Ruimte voor nieuwe talenten

Transcriptie

1 Ruimte voor nieuwe talenten Een meerjarenmodel voor integratie Maaike Hajer Hogeschool Utrecht Lowan PO, 11 april 2017

2 Opzet: De totstandkoming van de publicatie Hoofdlijnen van het advies Planning van integratie: apart samen in reguliere groep Inhoud en methodiek taalonderwijs Organisatie: verantwoordelijkheid bij specifieke experts? Samenwerking in de regio? Consequenties voor besturen, opleiding en professionalisering

3 Een internationale kwestie Malmö, herfst 2015 Beleid: Zweeds als T2 eigen discipline, leerplan, lerarenopleiding, onderzoek Actieve overheid Grootschalige, centraal aangestuurde professionalisering en prof. materialen Meertaligheid: Intakemateriaal, Studiebegeleiding via moedertaal Moedertalen als vak

4

5 In de pers

6 Vragen uit het veld Welke deskundigheid heb ik nodig in huis? Hoe krijg ik ze aan de praat en samen aan het leren? Hoe krijg ik het team goed aan de praat en samenleren? Welk beleid is wijs rond gebruik moedertalen? Hoe kies ik geschikt lesmateriaal? Welke leerlijnen kan ik volgen? Hoe organiseer ik een optimale overgang naar regulier onderwijs? Welke groepjes kan ik vormen, naar taalniveau, moedertaal, of leeftijd?

7 Het kind als uitgangspunt Artikel 8, Wet op het Basisonderwijs 1 Het onderwijs wordt zodanig ingericht dat de leerlingen een ononderbroken ontwikkelingsproces kunnen doorlopen. Het wordt afgestemd op de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. 2 Het onderwijs richt zich in elk geval op de emotionele en de verstandelijke ontwikkeling, en op het ontwikkelen van creativiteit, op het verwerven van noodzakelijke kennis en van sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden. 3 Het onderwijs a) gaat er mede van uit dat leerlingen opgroeien in een pluriforme samenleving b) is mede gericht op het bevorderen van actief burgerschap en sociale integratie, en c) is er mede op gericht dat leerlingen kennis hebben van en kennismaken met verschillende achtergronden en culturen van leeftijdgenoten.

8 Beslissingen Planning van integratie: (apart) Nederlands leren, daarna gewoon meedoen in reguliere groep?

9 Waar zijn nieuwkomersleerlingen

10 HUIDIGE OVERGANG APARTE NT2 GROEP EXPLICIET NT2 NT2-geschoold personeel INTEGRATIE IN REGULIERE GROEP ENIGE AMBULANTE ONDERSTEUNING?

11 OVERGANG

12 Beslissingen Planning van integratie: (apart) Nederlands leren, daarna gewoon meedoen in reguliere groep? Inhoud en methodiek taalonderwijs

13 (Tweede-) taaldidactiek en leren in heterogene groepen Context Begrijpelijkheid, rijk taalaanbod Keuze van contexten, aansluiten bij voorkennis Interactie Taalproductie-gelegenheid (schrijven, spreken) Meedoen, praten, schrijven, denken Taalsteun Feedback op inhoud, functie, vorm van taalgebruik Impliciet of expliciet

14 (Tweede-) taaldidactiek en leren in heterogene groepen Context Begrijpelijkheid, rijk taalaanbod Keuze van contexten, aansluiten bij voorkennis Interactie Taalproductie-gelegenheid (schrijven, spreken) Meedoen, praten, schrijven, denken Taalsteun Feedback op inhoud, functie, vorm van taalgebruik Impliciet of expliciet Meer dan nadruk op expliciet, vormgericht taalonderwijs.

15 Functioneel tweede-taalonderwijs: meerjarige schooltaalontwikkeling

16 Concreet Context Eten, kauwen, spuug Abstract Zonder context Verteringsproces, speeksel, functie DAT ----een beweeglijk continuum CAT

17 Centrale vakbegrippen Secretie, spijsvertering Algemene schooltaal om verbindingen te verwoorden Functie Bestaat uit Is onderdeel van.. Veranderen van in Eerst vervolgens ---

18 Meer dan moeilijke woorden: Taal en denken ( niveauverhoging ) Wat zijn dit? > Classificering, indeling Wat eten ze? > Eetgewoonten, dieet Waar leven ze? > Habitat, leefgebied Hoe zien ze eruit? > Uiterlijk Hoe bewegen ze zich? > Voortbeweging Hoe krijgen ze jongen? > Voortplanting

