolgens de gegevens van alle woningen uit een aanvraag grondig controleren. RVO.nl analyseert de gegevens uit de aanvraag en de gegevens in de energielabeldatabase. Analyses vinden plaats op opnamedata, Pagina 6 van 13

7 energielabelhistorie en invoerwaarde van de maatregelen in de energielabeldatabase. RVO.nl laat eventueel aanvullend woningen fysiek opnemen. RVO.nl heeft geen opsporingsbevoegdheid en bepaalt niet of iets fraude is. RVO.nl heeft wel de plicht om onregelmatigheden te melden bij het Openbaar Ministerie (OM). Het OM neemt zelf de beslissing of vervolging noodzakelijk is of niet. Vragen en antwoorden Als de renovatie al gestart of afgerond is, dan kun je de startsituatie fysiek niet meer bepalen. Dus wanneer je de aanvraag dan intrekt, kun je geen nieuwe aanvraag meer indienen. Wanneer een aanvrager kan aantonen dat de gegevens uit de aanvraag kloppen door middel van opnamedossiers (opnameformulieren met achterliggend bewijsmateriaal), onderhoudsinformatie (bijv. ketellijsten), dan is er niets aan de hand en hoef je de aanvraag niet in te trekken. Ga bij twijfel in gesprek met je labelaar of de bewijslast klopt. Ben je er niet zeker van, dan kun je de aanvraag beter intrekken en je verlies nemen. Een project duurt vaak jaren. Wanneer de fysieke opname van de woningen bijvoorbeeld in 2012 heeft plaatsgevonden en de renovatie in 2014 is gestart, dan heb je geen verklaring die jonger is dan 6 maanden. Kan ik dan geen nieuwe subsidieaanvraag meer indienen? Ja, dat is inderdaad het geval. Tussen de opnamedatum en de datum van de subsidieaanvraag mag maximaal 6 maanden zitten. Wanneer een subsidieaanvraag voor meerdere woningen is ingediend en er blijkt een fout bij één van de woningen te zitten, wat gebeurt er dan met aanvraag? Dan wordt de hele aanvraag afgewezen. Dit heeft te maken met de representativiteit van de steekproef. Zie ook de uitleg onder Stap 1: A-selecte steekproef uit aanvraag/verlening op pagina 4. Het advies is dus: controleer de gegevens van de aanvragen van alle woningen en trek bij twijfel de aanvraag in. Als je al gerenoveerd hebt en je moet de beginsituatie aantonen, kan dit ook met maatregelpakketten die zijn toegepast, zodat op die manier kan worden terug gerekend wat de startsituatie van de woning zou moeten zijn? Bij de controle wil RVO.nl de daadwerkelijke startsituatie van de woning controleren. Kwam die daadwerkelijk overeen met de gegevens zoals die in de aanvraag stonden? Als aanvrager moet je kunnen aantonen wat in de beginsituatie in de woning aanwezig was (bijv. door middel van onderhoudshistorie). Maatregelpakketten alleen zijn niet voldoende; je kunt wel aantonen DAT er is vervangen, maar niet WAT er is vervangen. Voorbeeld: er is een HR-ketel geplaatst. Was dat ter vervanging van de oude HR-ketel of hing er nog een VR-ketel? Het gaat Pagina 7 van 13

8 om documenten waarmee je kunt bewijzen dat het startlabel zoals aangegeven in de aanvraag klopt. In de BRL staat dat een woning in bepaalde gevallen niet bezocht hoeft te worden, dus dan hoeft er ook geen opnameformulier aanwezig te zijn? De EPA-adviseur/opnemer kan vaststellen dat meerdere woningen beschikken over dezelfde energieprestatie (gelijkende woningen). Hij kan dan gebruik maken van representativiteit. Dit betekent dat de EPA-adviseur/opnemer een referentiewoning fysiek bezoekt en opneemt. Voor het bepalen van de Energie-Index van de gelijkende woningen verwijst hij in het opnameformulier van de gelijkende woning naar het opnameformulier van de referentiewoning. Er moet dus wel een opnameformulier zijn, ook van een woning die niet is bezocht. Moet in de nieuwe STEP de opnamedatum wel of niet gelijk aan de bezoekdatum, zoals in de Staatscourant