VOORWOORD INHOUDSOPGAVE INLEIDING

Transcriptie

1 VOORWOORD INHOUDSOPGAVE INLEIDING

2 1 OXFAM-WERELDWINKELS Oxfam-Wereldwinkels: voorstelling Inleiding Beknopte geschiedenis Oxfam-Wereldwinkels Nationaal beleid Oxfam-Wereldwinkels Pijlers Oxfam-Wereldwinkels Geschiedenis wereldwinkel Kortrijk Werking Wereldwinkel Kortrijk DIENST IN BEWEGING: JONGERENWERK IN BEWEGING Jongerenwerking in beweging: inleiding Geschiedenis Provinciaal Interne structuur jongeren Inleiding Het jongerenteam Vertegenwoordiging van het jongerenteam Het JONET Werkgroep X Regionale jongerenwerkingen Studentenwerkingen De lokale jongerenwerking geschetst door de jongerenwerker van Oxfam-Wereldwinkels Nationaal Aanpak De jongerenwerking en pijlers van Oxfam-Wereldwinkels Contact met lokale jongeren HOE JONGEREN VIA HET ONDERWIJS IN CONTACT BRENGEN MET DE WERELDWINKEL Inleiding Wereldwinkel op school Wat? Financieel beheer Startkit Jieha! Fair Trade Scholen Wat? De kerngroep Keuze van de uitdagingen Evaluatie van de kerngroep Evaluatie van Oxfam-Wereldwinkels nationaal Freeze Wat Structuur van de koelkasten JONGEREN IN DE PRAKTIJK? Wereldwinkel Kortrijk De plaatselijke jongerenwerking van wereldwinkel Kortrijk Geschiedenis... 45

3 Organisatie jongerenwerking Activiteiten tijdens mijn stage Klasbezoeken Verloop van een bezoek Klassen niet in het teken van een educatief bezoek Studentenwerking Kortrijk Wereldwinkel Izegem Organisatie jongerenwerking Werking Demografie jongeren Bijeenkomsten Activiteiten Klasbezoeken Wereldwinkel Gent Centrum Jongeren als vrijwilliger Klasbezoeken Scholenwerking Besluit Studentenwerking te Gent Wereldwinkel Oostende Vrijwilligerswerking Klasbezoeken Scholenwerking Besluit Vergelijking Wereldwinkels Andere Studentenwerkingen Studentenwerking te Leuven Studentenwerking te Brussel Andere studentensteden? EINDCONCLUSIE...78

4 WOORD VOORAF INLEIDING

5 Jongeren... Als jongere kan je je voor verschillende verenigingen inzetten. Sommigen gaan het engagement aan in een jeugdbeweging of jeugdvereniging, anderen kiezen voor een sport. Je hebt ook jongeren die zich bij niets aansluiten Het is een keuze die iedere jongere voor zichzelf maakt. Zelf neem ik ook deel aan het jeugdwerk, dit via verschillende verenigingen en bewegingen. Ik moet ook afwegen hoeveel tijd ik voor iedere vereniging/beweging voorzie. Het loopt bij mij ook niet altijd van een leien dakje, dus kan dit ook het geval zijn bij een jongere in de Wereldwinkel. Het komt erop neer dat iedere jongere voor zichzelf prioriteiten moet stellen. Jongeren zijn een interessante doelgroep om mee te werken. Op mijn stageplaats, de Wereldwinkel van Kortrijk zijn er ook jongeren aanwezig in de werking. Werken met jongeren is niet gemakkelijk, naast hun engagement in de Wereldwinkel zijn ze nog actief op andere vlakken. In dit eindwerk wordt afgewogen hoe men met jongeren kan werken in de Wereldwinkel. Aangezien ik hier niet zoveel van afwist, was dit een grote reden om dit eindwerk te schrijven. Wereldwinkeljongeren werken rond Noord Zuidthema s, terwijl jeugdbewegingen zich meer toespitsen op het jeugdwerk. Er zijn verschillende redenen om met jongeren te werken binnen de Wereldwinkel 1 : binnen de gemeente kan een Wereldwinkel de leemte opvangen wanneer geen jongerenwerking rond Noord-Zuidthema s aanwezig is een Wereldwinkel moet toegankelijk zijn voor alle leeftijdsgroepen jongvriendelijk werken kan ook een drempelverlaging betekenen voor andere doelgroepen jongeren kunnen pit brengen in de groep jongeren kunnen de continuïteit van een Wereldwinkelwerking binnen de gemeente verzekeren Vooral de continuïteit van de beweging wordt meer en meer een belangrijk punt. Jongeren kan men zien als een doorstroom van vrijwilligers in een Wereldwinkel. Wanneer oudere vrijwilligers afhaken moet er een lading oudere jongeren zijn om dit verlies op te vangen. 1 OXFAM-WERELDWINKELS, voordelen en motivatie om met jongeren te werken, Jongeren in de wereldwinkel, Oxfam Wereldwinkels Jongerenservice 1999

6 Meer en meer is er een vergrijzing merkbaar bij de vrijwilligers van Oxfam-Wereldwinkels. In dit eindwerk worden de verschillende kanalen beschreven die Oxfam-Wereldwinkels gebruikt om de vergrijzing tegen te gaan. Aangezien ik mijn stage liep in de Wereldwinkel van Kortrijk, had ik de mogelijkheid om te onderzoeken hoe wij jongeren betrekken bij onze werking en hoe andere wereldwinkels dit proberen. In het eerste hoofdstuk situeer ik kort Oxfam-Wereldwinkels. Er wordt besproken wat Oxfam- Wereldwinkels doet en hoe men er te werk gaat. Om het tweede hoofdstuk te kunnen schrijven heb ik zoals eerder vermeld contact opgenomen met de nationale jongerenwerker. Oxfam-Wereldwinkels werkt met een structuur naar jongeren toe. Deze structuur bestaat nog niet lang en sommige organen ervan zijn nog niet verwezenlijkt. Op nationaal vlak is men ook nog voortdurend aan het zoeken naar een perfecte uitgewerkte structuur. In dit hoofdstuk wordt er beschreven welke organen er voor de inspraak van de jongeren zorgen en wat Oxfam-Wereldwinkels de jongeren allemaal aanbiedt. Het derde hoofdstuk situeert hoe men het onderwijs kan gebruiken om leerlingen kennis te laten maken met de wereldwinkel. Oxfam-Wereldwinkels heeft een werkkracht die verantwoordelijk is voor de scholenwerking. Via verschillende kanalen probeert men zowel het lager als het secundair onderwijs te bereiken. De methodieken die men hiervoor gebruikt spelen zich op school af. Het vierde hoofdstuk is praktijkgericht. Om dit hoofdstuk te kunnen schrijven ben ik op bezoek geweest bij andere wereldwinkels om te besluiten hoe zij met jongeren werken. Eerst beschrijf ik uitgebreid hoe we in de Wereldwinkel van Kortrijk met jongeren werken.

