Draaiboek eindexamens Porta Mosana College. Porta Mosana College. Schooljaar Onbegrensd jezelf LOCATIE OUDE MOLENWEG

Transcriptie

1 Draaiboek eindexamens Porta Mosana College Porta Mosana College Schooljaar Onbegrensd jezelf LOCATIE OUDE MOLENWEG

2 Draaiboek eindexamens havo 5 vwo 6 tto 6 leerlingen versie 19 april 2017

3 Inleiding Dit draaiboek beschrijft de laatste drie maanden van je opleiding havo, vwo of tto aan het Porta Mosana College. Naast dit draaiboek gelden de regels van het Eindexamenreglement Elke examenkandidaat is verplicht zijn account in Magister te linken aan zijn persoonlijke , immers alle mededelingen m.b.t. het eindexamentraject worden gedaan via Magister. Inhoud De periode tot aan het Centraal Examen Overstap havo 5 naar vwo 5 Inhalen SE s zieken toetsweek 3 Inzage SE s Uitreiking cijferlijst periode 3 Inschrijving herkansing Herkansing per.3 Facultatieve lessen Inzage herkansing Inschrijving herexamen Herexamen Uitreiking definitieve cijferlijst LSD IB Exam tto 6 Het Centraal Examen Rooster 1 e tijdvak Herkansing centrale rekentoets Lokalenrooster Tijdstippen examens Regels omtrent afmelding Vóór aanvang van het examen Het examen zelf Kandidaat te laat? Sanitaire pauze/ziekte Fraude Na afloop Eten en drinken Calamiteiten centrale examens Spelling Nederlands in het centraal examen Dyslexie en hulpmiddelen kleurenblindheid Computergebruik Lijst van toegestane hulpmiddelen-algemeen Toegestane hulpmiddelen vakspecifiek havo Toegestane hulpmiddelen vakspecifiek vwo Toelichting bij hulpmiddel woordenboek De periode na het Centraal Examen De uitslag 1 e tijdvak De uitslag zelf Wanneer ben je geslaagd? Hoe wordt je eindcijfer berekend? Het combinatiecijfer. Wat is dat? Inzage toetsen centraal examen Inschrijving 2 e tijdvak Het 2 e tijdvak De uitslag 2 e tijdvak Tenslotte De diploma-uitreiking Boeken inleveren pg.5 pg.6 pg.6 pg.7 pg.7 pg.7 pg.7 pg.7 pg.8 pg.8 pg.8 pg.9 pg.9 pg.9 pg.9 pg.9 pg.9 pg.10 pg.10 pg.11 pg.12 pg.13 pg.13 pg.15 pg.15 pg.16 pg.17 pg.17 pg.18 pg.18 pg.18 pg.18 pg.19 pg.19 2

4 De periode tot aan het centraal examen MAART 2017 za start zomertijd 2017 (klok een uur vooruit) zo 26 wk 13 start eind per.3 wk.8 ma toetsdag H5 en VT6 di toetsdag H5 en VT6 wo toetsdag H5 en VT6 do 30 toetsdag inhaaldag SE's H5, VT6 vr 31 toetsdag H5, VT6: roostervrije dag APRIL 2017 za 1 zo 2 wk 14 start eind per.3 wk.9 ma 3 lessen H5, VT6 (rooster volgt) di 4 lessen H5, VT6 (rooster volgt) wo 5 lessen H5, VT6 (rooster volgt) uitreiking cijferlijst H5, VT6 per.3 do deadline reacties H5, VT6 op uitgereikte cijferlijst per.3 tot inschrijving H5, VT6 voor herkansing per vr 7 za 8 zo 9 wk 15 start eind per.4 wk.1 ma 10 H5, VT6: roostervrije dag di 11 H5, VT6: roostervrije dag wo herkansing H5, VT6 over per do facultatieve lessen H5, VT6 (in overleg tussen leerlingen en docent) vr facultatieve lessen H5, VT6 (in overleg tussen leerlingen en docent) inzage herkansingen (olc2) inschrijven herexamen schoolexamenvakken H5, VT6 za 15 zo 16 1e Paasdag wk 16 start eind per.4 wk.2 ma 17 2e Paasdag di herexamen schoolexamenvakken H5, VT facultatieve lessen H5, VT6 (in overleg tussen leerlingen en docent) wo facultatieve lessen H5, VT6 (in overleg tussen leerlingen en docent) uitreiking definitieve SE cijferlijst H5, VT6 do 20 H5, VT6: roostervrije dag deadline reacties n.a.v. definitieve SE cijferlijst H5, VT6 vr 21 LSD (Laatste School Dag) H5, VT6 cijfers SE H5 en VT6 naar Inspectie (Bronnen) 3

