Projectplan Affectregulerende Vaktherapie Versie

Transcriptie

1 Projectplan Affectregulerende Vaktherapie Versie Titel Auteurs Aanleiding Beschrijving en onderzoek affectregulerende vaktherapie in psychiatrie en orthopsychiatrie voor kind en jeugd -Wijntje van de Ende, vaktherapeut muziek en beeldend, -Sanne van der Vlugt, vaktherapeut beeldend, beide werkzaam bij Orthopedagogische Behandel Centrum AMBIQ, tevens coördinatoren van Kennisnetwerk Affectregulerende Vaktherapie bij de Federatie Vaktherapeutische beroepen (FVB). -Martina de Witte MMth, docent onderzoeker Hogeschool HAN en vaktherapeut muziek Opzet van het project geadviseerd door: - Dr. Marinus Spreen, Hoofdonderzoeker Mesdag KLiniek - Drs. Martine Bootsma, docent onderzoeker Hogeschool Stenden - Drs. Huub Notermans, kennisinnovator FVB, Hogeschool docent HU. Affectregulatie door middel van vaktherapie wordt als interventie ingezet ter vermindering van psychiatrische problematiek en ter bevordering van meer competent gedrag bij kind en jeugd. Affectregulatie is een koepelbegrip voor het reguleren van spanning, aandacht en emoties. Binnen het Kennisnetwerk Affectregulerende Vaktherapie van de Federatie Vaktherapeutsiche Beroepen (FVB), is er consensus ontstaan m.b.t. deze manier van werken. Het gaat hierbij om expertise van beeldend therapeuten en muziektherapeuten; drama, dans en psychomotorisch therapeuten kunnen aansluiten. Deze therapeuten werken met verschillende doelgroepen: kinder- en jeugdpsychiatrie, jeugdzorg en mensen met een lichte verstandelijke beperking en werken allen volgens affectregulerende kaders. Zij behandelen kinderen en jeugdigen met gedragsproblemen en disregulatie van de sociaal/emotionele ontwikkeling. Zij hanteren een gemeenschappelijke aanpak en een gemeenschappelijk theoretisch kader. Therapeuten en ook cliënten ondervinden dagelijks dat affectregulerende vaktherapie werkt. Gezien de grote vraag naar practice-based en evidence-based interventies, is het een belangrijk doel van het project om vanuit een algemeen theoretisch kader te komen tot onderzoek naar het effect van deze praktijk interventie. Het Zorginstituut Nederland heeft onderzocht of vaktherapieën als ondersteunende behandeling in de geneeskundige GGZ voldoen aan het criterium stand van de wetenschap en praktijk. De klassieke vormen van vaktherapie kunnen voorlopig als onderdeel van de multidisciplinaire behandeling in het kader van de te verzekeren prestatie geneeskundige zorg (Zvw) toegepast blijven, maar het ZIN wijst erop dat er binnen 5 jaar evidentie dient te worden bereikt (02

2 nov 2015, FVBsite). Doelstelling A Erkenning interventie beschrijvingen 1. Het ontwikkelen van een erkende vaktherapeutische interventiebeschrijvingen voor beeldende therapie en muziektherapie en andere disciplines, gericht op affectregulatie bij cliënten binnen de kinder- en jeugdpsychiatrie. 2. Het ontwikkelen van een erkende vaktherapeutische interventie-beschrijvingen voor beeldende therapie en muziektherapie en andere disciplines, gericht op affectregulatie bij cliënten met een lichte verstandelijke beperking en een psychiatrische stoornis. B Effecten in kaart brengen volgens onderzoeksplan. Zie bijlage 1. Metingen met Child Behaviour Checklist (CBCL)( Achenbach, 2001). 2. Opzetten systemisch N=1 onderzoek 3. Verwerking van data Relevantie Verwachte resultaten C Het product formaliseren 1. Accordering aanvraag bij de Commissie Product en Module Ontwikkeleing van de FVB is gaande. 2. Publicatie van interventiebeschrijving en handleiding affectregulerende vaktherapie. 3. Aanmelding van de interventie bij databases van VILANS/ NJI /TRIMBOS, teneinde in de richtlijnen voor de gezondheidszorg opgenomen te worden. Relevantie van het project Kinderen, jongeren en adolescenten met psychiatrische problematiek hebben gedragsproblemen. Gedragsproblematiek die samenhangt met inadequate affectregulatie is bij uitstek een indicatie voor verwijzing naar één van de vaktherapieën. Bij verschillende internaliserende en externaliserende stoornissen zijn afwijkende manieren van affectinterpretatie gevonden die stoornisgebonden zijn. (Meurs en Vliegen 2008). Mensen met LVB hebben zelfs drie tot vier keer meer kans op het ontwikkelen van psychopathologie en gedragsproblemen door de grotere mate van ervaring van stress (Janssen e.a., 2002; Stoll e.a., 2004; Ten Wolde e.a., 2006). Het therapeutische middel wat binnen de vaktherapieën wordt ingezet doet een sterk appel op die hersendelen, waar affectregulatie plaats vindt en emoties en stress worden verwerkt, zonder dat daar een cognitieve doorwerking voor nodig is. Affectregulerende vaktherapie is breed inzetbaar en wordt doelgroepspecifiek op maat gegeven. Voor kind en jeugd met en zonder licht verstandelijke beperking, gehechtheidproblemen, trauma en specifieke subdoelgroepen met autisme en adhd.