staat? De BRL is leidend, dit betekent dat de opnamedatum niet gelijk hoeft te zijn aan de bezoekdatum. De regelingstekst in de Staatscourant geeft de definitie van een opnamedatum: de datum waarop een woning ter bepaling van de Energie-Index door een EPA-opnemer of een EPA-adviseur is bezichtigd en opgenomen. Als in een voorkomend geval de opnamedatum later ligt dan de bezoekdatum, dan toetst RVO op de opnamedatum. Voor een subsidieaanvraag moet voor iedere woning een recente Energie-Index zijn vastgesteld en geregistreerd; de opname mag niet langer dan zes maanden voor de subsidieaanvraag hebben plaatsgevonden. Als je de subsidieaanvraag al hebt ingetrokken, maar je bedenkt je (met name bij renovaties die al begonnen zijn): kun je dit dan ook ongedaan maken? Eerst even de standaard procedure: je kunt altijd een aanvraag intrekken door een schriftelijk verzoek in te dienen bij RVO.nl. Zo gauw RVO.nl vervolgens een besluit verstuurd aan de aanvrager, is de intrekking definitief. In verband met de geconstateerde onregelmatigheden heeft RVO.nl alle aanvragers actief benaderd met het verzoek om de aanvraag in te trekken. Tijdens de bijeenkomst werd gevraagd tot wanneer men terug kan komen op het ingediende verzoek tot intrekking. Men kan tot 3 november 2015 schriftelijk bij RVO.nl aangeven of men een (deel van) een aanvraag wil aanhouden of intrekken. Ook het verzoek om een intrekking ongedaan te maken, kan tot 3 november Daarna gaat RVO.nl het definitieve intrekkingsbesluit versturen. Woningen die eerder zijn ingetrokken, waarvan we kunnen aantonen dat het startlabel correct was mogen worden teruggedraaid. Hoe kunnen we aangeven welke woningen we willen terugdraaien? Dit kunt u doen door contact op te nemen met RVO.nl via met de vermelding dat het uw STEP-aanvraag/verlening betreft. Op basis van de lijst van woningen uit uw aanvraag kunt u aangeven voor welke woningen u de intrekking wilt terugdraaien. Houd er rekening mee dat dit kan tot 3 november Daarna gaat RVO.nl het definitieve intrekkingsbesluit versturen. Pagina 8 van 13

9 Hoe kan het dat een subsidietoekenning of verlening alsnog wordt ingetrokken? En kunnen de voorwaarden na de toekenning nog wel worden gewijzigd? Subsidieverlening is niet hetzelfde als subsidievaststelling. Zie daarvoor ook de toelichting op pagina 3, onder de illustratie Aanvraag tot uitbetaling. Pas als de subsidie na afloop van de renovatie is vastgesteld, wordt tot uitbetaling overgegaan. De voorwaarden waaronder de subsidie is verleend kunnen tussentijds beperkt veranderd worden (meestal alleen ten gunste van de subsidieontvanger). De nieuwe eisen aan de aanvraag gelden alleen voor de aanvragen vanaf 1 september De wijze van controle en het opvragen van aanvullende informatie is altijd mogelijk. Hoe wordt straks gecontroleerd of de huurverhoging na de renovatie in verhouding staat met de besparing op de woonlasten? De regeling is niet bedoeld om disproportionele huurverhogingen door te voeren. De verhoging moet in relatie staan tot de maatregelen en is via het WWS te bepalen. Definitie van woonlasten: het totaal van de huurprijs en de energierekening. De bewijslast voor het aantonen dat de woonlasten gelijk blijven na renovatie, ligt bij de verhuurder. Om aan te tonen dat de woonlasten gelijk blijven, kunt u volstaan met bijvoorbeeld de laatste overboeking van de huur en de theoretische berekening van het energiegebruik na doorvoering van de energetische maatregelen. Als we onze aanvragen intrekken, dan raakt de subsidiepot misschien niet leeg. Zou het kunnen zijn dat de periode van aanvragen STEP wordt verlengd? Tot eind 2017 kunnen aanvragen worden ingediend. De gewijzigde regeling biedt de mogelijkheid om opnieuw aan te