Topsector Logistiek. NWO-bijdrage Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Topsector Logistiek. NWO-bijdrage 2016-2017. Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek"

Transcriptie

1 Topsector Logistiek NWO-bijdrage Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

2 Inhoudsopgave Inleiding 1 Kennis- en Innovatieagenda 1 Aanpak en totstandkoming NWO-bijdrage 2 Voorgestelde activiteiten Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Topsector specifieke programma s Uitvoering meerjarenplan Logistiek (PPS) 3 Toekomstige en robuuste infrastructuur (PPS) 3 Praktijkgericht Onderzoek 4 Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Programma s relevant voor meerdere topsectoren Interdisciplinaire Samenwerking voor Duurzame Logistiek Logistiek/ICT 4 Maatschappelijk Verantwoord Innoveren alle TS 5 Naar gesloten kringlopen voor water en herwinbare grondstoffen- in transitie naar een circulaire economie 5 Agri & Food/Logistiek/Tuinbouw & Uitgangsmaterialen/Water Big Data: real time ICT for logistics (PPS) ICT/Logistiek 6 Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Internationale programma s ERA- net Transport Sustainable Logistics and Supply Chains (PPS) 6 Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Bijdrage vanuit de NWO-instituten CWI: e-commerce (PPS) 7 Publiek-private samenwerking PPS 1 Open Technologieprogramma alle TS 7 Privaat-publieke programmering PPP Topsector Specifieke programma s Platform Praktijkgericht Onderzoek 8 Privaat-publieke programmering PPP Topsector Internationale programma s Urban Access: Stedelijke distributie (PPS)-Logistiek/SIA 8 Vrij onderzoek gericht op de topsectoren 8 Topsector Logistiek: concrete acties voor Contactpersoon / meer informatie

3 Inleiding Vanuit de maatschappelijke uitdagingen is het duidelijk dat de Nederlandse logistieke sector een belangrijke faciliterende rol heeft in een groot deel van die uitdagingen, of een rol kan spelen als field lab voor innovatieve ontwikkelingen, zoals Big Data. Daarnaast is de logistieke sector ook in economische waarde een belangrijk onderdeel van de Nederlandse economie. Dit is benadrukt in de publicaties van de Commissie van Laarhoven (2007), en het basisdocument voor de topsector Logistiek, de Partituur naar de Top (2011). Belangrijke prioriteiten voor de topsector zijn: Nederland ontwikkelen als een samenhangend logistiek systeem, Regie op ketens en netwerken, Versterken van het innovatie- en vestigingsklimaat voor logistieke activiteiten. Ook hier kan weer de faciliterende rol van het logistieke systeem centraal gesteld worden, met het oog op de maatschappelijke uitdagingen die in dit hoofdstuk zijn benoemd. Een samenhangend logistiek systeem zal, bijvoorbeeld, een noodzakelijke voorwaarde zijn voor de ontwikkeling naar een circulaire economie. De regie op ketens en netwerken is nodig voor een duurzame voedselvoorziening. Het versterken van het innovatieklimaat voor logistiek zal helpen bij het ontwikkelen van een inclusieve, innovatieve en reflectieve Nederlandse en Europese maatschappij. Onderstaande programmalijnen betreffen voorstellen voor programmering van onderzoek voor de Topsector Logistiek. Middelen voor de programma s zullen deels afkomstig zijn van NWO, maar ook uit andere publieke bronnen (ministeries van EZ en IenM) en zullen deels gematcht worden door het bedrijfsleven. Dit kan zowel plaatsvinden op programmaniveau, als op projectniveau. De bedoeling van deze inventarisatie van specifieke logistieke onderzoeksprogramma s en programma s van NWO waarin ruimte gemaakt kan worden voor logistiek onderzoek heeft als doel de fundamentele onderzoeksportefeuille voor de Topsector Logistiek te verbreden naar onderzoek dat onderwerpen als governance, samenwerking, en technologie-adoptie adresseert (zie hiervoor ook de recente Vitale Logistiek call van NWO en het TKI), en tegelijkertijd aansluiting te zoeken met de onderzoeksgroepen, in aanvulling op de logistieke onderzoeksgroepen, die op deze onderwerpen onderzoek aan het doen zijn. Dit is ook de reden voor de expliciete eis in bepaalde programma s om multidisciplinair onderzoek te doen. Kennis- en Innovatieagenda Dinalog, TNO en NWO zijn gezamenlijk als Topconsortium Kennis en Innovatie (TKI) een samenwerkingsverband aangegaan om de innovatie in de topsector Logistiek aan te jagen. Hiervoor is de Stichting TKI Dinalog opgericht. De doelstelling van het TKI Dinalog is het op structurele wijze bewerkstelligen van de privaat-publieke samenwerking op het vlak van onderzoek in de Topsector Logistiek. Dit betreft zowel innovatie door middel van fundamenteel als toegepast onderzoek als ook de valorisatie en disseminatie van de kennis, ervaringen en resultaten. Het onderzoek dat NWO financiert zal ingebed worden in de Topsector Logistiek. Valorisatie en disseminatie van resultaten wordt met name opgepakt door het TKI Dinalog Het TKI Dinalog ontwikkelde de Kennis- en Innovatieagenda onder leiding van de wetenschappelijk directeur (prof. dr. Albert Veenstra) die ondersteunend is aan het realiseren van onderzoek. De Kennis- en Innovatieagenda is vastgelegd in het Meerjarenprogramma van het Topteam Logistiek. Het Meerjarenprogramma beschrijft alle acties die de Topsector Logistiek wil ondernemen om haar doelstellingen te realiseren, waaronder acties op het gebied van implementatie en realisatie, Human Capital en Buitenlandpromotie. Er is door het Topteam Logistiek dus gekozen voor een brede implementatie van de Kennis- en Innovatieagenda Topsector Logistiek 1

4 Aanpak en totstandkoming NWO-bijdrage De bijdrage aan deze topsector is tot stand gekomen in overleg met topteam en TKI Logistiek. De ambitie van NWO voor het innovatiecontract is in lijn met de vorige propositie, gericht op het verder ontwikkelen en versterken van de kennisbasis voor de Logistieke sector en het uitbouwen van de mogelijkheden voor de logistiek om tot samenwerking te komen met de andere topsectoren. Daarom wordt ingezet op onderzoeksprogramma s die sectorale kennisverbinding mogelijk maken en interdisciplinair onderzoek ondersteunen. De inzet van NWO is ook gericht op bredere maatschappelijke uitdagingen. 2 NWO-bijdrage

5 Voorgestelde activiteiten Onderstaand is een overzicht van de activiteiten die in de gesprekken met topteam/tki en de in de topsector Logistiek participerende NWO-onderdelen ter sprake zijn geweest als waarschijnlijke of mogelijke onderdelen van de propositie Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Topsector specifieke programma s Uitvoering meerjarenplan Logistiek (PPS) De Topsector Logistiek heeft de ambitie neergelegd om er voor te zorgen dat Nederland in 2020 een internationale toppositie heeft (1) in de afwikkeling van goederenstromen, (2) als ketenregisseur van (inter)nationale logistieke activiteiten, en (3) als land met een aantrekkelijk innovatie- en vestigingsklimaat voor het verladende en logistieke bedrijfsleven. Om deze ambitie waar te maken moet Nederland zich profileren op het gebied van de kennisintensieve logistiek: het bedenken, ontwikkelen, demonstreren en op grote schaal toepassen van nieuwe logistieke werkwijzen. Daarvoor heeft het Topteam Logistiek een samenhangende actieagenda opgesteld met drie hoofdthema s: 1. Nederland als één samenhangend logistiek systeem; 2. Ketenregie; 3. Innovatie- en vestigingsklimaat. Het Meerjarenprogramma gaat in op de doelstellingen en streefwaarden, die zijn gedefinieerd, de bijdrage aan maatschappelijke doelstellingen, de benodigde activiteiten, de begroting en de governancestructuur. NWO heeft tot nu toe geen middelen beschikbaar gesteld voor dit programmaonderdeel. Vanuit het ministerie van IenM is M 9 beschikbaar voor calls in 2016 en Er kan subsidie worden aangevraagd waarbij er evenveel matching geleverd dient te worden. (50% cofinanciering). De projecten zijn veelal toegepast van aard. Programma Budget: 18,0 M (bijdrage I&M) shutterstock.com Toekomstige en robuuste infrastructuur (PPS) De Nederlandse infrastructuur moet uitgerust worden voor de toekomst. Om toekomstbestendig te zijn en de ambities van de logistieke sector blijvend te faciliteren moeten de infrabeheerders en -eigenaren continu strategisch beheren, onderhouden, vervangen en innoveren. Er dient nieuwe kennis te worden ontwikkeld om de netwerkgebonden infrastructuren in Nederland adequaat in te laten spelen op logistieke ontwikkelingen in de toekomst en te komen tot ontwikkelingsperspectieven en -opgaven. Gezien de lopende processen zou het onderzoek zich onder andere kunnen richten op de thema s beschikbaarheid (asset management) en toekomst Topsector Logistiek 3

