MEMO. Federale verkiezingen van 13 juni 2010 VBO-memorandum Strategische documenten. 1. De hervorming van de pensioenen: een noodzaak

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "MEMO. Federale verkiezingen van 13 juni 2010 VBO-memorandum Strategische documenten. 1. De hervorming van de pensioenen: een noodzaak"

Transcriptie

1 Bernadette Adnet Eerste adviseur Federale verkiezingen van 13 juni 2010 VBO-memorandum Strategische documenten Aantal blz.: 17 Datum: 25 mei 2010 Betreft: Nationale Pensioenconferentie : voorstellen van het VBO MEMO 1. De hervorming van de pensioenen: een noodzaak De vergrijzing van de bevolking accentueert de noodzaak om de pensioenstelsels te hervormen. Op Europees niveau werd deze kwestie op de voorgrond geplaatst en tijdens de Europese Top van Laken werd de open coördinatiemethode (OCM) in gebruik genomen voor de pensioenen, met drie doelstellingen: Zorgen voor financiële duurzaamheid De gepensioneerden een toereikend pensioeninkomen verschaffen De stelsels moderniseren door ze aan te passen aan de ontwikkelingen in de samenleving en in de arbeidswereld. Sociaal Departement T F ba@vbo-feb.be In België is aan deze doelstellingen niet tegemoet gekomen, doordat de tot nu toe genomen maatregelen te beperkt of niet gericht genoeg zijn. Bovendien moet ook de kwestie van de billijkheid van de financiering ter sprake komen. VBO VZW Ravensteinstraat 4 B Brussel T F info@vbo-feb.be Lid BUSINESSEUROPE

2 > Vervolg 1 van de memo van 25 mei Financiële duurzaamheid: hoe groot is de last op lange en middellange termijn? Op middellange termijn is de financiële houdbaarheid van de pensioenen en van de sociale zekerheid in het algemeen niet gewaarborgd. In valt een deel te verklaren door de economische crisis, maar nadien wordt het financieel evenwicht niet hersteld. Er komt een structureel deficit omdat de interne dynamiek van de uitgaven en de stijgingen van de sociale uitkeringen groter zijn dan de groei van de ontvangsten. Op lange termijn stijgt het gewicht van de pensioenuitgaven in het bbp tussen met 5,3%, waarvan 3,2% voor de werknemerspensioenen. Verontrustend is wel dat de kosten bij iedere jaarlijkse verschijning van het verslag naar boven toe worden herzien. In vergelijking met de andere Europese landen (Europa van de 15 2 ) behoort de toename van het gewicht van de overheidsuitgaven voor pensioenen en brugpensioenen in België tot de hoogste (België, +4,8% tussen , bij een gemiddelde voor de EU15 van +2,4% van het bbp). De toename van het aanzienlijke gewicht van de pensioenuitgaven wordt verergerd door die van het gewicht van de geneeskundige verzorging, terwijl de daling van de overige uitgaven (werkloosheid, kinderbijslagen) deze evolutie niet genoeg compenseert. 2. Pensioenen en toereikend inkomen De werknemerspensioenen zijn niet fenomenaal. Ze zijn in feite zeer variabel naargelang van het geslacht en van de datum waarop men met pensioen gaat. Zo bedraagt het pensioen van een man die in 2007 met pensioen is gegaan gemiddeld EUR, dat van een vrouw 750 EUR. Om fatsoenlijk te kunnen leven, wordt een inkomen van 878 EUR als noodzakelijk beschouwd 3. 18% van de gepensioneerden 21% van de 65-plussers vertoont een armoederisico. De inkomensonderzoeken houden echter onvoldoende rekening met het vermogen van de bejaarden. Wat ze gedurende hun hele beroepsleven hebben gespaard, zou 1 Verslag Studiecommissie voor de Vergrijzing, The 2009 Ageing Report, Europese Commissie 3 Armoededrempel voor een alleenstaande; 60 % van het mediaaninkomen; zie Europees onderzoek

3 > Vervolg 2 van de memo van 25 mei 2010 de senioren eveneens moeten helpen om hun levensstandaard in stand te houden ook al sparen ze niet meer. Op basis van een indicator van het consumptieniveau van de bejaarden of levensstandaardindicator zit België vooraan in het peloton van de Europese landen, wat in sterke tegenspraak is met de analyse van het zuiver maandelijks inkomen. 3. Modernisering van de pensioenen door ze aan te passen aan de ontwikkelingen in de samenleving en in de arbeidswereld Er zou, bijvoorbeeld, moeten bekeken worden of het overlevingspensioen zou moeten toegekend worden in geval van samenwoning en niet enkel in geval van huwelijk; zoals dat thans het geval is. In onze samenleving wordt het almaar meer noodzakelijk te communiceren en te zorgen voor transparantie in eenieders rechten. Het is belangrijk te weten welke impact bepaalde loopbaankeuzes (deeltijds werken, tijdskrediet, enz.) gaan hebben op zijn wettelijk pensioen. Ook in het kader van de aanvullende pensioenplannen vraagt de werknemer eenvoudige en transparante informatie. 4. Financiering van de pensioenen en billijkheid De financiering van de wettelijke pensioenen van de werknemers is grotendeels gebaseerd op onbegrensde sociale bijdragen in verhouding met het loon (7,50% persoonlijke bijdragen en 8,86% werkgeversbijdragen), wat ze onderscheidt van het stelsel van de wettelijke pensioenen van de zelfstandigen (begrensde bijdragen) en van het stelsel van de ambtenaren (7,50% persoonlijke bijdragen en dotatie van de Staat uit zijn algemene middelen). In enkele Europese landen (Duitsland, Frankrijk, Luxemburg, Oostenrijk) bestaat er een inkomensplafond voor de berekening van de pensioenbijdragen; zo werd bijvoorbeeld, in Duitsland, de bijdrage tijdens de pensioenhervorming vastgesteld op 19,90%, waarvan 9,50% voor de werknemer en 9,95% voor de werkgever, met een jaarlijks plafond van EUR (nieuwe Länder). De financiering van de pensioenen via onbegrensde bijdragen en zonder straffen (wat die ook mogen zijn) voor de brugpensioenen leidt tot een grote solidariteit. De berekening van het pensioen houdt geen rekening met de actuariële billijkheid. De bijdragevoet zou moeten variëren om rekening te houden met elementen als: langere levensverwachting van vrouwen, waardoor zij langer van het pensioen genieten; verschillende levensverwachting naargelang van de sociaalprofessionele categorie: een arbeider zal gemiddeld minder lang met pensioen blijven dan een hogere bediende;

4 > Vervolg 3 van de memo van 25 mei 2010 vervroegd ingaan van het pensioen en dus langere duur dat men een sociale uitkering ontvangt (brugpensioen + pensioen). Een studie 4 toont aan dat, op 65 jaar, het tarief dat bijdragen en prestaties in evenwicht brengt (billijke bijdragevoet) zou moeten gelijk zijn aan: 12% voor een alleenstaande man met een gemiddeld loon, (18% voor het pensioen tegen gezinstarief, 15% voor een alleenstaande man met een hoog loon); 13% voor een vrouw met een gemiddeld loon; 23% voor een alleenstaande man met een gemiddeld loon maar die met (brug)pensioen gaat op 55 jaar!!!!! Het verschil in tarief in deze modelgevallen bepaalt de mate van solidariteit: aangezien het door de RSZ geïnde bijdragetarief hetzelfde is ongeacht de werknemerscategorie, is de solidariteit het grootst ten aanzien van diegenen die de arbeidsmarkt vroeg verlaten. Besluiten: 1. De financiële duurzaamheid van de pensioenen is niet gewaarborgd; voor het ogenblik wordt de factuur afgewenteld op de toekomstige generaties (geen toereikend Zilverfonds, sterke uitgavendynamiek). 2. De nadruk leggen op het lage peil van de pensioenen is te simplistisch. De financiële houdbaarheid van de pensioenen in België toont aan dat we weinig budgettaire ruimte hebben om de wettelijke pensioenen te verhogen. De hamvraag is hoe we er met een toenemende levensverwachting in slagen een pensioen te betalen dat niet buitensporig in waarde vermindert. 3. Bepaalde aanpassingen van onze regelgeving blijken onvermijdelijk gezien de evoluties in de samenleving (bv. het begrip wettelijk samenwonen) en gezien de evoluties op de arbeidsmarkt (bv. de vrouwenarbeid). 4. De wettelijke pensioenen van de werknemers vragen een zware solidariteitsinspanning: doordat er geen straffen zijn naargelang van de datum waarop men definitief de arbeidsmarkt verlaat; via de begrenzing van de uitkering als tegenprestatie voor de betaling van onbegrensde bijdragen. 4 De Callataÿ, E. en Wouters T., synthese van de werkzaamheden in het verslag 2008 van de Studiecommissie voor de Vergrijzing

5 > Vervolg 4 van de memo van 25 mei Door het VBO naar voren gebrachte denksporen De tenuitvoerlegging van een op drie pijlers gebaseerd pensioenbeleid maakt het mogelijk beter in te spelen op de problemen inzake de financiële houdbaarheid en de afstemming van de pensioenen. De eerste pensioenpijler moet stevig blijven en een toereikend inkomen verschaffen, maar zal niet aan iedereen een pensioen in verhouding met zijn levensstandaard kunnen geven wegens de budgettaire lasten die een dergelijk beleid zou inhouden. Met de tweede pijler kan de vervangingsratio of de verhouding tussen pensioen en laatste loon worden opgetrokken. Hij maakt het dus mogelijk de levensstandaard van de gepensioneerde te verhogen rekening houdend met de beperking van het wettelijk pensioen tot een plafond en met het almaar langere actieve leven van de gepensioneerden. De derde pijler moet verder gepromoot worden als element van een evenwichtig pensioenbeleid wat zijn verplichtingen en verantwoordelijkheden (individueel collectief) betreft. Hij stelt bepaalde werknemers die nog geen tweede pijler hebben in staat voor zichzelf een aanvullend pensioen te vormen of het aan te vullen ingeval het ontoereikend zou zijn. Het driepijlersbeleid steunt op twee verschillende financieringstechnieken: kapitalisatie en repartitie. Elk van deze financieringstechnieken heeft voor- en nadelen. Over het algemeen zal men, om de pensioenen te financieren, trachten aan de volgende criteria te voldoen 5 : Sociale efficiëntie: zo hoog mogelijke pensioenen uitbetalen en hun koopkracht in stand houden of hen beter koppelen aan het loonniveau van de werkenden; Rechtvaardigheid tussen generaties: de generaties die na ons komen, betalen dezelfde bijdragen voor dezelfde pensioenen; Macro-economische efficiëntie: het evenwicht tussen sparen en consumptie wordt niet verstoord door de inning van te hoge bijdragen; Financiële efficiëntie: de eventueel gevormde reserves moeten goed genoeg belegd worden om het inflatieverschijnsel te bestrijden. In een context van vergrijzing en economische en monetaire onzekerheden (inflatie) blijft de combinatie van repartitie en kapitalisatie de beste manier om aan de voornoemde criteria te beantwoorden. 5 J.J. Gollier, L avenir des retraites, 1987