7 Daarna bekijk ik de gemeenschappelijke punten en de verschillen. Vaak kwam ik voor vaststellingen te staan. Ik ben ervan overtuigd dat het interessant is voor de lezer om te weten dat het werken met jongeren bij Oxfam-Wereldwinkels niet altijd van een leien dakje loopt. Welke problemen er zich dan ook kunnen voordoen beschrijf ik in dit eindwerk, aan de hand van opgedane ervaringen tijdens mijn theorie- en praktijkonderzoek. Deze punten zijn belangrijk naar de toekomst toe. Dit eindwerk kan ook een steun zijn voor Oxfam-Wereldwinkels bij het zoeken naar een uitgebouwde structuur om met jongeren te werken.

8

9 1 1 Oxfam-Wereldwinkels 1.1 Oxfam-Wereldwinkels: voorstelling Inleiding Dit eindwerk gaat over hoe we jongeren kunnen betrekken bij de werking van een wereldwinkel. Om alles duidelijk te kunnen plaatsen, geef ik eerst een beperkte weergave van de beweging Oxfam-Wereldwinkels. Oxfam-Wereldwinkels? Oxfam-Wereldwinkels is een eerlijke handelsorganisatie. 1 Ze sensibiliseert het Vlaamse publiek rond de onrechtvaardigheid in de wereld, vooral dan op het vlak van handel. Ze doet aan lobbying bij overheden en bedrijven om iets aan die onrechtvaardigheid te doen. Ze biedt de consumenten een concreet alternatief: producten van eerlijke handel. Die doelstellingen realiseert Oxfam-Wereldwinkels via twee kanalen: het netwerk van 202 plaatselijke wereldwinkels en de eigen handelsorganisatie Oxfam Fairtrade De missie 2 van de beweging wordt als volgt geformuleerd: Oxfam-Wereldwinkels is een democratische vrijwilligersbeweging die door haar strijd voor een rechtvaardige wereldhandel opkomt voor ieders recht op een menswaardig leven. Operationele doelstellingen: Oxfam-Wereldwinkels wil concrete maatregelen afdwingen die structureel bijdragen tot een rechtvaardige wereldhandel. Dat doen we door gericht te communiceren met alle instanties en individuen die een politieke invloed op het nationale en internationale handelsbeleid hebben. Waar het kan, doen we dit samen met anderen. Oxfam-Wereldwinkels wil werk maken van een rechtvaardige wereldhandel door bedrijven ertoe aan te zetten verantwoordelijkheid in hun handelspolitiek op te nemen. 1 OXFAM-WERELDWINKELS, voorstellingsbrochure, internet ( 2 OXFAM-WERELDWINKELS, missietekst, voorstelling internet (

10 2 Oxfam-Wereldwinkels wil bedrijven ertoe bewegen hun contractbepalingen aan te passen en na te leven. Door nationaal en internationaal samen te werken met producenten en gelijkgestemde organisaties wil Oxfam-Wereldwinkels een brede beweging uitbouwen die ijvert voor een andere, duurzame wereld. Door eerlijke handel te drijven, wil Oxfam-Wereldwinkels de organisatie en marktpositie van handelspartners versterken. Die handelspartners zijn producenten, voornamelijk uit het Zuiden, die beantwoorden aan de criteria van Oxfam-Wereldwinkels. Oxfam-Wereldwinkels biedt de consument Fairtrade-producten aan en wil hem zo de kans geven actief mee te werken aan een eerlijke wereldhandel. Oxfam-Wereldwinkels wil de Vlaamse bevolking aanzetten tot een groter engagement in de strijd voor een rechtvaardige wereldhandel, om zo onder meer druk uit te oefenen op het politieke en economische beleid. Oxfam-Wereldwinkels wil haar slagkracht blijven vergroten door haar vele vrijwilligers en groepen voortdurend te motiveren en met de nodige middelen te ondersteunen. Eerlijke handel wordt als volgt omschreven 1 : Eerlijke handel is een handelspartnerschap, gebaseerd op dialoog, transparantie en respect, dat streeft naar meer rechtvaardigheid in de internationale handel. Eerlijke handel draagt bij tot duurzame ontwikkeling door betere handelsvoorwaarden te bieden aan en de rechten veilig te stellen van achtergestelde producenten en arbeiders vooral in het Zuiden. Eerlijke handelsorganisaties zijn (samen met de consumenten) actief op het vlak van steun aan de producenten, bewustmaking en campagnewerk om te komen tot veranderingen in de regels en de praktijken van de conventionele internationale handel. 1 OXFAM-WERELDWINKELS, FAQ, wat is eerlijke handel?, voorstelling internet (

11 3 De essentie van eerlijke handel: Eerlijke handel heeft als strategisch doel 1 : doelbewust te werken met achtergestelde producenten en arbeiders om hen te helpen evolueren van een situatie van kwetsbaarheid naar zekerheid en economische afhankelijkheid producenten en arbeiders macht te geven als belanghebbenden in hun eigen organisatie op actieve wijze een grotere rol te spelen in de wereld om te komen tot een grotere rechtvaardigheid in de internationale handel Beknopte geschiedenis Oxfam-Wereldwinkels Oxfam 2 ontstond tijdens de tweede wereldoorlog in Groot Brittannië. Deze organisatie verschafte hulp aan vluchtelingen. In de jaren 60 begon men zich dan bezig te houden met ontwikkelingshulp. De Oxfam afdeling in België werd opgericht in Door de oorlog in Vietnam begon men te beseffen dat hulp alleen niet genoeg is. Hierdoor begon er bij de organisatie in België een belletje te rinkelen om een wereldwinkel te openen. In 1971 opende de eerste wereldwinkel haar deuren te Antwerpen. Hiermee werd de groei van de eerlijke handelsbeweging in België gestimuleerd. Op het einde van 1971 telde België 11 wereldwinkels. Op 4 september 1973 werd de wereldwinkel te Kortrijk geopend. In de wereldwinkels verkocht men vooral veel koffie en gaf men informatie over de oorlog in Vietnam. Men verkocht boeken over staatsvormen waar boeren onrechtvaardig behandeld werden in de handel. In 1975 werden er twee aparte vzw s opgericht. Oxfam-Wereldwinkels in Vlaanderen en Magasins du Monde-Oxfam in Wallonië. 1 2 Fine, een informeel overkoepelend netwerk van verschillende netwerken van eerlijke handelsorganisaties:flo-i (Fairtrade Labelling Organisation International), IFAT (International Federation for Alternative Trade), NEWS! (Network of European World Shops) en EFTA (European Fair Trade Association OXFAM-WERELDWINKELS, voorstelling, internet (