6 verkennen. Hier spelen ook complexiteits- en big data vraagstukken. Mede door de ontwikkelingen op het gebied van ICT zijn transportsystemen aan het veranderen. Veel taken (bijv. planning en facturering op basis van de werkelijk gemaakte kosten) gebeuren al automatisch en (reizigers)informatie is direct toegankelijk. De systeemeigenschappen zijn daarbij niet noodzakelijkerwijs in lijn met de maatschappelijke doelstellingen (duurzaamheid, veerkracht) en de relaties tussen de betrokken elementen in het systeem zijn zeer complex wat het management uitdagend maakt (systems of systems). Vrachtnetwerken zouden zich tot ultra-modale systemen kunnen ontwikkelen met het doel van bijvoorbeeld collaboratief capaciteitsgebruik en duurzaamheid op systeemniveau (in verschillende sub-sectoren van personen- en goederenvervoer, synchro-modal vrachttransport bijv.). Het is belangrijk het effect van deze hyper-verbondenheid van elementen en systemen te begrijpen. Ook zorgt de verstrengeling van de diverse infrastructuren (wegen, waterwegen, spoorwegen maar ook telecommunicatie-, electriciteits-en gasnetwerken etc.) voor complexiteit. Deze verstrengeling is niet alleen technisch van aard. Er is ook een bestuurlijke complexiteit. NWO en de participerende partijen zullen een Memorandum of Understanding tekenen in het najaar van 2015 om te komen tot een lange termijn samenwerkingsverband. NWO heeft hierop vooruitlopend k 500 opgenomen in de propositie voor de Topsector Logistiek. Budget NWO: 0,50 M Praktijkgericht Onderzoek NRPO SIA gaat in 2016 en 2017 een bijdrage leveren aan de topsectorpropositie van NWO. In dat kader is SIA een verkenning op het thema Logistiek gestart. Doelstelling is enerzijds de kansen van praktijkgericht onderzoek (lectoraten en de CoE) op de huidige vijf roadmaps van de Topsector Logistiek te exploreren, waarbij anderzijds ook specifiek naar de onderwerpen wordt gekeken die dwarsdoorsnijdend zijn op de roadmaps. Daarnaast zal in afstemming met NWO worden onderzocht welke thema s tot nieuwe programma s voor onderzoek, i.h.k.v. de kennis- en innovatieagenda Logistiek kunnen leiden. Het uitgangspunt van SIA is dat lectoren mede aanvrager kunnen zijn, met een eigen arrangement waar verbinding tussen mkb en de hogescholen mogelijk is. Het NRPO-SIA richt een platform in voor praktijkgericht logistiek onderzoek. Het platform dient gekoppeld aan het bestaande Centre of Expertise Logistiek. NRPO-SIA organiseert een call voor KIEM-projecten. Budget NWO: 1,0 M Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Programma s relevant voor meerdere topsectoren Interdisciplinaire Samenwerking voor Duurzame Logistiek Logistiek/ICT Vernieuwend onderzoek dat leidt tot radicale ideeën voor het logistieke systeem. Dit zou kunnen door early-stage onderzoekers de mogelijkheid te bieden om ideeën in te dienen voor Vidi-achtig onderzoek. Dit zou multidisciplinair van aard moeten zijn. Inhoudelijk is er op het gebied van duurzame logistiek een link met big data intelligente wegen en vervoer- maar ook met de modellering van logistieke processen en met complexiteit. Logistieke problemen zijn berucht voor hun computationele complexiteit. Een beter begrip van de drie fundamentele processen van complexe systemen, te weten de beïnvloedbaarheid van veerkracht, faseverandering en tot slot het opkomen van nieuwe eigenschappen van een geheel, die niet kunnen worden herleid uit de componenten kan worden toegepast binnen tal van disciplines, waaronder de logistiek. Een aanpak met interdisciplinaire onderzoeksprojecten, waarin onderzoekers uit diverse disciplines samenwerken met industriële partijen maar ook excellent fundamenteel onderzoek op dit terrein zijn noodzakelijk om doorbraken te bereiken. Complexiteit is een topsector-doorsnijdend initiatief in samenwerking met TNO. Bovendien is het een van de zes 4 NWO-bijdrage

7 shutterstock.com NWO-uitdagingen. Het doorsnijdend initiatief vormt een deelinvulling van deze uitdaging. Open call; PPS op programmaniveau, cofinanciering op projectniveau Variant 2 (10%). Budget NWO: 3,50 M Maatschappelijk Verantwoord Innoveren alle TS In het programma Maatschappelijk Verantwoord Innoveren (MVI) wordt al in de ontwikkelingsfase van een innovatie onderzocht welke ethische en maatschappelijke aspecten een rol spelen, en welke maatschappelijke context nodig is om de innovatie te doen slagen. Dit zorgt voor een groter maatschappelijk draagvlak en voorkomt dat innovaties onnodig stranden. Bovendien worden door dit onderzoek complexe en kostenverhogende aanpassingen achteraf voorkomen. Zo ontstaan kansen voor betere producten en diensten die beter aansluiten bij behoeften in de maatschappij door sociaal geïnspireerde innovaties. Binnen de topsector Logistiek zijn veel onderwerpen waarbij ethische en maatschappelijke overwegingen een rol spelen. De logistieke oplossingen uit de topsector kunnen meerwaarde krijgen door deze aspecten erbij te betrekken. Naast de programmering die gericht is op specifieke topsectoren, zal MVI ook vraagstukken programmeren die voor alle topsectoren relevant zijn. Deze vraagstukken worden uitgewerkt binnen de aan MVI deelnemende topsectoren. Budget NWO: 6,15 M (voor alle topsectoren), waarvan 0,50 via Logistiek. Naar gesloten kringlopen voor water en herwinbare grondstoffen- in transitie naar een circulaire economie Agri & Food/Logistiek/Tuinbouw & Uitgangsmaterialen/Water De transitie naar een circulaire economie legt ons vanuit het perspectief van de verbindingen tussen water, voedsel, energie en biodiversiteit de opgave op om de huidige systemen om te vormen naar klimaat-robuuste en hoogproductieve systemen. Het biedt kansen voor zowel het aanpakken van grote maatschappelijke vraagstukken, zoals het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen, de voorzieningszekerheid van grondstoffen, schoon water en voedsel, en de eindigheid van fossiele grondstoffen, als voor economische groei. Nieuwe ontwikkelingen moeten zonder uitzondering duurzaam zijn. De te ontwikkelen kringlopen dienen maximaal gesloten te zijn: biomassareststromen moeten worden ingezet voor het behoud van draagkracht van de bodem en het water om een stabiele gewasgroei te verzekeren. Systeemaanpak is het vertrekpunt voor het sluiten van kringlopen op verschillende schaalniveaus; vervanging fossiele grondstoffen door hernieuwbare grondstoffen en herwinning van grondstoffen, het terugvoeren van mineralen, hergebruik van afval, retourstromen, complexe netwerken, ketenregie en integratie, duurzame business modellen, andere diensten koppelen aan primaire producten, van bulk naar specialisatie. Het is cruciaal te begrijpen hoe onderdelen in een circulaire economie elkaar beïnvloeden in het geheel (het systeem), maar ook wat de relatie is van het geheel tot de onderdelen. Daarbij worden de elementen ook in relatie tot hun omgeving en in hun maatschappelijke context beschouwd. Dit programma krijgt vorm als een PPS2 met minimaal 10% cofinanciering. Het is een topsector-overstijgend programma en maakt onderdeel uit van de topsectoren Agri & Food, Logistiek, Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en Water. Ook de topsector Creatieve Industrie heeft zich middels bijdragen vanuit het bedrijfsleven aan bij dit initiatief aangesloten. Bij het NRPO-SIA onderzoek loopt momenteel een programma op het gebied van circulaire economie: PROVANG. Waar mogelijk Topsector Logistiek 5

