De zeven werelden van de techniek

Transcriptie

1

2 De zeven werelden van de techniek De zeven werelden van de techniek... 3 Wereld 1: Water, Energie & Natuur...4 Focus: De studie Duurzame Ontwikkeling...6 Wereld 2: Voeding & Vitaliteit... 8 Focus: De dierwetenschapper...10 Technische Hoogstandjes Profielkeuze!...13 Wereld 3: Mens & Medisch Focus: Bewegingswetenschappen Colofon Redactie: Annelies van der Leeuw Marieke Mulder Vormgeving: Us Media ( 2009) usmedia.nl Wereld 4: Mobiliteit & Ruimte...18 Focus: Werken als adviseur Mobiliteit & Logistiek...20 Hollandsch Glorie: De Fietsfabriek Wereld 5: Lifestyle & Design Focus: Het ontwerpbureau Wereld 6: Market & Money...28 Focus: De ICT-projectleider...30 Wereld 7: Science & Exploration Focus: Werken bij het KNMI Dit is een uitgave van Stichting Techniek Talent.nu techniektalent.nu youtech.nl Postbus AK Woerden info@techniektalent.nu Benieuwd of een technische studie misschien wat voor je is? Sta je voor je profielkeuze en ben je benieuwd wat je met Natuur & Techniek of Natuur & Gezondheid kunt? Techniek Talent laat je in dit boekje graag iets meer zien van de uitdagende mogelijkheden die er liggen in de techniek! Techniek is uitdagend en spannend en met de keuze voor deze sector kun je bovendien alle kanten op! Je kunt bijvoorbeeld wereldwijd werken of je ontwikkelen binnen adviesfuncties. Maar denk ook aan ontwerp en constructie, onderzoek en ontwikkeling, planning en coördinatie. Ook zijn er commerciële en managementbanen te vinden waarvoor een technische achtergrond ontzettend belangrijk is. De zeven werelden van de techniek Techniek is overal aanwezig. Vaak realiseren we ons niet eens hoeveel techniek er zit in de dingen waar we dagelijks gebruik van maken. En niet alleen de auto en de tv! Ook bij de ontwikkeling van websites, je pinpas en je voedsel komt een behoorlijk staaltje techniek kijken. In dit boekje zetten wij de zeven verschillende werelden van de techniek voor je uiteen. Op deze manier krijg je een idee welke mogelijkheden de techniek biedt en hoeveel verschillende richtingen je ermee op kunt. De wereld van techniek biedt alles: voor onderzoekers, creatievelingen, sleute laars en carrièrejagers. Per wereld krijg je ideeën over de verschillende opleidingen en beroepen die hierbij horen. Daarnaast staan er interviews in met mensen die in deze sector studeren of aan het werk zijn: de technische helden zelf! 2 3

3 wereld 1. Water, Energie & Natuur Water, Energie & Natuur Met deze wereld heb je elke dag te maken. Van het water dat uit de kraan komt tot de Deltawerken en van de stroom uit het stopcontact tot een compleet windmolenpark! Maritieme Techniek Omdat we grotendeels onder de zeespiegel wonen is de kans groot dat jouw droge voeten mogelijk gemaakt worden door techniek. Waterkeringen, dijken en sluizen voorkomen allemaal dat ons lage landje onder water loopt. Deze wereld is bovendien bijna letterlijk hot. Klimaatverandering staat hoog op de agenda. De mensen die werken in deze wereld zoeken daarom naar oplossingen voor schonere energie. Windmolens, zonnepanelen, de isolatie van huizen en gebouwen, aardwarmtecentrales, maar ook het ontwikkelen van manieren om zuiniger om te springen met gas en olie. Er is volop werk te vinden in de wereld van Water, Energie & Natuur. Deze wereld biedt volop afwisseling, uitdaging, vrijheid en natuurlijk toekomstperspectief! 4 Beroepen: Aan de slag! Wil jij aan de slag in de scheepvaart? Tijdens deze studie leer je onder meer alles over het ontwerpen van schepen en het bouwen van boorplatforms. Kennis van waterstromingen en vaarroutes is hierbij essentieel. Beroepen: specialist kustverdediging, adviseur waterkeringen, technicus op een booreiland Landschapsarchitectuur en Ruimtelijke Planning Je houdt je bezig met ontwikkelingen van de ruimte op aarde en houdt de wensen van de mens en de natuurlijke omgeving in de gaten. Je ontwerpt en ontwikkelt woonwijken of winkelcentra, maar ook polders of parken. Beroepen: landschapsarchitect, planner, beleidsmedewerker, onderzoeker. Bodem, Water & Atmosfeer De opleiding richt zich op alle ruimtelijke, chemische en biologische processen op aarde. Je leert welke processen zich afspelen in de bodem, het water en de atmosfeer. Met modellen leer je bepalen wat de gevolgen zijn van verschillende toekomstscenario s zoals klimaatverandering en drinkwatervoorzieningen. Beroepen: adviseur, ingenieur, beleidsmedewerker bij de overheid, projectleider bedrijfsleven 5