12 4 De Wereldwinkels draaiden steeds beter en vorderden in hun werking. Ze vormden een gemeenschap en een eigen structuur. In Gent werd er een nationaal secretariaat opgericht en er kwamen ook provinciale secretariaten. Er werd een ontmoetingsdag georganiseerd (Wereldwinkeldag) waarop medewerkers van de Wereldwinkel ideeën uitwisselden en kennis maakten met vormingspakketten. Toen de Wereldwinkel zijn tiende verjaardag vierde waren er 60 Wereldwinkels. In de jaren 80 hield Oxfam-Wereldwinkels zich vooral bezig met grote vredesbetogingen. Het verband tussen vrede en ontwikkeling werd belangrijk. De winkels werden gemoderniseerd, kwaliteit kwam centraal te staan en het gamma producten breidde uit. In 1991 vierden meer dan 100 wereldwinkels de 20 e verjaardag van de beweging. Vanaf dan traden er nieuwe thema s op de voorgrond; duurzame ontwikkeling, racisme, vluchtelingen, de koffieprijzen en kritisch consumeren kwamen centraal te staan. In 1995 werd er een nieuwe visie goedgekeurd. De viering van het zilveren jubileum begon met het voeren van acties samen met collega-organisaties van andere landen. In dit jaar verhuisde het secretariaat en het magazijn naar een bedrijfsgebouw in de Dampoortwijk in Gent. In 2000 kreeg Oxfam-Wereldwinkels een nieuw tintje, een nieuw logo, nationaal werd alles grondig hergestructureerd. De provinciale secretariaten verdwenen, de Wereldwinkels werden bestuurd vanuit Gent. In 2001 wordt de World Trade Organisation en het handelsbeleid van de Europese Unie actiethema s voor de OWW, men komt samen met de (anders)globalistische beweging. Tot op vandaag strijdt deze organisatie voor eerlijke prijzen. Sommige vragen worden nog steeds gesteld, zoals of de producten van de wereldwinkels ook niet in een gewone winkel thuishoren? Ondertussen worden er al 202 Oxfam-wereldwinkels geteld!

13 1.1.3 Nationaal beleid Oxfam-Wereldwinkels 5 We onderscheiden Oxfam-Wereldwinkels VZW en Oxfam Fairtrade CV(BA). Zowel de CV als de VZW kunnen zich toeleggen op hun kerntaken maar blijven elkaar versterken. Lange tijd waren Oxfam Fairtrade cvba en Oxfam-Wereldwinkels één organisatie. Sinds 1 september 2003 werken beide organisaties vrij autonoom. De VZW is meerderheidsaandeelhouder van de CVBA. De VZW staat in voor het bewegingswerk, de campagnes, de verkoopsorganisatie, marketing en promotie van het volledig productassortiment binnen het wereldwinkelcircuit, het lobbywerk, de criteria en de partners in het Zuiden. De CVBA is de handelsorganisatie van Oxfam-Wereldwinkels VZW. Ze zorgt voor de aankoop van voedingsproducten bij producentengroepen in het Zuiden aan de voorwaarden van de eerlijke handel. Voor de verkoop van deze producten gebruikt Oxfam Fairtrade verschillende kanalen. Het voornaamste zijn de wereldwinkels in Vlaanderen en Wallonië. Enkele producten worden verdeeld aan wereldwinkels in andere landen. Steeds meer producten vinden een afname bij supermarkten. Het nationaal centrum is gelegen te Gent en dit is de basis van de Oxfam-Wereldwinkels (het is een coördinatiecentrum). Er werken een 70 tal mensen. Zie bijlage 1: Organisatiestructuur Wereldwinkel

14 6 Het nationaal centrum bestaat uit 5 afdelingen: Tabel 1: Afdelingen in het nationaal centrum Afdelingen nationaal centrum 1 Verkoop en distributie Ontwikkeling, opslag, verkoop, distributie en promotie van Oxfam-Fair Trade producten 2 Educatie en politiek Vorming, animatie, informatie, actie, studiewerk, politiek lobbywerk 3 Partners en productie Contacten met de partners in het Zuiden en aankoop van Oxfam-Fair Trade producten 4 Wereldwinkelnetwerk Begeleiding van plaatselijke wereldwinkels 5 Algemene diensten Service en ondersteuning aan de andere afdelingen (secretariaat, informatica, grafische dienst, financiële dienst en personeelsadministratie) Oxfam pleit voor een maximale participatie van de beweging in de democratische beslissingsorganen. Het beleid wordt onder 3 niveaus georganiseerd: A Niveau 1: De plaatselijke Wereldwinkel De Wereldwinkel kan op verschillende manieren georganiseerd zijn, doch proberen ze zoveel mogelijk met vrijwilligers te werken. Men betrekt de vrijwilligers zoveel mogelijk bij het beleid van de wereldwinkels. De Wereldwinkels tekenen een contract waar in ze instemmen met de visie en de drie pijlers van Oxfam-Wereldwinkels. Men onderscheidt stemgerechtigde en niet-stemgerechtigde wereldwinkels. De stemgerechtigde wereldwinkels hebben meegeholpen aan de basistekst van Oxfam-Wereldwinkels. De basistekst omschrijft de visie van de Wereldwinkel t.o.v hun actiepunten. Elke Wereldwinkel tracht autonoom te werken. De stemgerechtigde Wereldwinkels vormen de Algemene Vergadering en daarmee ook het beleid.

15 7 B. Niveau 2: De Algemene Vergadering Minstens twee maal per jaar komen afgevaardigden van de Wereldwinkels naar deze vergadering. De Algemene Vergadering bepaalt de grote werklijnen van de Wereldwinkels. Het is de taak van de afgevaardigden de standpunten van hun plaatselijke Wereldwinkel naar voor te brengen. De Algemene Vergadering maakt de jaarplanning op, de begroting, De vergadering houdt discussies over het beleid van de Wereldwinkels, over de missie,... De Algemene Vergadering controleert en stimuleert de Raad van Bestuur, en duidt de leden aan van deze raad. De Algemene Vergadering kan aan de partnercommissie de opdracht geven om te oordelen over partner - en productendossiers. C. Niveau 3: De Raad van Bestuur Dit zijn vrijwilligers en beroepskrachten uit de Wereldwinkels, ze hebben een mandaat van 2 jaar en worden gekozen door de Algemene Vergadering. De Raad werkt de richtlijnen uit die de Algemene Vergadering vastlegt. Deze Raad heeft een Dagelijks Bestuur. Het Dagelijks Bestuur bestaat uit een voorzitter, een secretaris en de directie. De Raad wordt gesteund door commissies en werkgroepen, bestaande uit vrijwilligers van de wereldwinkel. De Raad staat ook in voor de dagelijkse beslissingen van de beweging. Samen met de verschillende afdelingen op het nationale secretariaat worden ze ondersteund en geadviseerd door een aantal nationale commissies en werkgroepen waar ook vrijwilligers van de wereldwinkels in zetelen.