5 Overstap havo 5 naar vwo 5 1 april is de deadline voor aanmelding van de overstap van havo 5 naar vwo 5. Inhalen SE s zieken toetsweek 3 Op donderdag 30 maart worden tussen 08.30u en 12.30u de ED s ingehaald door zieken tijdens toetsweek 3. Voorwaarde voor deelname is correcte afmelding bij de servicebalie op alle dagen dat je iets hebt gemist, inclusief een brief van ouders bij terugkeer in school. Inzage SE s Op maandag 3 t/m woensdag 5 april worden de SE s besproken. Het rooster hiervoor volgt zoals gebruikelijk via Magister. Na de toets inzage is wijziging van je cijfers voor ED s van de laatste periode niet meer mogelijk, tenzij via een herkansing of herexamen. Uitreiking cijferlijsten periode 3 Op woensdag 5 april ontvang je om 13.30u jouw cijferlijst. Rooster volgt. Aanwezigheid is verplicht. Op basis van deze cijferlijst bepaal je of je deelneemt aan een laatste herkansing op woensdag 12 april of een herexamen op dinsdag 18 april. Inschrijving voor herkansing Inschrijven voor de herkansing over periode 3 gebeurt via Magister, uiterlijk op donderdag 6 april tot 24.00u. Het rooster en de lokalenindeling van de herkansingen op woensdag 12 april verschijnt via Magister. Herkansing per.3 Deze herkansing vinden plaats om 08.30u op woensdag 12 april. Facultatieve lessen Voor de dagen met facultatieve lessen (13 t/m 19 april) geldt een aangepast lesrooster voor H5 en VT6. Van elk vak worden twee lesuren ingeroosterd. Over het bijwonen van deze lessen en de inhoud ervan maak je persoonlijk of in groepsverband afspraken met je docent. Die les gaat dus alleen door als jij hiertoe actie hebt ondernomen. Inzage herkansing per.3 Op vrijdag 14 april kun je om 13.30u jouw herkansing inzien. Daarna kun je eventueel nog inschrijven voor een herexamen. Na deze inzage is wijziging van je cijfers niet meer mogelijk. Inschrijven voor herexamen Wie wil deelnemen aan het herexamen, schrijft hiervoor via Magister in, uiterlijk op vrijdag 14 april, 15.00u. Let op: je kunt alleen deelnemen aan een herexamen voor een schoolvak waarvan het afgeronde resultaat minder is dan een 6 (feitelijk dus lager dan 5,5). Herexamen Dit betreft schoolexamenvakken, dus vakken zonder centraal schriftelijk examen. Het is een eenmalige herkansing over de totale leerstof van het schoolexamenvak. Je mag deelnemen als je SE eindcijfer lager is dan een 5,5. Het herexamen is op dinsdag 18 april om 08.30u. Uitreiking definitieve cijferlijsten Op woensdag 19 april ontvang je om 14.30u van je mentor je definitieve cijferlijst voor het schoolexamendeel. Je bent verplicht deze te komen afhalen en na controle te ondertekenen en weer in te leveren. Je krijgt zelf ook een exemplaar. LSD Het programma en de spelregels voor de Laatste School Dag op vrijdag 21 april worden separaat verstrekt door de commissie LSD. Vrijdag 21 april is tevens de dag waarop de school de schoolexamenresultaten doorgeeft aan de Inspectie. 4

6 za 22 zo 23 wk 17 start eind ma 24 di 25 wo 26 Meivakantie do 27 Koningsdag vr 28 za 29 zo 30 MEI 2017 wk 18 start eind ma 1 Meivakantie di 2 wo IB Exam tto 6 (paper 1) do IB Exam tto 6 (paper 2) Dodenherdenking vr 5 Bevrijdingsdag za 6 zo 7 wk 19 start eind per.4 wk.3 ma 8 di 9 IB Exam tto 6 Tijdens de meivakantie vindt op woensdag 3 mei om 12.00u een examen plaats voor leerlingen van tto 6. Het betreft IB English A2 Higher level, paper 1. Het schoolgebouw is open vanaf 11.30u. Op donderdag 4 mei vindt om 09.00u het tweede deel van het IB Exam plaats: paper 2. Het schoolgebouw is open vanaf 08.30u. 5

7 Het centraal examen Ook dit jaar is weer beschikbaar voor alle examenkandidaten. Deze site is ontwikkeld om als mobiele web app optimaal te functioneren, zodat hij door examenkandidaten op smartphone of tablet bezocht kan worden. Daarnaast is de website natuurlijk ook via de computer goed toegankelijk. Op de website kun jij een examenrooster op maat samenstellen, door jouw niveau en vakkenpakket te selecteren. Bij ieder vak worden de toegestane hulpmiddelen weergegeven en na afname verschijnen de correctievoorschriften online. De website biedt daarnaast praktische informatie ter voorbereiding op de examens: oefenexamens, de slaag-/ zakregeling, algemene regels en tips. Mei 2017 wo 10 start eind per.4 wk.2 1e tijdvak havo scheikunde vwo Nederlands do 11 havo vwo havo Nederlands vwo management en organisatie vr 12 havo geschiedenis vwo geschiedenis havo Frans vwo Engels za 13 zo 14 wk 21 start eind per.4 wk.3 ma 15 havo aardrijkskunde vwo Duits havo biologie vwo wiskunde A, B, C di 16 havo muziek vwo aardrijkskunde havo economie vwo natuurkunde wo 17 havo vwo Latijn havo Engels vwo tekenen do 18 havo Duits vwo maatschappijwetenschappen havo tekenen vwo scheikunde vr 19 havo vwo havo wiskunde A, B vwo Frans za 20 zo 21 6