6 > Vervolg 5 van de memo van 25 mei De eerste pijler: Het wettelijk werknemerspensioen 1.1 Uitgangspunt Het wettelijk pensioen of de eerste pijler moet de werknemers een fatsoenlijk inkomen bieden. De mechanismen voor toekenning van toereikende minima worden geregeld geëvalueerd. Het wettelijk pensioen is bovendien gebaseerd op de beroepsloopbaan waarbij de werknemer ertoe wordt aangemoedigd zo lang mogelijk aan het werk te blijven. Het pensioenbedrag is hoger voor diegenen met langere loopbanen van effectieve arbeid; er wordt geregeld een evaluatie van de stimuli gemaakt. 1.2 Algemene voorstellen De levensverwachting bij het pensioen mee opnemen in de berekening van het wettelijk pensioen, in geval van ontoereikende loopbaan. Om de budgettaire last die voortvloeit uit de toename van de uitbetalingsduur van de pensioenen te verlichten, nemen verscheidene hervormingen de levensverwachting in aanmerking als parameter voor het pensioenbeleid 6. In Italië en in Zweden, waar het wettelijk pensioen niet meer wordt berekend als een te bereiken doel (x% van de lonen) maar op basis van de gekapitaliseerde gestorte bijdragen op de pensioenleeftijd, wordt het kapitaal uitgedrukt in een rente, waarbij rekening wordt gehouden met de vigerende sterftetafels. Een ander soort maatregel werd ingevoerd in Duitsland, waar via een puntensysteem rekening wordt gehouden met de levensverwachting. Als deze stijgt, neemt ceteris paribus het aantal gepensioneerden per bijdragebetaler toe en vermindert het pensioen. Dit kan echter worden gecompenseerd als het aantal bijdragebetalende werkende werknemers toeneemt. In Denemarken bestaat er een direct verband tussen de leeftijd waarop men in aanmerking kan komen voor pensioen en de levensverwachting. In Frankrijk stijgt het vereiste aantal bijdragejaren om een volledig pensioen te verkrijgen (op 60 jaar). Via een passend mechanisme zal ook het Belgische pensioensysteem rekening moeten houden met de toename van de levensverwachting als het zijn financiële duurzaamheid wil garanderen. Een eerste stap zou kunnen bestaan in de invoering van een systeem van straffen dat tot doel heeft de inactiviteitsperioden aan het einde van de loopbaan te beperken voor de berekening van het pensioen (zie specifieke voorstellen hieronder). 6 Pensions at a Glance OESO

7 > Vervolg 6 van de memo van 25 mei 2010 Tijdig de verhoging van de pensioenleeftijd onderzoeken: De ontwikkelingen met betrekking tot de pensioenleeftijd in onze buurlanden zouden ons ertoe moeten aansporen een zekere convergentie te behouden: de pensioenleeftijd van 67 jaar, en zelfs 68 jaar, zal de regel zijn in Duitsland, Denemarken, Zweden (flexibele leeftijd van 61 tot 67 jaar), Finland (flexibele leeftijd van 62 tot 68 jaar) en in het Verenigd Koninkrijk (68 jaar, maar op zeer lange termijn); in Nederland is ten gevolge van de financiële crisis die de pensioenfondsen heeft getroffen zopas de beslissing genomen om de leeftijd te verogen tot 66 jaar in 2020 en tot 67 jaar in In België zullen eerst de regelingen die afwijken van de leeftijd van 65 jaar moeten worden aangepakt. Zo zou, bijvoorbeeld, de gunstige regeling voor het vliegend personeel van de burgerluchtvaart (pensioenleeftijd 55 jaar) zonder dralen moeten herzien worden om de normale pensioenleeftijd geleidelijk op te trekken tot 65 jaar. Het zal er ook op aankomen de (in 2007 voor de werknemers op 58,7 jaar geraamde) effectieve pensioenleeftijd 7, die in België nog te laag is, te verhogen. Bij gebrek aan hervormingen en als de garantie betreffende de financiële duurzaamheid van het pensioenstelsel ontoereikend blijft, heeft het VBO liever een geleidelijke verhoging van de normale pensioenleeftijd van 65 jaar dan een verhoging van de bijdragen (die al erg hoog en onbegrensd zijn) en/of een daling van de pensioenen (te waarborgen minimumniveau). 1.3 Specifieke voorstellen met betrekking tot de parameters voor de berekening van het wettelijk pensioen De link met de loopbaan versterken: men zou het volgende kunnen doen: o geregeld, volgens duidelijke en overeengekomen regels, het plafond voor de berekening van het pensioen (thans: ,18 EUR) aanpassen; o het loopbaancriterium versterken voor het vervroegd met pensioen gaan vanaf 60 jaar. Momenteel is het recht op pensioen op 60 jaar verworven vanaf 35 loopbaanjaren, waarbij de jaren die deze loopbaan uitmaken arbeidsjaren of gelijkgestelde inactiviteitsjaren kunnen zijn; Voorstel: mogelijkheid tot toegang tot vervroegd pensioen indien 35- jarige loopbaan met maximum 5 jaar verlof (tijdskrediet, ouderschapsverlof, loopbaanvermindering op 50 jaar, enz ) of gelijkstellingen (behalve invaliditeit); 7 De effectieve pensioenleeftijd stemt overeen met de leeftijd waarop de werknemer de arbeidsmarkt definitief heeft verlaten. Bron: Steunpunt Werk en Sociale Economie, september 2009

8 > Vervolg 7 van de memo van 25 mei 2010 o de leeftijd voor toegang tot het vervroegd pensioen optrekken: de flexibele leeftijd voor uittreding, die thans jaar is, zou worden opgetrokken tot jaar, wat ertoe zou leiden dat de leeftijd voor toegang tot de brugpensioensystemen stijgt en dus de effectieve pensioenleeftijd verhoogt. Een pensioen van een toereikend niveau behouden maar vervroegde uittredingen ontmoedigen: we nemen twee punten in aanmerking: o De gelijkstellingen van de inactiviteitsperioden met arbeidsperioden voor de berekening van het pensioen maken het mogelijk iedereen een solidair basispensioen te bieden (zonder dat zouden vele gepensioneerden in armoede verkeren, vooral vrouwen en laaggeschoolde werknemers). Voorstel: De inactiviteitsperioden zouden een verschillend gewicht in de loopbaan moeten hebben (voorbeeld: een jaar arbeid heeft een gewicht van 1; een gelijkgesteld jaar heeft een gewicht van 0,8). o De klemtoon dient vooral gelegd te worden op de gelijkgestelde perioden aan het einde van de loopbaan (zie hieronder voorgesteld schema: bonus-malus gekoppeld aan de activiteit aan het einde van de loopbaan) om een verhoging van de effectieve pensioenleeftijd te stimuleren. Bonus-malus aan het einde van de loopbaan: gewicht van de gelijkstellingen en van de arbeidsdagen voor de berekening van de pensioenen, vanaf 50 jaar: Gelijkstellingen 115% 100% 75% 50% Brugpensioen - Vanaf 60 jaar (geleidelijk optrekken) jaar Beneden de 58 jaar Werkloosheid 5 jaar 7 jaar saldo Tijdskrediet - 1 jaar - Thematische - Alle verloven Arbeid Werken boven de brugpensioenleeftijd De pensioenen die worden betaald valoriseren volgens onze middelen: aan de niet-werkenden, met name aan de gepensioneerden, dienen verhogingen te worden gegeven die niet hoger zijn dan die voor de werkenden. De Generatiepactwet zou er evenwel kunnen toe leiden dat de levensstandaard van de niet-werkenden meer wordt verhoogd dan die van de werkenden (die financieren). Voorstel:

9 > Vervolg 8 van de memo van 25 mei 2010 o o de valorisatie van de pensioenen na de pensionering zou gebaseerd moeten blijven op de evolutie van de prijzen; de aanpassing bovenop de index zou moeten gebeuren volgens een gewogen index op basis van de evolutie van de werkgelegenheid en van de evolutie van de reële lonen in de economie. Dit voorstel voor een welvaartsaanpassing vereist dat de Generatiepactwet wordt herzien. 2 De tweede pijler: de aanvullende pensioenen 2.1 Uitgangspunt Het aanvullend pensioen of de tweede pijler is een maatschappelijke noodzaak. Zonder aanvullend pensioen ziet een hele reeks werknemers (al op het niveau van het mediaanloon) hun levensstandaard drastisch terugvallen. De sociale partners moeten dan ook aangespoord worden om een aanvullend pensioen voor hun werknemers in stand te houden, aan te bieden en te ontwikkelen. De dekkingsgraad van de tweede pijler is weliswaar verbeterd 60% van de werknemers (raming) zou aangesloten zijn bij een tweede pijler maar er moet nog een zekere vooruitgang geboekt worden, inzonderheid ten aanzien van de niet gedekte werknemers (werknemers van de non-profitsector en van bepaalde sectoren), maar ook in de verschafte dekking (de sectorale plannen die veeleer voor de arbeiders bedoeld zijn, voorzien in een bijdrage tussen 1 en 1,5%). 2.2 Algemene voorstellen Het VBO vindt dat de ontwikkeling van de aanvullende pensioenen deel moet uitmaken van de loonvorming in de onderneming en/of de sector. Tijdens de loononderhandeling (interprofessioneel/sectoraal/onderneming) zou het verkrijgen van een cash loon of van een uitgesteld loon centraal in het debat moeten staan. 2.3 Specifieke voorstellen Er zouden meerdere verbeteringen kunnen worden aangebracht die ertoe bijdragen deze keuze tussen cash loon en uitgesteld loon te bevorderen. Deze worden geformuleerd in twee hoofdlijnen:

10 > Vervolg 9 van de memo van 25 mei 2010 Eerste hoofdlijn: een interprofessioneel en sectoraal kader voor de aanvullende pensioenen Men zou opnieuw het feit ter discussie moeten stellen dat de sociale pensioenplannen (die voor het merendeel sectoraal zijn) buiten de loonnorm vallen (wijziging van de wet de 1996 betreffende het concurrentievermogen en de wet van 2003 betreffende de aanvullende pensioenen); tijdens de interprofessionele besprekingen zou een aanbeveling worden geformuleerd om een deel van de norm te gebruiken voor de uitbreiding/invoering van aanvullende pensioenen; de sectoren (de ondernemingen, naargelang van de mate van decentralisatie van de onderhandeling) kunnen onderhandelen over hogere pensioenen en minder onmiddellijke loonvoordelen of vice en versa; Tweede hoofdlijn: een flexibiliteit en transparantie van de informatie die het mogelijk maakt de aanvullende pensioenen te veralgemenen Om de aanvullende pensioenen te veralgemenen, zou iedere werkgever, zonder verplichting, kunnen voorzien in een eenvoudige structuur die de werknemer die dat wenst de mogelijkheid zou bieden bijdragen te betalen voor zijn aanvullend pensioen. Ook in de onderneming die al een pensioenplan aanbiedt, zou de werknemer de mogelijkheid kunnen hebben om bijdragen te betalen voor zijn aanvullend pensioen bovenop datgene waarin het collectief plan voorziet. Een als bijlage opgenomen nota onderzoekt gedetailleerd, enerzijds, de voordelen van de tweede pijler ten opzichte van de derde om een beleid van toereikende pensioenen te bevorderen en anderzijds, de gevolgen voor de werkgever als hij een vrije regeling voor aanvullend pensioen aanbiedt. Transparante informatie, opgesteld in een voor iedereen begrijpelijke taal, wordt ieder jaar individueel aan de werknemers verstrekt (bedrag van zijn aanvullend pensioen op de pensioenleeftijd, bedrag wanneer hij de sector/de onderneming verlaat, verworven reserves, financiering van het plan). 3 De derde pijler: het pensioensparen 3.1 Uitgangspunt Het pensioensparen of de derde pijler moet een element blijven dat niet los te koppelen valt van het pensioenbeleid. Het biedt de mogelijkheid aan de zelfstandige om zijn forfaitaire wettelijk minimumpensioen aan te vullen, en aan de werknemers in het algemeen, om voldoende lang te sparen en zo bij de

11 > Vervolg 10 van de memo van 25 mei 2010 pensionering het pensioen van de eerste en eventueel van de tweede pijler aan te vullen. 3.2 Algemeen voorstel De fiscale aftrek voor de derde pijler op losse schroeven zetten, zou een klimaat van wantrouwen tegenover de overheid en haar pensioenbeleid doen ontstaan. Ten gevolge van de financiële crisis hebben pensioenspaarfondsen heel wat waarde verloren; het is nog te vroeg om ze te veroordelen. Deze individuele kapitalisatie maakt het mogelijk de economie te ondersteunen (markt voor de financiële behoeften van de ondernemingen) en stelt de overheden in staat hun OLO s te plaatsen (markt voor de financiële behoeften van de Staat). Op dit ogenblik doen 2,5 miljoen Belgen aan pensioensparen; de stortingen in 2007 beliepen 1,7 miljard EUR (46% verzekeraars, 54% banken) en de reserves vertegenwoordigden bijna 20 miljard EUR. 4 Andere aspecten van het pensioendebat 4.1. De werkgelegenheidsgraad van 50-plussers verhogen Het VBO heeft op 10 september 2009 een evaluatie van het Generatiepact georganiseerd. Er blijven bepaalde tekortkomingen bestaan, maatregelen werden niet uitgevoerd en er zullen nieuwe aanbevelingen moeten geformuleerd worden. Bijvoorbeeld, op het gebied van de pensioenen, zou men de leeftijd voor toegang tot het vervroegd pensioen kunnen achteruitschuiven naar 62 jaar (thans 60 jaar) (cf. supra) en tegelijk kunnen bepalen dat de uitbetaling van het kapitaal of van de rente bij aanvullende pensioenen niet mag gebeuren vóór deze pensioenleeftijd (60 jaar vanaf 2010). Dit zou een krachtige stimulans zijn om het ingaan van het pensioen (en dus van andere mechanismen voor vervroegde uittreding uit de arbeidsmarkt) naar een later tijdstip te verschuiven Het ambtenarenpensioen De private ondernemingen en hun vertegenwoordigers hebben zich niet te bemoeien met het humanresourcesbeleid van de overheidssector, maar als belastingplichtigen hebben ze het recht enkele pistes voor hervormingen van de overheidspensioenen te formuleren. De effectieve pensioenleeftijd van de ambtenaren is echter ook zeer laag (59,4 jaar) 8, vooral door toedoen van het vervroegd uittreden van de leerkrachten (58 jaar 8 Steunpunt WSE, september 2009

12 > Vervolg 11 van de memo van 25 mei 2010 in Vlaanderen, 55 jaar in de Franse gemeenschap). De overheid moet ook een beleid voeren om haar mensen op grond van hun leeftijd aan het werk te houden. Ter wille van de billijkheid en van de efficiëntie zouden voor het ambtenarenpensioen verscheidene hervormingen moeten worden overwogen: de perequatie: ze zou moeten gebeuren met accenten te leggen naar de passende categorieën; de tantièmes: sommige voordelige tantièmes voorzien in zeer (te) korte loopbanen: deze zouden geleidelijk moeten worden opgetrokken naar het normale systeem; de financiering van de overheidspensioenen: op dit ogenblik neemt het federale niveau de pensioenen van alle ambtenaren van alle machtsniveaus voor zijn rekening; de Gewesten financieren een heel klein deel volgens een systeem van responsabilisering: ofwel wordt dit systeem herzien naar een reële responsabilisering, ofwel nemen de Gewesten de pensioenen van hun ambtenaren voor hun rekening. Op lange termijn zou het verkieslijk zijn de wijzen van berekening van het pensioen van de ambtenaren af te stemmen op die van de werknemers. 4.3 Diverse pensioenkwesties Het pensioen van de zelfstandigen heeft eindelijk een minimum bereikt dat boven de armoededrempel ligt en in verhouding staat met de gestorte bijdragen. De onlogische verschillen met het stelsel van de werknemers zouden moeten worden opgeheven, maar dezelfde hervormingen zouden ook moeten geprogrammeerd worden (opneming van het element levensverwachting in de berekening). Andre punten : Het overlevingspensioen hervormen Afschaffen van de grenzen op toegelaten arbeid van gepensioneerden ouder dan 65 jaar

13 > Vervolg 12 van de memo van 25 mei 2010 Bijlage: de veralgemening van de tweede pijler via een systeem van vrij aanvullend pensioen voor de werknemers In deze bijlage : analyseren we de voordelen van de tweede pijler ten opzichte van de derde pijler; onderzoeken we de gevolgen voor de werkgever als hij een dergelijke regeling van vrij aanvullend pensioen aanbiedt. Voordelen van de tweede pijler ten opzichte van de derde pijler We kunnen de volgende voordelen opsommen: Het systeem biedt de werknemers de mogelijkheid hun vervangingsratio van het pensioen te verbeteren volgens hun eigen loon of een gat in de loopbaan op te vullen. Budgettair gezien is deze oplossing voordeliger; om de vervangingsratio te verhogen, zijn er namelijk drie algemene lijnen: het wettelijk pensioen, het aanvullend pensioen en de derde pijler. Bij het wettelijk pensioen zijn gerichte verhogingen die dus in budgettair moeilijk te dragen zijn, moeilijk; in de tweede pijler stijgen de fiscale uitgaven, maar op een gerichte wijze en in het kader van bepaalde limieten (zie hieronder). De tweede pijler kadert in een pensioenbeleid; er zal dus moeten vermeden worden dat dit aanvullend pensioen wordt aangewend voor andere doelen (bijvoorbeeld een hypothecaire lening), terwijl de derde pijler door steeds meer academici als een spaarbeleid wordt voorgesteld. Ten aanzien van de regeringslogica kunnen we twee andere elementen aanhalen ten gunste van de tweede pijler veeleer dan van de derde pijler: sommige meerderheidspartijen hebben zich in het nadeel van de derde pijler uitgesproken. De tweede pijler wordt doorgaans door de politiek aanvaard als middel om een pensioen te vormen, wat niet het geval is voor de derde pijler. Het is verkieslijk dit systeem onder te brengen in de tweede pijler, omdat de tweede pijler aan beroepsarbeid gekoppeld is. Een dergelijke aanpak maakt het mogelijk de mensen te tonen dat meer werken meer pensioen betekent en zet hen er dus toe aan langer te werken en beantwoordt aan de filosofie van meer mensen aan het werk te houden. De tweede pijler bevat al een zeer aangepast kader om aanvullende pensioenen te vormen. Het aanvullend pensioen in het kader van de tweede pijler biedt onder andere een betere bescherming van de rechten van de enkelingen (overdracht zonder kosten van de reserves in geval van verandering van werkgever, verplichting om een uitbetaling in renten mogelijk te maken, verbod om over te kopen vóór het 60ste jaar, regelmatige informatiefiche over de verworven rechten, mogelijkheid om toegang te krijgen tot de financiële informatie: beleggingsbeleid, de mate waarin de eventuele resultaatsverbintenis is waargemaakt );

14 > Vervolg 13 van de memo van 25 mei 2010 Het aanvullend pensioen van de tweede pijler wordt collectief beheerd: de beheerskosten en financiële voorwaarden zullen over het algemeen beter zijn in de tweede pijler dan in de derde pijler (collectief tarief gunstiger dan een individueel tarief); Wanneer men de reserves van een tweede pijler beheert, kan men dat dynamischer doen dan in een derde pijler omdat de tijdshorizon langer is (aspect levenscyclus). In de derde pijler is de beleggingshorizon gekoppeld aan de 65 jaar van het individu, terwijl in de tweede pijler de reserves collectief worden beheerd met een tijdshorizon die dan ook die is van de gezamenlijke aangeslotenen en toekomstige aangeslotenen van de onderneming die haar plan heeft ingevoerd of die de mogelijkheid biedt bijdragen te betalen voor een plan van de tweede pijler. Het is logisch dat de vrije stortingen (die voortvloeien uit de aan de werknemer geboden mogelijkheid om bijdragen te betalen voor een pensioenplan van de tweede pijler) onder de 80%-regel vallen, wat niet het geval is met de stortingen in de derde pijler. Wij herinneren eraan dat de belastingvermindering voor persoonlijke bijdragen verworven is als de 80%-regel is nageleefd; deze regel is de volgende: de wettelijke en bovenwettelijke prestaties (van de 2de pijler) mogen niet meer bedragen dan 80% van het laatste normale bruto jaarloon van de aangesloten werknemer. Bovendien kan, om te vermijden dat een overschrijding van de 80%-regel door vrije stortingen de aftrekbaarheid van de premies die door de werkgever worden gestort in gevaar zou brengen, deze laatste een maximum bepalen voor de vrije stortingen van de werknemer, zodat de 80%-regel in ieder geval wordt nageleefd (wat niet mogelijk is als dit systeem zich in de derde pijler bevindt). De mogelijkheid om de werknemers een facultatief stelsel aan te bieden, zou het mogelijk maken hun statuut op één lijn te brengen met dat van de zelfstandigen; het vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen (VAPZ) kan worden gevormd dankzij premies van maximum 8,17 % van het beroepsinkomen, met een maximum van 2.781,06 EUR (meer indien luik solidariteit). Bovendien worden de premies van het VAPZ niet ingehouden op het netto maar op het bruto: er worden dus noch sociale bijdragen noch bedrijfsvoorheffing op geheven (wat niet het geval is voor de persoonlijke bijdragen van de werknemers). De zelfstandigen pleiten ervoor hun wettelijk pensioen op één lijn te brengen met dat van de werknemers (wat gebeurt via een stijging van het minimumpensioen tot het niveau van dat van de werknemers). Het zou logisch zijn dat, wat de aanvullende pensioenen betreft, de statuten ook dichter bij elkaar komen (zie tabel hieronder voor de verschillen).