16 1.1.4 Pijlers Oxfam-Wereldwinkels 1 8 Via de Wereldwinkels wil Oxfam meewerken aan een democratische en rechtvaardige wereld. De vraag is hoe men de bevolking kan wakker schudden om in actie te komen. Dit doen ze door de oneerlijke handelsprijzen te bestrijden. De bedoeling is dat de grote organisaties ook eens omkijken naar de kleinere producenten. Men wil dit bereiken door handel, educatief werk en politieke actie. Handel De Wereldwinkel is in de eerste plaats een winkel waar men eerlijke producten verkoopt. We geven een eerlijke prijs aan de boer en het land van herkomst. Dit is niet altijd evident. Grote multinationale bedrijven willen alles tegen een zo laag mogelijke prijs aankopen en zoveel mogelijk winst maken. Bvb via Oxfam-Wereldwinkels krijgt de boer een eerlijke prijs voor zijn koffiebonen. Wanneer de boer via tussenhandelaars zou werken is hij nooit zeker van zijn prijs en wordt de boer onderbetaald. Via Oxfam-Wereldwinkels krijgt de boer een voorfinanciering, een langetermijncontracten, een vaste prijs, een premie indien men biologisch te werk gaat. Educatief werk We willen zoveel mogelijk informatie verstrekken over de producten en over een brede waaier van onderwerpen. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen informatie aan het grote publiek en vorming van Wereldwinkelier(sters). We verspreiden informatie via verschillende kanalen (educatief hoekje in de winkel, catalogus met herkomst producten, ). Bvb een klasbezoek Politieke actie De Wereldwinkel wil maatschappelijke verandering. Via de verkoop van eerlijke producten lukt dit, maar kan de wereldwinkel wel de macht van de wereldhandel aan? We willen een tegenbeweging van mensen oprichten die aantoont dat we niet akkoord gaan met de huidige regeling. Bvb de Palestina actie 1 OXFAM-WERELDWINKELS, voorstellingsbrochure, internet (

17 1.1.5 Geschiedenis wereldwinkel Kortrijk 1 9 Twee mensen die contacten hadden met het Antwerpse studentenmilieu en de progressieve solidariteitsgroepen daar, kwamen met de idee op de proppen om in Kortrijk vrijwilligers samen te brengen in een Wereldwinkel. Chris Verstraete en Gerda Dupont zorgden ervoor dat op vier september 1973 een winkeltje in de Budastraat ingericht werd als verkooppunt voor derde wereldproducten en informatie. Een jaar later werd het huurcontact reeds opgezegd, en in de zomer werd verhuisd naar de hoek van de Zwevegemstraat en de Pluimstraat. In 1975 namen drie vrijwilligers deel aan een belangrijk nationaal weekend in Merelbeke, waar de 31 bestaande Wereldwinkels discussieerden over een gemeenschappelijke visie. Kortrijk tekende met achttien andere Wereldwinkels de stichtingsakte van Oxfam- Wereldwinkels vzw. In 1979 werd nog maar eens verhuisd, dit maal vond men onderdak op de Veemarkt. Eind 1982-begin 1983 had de groep een projectvoorstel ingediend bij de RVA om in het Bijzonder Tijdelijk Kader enkele mensen tewerk te stellen voor enerzijds de inrichting van een secretariaat en magazijn, en anderzijds voor de aanmaak van educatief materiaal rond ontwikkelingssamenwerking. Tijdelijk hadden er een viertal mensen vast werk in de Wereldwinkel. Op de medewerkervergadering van 1 april 1985 werd het nieuws bekendgemaakt dat in het goedgekeurde DAC-project drie vaste werkkrachten tewerkgesteld zouden worden. Zo n langdurige tewerkstelling bood perspectieven. De plaatselijke vzw werd officieel opgericht in In de jaren 90 werd nauwer aangesloten bij de campagnes en actiepunten van de nationale beweging, met veel aandacht voor klantendagen, geschenkenbeurzen en actiedagen. Kortrijk groeide op verkoopsvlak uit tot een top zeven-wereldwinkel met een omzet van boven de Map 30 jaar Oxfam-Wereldwinkel Kortrijk, Oxfam-Wereldwinkel Kortrijk

18 10 Intern werd de plaatselijke vzw functioneel gemaakt met een Algemene Vergadering als beleidsorgaan, en een Raad van Beheer als Dagelijks Bestuur en werkgever van de drie vaste krachten. Nieuw was ook de enthousiaste groep jongeren die binnen de werking van start ging. In 2000 besloot men wegens de blijvende groei uit te wijken naar een ander onderdak, een honderd meter verder, in de Groeningelaan. De verdere uitbouw en stabilisering van de jongerengroep, evenals de bekendmaking van de werking en de producten bij de grootverbruikers, behoren tot de wensen in de toekomst. De omzet stijgt ook in de Wereldwinkel van Kortrijk door de jaren heen 1! Werking Wereldwinkel Kortrijk De werking van de Wereldwinkel van Kortrijk loopt parallel met de werking van andere Wereldwinkels. Er is een Klantendag in de Wereldwinkel om deze meer bekend te maken en de bevolking te activeren om deze eens te bezoeken. Het is als het ware een luik voor de gemeenschap. Iemand die informatie nodig heeft over de Wereldwinkel kan deze altijd komen vragen. Men werkt met 3 vastbenoemde personeelsleden en vrijwilligers. een financiële administratieve medewerker Deze medewerker verzorgt de boekhouding van de Wereldwinkel. Dit varieert van het aankopen van producten naar het bijhouden van de ingaven en uitgaven. Hij maakt de facturen op en maakt maandelijks een financiële toestand op. een winkelverantwoordelijke Deze medewerker begeleidt de vrijwilligers die de Wereldwinkel helpen open houden. De winkelverantwoordelijke geeft raad en zorgt ervoor dat de wereldwinkel maximaal draait. Deze persoon is ook verantwoordelijk voor bestellingen. 1 De cijfers zijn gebaseerd op de jaarverslagen

19 11 een algemene coördinator en educatief verantwoordelijke Deze persoon staat in voor het goed werken van de Wereldwinkel. Deze persoon is mijn stagesupervisor. Hij ontvangt klasgroepen en begeleidt deze. Hij is het aanspreekpunt in de Wereldwinkel. Hij vertegenwoordigt de Wereldwinkel van Kortrijk op nationale vergaderingen. De rest van de bezetting zijn vrijwilligers. Diensten De Wereldwinkel heeft ook een eigen uitleendienst. Men kan er vormingsmateriaal ontlenen voor infoavonden of voor lespakketten. Scholen en jeugdbewegingen kunnen er ook educatieve spelen ontlenen over het milieu, Verder lenen ze ook receptiemateriaal uit, glazen, koffietassen, Je kan ook een stand van de Wereldwinkel op je beurs aanvragen. Ze sporen je aan om de stand zelf te bemannen, er zijn ook vrijwilligers van de Wereldwinkel aanwezig indien nodig. De Wereldwinkel levert ook producten af bij je thuis, wel onder bepaalde voorwaarden. Je kunt je ook als vrijwilliger aanmelden bij de Wereldwinkel. Dit vooral wanneer je je vrije tijd wil besteden aan de thematiek van de eerlijke handel. De Wereldwinkel organiseert ook ieder jaar een geschenkenbeurs.tijdens deze beurs wordt er een gamma van eerlijke producten aangeboden. De Wereldwinkel werkt ook mee aan evenementen, zoals Kortrijk aan culturen, een multiculturele happening tijdens de Kortrijkse Sinksenfeesten.