8 Mei e tijdvak wk 22 start eind per.4 wk.4 ma 22 havo maatschappijwetenschappen vwo havo natuurkunde vwo biologie di 23 havo vwo muziek havo management en organisatie vwo economie wo 24 havo vwo Russisch vwo Extra afnamedag rekentoets Herkansing centrale rekentoets De herkansing voor de centrale rekentoets voor vwo examenleerlingen vindt plaats op 24 mei. Leerlingen van havo 5 kunnen herkansen tussen 29 mei en 9 juni. Schema volgt. Lokalenrooster Een overzicht van het rooster waar je eindexamens plaatsvinden, vind je t.z.t. op Magister. Zorg dat je in de juiste zaal of het juiste lokaal bent. Aanwezigheidslijsten en aantallen van examens zijn daarop afgestemd. Soms zijn er zowel voor havo als voor vwo examens in één ruimte. Neem dan plaats volgens de aanwijzingen op de tafels. De leerlingen met tijdverlenging of computergebruikers doen hun eindexamens in lokaal 309 en/of in 310. Volg ook hier weer de roosters goed op. Het luistert nauwkeurig en geeft veel rust als je meteen op de goede plek zit. Tijdstippen examens De examenruimte wordt telkens een kwartier voor aanvang van het examen geopend, dus om 08.45u en om 13.15u. Zorg dat je er dan ook bent. Tien minuten voor de start van elk examen wordt begonnen met de controle van de aanwezigheid, melding van examenregels en hulpmiddelen. Stipt om 09.00u of om 13.30u wordt gestart met het examen. Regels omtrent afmelding Mocht je onverhoopt ziek worden in de eindexamenperiode, volg dan de regels omtrent ziekmelding stipt op (zie Eindexamenreglement op Magister). Regels en afspraken tijdens het Centraal Examen Vóór aanvang van het examen 1. Vijftien minuten voor aanvang van elk examen wordt de examenruimte geopend. De surveillanten wijzen de examenleerlingen op het volgende: 1.1. Gsm s en andere apparatuur met een internetverbinding worden volledig uitgezet (dus niet op stil of trillen ) en worden opgeborgen in de tas. Er hangt in elke examenruimte een klok Tassen, jassen, etuis, e.d. worden verzameld voor of achter in de examenruimte. Op de tafel mogen aanwezig zijn schrijfgerei en de officieel toegestane hulpmiddelen (zie Lijst van toegestane hulpmiddelen ). 2. Tien minuten vóór aanvang van elke zitting wordt door de surveillanten aan de hand van het proces-verbaal gecontroleerd of elke kandidaat aanwezig is. Is een kandidaat afwezig, dan wordt naar huis gebeld op het telefoonnummer dat bekend is bij de school. 3. Aansluitend worden de toegestane hulpmiddelen gecontroleerd. Het examenwerk wordt uitsluitend op door de school gewaarmerkt papier gemaakt. 4. Tenslotte worden door de surveillanten mededelingen gedaan omtrent het voortijdig verlaten van de examenruimte. Dat mag: 4.1. één uur voor het formele eindtijdstip. 7

9 4.2. een half uur voor het formele eindtijdstip op het formele eindtijdstip. In alle gevallen geldt 4.4. dat de surveillanten deze tijdstippen tijdens het examen zullen aankondigen, 4.5. dat het verlaten van de examenruimte in volledige stilte dient te gebeuren, 4.6. dat dit, indien er kandidaten zijn met tijdverlenging, ook geldt voor het formele eindtijdstip, en 4.7. dat de kandidaat de examenopgaven en eventuele kladblaadjes alleen op het formele eindtijdstip mag meenemen buiten de examenruimte. 5. De surveillant laat door een of meerdere examenleerlingen de enveloppe met opgaven controleren op correctheid van datum, tijd en vak. Pas nadat dit is geverifieerd, wordt het gesealde pakket geopend. Het examen zelf 6. Het openen van het examenpakket is het formele startsein van het examen. Vanaf dat moment is iedereen stil. Onmiddellijk nadat het pakket door de surveillant is geopend, worden de opgaven en de eventuele bijlagen uitgedeeld. Na het openen van het pakket met opgaven is het verboden enige mededeling of inlichting over het werk te verstrekken. 7. Controleer bij aanvang van het examen of je ook alle opgaven gezien hebt. Bij enkele examens zijn bijlagen. Noteer hierop altijd je naam en examennummer. Bijlagen moeten altijd worden ingeleverd, al staat er alleen je naam op. Controleer voordat je inlevert nauwkeurig of je ook alle uitwerkingen inlevert. Na het verlaten van de examenzaal mag je onder geen beding meer verder werken aan het betreffende examen ofwel daarvoor nog iets inleveren of wijzigen. Schuif de uitwerkingen in elkaar tot één pakketje. 8. Werk overzichtelijk, schrijf netjes en duidelijk en doe dat met pen, tenzij anders wordt vermeld. Kandidaat te laat? 9. Een kandidaat die te laat komt, mag tot uiterlijk een half uur na het begin van de zitting worden toegelaten. Deze kandidaat levert het werk in op het tijdstip dat is aangegeven als het einde van de zitting. 10. Een kandidaat die meer dan een half uur te laat komt, kan niet meer deelnemen aan de zitting. Bij een geldige reden kan de directeur/secretaris eindexamen oordelen dat de kandidaat voor dit vak verwezen wordt naar het tweede tijdvak. Bij de overige zittingen dienen zij wel reglementair aanwezig te zijn. Sanitaire pauze/ziekte 11. De kandidaat mag de examenruimte uitsluitend verlaten met toestemming van een surveillant. Ingeval van een sanitaire pauze wordt de examenleerling begeleid door een surveillant. 12. Een kandidaat die tijdens het examen onwel wordt, kan onder begeleiding van een surveillant de examenruimte verlaten. In overleg met de kandidaat beoordeelt de directeur/secretaris eindexamen of de kandidaat na enige tijd het werk kan hervatten. Indien de kandidaat na enige tijd het werk hervat, kan de gemiste tijd aan het einde van de zitting worden ingehaald. Als de kandidaat het werk niet hervat, kan de directeur/secretaris eindexamen, zo mogelijk mede op grond van een medische verklaring, aan de Inspecteur verzoeken te beslissen, dat het voor een deel gemaakte werk ongeldig is. Indien de Inspecteur het werk ongeldig verklaart, maakt de kandidaat het gemiste werk in het tweede tijdvak. 13. Het deelnemen aan een zitting betekent, dat het eenmaal gemaakte werk zijn geldigheid behoudt. Het heeft dus geen zin om achteraf eigen ziekte of zeer bijzondere omstandigheden aan te voeren als mogelijke argumenten om het examen in de tweede periode te maken; men dient dit dan vóór een zitting aan de secretaris van het eindexamen te melden. 14. Als een kandidaat door een ziekte één of meerdere zittingen mist, kan de sectordirecteur mede op grond van een medische verklaring, beslissen dat de kandidaat het gemiste werk in de tweede periode of derde periode maakt. 8