15 > Vervolg 14 van de memo van 25 mei 2010 Bijdragen Wet Aanvullende pensioenen voor zelfstandigen (WAPZ) Bijdragen ingehouden op het brutoloon Fiscale aftrekbaarheid Maximale bijdrage van 8,17% (2.781 EUR) (verhoogd met 15% indien sociaal plan); het geheel van voorzieningen (WAPZ, extern en/of en interne gefinancierde individuele pensioentoezegging) onder de 80%-regel Wet Aanvullende pensioenen (WAP) Persoonlijke bijdragen ingehouden op het nettoloon Werkgeversbijdragen ingehouden op het brutoloon 80%-regel Minimale garantie 0% 3,75 % op de persoonlijke bijdragen en 3,25% op de werkgeversbijdragen Verworven minimumrechten Neen Ja Jaarlijkse pensioenfiche Ja Ja De gevolgen voor de werkgever De volgende punten zouden bijzondere aandacht moeten krijgen: Het vrij aanvullend pensioen voor werknemers wordt ingevoerd door de werkgevers die dat wensen, zonder verplichting. De werkgever kiest ervoor, eventueel in overleg met de werknemer, deze de gelegenheid te geven om bijdragen te betalen voor een tweede pijler. Er wordt voorgesteld dat de facultatieve stortingen voor dit stelsel de filosofie van de wet betreffende de aanvullende pensioenen voor zelfstandigen zouden volgen (in de WAPZ, minimale garantie van 0% in plaats van 3,75%/3,25% in de wet betreffende het aanvullend pensioen voor werknemers (WAP). Sommigen denken dat een garantie van 0% niet aantrekkelijk zal zijn. Op zijn minst mag men geen garantiebedrag zonder meer in de WAP inschrijven; het is beter de pensioeninstellingen de garantie te laten bepalen die ze kunnen geven; Op dit ogenblik bepaalt artikel 33 van de WAP: Na uittreding uit een pensioenstelsel, waarbij de werknemer ten minste 42 maanden was aangesloten, kan hij van zijn nieuwe werkgever eisen dat deze bedragen van zijn loon inhoudt en die doorstort aan de pensioeninstelling die hij daartoe heeft aangeduid, voor zover bij die werkgever geen pensioentoezegging bestaat. Deze stortingen mogen niet meer bedragen dan EUR per jaar.

16 > Vervolg 15 van de memo van 25 mei 2010 Dit bedrag wordt geïndexeerd (2.080 EUR voor het aanslagjaar 2010). Per slot van rekening zijn het, in een onderneming die geen tweede pijler aanbiedt, enkel de werknemers die in het bedrijf komen nadat ze hebben geprofiteerd van een aanvullend pensioen die de mogelijkheid krijgen om zich een tweede pijler te vormen. Is dit geen discriminatie? Zou het niet logisch zijn eenieder de mogelijkheid te geven om bijdragen te betalen voor zijn aanvullend pensioen? Het systeem waarvoor de werkgever zou kiezen om zijn werknemers in staat te stellen zich een aanvullend pensioen te vormen moet eenvoudig zijn ter wille van het administratief beheer; thans hebben sommige werknemers de mogelijkheid aan hun werkgever te vragen dat deze een bedrag van hun loon stort aan de pensioeninstelling die zij aanwijzen (zie hierboven artikel 33 van de WAP); het systeem zou kunnen vereenvoudigd worden in die zin dat de werkgever één enkel product kiest bij één enkele pensioeninstelling. Met andere woorden, het huidige artikel 33 van de WAP wordt vervangen opdat de werkgevers aan de werknemers de mogelijkheid kunnen bieden zich een aanvullend pensioen bij een pensioeninstelling te vormen De werkgever geeft de werknemer de gelegenheid bijdragen te betalen, hetzij volgens een % van het loon, hetzij volgens een forfaitair bedrag. De werkgever die een dergelijk stelsel van vrij aanvullend pensioen voor werknemers zou invoeren, moet worden vrijgesteld: o van de waarborgen van artikel 24: de WAP legt een gewaarborgd minimumrendement van 3,75 % op de persoonlijke bijdragen op, dat, als het niet wordt gehaald op het moment van het verlaten van de onderneming, van de pensionering of van de afschaffing van het plan moet worden bijgepast door de werkgever; men mag geen last opleggen aan de werkgever die zich niet wil engageren in een pensioenplan. Het zou onlogisch zijn de werkgevers te betrekken bij deze plannen, die facultatief worden aangeboden en zonder dat deze werkgevers zich (financieel en sociaal) willen engageren; o van de overschrijding van de 80%-regel: voor de ondernemingen die bovenop hun pensioentoezegging in dit facultatieve stelsel zouden voorzien, moet worden vermeden dat in geval van overschrijding van de 80%-regel de aftrekbaarheid van de door de werkgever gestorte premies zou worden afgewezen. Er dient in een hiërarchie te worden voorzien: de belastingvermindering die de werknemer geniet zou het eerst worden afgewezen. Om ieder probleem met de 80%-regel te vermijden, kan de werkgever een maximumbedrag aan persoonlijke bijdragen bepalen zodat de 80%-regel in alle gevallen in acht wordt genomen (voorbeeld: 2080 EUR zoals in het huidig artikel 33 van de LPC).

17 > Vervolg 16 van de memo van 25 mei 2010 Per slot van rekening zouden we een systeem van aanvullende pensioenen hebben met drie delen: De sectorale pensioenen; De ondernemingspensioenen; De vrije individuele pensioenen van de werknemers.

Hoe heeft de sociale zekerheid de crisis doorstaan?

Hoe heeft de sociale zekerheid de crisis doorstaan? Hoe heeft de sociale zekerheid de crisis doorstaan? Hoe heeft de sociale zekerheid de economische crisis van 2009 en 2012 doorstaan? Die twee jaar bedraagt de economische groei respectievelijk -2,8% en

Nadere informatie

Agenda. 2011, een bewogen jaar Waarheen met onze pensioenen? Besluit Questions & Answers

Agenda. 2011, een bewogen jaar Waarheen met onze pensioenen? Besluit Questions & Answers 1 Persontmoeting 28 maart 2012 Agenda 2011, een bewogen jaar Waarheen met onze pensioenen? 1 ste pijler waarborgen 2 de pijler verder uitbouwen 3 de pijler stimuleren Besluit Questions & Answers 2 Persontmoeting

Nadere informatie

De uitdagingen van de tweede pijler voor loontrekkenden

De uitdagingen van de tweede pijler voor loontrekkenden Jean-Michel Kupper Bestuurder Directeur AG Employee Benefits & HC De uitdagingen van de tweede pijler voor loontrekkenden 1 29/04/2015 Agenda De uitdagingen van het wettelijke pensioen De uitdagingen van

Nadere informatie

Regeerakkoord DI RUPO I:Wat met de pensioenen?

Regeerakkoord DI RUPO I:Wat met de pensioenen? Regeerakkoord DI RUPO I:Wat met de pensioenen? 540 dagen na de verkiezingen heeft België een nieuwe federale regering. Vincent Van Quickenborne (Open VLD) wordt de nieuwe minister van pensioenen. Hieronder

Nadere informatie

HERVORMING VAN DE WET OP DE AANVULLENDE PENSIOENEN: WAT IS NIEUW?

HERVORMING VAN DE WET OP DE AANVULLENDE PENSIOENEN: WAT IS NIEUW? HERVORMING VAN DE WET OP DE AANVULLENDE PENSIOENEN: WAT IS NIEUW? De hervorming van de aanvullende pensioenen die werd aangekondigd in aansluiting op de hervorming van de 1 ste pijler van de pensioenen

Nadere informatie

Regeerakkoord: wat is de impact op de pensioenen en de verzekeringsproducten?

Regeerakkoord: wat is de impact op de pensioenen en de verzekeringsproducten? Regeerakkoord: wat is de impact op de pensioenen en de verzekeringsproducten? DECAVI 25 februari 2015 Florence DELOGNE Adjunct-directeur Minister van Pensioenen 1 De huidige toestand van de 1 e pijlerpensioenen

Nadere informatie

Krachtlijnen van het achtste Jaarverslag van de Studiecommissie voor de Vergrijzing

Krachtlijnen van het achtste Jaarverslag van de Studiecommissie voor de Vergrijzing Krachtlijnen van het achtste Jaarverslag van de Studiecommissie voor de Vergrijzing Aan de langetermijnvooruitzichten van de sociale uitgaven, gepresenteerd in het achtste jaarverslag van de Studiecommissie

Nadere informatie

Pensioenkloof tussen België en haar buurlanden loopt op tot 48 procent

Pensioenkloof tussen België en haar buurlanden loopt op tot 48 procent Pensioenkloof tussen België en haar buurlanden loopt op tot 48 procent Studiedienst PVDA Kim De Witte 1 Pensioenkloof tussen België en haar buurlanden... 2 1.1 Wettelijke pensioenrechten in vergelijking

Nadere informatie

VBO-bakens in het debat rond het pensioenbeleid

VBO-bakens in het debat rond het pensioenbeleid VBO-bakens in het debat rond het pensioenbeleid Brussel, 1 juli 2014 in % van het bbp 2 EXECUTIVE SUMMARY I. België staat voor zware vergrijzingskosten De Europese commissie onderzoekt regelmatig de kosten

Nadere informatie

2. Het wettelijk pensioen : onze absolute prioriteit

2. Het wettelijk pensioen : onze absolute prioriteit 2. Het wettelijk pensioen : onze absolute prioriteit 7 Een mechanisme van solidariteit Voor de meeste Belgen is en blijft het wettelijk pensioen de enige bron van inkomsten eens men de pensioenleeftijd

Nadere informatie

Regeerakkoord DI RUPO I:Wat met de pensioenen?