20 12 2 Dienst in beweging: jongerenwerk in beweging 2.1 Jongerenwerking in beweging: inleiding Dit eindwerk handelt over hoe men meer jongeren kan laten participeren in een Wereldwinkel. Met deze materie is Oxfam-Wereldwinkels al een eindje bezig. Het aanbod dat Oxfam-Wereldwinkels nu al aanbiedt aan de jongeren en de Wereldwinkels beschrijf ik in dit hoofdstuk. Na de geschiedenis van de het jongerenwerk beschrijf ik de inspraakorganen van de Wereldwinkeljongeren. In het laatste deel bespreek ik de modellen die Oxfam-Wereldwinkels schetst om met een jongerenwerking te werken. 2.2 Geschiedenis 1 Vroeger waren er enkele jongerenwerkers actief op het nationaal secretariaat. Ze stonden in voor de uitwerking van de ondersteuning van jongeren binnen de beweging. Taken: materiaal uitwerken ter ondersteuning van het werken met jongeren binnen Oxfam- Wereldwinkels nationale initiatieven organiseren voor jongeren jongeren van Oxfam-Wereldwinkels vertegenwoordigen in samenwerkingsverbanden ondersteunen van de plaatselijke jongerenwerkingen de stem van de jongeren binnen de beweging versterken 1 OXFAM-WERELDWINKELS, Ondersteuning van het jongerenwerk, Jongeren in de wereldwinkel, Oxfam - Wereldwinkels,jongeren-service 1999

21 13 Om het contact met de jongeren te onderhouden publiceerde men tweemaandelijks een jongerenkrant als bijlage in de Weeweekrant, het maandelijks infoblad van Oxfam- Wereldwinkels. Deze jongerenbijlage werd verzorgd door een jongerenredactie. Inhoudelijk kon je er verslagen van activiteiten, reisverslagen, plaatselijke jongerenactiviteiten in terugvinden. De belangrijkste nationale activiteit was Prikkel. Prikkel bestaat nu nog altijd. Prikkel is een jaarlijkse jongerendriedaagse waarin verschillende Wereldwinkelthema s aan bod komen. Het contact met andere jongeren is een vooropgesteld punt. Het Prikkel-team, een werkgroepje van jongeren verzorgt ieder jaar Prikkel. Oxfam-Wereldwinkels wilde dat iedere plaatselijke jongerenwerking een contactpersoon had. Oxfam-Wereldwinkels gaf een omschrijving van deze persoon 1 : De jongerencontactpersoon van een Wereldwinkel is die persoon, al dan niet jong, die de informatie betreffende jongeren ontvangt van het nationaal en provinciaal secretariaat, en die op zijn/haar plechtig communiezieltje (of iets anders) belooft om deze vanzelfsprekend belangrijke- informatie te verspreiden onder de (jonge) Wereldwinkeliers van zijn/haar groep, en ervoor te zorgen dat dit jongerennieuws een plaatsje krijgt op de medewerkervergadering. Daarnaast is deze persoon steeds aan te spreken om enige inlichtingen over de jongeren in de plaatselijke groep in te winnen. Deze contactpersoon kreeg dan vanuit het nationaal secretariaat een jongerentelex toegestuurd. In deze telex werden er zaken voor jongeren aangekondigd. Deze telex verscheen onregelmatig. Vanuit nationaal niveau stelde men ook een jongerenbeleidsplan op, voor een periode van 5 jaar ( ). Dit jongerenbeleidsplan werd goedgekeurd op de Algemene Vergadering van Oxfam-Wereldwinkels in Een belangrijk uitgangspunt was dat men geen aparte jongerenstructuur wilde creëren. Oxfam-Wereldwinkels is één beweging, dus wordt er samenwerking verwacht. 1 OXFAM-WERELDWINKELS, Ondersteuning van het jongerenwerk, Jongeren in de wereldwinkel,,jongeren-service

22 14 De jongerencommissie werd er ook in omschreven. Deze commissie telde een vijftiental Wereldwinkeljongeren. De commissie kwam vijf maal per jaar samen. Deze commissie stelde het jongerenbeleidsplan op en volgde de uitwerking ervan. Een voorwaarde was wel dat de leden zelf vrijwilliger waren in een plaatselijke Wereldwinkel. Ook moesten ze de provinciale jongerenbijeenkomsten bijwonen. Eén maal per jaar zat de jongerencommissie samen met de Raad van Bestuur aan tafel, om belangrijke zaken te bespreken. Naast de jongerencommissie bestond er ook nog een technische werkgroep, de jeugdcel. De jeugdcel bestond uit personeel dat met het jongerenwerk bezig was. De jeugdcel had verschillende taken: subsidiedossiers behandelen, samenwerking met andere organisaties opvolgen, In 1993 werd een aparte vzw opgestart om de jongerenwerking te ondersteunen: Oxfam- Wereldwinkels Jongerenservice vzw. Men voelde dat er de laatste jaren veel jongeren werden aangetrokken tot de Wereldwinkel. Om hen op een gepaste manier op te vangen moest dus wel het één en het ander gebeuren. Omdat de kerngroep van plaatselijke Wereldwinkels doorgaans vooral uit mensen van een wat oudere generatie bestaan, voelden jongeren er zich niet altijd thuis en velen haakten dan ook af. Er bestaat vaak een spanningsveld op het vlak van het praktisch opvangen van jongeren en hen te integreren in de Wereldwinkelwerking en het vormen en informeren van jongeren. Er werd gezocht naar modellen die deze jongere generatie kunnen aanspreken en hen de mogelijkheid bieden zicht te integreren in de Wereldwinkelwerking. Zo werd het idee geopperd om de aparte vzw op te richten. Deze houdt zicht bezig met het uitdenken van activiteiten (naast het gewone aanbod van de Oxfam-Wereldwinkels) waar jongeren zich in kunnen vinden en die eveneens kaderen in het globale wereldwinkelmodel. Eigenlijk doelde men om nog meer naar de jongeren naar de groepen te halen en een jong imago uit te stralen.

23 15 De Jongerenservice is met Jongeren in de wereld (JID) in 1999 samengesmolten tot Globelink. Globelink 1 is een samenvoegsel van het jeugdwerk en Noord-Zuidwerkgroepen. Men probeert jongeren een mening te geven over het debat van de duurzame samenleving. Men linkt wereldthema s aan jongeren. Men wil de wereld jongerenwijs maken door de jongeren wereldwijs te maken. Hiervoor heeft men een aanbod van educatieve spelen die jeugdgroepen kunnen ontlenen. Globelink organiseert activiteiten aan de hand van 4 pijlers 2 : jongeren: Men heeft als doelgroep jongeren tussen 16 en 25 jaar. In deze groep spreekt men voor een groot deel jeugdbewegingen en verenigingen aan. Globelink wordt voor een groot deel georganiseerd voor en door jongeren inspraak: De jongeren hebben de mogelijkheid om zijn of haar mening te laten horen. Bij debatten is de inspraak van jongeren een aandachtspunt. Via activiteiten kunnen de jongeren een eigen visie formuleren op de noordzuidthema s. participatie: De jongeren moeten kunnen deelnemen aan de activiteiten. De jongeren moeten aandeel hebben en inspraak in de thema s duurzaam: Er wordt op lange termijn gewerkt aan een duurzame ontwikkeling. De thema s worden over de gehele wereld genomen. Men wil een duurzame samenleving hoorbaar en zichtbaar maken. 1 2 GLOBELINK, informatiepunt, internet ( GLOBELINK, informatiepunt, pijlers, internet (