8 wordt aansluiting op de NWO call Circulaire Economie gestimuleerd. Ook de topsector Energie en TNO zijn voornemens te participeren. Budget NWO: 5,0 M Big Data: real time ICT for logistics (PPS) ICT/Logistiek Databeschikbaarheid en informatievoorziening voor de logistieke sector. Hoe zet je dit duurzaam neer? De ICT behoefte van de logistieke sector is breed en divers. In de logistiek is er behoefte aan informatie-uitwisseling tussen bedrijven en overheid (B2G), maar ook tussen bedrijven (B2B) en tussen bedrijven en consumenten (B2C). In alle gevallen is deze informatievoorziening wederkerig: consumenten willen informatie van bedrijven én andersom. Om met de laatste te beginnen: steeds meer mensen kopen spullen op internet, via webshops. Die producten komen via koeriers en de post naar mensen toe. De informatievoorziening daarover kan nog veel beter. Nu weten mensen vaak niet precies wanneer hun aankopen bezorg worden, waardoor ze niet thuis zijn, en de bezorger opnieuw moet komen. De logistiek van thuisbezorging is dus inefficiënt, en om die efficiënter te maken is veel meer informatie-uitwisseling tussen de bezorgers en consumenten nodig dan nu het geval is. En dan de communicatie tussen bedrijven. Er zijn al jaren initiatieven voor het digitaal uitwisselen van documenten (orders, vrachtbrieven, facturen). Maar het is in de afgelopen paar jaar steeds duidelijker geworden dat logistieke bedrijven in hun logistieke operatie vooral ook actuele informatie nodig om de vruchten van ketensynchronisatie te plukken en om toekomstige knelpunten te zien aankomen. Naast de een-op-een informatievoorziening naar individuele (bedrijfs)gebruikers ontstaan er ook steeds meer vragen om het bundelen of combineren van data. Er is behoefte in de logistieke sector aan een basisinfrastructuur waarmee deze informatiebehoeften eenvoudig(er) met applicaties ingevuld kunnen worden. Er is behoefte aan een specifiek programma voor ICT in de logistieke sector, waarin de uitdagingen worden opgepakt. Die uitdagingen zijn: het bouwen van de generieke ICT infrastructuur, waarin vooral realtime data gedeeld kan worden tussen bedrijven, en tussen bedrijven en klanten/consumenten, het ontwikkelen van applicaties die aantoonbaar voordelen bieden en waarde creëren voor de gebruikers, en het betrekken van grotere groepen partijen in de logistieke sector bij moderne ontwikkelingen in de ICT. In verschillende topsectoren vinden Big Data gerelateerde activiteiten plaats. De doorsnijdende uitdaging Big Data (via het meerjarige samenwerkingsverband COMMIT2DATA) heeft mede als doel de verschillende activiteiten met elkaar te verbinden en te versterken, zowel voor fundamenteel/toegepast onderzoek, als voor valorisatie en disseminatie. Het hier genoemde programma gaat onderdeel uitmaken van dit ecosysteem. Vanuit de TTI transitiebijdrage van het ministerie van EZ is M 2 beschikbaar. Budget NWO: 2,0 M Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Internationale programma s ERA- net Transport Sustainable Logistics and Supply Chains (PPS) Het Era-net Transport organiseert een gezamenlijke call for proposals op het gebied van sustainable logistics and supply chains. Nederlandse onderzoekers kunnen aan de call meedoen als onderdeel van transnationale consortia. De ERA-net Transport Flagship 2015 call Sustainable Logistics and Supply Chains beantwoordt aan de vraag voor Hollandse Hoogte 6 NWO-bijdrage

9 transnationaal gecoördineerd onderzoek met een omvattende blik op de logistieke sector, inclusief alle daarbij horende stakeholders (productie, retail, logistieke dienstverleners, infrastructuur en overheden). De call staat open voor projecten in de volgende vijf domeinen: 1. Corridors voor grensoverschrijdend goederenvervoer 2. Ontwikkeling van hubs 3. Stedelijke distributie (last mile logistiek) 4. Organisatorische innovatie en nieuwe businessmodellen 5. Informatie-infrastructuur en logistieke diensten De call richt zich op voorstellen die operationele strategieën, direct toepasbare resultaten en/of producten/diensten opleveren met als doel om de effectiviteit, efficiency en duurzaamheid van de logistieke sector in Europa te verbeteren. Vanuit het ministerie van IenM is M 1 beschikbaar. Er kan subsidie worden aangevraagd tot waarbij er evenveel matching geleverd dient te worden. (50% cofinanciering). Budget: IenM M 1 CWI K 300. Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Bijdrage vanuit de NWO-instituten CWI: e-commerce (PPS) De internethandel groeit hard en dit creëert verschillende probleemgebieden. Zowel beveiliging van webshops, de logistieke efficiëntie van de fulfilment, het toezicht op internationale goederenstromen, als de behoefte aan horizontale samenwerking vragen om onderzoek en innovatie, en deze vragen zijn urgent, of zullen dat binnen korte tijd worden. Naast uitdagingen op het gebied van big data, security en complexiteit (gedrag van klanten in het systeem) spelen de ontwikkelingen op het gebied van het internet of things een rol (semi-intelligente apparaten die een entiteit op het internet vormen en met mensen en andere objecten communiceren en beslissingen nemen). Er zijn nog veel open vragen op het terrein van e-commerce (scan NederlandDistributieland): Standaardisatie op Europees niveau is een issue binnen webshops en de informatieafhandeling voor fulfilment, Er zijn grote verschillen in service levels binnen Europa, Hoe om te gaan met niet-eu landen (CH, N), Het douane toezicht wordt een steeds groter probleem: cross border e-commerce neemt sterk toe, ondanks de obstakels daarvoor. Heffing van belasting en invoerrechten is een groot probleem, doordat partijen via logistieke ingrepen, of fraude, onder de minimum normen proberen te komen, Door inefficiëntie van betrokken partijen en de organisatie van de markt is last mile belevering is een groot knelpunt aan het worden Er is nog weinig kennis over effectieve multichannel sales strategies (en de daarbij behorende logistiek). Daarnaast zijn er specifieke e-commerce uitdagingen: assortiment (personalisatie van producten), retouren, kwaliteit van levering, zekerheid van betaling. Voor een deel zitten in die uitdagingen ook weer oplossingen voor andere problemen: toezicht zou sterker gerelateerd moeten worden aan het de betalingsinformatie van webshops, en niet zozeer aan de huidige informatie die in de fulfilment wordt gebruikt. Tenslotte omvat e-commerce ook een grote MKB-uitdaging. Horizontale samenwerking lijkt een oplossing te bieden voor veel van de knelpunten, maar dit is moeilijk. Binnen de roadmap 4C is daar nog te weinig specifieke kennis over ontwikkeld. Bovendien is veel van de problematiek specifiek voor e-commerce, en zijn oplossingen uit andere deelgebieden van de roadmap 4C niet goed bruikbaar. Onderzoek door het CWI. Inzet NWO: 0,06 M Publiek-private samenwerking PPS 1 Open Technologieprogramma alle TS Het Open Technologieprogramma (OTP) is bedoeld voor projecten over de hele breedte van het technisch-wetenschappelijke onderzoek. Er zijn geen thema s in het OTP en er vindt geen oormerking vooraf plaats. Indienen van onderzoeksaanvragen kan het hele jaar door. Hoogstaande wetenschappelijke kwaliteit én utilisatie zijn de twee criteria waarop aanvragen door internationale onafhankelijke referenten worden beoordeeld. Bij elk project wordt Topsector Logistiek 7