4 Water, Energie & Natuur Focus: De studie Duurzame Ontwikkeling "Zo zit je de ene dag te lunchen met iemand die alles weet van kernenergie en de andere dag met iemand die duikboten ontwerpt." Wouter Meindertsma (24) Opleidingen: Master Sustainable Development en Bachelor Celbiologie, Universiteit Utrecht Beroep: Trainee bij TNO in Utrecht Sustainable Development vertel! De master heet ook wel Duurzame Ontwikkeling en is een combinatie van natuurkunde, economie, milieukunde en bestuurskunde. Je leert hoe je zonnecellen, windmolens en andere vormen van schone energie kunt aanleggen, wat de kosten zijn en wat het oplevert aan energie. Je zoekt een balans tussen natuur, geld en mensen. Ik heb gekozen voor deze studie omdat ik iets wil doen aan de problemen op deze wereld; het vervuilde milieu, miljoenen mensen die niet genoeg te eten hebben en de krimpende voorraden olie, gas en steenkool. En het is heel internationaal: je praat met mensen van over de hele wereld over de problemen die er zijn. Je hebt stage gelopen in Israel: wat deed je? In Israël deed ik onderzoek naar het maken van schoon water uit zeewater. Veel landen hebben een tekort aan schoon water, maar zeewater is eigenlijk overal beschikbaar. Als je van zeewater zoet water maakt, kun je dat gebruiken om bijvoorbeeld voedsel te verbouwen in de woestijn. Het maken van zoet water kost alleen veel energie, het is duur en slecht voor het milieu. Ik heb onderzocht of het mogelijk is om met behulp van zonne-energie op een goedkope en schone manier drinkwater te maken. Wat doet een trainee bij TNO? Een traineeship is een soort combinatie tussen werken en leren. Je gaat in twee jaar bij verschillende afdelingen aan de slag en kunt zo kijken welk werk het beste bij je past. Ik onderzoek onder meer wat er zou gebeuren als iedereen in Nederland in een elektrische auto zou rijden. Als onderzoeker moet je veel lezen en leren uit boeken, maar ook praten met specialisten en projecten bezoeken. Bij TNO werk je samen met economen, geologen en natuurkundigen, beleidsmakers en politici. Zo zit je de ene dag te lunchen met iemand die alles weet van kernenergie en de andere dag met iemand die duikboten ontwerpt. Door met elkaar van gedachten te wisselen leer je ontzettend veel. Welke eigenschappen zijn eigenlijk belangrijk? Interesse, passie en nieuwsgierigheid zijn belangrijk, je moet je werk echt leuk vinden. Ook moet je goed kunnen communiceren met verschillende mensen. Daarnaast is het handig als je goed overzicht kunt houden omdat je met veel dingen rekening moet houden, zoals de kosten, gezondheid en het milieu. Weten welke wereld bij jou past? Check dan youtech.nl/test 6 7

5 wereld 2. voeding & vitaliteit Als jij gezondheid, voeding en sport belangrijk vindt, dan is deze wereld helemaal geschikt voor jou! Vraag jij je wel eens af wie de nieuwe smaakvarianten van je favoriete chips bedenkt? Of waarom vla eigenlijk naar vanille smaakt? Of wat die waslijst aan ingrediënten op een pakje kauwgom eigenlijk inhoudt? Een voedingsmiddelentechnoloog geeft antwoord op dit soort vragen. In toenemende mate komen er technische aspecten kijken bij de productie van onze voeding; of het nou gaat om ons eten zelf, om de verpakking of om de logistiek. Je krijgt inzicht in het hele proces van productie tot en met levering. Je gaat bijvoorbeeld aan de slag als productontwikkelaar of kwaliteitsmanager in het bedrijfsleven of bij een onderzoeksinstituut. Naast voeding kun jij je in deze wereld ook bezighouden met de gezondheid van mensen. Daarbij zijn sport en beweging van essentieel belang. Als bewegingstechnoloog ontwikkel je hulpmiddelen voor mensen die moeite hebben met bewegen. Zo kun je bijvoorbeeld werken aan een nieuwe rolstoel! Voeding & Vitaliteit Beroepen: Aan de slag! Levensmiddelentechnologie Producten komen niet zomaar in de supermarkt: er is flink nagedacht over smaak, kleur en houdbaarheid. Ook onderzoek en de ontwikkeling van nieuwe producten zijn belangrijke taken van de levensmiddelentechnoloog. Beroepen: adviseur voedselveiligheid, kwaliteitsmanager, productontwikkelaar facts! wist je dat......er door ontwikkelingen van nieuwe technologieën en producten veel nieuwe bedrijven in de technieksector zijn ontstaan? Voeding & Gezondheid Bij deze opleiding komen alle onderdelen van voedsel aan de orde: de keuze van voedsel, de manier waarop je het eet en hoe je lichaam dit verwerkt. Als voedingskundige ben je op de hoogte van de samenstelling van levensmiddelen, maar ook van de rol die voedingsstoffen spelen in het menselijk lichaam. Onderzoeken is belangrijk! Beroepen: onderzoeker, toxicoloog, voorlichter Agro-technologie Deze opleiding richt zich op planten, dieren en leefomgeving. Hoe kun je op een duurzame en vernieuwende manier veilig voedsel produceren? En hoe zorg je voor diervriendelijk transport? Beroepen: logistiek engineer, product engineer, IT specialist. 8 9

