Smart Buildings; What ICT can do?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Smart Buildings; What ICT can do?"

Transcriptie

1 Smart Buildings; What ICT can do? Leerstoel Housing Quality (assessment of energy policies for residential buildings) Lectoraat Energie & de Gebouwde omgeving Laure Itard

2 Wat is het probleem? Energiebeleidsdoelen worden neit behaald Gebouw(installaties) gebruiken meer energie dan verwacht (tot 30%) Terugverdientijd van maatregelen is hoger dan verwacht Kwaliteit van het binnenklimaat laat vaak te wensen over Er doen zich veel problemen voor tijdens de onderhoud

3 Beschrijving Installaties2020 Hoe kunnen de prestaties van bestaande installaties blijvend verbeterd worden? Techniek Niet-technisch Diagnose systemen Smart regelstrategieën Opleidingen Bedrijfsvoering

4 Energiediagnose-onderzoek

5 Bevindingen tot nu to SURF Grote kenniskloof tussen actoren in de keten Wensen van FM over (GBS) interfaces Hoe monitoring data te ontsluiten Fouten in sensoren of dataverkeer moeten ook gediagnosticeerd worden Diagnostiek kan gebaseerd worden op rules, modellen of historische data Om een diagnose te stellen is veel detective-werk nodig (cases study, data analyse, spooronderzoek ) Behoefte aan een systeemarchitectuur

6 Wensen van FM voor user interface

7

8 Gebruik kennis uit gebouwmodellen voor het vaststellen van de planned consumption Maak een verschil tussen bewoner / Facility Manager / Gebouw Beheerder. Wat zegt een kwh? CO2? visualisatiemethoden Benchmarking, Privacy & Tijdstap

9 Hoe monitoring data te ontsluiten?

10 Feest der erkenning

11 Feest der erkenning Data is vaak afgeschermd, niet beschikbaar voor de eigenaar, niet leesbaar, niet overdraagbaar behoefte aan open protocols en duidelijkheid in contracten Wie is de eigenaar van de data? Privacy (by design) Traceren van sensoren en hun locatie is moeilijk en tijdrovend Behoefte aan precieze en dynamische documentatie (BIM?) Firewalls

12 Zijn de metingen te vertrouwen? SENSORFOUTEN MOETEN OOK GEDETECTEERD WORDEN Sensoren zijn de ruggengraat van het diagnose system Aannemen dat die correct werken levert meer problemen dan het oplost Sensoren zijn ook de ruggengraat van het regelsystem

13 Ventilatieproblemen in room D2.014 November 2014: klachten over warme en muffe lucht bij aanwezigheid van meer dan 2 mensen CO2 concentratie bleek vaak boven 1000 ppm Historische data: dit was zo sinds juni 2014 Klepstanden worden door de klepregelaar naar de Octalix server gestuurd Er is geen controlemiddel of de data bij de server is aangekomen. Deze klepstanden komen dus niet altijd aan bij de server Het versturen van data van de server naar de regelaars wordt wel gecontroleerd Kortom: de luchtkleppen waren offline Na een software reset van de kleppen, fonctioneerde de ventilatie weer normal (25 November 2014)

14 Diagnostiek kan gebaseerd zijn op: Rules Modellen Historische data Mix

15 Rule-based diagnostiek Kennisregels: Temperaturen in een uit een warmtewisselaar moeten gelijk zijn als geen warmte uitgewisseld wordt. Als niemand aanwezig is en er is 100% ventilatie van buiten CO2inside =CO2 outdoor Makkelijke te begrijpen, effectief maar casespecific en vaak suboptimaal

16 Diagnostiek gebaseerd op modellen Modellen: Grey-box model : Een eenvoudig (gebouw) model wordt gebruikt om het thermisch gedrag te voorspellen(predictive control) Modellen kunnen zelf-lerend zijn. Virtuele testen zijn mogelijk (optimalisatie), maar calibratie en training kost erg veel tijd. Real time gebruik is lastig

17 Diagnostiek gebaseerd op historische data Historische data Training van modellen Statistiek & pattern recognitions (FP7, knowholem) Diagnostiek gebaseerd op trends (bv COP die steeds slechter wordt) Krachtig in combinatie met modellen/rules (expert system), MAAR hoe weten wij hoe optimaal de prestaties in het verleden waren?

18

19 Behoefte aan systeem -architecture van case-specific naar generiek Tijdstap voor data opslag/analyse: kleiner is niet noodzakkelijk beter

20

21 Detectie van symptomen Systeemtheorie energie balans van (sub)systemen Massa en druk balans om meer symptomen te detecteren Extra procesinformatie Rules Historische data Klachten binnenklimaat Inspectieverslagen

22 Diagnostiek Begint met de lijst van symptomsen in systemen en subsystemen Door combinatie van symptomen kan de ziekte (fout) vastgelegd worden Het resultaat is de waarschujijnlijkheid van een ziekte Redenering sluit goed aan bij die van experts Combinatie van symptomen: Bayesians Belief Networks (probability)

23 Zoom on a/b systems: virtual experiment Energy balance in a and b are wrong because TT3 is wrong. Can we detect that?

24 Fault can be in all sensors (equal P(5%)) no diagnose is possible Zoom on a/b systems: virtual experiment Energy balance in a and b are wrong because TT3 is wrong. Can we detect that? P(fault)= 5% for all sensors Symptoms: 2 wrong energy balances (a and b).

25 Fault can be in all sensors (equal P(5%)) no diagnose is possible Zoom on a/b systems: virtual experiment Energy balance in a and b are wrong because TT3 is wrong. Can we detect that? P(fault)= 5% for all sensors Symptoms: 2 wrong energy balances (a and b).