Regeerakkoord DI RUPO I:Wat met de pensioenen? Regeerakkoord DI RUPO I:Wat met de pensioenen? 540 dagen na de verkiezingen heeft België een nieuwe federale regering. Vincent Van Quickenborne (Open VLD) wordt de nieuwe minister van pensioenen. Hieronder

Nadere informatie

Door een aantal wettelijke beschikkingen moest een einde komen aan dergelijke vorm van aanvullende pensioenfondsen.

Door een aantal wettelijke beschikkingen moest een einde komen aan dergelijke vorm van aanvullende pensioenfondsen. PC 216 NOTARIAAT AANVULLEND PENSIOEN DER NOTARISBEDIENDEN Woord Vooraf In het verleden (vóór 1987) bestond er voor de notarisbedienden een aanvullend pensioen volgens een repartitiesysteem, verspreid over

Nadere informatie

SECTORAAL PENSIOENPLAN ZEEVISSERIJ PAKHUIZEN PC143-086

SECTORAAL PENSIOENPLAN ZEEVISSERIJ PAKHUIZEN PC143-086 SECTORAAL PENSIOENPLAN ZEEVISSERIJ PAKHUIZEN PC143-086 1 Aanvullend pensioen? 3 PIJLERS VAN HET PENSIOEN 1 e pijler Wettelijk pensioen Overheid (arbeiders, bedienden,.) 2 e pijler Aanvullend pensioen Bedrijf

Nadere informatie

Rendementsgarantie 2e pensioenpijler: eindelijk oplossing! De tweede pijler wordt gevormd door ondernemingspensioenstelsels en sectorale stelsels

Rendementsgarantie 2e pensioenpijler: eindelijk oplossing! De tweede pijler wordt gevormd door ondernemingspensioenstelsels en sectorale stelsels Rendementsgarantie 2e pensioenpijler: eindelijk oplossing! De tweede pijler wordt gevormd door ondernemingspensioenstelsels en sectorale stelsels waarvan het beheer is toevertrouwd aan instellingen voor

Nadere informatie

Instelling voor bedrijfspensioenvoorziening (IBP)

Instelling voor bedrijfspensioenvoorziening (IBP) CLAEYS & ENGELS Advocaten Vorstlaan 280 1160 Brussel Tel +32 2 761 46 00 Fax +32 2 761 47 00 Pensioenfonds info@claeysengels.be www.claeysengels.be Instelling voor bedrijfspensioenvoorziening (IBP) www.iuslaboris.com

Nadere informatie

EEN STERK EN BETROUWBAAR SOCIAAL CONTRACT Commissie Pensioenhervorming

EEN STERK EN BETROUWBAAR SOCIAAL CONTRACT Commissie Pensioenhervorming EEN STERK EN BETROUWBAAR SOCIAAL CONTRACT Commissie Pensioenhervorming 2020-2040 Voorstellen voor een structurele hervorming van de pensioenstelsels Studiedag leraren economie, 20 januari 2015 Opzet van

Nadere informatie

SECTORPENSIOENPLAN VOOR DE ARBEIDERS VAN DE BETONINDUSTRIE

SECTORPENSIOENPLAN VOOR DE ARBEIDERS VAN DE BETONINDUSTRIE SECTORPENSIOENPLAN VOOR DE ARBEIDERS VAN DE BETONINDUSTRIE Paritair Subcomité 106.02 cao van 9 oktober 2006 VOORWOORD Met de ondertekening van de cao van 9 oktober 2006 werd de invoering van een sectoraal

Nadere informatie

Rekening houdend met de financieringsmethode, kan er een onderscheid worden gemaakt tussen verschillende types van pensioenplannen.

Rekening houdend met de financieringsmethode, kan er een onderscheid worden gemaakt tussen verschillende types van pensioenplannen. CLAEYS & ENGELS Advocaten Vorstlaan 280 1160 Brussel Tel +32 2 761 46 00 Fax +32 2 761 47 00 De groepsverzekering info@claeysengels.be www.claeysengels.be www.iuslaboris.com I WAT IS EEN GROEPSVERZEKERING?

Nadere informatie

Nieuwe regels voor de aanvullende pensioenen vanaf 2016

Nieuwe regels voor de aanvullende pensioenen vanaf 2016 Nieuwe regels voor de aanvullende pensioenen vanaf 2016 De nouvelles règles pour les pensions complémentaires à partir de 2016 De wet van 18 december 2015 ter waarborging van de duurzaamheid en het sociale

Nadere informatie

Uitgangspunt van de Commissie

Uitgangspunt van de Commissie EEN STERK EN BETROUWBAAR SOCIAAL CONTRACT Commissie Pensioenhervorming 2020-2040 Voorstellen voor een structurele hervorming van de pensioenstelsels BePLA IABE 30.9.2014 Uitgangspunt van de Commissie De

Nadere informatie

Nieuw rapport Europese Commissie: onze pensioenen zijn wél betaalbaar

Nieuw rapport Europese Commissie: onze pensioenen zijn wél betaalbaar Nieuw rapport Europese Commissie: onze pensioenen zijn wél betaalbaar Studiedienst PVDA Kim De Witte 1 Meer actieven in verhouding tot niet-actieven tot 2040... 2 1.1 Demografische versus economische afhankelijkheidsratio...

Nadere informatie

Aanvullende pensioenen: uitdagingen voor de werkgevers

Aanvullende pensioenen: uitdagingen voor de werkgevers Brussel, 27 oktober 2011 Aanvullende pensioenen: uitdagingen voor de werkgevers Samenvatting De aanvullende pensioenen van de tweede pijler zijn een belangrijk dossier in het kader van de pensioenen. Er

Nadere informatie

RAADGEVEND COMITÉ VOOR DE PENSIOENSECTOR

RAADGEVEND COMITÉ VOOR DE PENSIOENSECTOR RAADGEVEND COMITÉ VOOR DE PENSIOENSECTOR Het Raadgevend comité voor de pensioensector, dat werd opgericht krachtens het koninklijk besluit van 5 oktober 1994 houdende oprichting van een Raadgevend comité

Nadere informatie

Jaaroverzicht VAPZ & RIZIV

Jaaroverzicht VAPZ & RIZIV Jaaroverzicht VAPZ & RIZIV 1. wat is een jaaroverzicht? Een jaaroverzicht bezorgt u een jaarlijks overzicht van de bewegingen op uw contract tijdens het afgelopen kalenderjaar (E). 2. nieuwe gegevens op

Nadere informatie

3. Tweede pijler : algemeenheden

3. Tweede pijler : algemeenheden 3. Tweede pijler : algemeenheden 15 Wat is het belang van een aanvullend pensioen? Het is de bedoeling om het wettelijk pensioen aan te vullen en, in het bijzonder voor de kaderleden, de levensstandaard

Nadere informatie

SOCIAAL FONDS VAN DE BETONINDUSTRIE. in samenwerking met. Sectorpensioenplan. voor de arbeiders van de betonindustrie. SFBI Sectorpensioenplan 1

SOCIAAL FONDS VAN DE BETONINDUSTRIE. in samenwerking met. Sectorpensioenplan. voor de arbeiders van de betonindustrie. SFBI Sectorpensioenplan 1 SOCIAAL FONDS VAN DE BETONINDUSTRIE in samenwerking met voor de arbeiders van de betonindustrie SFBI 1 2 SFBI Voorwoord Sophie Bulcke Voorzitter Sociaal Fonds van de Betonindustrie In 2005 werd binnen

Nadere informatie

Pensioenzekerheid voor iedereen

Pensioenzekerheid voor iedereen Pensioenzekerheid voor iedereen WAAROM HERVORMEN? Fundamenten sociale zekerheid dateren van WO II: 65 jaar geleden Uitgangspunten (sociale bescherming met evenwicht tussen solidariteit en verzekerd inkomen)

Nadere informatie

De pensioenkloof tussen België en haar buurlanden

De pensioenkloof tussen België en haar buurlanden De pensioenkloof tussen België en haar buurlanden Studiedienst PVDA Kim De Witte 1 Een pensioenkloof met de buurlanden van 11 tot 43 procent... 2 1.1 Wettelijke pensioenrechten... 2 1.2 Vervangingsratio

Nadere informatie

SECTORAAL PENSIOENSTELSEL

SECTORAAL PENSIOENSTELSEL 100465_Brochure_NL:Mise en page 1 12/02/10 11:04 Page 1 SECTORAAL PENSIOENSTELSEL PARITAIR COMITE VOOR DE BEWAKINGS- EN/OF TOEZICHTSDIENSTEN 100465_Brochure_NL:Mise en page 1 12/02/10 11:04 Page 2 Aanvullend

Nadere informatie

VIJF VOORSTELLEN OM DE GEVOLGEN VAN DE VERGRIJZING OP TE VANGEN AANVULLENDE PENSIOENEN VAST EN ZEKER MAKEN

VIJF VOORSTELLEN OM DE GEVOLGEN VAN DE VERGRIJZING OP TE VANGEN AANVULLENDE PENSIOENEN VAST EN ZEKER MAKEN VIJF VOORSTELLEN OM DE GEVOLGEN VAN DE VERGRIJZING OP TE VANGEN De vergrijzing van de bevolking stelt de overheid voor een grote uitdaging. Binnen een smalle budgettaire marge komt het er op aan het inkomen

Nadere informatie

Pensioenen lokale besturen: gisteren, vandaag en morgen. www.uantwerpen.be/nl/personeel/ria-janvier/

Pensioenen lokale besturen: gisteren, vandaag en morgen. www.uantwerpen.be/nl/personeel/ria-janvier/ Pensioenen lokale besturen: gisteren, vandaag en morgen www.uantwerpen.be/nl/personeel/ria-janvier/ 0 DE AANBEVELINGEN VAN DE Commissie Pensioenhervorming 2020-2040 www.pensioen2040.belgië.be 1 Wettelijke