6 Voeding & Vitaliteit Focus: De dierwetenschapper Christiaan Heijink (26) Opleiding: Dierwetenschappen, Universiteit Wageningen Beroep: Area Sales Manager bij Swissgenetics in Zwitserland Wat leer je eigenlijk bij dierwetenschappen? Dierwetenschappen is een studie van toegepaste biologie en richt zich op dieren met een maatschappelijk nut. Dat kan voedselproductie zijn, maar ook gezelschap of landschapsbeheer. Biologie heeft me altijd geboeid en bij deze studie heb je een duidelijke link met de praktijk. Je krijgt vakken als diergezondheid, -voeding, of dier en omgeving. Wat was er technisch aan je opleiding? Er zit veel biologische techniek in een dierenlichaam. Denk aan de vertering, afweerreacties en het regelen van de lichaamstemperatuur. Ook is wetenschappelijk onderzoek belangrijk. De achtergrond bij dierlijke productie en dierhouderij is vaak technischer dan je denkt. Bij melkkoeien praat je bijvoorbeeld over verschillen in melkproductie van kilogrammen per dag. Dat zijn productietechnische cijfers. Promoot je studie in 2 zinnen! Dierwetenschappers zijn gewild! Van elf huisgenoten, allemaal dierwetenschappers, hadden er tien al een baan voordat ze afgestudeerd waren. Typisch voor onze opleiding! Wat was het leukste aan je opleiding? Keuzevrijheid en de mogelijkheden! Zo heb ik bedrijfseconomie gevolgd, omdat ik graag richting het bedrijfsleven wilde. De internationale oriëntatie van de opleiding heeft mij ook altijd enorm aangesproken. En als je klaar bent met je studie ben je breed inzetbaar. Mijn studievrienden werken nu als bedrijfsadviseur, onderzoeker of kwaliteitsconsultant. Trouwens, de actieve studievereniging moet ik hier toch zeker even ook noemen. Je studeert maar één keer in je leven en hier moet je van genieten! Door alleen maar naar college te hobbelen kom je er niet, sociale ontwikkeling is net zo belangrijk. Hoe zien jouw werkdagen eruit? Ons bedrijf is actief in de rundveefokkerij. Ze bezit stieren waarvan het sperma gewonnen wordt. Dat sperma wordt ingevroren en verkocht aan veehouders "Juist doordat ik niet alleen maar achter de computer zit, doe ik mijn kantoortaken ook met plezier." die er de koeien vervolgens weer drachtig mee kunnen maken via kunstmatige inseminatie. Ik werk aan de verkoop naar het buitenland. Orders uitwerken, contact met klanten onderhouden en meewerken aan onze internationale reclamecampagne. Ik ben veel onderweg. Mijn werk bestaat voor 50% uit kantoorwerk, voor 30% uit klantenbezoek en voor 20% uit het rondleiden van klanten in Zwitserland. Het is een veelzijdige baan. Mijn technische kennis komt van pas bij het uitleggen van foktechnische getallen en het onderbouwen van verkoopargumenten. Ik vind mijn werk leuk en afwisselend! Het is me gelukt werk te vinden dat aansluit bij mijn interesse. Afgelopen zomer was ik bij onze klant in Finland, vlakbij de poolcirkel, volgende week ga ik met Ne - derlanders op pad in Zwitserland en de komende maanden vlieg ik nog naar Toronto en Chicago. Zo kom je nog eens ergens! Juist doordat ik niet alleen maar achter de computer zit, doe ik mijn kantoortaken ook met plezier

7 Technische hoogstandjes 2020 En jij? Profielkeuze! 1998 Google 2007 iphone 1950 De pil 1946 Computer Natuur & Gezondheid: Verplichte vakken: Wiskunde A of B Scheikunde Biologie Keuzevak: Aardrijkskunde Natuurkunde NLT (Natuur, Leven en Techniek) 1989 Internet 1989 Gameboy 1969 Maanlanding 1953 D.N.A Deltawerken 1879 Gloeilamp 1914 Stoplicht 1914 Beha 1923 T.V. facts! wist je dat % van de VWO-meiden voor een bètaprofiel gaat? Natuur & Gezondheid of Natuur & Techniek? Ben je goed in natuurkunde, scheikunde, wiskunde en biologie? Dan is de kans groot dat je in het derde jaar van de middelbare school gaat kiezen voor het profiel Natuur & Gezondheid of Natuur & Techniek. Deze profielen geven je toegang tot vrijwel alle technische, medische en biologische studies. Belangrijk om rekening mee te houden als je later dierwetenschapper of ingenieur wilt worden. Of laborant, architect, meteoroloog, luchtverkeersleider, gamedesigner Natuur & Techniek: Verplichte vakken: Wiskunde B Scheikunde Natuurkunde facts! wist je dat... Keuzevak: Biologie Informatica Wiskunde D NLT...bijna de helft van de VWO-leerlingen een technisch profiel kiest? 12 13

8 wereld 3. Mens & Medisch Mens & Medisch Beroepen: Aan de slag! Met deze wereld krijg je jaarlijks te maken. Denk maar aan de boor van je tandarts, de apparaten waarmee de opticien je ogen opmeet voor een nieuw paar lenzen of een advies wat je vraagt bij de apotheek. Lijkt het jou interessant om vanuit een technische blik een bijdrage te leveren aan de gezondheidszorg? Denk er dan eens over na om werktuigbouwkundige te worden. Daarmee leer je hoe je machines en apparaten kunt ontwikkelen, bijvoorbeeld voor gebruik in ziekenhuizen. Maar in deze wereld kun je ook onderzoek doen naar nieuwe medicijnen en behandelingstechnieken of je verdiepen in de ins & outs van röntgentechnologie. De moderne gezondheidszorg kan niet meer zonder een flinke dosis techniek. Ontwikkelingen die enkele jaren terug nog futuristisch klonken en waarvan we ons moeilijk een voorstelling konden maken, zijn inmiddels in elk ziekenhuis te vinden. Forensisch Onderzoek Hou je van sporen zoeken? Tijdens deze opleiding leer je hoe onderzoek- en opsporingstechnieken kunnen helpen om misdrijven op te lossen. Met DNAonderzoek bijvoorbeeld, of door het analyseren van vingerafdrukken. Beroepen: forensisch rechercheur, analist, procesmanager, onderzoeker Biomedische Wetenschappen De studie Biomedische Wetenschappen leidt je op tot deskundige op het gebied van gezondheidszorg. Je doet bijvoorbeeld onderzoek naar het ontstaan van ziekten. Beroepen: laborant, wetenschapsjournalist, onderzoeker Kunstmatige Intelligentie Om slimme computers en robots te maken is kennis over het menselijk brein handig. Als je weet hoe mensen gezichten herkennen, kun je dat gebruiken bij het ontwikkelen van een paspoortscan. En met een computer hersenprocessen nabootsen helpt je het brein beter te begrijpen! Beroepen: analist, kennismanager, consultant Farmacie Deze opleiding richt zich op de productie van geneesmiddelen. Alle processen die nodig zijn om een geneesmiddel te maken komen aan bod. Farmacie is een combinatie van biologie, scheikunde en geneeskunde. Beroepen: inspecteur geneesmiddelen, voorlichter, productontwikkelaar 14 15