26 Zoom on a/b systems: virtual experiment Energy balance in a and b are wrong because TT3 is wrong. Can we detect that? P(fault)= 5% for all sensors P(fout)= 8% P(fout)= 31%

27 Zoom on a/b systems: virtual experiment Energy balance if a and b are wrong because TT3 is wrong. Can we detect that? P(fault)= 5% for all sensors Additionele informatie: COP analyse: P(fout)= 0% P(fout)= 51% P(fout)= 0%

28 Zoom on a/b systems: virtual experiment Energy balance if a and b are wrong because TT3 is wrong. Can we detect that? P(fault)= 5% for all sensors Mass balance condensor P(fout)= 0% P(fout)>90% P(fout)= 0%

29 Stellingen / Discussie Privacy by design is a must. Benchmarking kan alleen op vrijwillige of geaggregeerde basis (welke aggregatieniveau is toelaatbaar?) KWh en absolute waarden begrijpen de meeste mensen niet. User interface moet anders zijn voor Technische beheerders/ FM/ bewoners. Ze moeten betrokken worden bij de ontwikkeling. Historische data zijn niet bruikbaar zonder systeemkennis. ICT heeft altijd een context. De monitoringsysteem moet gemonitord worden.

30 Stellingen/ Discussie Koppeling GBS en FMIS (en BIM) is onontbeerlijk. Door optimalisatie FM proces is veel energie en geld te besparen Er moeten dringend (open) protocollen komen voor data opslag en ontsluiting. Data exchange moet mogelijk zijn Data-eigendom moet contractueel vastgelegd worden. W- en E-installaties kunnen niet meer zonder IT. Kan IT zonder W /E? Wat betekent dat voor onderwijs?

Lerende gebouwen Meer comfort / minder energie. 2 e TAG Expert Meeting, HHS, 7 oktober 2015

Lerende gebouwen Meer comfort / minder energie. 2 e TAG Expert Meeting, HHS, 7 oktober 2015 Lerende gebouwen Meer comfort / minder energie 2 e TAG Expert Meeting, HHS, 7 oktober 2015 Energiediagnose-onderzoek en gebruikerservaringen HHS-gebouw Laure Itard, Lector Energie & de Gebouwde Omgeving

Nadere informatie

ideego programma 2015

ideego programma 2015 ideego programma 2015 Wijnand van Hooff Programmadirecteur TKI Solar Energy TKI Solar Energy zonnestroomtechnologieën 1. Zonnestroom 2 TKI EnerGO energie in de gebouwde omgeving 2. Warmte en koude 3 TKI

Nadere informatie

SIOM: zelflerend systeem voor global greenhouse technology systems Bart Slager (TNO)

SIOM: zelflerend systeem voor global greenhouse technology systems Bart Slager (TNO) SIOM: zelflerend systeem voor global greenhouse technology systems Bart Slager (TNO) Het grotere kader rond SIOM TNO WERKT > 25 JAAR AAN INNOVATIE BINNEN DE GLASTUINBOUW SECTOR: CASTA voor ontwerp van

Nadere informatie

MONITORING BASED COMMISSIONING (MBCx)

MONITORING BASED COMMISSIONING (MBCx) Wij maken uw gebouw beter Een beter comfort en binnenklimaat Een lager energieverbruik en CO2 uitstoot MONITORING BASED COMMISSIONING (MBCx) Gebouwen optimaliseren door permanente monitoring en automatische

Nadere informatie

Hoe een verouderde installatie terug energieefficiënt

Hoe een verouderde installatie terug energieefficiënt Hoe een verouderde installatie terug energieefficiënt maken? Energiebesparend investeren en energiespaarcontracten Kurt Detavernier Copyright Siemens Ltd 2008 Building Technologies Our approach during

Nadere informatie

LED BE SMART. Slimme Fietspadverlichting

LED BE SMART. Slimme Fietspadverlichting LED BE SMART Slimme Fietspadverlichting Licht op maat is voor ons de belangrijkste functionaliteit. Door middel van de sensor wordt het licht te allen tijde gedimd, maar licht op wanneer er iemand langs

Nadere informatie

Lang leven het Smart Grid! Nu het gebouw nog! Wim Zeiler

Lang leven het Smart Grid! Nu het gebouw nog! Wim Zeiler Lang leven het Smart Grid! Nu het gebouw nog! Wim Zeiler Context 40% van alle energie wordt in de westerse wereld gebruikt in gebouwen [1] Elektriciteit is een duurzame energie drager Een nieuw type elektriciteitsnet

Nadere informatie

Flowserve Corporation. Innovatie Event Ki< MPi - 7 december 2016 Nieuw, on-line diagnose systeem voor meertraps pompen Jan Verhoeven

Flowserve Corporation. Innovatie Event Ki< MPi - 7 december 2016 Nieuw, on-line diagnose systeem voor meertraps pompen Jan Verhoeven Flowserve Corporation Innovatie Event Ki< MPi - 7 december 2016 Nieuw, on-line diagnose systeem voor meertraps pompen Jan Verhoeven 1 Innovatie bij Flowserve Flowserve, wereldwijd leverancier van centrifugaal

Nadere informatie

Overtref uw maximale potentie. Kies uw My Fruit module

Overtref uw maximale potentie. Kies uw My Fruit module Overtref uw maximale potentie Kies uw My Fruit module Van Amerongen specializes in CA technology for storing fruit and vegetables. With over 40 years of experience in building & controlling CA stores,

Nadere informatie

Smart Buildings. Gerald Gremmen Unica 28 januari 2016

Smart Buildings. Gerald Gremmen Unica 28 januari 2016 Smart Buildings Gerald Gremmen Unica 28 januari 2016 Agenda Even voorstellen Unica Networks & Services Trend Smart Building Voorbeeld: Smart LED Unica Networks & Services Databekabeling - Koper - Glasvezel

Nadere informatie

Praktijkcase- Ervaringen van Alphacloud met DCIM. Rene de Theije PERF-IT Aernout DeBeurme Alphacloud

Praktijkcase- Ervaringen van Alphacloud met DCIM. Rene de Theije PERF-IT Aernout DeBeurme Alphacloud Praktijkcase- Ervaringen van Alphacloud met DCIM Rene de Theije PERF-IT Aernout DeBeurme Alphacloud AlphaCloud Simsstraat 48 2800 Mechelen DCIM Kubus 70 3364 DG Sliedrecht Agenda DCIM Een markt in de kinderschoenen?