vragen. Cruciaal is dat de kwaliteit van de aanvragen verbetert en dat de subsidie rechtmatig kan worden uitbetaald. De verleende subsidies van de ingetrokken aanvragen komen weer terug in de subsidiepot. Bij een vergelijking tussen verschillende software kom je een verschil van wel 30% tegen: de ene software geeft een Energie-Index van 1,43 voor een woning, de andere geeft 1,22! Hoe kan dit? Dit is zorgelijk, RVO.nl is echter geen leverancier van de software. Van belang is dat de software juist is. U zult dit bij de softwareleverancier moeten vragen. Stelt RVO.nl eisen aan een opnameformulier. Moet het opnameformulier bijvoorbeeld perse het formulier zoals aangereikt door ISSO zijn? Nee, het opnameformulier is niet verplicht maar een hulpmiddel. U kunt een opname bijvoorbeeld ook direct in de software invoeren. Om de juistheid van de gegevens uit de aanvraag aan te tonen, vraagt RVO.nl de opnamedossiers op (opnameformulieren met achterliggend bewijsmateriaal), of onderhoudsinformatie. Heeft u andere informatie waaruit de juistheid van de gegevens blijkt, dan kunt u deze ook toesturen. Het mag duidelijk zijn dat als we een kladje met aantekeningen onvoldoende vinden. Pagina 9 van 13

10 Hoe wordt de informatie die tijdens deze bijeenkomst wordt verstrekt, gedeeld met de rest van de verhuurders die niet aanwezig zijn? Deze informatie wordt verwerkt in de webpagina s van STEP en FEH ( en De vragen die zijn gesteld, komen in de FAQ van die pagina s. Bovendien volgt er een nieuwsbericht in samenwerking met Aedes om de belangrijkste informatie bekend te stellen via een nieuwsbericht op de site van Aedes/RVO.nl met een link naar de rest van de informatie op de webpagina s. Opmerkingen van aanwezigen Bijkomend probleem dat niet met STEP te maken heeft, is het feit dat als de woning wordt afgemeld, dat je dan automatisch een vereenvoudigd label krijgt. Dat is niet communiceerbaar en geeft scheve ogen bij huurverhoging. Dat is inderdaad vervelend maar dat is de discussie over de wijziging van de labelen rekenmethodiek. Deze bijeenkomst gaat over de subsidieregeling STEP, waarvoor alleen gebruik wordt gemaakt van de methodiek. Er gaat iets mis bij RVO.nl wanneer een aanvrager verplicht melding maakt van wijzigingen in een aanvraag. De meldingen zijn blijkbaar niet verwerkt, want voor deze aanvragen had de corporatie toch een brief ontvangen met het advies om de aanvraag in te trekken. RVO.nl heeft dit is uitgezocht en afgehandeld. De melding is binnen gekomen en ook de ontvangst is bevestigd. Enquête informatiebijeenkomst Op maandag 21 september is een vragenlijst verstuurd naar alle zesenzestig aanwezigen. Vrijdagochtend 25 september waren er 23 reacties binnen; ruim 30% van de respondenten had gereageerd. Bij deze dank daarvoor! Met betrekking tot de sprekers en de inhoud van de presentaties waren de reacties zeer wisselend, van helder tot ingewikkeld verhaal. Een rode draad was echter wel uit de uitkomsten te halen. Het was duidelijk dat er behoefte was aan heldere, eenduidige informatie over de (stappen van de) intensieve controles en de mogelijkheid tot het wel/niet intrekken van een aanvraag. In dit verslag is extra aandacht besteed aan het eenduidig toelichten van deze twee onderwerpen. Daarnaast hadden de respondenten de gelegenheid om via de enquête vragen te stellen. Onderstaand treft u de gestelde vragen en antwoorden. Waarom heeft RVO een nieuwe regeling nodig om de gewenste kwaliteit te verkrijgen en daarmee in mijn ogen erkend dat de "oude regeling" ruimte voor interpretatie verschillen in zich heeft. Maar de aanvrager geen herkansing krijgt, voor het opnieuw indienen van een aanvraag conform de interpretatie van RVO (helder verwoord in de nieuwe regeling), als de woning al gerenoveerd is. Het doel van de regeling is om woningcorporaties te stimuleren om de energieprestatie van de huurwoningen te verbeteren. Nu blijkt dat de werkelijke energieprestatie van een huurwoning regelmatig afwijkt van die zoals gemeld in het Pagina 10 van 13

