Bachelor Studiegids 2012/ Technische Informatica

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bachelor Studiegids 2012/2013 - Technische Informatica"

Transcriptie

1 Bachelor Studiegids 2012/ Technische Informatica Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Creative Technology Electrical Engineering Technische Informatica Technische Wiskunde

2 VOORWOORD Voorwoord Op de Universiteit Twente worden mensen opgeleid om problemen op te lossen met behulp van techniek. Omdat dat de mensheid helpt in de omgang met de uitdagingen die op haar afkomen. Omdat je er geld mee kunt verdienen. En omdat het opwindend is om de grenzen van de techniek te verleggen! Informatica speelt een steeds belangrijker rol in het spectrum van techniek. Er is tegenwoordig bijna geen apparaat meer waar niet op een of andere manier informatica aan te pas komt. Informatica vergemakkelijkt wat we al deden, maar opent ook mogelijkheden die totaal nieuw zijn. Om dat voor elkaar te krijgen willen we aan de UT informatici opleiden die in staat zijn fundamentele concepten te bestuderen, te ontwikkelen en toe te passen, vaak in nauwe samenwerking met andere disciplines. De basis hiervoor wordt gelegd in de driejarige Bacheloropleiding Technische Informatica. Middels een breed pakket aan informaticavakken, ondersteunende wiskundevakken, en onderzoeksen ontwerpprojecten, worden hier kritische en creatieve informatici voorbereid op hun carrière. Deze studiegids geeft een overzicht van de inhoud en organisatie van de studie. Heel veel plezier en succes met de studie, Rom Langerak Opleidingsdirecteur Informatica

3 INHOUDSOPGAVE DEEL A 1 Technische Informatica 1.1 Doelen Eindtermen 12 2 Technische Informatica aan de universiteit twente 2.1 Bacheloropleiding Organisatie Opleidingsdirecteur Bachelorcoördinator Na de bacheloropleiding Masteropleidingen Arbeidsmarkt perspectieven Extra curriculaire activiteiten Honours programma Wiskunde Excellence stream Tweede bacheloropleiding 20 3 Opbouw van het studieprogramma 3.1 Algemeen Het programma Het eerste jaar Het tweede jaar Het derde jaar Keuzevakken Minor Belangrijke regelingen P-in-2-regel Afsluiting van de Bachelorstudie Het Ontwerpproject Het bachelorreferaat Het Diploma Studeren in het buitenland 36 4 Onderwijsvormen en Studiebegeleiding 4.1 Onderwijsvormen Organisatie Studiebegeleiding Bindend Studie Advies (BSA) Tutoring en studiebegeleiding tijdens het eerste jaar Studiebegeleiding tijdens het tweede en derde jaar Studentendecanen en psychologen Studieplan 42 5 Toetsing en kwaliteit 5.1 Toetsing Toetsvorm per vak Integratie: projecten Kwaliteitzorg onderwijs Vakevaluaties Onderwijs Evaluatie Commissie (OEC) Opleidingscommissie (OLC) Examencommissie Onderwijs- en Examenregeling (OER) Studenten statuut Accreditatie 48

4 DEEL B INHOUDSOPGAVE Algemene bijlagen 1 De faculteit EWI Organogram EWI Opleidingen Diensten en Eenheden Faciliteiten 56 2 De organisatie van het onderwijs Studentenstatuut (Her)inschrijving studie Studenten en Onderwijs (S&O) Communicatie en informatie Jaarroosters Colleges Vakken volgen Wegwijs op de campus Studiemateriaal PC-privé regeling voor studenten en aanschaf pc/laptop/printer 64 3 UT regelingen Studiefinanciering Regeling afstudeersteun Topsporters Regeling Studentenactivisme Studeren met een functiebeperking 65 4 UT faciliteiten Bureau Onderwijszaken EWI Union Shop Notebook Service Centre Bibliotheek / informatiespecialist EWI Studentenrestaurant studentenactivisme 70