Nadere informatie

Smart Energy Management (SEM) Wat data uit de woning kan bijdragen aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving

Smart Energy Management (SEM) Wat data uit de woning kan bijdragen aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving Smart Energy Management (SEM) Wat data uit de woning kan bijdragen aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving ABB Electrification Products, Business Development Agenda Smart Energy Management ABB De

Nadere informatie

Cloud. Cloud. Michel Tap Niels de Jong Roel Derks. 13 mei 2016 Versie 1.0. Energy Optimizer. Energy Optimizer

Cloud. Cloud. Michel Tap Niels de Jong Roel Derks. 13 mei 2016 Versie 1.0. Energy Optimizer. Energy Optimizer Michel Tap Niels de Jong Roel Derks 13 mei 2016 Versie 1.0 Wat is de (C.E.O.) Een add on /schil voor ieder gebouw beheersysteem dat: Energie bespaard (10% tot wel 40%) Co2 besparing Comfort stabilisator

Nadere informatie

Frank Krommenhoek. Smart LED

Frank Krommenhoek. Smart LED Frank Krommenhoek Smart LED Achtergrond Agenda Trends in (LED) verlichting Concept Smart LED Case Total Smart Building ICT neemt een steeds belangrijkere rol in als backbone van de organisatie ook voor

Nadere informatie

DYNAMIC INFRASTRUCTURE Helping build a smarter planet

DYNAMIC INFRASTRUCTURE Helping build a smarter planet Ronald.geuze@nl.ibm.com, Ronald.vanteeffelen@nl.ibm.com Consolidatie en Virtualisatie van Intel en UNIX platformen de praktijk 18/03/2009 DYNAMIC INFRASTRUCTURE Helping build a smarter planet 2009 IBM

Nadere informatie

Helpen intelligente sensoren ons vooruit? Wouter Borsboom

Helpen intelligente sensoren ons vooruit? Wouter Borsboom Helpen intelligente sensoren ons vooruit? Wouter Borsboom Snelle opkomst van slimme thermostaat Ondanks vertraging in elke woning in Nederland slimme meter in 2020 Groot aanbod draadloze sensoren voor

Nadere informatie

De warmtepomp, een niet te onderschatten potentieel in Brussel!

De warmtepomp, een niet te onderschatten potentieel in Brussel! Séminaire Bâtiment Durable : De warmtepomp, een niet te onderschatten potentieel in Brussel! 4 Maart 2015 Bruxelles Environnement OPTIMALE REGELING VAN HET WARMTEPOMPSYSTEEM VAN KANTOORGEBOUW 3E IN BRUSSEL

Nadere informatie

Binnenlucht kwaliteit in verpleegtehuizen en het effect op de verspreiding van infectieziekten

Binnenlucht kwaliteit in verpleegtehuizen en het effect op de verspreiding van infectieziekten Binnenlucht kwaliteit in verpleegtehuizen en het effect op de verspreiding van infectieziekten Marije te Kulve BEZO 14-10-2013 Supervisors: Prof.dr. H.S.M. Kort, TU/e Dr.ir. M.G.L.C. Loomans, TU/e Ir.

Nadere informatie

SMART SUSTAINABLE BUILDINGS NEED SMART PLATFORMS

SMART SUSTAINABLE BUILDINGS NEED SMART PLATFORMS SMART SUSTAINABLE BUILDINGS NEED SMART PLATFORMS IoT technology that transforms the market for building automation and enables As-a-Service concepts SOLID IN W IRELESS Smart Building Design Model Als IoT

Nadere informatie

Bouw uw digitale toekomst. Connected Lighting voor kantoren

Bouw uw digitale toekomst. Connected Lighting voor kantoren Bouw uw digitale toekomst Connected Lighting voor kantoren Wij zijn altijd connected Het internet heeft alles veranderd De verschuiving van analoog naar digitaal heeft onze wereld de laatste 30 jaar volledig

Nadere informatie

LUCHT IS GRATIS PERSLUCHT NIET. Spice³ - Energy talk perslucht

LUCHT IS GRATIS PERSLUCHT NIET. Spice³ - Energy talk perslucht LUCHT IS GRATIS PERSLUCHT NIET Spice³ - Energy talk perslucht Indaver 29/04/2014 COMMITTED TO SUSTAINABLE PRODUCTIVITY We stand by our responsibilities towards our customers, towards the environment and

Nadere informatie

Solution Dag 2015. refresh-it. Printing. Frits de Boer Frenk Tames 1 12.06.2015

Solution Dag 2015. refresh-it. Printing. Frits de Boer Frenk Tames 1 12.06.2015 Solution Dag 2015. refresh-it Printing Frits de Boer Frenk Tames 1 12.06.2015 Agenda. 1. Welkom Frits de Boer 2. Samsung Printing Frenk Tames 3. Rondleiding Tonerfabriek ARP Supplies 2 12.06.2015 Solution

Nadere informatie

Energiemaatlat voor gebouwen??

Energiemaatlat voor gebouwen?? Energiemaatlat voor gebouwen?? Ervaring met gebouwbeheersystemen en monitoring Home2050 6 oktober 2015 Hans Buitenhuis DWA Bodegraven Indeling Inspanningen en prestaties Prestaties vaststellen en bewaken

Nadere informatie

HET POLICY LAB. Tjerk Timan. ScienceWorks 25 mei 2018

HET POLICY LAB. Tjerk Timan. ScienceWorks 25 mei 2018 HET POLICY LAB Tjerk Timan ScienceWorks 25 mei 2018 SAMENVATTING Het Policy Lab doet gecontroleerde experimenten voor het ontwikkelen van data gedreven beleid zodat beleidsmakers veilig kunnen experimenteren

Nadere informatie

Van inspanningsverplichting naar prestatiecontract nieuwbouw MFG Kaatsheuvel

Van inspanningsverplichting naar prestatiecontract nieuwbouw MFG Kaatsheuvel Bijlage 1 Van inspanningsverplichting naar prestatiecontract nieuwbouw MFG Kaatsheuvel Door Sunburst B.V. Ing. Joost de Roij en Ing. Joost Vermeer januari 2014 Inhoudsopgave Blz Inleiding 3 1. Van inspanningsverplichting