Nadere informatie

Pensioenplan voor de arbeiders van de baksteensector

Pensioenplan voor de arbeiders van de baksteensector Pensioenplan voor de arbeiders van de baksteensector www.federale.be www.baksteen.be Voorwoord Eind 2011 werd een sectoraal pensioenplan ingevoerd voor de arbeiders van de baksteensector. Met dit sectorpensioenplan

Nadere informatie

Nieuwe gewaarborgde rentevoeten voor de pensioenplannen die afgesloten worden door een onderneming Vragen & Antwoorden

Nieuwe gewaarborgde rentevoeten voor de pensioenplannen die afgesloten worden door een onderneming Vragen & Antwoorden Nieuwe gewaarborgde rentevoeten voor de pensioenplannen die afgesloten worden door een onderneming Vragen & Antwoorden Employee Benefits Institute 1. Welke zijn de nieuwe rentevoeten die AXA Belgium waarborgt

Nadere informatie

9. Aanvullende pensioenen

9. Aanvullende pensioenen 9. Aanvullende pensioenen In de privé-sector heeft ongeveer 1 werknemer op 3 een aanvullend pensioen. Daarmee situeert België zich gelijk aan het Europees gemiddelde, maar duidelijk onder het Verenigd

Nadere informatie

COMMISSIE VOOR HET VRIJ AANVULLEND PENSIOEN VOOR ZELFSTANDIGEN ADVIES NR. 2 VAN 15 SEPTEMBER 2003

COMMISSIE VOOR HET VRIJ AANVULLEND PENSIOEN VOOR ZELFSTANDIGEN ADVIES NR. 2 VAN 15 SEPTEMBER 2003 COMMISSIE VOOR HET VRIJ AANVULLEND PENSIOEN VOOR ZELFSTANDIGEN ADVIES NR. 2 VAN 15 SEPTEMBER 2003 INVENTARIS VAN DE VRAGEN BETREFFENDE TITEL II, HOOFDSTUK I, AFDELING 4 VAN DE PROGRAMMAWET (I) VAN 24 DECEMBER

Nadere informatie

Van: Vandelanotte Datum: 15/5/2015 Onderwerp: alternatieve verloningsvormen inzake bonussen

Van: Vandelanotte Datum: 15/5/2015 Onderwerp: alternatieve verloningsvormen inzake bonussen Van: Vandelanotte Datum: 15/5/2015 Onderwerp: alternatieve verloningsvormen inzake bonussen In onderstaande memo lichten wij graag volgende alternatieve verloningsvormen inzake bonussen toe: 1) Loonbonus

Nadere informatie

Allemaal langer werken voor minder pensioen?

Allemaal langer werken voor minder pensioen? Allemaal langer werken voor minder pensioen? Kim De Witte Ondoenbaar, onlogisch en onnodig Structuur van de uiteenzetting Drie onderdelen 1. Pensioenplan van de regering Michel De Wever: langer werken

Nadere informatie

COMMISSIE VOOR AANVULLENDE PENSIOENEN ADVIES nr. 20 de dato 3 mei 2007. Verklarend lexicon van de gehanteerde begrippen in de jaarlijkse pensioenfiche

COMMISSIE VOOR AANVULLENDE PENSIOENEN ADVIES nr. 20 de dato 3 mei 2007. Verklarend lexicon van de gehanteerde begrippen in de jaarlijkse pensioenfiche COMMISSIE VOOR AANVULLENDE PENSIOENEN ADVIES nr. 20 de dato 3 mei 2007 Gelet dat de Commissie voor aanvullende pensioenen, samengesteld krachtens art. 53 van de Wet van 28 april 2003 betreffende de aanvullende

Nadere informatie

Nieuwe gewaarborgde rentevoeten voor de pensioenplannen die afgesloten worden door een onderneming Vragen & Antwoorden

Nieuwe gewaarborgde rentevoeten voor de pensioenplannen die afgesloten worden door een onderneming Vragen & Antwoorden Nieuwe gewaarborgde rentevoeten voor de pensioenplannen die afgesloten worden door een onderneming Vragen & Antwoorden Employee Benefits Institute 1. Welke zijn de nieuwe rentevoeten die AXA Belgium waarborgt

Nadere informatie

Loopbaanvoorwaarde. Minimunleeftijd. Uitzonderingen lange loopbanen

Loopbaanvoorwaarde. Minimunleeftijd. Uitzonderingen lange loopbanen je rechten op zak Wettelijk pensioen Voor de meeste Belgen op pensioenleeftijd is en blijft het wettelijk pensioen de enige bron van inkomsten. Dit is gebaseerd op de solidariteit tussen de generaties:

Nadere informatie

Allemaal langer werken voor minder pensioen?

Allemaal langer werken voor minder pensioen? De toekomst van onze sociale zekerheid Allemaal langer werken voor minder pensioen? Kim De Witte Kim De Witte Waregem 14 december Grote Pensioenenquête Knack Resultaten ivox en Knack enquêtes: Pensioenen

Nadere informatie

Waarom de tweede pensioenpijler noodzakelijk is! I Inleiding 02. I 1. Het Belgische pensioenhuis : drie pijlers 03

Waarom de tweede pensioenpijler noodzakelijk is! I Inleiding 02. I 1. Het Belgische pensioenhuis : drie pijlers 03 ssur 01 Nr. 11 I Weekblad van 19/03/2009 Waarom de tweede pensioenpijler noodzakelijk is! Inhoud I Inleiding 02 I 1. Het Belgische pensioenhuis : drie pijlers 03 I 2. Huidige situatie wettelijk pensioen

Nadere informatie

Waarborg en Sociaal Fonds Voedingsindustrie Aanvullend pensioen. Wat?

Waarborg en Sociaal Fonds Voedingsindustrie Aanvullend pensioen. Wat? Waarborg en Sociaal Fonds Voedingsindustrie Aanvullend pensioen Wat? Sinds 1 april 2004 genieten alle arbeiders van de voedingsnijverheid een aanvullend pensioen, ofwel op basis van het sectoraal sociaal

Nadere informatie

Model 74(93) - Verklaring over de beroepsactiviteit en de sociale uitkeringen

Model 74(93) - Verklaring over de beroepsactiviteit en de sociale uitkeringen 1 / 3 1.1.1 Rijksdienst voor Pensioenen Controle ~ P132 Zuidertoren 1060 BRUSSEL BELGIE Model 74(93) - Verklaring over de beroepsactiviteit en de sociale uitkeringen Nationaal nummer:.. -. 1 In te vullen

Nadere informatie

Vragen over uw pensioen en dat van uw werknemer beantwoord

Vragen over uw pensioen en dat van uw werknemer beantwoord Vragen over uw pensioen en dat van uw werknemer beantwoord Dag van de Payroll Professional 2018 04-10-2018 I Nicole Meersman Agenda 1. Voorwaarden rustpensioen 2. Voorwaarden vervroegd pensioen 3. Einde

Nadere informatie

De gewijzigde WAP-garantie in een notendop

De gewijzigde WAP-garantie in een notendop Binnen de Groep van tien werd op 14 oktober 2015 een compromis bereikt over de herziening van de wettelijke rendementsgarantie op de aanvullende pensioenen. De rendementsgarantie zal voortaan worden berekend

Nadere informatie

De sociale hervormingen van Di Rupo I. Nahima Lanjri Volksvertegenwoordiger Zwijndrecht 19 maart 2012

De sociale hervormingen van Di Rupo I. Nahima Lanjri Volksvertegenwoordiger Zwijndrecht 19 maart 2012 De sociale hervormingen van Di Rupo I Nahima Lanjri Volksvertegenwoordiger Zwijndrecht 19 maart 2012 1. PENSIOENHERVORMING 2. WERKZAAMHEIDSGRAAD VERHOGEN 4. OVERIGE AANDACHTSPUNTEN 3. COMBINATIE GEZIN

Nadere informatie

Pensioenplan voor de arbeiders van de grind- en zandgroeven

Pensioenplan voor de arbeiders van de grind- en zandgroeven Pensioenplan voor de arbeiders van de grind- en zandgroeven Voorwoord Midden 2014 werd voor de arbeiders van de grind- en zandgroeven een sectoraal pensioenplan ingevoerd. Met dit sectorpensioenplan bouwt

Nadere informatie

Uw pensioen Onze zorg Over de toekomst van uw pensioen. Een initiatief van sp.a Zandhoven 7 mei 2014 Greet van Gool

Uw pensioen Onze zorg Over de toekomst van uw pensioen. Een initiatief van sp.a Zandhoven 7 mei 2014 Greet van Gool Uw pensioen Onze zorg Over de toekomst van uw pensioen Een initiatief van sp.a Zandhoven 7 mei 2014 Greet van Gool Schema Pensioen Stand van zaken en Uitdagingen Soorten pensioenen Toekenningsvoorwaarden

Nadere informatie

Pensioenplan voor de arbeiders van de baksteensector

Pensioenplan voor de arbeiders van de baksteensector Pensioenplan voor de arbeiders van de baksteensector Update 2018-2019 www.federale.be www.baksteen.be Voorwoord Eind 2011 werd een sectoraal pensioenplan ingevoerd voor de arbeiders van de baksteensector.

Nadere informatie

Een handleiding voor de pensioenwetgeving

Een handleiding voor de pensioenwetgeving Een handleiding voor de pensioenwetgeving Brecht Van Roey Vrije visie, eigen stem Inhoudstafel Pensioenleeftijd Pensioenberekening (werknemers) Toegelaten arbeid Netto MyPension.be Pensioenprognose ACLVB

Nadere informatie

Verklarend lexicon van de gehanteerde begrippen in de jaarlijkse pensioenfiche

Verklarend lexicon van de gehanteerde begrippen in de jaarlijkse pensioenfiche BV07083 24.05.2007 Verklarend lexicon van de gehanteerde begrippen in de jaarlijkse pensioenfiche Alle werknemers die aangesloten zijn bij een aanvullende pensioentoezegging ontvangen jaarlijks een pensioenfiche

Nadere informatie

Model 74(93) - Verklaring over de beroepsactiviteit en de sociale uitkeringen

Model 74(93) - Verklaring over de beroepsactiviteit en de sociale uitkeringen 1/3 STUREN NAAR: Federale Pensioendienst Beroepsactiviteit en betaalwijze - P3121 Zuidertoren 1060 BRUSSEL BELGIE Model 74(93) - Verklaring over de beroepsactiviteit en de sociale uitkeringen Nationaal

Nadere informatie

Nieuwe gewaarborgde rentevoeten voor de pensioenplannen die afgesloten worden door een onderneming Vragen & Antwoorden

Nieuwe gewaarborgde rentevoeten voor de pensioenplannen die afgesloten worden door een onderneming Vragen & Antwoorden Nieuwe gewaarborgde rentevoeten voor de pensioenplannen die afgesloten worden door een onderneming Vragen & Antwoorden Employee Benefits Institute 1. Welke zijn de nieuwe rentevoeten die AXA Belgium waarborgt

Nadere informatie

VIP-PLAN VOOR BEDRIJFSLEIDERS EN WERKNEMERS

VIP-PLAN VOOR BEDRIJFSLEIDERS EN WERKNEMERS VIP-PLAN VOOR BEDRIJFSLEIDERS EN WERKNEMERS INDIVIDUELE PENSIOENTOEZEGGING 30.30.014/10 09/08 U bent bedrijfsleider en u wil een extra-legaal pensioenvoordeel - gefinancierd do of aan bepaalde personeelsleden.