9 Mens & Medisch Focus: Bewegingswetenschappen "Bewegingswetenschappen is een sportieve, gezellige en leerzame studie waarbij je heel breed wordt opgeleid." Monique Statema (25) Opleiding: Bewegingswetenschappen, Rijksuniversiteit Groningen Omschrijf je studie in 2 zinnen! Bewegingswetenschappen is een sportieve, gezellige en leerzame studie waarbij je heel breed wordt opgeleid. Een echte bewegingswetenschapper kan heel veel en dat moet je laten zien! Wat heb je allemaal geleerd tijdens je opleiding? Onderzoek doen! In eerste instantie is dit onderzoek bij sport, fysiologie, veroudering en revalidatie, maar ook bij technische aspecten en coördinatie. Ook leer je veel over de anatomie van het menselijk lichaam: hoe werken het hart, de lever, de nieren en de longen, waarom raak je buiten adem, wat is hyperventilatie, hoeveel moet je drinken bij een marathon. Er komt ook een stukje psychologie bij kijken: waarom droom je, wat is depressie en wat doet een ziekte met een mens? Het uitvoeren van onderzoek kan veel bijdragen aan de medische wereld. Wat was er technisch aan je opleiding? Bij Bewegingswetenschappen doen ze ook onderzoek naar de werking van protheses, met computerprogramma s bijvoorbeeld. Om bewegingen te analyseren (wat je nodig hebt bij revalidatie maar ook bij sport) meet je onder andere kracht, snelheid en massa. Wat voor stages heb je gelopen? Ik heb geen stage gelopen maar heb zelfstandig onderzoek gedaan. Voor mijn afstudeerstage ben ik daarom door heel Nederland gereisd en bij verschillende verpleeghuizen in Nederland terecht gekomen. Ik deed namelijk onderzoek naar de ziekte van Huntington en de relatie met pijn. Wat kun je worden met deze studie? Veel! Daarom is het voor mensen vaak moeilijk uit te leggen wat je kunt worden. Je kunt wetenschapper worden in de sport, veroudering of revalidatie. Daarnaast ontwikkel je vaardigheden zoals het maken van trainingsschema s, bewegingsprogramma s en management. Welke kant je op gaat, ligt een beetje aan wat je zelf leuk vindt. Je kunt bijvoorbeeld heel zelfstandig werken en een privékliniek starten, maar ook aan de slag in een revalidatiecentrum. Goede kans op een baan? Het is belangrijk tijdens je studie veel contacten op te doen zodat je al een beetje in het wereldje rolt. Verder moet je niet zoeken naar een baan als bewegingswetenschapper, maar als onderzoeker of adviseur voor een fysiotherapeut, als schrijver van trainingsprogramma s of als docentschap. Maar ook bedrijven die speciale schoenen of protheses kunnen een bewegingswetenschapper goed gebruiken! 16 17

10 wereld 4. Mobiliteit & ruimte Mobiliteit & Ruimte Beroepen: Aan de slag! Bij Mobiliteit & Ruimte denk je ongetwijfeld aan reizen en vakantie! Maar denk je wel eens na over wat er achter de schermen komt kijken bij de vele kilometers die we met z n allen afleggen per jaar? Neem Schiphol maar eens als voorbeeld; de trein brengt je tot op het vliegveld, je checkt in via een computer, je bagage verdwijnt op een lopende band, daarna ga je door controlepoortjes bij het boarden, een luchtverkeersleider zorgt ervoor dat jouw vliegtuig vanaf de juiste baan opstijgt, de meters in het vliegtuig checken de turbulentie en de piloten zorgen dat je na een paar uur weer veilig op de grond staat. Zonder al deze technische zaken zouden we toch een stuk minder relaxed en comfortabel met een vliegtuig reizen! Onder deze wereld vallen trouwens nog veel meer vormen van mobiliteit. In sectoren als de scheepvaart, de autobranche, de logistiek en de spoorwegen is techniek absoluut onmisbaar. Bijvoorbeeld in het onderhouden van de infrastructuur en het spoorwegennet in Nederland. Opleiding Civiele Techniek Je leert hier efficiënt om te gaan met de ruimte in Nederland. Denk aan het fileprobleem of het functioneel inrichten van nieuwbouwwijken. Je leert hoe wegen of gebouwen aan zowel functionele als maatschappelijke eisen voldoen. Beroepen: adviseur waterschappen, tekenaar bij een ontwerpbureau civiele techniek, verkeersconsultant Installatietechnologie Technische installaties maken een gebouw tot een bruikbare huisvesting. Ze zorgen voor verwarming, verkoeling, verlichting en veiligheid bijvoorbeeld. Ingenieurs op dit gebied zijn dus hard nodig in de bouw! Beroepen: ontwerper, projectontwikkelaar, adviseur bij een architectenbureau facts! wist je dat......er een verschuiving merkbaar is naar beter en hoger opgeleid personeel in de techniek? Landschapsarchitectuur De wereld om je heen verandert de hele tijd! Als planner en ontwerper heb je invloed op het landschap. Je draagt bij aan de ontwikkeling van woonwijken, winkelcentra, polders en wegen. En je let er op dat de natuur ook de kans krijgt om zich te ontwikkelen! Beroepen: planner, architect, onderzoeker, beleidsmedewerker. Luchtvaarttechniek Deze opleiding richt zich op het ontwerpen en construeren van vliegtuigen, raketten en satellieten. Het is een specialistische, technische opleiding die alle aspecten van de lucht- & ruimtevaart omvat: van het eerste ontwerp tot het testen van de apparatuur. Beroepen: aan het werk bij KLM, Stork of de Luchtmacht 18 19