Nadere informatie

AdVISHE: Assessment of the Validation Status of Health- Economic Decision Models

AdVISHE: Assessment of the Validation Status of Health- Economic Decision Models AdVISHE: Assessment of the Validation Status of Health- Economic Decision Models Pepijn Vemer, George van Voorn, Isaac Corro Ramos, Maiwenn Al, Talitha Feenstra Rationale In theorie: Doe alles! Een model

Nadere informatie

Safe production of Marine plants and use of Ocean Space. 2de Nederlands-Belgische Zeewierconferentie: DE MULTIFUNCTIONELE NOORDZEE

Safe production of Marine plants and use of Ocean Space. 2de Nederlands-Belgische Zeewierconferentie: DE MULTIFUNCTIONELE NOORDZEE Safe production of Marine plants and use of Ocean Space 2de Nederlands-Belgische Zeewierconferentie: DE MULTIFUNCTIONELE NOORDZEE Waarom dit project? De 2050 Challenge 2050: 10 billion people Voedsel Water

Nadere informatie

DUURZAAMHEID INSTALLATION PERFORMANCE. M.G. van der Hoeven, consultant eindgebruikers

DUURZAAMHEID INSTALLATION PERFORMANCE. M.G. van der Hoeven, consultant eindgebruikers DUURZAAMHEID INSTALLATION PERFORMANCE M.G. van der Hoeven, consultant eindgebruikers STELLING Er is nog een wereld te winnen op het gebied van performance van de installaties in een gebouw? INSTALLATION

Nadere informatie

LED LIGHTING FOR COLD STORAGE

LED LIGHTING FOR COLD STORAGE LED LIGHTING FOR COLD STORAGE Madrid, October 16 Maarten de Graaf Didyouknowthat? It takes 0.65KWh of air conditioning energy to cool down every 1 kwh of lighting heat. Didyouknowthat? Meaning that youernergybillforlightingis

Nadere informatie

Industrie 4.0 Smart Industry. Principes en kansen voor het bedrijfsleven, Ing. F.R. Wijlhuizen MBA, Windesheim UAS

Industrie 4.0 Smart Industry. Principes en kansen voor het bedrijfsleven, Ing. F.R. Wijlhuizen MBA, Windesheim UAS Industrie 4.0 Smart Industry Principes en kansen voor het bedrijfsleven, Ing. F.R. Wijlhuizen MBA, Windesheim UAS Wanneer komt wat in welke samenhang? De verwarring Men hoort allerlei begrippen door elkaar

Nadere informatie

IT Security in de industrie

IT Security in de industrie IT Security in de industrie Praktische ervaringen met cyber security in de Energiesector en Procesindustrie Henk Spelt Henk.Spelt@kema.com Experience you can trust. Onderwerpen Waarom is (cyber) security

Nadere informatie

UCER User Centered Energy Reduction

UCER User Centered Energy Reduction UCER User Centered Energy Reduction Ontwikkeling van een individueel comfort systeem Eric van den Ham Faculteit Bouwkunde Afdeling Architectural Engineering + Technology Sectie Climate Design & Sustainability

Nadere informatie

FAST LANE Grip op de verduurzaming van vastgoed

FAST LANE Grip op de verduurzaming van vastgoed FAST LANE Grip op de verduurzaming van vastgoed Royal HaskoningDHV Smart Solution 2018 Portefeuille eigenaar We moeten 7.000 gebouwen verduurzamen. Waar moeten we beginnen? Gemeente Kunnen we het aanbestedingstraject

Nadere informatie

Huidige gebouwdata kan slimmer gebruikt worden dan je denkt. Erik Groen 12 Oktober 2017

Huidige gebouwdata kan slimmer gebruikt worden dan je denkt. Erik Groen 12 Oktober 2017 Huidige gebouwdata kan slimmer gebruikt worden dan je denkt Erik Groen 12 Oktober 2017 ENGIE Nederland Onze ambitie Wij spelen een leidende rol in de energietransitie. Als marktleider in duurzame technische

Nadere informatie

Prestatiecontracten, de toekomst? Ap Borsje 06-51398334 Koert Meuldijk 06-51398322 Senior consultants exploitatie

Prestatiecontracten, de toekomst? Ap Borsje 06-51398334 Koert Meuldijk 06-51398322 Senior consultants exploitatie Prestatiecontracten, de toekomst? Ap Borsje 06-51398334 Koert Meuldijk 06-51398322 Senior consultants exploitatie Quadrance Wat is Quadrance en wie zijn wij? Adviesbureau vastgoed exploitatie: 16 medewerkers,

Nadere informatie

Small Building Solution

Small Building Solution Small Building Solution for Buildings 05 maart 2015 Smart Building Congres https://www.youtube.com/watch?v=hl3wmduey8e Hannes Van Lijsebeth 1 Waarom een intelligent gebouw? 40% van alle energie ter wereld

Nadere informatie

Software Processen. Ian Sommerville 2004 Software Engineering, 7th edition. Chapter 4 Slide 1. Het software proces

Software Processen. Ian Sommerville 2004 Software Engineering, 7th edition. Chapter 4 Slide 1. Het software proces Software Processen Ian Sommerville 2004 Software Engineering, 7th edition. Chapter 4 Slide 1 Het software proces Een gestructureerd set van activiteiten nodig om een software systeem te ontwikkelen Specificatie;

Nadere informatie

IBN Smart Buildings In Use

IBN Smart Buildings In Use Ruben Decuypere IBN Smart Buildings in Use- 13-07-18 - Page 1 Context en doelstellingen context noden doelstellingen Nieuwe technologieën Kostreductie Versnipperde competentie 1. Competentieverhoging 2.