Nadere informatie

STATISTISCHE STUDIES

STATISTISCHE STUDIES STATISTISCHE STUDIES december 2003 Inhoudstafel I. DE LOOPBAAN VAN EEN WERKNEMER Inleiding 1 a. De loopbaanduur 3 b. De werkelijke en gelijkgestelde dagen in een loopbaan 7 c. De aard van inactiviteit

Nadere informatie

DE PERFECTE STORM. Hoe de economische crisis de wereld overviel en vooral: hoe we eruit geraken. Gert Peersman & Koen Schoors.

DE PERFECTE STORM. Hoe de economische crisis de wereld overviel en vooral: hoe we eruit geraken. Gert Peersman & Koen Schoors. DE PERFECTE STORM Hoe de economische crisis de wereld overviel en vooral: hoe we eruit geraken Gert Peersman & Koen Schoors Universiteit Gent Beleidsseminarie eindeloopbaan 6 december 2012 De Perfecte

Nadere informatie

Uitdagingen voor de sociale zekerheid vanuit een macro-economisch perspectief

Uitdagingen voor de sociale zekerheid vanuit een macro-economisch perspectief Uitdagingen voor de sociale zekerheid vanuit een macro-economisch perspectief LBC-NVK en ACV West-Vlaanderen, lezingen over de toekomst van onze sociale zekerheid Kortrijk, 9 november 2017 Jan Smets, Gouverneur

Nadere informatie

Een pensioenhervorming in het teken van defined ambition? Frank Vandenbroucke Jaarevent Alumni & Friends, Actuariaat Leuven 28 september 2015

Een pensioenhervorming in het teken van defined ambition? Frank Vandenbroucke Jaarevent Alumni & Friends, Actuariaat Leuven 28 september 2015 Een pensioenhervorming in het teken van defined ambition? Frank Vandenbroucke Jaarevent Alumni & Friends, Actuariaat Leuven 28 september 2015 Documentatie European Commission, The 2015 Ageing Report, European

Nadere informatie

Vijf wetsvoorstellen voor zekere pensioenen

Vijf wetsvoorstellen voor zekere pensioenen Vijf wetsvoorstellen voor zekere pensioenen Open Vld wil pensioendebat opstarten in parlement 23 juni 2011 Waarom een pensioenhervorming? De betaalbaarheid van de pensioenen is dé uitdaging voor de komende

Nadere informatie

Pensioenkloof tussen België en zijn buurlanden loopt op tot 48 procent

Pensioenkloof tussen België en zijn buurlanden loopt op tot 48 procent Pensioenkloof tussen België en zijn buurlanden loopt op tot 48 procent Studiedienst PVDA Kim De Witte 1 Pensioenkloof tussen België en zijn buurlanden...2 1.1 Wettelijke pensioenrechten in vergelijking

Nadere informatie

STATISTISCHE STUDIES

STATISTISCHE STUDIES STATISTISCHE STUDIES december 2003 Inhoudstafel I. DE LOOPBAAN VAN EEN WERKNEMER Inleiding 1 a. De loopbaanduur 3 b. De werkelijke en gelijkgestelde dagen in een loopbaan 7 c. De aard van inactiviteit

Nadere informatie

PROFESSIONELEN. voor d un een wereld in verandering. qui change DE ONDERNEMERSBANK

PROFESSIONELEN. voor d un een wereld in verandering. qui change DE ONDERNEMERSBANK PENSION@WORK WERKNEMER PROFESSIONELEN DE ONDERNEMERSBANK La De banque bank voor d un een wereld monde in verandering qui change Verzekeringsproduct aangeboden door 4 PENSION@WORK Wat is een groepsverzekering

Nadere informatie

Pensioensparen. Verzekeringsnemer. Uw jaarlijks maximale premies van 940 EUR, hetzij maandelijks 78.33 EURO. Premies

Pensioensparen. Verzekeringsnemer. Uw jaarlijks maximale premies van 940 EUR, hetzij maandelijks 78.33 EURO. Premies Pensioensparen Verzekeringsnemer Premies Basisrentevoet Fiscaliteit Begunstigde bij leven Begunstigde bij overlijden Minimum kapitaal overlijden U Uw jaarlijks maximale premies van 940 EUR, hetzij maandelijks

Nadere informatie

Pensioenkloof met buurlanden loopt op tot 49 procent

Pensioenkloof met buurlanden loopt op tot 49 procent Pensioenkloof met buurlanden loopt op tot 49 procent Studiedienst PVDA Kim De Witte 1 De pensioenkloof tussen België en omliggende landen... 2 1.1 Wettelijke pensioenrechten in vergelijking met onze buurlanden...

Nadere informatie

Wat mag ik verwachten van mijn pensioen? Antwoorden op 7 prangende vragen

Wat mag ik verwachten van mijn pensioen? Antwoorden op 7 prangende vragen Wat mag ik verwachten van mijn pensioen? Antwoorden op 7 prangende vragen Wat mag ik verwachten van mijn pensioen? Eerst en vooral:... Thuis in geldzaken / Antwoorden op 7 pensioenvragen 11/13/2015 2 In

Nadere informatie

De individuele pensioentoezegging

De individuele pensioentoezegging CLAEYS & ENGELS Advocaten Vorstlaan 280 1160 Brussel Tel +32 2 761 46 00 Fax +32 2 761 47 00 De individuele pensioentoezegging info@claeysengels.be www.claeysengels.be www.iuslaboris.com I WAT IS EEN INDIVIDUELE

Nadere informatie

!ALGEMEEN ~EHEERS~OMITE VOOR HET SOCIAAL STATU UT DER ZELFSTANDIGEN

!ALGEMEEN ~EHEERS~OMITE VOOR HET SOCIAAL STATU UT DER ZELFSTANDIGEN !ALGEMEEN ~EHEERS~OMITE VOOR HET SOCIAAL STATU UT DER ZELFSTANDIGEN Opgericht bij de wet van 30 december 1992 Jan Jacobsplein, 6 1 000 Brussel Tel.: 02 546 45 96 Fax : 02 546 47 34 Brussel, 24 januari

Nadere informatie

Macro-economische uitdagingen ten gevolge van de vergrijzing

Macro-economische uitdagingen ten gevolge van de vergrijzing Macro-economische uitdagingen ten gevolge van de vergrijzing Gert Peersman Universiteit Gent Seminarie VGD Accountants 3 november 2014 Dé grootste uitdaging voor de regering Alsmaar stijgende Noordzeespiegel

Nadere informatie

Persbericht. 1. De loonmarge: een koninklijk besluit ter bevordering van de werkgelegenheid en de preventieve bescherming van het concurrentievermogen

Persbericht. 1. De loonmarge: een koninklijk besluit ter bevordering van de werkgelegenheid en de preventieve bescherming van het concurrentievermogen Brussel, 25 februari 2011 Persbericht Goedkeuring door de ministerraad van de ontwerpen van wet en van koninklijk besluit ter uitvoering van het bemiddelingsvoorstel van de Regering Vice-Eerste minister

Nadere informatie

De houdbaarheid van de overheidsfinanciën in het licht van de vergrijzing

De houdbaarheid van de overheidsfinanciën in het licht van de vergrijzing De houdbaarheid van de overheidsfinanciën in het licht van de vergrijzing Seminarie voor leerkrachten, 26 oktober 2016 Stefan Van Parys Bruno Eugène INTERN Departement Studiën Groep Overheidsfinanciën

Nadere informatie

GROEPSVERZEKERING. Brochure werknemer. Pension@work. Mijn werk, mijn groepsverzekering, mijn toekomst!

GROEPSVERZEKERING. Brochure werknemer. Pension@work. Mijn werk, mijn groepsverzekering, mijn toekomst! GROEPSVERZEKERING Brochure werknemer Pension@work Mijn werk, mijn groepsverzekering, mijn toekomst! 2 Gefeliciteerd! Uw werkgever biedt u de groepsverzekering Pension@work aan. Daarmee bouwt hij voor u

Nadere informatie

Pensioenen na de financiële crisis Zijn ze adequaat? Blijft de vergrijzing betaalbaar?

Pensioenen na de financiële crisis Zijn ze adequaat? Blijft de vergrijzing betaalbaar? Pensioenen na de financiële crisis Zijn ze adequaat? Blijft de vergrijzing betaalbaar? Enkele observaties vanuit de helikopter November 2013 Edwin De Boeck Hoofdeconoom KBC Groep Wettelijke pensioenen

Nadere informatie

STATISTISCHE STUDIES

STATISTISCHE STUDIES STATISTISCHE STUDIES April 2005 Inhoudstafel I. DE LOOPBAAN VAN WERKNEMERS a. De beginleeftijd van de loopbaan b. Het loopbaantype (voltijdse of deeltijdse tewerkstelling) c. De activiteitsgraad d. Einde

Nadere informatie

Studiedag over pensioenen 09.06.2015

Studiedag over pensioenen 09.06.2015 Dames en heren, Studiedag over pensioenen 09.06.2015 Vooreerst dank ik u voor de uitnodiging op deze studiedag. U hebt mij uitgenodigd om te spreken over een fundamentele kwestie: «Met welke uitdagingen

Nadere informatie

Grenzen jaar 2018 versie 01/09/2018 1

Grenzen jaar 2018 versie 01/09/2018 1 Grenzen jaar 2018 versie 01/09/2018 1 Loongrenzen Aard grens Datum Bedrag RSZ-grens werknemers Loonplafond RIZIV 01/01/2018 43.598,51 EUR 01/09/2018 44.468,70 EUR Maximumpensioen 80 %-grens 01/01/2018