11 Mobiliteit & Ruimte Focus: Werken als adviseur Mobiliteit & Logistiek Adviseur Mobiliteit & Logistiek klinkt mooi! Hoe ziet jouw werkdag er uit? Wij kijken hoe systemen kunnen bijdragen aan minder files, meer veiligheid en een beter milieu. We adviseren gemeenten hoe ze kunnen zorgen voor een betere verkeersdoorstroom de stad in. Maar we kijken ook naar systemen in de auto zelf. Cruise Control bijvoorbeeld: wordt het verkeer daar ook echt veiliger van? Mijn werkdag bestaat voor een deel uit projecten uitwerken. Daarnaast bedenk ik samen met collega s hoe we een project of probleem aan zullen pakken en onderhoud ik de contacten met klanten en opdrachtgevers. Dan ga ik bij klanten langs om de voortgang van een project te bespreken of te presenteren wat we hebben gedaan. Dat zijn de twee leukste aspecten van mijn werk: afwisseling en samenwerking. Waarom doet een wiskundige dit werk? Na mijn studie heb ik een jaar in de financiële wereld gewerkt, maar dat was niks voor mij. Daarna ging ik op zoek naar een maatschappelijke baan. Dingen uit mijn studie waar ik het meest aan heb in mijn werk zijn logisch redeneren en het kunnen schakelen tussen modellen en de werkelijkheid. Eline Jonkers (28) Opleiding: Beroep: 20 Technische Wiskunde, Delft Adviseur Mobiliteit & Logistiek bij onderzoeksinstituut TNO in Delft "Het is heel leuk om aan anderen te vertellen over je werk. Daar krijg je echt een kick van." Welke eigenschappen zijn belangrijk in je werk? Flexibiliteit, omdat je met veel verschillende dingen tegelijk bezig bent. Ook moet je goed met mensen om kunnen gaan en dat ook leuk vinden. En nieuwsgierigheid is een belangrijke eigenschap. Je moet het leuk vinden om nieuwe dingen te onderzoeken! facts! wist je dat......een technische studie helemaal niet alleen is weggelegd voor mensen die graag met hun handen werken? Voor Europese projecten ben ik regelmatig op reis en bezoek ik congressen en workshops in Berlijn, München, Lyon en Parijs. Het leukst was een congres in New York waar ik een presentatie heb gegeven over een van onze onderzoeken. Het was echt dé wereldwijde conferentie voor dat onderwerp. Het is heel leuk om aan anderen te vertellen over je werk. Daar krijg je echt een kick van. 21

12 Hollandsch Glorie: De Fietsfabriek "Word lekker ondernemer, dan komen er een hoop meer dingen bij kijken, zoals management, boekhouden en omgaan met je personeel." Nederland staat erom bekend. Ze zijn er in alle soorten en maten en bijna iedereen heeft er minstens één: de fiets. En deze miljoenen tweewielers moeten regelmatig opgeknapt worden. Er zijn dus nooit genoeg fietsenmakers. En die fietsenmakers van nu zijn niet te vergelijken met de fietsenmakers van 50 jaar geleden. Naast vakmanschap is er tegenwoordig ruimte voor innovaties, duurzaamheid en maatschappelijke betrokkenheid. Maak kennis met... De Fietsfabriek! De Fietsfabriekstraat, staat er op het bordje op de hoek van de Eerste Jacob van Campenstraat in Amsterdam. En het klopt helemaal: in deze straat zitten maar liefst 7 panden van het bedrijf. En niet alleen in de hoofdstad kennen ze De Fietsfabriek: de kleurrijke stadsfietsen zijn beroemd en worden verkocht over de hele wereld. Chicago, Berlijn, Teheran hippe ouders vervoeren hun kinderen tegenwoordig in Nederlands stoerste exportproduct: de bakfiets! Ontwerpers Klopt, met de bakfiets is De Fietsfabriek begonnen. Maar het is allang niet meer het enige model dat gemaakt en verkocht wordt. Supersterke fietsen voor lange en grote mannen, een fiets met ingebouwde fietspomp in het zadel en zelfs een speciale trouwfiets om met je geliefde naar het stadhuis te rijden: de makers bedenken regelmatig nieuwe dingen om het fietsen in Nederland nóg leuker te maken. En daar hebben ze helemaal geen Willy Wortel voor in dienst. Dat doen ze lekker zelf. Maatschappelijke ondernemers Het is wel hard werken, zo n vernieuwende en internationale onderneming draaiend houden! Maar mede-oprichter Dave Deutsch geeft aan dat het wel heel erg de moeite waard is. Veel vakmensen beginnen voor zichzelf. Fietsenmakers dus ook. Vooral in het begin is het flink aanpakken. Succes komt je niet aanwaaien maar als je er echt voor wilt gaan dan lukt het. Maar het geeft wel aan dat je met een praktisch beroep niet alleen maar hoeft te sleutelen. Word lekker ondernemer, dan komen er een hoop meer dingen bij kijken, zoals management, boekhouden en omgaan met je personeel. Harde werker, die Dave. Maar niet alleen voor zichzelf. Maatschappelijk ondernemen is belangrijk tegenwoordig en daarom is enkele jaren geleden de eerste fabriek geopend in Turkije. De fabriek staat in een klein dorpje waar de inwoners de onderdelen voor de fietsen maken. Dankzij de fabriek is er weer werk. Nu alleen nog fietspaden aanleggen en dan gaan over een tijdje ook de Turkse moeders op de bakfiets! Quizz: hoe bèta ben jij? Check youtech.nl/test Opleiders De Fietsfabriek is momenteel druk bezig om een samenwerking te starten met ROC s, om jonge mensen op te leiden tot fietsenmaker. Want dit beroep moet weer terug op de radar van jongeren komen. Dave: Als je het leuk vindt om nieuwe dingen uit te vinden, je een beetje technisch bent en vooral probleemoplossend kunt denken ben je een ideale student. En we stomen je gelijk klaar tot ondernemer zodat je in de toekomst misschien je eigen Fietsfabriek kunt openen. Enthousiast? Kijk op fietsfabriek.nl voor meer informatie