3 Verwachte resultaten voor gebruikers De GGZ, Jeugdzorg en de Gehandicaptenzorg maakt al jaren gebruik van deze vorm van behandeling. De beschrijving en effectmeting van de vaktherapeutische behandelmethode zal naar verwachting het volgende resultaat kunnen hebben: Voor clienten: een effectieve kinder- en jeugdbehandeling op maat voor kinderen die moeilijk gedragsmatig te behandelen zijn.. Voor ouders: een interventie die systemisch ingezet wordt, waar nodig. Voor vaktherapeuten (vrijgevestigd of in instelling): een handleiding die de affectregulerende vaktherapie uitlegt en interventiebeschrijving voor specifieke subdoelgroepen. facilitering multidisciplinaire samenwerking vanuit de gemeenschappelijke taal van affectregulatie Voor zorgmanagers: een meetbaar effectieve interventie, die meetelt bij de ROMcijfers. een zorgaanbod dat in de zorgpaden past verantwoord aanbod naar zorgverzekeraars Voor de zorg: Vaktherapie als erkende behandeling, een motiverende passende kinderbehandeling i.s.m. GZpsychologen Verwachtte resultaat bij uitvoering van de affectregulerende behandeling volgens de handleiding: Bij blijvende ontwikkelingsstoornissen wordt het kind, de jeugdige of de adolescent, die affectregulerende vaktherapie ontvangt, competenter om zichzelf te hanteren, waardoor klachten afnemen. Bij problemen met gehechtheid en trauma brengt vaktherapie door ontwikkeling van de affectregulatie een groei in gehechtheidsgedrag op gang en nemen gedrags- en emotionele problemen af. Verwacht resultaat op gebied van vaktherapie onderwijs: Vaktherapiestudenten werken mee met onderzoek doen Actuele praktijkkennis wordt bekend binnen Hogescholen en kan de toepasbaarheid vergroten van vaktherapieonderwijs Partners in het project Als partners in het project hebben de volgende instellingen en organisaties zich verbonden. Hogescholen HAN, HU en Stenden. Coördinatie: Federatie Vaktherapeutische Beroepen, FVB. Kennisnetwerk Affectregulerende Vaktherapie in samenwerking met Sytze Kalisvaart, innovatiemanagement en digitale

4 onderzoekstechnologie en Marinus Spreen systemisch N=1 onderzoeksmethode. Coördinatie: Wijntje van der Ende: Sanne van der Vlugt of Middelen OBC AMBIQ Afdeling Kennisinnovatie: VOBC : d.verstegen@vobc.nu Naar een Universiteit en een GGZ instelling als partner wordt nog gezocht. Procedureaanvraag bij de werkgroep subsidie is in voorbereiding bij het KENVAK, (Kenniskring Kennisontwikkeling in Vaktherapieen) Voortgang project 2015 Globaal plan onderzoekspilot vaktherapie 2016/2017 Voor doelgroep gehechtheid is de interventiebeschrijving in de laatste ronde nov /dec 2015 om geaccordeerd te worden bij de Commissie Product en Module bij de FVB. Onderzoeksplan voor onderzoekspilot 2016, wordt momenteel binnen het FVBKennisnetwerk door Sytze Kalisvaart geschreven. Details worden dec 2015 verwacht. 1 ste kwartaal 2016: Start PIlot. Vragenlijsten kiezen en relateren aan consensus based indicatorenlijst systemisch N=1 onderzoek. 2 de kwartaal: Groep van eerste 10 vaktherapeuten zetten vragenlijsten uit. 3 de en 4de kwartaal: vragenlijsten breder uitzetten en data verzamelen Ontwerp Sytze Kalisvaart voor digitale toeleiding voor vaktherapeuten op FVBwebsite voor 2017 Data verwerking met de handleiding Statistisch Rekentool Systemisch N=1 Onderzoek van Dr. Marinus Spreen. Draagvlak Er is een aantal vaktherapeuten die onderzoeksmogelijkheden door hun werkgever toegezegd hebben gekregen op de instelling waar ze werken. Lijst verkrijgbaar bij het Kennisnetwerk. De Hogescholen leveren doorlopend studenten die deelonderzoeken doen op de werkplekken van de vaktherapeuten. Er wordt gestreefd naar samenwerking tussen Hogescholen/Universiteit/ Behandelinstellingen/ FVBKennisnetwerk Affectregulerende Vaktherapie / KENVAK Proces en methode-eigenaar Informatie Wijntje van der Ende en Sanne van der Vlugt, vaktherapeuten i.s.m. leden van het FVB Kennisnetwerk Affectregulatie in Vaktherapie

5