10 Fraude 16. Bij bedrog vóór, tijdens of na de zitting wordt de kandidaat de deelneming of verdere deelneming aan het centraal examen ontzegd. 17. Indien de kandidaat in enig ander opzicht handelt in strijd met de voorschriften, kan de directeur/secretaris eindexamen hem de verdere deelneming aan het examen ontzeggen of het diploma onthouden. Na afloop 18. Een kwartier voor het formele eindtijdstip meldt de surveillant dit aan de kandidaten. Nadat de formele werktijd is verstreken blijven de kandidaten op hun plaats zitten. Hen wordt medegedeeld te stoppen met schrijven. De surveillanten halen het werk inclusief eventuele bijlagen (allen voorzien van naam en kandidaat-nummer) op. De surveillanten leggen alle werken in alfabetische volgorde in de map en controleren of alle werken (inclusief bijlagen) zijn ingenomen en noteren het tijdstip van inlevering per kandidaat. Pas nadat dit is gebeurd, mogen de kandidaten de ruimte in stilte verlaten. Kandidaten met tijdverlenging mogen 30 minuten langer doorwerken. Eten en drinken Een kleinigheid eten en drinken tijdens het examen is toegestaan. Zorg er voor dat het nuttigen daarvan geen irritaties bij je medekandidaten oproept. Open daarom de verpakkingen van de etenswaren vóór aanvang van het examen. Calamiteitenplan centrale examens Voor eventualiteiten waarbij de geheimhouding van de examens geschonden is of afname niet mogelijk is, hebben de examenorganisaties een calamiteitenplan opgesteld. In het meest ingrijpende noodscenario kunnen één of meer centrale examens worden uitgesteld en kan het eerste en tweede tijdvak zich uitstrekken tot het moment van de aanvang van de vroegste zomervakantie. (Dit is nog niet voorgekomen, maar het is denkbaar, bijvoorbeeld bij (de dreiging van) een grootschalige epidemie. In dit verband verdient het aanbeveling dat de directeur de kandidaten er op attendeert dat het niet verstandig is om vóór juli 2017 een vakantie te plannen.) Spelling Nederlands in het centraal examen Spelling Nederlands wordt beoordeeld bij centrale examens Nederlands. In 2011 is de vakspecifieke regel omtrent formulering van antwoorden in het correctievoorschrift uitgebreid met de aanvullende bepaling: "Het is de kandidaat niet toegestaan telegramstijl te gebruiken. Voor een informatieelement dat geheel in telegramstijl is weergegeven, dienen geen scorepunten te worden toegekend. Voor een informatie-element dat gedeeltelijk in telegramstijl is weergegeven, kan maximaal de helft van het aantal scorepunten worden toegekend.". Dyslexie en hulpmiddelen Voor kandidaten met dyslexie kan de directeur op grond van het deskundigenrapport de wijze van examinering aanpassen. Hij kan de examentijd verlengen met een half uur en/of de teksten al of niet langs elektronische weg laten voorlezen. Combinaties van deze maatregelen zijn mogelijk en vaak voor de hand liggend. Voor dyslectische kandidaten kan in het eerste tijdvak een Daisy-CD-ROM met ingesproken tekst worden geleverd, of een tekstbestand dat bruikbaar is voor spraaksynthese (computerspraak, Kurzweil). In het tweede tijdvak wordt geen Daisy geleverd. Daarmee is echter het recht van de kandidaat op audio niet vervallen. De context van het tweede tijdvak maakt het de school beter dan in het eerste tijdvak mogelijk, om de audio in dit geval te leveren via een individuele voorleeshulp. 9