13 wereld 5. lifestyle & design Lifestyle & Design Dit is de wereld voor creatievelingen en mensen die cultuur en design ontzettend leuk vinden! Informatica We denken er vaak niet bij na, maar praktisch alle producten die we kopen in de winkel zijn ooit door iemand ontworpen. Van theepotten tot broodroosters en van gemakkelijke leunstoelen tot de nieuwste laptops. In deze wereld is het werk veelzijdig en werken veel creatieve mensen. Je kunt werken met je handen, zoals het bewerken van goud en zilver tot sieraden. Of ingewikkelde uurwerken ontwerpen voor horloges. Maar ook bij het bouwen van decors voor een musical komt een flinke dosis techniek kijken. Creativiteit staat centraal in deze wereld. Het ontwikkelen van een internetgame, een 3Domgeving of een website behoren tot deze wereld. Het verzorgen van het licht en geluid als theater technicus of bij grote concerten hoort er ook bij. 24 Beroepen: Aan de slag! Informatica is niet meer weg te denken uit onze samenleving. In deze opleiding leer je software en informatiesystemen ontwikkelen. Tijdens je studie ben je steeds bezig met problemen oplossen. Dit doe je met behulp van software en denkwerk. Beroepen: websitebouwer, netwerkspecialist, consultant, telecomadviseur Industrial Design Bijna alles in onze leefomgeving is ontworpen, of het nu gaat om een stoel in je klas, bank in het park of om je nieuwe telefoon. In de opleiding Industrial Design ben je bezig met het ontwerpen van deze producten en diensten die aansluiten bij de ontwikkelingen in de informatietechnologie. Hierbij draait het om drie belangrijke pijlers: techniek, gebruiker en vormgeving. Beroepen: grafisch vormgever, industrieel ontwerper Bouwkunde Ben je creatief, artistiek en heb je technisch inzicht? Dan is deze opleiding iets voor jou! Je leert hier het bouwen, ontwerpen en het construeren van gebouwen. Je richt je op het functioneel inrichten van winkelcentra of stadsdelen. De studie is een combinatie van bouwkunst en bouwtechniek. Beroepen: medewerker architectenbureau, zelfstandig ondernemer, bouwkundige bij de overheid of adviseur bij bouw- en woningtoezicht. facts! wist je dat......techniek van het Griekse woord technè komt, wat kunst betekent. Een kunstenaar is dus eigenlijk een technicus, omdat hij een bepaalde techniek beheerst! 25

14 Lifestyle & Design Focus: Het ontwerpbureau "Ik vind het leuk om mooie en handige dingen te verzinnen, en de dingen die ik ontwerp komen uiteindelijk ook echt in de winkel!" Wat kun je over je studie vertellen? Industrieel Ontwerpen is een brede studie waar je veel kanten mee op kunt. Niet iedereen wordt uiteindelijk ontwerper. De creatieve, oplossingsgerichte manier van werken die je leert komt echter in heel veel verschillende bedrijfstakken van pas! Waar werk je nu? Ik werk bij een ontwerpbureau en ontwerp producten voor verschillende klanten, zoals kantoormeubilair, fietskinderzitjes en kinderwagens. De uitdaging is een mooi en goed functionerend product te ontwerpen dat niet te duur is en dat de consument graag wil kopen. facts! wist je dat......er door ontwikkelingen van nieuwe technologieën en producten veel nieuwe kleine en middelgrote bedrijven in de technieksector zijn ontstaan? Joep Trappenburg (33) Opleiding: Industrieel ontwerpen, Universiteit Delft Beroep: Medewerker Ontwerpbureau in Geldermalsen Je krijgt veel technische vakken, zoals wiskunde, het berekenen van constructies en materiaalkunde. Daarnaast krijg veel creatieve vakken, zoals schetsen en 3D computertekenen. Grafische programma s zoals Photoshop leer je ook gebruiken. De rode draad van je studie zijn de ontwerpvakken, waarin je vaak in groepjes met andere studenten samenwerkt. Dat is natuurlijk erg gezellig! Wat vond je heel leuk aan de studie? Ik vond de creatieve vakken het leukst. Schetsen, modellen bouwen in de werkplaats en met medestudenten oplossingen verzinnen voor een ontwerpprobleem. Met wie werk je allemaal samen? We werken vaak in kleine teams (2-4 personen). Ieder heeft zo zijn specialiteit. Ik maak meestal het eerste grove ontwerp, een collega zet het in 3D in de computer en een andere collega is goed in het bedenken van slimme mechanismen of kan goed modellen bouwen. Ontwerpen is echt teamwork. De klant is vaak nauw betrokken bij het project. Wat is er technisch aan het werk wat je doet? Je ontwerp moet uiteindelijk geproduceerd kunnen worden en bijvoorbeeld sterk genoeg zijn. Daarvoor moet je dus veel nadenken over welke materialen je gebruikt, hoe het gemaakt gaat worden, hoe stevig iets moet zijn. Daar heb je technische kennis en gevoel voor techniek voor nodig. Noem 2 dingen die onwijs leuk zijn aan je werk? Ik vind het leuk om mooie en handige dingen te verzinnen, en de dingen die ik ontwerp komen uiteindelijk ook echt in de winkel! Welke eigenschappen zijn belangrijk in je werk? Je moet het leuk vinden om oplossingen te verzinnen voor een probleem. Hiervoor heb je doorzettingsvermogen, creativiteit en handigheid voor nodig. Ook moet je sociaal zijn, want je werkt veel in teams. Weten welke wereld bij jou past? Check dan youtech.nl/test 26 27

