RAVON Vissenweekend Drenthe & Groningen Mick Vos, Sanne Ploegaert, Arthur de Bruin & Martijn Schiphouwer

Transcriptie

1 RAVON Vissenweekend Drenthe & Groningen 2016 Mick Vos, Sanne Ploegaert, Arthur de Bruin & Martijn Schiphouwer

2 Vissenweekend Drenthe & Groningen 2016 In samenwerking met Waterschap Hunze en Aa's & Waterschap Noorderzijlvest. Stichting RAVON Postbus BK Nijmegen

3 Colofon Datum uitgave: 27 juni 17 Titel: Vissenweekend Drenthe & Groningen 2016 Samensteller: Mick Vos, Sanne Ploegeart, Arthur de Bruin & Martijn Schiphouwer Aantal pagina s inclusief bijlage: Stichting RAVON, Nijmegen

4 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Programma 4 3 Deelnemers 5 4 Vissenquiz 6 5 Resultaten 7 6 Fotocollage 12 7 Dankwoord 14

5 3 1 Inleiding Van 30 september tot en met 2 oktober 2016 vond het jaarlijkse RAVON-Vissenweekend plaats in het Drentse Eext. Samen met de waterschappen Hunze en Aa s en Noorderzijlvest is het Vissenweekend in deze regio georganiseerd, omdat er nog veel gebieden niet goed onderzocht zijn. Dankzij de vele deelnemers tijdens dit weekend was het mogelijkheid om in korte tijd veel informatie over het voorkomen van vissen te verzamelen. Op deze manier is er een beter beeld verkregen van de verspreiding van vissoorten in dit gebied. Het jaarlijks terugkerende vissenweekend van RAVON is een weekend waar iedere visfanaat naar uitkijkt. Een weekend waarin enthousiaste mensen samen hun passie beleven in het vangen van vis, de strijd om de jaarlijkse vissenquizbeker en het bijwonen van diverse interessante lezingen. Het doel van dit weekend is om mensen te enthousiasmeren, informatie te delen en om kilometerhokken te onderzoeken. Deze combinatie van factoren zorgt voor een leerzaam, interessant maar vooral een gezellig weekend. Met een groep van in totaal 58 deelnemers is het vissenweekend van 2016 wederom geslaagd met mooie vangsten van onder andere: grote modderkruiper, kroeskarper, rivierdonderpad, jonge winde en een paling van 60cm. Het vissenweekend van 2016 is georganiseerd door de RAVON-medewerkers Arthur de Bruin, Sanne Ploegaert & Martijn Schiphouwer, in samenwerking met Peter Paul Schollema (Hunze en Aa s) & Edwin van der Pauw Kraan (Noordzijlvest). Dit verslag geeft zowel een overzicht van de verzamelde gegevens als een sfeerimpressie van het RAVON vissenweekend Alle vangsten met details zijn beschikbaar via de Nationale Databank Flora & Fauna (NDFF). Foto: Jelger Herder

6 2 Programma Vrijdag 30 september 20:00 Inleiding Vissenweekend 20:30 Lezing Willem Kolvoort Beeldschone Drentse beken 21:30 Lezing Peter Paul Schollema - Historie en ontwikkeling Hunzedal Zaterdag 1 oktober 08:00 Ontbijt 09:00 inventarisaties in verschillende gebieden 18:00 BBQ 19:30 Lezing Edwin van der Pouw Kraan Ruim baan voor vissen 20:00 Vissenquiz Remco Ploeg 20:30 Zaklampvissen, duiken, snorkelen (voor de liefhebbers) Zondag 2 oktober 08:00 Ontbijt 09:00 Inventarisaties in verschillende gebieden voornamelijk zegenvisserij

7 5 3 Deelnemers In totaal hebben 58 mensen deelgenomen aan het vissenweekend. Daarvan hebben 47 personen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om te overnachten. Onderstaand de lijst van deelnemers aan het Vissenweekend. Aad Meima Andres Monna Arthur de Bruin Astrid Medema Bas Slot Bregtje Kuik Bruno Bosman David de Wit Dennis Alberts Dirk Dijkshoorn Edo de Jong Edwin van der Pauw Kraan Emil Kuijs Esther Meima Gabi Henk de Boer Jan Kranenbarg Jelger Herder Jelle Wissink Jesper Berndsen John Melis John Toonen Ken Jipping Lars Monna Lodewijk Krapels Loes Kuiper Maarten Bruns Maarten Flikweert Maarten van der Beek Marnix van Schaik Martijn Schiphouwer Melchior Leutscher Mick Vos Milan Kuik Milou van Voorst Natasja Nachbar Niels Römgens Onno Drent Peter Paul Schollema Remco Ploeg Rob Poot Robin Olde Wolbers Sander Rosendaal Sander van der Linde Sanne Ploegaert Saskia Kuik Sil Beers Teddy Dolstra Theo Schuurmans Theodoor Braaksma Tom Urbanus Tristan da Graςa W. Olbers Willem Kolvoort Wim van de Heuvel Wouter van der Heij Youp van den Heuvel

8 4 Vissenquiz Zoals ieder jaar werd de kennis van de deelnemers uitvoerig getest met de Vissenquiz. Dit jaar werd deze verzorgd door de winnaar van 2015, Remco Ploeg. Met de maar liefst 50 vragen gaf Remco een erg leuke, pittige en leerzame quiz. De deelnemers zijn uitvoerig getest op hun kennis van zowel de inheemse vissen als de exoten in onze wateren. Gedetailleerde soortkenmerken en harde feiten kwamen aan bod. Zie onderstaande figuren 4.1 & 4.2 voor een tweetal leuke vragen tijdens deze quiz. De grote winnaar van de quiz 2016 is RAVON-medewerker Martijn Schiphouwer. Hij heeft vol trots de vissenquizbeker en de Fiskatlas Fryslân in ontvangst genomen en mag in 2017 de quiz verzorgen. Figuur 4.1: Vraag 8 uit de vissenquiz Het goede antwoord is: beekprik, snoek en bermpje. Figuur 4.2: Vraag 23 uit de vissenquiz Hoe goede antwoord is: Sneep