11 opnameformulier. Dit komt omdat de Beoordelingsrichtlijn (BRL ) niet juist of niet volledig wordt toegepast. Het gevolg is dat de kwaliteit van de gegevens in de aanvragen van onvoldoende kwaliteit is om subsidie op te verlenen. Kortom: het heeft niets te maken met de interpretatie van RVO.nl, maar met de kwaliteit van de aanvragen. Om deze kwaliteit te verbeteren, gaat RVO.nl intensieve controles uitvoeren en aanvullende informatie opvragen bij de aanvraag. In de gewijzigde regeling zijn extra waarborgen opgenomen voor de juiste toepassing van de BRL en aanvullende mogelijkheden voor controle door RVO.nl. Moet, nadat de werkzaamheden aan de woningen zijn afgerond en het nieuwe label is afgemeld, iedere woning weer apart worden bezocht of volstaat het administratief bewijs? Ook bij het afronden van een renovatie moet de woning opgenomen worden conform de Beoordelingsrichtlijn De basis van de BRL is een fysieke opname van de woning. RVO.nl controleert op basis van de gegevens in de centrale database EP online of u heeft voldaan aan alle voorwaarden van de regeling en stelt het besluit definitief vast. Dit gebeurt 24 maanden na datum van de verleningsbeschikking. Waarom is niet gekozen voor een subsidie op basis van verduurzamende maatregelen, waarbij het energielabel volledig buiten beeld blijft? Voordeel: eenvoudig te controleren, eenvoudig aan te vragen, weinig uitvoeringskosten zowel voor de overheid als voor de corporaties, weinig discussie mogelijk over juistheid aanvragen. De geconstateerde onregelmatigheden bij de regeling hebben te maken met de onjuiste of onvolledige bepaling van de Energie-Index. Een regeling op basis van maatregelen heeft zijn eigen voor- en nadelen. Bij het opzetten van STEP is gezocht naar een eenvoudige, eenduidige en kostenefficiënte regeling. In samenspraak en in goede samenwerking met de diverse betrokken partijen (Aedes, VastgoedBelang en de Woonbond) is de huidige regeling gemaakt waarbij de labelsprong (verbetering van de Energie-Index) de hoogte van de subsidie bepaalt. Hierdoor is het een subsidie gebaseerd op prestatie. De manier waarop de prestatie wordt behaald is secundair en biedt daardoor ruimte voor de inzet van nieuwe of innoverende methoden en maatregelen. Dit in tegenstelling tot een meer gesloten opzet van een op maatregelen gebaseerde regeling waarbij de subsidie wordt bepaald door de ingezette middelen en niet door de behaalde prestatie. Bijkomend voordeel is dat de huidige opzet aansluit bij de monitoring van de doelstellingen uit het Energieakkoord. Hoe hoog zijn de uitvoeringskosten van de huidige regeling? De uitvoeringskosten over de hele looptijd van de regeling zijn ingeschat op 5 miljoen euro. Is het regiem van beoordelen van de reeds uitgevoerde werken nu verzwaard? Moet ik nu inderdaad alle woningen bezocht hebben? De regeling geeft namelijk iets anders aan, namelijk dat er met een referentie gewerkt mag worden. Pagina 11 van 13