Nadere informatie

Sectoraal pensioenstelsel voor de diamantsector Transparantieverslag 2018

Sectoraal pensioenstelsel voor de diamantsector Transparantieverslag 2018 Sectoraal pensioenstelsel voor de diamantsector Transparantieverslag 2018 1. Welke instellingen komen tussen in het beheer van uw aanvullend pensioen? De inrichter van het sectoraal pensioenstelsel ten

Nadere informatie

Grenzen jaar 2017 versie 01/01/2017 1

Grenzen jaar 2017 versie 01/01/2017 1 Grenzen jaar 2017 versie 01/01/2017 1 Loongrenzen Aard grens Datum Bedrag RSZ-grens werknemers Loonplafond Riziv 01/01/2017 42.404,95 EUR Maximumpensioen 80 %-grens 01/01/2017 54.648,70 EUR RSZ-grens zelfstandigen

Nadere informatie

Samenvatting van de belangrijkste wijzigingen aan de algemene voorwaarden

Samenvatting van de belangrijkste wijzigingen aan de algemene voorwaarden Samenvatting van de belangrijkste wijzigingen aan de algemene voorwaarden 1. Vereffening van de uitkering bij leven Sinds 1 januari 2016 kan in het stelsel van de loontrekkende werknemers het aanvullend

Nadere informatie

Grenzen jaar 2016 versie 01/07/2016 1

Grenzen jaar 2016 versie 01/07/2016 1 Grenzen jaar 2016 versie 01/07/2016 1 Loongrenzen Aard grens Datum Bedrag RSZ-grens werknemers Loonplafond Riziv 01/01/2016 01/06/2016 41.573,16 EUR 42.404,95 EUR Maximumpensioen 80 %-grens 01/01/2016

Nadere informatie

Groen wil fundamentele hervorming van de pensioenen: Basispensioen werkt 22% armoede bij ouderen weg

Groen wil fundamentele hervorming van de pensioenen: Basispensioen werkt 22% armoede bij ouderen weg Groen wil fundamentele hervorming van de pensioenen: Basispensioen werkt 22% armoede bij ouderen weg 0 Voorstel Impulscongres Zaterdag 19 en zondag 20 oktober vindt het tweedaagse congres van Groen plaats

Nadere informatie

Update@Work December 2011 - Nummer 8 - Jaargang 7

Update@Work December 2011 - Nummer 8 - Jaargang 7 Update@Work December 2011 - Nummer 8 - Jaargang 7 Overzicht van de maatregelen inzake pensioen en brugpensioen in het regeerakkoord Tijdens de regeringsverklaring van 7 december ll. noemde premier Di Rupo

Nadere informatie

Naar een gelijkwaardige sociale bescherming voor zelfstandigen

Naar een gelijkwaardige sociale bescherming voor zelfstandigen augustus 18 Naar een gelijkwaardige sociale bescherming voor zelfstandigen Het sociaal statuut voor de zelfstandigen is de voorbije jaar stelselmatig verbeterd. De zelfstandigen zijn vragende partij om

Nadere informatie

Grenzen jaar 2015 versie 01/06/2015 1

Grenzen jaar 2015 versie 01/06/2015 1 Grenzen jaar 2015 versie 01/06/2015 1 Loongrenzen Aard grens Datum Bedrag RSZ-grens werknemers Loonplafond Riziv 01/01/2015 41.059,92 EUR Loonplafond Riziv 01/04/2015 41.573,16 EUR Maximumpensioen 80 %-grens

Nadere informatie

Update@Work Juli 2012 Nummer 3 Jaargang 8

Update@Work Juli 2012 Nummer 3 Jaargang 8 Update@Work Juli 2012 Nummer 3 Jaargang 8 Regeerakkoord Di Rupo (l): enkele fiscale maatregelen inzake de 2de pijler krijgen concrete vorm Via update@work van december 2011 informeerden wij u over de maatregelen

Nadere informatie

GROEPSVERZEKERING. Brochure werknemer. Mijn werk, mijn groepsverzekering, mijn toekomst!

GROEPSVERZEKERING. Brochure werknemer. Mijn werk, mijn groepsverzekering, mijn toekomst! GROEPSVERZEKERING Brochure werknemer Pension@work Mijn werk, mijn groepsverzekering, mijn toekomst! 2 Gefeliciteerd! Uw werkgever biedt u de groepsverzekering Pension@work aan. Daarmee bouwt hij voor u

Nadere informatie

Veralgemening van de 2de pijler in pensioen en hospitalisatieverzekering. AG Employee Benefits. Trust in expertise. Jean-Michel Kupper

Veralgemening van de 2de pijler in pensioen en hospitalisatieverzekering. AG Employee Benefits. Trust in expertise. Jean-Michel Kupper Jean-Michel Kupper Manager - Director AG Employee Benefits & Health Care Veralgemening van de 2de pijler in pensioen en hospitalisatieverzekering AG Employee Benefits Trust in expertise Auteur 02/04/2010

Nadere informatie

GROEPSVERZEKERING ALGEMEEN STEDELIJK ZIEKENHUIS AALST + MSSZ VOOR CONTRACTUELEN

GROEPSVERZEKERING ALGEMEEN STEDELIJK ZIEKENHUIS AALST + MSSZ VOOR CONTRACTUELEN GROEPSVERZEKERING ALGEMEEN STEDELIJK ZIEKENHUIS AALST + MSSZ VOOR CONTRACTUELEN (ingaand op 01/01/2015) Groepsverzekering overlijden Groepsverzekering pensioen Deze brochure vormt geen juridisch bindend

Nadere informatie

Sociale statuten: zelfstandige versus werknemer

Sociale statuten: zelfstandige versus werknemer Sociale statuten: zelfstandige versus werknemer Als je in België werkt, betaal je sociale lasten waardoor je recht hebt op sociale bescherming. Dit wordt het sociaal statuut genoemd. Er zijn drie verschillende

Nadere informatie

Vragen & Antwoorden I. PENSIOENLEEFTIJD - AFLOOP VAN DE PENSIOENTOEZEGGING

Vragen & Antwoorden I. PENSIOENLEEFTIJD - AFLOOP VAN DE PENSIOENTOEZEGGING Newsletter 07/2016 Vragen & Antwoorden Evolutie van de reglementering van de tweede pijler Versterking van het aanvullende karakter van de tweede pijler (EBI flash Evolutie van de tweede pijler deel 3

Nadere informatie

Halftijds brugpensioen

Halftijds brugpensioen Halftijds brugpensioen //dossier Eindeloopbaan Inhoud Wat verstaat men onder halftijds brugpensioen?... 01 Onder welke voorwaarden krijgt men toegang tot het halftijds brugpensioen?... 01 Welke procedure

Nadere informatie

[ ] PROGRAMMAWET GEPUBLICEERD IN HET BELGISCH STAATSBLAD

[ ] PROGRAMMAWET GEPUBLICEERD IN HET BELGISCH STAATSBLAD [2015-01-16] PROGRAMMAWET GEPUBLICEERD IN HET BELGISCH STAATSBLAD In het Belgisch Staatsblad van 29 december 2014 werd de Programmawet van 19 december 2014 gepubliceerd. Hieronder zullen we de voor u meest

Nadere informatie

Update@Work Januari 2013 Nummer 1 Jaargang 9

Update@Work Januari 2013 Nummer 1 Jaargang 9 Update@Work Januari 2013 Nummer 1 Jaargang 9 Programmawet van 27.12.2012: de bijzondere RSZ-bijdragen van 1,5% en van 8,86% betreffende de 2 de pijler Het Belgisch Staatsblad van 31 december 2012 publiceerde

Nadere informatie

DPP Workshop Pensioen

DPP Workshop Pensioen 70? Nee dat is de capaciteit van de zaal, niet uw pensioenleeftijd! DPP Workshop Pensioen Jurryt Prims 3 oktober 2013 1 Vraag 1 Wat is de wettelijke pensioenleeftijd in België? a) 62 b) 65 c) 67 2 VOORWAARDE

Nadere informatie

Belg wil stoppen met werken op 62 jaar

Belg wil stoppen met werken op 62 jaar ALGEMENE DIRECTIE STATISTIEK EN ECONOMISCHE INFORMATIE PERSBERICHT 4 februari 2008 Belg wil stoppen met werken op 62 jaar - Resultaten unieke bevraging overgang van werk naar pensionering - Werkende 50-plussers

Nadere informatie

many lives blijf uw leven beleven ook tijdens uw pensioen pension plan www.axa.be

many lives blijf uw leven beleven ook tijdens uw pensioen pension plan www.axa.be many lives blijf uw leven beleven ook tijdens uw pensioen pension plan www.axa.be Beleef verschillende levens in één leven Op een serene manier verschillende levens beleven in één leven vol ervaringen

Nadere informatie

BELGIË 1 HET PENSIOENSTELSEL IN HOOFDLIJNEN

BELGIË 1 HET PENSIOENSTELSEL IN HOOFDLIJNEN BELGIË 1 HET PENSIOENSTELSEL IN HOOFDLIJNEN De wettelijke Belgische pensioenstelsels (omslagstelsels) dekken ouderdoms-, invaliditeitsen overlevingspensioenen. Er zijn drie stelsels: een stelsel voor werknemers

Nadere informatie

Sectoraal pensioenstelsel voor de sector van het drukkerij-, grafische kunst- en dagbladbedrijf Transparantieverslag 2016

Sectoraal pensioenstelsel voor de sector van het drukkerij-, grafische kunst- en dagbladbedrijf Transparantieverslag 2016 Sectoraal pensioenstelsel voor de sector van het drukkerij-, grafische kunst- en dagbladbedrijf Transparantieverslag 2016 1. Welke instellingen komen tussen in het beheer van uw aanvullend pensioen? De

Nadere informatie

DE PERFECTE STORM Hoe de economische crisis de wereld overviel en vooral: hoe we eruit geraken Gert Peersman & Koen Schoors Universiteit Gent

DE PERFECTE STORM Hoe de economische crisis de wereld overviel en vooral: hoe we eruit geraken Gert Peersman & Koen Schoors Universiteit Gent DE PERFECTE STORM Hoe de economische crisis de wereld overviel en vooral: hoe we eruit geraken Gert Peersman & Koen Schoors Universiteit Gent 1 2 De Perfecte Storm Samenloop van drie crisissen die economische

Nadere informatie

Wijzigingen in het wettelijke pensioen van de zelfstandige

Wijzigingen in het wettelijke pensioen van de zelfstandige Wijzigingen in het wettelijke pensioen van de zelfstandige Kempische Verzekeringskring 06/12/2016 ward.belet@ergolife.be De federale pensioendienst (FDP) Sinds april 2016: RVP (Rijksdienst voor Pensioenen)

Nadere informatie