15 wereld 6. market & MONEY De wereld van Market & Money gaat verder dan beurzen, zakenmannen in pak, grote geldbedragen en stress. Markten over de hele wereld worden inzichtelijk en hierdoor wordt er gestreden voor eerlijke prijzen, voor banen en cacaoplantages in derde wereld landen. Tegenwoordig is het de normaalste zaak van de wereld om niet meer naar de winkel te gaan, maar om via Marktplaats een tweedehands bank te kopen of online een pizza te bestellen. Internet heeft in korte tijd de wereld veranderd. Ook kun je nu op talloze manieren contacten onderhouden met vrienden en familie. Denk maar aan MSN, Skype, weblogs, Twitter, Hyves, Facebook. Door deze technieken kun je over de hele wereld contact hebben waardoor grenzen vervagen en de aarde ineens een stuk kleiner lijkt. Dit alles wordt mogelijk gemaakt door ICT en communicatietechnologie. In deze wereld liggen veel kansen voor ondernemende mensen, waarbij ook veel wordt samengewerkt met internationale organisaties. Market & Money Beroepen: Aan de slag! Bedrijfswiskunde Bijna alle moderne bedrijven maken gebruik van computernetwerken. Deze systemen worden steeds intelligenter, slaan niet alleen gegevens op, maar trekken ook conclusies uit de informatie. De bedrijfswiskundige zorgt dat het informatiesysteem zo goed mogelijk aansluit bij de wensen en doelen van het bedrijf. Beroepen: adviseur software, informatietechnoloog facts! wist je dat......dat er binnen deze multinationale ondernemingen voor hongeropgeleiden veel loopbaanmogelijkheden bestaan? facts! wist je dat......er volop technici zijn die werken als adviseur, manager of leidinggevende binnen organisaties en bedrijven? Actuariële Wetenschappen Deze opleiding richt zich op de financiële en technische aspecten van verzekeringen. Wiskunde is erg belangrijk: je hebt modellen nodig om de hoogte van schadeclaims te berekenen. Daarnaast krijg je economie zodat je ook met de financiële kant aan de slag kunt. Beroepen: alles op het gebied van verzekeringen! Bedrijfsinformatietechnologie Informatieverwerking is niet meer uit onze samenleving weg te denken en is in korte tijd uitgegroeid tot de vierde productiefactor. Als student bedrijfsinformatietechnologie leer je het ontwerpen en toepassen van systemen voor het verwerken en opslaan van gegevens en krijg je inzicht in de effecten daarvan op een complexe organisatie. Beroepen: informatietechnoloog bij multinationals 28 29

16 Market & Money Focus: De ICT-projectleider "Als ik bij een klant zit heb ik altijd grote projecten en ontmoet ik veel verschillende mensen. Dat is super leuk!" Jolanda Bekkering-Huizinga (33) Opleiding: Bedrijfswiskunde- en informatica, Hogeschool in Leeuwarden Beroep: ICT-projectleider bij Logica in Groningen facts! wist je dat er veel grote Nederlandse technische multinationals zijn, die technici nodig hebben? Wat houdt de opleiding bedrijfswiskunde- en informatica in? Tijdens deze opleiding krijg je allerlei vakken op het gebied van Wiskunde en Informatica, zoals programmeren, databases en statistiek. Maar ook krijg je psychologie en sociologie. Je werkt veel aan projecten. Zo heb ik met klasgenoten een digitaal enquêtesysteem voor een stichting opgezet. Ook loop je 2 keer stage: één daarvan heb ik gedaan bij een verzekeringsmaatschappij om het telefoonverkeer te voorspellen: folders en reclamespotjes, maar zelfs het weer heeft invloed op het aantal telefoontjes dan een verzekeringsmaatschappij krijgt. Waar werk je nu? Voor mijn afstudeerplek heb ik gesolliciteerd bij een ICT dienstverlenend bedrijf. Na deze stage heb ik een baan aangeboden gekregen en ondertussen ben ik daar al 10 jaar in dienst. Omschrijf je functie eens? Ik ben projectleider bij een ICT Dienstverlener. Dit betekent dat ik werk aan verschillende ICT projecten bij verschillende klanten. Denk bijvoorbeeld aan de Informatie Beheer Groep, Ziggo, ING of Medisch Centrum Leeuwarden. Bij het Medisch Centrum Leeuwarden zijn tijdens het project voor een aantal poliklinieken onder andere de papieren dossiers gedigitaliseerd. Mijn taak is dat er een plan van aanpak voor zo n soort project komt. Ik geef bij teamleiders aan wat ik verwacht, hou het budget en de werkuren bij en rapporteer hierover naar mijn opdrachtgever. Wat is er technisch aan je beroep? In het bedrijf waar ik werk worden computersystemen ontworpen, systemen geprogrammeerd en wordt alles getest om te zien of het werkt zoals is afgesproken. Het is voor mijn werk belangrijk dat ik deze techniek snap, zodat ik zelf keuzes kan maken en oplossingen kan uitleggen aan de opdrachtgever. facts! wist je dat dat er binnen deze multinationale ondernemingen voor hogeropgeleiden veel loopbaanmogelijkheden bestaan? Waarom heb jij het leukste beroep van de wereld? Ik werk bij verschillende bedrijven, ik weet nooit wat ik over een paar maanden precies doe en bij welke klant. En als ik bij een klant zit heb ik altijd grote projecten en ontmoet ik veel verschillende mensen. Dat is super leuk! Welke eigenschappen zijn belangrijk in je werk? Goed kunnen communiceren, resultaatgericht zijn en graag samenwerken met anderen