9 7 5 Resultaten Tijdens het vissenweekend in Drenthe en Groningen zijn door verschillende groepen 43 kilometerhokken geïnventariseerd. In totaal zijn er 23 verschillende vissoorten waargenomen, waaronder beschermde en zeldzame als soorten. Het aantal kilometerhokken waarin een soort is waargenomen is weergegeven in tabel 5.1). De volledige lijst met soorten per kilometerhok is te vinden in Bijlage 1. De grote modderkruiper is een beschermde vissoort die in 5 kilometerhokken is aangetroffen tijdens dit vissenweekend (figuur 5.1). Een andere moerassoort die is waargenomen is de kroeskarper (zie figuur 5.3). Er zijn ook verschillende bijzondere soorten waargenomen van stromend water, waaronder de rivierdonderpad (zie figuur 5.4), rivierprik (zie figuur 5.5) en serpeling (zie figuur 5.6). We hadden gehoopt om jonge winde aan te treffen nabij geschikte voorplantingslocaties in het Lieversche diep, maar hier zijn ze niet aangetroffen. Wel werd winde in twee andere kilometerhokken waargenomen (figuur 5.2). Er zijn vrijwel geen exoten gevangen. De snoekbaars is de enige exotische soort die tijdens dit weekend gevangen is, hij is waargenomen in vier van de geïnventariseerde kilometerhokken. Het noordoostelijke gedeelte van Nederland is in mindere mate gekoloniseerd door exoten, door de geïsoleerde ligging. Zo zijn er bijvoorbeeld ook geen exotische grondel is aangetroffen, die in de meeste gebieden oprukken vanuit de grote rivieren. Het wijdst verspreid was de zeelt, die in 26 van de 43 kilometer is aangetroffen. De riviergrondel en tiendoornige stekelbaars zijn in 21 verschillende kilometerhokken waargenomen, op de voet gevolgd door de kleine modderkruiper die is aangetroffen in 19 kilometerhokken.

10 Tabel 5.1: Aangetroffen vissoorten per locatie en het aantal kilometerhokken (aanvullende informatie te vinden in bijlage 1, detailinformatie via NDFF). Soort Aantal kilometer hokken Alver 1 Baars 17 Bermpje 9 Blankvoorn 16 Brasem 6 Driedoornige stekelbaars 2 Grote modderkruiper 5 Kleine modderkruiper 19 Kolblei 9 Kroeskarper 1 Paling 4 Pos 13 Rietvoorn 12 Rivierdonderpad 4 Riviergrondel 21 Rivierprik 1 Serpeling 2 Snoek 18 Snoekbaars 4 Tiendoornige stekelbaars 21 Vetje 10 Winde 2 Zeelt 26

11 9 Figuur 5.1: De kilometerhokken waar de grote modderkruiper is aangetroffen (rood) tijdens het Vissenweekend. Figuur 5.2: De kilometerhokken waar de winde is aangetroffen (rood) tijdens het Vissenweekend.

12 Figuur 5.3: De kilometerhokken waar de kroeskarper is aangetroffen (rood) tijdens het Vissenweekend. Figuur 5.4: De kilometerhokken waar de rivierdonderpad is aangetroffen (rood) tijdens het Vissenweekend.

13 11 Figuur 5.5: De kilometerhokken waar de rivierprik is aangetroffen (rood) tijdens het Vissenweekend. Figuur 5.6: De kilometerhokken waar de serpeling is aangetroffen (rood) tijdens het Vissenweekend.

14 6 Fotocollage Met dank aan de fotografen onder de deelnemers is er een sfeerimpressie samengesteld van de mooie foto s die gemaakt zijn tijdens het RAVON-vissenweekend. De hele verzameling foto s zijn terug te vinden op in het fotoalbum onder de naam: Vissenweekend 2016.

15 13

16 7 Dankwoord We willen Peter Paul Schollema (Waterschap Hunze en Aa s) en Edwin van der Pauw Kraan (Waterschap Noorderzijlvest) bedanken voor hun input bij het uitzoeken van de geschikte gebieden. Het weekend was tevens mede mogelijk dankzij een financiële bijdrage van Waterschap Hunze en Aa s en Waterschap Noorderzijlvest. Daarnaast zijn we dankbaar voor de interessante presentaties van Willem Kolvoort, Peter Paul Schollema & Edwin van der Pauw Kraan. Voor het verlenen van toestemming willen wij de volgende personen bedanken: Bertil Zoer (Stichting het Drentse landschap), Staatsbosbeheer; Eenheid Westerkwartier, Leon Luijten (Staatsbosbeheer Groningen), Michel Krol (Groninger Landschap) & Albert Jan Scheper (Hengelsportfederatie Groningen Drenthe). Uiteraard willen wij Remco Ploeg bedanken voor de fantastische vissenquiz; Martijn zal erg zijn best moeten doen om dit te evenaren! Tot slot willen wij alle deelnemers bedanken voor hun bijdrage en inzet tijdens het dankzij hun geslaagde vissenweekend. Wij hopen jullie allemaal de volgende keer weer terug te zien bij het Vissenweekend van 2017 dat plaatsvindt in Gelderland vanuit Bronckhorst.

17 Bijlage 1 Waargenomen soorten per kilometerhok: 15