11 Kleurenblindheid De toegestane edities van BINAS (havo en vwo) bevatten afbeeldingen in kleur. Voor kleurenblinde kandidaten kan het soms lastig of onmogelijk zijn uit de kleurenafbeeldingen de gewenste informatie te halen. Daartoe geldt de volgende regel. Als een kandidaat de kleuren niet kan onderscheiden, dan kan een toezichthouder behulpzaam zijn. Deze kan het volgende doen: de kandidaat noemt een kleur, waarop de toezichthouder aanwijst welke delen van de figuur de door de kandidaat genoemde kleur hebben. Of de kandidaat wijst een gebied/lijn aan waarvan hij de kleur wil weten, de toezichthouder noemt de kleur. Deze methode wordt standaard zo toegepast bij aardrijkskunde (havo en vwo), met rijk en functioneel kleurgebruik in de atlas. Bij aardrijkskunde voegt de inspectie de aanwijzing toe dat het aanbeveling verdient de kandidaat afzonderlijk te plaatsen en daarmee hinder voor andere kandidaten te voorkomen. Bij BINAS blijken kleurproblemen vrij zeldzaam te zijn, bij veel afbeeldingen is het voldoende dat de kandidaat verschillen ziet en hoeft hij niet kleuren te herkennen. Bovendien weet de kandidaat door het intensieve gebruik van BINAS bij de voorbereiding op het examen of en in welke mate hij dit probleem redelijkerwijze kan verwachten. Het apart plaatsen van de kandidaten is vanwege de geringe kans/omvang niet nodig. Computergebruik De school kan toestaan dat een leerling een computer gebruikt, ook voor andere dan dyslectische kandidaten. De spellingcontrole mag zonder meer worden gebruikt bij centrale examens waarbij de spelling niet wordt beoordeeld. Aan kandidaten met een deskundigenverklaring omtrent dyslexie (volgens artikel 55 van het Examenbesluit) mag het gebruik van de spellingcontrole bij elk centraal examen worden toegestaan. De correctoren moeten de aftrekregels voor spellingfouten ook toepassen bij leerlingen die met spellingcontrole hebben gewerkt. 10

12 Lijst van toegestane hulpmiddelen bij Centraal Examen HAVO en VWO Hulpmiddelen havo en vwo Alle schriftelijke examens: Woordenboek Nederlands is toegestaan. 2. Basispakket: vakken HAVO en VWO De volgende hulpmiddelen zijn bij ieder vak van het centraal examen toegestaan: - schrijfmateriaal inclusief millimeterpapier - tekenpotlood - blauw en rood kleurpotlood - liniaal met millimeterverdeling - passer - geometrische driehoek - vlakgum - elektronisch rekenapparaat Bij de vakken waar een grafische rekenmachine is toegestaan, is ALLEEN een grafische rekenmachine toegestaan. Het is een kandidaat bij die vakken niet toegestaan de beschikking te hebben over een gewone rekenmachine. Bij de vakken zonder grafische rekenmachine is een machine met de basisbewerkingen voldoende. Meer bewerkingen zijn toegestaan, maar niet toegestaan is het gebruik van apparaten die: a. op het lichtnet aangesloten moeten worden b. tijdens het examen opgeladen moeten worden c. geluidsoverlast bezorgen d. zijn voorzien van een schrijfrol, alarminstallatie, dan wel zend- en/of ontvangstmogelijkheden e. alfanumeriek zijn f. grafieken kunnen weergeven in het afleesvenster De school zorgt voor gewaarmerkt schrijf- en kladpapier; je mag geen eigen papier meenemen naar het examenlokaal. Toegestane grafische rekenmachines in 2017 Texas Instruments: - 84 Plus - 84 Plus silver edition - 84 Plus C silver edition - 84 Plus T - 84 Plus CE-T - Nspire CX Casio: - Fx-9750Gll met reset - Fx-9860Gll (SD) met reset of examenstand: OS 2.07 en hoger - Fx-CG20 met reset of examenstand: OS 2.01 en hoger HP Prime Op machines die over CAS-functionaliteiten beschikken (HP Prime), dient deze functionaliteit te worden geblokkeerd in de examenstand. In machines met een SD-slot mag tijdens het CE geen SD-kaart zitten. Oudere types dan de hier genoemde, ook die eerder wel waren toegestaan, zijn in 2017 NIET meer toegestaan op de havo. In 2017 zijn oudere types nog wel toegestaan op vwo, maar de kans bestaat dat sommige examenopgaven daarmee niet of minder goed te maken zijn. 11

13 Verder geldt het volgende: a. Een grafische rekenmachine mag tijdens het examen niet op het lichtnet worden aangesloten of met andere apparatuur worden verbonden. b. Het is een kandidaat niet toegestaan tijdens het examen gebruik te maken van de grafische rekenmachine van een andere kandidaat. c. Het is niet toegestaan dat de kandidaat tegelijkertijd de beschikking heeft over twee (grafische) rekenmachines. d. Tijdens de centrale examens wiskunde A, B en C dient het geheugen van de grafische rekenmachine te zijn geblokkeerd door een examenstand, dan wel te zijn gewist door een reset van de gehele machine. Meer gedetailleerde informatie hierover ontvangt u via de Septembermededeling en/of Maartmededeling voor het betreffende examenjaar. Voor de meest recente informatie kunt u terecht op de websites van de verschillende fabrikanten. 3. Vakspecifieke hulpmiddelen HAVO, EXAMENJAAR 2017 HAVO Hulpmiddelen Alle vakken basispakket aardrijkskunde - BOS-atlas, 54e druk biologie - BINAS, 6 e druk - informatieboek Science data Een kandidaat mag één van beide gebruiken. Duits, Engels, Frans - woordenboek naar en van de vreemde taal - bij Engels mag ook Engels -> Engels economie - geen grafisch rekenmachine toegestaan, wel gewone M&O - geen grafische rekenmachine toegestaan, wel gewone natuurkunde - geen grafische rekenmachine, wel gewone - BINAS, 6 e druk - informatieboek Science data Een kandidaat mag één van beide gebruiken. Nederlands - Net als in 2016 geldt dat bij de cse s Nederlands havo geen gebruik mag worden gemaakt van de spellingcontrole als de computer als schrijfgerei wordt ingezet. - Net als in 2016 geldt: In afwijking van de bepaling in het voorgaande kader mag aan kandidaten met een dyslexieverklaring wel worden toegestaan om gebruik te maken van de spellingcontrole. scheikunde - geen grafische rekenmachine, wel gewone - BINAS, 6 e druk - informatieboek Science data Een kandidaat mag één van beide gebruiken. wiskunde A, B - roosterpapier in cm 2 - grafisch rekenmachine waarbij het geheugen is geblokkeerd dan wel gewist door een reset van de hele machine; geen gewone rekenmachine 12