10 een Gebruikerscommissie ingesteld. Het OTP leidt tot PPS-projecten variant 1 of 2. Op grond van stabiele historische verdeling kan voor grote topsectoren goed vooraf worden ingeschat hoeveel middelen per topsector besteed zullen gaan worden. Budget NWO: 36,0 M Privaat-publieke programmering PPP Topsector Specifieke programma s Platform Praktijkgericht Onderzoek Een Platform Praktijkgericht Onderzoek zal worden ingesteld (PPP) ten behoeve van samenwerking tussen HBOinstellingen, NWO-instituten en beroepspraktijk. Budget NWO: M 0,15 Privaat-publieke programmering PPP Topsector Internationale programma s Urban Access: Stedelijke distributie (PPS)-Logistiek/SIA Binnen de maatschappelijke uitdaging Smart, green and integrated transport van Horizon2020 wordt in het werkprogramma aandacht besteed aan stedelijke ontwikkelingen, specifiek gericht op tussenstedelijk transport, public procurement, energie-efficiëntie van transport en innovaties in transport op buurtniveau. Infrastructurele, technologische en sociale ontwikkelingen hebben grote impact op de toegankelijkheid en connectiviteit van steden. Dit onderzoeksprogramma richt zich op het verbeteren van de stedelijke toegankelijkheid om steden en regio s economisch competitief te maken. Onderwerpen die in de call aan de orde kunnen komen zijn: Last mile delivery van goederen Big data voor stedelijke distributie Informatie-infrastructuur (governance) Transport als dienst -concepten De call wordt georganiseerd in Europees verband: JPI Urban Europe. Elk land (15 deelnemende landen) levert een bijdrage, vervolgens wordt door de Europese commissie een ERA-net Cofund opengesteld. De verwachte totale begroting wordt geschat op M 25, waarvan 1,08 M door NWO. De call en het Europese samenwerkingsverband vallen onder het NWO-thema Verbinden van Duurzame Steden en er is een duidelijke crossover met Sociale Infrastructuur Agenda. Budget NWO: 1,08 M Vrij onderzoek gericht op de topsectoren Een deel van de bijdrage komt uit brede calls voor ongebonden, nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek. Belangrijke instrumenten zijn bijvoorbeeld de vrije competitie van de verschillende NWO-gebieden, het Open Technologieprogramma van STW en talentprogramma s zoals de Vernieuwingsimpuls. Van deze investeringen wordt na toekenning vastgesteld in hoeverre deze bijdragen aan de innovatiecontracten. NWO zal de aandelen en inhoudelijke aansluiting op de strategische agenda s actief monitoren en hierover op reguliere basis contact onderhouden met de topsectoren en TKI s en tevens de resultaten van de projecten actief onder de aandacht van bedrijven brengen, met het oog op snelle doorstroom van kennis en kunde en potentiele nieuwe PPS. Specifiek voor de Logistiek is het Take-off programma interessant. Startende bedrijven en MKB-ers kunnen hier terecht voor haalbaarheidsstudies en proof of concept financiering. 8 NWO-bijdrage

11 Topsector Logistiek: concrete acties voor Activiteit PPS Relatie met Innovatiecontract TS specifieke PPS calls Raakvlak met andere topsectoren NWO inzet Logistiek (M ) Toekomstige en Robuuste Infrastructuur PPS 3 Synchromodaliteit 0,50 Praktijkgericht onderzoek PPS 2 Alle roadmaps 1,0 PPS calls relevant voor meerdere TS Interdisciplinaire Samenwerking voor Duurzame Logistiek PPS 2 Alle roadmaps ICT 3,50 Totale NWO inzet (M ) MVI PPS 2 Doorsnijdend (alle) Alle 0,50 6,15 Circulaire economie: Naar gesloten kringlopen voor water en herwinbare grondstoffen- in transitie naar een circulaire economie PPS 2 4C, synchromodaal, Service Logistiek, Duurzaamheid Agri & Food Logistiek Tuinbouw Water COMMIT2DATA: Big Data: real time ICT for Logistics PPS 2 ICT ICT 2,0 Internationale PPS calls ERA-net Transport PPS 2 Alle roadmaps PPS bijdrage instituten e-commerce PPS 2 e-commerce 0,06 PPS 1 1,25 5,0 OTP PPS 1 Alle roadmaps Alle 36,0 PPP calls Platform Praktijkgericht Onderzoek PPP 0,15 PPP internationaal Urban Access PPS 2 Stedelijke distributie, Duurzaamheid PPP bijdrage instituten SIA 1,08 Instituten PPP 1,15 Totaal 11,19 Contactpersoon / meer informatie dr. Renée van Kessel-Hagesteijn E: r.vankessel@nwo.nl drs. Marcus van Leeuwen E: m.vanleeuwen@nwo.nl Topsector Logistiek 9

Toelichting op de NWO-bijdrage Topsectoren

Toelichting op de NWO-bijdrage Topsectoren Toelichting op de NWO-bijdrage Topsectoren 2016-2017 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Inhoudsopgave Toelichting op de NWO-bijdrage Topsectoren 2016-2017 1 Inleiding en werkwijze

Nadere informatie

NWO-bijdrage voor de Topsector Logistiek voor

NWO-bijdrage voor de Topsector Logistiek voor NWO-bijdrage voor de Topsector Logistiek voor 2014-2015 Inleiding De NWO-bijdrage aan de Topsector Logistiek bestaat voor een groot deel uit het nieuwe programma Duurzame logistiek. Dit programma komt

Nadere informatie

ICT binnen de topsectoren. NWO-bijdrage 2016-2017. Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

ICT binnen de topsectoren. NWO-bijdrage 2016-2017. Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek ICT binnen de topsectoren NWO-bijdrage 2016-2017 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Inhoudsopgave Inleiding 1 Kennis- en Innovatieagenda 1 Aanpak en totstandkoming NWO-bijdrage 1 Voorgestelde

Nadere informatie

TKI 2016 call for proposals

TKI 2016 call for proposals TKI 2016 call for proposals Inleiding Het Topconsortium voor Kennis en Innovatie Logistiek (TKI Dinalog voor de Topsector Logistiek) heeft als doel het op structurele wijze stimuleren en realiseren van

Nadere informatie

1. Ambitie, doelstellingen, acties

1. Ambitie, doelstellingen, acties 1. Ambitie, doelstellingen, acties Van Nederlandse distributie naar Nederlandse ketenregie Uitvoering van het Nationaal Innovatieprogramma Logistiek en Supply Chain Management 1 Agri-Food Chemie Hightech

Nadere informatie

NWO-propositie voor de Topsector Logistiek

NWO-propositie voor de Topsector Logistiek NWO-propositie voor de Topsector Logistiek Concrete acties voor 2012-2013 Innovatiecontract De Uitvoeringsagenda voor de Topsector Logistiek beslaat alle activiteiten en initiatieven die bijdragen aan

Nadere informatie

Sociale Infrastructuur Agenda (SIA) NWO-bijdrage 2016-2017. Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Sociale Infrastructuur Agenda (SIA) NWO-bijdrage 2016-2017. Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Sociale Infrastructuur Agenda (SIA) NWO-bijdrage 2016-2017 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Inhoudsopgave Inleiding 1 Aanpak en totstandkoming NWO-bijdrage 1 Voorgestelde activiteiten

Nadere informatie

Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober :00-17:30

Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober :00-17:30 Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober 2018 13:00-17:30 Beste genodigde, Een urgenter vraagstuk dan de toekomst van onze planeet is er niet. Daarom is er ook geen urgentere

Nadere informatie

Revisie. onderzoeksroadmaps

Revisie. onderzoeksroadmaps Revisie onderzoeksroadmaps Versieoverzicht Versie Auteur Opmerkingen 0.1 dd 17 april 2015 Projectontwikkelaars en Integratie bijdragen wetenschappelijk directeur 0.3 20 april 2015 Wetenschappelijk directeur

Nadere informatie

Hoe kan ik een project indienen? INFORMATIESESSIE TOPSECTOR LOGISTIEK

Hoe kan ik een project indienen? INFORMATIESESSIE TOPSECTOR LOGISTIEK Hoe kan ik een project indienen? INFORMATIESESSIE TOPSECTOR LOGISTIEK 1 Agenda 1. Welkom Aad Veenman 2. Topsector overzicht Machteld Leijnse 3. Niet-onderzoeksprojecten Machteld Leijnse, Herman Wagter

Nadere informatie

TKI de call for proposals

TKI de call for proposals TKI 2018 2 de call for proposals Inleiding Het Topconsortium voor Kennis en Innovatie Logistiek (TKI Dinalog voor de Topsector Logistiek) heeft als doel het op structurele wijze stimuleren en realiseren

Nadere informatie

Topsector en de Buitenland Promotie Logistiek

Topsector en de Buitenland Promotie Logistiek Topsector en de Buitenland Promotie Logistiek Presentatie ALV NDL 20/11/2014 Agenda 1. Topsector logistiek 2. Organisatie en uitgangspunten 3. Cross-overs 4. Logistiek Koffertje en lonkend perspectief

Nadere informatie

NWO-bijdrage voor de Topsector Creatieve Industrie

NWO-bijdrage voor de Topsector Creatieve Industrie NWO-bijdrage voor de Topsector Creatieve Industrie 2014-2015 Innovatiecontract Het innovatiecontract van de Topsector Creatieve Industrie wordt in oktober 2013 voor de periode 2014-2015 opnieuw vastgesteld.