17 wereld 7. Science & exploration Science & Exploration Om in deze wereld aan de slag te gaan, moet je nieuwsgierig zijn. Vind jij het leuk om materialen te ontwikkelen of te verbeteren, zoals nieuwe vering in sportschoenen of licht materiaal voor een snowboard? Of wil jij je grenzen verleggen door op expeditie naar de Noordpool te gaan en de opwarming van de aarde uit te zoeken? Natuurkunde & Sterrenkunde Nieuwe technieken zorgen ervoor dat we moleculen kunnen bewerken en materialen kunnen maken met nieuwe eigenschappen. Denk aan textielsoorten die lichter en sterker zijn dan bijvoorbeeld wol of katoen. Of hittebestendige verf voor de lucht- en ruimtevaart. Allemaal voorbeelden van vernieuwingen door onderzoek en wetenschap. Beroepen: Aan de slag! Mobiele telefonie, communicatiesatellieten en ziekenhuisapparatuur: allemaal gebaseerd op de natuurkundige principes. Maar ook als je alles wilt weten over het heelal of natuurverschijnselen is deze opleiding geschikt. Beroepen: onderzoeker bij de overheid, het bedrijfsleven of het ziekenhuis Technische Innovatiewetenschappen Internettelevisie, zonnepanelen, smarthomes, gentechnologie, mobiele telefonie en internet: allemaal voorbeelden van belangrijke innovaties! Het succes hangt echter niet alleen af van de mogelijkheden en kwaliteiten van nieuwe technologieën, maar ook van menselijke factoren. En dat leer je hier allemaal. Beroepen: energieadviseur, gebruiksonderzoeker Bij innovatieve bedrijven zie je meestal geen pruttelende reageerbuizen of zoemende robots. En zie je op televisie vaak mannen in steriele witte pakken door speciale brillen turen, uitvinden kan ook gewoon achter de computer. Ook op maatschappelijk gebied kun je zeker wat betekenen! Biotechnologen bewerken antibacteriën, zodat dit een positief effect heeft op jezelf, op anderen en op wereldniveau. Betere medicijnen ontwikkelen om de Mexicaanse Griep te voorkomen bijvoorbeeld. 32 Scheikunde De studie voor echte onderzoekers! Je krijgt les in de biochemie, wiskunde en natuurkunde. Ook leer je alles over nieuwe materialen, technologieën en medicijnen. Je krijgt veel practica en doet tijdens je studie al echt wetenschappelijk onderzoek. Beroepen: onderzoeker! 33

18 Science & Exploration Focus: Werken bij het KNMI "Het is natuurlijk dubbel, maar als er echt een grote aardbeving is in Nederland of in het buitenland is dat wetenschappelijk heel spannend." Geofysica wat is dat voor studie? Ik vond wiskunde en natuurkunde altijd al leuk en deze studie is een goede combi van exacte vakken en praktische toepassingen. Binnen mijn studie pas je eigenlijk natuurkunde en wiskunde toe op de aarde. De demping van de aarde bijvoorbeeld. Als er op 20 kilometer diepte een aardbeving plaatsvindt, gebeurt er van alles voordat je hem voelt aan de oppervlakte. Ik ben een paar keer live op TV en op de radio geïnterviewd en dan moet je het in één keer goed doen. Het is leuk om dan te kunnen vertellen wat je allemaal weet. Waarom is jouw werk nuttig en belangrijk? Als mijn werk er niet zou zijn, zouden we veel minder weten over de ondergrond van Nederland. Over hoe stevig we waar moeten bouwen bijvoorbeeld. Femke Goutbeek (32) Opleiding: Geofysica (Aardwetenschappen) in Utrecht Beroep: Seismologe bij KNMI (Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut) in De Bilt Welke eigenschappen moet een geofysicus hebben? Om deze baan te doen hoef je echt geen tienen voor wiskunde en natuurkunde te halen. Het belangrijkste is dat je er lol aan beleefd. En dat je het leuk vindt om problemen op te lossen. Hoe ziet je werkdag eruit? Als ik s ochtends op mijn werk kom kijk ik of er die nacht aardbevingen zijn geweest. Daarna ga ik aan het werk met mijn onderzoek naar de risico s van aardbevingen in Nederland. Of ik ben bezig met het testen van onze meetinstrumenten. Daarnaast beantwoord ik vragen van journalisten en hou ik het deel van de KNMI-website bij dat over aardbevingen gaat. Wat is leuk aan je werk? Het is natuurlijk dubbel, maar als er echt een grote aardbeving is in Nederland of in het buitenland is dat wetenschappelijk heel spannend. Al hoop ik dan altijd maar dat er geen slachtoffers zijn gevallen. Een van de spannendste dingen aan mijn werk vind ik het als ik journalisten te woord moet staan. In Nederland is er geen bouwcode voor aardbevingen, terwijl die er in Duitsland en België wel is. Wij vinden dat zo n code in Nederland ook nodig is. Waarom zou het in Maastricht niet nodig zijn en 200 meter verder over de grens wel? Daarom hebben we met een aantal organisaties een plan geschreven om de politiek te overtuigen dat er ook in ons land een bouwcode voor aardbevingen moet komen. Quizz: hoe bèta ben jij? Check youtech.nl/test 34 35

19