19

20 Taalsteun: scaffolding op weg naar expliciete vak-taaldoelen Dagelijkse taal Vaktaal Pauline Gibbons, Sydney

21 Schooltaalontwikkeling: van mondeling naar schriftelijk (lezen en schrijven) Look, it s making them move. Those didn t stick We found out the pins stuck on the magnet. Our experiment showed that magnets attract some metals. Magnetic attraction occurs between ferrous metals (Gibbons 2008 )

22 Taal-zaakvakonderwijs taal-denkgesprekken (Damhuis)

23 Impliciete (tweede-) taaldidactiek en leren in heterogene groepen Context Begrijpelijkheid van nieuwe begrippen, teksten,... Rijk taalaanbod Keuze van contexten, aansluiten bij voorkennis Interactie Taalproductie-gelegenheid (schrijven, spreken) Deelname in interactieve activiteiten met medeleerlingen en leraar Taalsteun Steun bij begrijpen en produceren van nieuwe taal Feedback op vorm, inhoud, functie taalgebruik

24 En die moedertalen?

25 Twee talen, een hoofd Cummins 1979

26 Describe this picture (c) Hajer 2017

27 Predation Consumers Producers Feed on Fungivory Herbivory Consumer- resource systems (c) Hajer 2017

28 Functioneel veeltalig onderwijs Geen onnodige strikte scheiding van talen waar leerlingen baat zouden hebben bij benutting van hun taalvaardigheden. Could it be that all our current pedagogical methods in fact make multilingual development more difficult than it need be, simply because we bow to dominant political and ideological pressures to keep languages pure and separate? (Lemke 2002, p. 85) (c) Hajer 2017

29 Beslissingen Planning van integratie: (apart) Nederlands leren, daarna gewoon meedoen in reguliere groep? Inhoud en methodiek taalonderwijs Organisatie: verantwoordelijkheid bij specifieke experts? Samenwerking in de regio?

30 Ga in gesprek met opleidingen, trainers en begeleiders Professionalisering - wat zou maatwerk zijn voor u in uw regio?

31 Specifieke competenties? Of gewoon goed onderwijs? Pedagogische relatie Extra goed in observatie en differentiatie Open ogen en open hart voor diversiteit en kansen van meertalige leerlingen Taaldidactische competenties Bijzondere (NT2- en pedagogische) expertise in eerste fase Vormgericht en/of inhoudgericht Deelvaardigheden en/of geïntegreerde vaardigheden Samenwerking et schoolomgeving Buiten school, contact met ouders Samenwerking in het team Teamwerk visieontwikkeling - diversiteit

32 Besprekingen met begeleiders en opleiders Regio Noord (Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel) op Windesheim Zwolle, dinsdag 18 april 2017, uur: aanmelding een week tevoren bij Regio Midden (Utrecht, Noord- en Zuid-Holland, Flevoland en delen van Gelderland) op Domstadacademie Utrecht op donderdag 20 april, 2017, uur aanmelding een week tevoren bij Regio Zuid (Zeeland, Noord-Brabant, Limburg, delen van Gelderland) op Fontys Den Bosch: op vrijdag 21 april 2017, uur aanmelding uiterlijk een week tevoren bij NB Vermeldt u alstublieft bij aanmelding naam, mailadres, naam organisatie of hogeschool, functie en eventueel specifieke vragen. Zie ook onder Agenda

33 Opleiding en nascholing hoe staat het ervoor?

34 Nu: APARTE NT2 GROEP EXPLICIET NT2 NT2-geschoold personeel INTEGRATIE IN REGULIERE GROEP ENIGE AMBULANTE ONDERSTEUNING? Losse korte professionaliseringsactiviteiten oude Post HBO Nieuwe leerroute MA(s)EN Initiële opleiding Evt Minor?

35 Straks? Post-bachelor NT2? Taal en leren? Basis - diversiteit in initiele opleidingen Samenhangend aanbod post-initieel Geactualiseerde opleidingsmaterialen Kadertraining voro opleiders en nascholers

36 Principiële vragen Bekwaamheden specialisaties Landelijke afstemming Verbinding veld onderzoek opleiding rond nieuwkomers en diversiteit Kansen binnen regio s De bijdrage van meertalige, multiculturele leraren (in opleiding)

37 zie onder overig weblezingen Diverse weblezingen o.a. Van Pauline Gibbons vindt u onder Hajer Maaike.hajer@hu.nl