Nadere informatie

Duurzame escience. Bioinformatica case study. Pieter Meulenhoff, Daniël Worm, Freek Bomhof, George Huitema,

Duurzame escience. Bioinformatica case study. Pieter Meulenhoff, Daniël Worm, Freek Bomhof, George Huitema, Duurzame escience Bioinformatica case study Pieter Meulenhoff, Daniël Worm, Freek Bomhof, George Huitema, Job Oostveen, Carolien van der Vliet-Hameeteman 1 Doelstellingen Inzicht in energiegebruik en besparing

Nadere informatie

Research informatie- en datamanagement nieuwe taken voor bibliotheken in wetenschappelijke communicatie en ondersteuning bij onderzoek

Research informatie- en datamanagement nieuwe taken voor bibliotheken in wetenschappelijke communicatie en ondersteuning bij onderzoek OCLC Contactdag 12 oktober 2017 Research informatie- en datamanagement nieuwe taken voor bibliotheken in wetenschappelijke communicatie en ondersteuning bij onderzoek Jacquelijn Ringersma Wageningen University

Nadere informatie

Clean code improves test quality

Clean code improves test quality Clean code improves test quality Michel Kroon, Senior Consultant, SIG TestNet Voorjaarsevenement 30 juni 2008 Arent Janszoon Ernststraat 595-H NL-1082 LD Amsterdam info@sig.nl www.sig.nl De Software Improvement

Nadere informatie

De PROFIBUS, PROFINET & IO-Link dag

De PROFIBUS, PROFINET & IO-Link dag De, PROFINET & IO-Link dag 2011 2 in de praktijk De mogelijkheden, toepassingen en voordelen. Daan Roks, Intation Agenda 3 netwerken 4 Een Netwerk (WSN) is: een draadloos netwerk bestaande uit ruimtelijk

Nadere informatie

BIM Mythes. 'Broodje BIM' in het kader van Bouwlokalen 2012. Marcel van Bavel Léon van Berlo Hans Hendriks Dik Spekkink

BIM Mythes. 'Broodje BIM' in het kader van Bouwlokalen 2012. Marcel van Bavel Léon van Berlo Hans Hendriks Dik Spekkink 'Broodje BIM' in het kader van Bouwlokalen 2012 Marcel van Bavel Léon van Berlo Hans Hendriks Dik Spekkink ? Mythes Investeringen komen bij andere partijen terecht (kan zijn, dus doe er wat aan!) BIM is

Nadere informatie

Volgende generatie rekenmodellen voor energiesimulaties in stedelijke omgevingen

Volgende generatie rekenmodellen voor energiesimulaties in stedelijke omgevingen Vlgende generatie rekenmdellen vr energiesimulaties in stedelijke mgevingen Dirk Saelens KU Leuven, Department f Civil Engineering, Building Physics Sectin EnergyVille NVBV wrkshp "Buwfysische kennisntwikkeling

Nadere informatie

Hans Jurgen Kroon Industrial HVAC Control Solutions hjkroon@ihcs033.nl

Hans Jurgen Kroon Industrial HVAC Control Solutions hjkroon@ihcs033.nl Hans Jurgen Kroon Industrial HVAC Control Solutions hjkroon@ihcs033.nl Introductie IHCS Introductie Industrial HVAC Control Solutions Commissioning in Farmacie Uitgangspunten van de Farmacie Commissioning

Nadere informatie

5G: Technologische en maatschappelijke ontwikkelingen

5G: Technologische en maatschappelijke ontwikkelingen 5G: Technologische en maatschappelijke ontwikkelingen ibestuurmobility Den Haag 27 juni 2018 René Vroom /Agentschap Telecom Agentschap Telecom 5G Maatschappelijke context telecom & ict 5G toepassingen

Nadere informatie

De PROFIBUS, PROFINET & IO-Link dag 2010. Share our Vision for Automation. Wireless Sensor Netwerken. WirelessHART. Toepassingen. PROFIBUS integratie

De PROFIBUS, PROFINET & IO-Link dag 2010. Share our Vision for Automation. Wireless Sensor Netwerken. WirelessHART. Toepassingen. PROFIBUS integratie Share our Vision for Automation De, PROFINET & IO-Link dag 2010 instrumentatie in een landschap De mogelijkheden, toepassingen en voordelen. Daan Roks, Intation De, PROFINET & IO-Link dag 2010 Agenda 3

Nadere informatie

Incidenten in de Cloud. De visie van een Cloud-Provider

Incidenten in de Cloud. De visie van een Cloud-Provider Incidenten in de Cloud De visie van een Cloud-Provider Overzicht Cloud Controls Controls in de praktijk Over CloudVPS Cloudhosting avant la lettre Continu in ontwikkeling CloudVPS en de Cloud Wat is Cloud?

Nadere informatie

Interactie met modelketens:

Interactie met modelketens: Interactie met modelketens: van beslissingsondersteuning naar procesondersteuning Jan Erik Wien Alterra, Centrum Geo-Informatie CGI seminar Integrale modellering, 29 juni, Wageningen Programma Boodschap

Nadere informatie

KPDdoc kerneigenschappen

KPDdoc kerneigenschappen KPDdoc kerneigenschappen Gestructureerd & begeleid aanmaken van electronische informatie Bv. Verslag vergadering in MS Word Workflow Capteren van bestaande informatie Bv. Inkomende emails en post Beveiligd

Nadere informatie

Technologie geïntegreerd in verlichting. Rob Verbeelen. December, 2014

Technologie geïntegreerd in verlichting. Rob Verbeelen. December, 2014 Technologie geïntegreerd in verlichting Rob Verbeelen Luxendi - Xicato Benelux www.luxendi.com December, 2014 Welke technologie kan je integreren in licht? LED lichtbron(led array) Elektronische driver

Nadere informatie

STORAGE AUTOMATION IT MANAGEMENT & OPTIMIZATION DATAGROEI DE BAAS MET EXTREEM BEHEERGEMAK DOOR AUTOMATISERING EN VIRTUALISATIE

STORAGE AUTOMATION IT MANAGEMENT & OPTIMIZATION DATAGROEI DE BAAS MET EXTREEM BEHEERGEMAK DOOR AUTOMATISERING EN VIRTUALISATIE IT MANAGEMENT & OPTIMIZATION STORAGE AUTOMATION DATAGROEI DE BAAS MET EXTREEM BEHEERGEMAK DOOR AUTOMATISERING EN VIRTUALISATIE EEN EFFECTIEVE EN KOSTENEFFICIËNTE OPLOSSING VOOR DATAGROEI De druk op systeembeheerders

Nadere informatie

Introduction Henk Schwietert

Introduction Henk Schwietert Introduction Henk Schwietert Evalan develops, markets and sells services that use remote monitoring and telemetry solutions. Our Company Evalan develops hard- and software to support these services: mobile

Nadere informatie

Smart Power Networks. Energie Management. Bas de Koningh - HARTING B.V.