Nadere informatie

TKI de call for proposals

TKI de call for proposals TKI 2017 2 de call for proposals Inleiding Het Topconsortium voor Kennis en Innovatie Logistiek (TKI Dinalog voor de Topsector Logistiek) heeft als doel het op structurele wijze stimuleren en realiseren

Nadere informatie

Het creëren van een innovatieklimaat

Het creëren van een innovatieklimaat Het creëren van een innovatieklimaat Bertholt Leeftink Directeur- Generaal Bedrijfsleven & Innovatie Inhoud 1. Waarom bedrijven- en topsectorenbeleid? 2. Verdienvermogen en oplossingen voor maatschappelijke

Nadere informatie

Topsector Water. NWO-bijdrage 2016-2017. Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Topsector Water. NWO-bijdrage 2016-2017. Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Topsector Water NWO-bijdrage 2016-2017 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Inhoudsopgave Inleiding 1 Kennis- en Innovatieagenda 1 Aanpak en totstandkoming NWO-bijdrage 1 Voorgestelde

Nadere informatie

Kansen voor stimulering export logistieke diensten en kennis

Kansen voor stimulering export logistieke diensten en kennis Kansen voor stimulering export logistieke diensten en kennis Workshop Nationale Distributie Dag Nijmegen, 15 oktober 2015 Liesbeth Staps-Brugemann Program Manager TKI Dinalog Kees Verweij Partner Buck

Nadere informatie

Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen (T&U) NWO-bijdrage 2016-2017. Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen (T&U) NWO-bijdrage 2016-2017. Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen (T&U) NWO-bijdrage 2016-2017 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Inhoudsopgave Inleiding 1 Kennis- en Innovatieagenda 1 Aanpak en totstandkoming

Nadere informatie

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw de rol van onderzoek 19 oktober 2017, prof.dr.ir. Jack van der Vorst, lid concernraad Wageningen University & Research Wereldwijde uitdagingen land-

Nadere informatie

Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020

Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020 Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020 Martin Bakker, november 2013 Samenvatting Het nieuwe kaderprogramma voor onderzoek & innovatie van de Europese Unie, Horizon 2020, geeft een breed scala

Nadere informatie

Verbinden van wetenschap en samenleving. NWO-strategie

Verbinden van wetenschap en samenleving. NWO-strategie Verbinden van wetenschap en samenleving NWO-strategie 2019-2022 Verbinden van wetenschap en samenleving Dit strategisch plan beschrijft de koers van NWO voor de jaren 2019 tot en met 2022. NWO legt hierin

Nadere informatie

Sociale Infrastructuur Agenda (SIA) NWO-bijdrage Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Sociale Infrastructuur Agenda (SIA) NWO-bijdrage Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Sociale Infrastructuur Agenda (SIA) NWO-bijdrage 2018-2019 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Inhoudsopgave Sociale Infrastructuur Agenda 1 Future of Work 2 Human Capital / Onderwijs

Nadere informatie

Optimaliseren van Impact door

Optimaliseren van Impact door Optimaliseren van Impact door Alfa- en Gammawetenschappen Aantonen en stimuleren van Societal Impact in synergie met andere wetenschappen Wifi: CongresAlfaGamma Wachtwoord: Impact2016 Optimaliseren van

Nadere informatie

Innovatiethema s. Pagina! 1 van! 5

Innovatiethema s. Pagina! 1 van! 5 Innovatiethema s MIT 2016 Pagina 1 van 5 Innovatiethema s MIT 2016 Innovatieve MKB-ers kunnen subsidie aanvragen binnen de MKB Innovatiestimuleringsregeling Topsectoren (MIT). Daarin zijn de volgende instrumenten

Nadere informatie

TOEKOMST WEGTRANSPORT

TOEKOMST WEGTRANSPORT TOEKOMST WEGTRANSPORT.. WEG VAN DE (SNEL) WEG..? Dr. D.A. (Dick) van Damme Lector Mainport Logistiek Hogeschool van Amsterdam Tilburg 4 februari 2016 1 AGENDA 1. Ontwikkelingen logistiek 2. Innovaties

Nadere informatie

Nota IPP. Onderwerp: Voortgang ontwikkeling Informatie en Participatie Platform (IPP) Inleiding

Nota IPP. Onderwerp: Voortgang ontwikkeling Informatie en Participatie Platform (IPP) Inleiding Nota IPP Onderwerp: Voortgang ontwikkeling Informatie en Participatie Platform (IPP) Inleiding In de huidige maatschappij neemt het gebruik van data een grote vlucht. Termen als open data, big data en

Nadere informatie

Voorstel inrichting TKI HTSM. Fred van Roosmalen Roadmapdag Eindhoven 25 juni 2012 Executive Council Utrecht 26 juni 2012

Voorstel inrichting TKI HTSM. Fred van Roosmalen Roadmapdag Eindhoven 25 juni 2012 Executive Council Utrecht 26 juni 2012 Voorstel inrichting TKI HTSM Fred van Roosmalen Roadmapdag Eindhoven 25 juni 2012 Executive Council Utrecht 26 juni 2012 Agenda Uitgangspunten Structuur TKI HTSM Uitvoering TKI toeslag (onder voorbehoud)

Nadere informatie

Bijlage 2. Human Capital Agenda s

Bijlage 2. Human Capital Agenda s Bijlage 2 Capital s De topsectoren gaan een human (onderwijs en scholing) voor de langere termijn opstellen en zullen onderwijsinstellingen hierbij betrekken. De s bevatten o.a. een analyse van de behoefte

Nadere informatie

NWO-propositie voor het doorsnijdende thema ICT

NWO-propositie voor het doorsnijdende thema ICT NWO-propositie voor het doorsnijdende thema ICT Concrete acties voor 2012-2013 Innovatiecontract ICT maakt het mogelijk dat economische en maatschappelijke processen in alle topsectoren efficiënt en effectief

Nadere informatie

DE GOUDEN KIEM Prijs voor de beste chemische start-up 2014. Oproep voor het nomineren van kandidaten voor

DE GOUDEN KIEM Prijs voor de beste chemische start-up 2014. Oproep voor het nomineren van kandidaten voor 1 Chemische Wetenschappen TKI Nieuwe Chemische Innovaties 14 NCI 45A Oproep voor nominaties Gouden KIEM-competitie versie 13-6-20 Oproep voor het nomineren van kandidaten voor DE GOUDEN KIEM Prijs voor

Nadere informatie

NWO-bijdrage voor het dwarsdoorsnijdende thema Sociale Infrastructuur Agenda (SIA) voor

NWO-bijdrage voor het dwarsdoorsnijdende thema Sociale Infrastructuur Agenda (SIA) voor NWO-bijdrage voor het dwarsdoorsnijdende thema Sociale Infrastructuur Agenda (SIA) voor 2014-2015 Inleiding In samenhang met, en ondersteunend aan, de economische topsectoren heeft NWO de Sociale Infrastructuur

Nadere informatie

SBIR Verduurzamen voedselproductie

SBIR Verduurzamen voedselproductie SBIR Verduurzamen voedselproductie Informatiebijeenkomst 16 juli 2014 Alexia Michel, Ministerie EZ Topsector Agri&Food en Tuinbouw&Uitgangmaterialen Achtergrond Initiatief: topsector Agri&Food en ministerie

Nadere informatie

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland en de Provincie Gelderland 22 maart 2016 Overwegende dat: De provincie Gelderland veel waarde hecht aan de aanwezigheid van onderwijs/kennisinstellingen in haar Provincie. Uiteraard in hun functie van

Nadere informatie

NWO-bijdrage voor het doorsnijdende thema ICT voor

NWO-bijdrage voor het doorsnijdende thema ICT voor NWO-bijdrage voor het doorsnijdende thema ICT voor 014-015 Inleiding Nederlandse wetenschap en innovatie behoren tot de wereldtop. Ze kunnen dan ook uitstekend bijdragen aan economische groei en helpen

Nadere informatie

Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid

Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid SundayNL 2014-19 november 2014 - Arnhem Wijnand van Hooff Programmadirecteur TKI Solar Energy Inhoud Het Nederlandse Energiebeleid en

Nadere informatie

Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie. Samen naar de top!

Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie. Samen naar de top! Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie Samen naar de top! Drs. G.M. Landheer Directeur Topsectoren en Industriebeleid

Nadere informatie

Indien anders gewenst, hier omschrijving geven: (max. 20 tekens incl. spaties)

Indien anders gewenst, hier omschrijving geven: (max. 20 tekens incl. spaties) Het aanvraagformulier bevat kerngegevens van het postdocvoorstel en de hogeschool. NB Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen. Algemene gegevens

Nadere informatie

Topsectoren. Hoe & Waarom

Topsectoren. Hoe & Waarom Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van

Nadere informatie

4C VOOR BOUWLOGISTIEK. Toepassing van een real-time smart data platform Siem van Merriënboer

4C VOOR BOUWLOGISTIEK. Toepassing van een real-time smart data platform Siem van Merriënboer 4C VOOR BOUWLOGISTIEK Toepassing van een real-time smart data platform Siem van Merriënboer INHOUD Problematiek van logistiek in de bouw Ontwikkelingen in logistiek TKI-project 4C in bouwlogistiek Voorbeeld:

Nadere informatie

Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen.

Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen. 1 INHOUD 1 Inhoud... 1 2 Toelichting... 1 3 Algemene gegevens... 2 4 Betrokkenen penvoerende hogeschool... 3 5 Betrokkenen extern... 5 6 Overige informatie... 6 2 TOELICHTING Dit aanvraagformulier is geldig

Nadere informatie

Verbinden van Duurzame Steden

Verbinden van Duurzame Steden Verbinden van Duurzame Steden Managen van verwachtingen Jan Klinkenberg, Netwerkmanager VerDuS Startbijeenkomst URD2-projecten 11 oktober 2012 Programma vanmiddag 13.00-13.15 uur Introductie VerDuS 13.15-15.15

Nadere informatie

Dinalog: What s in it for me?

Dinalog: What s in it for me? KDC HAN 31 januari 2013 Dinalog: What s in it for me? door: Harry van den Hoff - Dinalog Harry van den Hoff Programma Manager MKB & Kennisverspreiding 076 5315305 vandenhoff@dinalog.nl 31 jan 2013 Ambitie

Nadere informatie

Bijlage 1 Vragenlijsten Diepte Interviews. Vragenlijst Diepte Interview Bestuurlijk Niveau (wethouders)

Bijlage 1 Vragenlijsten Diepte Interviews. Vragenlijst Diepte Interview Bestuurlijk Niveau (wethouders) Bijlage 1 Vragenlijsten Diepte Interviews Vragenlijst Diepte Interview Bestuurlijk Niveau (wethouders) Nut en noodzaak 1. Vindt u het nuttig dat het ondernemershuis Ter Zake er is? a. Waarom vindt u dit?

Nadere informatie

Van strategische ligging naar strategische positie. Henk Rosman directeur REWIN West Brabant

Van strategische ligging naar strategische positie. Henk Rosman directeur REWIN West Brabant Van strategische ligging naar strategische positie 17 mei 2017 Henk Rosman directeur REWIN West Brabant Context: de uitdaging Globalisering = internationale concurrentieslag Sleutel: innovatie en vernieuwing

Nadere informatie

Nederlands Kennis-en Innovatiecontract d.d. 11 december 2017

Nederlands Kennis-en Innovatiecontract d.d. 11 december 2017 Nederlands Kennis-en Innovatiecontract 2018-2019 d.d. 11 december 2017 Toelichting Kennis- en Innovatiecontract 2018-2019 Voor u ligt het nieuwe Kennis- en Innovatiecontract voor de jaren 2018 en 2019.

Nadere informatie

We zien een datagedreven wereld vol kansen. Toepassingscentrum voor big data oplossingen

We zien een datagedreven wereld vol kansen. Toepassingscentrum voor big data oplossingen We zien een datagedreven wereld vol kansen Toepassingscentrum voor big data oplossingen We zien succesvolle organisaties groeien door big data 50% van de meest succesvolle organisaties Volg ons op twitter:

Nadere informatie

Aanvraagformulier KIEM-ce, indieningsronde 2019

Aanvraagformulier KIEM-ce, indieningsronde 2019 1 INHOUD 1 Inhoud... 1 2 Toelichting... 1 3 Algemene gegevens... 2 4 Betrokkenen (aanvragende) hogeschool... 3 5 Betrokkenen extern... 5 6 Overige informatie... 8 2 TOELICHTING Het aanvraagformulier bevat

Nadere informatie

MIRT- onderzoek goederenvervoercorridor Oost. Tiel 18 mei 2016 Programma manager: Zuhal Gül

MIRT- onderzoek goederenvervoercorridor Oost. Tiel 18 mei 2016 Programma manager: Zuhal Gül MIRT- onderzoek goederenvervoercorridor Oost Tiel 18 mei 2016 Programma manager: Zuhal Gül Vraagstelling MIRT onderzoek 1. Kansen/belemmeringen voor optimalisatie (t.b.v bereikbaarheid en concurrentiekracht)

Nadere informatie

Agendabrief Topsectoren 2017 Verbinden om te vernieuwen

Agendabrief Topsectoren 2017 Verbinden om te vernieuwen Agendabrief Topsectoren 2017 Verbinden om te vernieuwen De topsectoren in 2017 Het afgelopen jaar waren de resultaten van het topsectorenbeleid breed zichtbaar. De weg naar economisch herstel is doorgezet,

Nadere informatie

Vliegwiel voor verbinden en versnellen van gezamenlijke gemeentelijke uitvoering

Vliegwiel voor verbinden en versnellen van gezamenlijke gemeentelijke uitvoering Samen Organiseren Vliegwiel voor verbinden en versnellen van gezamenlijke gemeentelijke uitvoering Samen Organiseren: waar staat het voor? Samen organiseren is een nieuwe werkwijze, vormgegeven vanuit

Nadere informatie

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Amandus Lundqvist Voorzitter Topteam HTSM 21 maart 2014 Topteam HTSM advies toename private én publieke

Nadere informatie

DaVinc 3 i. Dutch Agricultural Virtualized International Network with Consolidation, Coordination, Collaboration and Information availability

DaVinc 3 i. Dutch Agricultural Virtualized International Network with Consolidation, Coordination, Collaboration and Information availability DaVinc 3 i Dutch Agricultural Virtualized International Network with Consolidation, Coordination, Collaboration and Information availability Prof dr ir Jack van der Vorst, Wageningen University Kenmerken

Nadere informatie

Hoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren?

Hoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren? Hoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren? Brigit Gijsbers - Directeur Maritieme Zaken, Ministerie van Infrastructuur en Milieu De Nederlandse Maritieme Strategie 2015-2025

Nadere informatie

Koersvast en bijsturen. Agenda Topsectoren 2014

Koersvast en bijsturen. Agenda Topsectoren 2014 Koersvast en bijsturen Agenda Topsectoren 2014 Inhoudsopgave I. Kader van de agenda 2014: koersvast en bijsturen II. Koersvast: Doorgaan op vijf thema s III.Bijsturen: Prioriteiten 2014 A. Relatie met

Nadere informatie

32673 Voordracht ter vervulling van twee vacatures in de Hoge Raad

32673 Voordracht ter vervulling van twee vacatures in de Hoge Raad 28753 Publiek-private samenwerking 32673 Voordracht ter vervulling van twee vacatures in de Hoge Raad Nr. 30 Brief van de minister van Economische Zaken en de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en

Nadere informatie

Aanvraagformulier RAAK-mkb indieningsronde maart 2019

Aanvraagformulier RAAK-mkb indieningsronde maart 2019 1 INHOUD 1 Inhoud... 1 2 Toelichting... 1 3 Algemene gegevens... 2 4 Betrokkenen (penvoerende) hogeschool... 3 5 Betrokkenen extern... 5 6 Overige informatie... 7 2 TOELICHTING Het aanvraagformulier bevat

Nadere informatie

Topsector Creatieve Industrie. NWO-bijdrage 2016-2017. Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Topsector Creatieve Industrie. NWO-bijdrage 2016-2017. Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Topsector Creatieve Industrie NWO-bijdrage 2016-2017 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Inhoudsopgave Inleiding 1 Kennis- en Innovatieagenda 1 Aanpak en totstandkoming NWO-bijdrage

Nadere informatie

Alleen organisaties met een culturele doelstelling en zonder winstoogmerk kunnen een aanvraag indienen.

Alleen organisaties met een culturele doelstelling en zonder winstoogmerk kunnen een aanvraag indienen. KUNSTPARTICIPATIE: OVER DEZE SUBSIDIE Met de programmalijn Kunstparticipatie wil het Fonds de vernieuwing van het aanbod van kunstbeoefening in de vrije tijd realiseren. Daarnaast wil het bijdragen aan

Nadere informatie

Het Bedrijfslevenbeleid

Het Bedrijfslevenbeleid Het Bedrijfslevenbeleid NAAR DE TOP! Sjoerd Visser Programmadirectie Topsectoren i.o. Inhoud Regeerakkoord Bedrijfslevenbeleid - ambitie - topsectoren - ruimtelijke aspecten - financiering - Proces fasering

Nadere informatie

Samenwerking hogescholen en MKB in de topsectoren ZWAARTEPUNTVORMING PROFILERING SAMENWERKING KWALITEIT DUURZAME VERANKERING

Samenwerking hogescholen en MKB in de topsectoren ZWAARTEPUNTVORMING PROFILERING SAMENWERKING KWALITEIT DUURZAME VERANKERING Samenwerking hogescholen en MKB in de topsectoren ZWAARTEPUNTVORMING PROFILERING SAMENWERKING KWALITEIT DUURZAME VERANKERING 14 december Bedrijfslevenbrief Het kabinet heeft samenleving en bedrijfsleven

Nadere informatie

1 Inhoud Toelichting Algemene gegevens Betrokkenen (aanvragende) hogeschool Betrokkenen extern Overige informatie...

1 Inhoud Toelichting Algemene gegevens Betrokkenen (aanvragende) hogeschool Betrokkenen extern Overige informatie... 1 INHOUD 1 Inhoud...1 2 Toelichting...1 3 Algemene gegevens...2 4 Betrokkenen (aanvragende) hogeschool...3 5 Betrokkenen extern...5 6 Overige informatie...8 2 TOELICHTING Het aanvraagformulier bevat kerngegevens

Nadere informatie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren als een regio

Nadere informatie

Doorbraakproject Open Geodata als grondstof voor groei en innovatie. Belemmeringen rondom Open Geodata wegnemen

Doorbraakproject Open Geodata als grondstof voor groei en innovatie. Belemmeringen rondom Open Geodata wegnemen Doorbraakproject Open Geodata als grondstof voor groei en innovatie Belemmeringen rondom Open Geodata wegnemen Agenda Context Wat gaan we doen Belemmeringen De aanleiding Topsectoren aanpak onder Rutte

Nadere informatie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Inzet op innovatie en een koolstofarme economie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Inzet op innovatie en een koolstofarme economie Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie oktober 2014 In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren

Nadere informatie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie oktober 2014 In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren

Nadere informatie

ONDERZOEKSOPDRACHT KCNR SEPTEMBER 2016

ONDERZOEKSOPDRACHT KCNR SEPTEMBER 2016 ONDERZOEKSOPDRACHT KCNR SEPTEMBER 2016 Titel van de opdracht Ontwikkeling Logistieke Hub bij Flora Holland Eelde Korte omschrijving van de onderzoeksopdracht In samenwerking met verschillende partners

Nadere informatie

Een digitale Vlaamse overheid

Een digitale Vlaamse overheid Een digitale Vlaamse overheid Onderzoeker: Stijn Wouters Promotor: prof. dr. ir. Joep Crompvoets Herman Teirlinck, Brussel. 17 september 2018 Een digitale Vlaamse overheid Hoofdonderzoeksvraag: Hoe kan

Nadere informatie

De kansen en mogelijkheden voor serious gaming in de logistieke sector. 25 mei 2016

De kansen en mogelijkheden voor serious gaming in de logistieke sector. 25 mei 2016 De kansen en mogelijkheden voor serious gaming in de logistieke sector 25 mei 2016 Agenda Serious gaming lijkt overal op te komen in de logistiek. Een bekend en veel gebruikt voorbeeld van serious gaming

Nadere informatie

Topsector Chemie (incl. BBE) NWO-bijdrage 2016-2017. Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Topsector Chemie (incl. BBE) NWO-bijdrage 2016-2017. Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Topsector Chemie (incl. BBE) NWO-bijdrage 2016-2017 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Inhoudsopgave Inleiding 1 Kennis- en Innovatieagenda 1 Aanpak en totstandkoming NWO-bijdrage

Nadere informatie

LED & de integratie in slimme netwerken met diverse sensoren, bieden nieuwe kansen voor openbare verlichting,

LED & de integratie in slimme netwerken met diverse sensoren, bieden nieuwe kansen voor openbare verlichting, / solution partner of the at TU/e De vraag Samenhangende vraagstellingen mbt openbare verlichting: Mogelijke vervanging van 21.000 lichtmasten in de stad Strategie die breder kijkt dan energiebesparing

Nadere informatie

Regionale financiering voor SMART CITIES in Brussel. Beata Bibrowska Senior Advisor- Dep Europa, OOI beleid en programma's- Innoviris

Regionale financiering voor SMART CITIES in Brussel. Beata Bibrowska Senior Advisor- Dep Europa, OOI beleid en programma's- Innoviris Regionale financiering voor SMART CITIES in Brussel Beata Bibrowska Senior Advisor- Dep Europa, OOI beleid en programma's- Innoviris Agenda JPI Urban Europe «SMART CITIES» in het EFRO in Brussel (in voorbereiding)

Nadere informatie

Nederland: de Maritieme Wereldtop

Nederland: de Maritieme Wereldtop 1 Nederland: de Maritieme Wereldtop Veilig, duurzaam en economisch sterk Maritiem Cluster in de Topsector Water: Innovatiecontract en Topconsortium Kennis en Innovatie V2.0, Samenvatting, 23 december 2011

Nadere informatie

Topsector Agri & Food. NWO-bijdrage Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Topsector Agri & Food. NWO-bijdrage Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Topsector Agri & Food NWO-bijdrage 2016-2017 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Inhoudsopgave Inleiding 1 Kennis- en Innovatieagenda 1 Aanpak en totstandkoming NWO-bijdrage 1 Voorgestelde

Nadere informatie

TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving

TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving Gezocht: Multifunctionele energie renovatie Multifunctionele energie renovatie kunnen we samen versnellen Programma TKI

Nadere informatie

BETROKKENHEID EN FINANCIERING PUBLIEK PRIVATE KATAPULT NETWERKEN

BETROKKENHEID EN FINANCIERING PUBLIEK PRIVATE KATAPULT NETWERKEN BETROKKENHEID EN FINANCIERING PUBLIEK PRIVATE KATAPULT NETWERKEN TEKST EN ANALYSE DR. HENK DE POOT (NOBIS) NOVEMBER 2017 Betrokkenheid en financiering Publiek Private Katapult Netwerken 1 INHOUD 1 Betrokken