14 4. Vakspecifieke hulpmiddelen VWO, EXAMENJAAR 2017 VWO Hulpmiddelen aardrijkskunde - BOS-atlas, 54e druk biologie - BINAS, 6 e druk Duits, Engels, Frans - woordenboek naar en van de vreemde taal - bij Engels mag ook Engels -> Engels economie - geen grafische rekenmachine toegestaan, wel gewone Latijn - woordenboek M&O - geen grafische rekenmachine toegestaan, wel gewone natuurkunde - geen grafische rekenmachine, wel gewone - BINAS, 6 e druk Nederlands - Net als in 2016 geldt dat bij de cse s Nederlands vwo geen gebruik mag worden gemaakt van de spellingcontrole als de computer als schrijfgerei wordt ingezet. - Net als in 2016 geldt: In afwijking van de bepaling in het voorgaande kader mag aan kandidaten met een dyslexieverklaring wel worden toegestaan om gebruik te maken van de spellingcontrole. scheikunde - geen grafische rekenmachine, wel gewone - BINAS, 6 e druk wiskunde A,B,C - roosterpapier in cm 2 - grafisch rekenmachine waarbij het geheugen is geblokkeerd dan wel gewist door een reset van de hele machine; geen gewone rekenmachine De toegestane hulpmiddelen worden voor ieder examen gecontroleerd. Bij gebruik van niet toegestane hulpmiddelen wordt het examen ongeldig verklaard. Let op: gebruik van correctielak is niet toegestaan. Schrijven met een potlood evenmin. Correctievoorschriften Alle correctievoorschriften van de ochtendzittingen worden op gepubliceerd om 14.00u. Die van de middagzittingen om 17.00u. Toelichtingen bij hulpmiddel woordenboek 3.1 Woordenboek Nederlands bij alle schriftelijke examens Een eendelig verklarend woordenboek Nederlands is toegestaan bij alle schriftelijke examens. In plaats van het eendelig woordenboek Nederlands mag ook gebruik gemaakt worden van een woordenboek van Nederlands naar een vreemde taal (bijvoorbeeld naar de thuistaal van de kandidaat). Bij vakspecifieke termen kan het woordenboek aanleiding geven tot verwarring. Een voorbeeld: eentonigheid heeft in het vak muziek een betekenis die niet strookt met de beschrijving in een woordenboek. In situaties zoals het gegeven muziekvoorbeeld is de vakinhoudelijke omschrijving de geldige. Voor een inhoudelijk afwijkende omschrijving worden geen punten toegekend, ook niet als de kandidaat deze omschrijving letterlijk aan het woordenboek heeft ontleend. 13

15 3.2. Woordenboek Klassieke talen Bij Latijn en Grieks is een woordenboek toegestaan en een grammaticaoverzicht (in het woordenboek of los) zonder voorbeeldzinnen en toelichting op het gebied van de syntaxis. Niet toegestaan is een woordenboek dat specifiek is toegesneden op een auteur aan wiens werk de vertaalopgave ontleend is. Bij Grieks is het woordenboek van Ch. Hupperts toegestaan inclusief het hierin opgenomen grammatica - overzicht en de alfabetische werkwoordenlijst. Ook is het toegestaan dit grammatica-overzicht en deze alfabetische werkwoordenlijst (als los boekje uitgegeven onder de naam Compendium) naast een ander Grieks woordenboek te gebruiken. Bij Latijn is het woordenboek Latijn-Nederlands van H. Pinkster toegestaan inclusief het daarin opgenomen grammaticaoverzicht. Ook is het toegestaan dit als los boekje uitgegeven grammaticaoverzicht naast een ander Latijns woordenboek te gebruiken Woordenboek moderne vreemde talen en Fries Bij de moderne vreemde talen is een woordenboek doeltaal thuistaal en thuistaal doeltaal *) toegestaan. Bij centrale examens met schrijfvaardigheid kan een woordenboek thuistaal - doeltaal de kandidaat behulpzaam zijn. Bij centrale examens zonder schrijfvaardigheid is een woordenboek thuistaal - doeltaal niet zinvol maar ook niet verboden. Een woordenboek doeltaal - thuistaal en thuistaal - doeltaal in één band is dus toegestaan. Een digitaal woordenboek is niet toegestaan. Voor Fries geldt ten aanzien van het woordenboekgebruik hetzelfde. Bij het vak Engels mag het bevoegd gezag toestemming geven om een woordenboek Engels-Engels te gebruiken in plaats van een tweetalig woordenboek. *) Voor de meeste leerlingen is Nederlands de thuistaal. Bij de centraal examens Frans is dus een woordenboek Frans Nederlands en Nederlands Frans toegestaan. Een kandidaat die Pools als thuistaal heeft mag in plaats van Frans Nederlands kiezen voor een woordenboek Frans Pools. 'Thuistaal' hoeft in dit verband niet letterlijk genomen te worden. Voorbeeld: Als Berbers de thuistaal is en een woordenboek doeltaal - Berbers is niet voorhanden, mag ook gekozen worden voor doeltaal Arabisch. 14