Smart Power Networks. Energie Management. Bas de Koningh - HARTING B.V. Smart Power Networks Energie Management Bas de Koningh - HARTING B.V. Motivatie Politieke doelen Reductie CO2-Uitstoot nucleare energie fase out Meer renewable energie duurzame energieefficiëntie in de

Nadere informatie

Robert Mul Beroepsontwikkeling & Beleid. 31/10/18 ICT-accountancy 1

Robert Mul Beroepsontwikkeling & Beleid. 31/10/18 ICT-accountancy 1 Robert Mul Beroepsontwikkeling & Beleid 31/10/18 ICT-accountancy 1 NBA-BESTUURSVISIE OP BEROEP EN BEROEPSORGANISATIE Maart 2018 31/10/18 ICT-accountancy 2 Vijf thema s centraal: welke zou u kiezen? Maatschappelijke

Nadere informatie

Binnen klimaat verbeteren & Energie besparen. HVAC met Zelflerende software die 24 uur vooruitdenkt en ingrijpt

Binnen klimaat verbeteren & Energie besparen. HVAC met Zelflerende software die 24 uur vooruitdenkt en ingrijpt Binnen klimaat verbeteren & Energie besparen HVAC met Zelflerende software die 24 uur vooruitdenkt en ingrijpt Energietransitie Fossiele brandstoffen uit faseren CO 2 -footprint verkleinen Energie besparen

Nadere informatie

Internet of Things in perspectief geplaatst. Herman Tuininga. Oktober 10, 2017

Internet of Things in perspectief geplaatst. Herman Tuininga. Oktober 10, 2017 Internet of Things in perspectief geplaatst Herman Tuininga Oktober 10, 2017 1 Achtergrond Meer dan 20 jaar ervaring in IoT 30 medewerkers IoT Lab Zwolle Connecting your things 2 IoT is een container begrip

Nadere informatie

Open Onderwijs API. De open standaard voor het delen van onderwijs data. 23 juni 2016 Frans Ward - SURFnet Architectuurraad - Utrecht

Open Onderwijs API. De open standaard voor het delen van onderwijs data. 23 juni 2016 Frans Ward - SURFnet Architectuurraad - Utrecht Open Onderwijs API De open standaard voor het delen van onderwijs data https://www.flickr.com/photos/statefarm/19349203414 23 juni 2016 Frans Ward - SURFnet Architectuurraad - Utrecht Missie Onderwijs

Nadere informatie

Partnership kan het beter? Thema: Partnerships met de praktijk zo effectief mogelijk in te richten

Partnership kan het beter? Thema: Partnerships met de praktijk zo effectief mogelijk in te richten Partnership kan het beter? Thema: Partnerships met de praktijk zo effectief mogelijk in te richten Internet der dingen Snelle verbindingen Veel data Stabiele verbindingen Geen vertragingen meer Additioneel

Nadere informatie

De geïntegreerde architectuur van Informatie- en Operationele Techniek. Jurg Bremmer (sr. Consultant - )

De geïntegreerde architectuur van Informatie- en Operationele Techniek. Jurg Bremmer (sr. Consultant - ) De geïntegreerde architectuur van Informatie- en Operationele Techniek Jurg Bremmer (sr. Consultant - ) Welkom Agenda Introductie Informatie architectuur Voorbeelden Aanpak Discussie Jurg Bremmer sr. Consultant

Nadere informatie

Een SIEM Een SIEM normaliseert log data en kan d.m.v. correlaties en logica alarmen laten triggeren

Een SIEM Een SIEM normaliseert log data en kan d.m.v. correlaties en logica alarmen laten triggeren Wat is een SIEM? Een SIEM Een SIEM normaliseert log data en kan d.m.v. correlaties en logica alarmen laten triggeren Van logbron tot alarm To SIEM or not to SIEM Een SIEM is geen oplossing voor een probleem

Nadere informatie

Ik ben productiever met de radio aan. Vind ik.

Ik ben productiever met de radio aan. Vind ik. M+P MBBM groep www.mp.nl Mensen met oplossingen Ik ben productiever met de radio aan. Vind ik. ir. Tom Bouwhuis ir. Sara Vellenga-Persoon De werkomgeving - meetbaar, gezond en productief 2 Trends Future

Nadere informatie

Virtual Building. M. Koster, Rijnstate Arnhem

Virtual Building. M. Koster, Rijnstate Arnhem Virtual Building M. Koster, Rijnstate Arnhem STREAMER project 2 General EU FP 7 Research Project, 4 years September 2013 until September 2017 European consortium, 20 partners from 7 EU - member states

Nadere informatie

Doelstelling Workshop Monitoring. Informeren over de Ontwikkeltafel Monitoring Feedback ophalen vanuit de deelnemers

Doelstelling Workshop Monitoring. Informeren over de Ontwikkeltafel Monitoring Feedback ophalen vanuit de deelnemers WORKSHOP Monitoring Doelstelling Workshop Monitoring Informeren over de Ontwikkeltafel Monitoring Feedback ophalen vanuit de deelnemers Aanleiding: Uitdaging NOM-aanbieder Component C Monitoringsysteem

Nadere informatie

Wat is duurzaamheid nou echt? Vanuit het perspectief van Volantis

Wat is duurzaamheid nou echt? Vanuit het perspectief van Volantis Wat is duurzaamheid nou echt? Vanuit het perspectief van Volantis Ivo Blezer 26 september 2013 Titel presentatie 26 september 2013 Ivo Blezer 1 Agenda: 1. Even voorstellen 2. Wat is? 3. Wat is in gebouwen?