12 Het regiem van beoordelen van uitgevoerde werkzaamheden is niet verzwaard. De subsidie wordt bepaald op basis van start- en eind Energie-Index en de energetische verbetering die gehaald wordt. Dat was zo en dat is nog steeds zo. Over het fysiek bezoeken van woningen: alle woningen moeten opgenomen worden conform Beoordelingsrichtlijn ( ) en bezocht. Indien er gebruik gemaakt wordt van de referentiemethodiek, dan moet de EPA-adviseur dit onderbouwen. In de praktijk betekent dit dat elke woning op z n minst kort bezocht moet worden om te bepalen of de referentiemethodiek bij de woning toegepast kan worden. Dit, omdat bij oudere woningen in de loop der tijd onderling verschillende maatregelen kunnen zijn getroffen. Bij toepassing van de referentiemethodiek moet voor de gelijkende woningen worden aangeven op welke referentiewoning de Energie-Index gebaseerd is en onderbouwd worden waarom de referentiesystematiek kan worden toegepast. Als wij een nieuwe aanvraag doen, hoe lang moeten wij dan wachten alvorens te starten met de werkzaamheden? Stel dat onze werkzaamheden een maand later starten en jullie daarna nog een steekproef doen, dan komen de opnamegegevens niet meer overeen met de situatie op dat moment. U kunt gewoon starten met de renovatie, zolang de aanvraag voldoet aan de voorwaarden van de regeling. Dit zijn de voorwaarden: de opnamedatum en Energie-Index van de woning mag niet ouder zijn dan zes maanden voor de aanvraag, de renovatie moet afgerond zijn 24 maanden na subsidieverlening. Indien RVO.nl een fysieke controle doet en u bent al begonnen met de renovatie, dan vraagt RVO.nl u om aan te tonen dat de aangevraagde gegevens van de start Energie-Index kloppen. Dit kunt u aantonen door opnamedossiers (opnameformulieren en achterliggend bewijsmateriaal) of de onderhoudsinformatie te overleggen. Zorg dus dat u opnameformulieren heeft van alle woningen. Hoe ziet een a-selecte steekproef eruit? Uit elke aanvraag neemt RVO.nl een steekproef door er a-select een aantal huurwoningen uit te lichten. Deze steekproef is representatief voor de hele aanvraag en op basis van de uitkomst van de controle neemt RVO.nl het besluit of de aanvraag of subsidieverlening akkoord is of wordt afgewezen. Wie voert de fysieke controles uit? Volgens welke opnameprotocol worden de fysieke controles uitgevoerd? Een gecertificeerde EPA-opnemer/-adviseur voert in opdracht van RVO.nl de controles uit. Woningen uit de steekproef worden beoordeeld conform de Beoordelingsrichtlijn met de rekensystematiek zoals geldend op het moment van de aanvraag. Dus woningen opgenomen en afgemeld voor worden beoordeeld op basis van de oude energielabel- en rekensystematiek s (ISSO 82.1). Woningen opgenomen en afgemeld na worden beoordeeld op basis van de Energie-Index en de nieuwe rekensystematiek (Nader Voorschrift). Pagina 12 van 13

13 Wat doet RVO met de woning als een huurder niet toestaat dat er een fysieke controle plaatsvindt? Dat is afhankelijk van de situatie. RVO.nl laat, in samenspraak met de aanvrager, alle woningen uit de steekproef fysiek bezoeken. Stel dat de steekproef bestaat uit 10 woningen en bij de eerste woning werkt de huurder niet mee, dan gaat de EPAadviseur naar de tweede. Mocht daar al een afwijking geconstateerd worden, dan stopt de verdere controle. RVO.nl voert de overige fysieke opnames niet meer uit. De fout toont namelijk aan dat de gegevens uit de aanvraag niet voor 90% betrouwbaar zijn en daarmee zijn de gegevens uit de aanvraag onvoldoende betrouwbaar voor het verlenen van een subsidie. Stel dat de eerste 9 woningen goed zijn en de 10e woning weigert de huurder toegang te verlenen aan de EPA-adviseur, dan zal RVO.nl in samenspraak met de aanvrager kijken hoe de adviseur wel toegang kan krijgen. Indien dit echt niet mogelijk is, dan zal RVO.nl een nieuwe a-selecte steekproef uit de aanvraag moeten trekken die representatief is voor de hele aanvraag. Een label afgegeven op complex niveau kan op woning niveau een afwijkende situatie hebben maar op complex niveau correct zijn. Hoe wordt met deze situatie omgegaan? De subsidie is per woning, RVO.nl beoordeelt het resultaat dus ook per woning en niet op complex niveau. Pagina 13 van 13