16 De periode na het centraal examen JUNI 2017 wk 24 start eind per.4 wk.8 ma 12 di 13 wo o.v.: bekendmaking normen cse H/V 1e tijdvak uitslag op website ontvangst H5, VT6; uitreiking voorlopige cijferlijst CE do o.v.: bekendmaking normen cse H/V 1e tijdvak uitslag op website ontvangst H5, VT6; uitreiking voorlopige cijferlijst CE inschrijving voor inzage CSE-toetsen op vr vr inzage CSE-toetsen H5, VT inschrijving (via Magister) voor 2e tijdvak CSE H5, VT6 za 17 zo 18 Vaderdag wk 25 start eind per.4 wk.9 ma havo: Engels havo: economie, maatschappijwetenschappen, Nederlands vwo: Engels vwo: economie, maatschappijwetenschappen, Nederlands di havo: Duits, Frans havo: geschiedenis, natuurkunde, scheikunde, wiskunde A vwo: Latijn vwo: Duits, Frans vwo: geschiedenis, natuurkunde, scheikunde, wiskunde A, C wo havo: tekenen havo: aardrijkskunde, biologie, management en organisatie, wiskunde B vwo: aardrijkskunde, biologie, management en organisatie, wiskunde B do vwo: muziek, Russisch en tekenen (aangewezen vakken, dus buiten school) havo: muziek (aangewezen vak, dus buiten school) vr 23 za 24 zo 25 De uitslag 1 e tijdvak De bekendmaking van de normeringen havo/vwo 1 e tijdvak is op woensdag 14 juni 08.00u De omrekeningstabellen staan om 08.00u op internet en worden verwerkt door de examencommissie u Mentoren bellen met nog niet geslaagde kandidaten u De uitslag van het 1 e tijdvak verschijnt op onze website en op Magister u De geslaagde examenkandidaten H5/VT6 worden in de kantine ontvangen met een (alcoholvrij) drankje. Zij ontvangen van hun mentoren hun voorlopige cijferlijst. In lok.204 kan deze gewaarmerkt worden t.b.v. inschrijvingen voor studies u Deadline voor inschrijving door leerlingen voor inzage CSE-toetsen op De uitslag zelf Er zijn drie mogelijkheden: 1. Je bent geslaagd en je wilt niet deelnemen aan het tweede tijdvak. 2. Je bent geslaagd en neemt deel aan het 2e tijdvak om één cijfer te verbeteren. 3. Je bent afgewezen voor het 1 e tijdvak. Deelname aan het 2 e tijdvak is mogelijk. Overleg hierover met je mentor. Deze bespreekt met jou de adviezen van je docenten. 15

17 Herziene tekst artikel 50 in gewone taal Wanneer ben ik geslaagd voor het eindexamen havo of vwo? Je slaagt voor het eindexamen van havo of vwo wanneer je gemiddeld een voldoende haalt voor alle vakken van het centraal examen. Ook mag je maximaal één 5 halen voor een van de vakken Nederlands, Engels of wiskunde. Op het vwo moet je daarnaast ten minste een 5 halen voor de rekentoets. Slagen havo en vwo Of je zakt of slaagt voor de havo of het vwo hangt af van je cijferlijst. Je cijferlijst bestaat uit: eindcijfers voor de verplichte vakken waarin je examen deed; eindcijfers voor de keuzevakken waarin je examen deed; het combinatiecijfer. Combinatiecijfer Het combinatiecijfer is het gemiddelde cijfer van vakken waarvoor je geen examen doet. Dit zijn: maatschappijleer; het profielwerkstuk; algemene natuurwetenschappen (alleen voor vwo tot en met examenjaar 2017); een aantal keuzevakken. De keuzevakken kunnen per school verschillen. Voor culturele en kunstzinnige vorming en lichamelijke opvoeding moet je een voldoende of goed hebben. Vanaf schooljaar krijg je ook voor culturele en kunstzinnige vorming een cijfer dat meetelt in het combinatiecijfer. Op vwo telt rekentoets ook mee Als je vwo doet, telt het resultaat van de rekentoets ook mee voor het behalen van je diploma. Je moet een 5 of hoger halen voor de rekentoets om te slagen. In schooljaar mag je op het vwo in totaal 1 eindcijfer 5 halen voor: Nederlands; Engels; wiskunde (behalve wiskunde D); de rekentoets. De rest van je eindcijfers moet minimaal een 6 zijn. Doe je de havo? Dan moet je de rekentoets ook maken. Maar voor jou telt het resultaat in het schooljaar nog niet mee voor het eindcijfer. Cijfers centrale examens Je bent geslaagd als je gemiddelde cijfer voor de vakken van het centrale examen ten minste een voldoende is. Dat is onafgerond een 5,5. Is dat zo? Dan geldt aanvullend 1 van de volgende voorwaarden: alle eindcijfers zijn een 6 of meer; 1 eindcijfer is een 5 en alle andere eindcijfers een 6 of meer; 1 eindcijfer is een 4 en de overige eindcijfers zijn een 6 of hoger én het gemiddelde van alle eindcijfers is een 6.0 of hoger; voor 2 vakken zijn de eindcijfers 4 en 5 of 2 x 5 en het gemiddelde van alle eindcijfers is 6.0 of meer. Deze eisen gelden ook als je vanuit het voortgezet onderwijs voor 1 of meer vakken naar het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (vavo) gaat. 16