Nadere informatie

LED terrein en straatverlichting

LED terrein en straatverlichting Met OSRAM LED ML-A1-30 54010030 Niet verstelbaar opschuif armatuur AC100~240V / 50~60Hz / 32W 28W / 24 OSRAM LED s 1.950 lumen ML-A1-60 54010060 AC100~240V / 50~60Hz / 67W 59W / 54 OSRAM LED s 4.150 lumen

Nadere informatie

Functioneren van WKO installaties

Functioneren van WKO installaties Functioneren van WKO installaties Het belang van goed beheer Klaasjan van der Maas Unica Ecopower Arjan van Bon Royal HaskoningDHV Vragen 1. Hoe ziet de nieuwe wetgeving en certificering eruit? 2. Hoe

Nadere informatie

Van gebouw automatisering naar slimme gebouwen, maar hoe creëer ik een digitaal plafond? Kevin Raaijmakers Peter Dijkstra Jeroen van Meel

Van gebouw automatisering naar slimme gebouwen, maar hoe creëer ik een digitaal plafond? Kevin Raaijmakers Peter Dijkstra Jeroen van Meel Van gebouw automatisering naar slimme gebouwen, maar hoe creëer ik een digitaal plafond? Kevin Raaijmakers Peter Dijkstra Jeroen van Meel 1 2 3 4 5 6 87,5% minder netspanningsaansluitingen PoE Power over

Nadere informatie

BIM 4.2. (VLAIO) BIM e-commerce

BIM 4.2. (VLAIO) BIM e-commerce BIM 4.2. (VLAIO) AANBOD VRAAG BIM e-commerce Nieuwe marketingmogelijkheden (feedback info, ) Nieuwe internationale mogelijkheden (maar: niet aanwezig = niet geselecteerd en geen verkoop) Sneller doorbreken

Nadere informatie

Product Quality Management, onze toekomst René Tuinhout

Product Quality Management, onze toekomst René Tuinhout Product Quality Management, onze toekomst René Tuinhout Agenda No. 2 1 Tijdsindeling Binnen TestNet is gesproken over Product Kwaliteit (in 2011 en tijdens de Summerschool 2012). Een TestNet-werkgroep

Nadere informatie

*usable product* Eerste regel van usability? Luister niet naar je gebruikers 1/10/2010

*usable product* Eerste regel van usability? Luister niet naar je gebruikers 1/10/2010 *usable product* Eerste regel van usability? Luister niet naar je gebruikers To design an easy-to-use interface, pay attention to what users do, not what they say. Self-reported claims are unreliable,

Nadere informatie

Energy Academy Europe Building. Restricted Siemens AG 2016

Energy Academy Europe Building. Restricted Siemens AG 2016 Energy Academy Europe Building KNX Uitgangspunten: Aanbesteder: Rijksuniversiteit Groningen Bouwcombinatie: Friso Bouwgroep en Koopmans Bouwgroep Architect: Broekbakema i.s.m Pvanb Architecten Adviseur:

Nadere informatie

SolarFreezer. Comfort zonder aardgas. Jacques Mathijsen Mei 2019

SolarFreezer. Comfort zonder aardgas. Jacques Mathijsen Mei 2019 SolarFreezer Comfort zonder aardgas Jacques Mathijsen Mei 2019 Energie behoefte Elektrische energie 20% Warm water + 20% + Verwarming 60% 3.500 kwh 1.650 m3 gas / 16.500 kwh PV panelen SolarFreezer Gemiddeld

Nadere informatie

Schneider Electric. SmartStruxure solution

Schneider Electric. SmartStruxure solution Schneider Electric SmartStruxure solution Over Schneider Electric de wereldwijde specialist in energiemanagement Geografische regio s FY 2011 sales miljard omzet (laatste 12 maanden) van sales in nieuwe

Nadere informatie

Continuous Delivery. Sander Aernouts

Continuous Delivery. Sander Aernouts Continuous Delivery Sander Aernouts Info Support in een notendop Maatwerk softwareontwikkeling van bedrijfskritische kantoorapplicaties Business Intelligence oplossingen Managed IT Services Eigen Kenniscentrum

Nadere informatie

Service Offer SMART building. Van SMART technologie naar SMART gebouwbeheer

Service Offer SMART building. Van SMART technologie naar SMART gebouwbeheer Service Offer SMART building Van SMART technologie naar SMART gebouwbeheer Herken je deze situatie? En het wordt nog complexer 1 2 3 4 5 6 Het is moeilijk om te bepalen welke van de laatste SMART technologieën

Nadere informatie

Creatief onderzoekend leren

Creatief onderzoekend leren Creatief onderzoekend leren De onderwijskundige: Wouter van Joolingen Universiteit Twente GW/IST Het probleem Te weinig bèta's Te laag niveau? Leidt tot economische rampspoed. Hoe dan? Beta is spelen?

Nadere informatie

Technologisch Instituut. - 4ème édition - 4de Editie - 17/08 14h00-14h30. Wbi Webinar s: 27/08 12h00 12h30. Webinar powered by:

Technologisch Instituut. - 4ème édition - 4de Editie - 17/08 14h00-14h30. Wbi Webinar s: 27/08 12h00 12h30. Webinar powered by: Technologisch Instituut Concrete Innovation Forum - 4ème édition - 4de Editie - Affligem, 26 novembre 2010 Wbi Webinar s: 17/08 14h00-14h30 27/08 12h00 12h30 Webinar powered by: Concrete Innovation Forum

Nadere informatie

Bahtinov maskers als optische schuifmaat? Teus Tukker, Ferry Zijp

Bahtinov maskers als optische schuifmaat? Teus Tukker, Ferry Zijp Bahtinov maskers als optische schuifmaat? Teus Tukker, Ferry Zijp Onderwerpen Wie zijn wij? Kleine selectie van onze astrofoto s Geschiedenis van het Bahtinov masker Hoe ziet een sterafbeelding er rond

Nadere informatie

De grootste uitdaging in de energietransitie Verduurzaming bestaande bouw: een case study

De grootste uitdaging in de energietransitie Verduurzaming bestaande bouw: een case study De grootste uitdaging in de energietransitie Verduurzaming bestaande bouw: een case study Kevin de Bont Joep van der Velden DE GEBOUWDE OMGEVING IS VERANTWOORDELIJK VOOR circa 40% van het totale Europese

Nadere informatie

TKI Tender en programmalijnen Switch2SmartGrid. Programmalijnen en speerpunten 2014

TKI Tender en programmalijnen Switch2SmartGrid. Programmalijnen en speerpunten 2014 TKI Tender en programmalijnen Switch2SmartGrid Programmalijnen en speerpunten 2014 Programmalijnen en aandachtspunten 1. Energiemanagement voor fleibiliteit van energiesysteem 2. Informatie en control