24 2.3 Provinciaal 16 In Oxfam-Wereldwinkels Vlaanderen waren er vijf provinciale secretariaten. Deze secretariaten hun voornaamste taak was de ondersteuning van de plaatselijke wereldwinkels. Het provinciaal secretariaat in West-Vlaanderen was Roeselare. In het secretariaat was er een verantwoordelijke voor de jongerenwerking. Deze taak werd opgenomen door de beroepskracht die in het provinciaal secretariaat zetelde. Bij deze verantwoordelijke kon je terecht met al je vragen over de jongerenwerking, de verantwoordelijke kwam ook ter plaatse de situatie opvolgen. Vier maal per jaar waren er provinciale bijeenkomsten. Alle Wereldwinkeljongeren uit de provincie waren hierop op uitgenodigd. Iedere bijeenkomst had een bepaald thema. Dit thema sloot aan bij de activiteiten die beweging toe in de kijker plaatste. Er werd ook veel aandacht gegeven aan de uitwisseling van ervaringen. Voor iedere provincie liep het programma grotendeels gelijk. Het programma werd voorbereid door enkele jongeren uit de provincie, de provinciale beroepskracht en enkele nationale jongerenwerkers. Men had een gericht vormingsaanbod naar jongeren toe. Per provincie had men een materialenbank. Deze bank bestond uit methodieken en spelen rond verschillende thema s, zowel actiethema s als Wereldwinkelthema s. Iedere methodiek was gericht naar jongeren toe. De hoofdbedoeling was dat goede spelen en ideeën uit de plaatselijke jongerenwerking gingen doorstromen naar andere jongerenwerkingen. De plaatselijke jongerenwerking moest dus het provinciaal secretariaat voortdurend op de hoogte houden over hun bevindingen van het spel. Ondertussen zijn al de provinciale secretariaten samengevoegd in het nationaal secretariaat.

25 2.4 Interne structuur jongeren Inleiding Dit jaar vonden er Trefdagen plaats van Oxfam-Wereldwinkels. Op deze trefdag kon je deelnemen aan verschillende workshops. Ik schreef me in voor de workshop stop de vergrijzing, dit in functie van mijn eindwerk. Wat ik hieronder beschrijf komt grotendeels uit deze workshop 1. Andere delen komen uit verslagen van de jongerencommissie en het jongerenteam, uit mails en rechtstreeks contact met de jongerenwerker van Oxfam- Wereldwinkels Het jongerenteam Voor het jongerenteam was er sprake van een jongerencommissie. In de jongerencommissie had men enkele problemen 2. Dit op het vlak van: inspraak imago vertegenwoordiging Inspraak: De leden van de jongerencommissie vonden het jammer dat er zo weinig feedback werd gegeven op hun activiteiten. De jongerencommissie kon alleen adviseren aan de jongerenwerker, adviseren aan de Raad Van Bestuur was te hoog gegrepen. Een ambitie van de jongerencommissie was om als inspraakorgaan aandacht te vragen voor jongerenthema s aan de Raad van Bestuur. 1 2 OXFAM-WERELDWINKELS, workshop Stop de vergrijzing, Trefdag Oxfam-Wereldwinkels 19 februari te Brugge OXFAM-WERELDWINKELS, verslag Jongerenteam 31/01/2004, internet, (

26 18 In de jongerencommissie van januari 2004 kwam men tot het besluit dat men maar tot inspraak kan komen wanneer verschillende jongeren zich afvaardigen in de werkgroepen en commissies van Oxfam-Wereldwinkels. Men schoof naar voor om in deze werkgroep en commissies per acht leden een jongere er bij te nemen. Al deze jongeren samen zouden het jongerenteam vormen, een toetsingsgroep waarin alle werkgroep- en commissieleden hun ervaring samenleggen. Een tweede taak van het jongerenteam is het opvolgen van noden van de jongeren. Ondertussen is het inspraakorgaan al in de praktijk ingebracht, officieel is er nog niet veel veranderd. Met het jongerenteam wordt nog altijd niet de maximale inspraak en participatie bereikt. Toch blijft men vanuit de kant van de jongeren hameren op meer inspraak 1. Imago: De jongerencommissie had bij de jongeren geen uitstraling. Wanneer je lid werd wist je niet zeker of je resultaat kon boeken. Men besloot om een jaarlijkse jongerenmeeting te organiseren. Hier zou men over inhoudelijke standpunten discussiëren en jongeren mee laten beslissen in inhoudelijke beleidsnota s. Samen met de jongeren die in de werkgroepen en commissies vertegenwoordigd zitten zou dit een grote slagkracht geven naar Oxfam-Wereldwinkels nationaal. Vertegenwoordiging: Aangezien de jongerencommissie op verschillende gebieden geen inspraak had, kon men zich niet als spreekorgaan van de plaatselijke Wereldwinkel verantwoorden. Nu er in iedere werkgroep en commissie een jongere vertegenwoordigd zal zijn, zal men meer vertegenwoordiging hebben. 1 Gesprek met Ad Thoen, nationale jongerenwerker OXFAM-WERELDWINKELS, 12/04/2005

27 19 Hieruit volgde dat men een jongerenteam oprichtte. Men schoof vijf constructies naar voor dat de jongerenbelangen in de organisatie moest verzekeren: Tabel 2: Constructies ter verzekering van de jongerenbelangen 1 Constructies ter verzekering van de jongerenbelangen Per acht leden van een werkgroep of commissie moet er één jongere 1 vertegenwoordigd zijn Tweemaandelijks wordt er een jongerenteam georganiseerd ter ondersteuning van 2 de werkgroep- of commissieleden die de jongerenbelangen behartigen 3 Jaarlijks wordt er een jongerenmeeting georganiseerd met open inschrijving Het opstarten van de JONET-groep met als taak de versterking van het netwerk en de communicatie tussen het nationaal secretariaat en het lokale jongerenwerk. De 4 leden van de JONET-groep worden uitgenodigd op het jongerenteam. Hieruit kunnen ze input geven over het lokale werk en zaken meenemen om lokaal te communiceren Communicatie: het jongerenteam moet een plaats krijgen op de Algemene Vergadering meetings en verslagen moeten aan bod komen in de WeeWee krant en de 5 bewegingswebsite er moet voldoende terugkoppeling zijn van de beslissingen en resultaten in het jongerenteam naar de plaatselijke groepen 1 Verslag Jongerenteam 31/01/2004 Oxfam-Wereldwinkels, constructies ter verzekering van de jongerenbelangen, internet (