5 DEEL A Bachelorinformatie Technische Informatica

6 1 Technische Informatica

7 1.1 Doelen 1.2 Eindtermen TECHNISCHE INFORMATICA 1. Doelstelling van de bacheloropleiding is het opleiden van academische bachelors die in staat zijn efficiënt en effectief ICT-systemen en hun toepassingen van hoge kwaliteit te ontwerpen en af te stemmen op hun gebruikscontext. De bachelors beschikken hiertoe over inzicht in en ervaring met het benutten van modellen, (formele) methoden, gereedschappen en hun onderliggende concepten. De bacheloropleiding richt zich op de ontwikkeling van een combinatie van wetenschappelijke onderzoekende houding, gedegen technische kennis en inzicht en ervaring met het selecteren en geïntegreerd toepassen van deze kennis in een ontwerpproces. Dit stelt de bachelors in staat om op wetenschappelijke, ethisch en maatschappelijk verantwoorde wijze geavanceerde ICTtechnologie toe te passen en bij te dragen aan verdere ontwikkeling in het vakgebied. Daarnaast stelt dit de bachelors in staat om zich in een masteropleiding te specialiseren op een specifiek soort, of aspect van, ICT systemen en/of toepassingen en hun ervaring met wetenschappelijk onderzoek uit te breiden. Door het aanbieden van activerend, uitdagend en op ontwerpen gericht onderwijs waarin het combineren van kennis, kwaliteit, creativiteit en technologische ontwikkelingen centraal staan wordt de bachelor voorbereid op een toekomst waarin professionele kennis voortdurend wordt aangevuld en beargumenteerd toegepast. 2. De bacheloropleiding Technische Informatica heeft, in aanvulling op het hierboven gestelde, haar doel als volgt verwoord. De bacheloropleiding Technische Informatica richt zich op het opleiden van bachelors met gedegen kennis, inzicht en ervaring gerelateerd aan het ontwikkelen van een breed scala aan complexe software systemen en hun toepassingen, evenals bij het ontwikkelen van gecombineerde hardware- en softwaresystemen. Centraal in de bacheloropleiding staat kennis en inzicht in de theorie, de concepten, modellen, methoden en technieken voor: het ontwikkelproces van software (software engineering); de integratie van hardware en software; het ontwikkelen van informatiesystemen; het ontwikkelen van intelligente systemen; de interactie tussen mens en machine; het ontwikkelen van netwerk- en communicatiesystemen. De eindtermen voor een afgestudeerde Bachelor of Science Technische Informatie aan de Universiteit Twente zijn als volgt: Kennis en ervaring met betrekking tot het domein Technische Informatica 1. De bachelor heeft kennis en inzicht in het vakgebied Technische Informatica. Deze kennis omvat: Basis kennis uit de wiskunde relevant voor het specificeren en evalueren van systeemeigenschappen. Software ontwikkeling en daarvoor beschikbare formele methoden, technieken en gereedschappen. Inzicht in de levenscyclus van systemen en het valideren en verifiëren van functionele en kwaliteits eigenschappen van systeem. Inzicht in organisatorische en sociaal economische aspecten van het ontwerp en de invoering van systemen Computerarchitectuur, computerorganisatie en de interactie tussen hardware en software. Programmeren, gegevensstructuren, en gegevensopslag. Webtechnologie en andere technologie. Intelligente systemen en interactie tussen mensen en machines. Netwerken en communicatiesystemen. Security en performance aspecten. Inzicht in de geschiedenis en filosofie van de informatica en wetenschap in het algemeen. Ontwerpen 1. De bachelor is in staat bij het ontwerpen van systemen relevante domeinkennis geïntegreerd toe te passen. 2. De bachelor is in staat om op basis van een globale beschrijving een probleem in kaart te brengen en hiervoor een oplossing te specificeren. 3. De bachelor is in staat om oplossingen/systemen te ontwerpen en hierbij methoden, technieken en modellen te selecteren en te benutten. 4. De bachelor is in staat oplossingen/systemen te evalueren op hun eigenschappen en op basis hiervan een keuze te maken tussen verschillende oplossingen en deze keuze te verantwoorden. Onderzoeken 1. De bachelor is in staat op een kritische manier problemen in het vakgebied te analyseren. 2. De bachelor is in staat om op een systematische manier een onderzoek op te zetten en uit te voeren. 3. De bachelor is in staat om op een deelgebied bij te dragen aan de ontwikkeling van het vakgebied