Nadere informatie

Luchtkwaliteit meten met goedkope sensoren. Joost Wesseling, Edith van Putten

Luchtkwaliteit meten met goedkope sensoren. Joost Wesseling, Edith van Putten Luchtkwaliteit meten met goedkope sensoren Joost Wesseling, Edith van Putten Inhoud Inleiding Waarom luchtkwaliteit meten? Interessante stoffen. Zelf luchtkwaliteit meten. Elektronica en netwerk. Voorbeelden

Nadere informatie

Virtuele Gebouwentechniek 27 en 28 september 2016

Virtuele Gebouwentechniek 27 en 28 september 2016 Virtuele Gebouwentechniek 27 en 28 september 2016 R.M. de Gruijter MSSM RSE Virtuele Gebouwentechniek Agenda 1 Digitalisering van gebouwen 2 Techniek in de cloud 3 Abonneren in plaats van investeren 4

Nadere informatie

Expertise seminar SURFfederatie and Identity Management

Expertise seminar SURFfederatie and Identity Management Expertise seminar SURFfederatie and Identity Management Project : GigaPort3 Project Year : 2010 Project Manager : Albert Hankel Author(s) : Eefje van der Harst Completion Date : 24-06-2010 Version : 1.0

Nadere informatie

Cybercrime. Bert Bleukx Hoofd Anti-Cybercrime Team KBC België

Cybercrime. Bert Bleukx Hoofd Anti-Cybercrime Team KBC België Cybercrime Bert Bleukx Hoofd Anti-Cybercrime Team KBC België ICT-kennisniveau: NERD ICT-kennisniveau: Complexe macro s excel ICT-kennisniveau: Kunnen Googlen Social Engineering Social Engineering Social

Nadere informatie

FHI dag 3 april 2013 Wiep Folkerts, directeur SEAC

FHI dag 3 april 2013 Wiep Folkerts, directeur SEAC FHI dag 3 april 2013 Wiep Folkerts, directeur SEAC Innovaties in Zonne-energie ~~~~ een bloeiend stukje Nederlandse kenniseconomie Waarom zonne-energie? Prijsdaling PV modules Average module spot price

Nadere informatie

WHITEPAPER DEEPBLUE HONEYPOT

WHITEPAPER DEEPBLUE HONEYPOT WHITEPAPER DEEPBLUE HONEYPOT PROTECTING YOUR DATA WHERE IT MATTERS Wij leveren een oplossing die helpt beschermen waar nodig, meetbare resultaten oplevert en bijspringt waar andere systemen tekortschieten.

Nadere informatie

Chapter 9 Samenvatting CHAPTER 9. Samenvatting

Chapter 9 Samenvatting CHAPTER 9. Samenvatting Chapter 9 Samenvatting CHAPTER 9 Samenvatting 155 Chapter 9 Samenvatting SAMENVATTING Richtlijnen en protocollen worden ontwikkeld om de variatie van professioneel handelen te reduceren, om kwaliteit van

Nadere informatie

Als apparaten al niet met elkaar willen praten. Ad van Berlo Smart Homes a.vberlo@smart-homes.nl

Als apparaten al niet met elkaar willen praten. Ad van Berlo Smart Homes a.vberlo@smart-homes.nl Als apparaten al niet met elkaar willen praten Ad van Berlo a.vberlo@smart-homes.nl Ontwikkelingen in installaties 1900 1955 1955 1980 1980 2005 2005-2011 Elektra Water Gas Riool Rookkanaal Telefoon TV

Nadere informatie

CV Installaties & OpenTherm Protocol. Cees Tuinman

CV Installaties & OpenTherm Protocol. Cees Tuinman CV Installaties & OpenTherm Protocol Cees Tuinman OpenTherm Association 18 juni 2013 KNX professionals The OpenTherm Association Presentation Page 1 Agenda OpenTherm Achtergrond Technische eigenschappen

Nadere informatie

Stichting NIOC en de NIOC kennisbank

Stichting NIOC en de NIOC kennisbank Stichting NIOC Stichting NIOC en de NIOC kennisbank Stichting NIOC (www.nioc.nl) stelt zich conform zijn statuten tot doel: het realiseren van congressen over informatica onderwijs en voorts al hetgeen

Nadere informatie

De Digitale Transformatie en de impact op IT. Capgemini Edwin Leinse

De Digitale Transformatie en de impact op IT. Capgemini Edwin Leinse De Digitale Transformatie en de impact op IT Capgemini Edwin Leinse 40+ countries and 120+ nationalities (As of December 31, 2015) North America 16 034 Latin America 9 363 Europe 62 301 Middle-East & Africa

Nadere informatie

Vragen? Woonbedrijf - leverancierservaring. Edwin de Ruijter Operations Director.

Vragen? Woonbedrijf - leverancierservaring. Edwin de Ruijter Operations Director. Vragen? Edwin de Ruijter Operations Director edwin.deruijter@nl.clara.net Woonbedrijf - leverancierservaring Invulling van de speerpunten van Woonbedrijf Datacenter volledig uitbesteden IT-diensten flexibel

Nadere informatie

Experts in Groener leven

Experts in Groener leven CASE CASE Experts in Groener leven Place full-screen image on layer Background Expect more. Expect Pink. start BTL Nederland B.V. BTL - Experts in Groener leven Groen is natuurlijk en levert meerwaarde

Nadere informatie

13/07/2012. Op naar Product Quality Monitoring René Tuinhout. Agenda. Tijdsindeling. K o f f i e p a u z e. TestNet Summerschool, juni 2012

13/07/2012. Op naar Product Quality Monitoring René Tuinhout. Agenda. Tijdsindeling. K o f f i e p a u z e. TestNet Summerschool, juni 2012 Op naar Product Quality Monitoring René Tuinhout Agenda No. 2 Tijdsindeling K o f f i e p a u z e No. 3 1 Introductie Zaterdag 9 juni 2012 Vrijdag 15 juni 2012 Zaterdag 16 juni 2012 Zaterdag 9 juni 2012

Nadere informatie