28 20 Men wilde dus vooral meer jongeren in de beweging brengen. Hiervoor had men enkele voorstellen: regiovergaderingen met jongeren (ter bevordering van het JONET) een jongerenmeeting organiseren jongeren laten vertegenwoordigen in beleidsorganen jongeren laten vertegenwoordigen op nationale activiteiten Dit alles leidde dus tot het vormen van een JONGERENTEAM als overlegorgaan en ter ondersteuning van de jongeren in werkgroepen, commissies en JONET Het jongerenteam is zowat de jonge bende in Oxfam-Wereldwinkels nationaal. Het jongerenteam houdt een oogje in het zeil omtrent de jongerenvriendelijkheid van de beweging en probeert waar nodig de beweging hierover te adviseren. Het jongerenteam is een democratisch orgaan. In het jongerenteam zetelt er een voorzitter. De jongerenwerker stelde een profiel op waaraan deze voorzitter moet beantwoorden. De kandidaten moeten het jongerenteam leiden. Voordat men zich kandidaat kan stellen moet men minimum zes maanden vertegenwoordigd zijn in het jongerenteam. De voorzitter moet het engagement aangaan voor minimum één jaar en mag niet ouder dan 30 jaar zijn. De voorzitter wordt verkozen door het jongerenteam met 2/3 meerderheid. Naar de leden toe stelt men niet zoveel eisen. Er is een minimum van 7 leden en een maximum van 15 leden. Men gaat het lidmaatschap voor minimum één jaar aan. Daarnaast heeft het jongerenteam als streefdoel zoveel mogelijk jongeren onder de 18 jaar te bereiken. Het jongerenteam vergadert zes keer per jaar.

29 Vertegenwoordiging van het jongerenteam 21 Vanuit het jongerenteam worden dus jongeren afgevaardigd die de jongerenbelangen vertegenwoordigen. Dit doen ze in de nationale werkgroepen, de nationale commissies, het jonet en werkgroep X. Zij trachten het thema jongeren zoveel mogelijk te integreren binnen de nationale werking. Voor deze jongeren werd er door de jongerenwerker een profiel uitgeschreven 1 : Deze jongeren verdedigen de jongerenbelangen binnen hun commissie of werkgroep. Dit houdt in dat zij als gewoon lid van hun werkgroep/commissie zetelen en zich dan ook houden aan de regels die daarbij gelden. Zij hebben daarbij echter extra aandacht voor de jongeren binnen het geheel. Bij twijfelgevallen of tegenstrijdige belangen kunnen zij dit voorleggen aan het jongerenteam ter overleg. Er wordt echter niet gewerkt met verplichte terugkoppelingen, dit om onnodige vertragingen van de andere werkgroepen en commissies te voorkomen. Tabel 3: Participatie van het Jongerenteam aan commissies en werkgroepen Vertegenwoordiging van het jongerenteam Jongerenteam Commissies Partnercommissie Politieke commissie Financiële commissie Werkgroepen Werkgroep democratie Werkgroep Prikkel Werkgroep Jongerentrefdag Werkgroep Ad Hoc Sommige jongeren zijn nog niet actief in hun commissies. De financiële commissie is zich aan het vernieuwen en kan nu geen nieuwe leden aanwerven. De leden voor de partnercommissie worden tweejaarlijks gekozen (de laatste verkiezing was op de Algemene Vergadering van 2004). 1 OXFAM-WERELDWINKELS, verslag jongerenteam 30/06/04, internet (

30 22 Voor de werkgroepen Prikkel en Jongerentrefdag is het vanzelfsprekend dat er een jongere aanwezig is. Deze werkgroepen bereiden activiteiten voor de jongeren voor, maar aangezien de jongeren vertegenwoordigd zijn in de verschillende organen, mogen er bij deze werkgroep ook volwassenen aansluiten. Ieder jaar verdeelt men opnieuw wie er in welke werkgroep of commissie zetelt. Er werden ook nog jongeren afgevaardigd voor de nationale Raad van Bestuur, voor de studentenwerkingen, voor de Wereldwinkels op school en voor de webredactieraad Het JONET Het jongerennet treedt pas volgend jaar in werking. Zoals eerder beschreven is hun taak het netwerk en de communicatie tussen het nationale secretariaat en de lokale jongeren te versterken. Leden van het jongerennet worden ook uitgenodigd op het jongerenteam. Bij de lokale jongeren denken we niet alleen aan de jonge wereldwinkeliers, maar ook aan de studentenwerkingen, de toekomstige regionale jongerenwerkingen en de Wereldwinkeliers op school. In het jongerennet zullen er vooral leden van lokale jongerenwerkingen zetelen. In het jongerennet zou er een afgevaardigde van de verschillende regio s zetelen. Het jongerennet wil daarnaast een netwerking opbouwen voor jongeren uit dezelfde regio. Binnenkort wil men komen tot concrete initiatieven van regionale jongerenwerkingen ondersteund door de trekkersgroep van het jongerennet. Eind mei is er een weekend waar men nieuwe structuren zal vormen om het JONET verder uit te bouwen.

31 2.4.4 Werkgroep X 23 Wanneer men jongerenactiviteiten organiseert werkt men met verschillende werkgroepen. Dit zijn ad hoc werkgroepen, ze zijn tijdelijk en soms maar eenmalig. Het is belangrijk dat men na de activiteit het verloop en de voorbereiding ervan in de werkgroep evalueert. Iedere werkgroep heeft zijn eigen structuur. Werkgroep X heeft drie grote verantwoordelijkheden 1 : Jongerenwebredactie: Sinds januari 2005 komen enkele jongeren bijeen om de URL wat vorm te geven. In april 2005 hebben ze een voorstel ingediend bij de webmaster, die het dan zijn definitieve vorm zal geven. Voor de webredactie kunnen er nog vervolgscenario s komen Yoco: Dit is het internationaal jongerenteam. In juli 2004 trokken zeven jonge wereldwinkeliers naar de bijeenkomst in Wenen. Prikkelteam en jongerentrefdagteam: Dit zijn twee werkgroepen die elk een jaarlijks initiatief voorbereiden dat zich richt op de jongeren in de beweging 1 Workshop stop de vergrijzing, elementen van de nationale jongerenwerking