18 Eindcijfers Nederlands, Engels en wiskunde Bij je eindcijfers in het rijtje Nederlands, Engels en wiskunde mag je maar één 5 hebben. Als je vwo doet, valt vanaf schooljaar ook de rekentoets in dit rijtje. Voor de andere vakken in dit rijtje moet je dan een voldoende halen, dus 6 of hoger. Daarnaast moet je voor culturele en kunstzinnige vorming en lichamelijke opvoeding een voldoende of goed hebben gehaald. Berekenen gemiddeld cijfer centraal examen Ga bij het berekenen van het gemiddelde cijfer van het centraal examen uit van het onafgeronde cijfer. Je moet ten minste een 5,5 halen. Daarna gelden de overige uitslagbepalingen. Heb je gemiddeld een 5,4 gehaald? Dan ben je gezakt. Vaststellen eindcijfer havo of vwo Het eindcijfer voor elk vak van het eindexamen is een afgerond cijfer van 1 tot en met 10. Dit is het gemiddelde van je cijfer voor het schoolexamen en het centraal examen. Is het 1e cijfer (van het eindcijfer) achter de komma een 4 of lager? Dan wordt het eindcijfer naar beneden afgerond. Is dat cijfer achter de komma een 5 of hoger? Dan wordt het eindcijfer naar boven afgerond. Bijvoorbeeld: je haalt voor het schoolexamen een 5,3 en voor het centraal examen een 5,6. Dit is gemiddeld een 5,45. Op de eindlijst wordt dit een 5. Heeft een vak alleen een schoolexamen en geen centraal examen? Dan is het cijfer voor het schoolexamen meteen het eindcijfer. De directeur van de school stelt per vak het eindcijfer vast. Extra examenvak havo of vwo Je kunt niet zakken op een onvoldoende voor het examen in een extra vak. Maar je moet dan wel zonder dit extra vak voldoen aan de eisen om te slagen. 17

19 Inzage toetsen centraal schriftelijk examen Kandidaten die hun gemaakte cse-werken willen inzien, kunnen zich hiervoor inschrijven via Magister op donderdag 15 juni, tot 24.00u. De leerlingen die zich op 15 juni hiervoor via Magister hebben aangemeld, zijn op vrijdag 16 juni van 14.20u-15.10u welkom voor het inzien van hun examenwerken in olc 2. Dat gebeurt in aanwezigheid van de examinator en de secretaris eindexamens. Inschrijving 2 e tijdvak De deadline voor het inschrijven voor het 2 e tijdvak is op vrijdag 16 juni, 15.45u via Magister. Bij niet of niet-tijdig inschrijven gaan we ervan uit dat je afziet van deelname in het 2e tijdvak. Het 2 e tijdvak De vakken Muziek (havo) en Tekenen (havo en vwo) zijn de zgn. aangewezen vakken. Het 2 e tijdvak voor deze vakken vinden niet op school plaats, maar elders in het land. Deelnemers aan een examen in een aangewezen vak dienen zich te kunnen legitimeren. JUNI 2017 wk 26 start eind per.4 wk.10 ma 26 di 27 wo 28 do 29 vr o.v.: bekendmaking normen cse H/V 2e tijdvak uitslag 2e tijdvak op website ontvangst H5, VT6 2e tijdvak, uitreiking voorlopige cijferlijst JULI 2017 wk 26 start eind per.4 wk.10 za 1 zo 2 wk 27 start eind per.4 wk.11 ma 3 di 4 wo 5 do diploma-uitreiking havo 5 groep diploma-uitreiking havo 5 groep 2 vr diploma-uitreiking vwo/tto NG/NT profielen diploma-uitreiking vwo/tto CM/EM profielen za 8 zo 9 De uitslag 2 e tijdvak De bekendmaking van de normeringen havo/vwo 2 e tijdvak is op vrijdag 30 juni. De planning van die dag is als volgt: 08.00u De omrekeningstabellen staan om 08.00u op internet en worden door de examencommissie verwerkt u De uitslag van het 2 e tijdvak verschijnt op onze website en op Magister u De geslaagde examenkandidaten 2 e tijdvak H5/V6 worden in de kantine ontvangen met een (alcoholvrij) drankje. Zij ontvangen van hun mentoren hun voorlopige cijferlijst. Ook de zgn. profielverbeteraars kunnen hun resultaat komen afhalen. 18

20 De diploma-uitreiking Deze vindt plaats in de hal van school. Wij rekenen op de aanwezigheid van jou en twee gasten. Mocht je onverhoopt niet aanwezig kunnen zijn, laat dit dan weten aan de secretaris eindexamen. We maken dan een afspraak over hoe jij je diploma in bezit krijgt. Het programma van de diploma-uitreiking omvat een officieel gedeelte met toespraken van de directeur en de mentoren. Daarna vindt de feitelijke uitreiking van je diploma plaats, waarbij jij je handtekening zet. Ter afsluiting is er een gezellig samenzijn in de kantine, met een hapje en een alcoholvrij drankje. Boeken inleveren Je laatste actie op school is het inleveren van je boeken. Via Magister ontvang je hierover tijdig bericht. En dan op naar het volgende hoofdstuk in je leven. Veel succes Ben Perry secretaris eindexamen 19