Nadere informatie

Matchmaking Event Cyber Security Research 22 May 2012 Jan Piet Barthel

Matchmaking Event Cyber Security Research 22 May 2012 Jan Piet Barthel Matchmaking Event Cyber Security Research 22 May 2012 Jan Piet Barthel Uitvoering lange termijn onderzoek call for proposals cyber security research NWO 2012 Jan Piet Barthel (NWO) Programma coördinator

Nadere informatie

Duurzame kennis door publiek-private samenwerking. Annet Zweep Directie Agrokennis

Duurzame kennis door publiek-private samenwerking. Annet Zweep Directie Agrokennis Duurzame kennis door publiek-private samenwerking Annet Zweep Directie Agrokennis Opbouw van mijn verhaal 1. Introductie van mijzelf 2. Topsector en proces 3. Per PPS van vandaag: doel, opzet en wijze

Nadere informatie

Centre for Biobased Economy Innoveren van kennisoverdracht. Gerlinde van Vilsteren, 23 juni 2015

Centre for Biobased Economy Innoveren van kennisoverdracht. Gerlinde van Vilsteren, 23 juni 2015 Centre for Biobased Economy Innoveren van kennisoverdracht Gerlinde van Vilsteren, 23 juni 2015 Onderzoeksagenda Biobased Economy 2015-2027 B4B: biobased voor bedrijven, burgers en beleid - ONDERWIJS Kansen

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst prijsvraag Uitrol synchromodaal netwerk

Informatiebijeenkomst prijsvraag Uitrol synchromodaal netwerk Informatiebijeenkomst prijsvraag Uitrol synchromodaal netwerk Herman Wagter Topsector Logistiek / Connekt Topsectorenbeleid Topsector Logistiek: 2e plaats in de World Logistics 3e plaats in de Enabling

Nadere informatie

Werkplan Centrum XL 2015/2016

Werkplan Centrum XL 2015/2016 Werkplan Centrum XL 2015/2016 Maart 2015, Amsterdam Inleiding: toekomstperspectief Centrum XL Er zijn veel ontwikkelingen gaande in Amsterdam op het gebied van economie, logistiek en duurzaamheid die van

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Bijpraten Raadsleden Vlissingen, 10 april 2017 Agenda > Welkom: Harry van der Maas (voorzitter stuurgroep) > Stand

Nadere informatie

Smart Belgium Consulting Services

Smart Belgium Consulting Services Smart Belgium Consulting Services Steven Benoit CEO Smart Belgium Consulting Smart Belgium uitdagingen & opportuniteiten Duurzame ontwikkeling Gezondheidszorg Veroudering Infrastructuur Innovaties Smart

Nadere informatie

Topsector Life Sciences & Health (LSH) NWO-bijdrage 2016-2017. Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Topsector Life Sciences & Health (LSH) NWO-bijdrage 2016-2017. Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Topsector Life Sciences & Health (LSH) NWO-bijdrage 2016-2017 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Inhoudsopgave Inleiding 1 Kennis- en Innovatieagenda 1 Aanpak en totstandkoming NWO-bijdrage

Nadere informatie

Topsector HTSM. Innovatie Contract LRN Subthema (Aero)space

Topsector HTSM. Innovatie Contract LRN Subthema (Aero)space Topsector HTSM Innovatie Contract LRN Subthema (Aero)space Netwerkmeeting NSO 28-10-2011 1 Inhoud HTSM en LRN Wat is een innovatiecontract? Hoe ziet de organisatie eruit? Hoe gaat de werking in de Gouden

Nadere informatie

Het aanvraagformulier bevat kerngegevens van de aanvrager (hogeschool of onderzoeker aangesloten bij een universiteit).

Het aanvraagformulier bevat kerngegevens van de aanvrager (hogeschool of onderzoeker aangesloten bij een universiteit). 1 INHOUD 1 Inhoud... 1 2 Toelichting... 1 3 Algemene gegevens... 2 4 Algemene gegevens aanvrager - hogeschool... 2 5 Algemene gegevens aanvrager - universitaire onderzoeker... 3 6 Betrokkenen extern...

Nadere informatie

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans NWA CIRCULAIRE ECONOMIE EN GRONDSTOFFENEFFICIËNTIE Een duurzame circulaire economie gaat uit van volledige herbruikbaarheid

Nadere informatie

Hier komt uw titel te staan 1

Hier komt uw titel te staan 1 Hier komt uw titel te staan 1 Regionale visie van de 3 O s Regionale visie van de 3 O s De regionale visie vormt de basis en het uitgangspunt voor het gezamenlijk meerjarig inzetten van acties door diverse

Nadere informatie

Life Sciences & Health TKI 2015

Life Sciences & Health TKI 2015 Life Sciences & Health TKI 2015 TKI LSH Match regeling voor publiek-private samenwerking Oproep tot het indienen van aanvragen voor de TKI- regeling voor de Topsector Life Sciences & Health 1. Regeling

Nadere informatie

Provinciale Staten van Noord-Holland

Provinciale Staten van Noord-Holland Provinciale Staten van Noord-Holland Voordracht 65 Haarlem, 21 augustus 2001 Onderwerp: EU-programma innovatieve acties art. 4 EFRO Bijlage: ontwerpbesluit Inleiding Het EU-programma de regio s in de nieuwe

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

NB Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen.

NB Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen. Het aanvraagformulier bevat kerngegevens van het projectvoorstel en de penvoerende hogeschool. De projectpartners dienen middels ondertekening van het formulier hun betrokkenheid te verklaren. NB Zonder

Nadere informatie

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Amsterdam, 26 januari 2016 1 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 Waarom circulair? 6 Nederland Circulair! 7

Nadere informatie

Nationaal Kennis- en Innovatieprogramma Water en Klimaat (NKWK) Kwartiermakersteam NKWK:

Nationaal Kennis- en Innovatieprogramma Water en Klimaat (NKWK) Kwartiermakersteam NKWK: Nationaal Kennis- en Innovatieprogramma Water en Klimaat (NKWK) Kwartiermakersteam NKWK: Roeland Allewijn (RWS/WVL) Jos van Alphen (staf Deltacommissaris) Pieter van Berkum/Cornelis Israël/Nienke Siekerman

Nadere informatie

Smart Cycling Futures

Smart Cycling Futures Copernicus Institute of Sustainable Development Smart Cycling Futures Utrecht 16 september 2015 SMART CYCLING FUTURES (SCF) Waarom SCF? Fietsen is een relatief eenvoudige oplossing voor een reeks complexe

Nadere informatie

Naar een kennisprogramma Bodem & Ondergrond

Naar een kennisprogramma Bodem & Ondergrond Naar een kennisprogramma Bodem & Ondergrond Douwe Jonkers Directoraat-Generaal Ruimte & Water COB-congres 30 oktober 2014 Inhoud Aanleiding Thema s Werkwijze Start Kennisprogramma Bodem & Ondergrond Vandaag:

Nadere informatie

De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus AG Hoofddorp

De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus AG Hoofddorp gemeente Haarlemmermeer De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus 250 2130 AG Hoofddorp Bezoekadres: Raadhuisplein 1 Hoofddorp Telefoon 0900 1852 Telefax 023 563 95 50 Cluster Contactpersoon

Nadere informatie

Doorbraakproject Open Geodata als grondstof voor groei en innovatie. Belemmeringen rondom Open Geodata wegnemen

Doorbraakproject Open Geodata als grondstof voor groei en innovatie. Belemmeringen rondom Open Geodata wegnemen Doorbraakproject Open Geodata als grondstof voor groei en innovatie Belemmeringen rondom Open Geodata wegnemen De aanleiding Topsectoren aanpak onder Rutte 1 Wat is er gebeurd Digitale Agenda.nl (17 mei

Nadere informatie

Praktijkvoorbeelden in

Praktijkvoorbeelden in Praktijkvoorbeelden in de supply chain Davy de Jong Business & Technisch Consultant VAA ICT Consultancy Wie is Foodinsights Ervaren spelers in de agrifoodmarkt met expertise op het gebied van agriketens,

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bedrijfsleven Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594

Nadere informatie

22 Oktober Rob Koppejan

22 Oktober Rob Koppejan 22 Oktober 2018 Rob Koppejan Emission Synchromodaal 2.0 Goederen bundelen Onderzoek nieuwe stromen en verbindingen Voorkomen logistieke knelpunten Circulair supply chains of the future FL Zero Emission

Nadere informatie