32 2.4.5 Regionale jongerenwerkingen 24 In twee regio s (Limburg en de Zuiderkempen) bestaat er een regionale jongerenwerking. Deze worden getrokken vanuit een regionale trekkersgroep. Deze realisatie zal opbouwend te werk gaan en men hoopt zo spoedig mogelijk om enkele regionale jongerenwerkingen er bij te hebben. De regionale jongerenwerkingen draaien momenteel op een laag pitje. Het zou beter zijn als de jongerenwerkingen nog dichter gelegen dan de regio met elkaar samenwerken Studentenwerkingen Wanneer je als jongere in Gent, Brussel of Leuven studeert kan je je aansluiten bij de studentenwerking van Oxfam-Wereldwinkels. Ieder jaar worden er in oktober in iedere stad opstartvergaderingen gehouden om het jaar te plannen. Deze opstartvergaderingen worden geleid door een trekkersgroep. Ook gebeurt het dat de studentenwerking vanuit een school wordt opgestart. In Brussel is dit het geval. De studentenwerking van de Vrije Universiteit van Brussel heeft zijn eigen verkoopruimte in school waar men meermaals per week producten van eerlijke handel verkoopt. Wanneer er VUB-evenementen zijn, zorgt men ervoor dat er Wereldwinkelproducten worden gebruikt. Activiteiten worden samen georganiseerd met het Universitair Centrum voor Ontwikkelingssamenwerking. In Leuven werkt de studentenwerking samen met de studentenwerking van Hier zorgt men ook regelmatig voor een verkoopstand. Ieder jaar is er ook een startreceptie samen met Ieder mag kiezen hoeveel tijd men in de studentenwerking stopt, men vindt het niet erg wanneer iemand niet op alle activiteiten aanwezig is. De studentenwerkingen worden ondersteund door de jongerenwerker van Oxfam Wereldwinkels Nationaal. Sinds dit jaar is er een studentenfolder verschenen om studenten warm te maken voor de studentenwerkingen. 1 Gesprek met Ad Thoen, nationale jongerenwerker, 12/04/2005

33 2.4.7 De lokale jongerenwerking geschetst door de jongerenwerker van Oxfam-Wereldwinkels Nationaal Aanpak De jongerenwerker heeft een schets gemaakt over hoe een lokale jongerenwerking eruit zou moeten zien. Er kunnen verschillende organisatievormen zijn 1 : apart samen tussenin Apart Een aparte jongerenwerking komt er op neer dat de jongerenwerking naast de Wereldwinkel georganiseerd is. In theorie zou dit tot uiting komen dat de jongeren volledig zelfstandig werken, met zo weinig mogelijk middelen en hulp van de Wereldwinkel. Dit is niet zo gemakkelijk, want veel jongerenwerkingen hebben we degelijk steun nodig van de plaatselijke Wereldwinkel. Wanneer de plaatselijke Wereldwinkel een activiteit organiseert is de vraag hoe men de jongerenwerking er dan laat in mee participeren. Men kan wel samen met de Wereldwinkel (indien de jongeren dit wensen) een activiteit organiseren. Samen De jongerenwerking loopt gelijk met organisatie van de plaatselijke Wereldwinkel. Het contact tussen de jongeren en de Wereldwinkels is wederzijds. De jongeren kunnen hier op een grote ondersteuning van de Wereldwinkel rekenen. Op deze manier kan men beter samenwerken en is men van alles op de hoogte. De jongerenwerking kan dan ook inspraak hebben in de verschillende beleidsorganen van de Wereldwinkel. 1 Workshop stop de vergrijzing, interne structuur jongeren

34 26 Tussenin Deze manier van werken is moeilijk te omschrijven. De jongerenwerking werkt niet samen, maar werkt ook niet afzonderlijk. Deze manier van werken wil men meer en meer gaan promoten. Tevens is het beter dat er regelmatig samengewerkt wordt tussen jongeren en volwassenen. De werking is opperbest wanneer jongeren en volwassenen niet gescheiden van elkaar staan. Een jongerentrekker is noodzakelijk. Deze persoon kan iemand van de jongeren zelf zijn, men stelt dit ook voor. Deze persoon moet daarom niet al het werk op zichzelf nemen, maar is als het ware de voorzitter van de lokale jongerenwerking. Wanneer er geen bijeenkomst is, of wanneer de jongerenwerking een tijdje non-actief is (bvb wegens vakantie of examens) kan deze persoon samen met de Wereldwinkel dringende zaken beslissen. De jongerentrekker is de coördinator van de jongeren. Deze persoon kan de trekker zijn van een jongerenkerngroep. De jongerenkerngroep zorgt ervoor dat bijeenkomsten en activiteiten uitgewerkt zijn. Niet iedereen in de jongerenwerking kan zoveel inbreng geven, dus is deze groep de leidraad van de jongerenwerking. Een jongerenverantwoordelijke is dan de persoon die in naam van de lokale Wereldwinkel spreekt. Best is dit een beroepskracht, indien dit niet kan een vrijwilliger. Deze persoon geeft belangrijke zaken door aan de jongerenwerking. Wanneer de Wereldwinkel actie voert kan deze persoon de jongerenwerking hierop van de hoogte brengen. De jongerenverantwoordelijke brengt ook de noden en vragen van de jongerenwerking op de vergadering van de lokale Wereldwinkel. Deze taak kan ook op zich genomen worden door een jongvolwassene. Het is moeilijk om vanuit de nationale jongerenwerking een aanbod van activiteiten uit te brengen. Wel is het vanzelfsprekend dat de jongeren zoveel mogelijk meedoen aan de actiedagen die nationaal georganiseerd en opgevolgd worden. Het is belangrijk dat er een goede mix is tussen actie, vorming en amusement met en in de groep.

35 De jongerenwerking en pijlers van Oxfam-Wereldwinkels 27 Iedere groep die opstart doet dit vanuit een doelstelling. Het is vanzelfsprekend dat we zekere inhoud, visie willen geven aan onze jongerenwerking. Vanuit deze doelstelling kan men dan gericht activiteiten gaan organiseren. De doelstellingen bespreek je met de jongeren, omdat zij deze doelstellingen moeten waarmaken. Het uitgangspunt van Oxfam-Wereldwinkels is jongeren in contact brengen met mondiale thema s vanuit de specifieke invalshoek wereldhandel. Naast dit wil men de jongeren inspraak geven bij de uitbouw van de Wereldwinkelbeweging. Verder vormen de drie pijlers van Oxfam-Wereldwinkels ook de basis van een jongerenwerking. De pijlers van Oxfam-Wereldwinkels: 1 Verkoop Verkoop van producten neemt een centrale plaats in binnen Oxfam-Wereldwinkels. Hiermee wil men een voorbeeldfunctie vervullen op vlak van eerlijke handel en een tegenmacht opbouwen in het Zuiden. Jongeren kunnen zich vlot inschakelen in de verkoopswerking via de gewone Wereldwinkelwerking. Daarnaast hebben ze heel wat contacten en mogelijkheden om zelf één specifiek luik van de verkoopswerking op zich te nemen. Op één of andere manier werken met Wereldwinkelproducten, zou aan de basis moeten liggen van elke jongerenwerking. Verkoop in de praktijk sluit het best aan bij een verkoopstand op school (zie verder). Veel jongeren die actief zijn in de Wereldwinkel, zijn ook meestal actief in een jeugdbeweging. Eerlijke producten kunnen ze ook op hun kamp meepakken. Het is een achterpoortje van het educatief werk. Voor heel wat leidingsploegen zijn Wereldwinkelproducten onbekend. De jeugdbewegingen moeten goed ingelicht worden over de meerwaarde van het gebruik van Wereldwinkelproducten. Naast het benaderen van de leidingsploegen moet men ook de kookploegen benaderen. Soms heeft de leiding niets te zeggen over het kampmenu. 1 OXFAM-WERELDWINKELS, een focus op ons jongerenwerk, pijlers