8 TECHNISCHE INFORMATICA Organiseren 1. De bachelor is in staat zelfstandig benodigde kennis te verwerven en zich zelfstandig nieuwe kennis en vaardigheden eigen te maken. 2. De bachelor is in staat ethische, sociale, culturele en maatschappelijke aspecten van problemen, oplossingen en ontwikkelingen binnen het vakgebied te analyseren en bespreken. 3. De bachelor heeft inzicht in het functioneren van teams en is in staat om samen te werken in een team en met diverse belanghebbenden (zoals opdrachtgever en gebruiker). 4. De bachelor is in staat, zowel mondeling als schriftelijk, effectief en efficiënt te communiceren met vakgenoten en niet-vakgenoten. 5. De bachelor is in staat werkprocessen te organiseren en hierop te reflecteren. 6. De bachelor kan een standpunt innemen en dit standpunt onderbouwen ten aanzien van een ontwerp of wetenschappelijk betoog. 7. De bachelor is multidisciplinair ingesteld en heeft kennis van tenminste één ander vakgebied. Een officiële versie van de eindtermen en meer informatie over de regels en richtlijnen van de Bachelor Technische Informatica is te vinden in de Onderwijs- en Examenregeling (OER) van de opleiding:

9 2 Technische Informatica aan de universiteit twente

10 TECHNISCHE INFORMATICA AAN DE UNIVERSITEIT TWENTE 2.1 Bacheloropleiding De bachelor Technische Informatica bestaat uit een samenhangend programma van vakken uit de Informatica en Wiskunde. Daarnaast zijn er context- en ondersteunende vakken. 2.2 Organisatie Opleidingsdirecteur De opleidingsdirecteur van de Bachelor Technische Informatica is dr.ir.rom Langerak. Zilverling kamer 5039; telefoon ; Als er zaken spelen waar je graag eens met hem over van gedachten wilt wisselen, dan kun je altijd een afspraak bij hem maken via Karin Veldhuis. Zilverling kamer 1032; telefoon ; Bachelorcoördinator De bachelorcoördinatoren van Technische Informatica zijn: Dr. Anne Remke, Zilverling kamer 5015; telefoon ; Drs. Hans Romkema, Zilverling kamer 1020; telefoon ; Dr. Nirvana Meratnia. Zilverling kamer 4010; telefoon ; 2.3 Na de bacheloropleiding Masteropleidingen Aansluitende masteropleidingen Het bachelor diploma Technische Informatica geeft toegang tot een breed scala aan masteropleidingen. Binnen de faculteit EWI kun je zonder verdere ingangseisen doorstromen in devolgende masteropleidingen: Computer Science, Telematics, Human Media Interaction, Embedded Systems. Daarnaast is het vrij gemakkelijk om door te stromen in de master Business Information Technology. Meer informatie over deze en andere masteropleidingen kun je vinden op Stage ( in het buitenland) Een stage is bij de meeste masteropleidingen een onderdeel van het programma. Het is mogelijk om dit in het buitenland te doen. Voor meer informatie kun je terecht bij de stagecoördinator Maarten Korsten: m.j.korsten@utwente.nl Arbeidsmarkt perspectieven Uit berichtgeving door onder andere de Automatisering Gids, IPN (Informatica Platform Nederland) en ICT-Office (de branchevereniging van IT en Telecom bedrijven) blijkt dat er een groot tekort is aan informatici. De verwachting is dat dit tekort in de toekomst alleen maar zal gaan toenemen. Vandaar dat het arbeidsperspectief van afgestudeerde informatici zonder meer goed te noemen is. Dit komt overeen met onze eigen cijfers die vertellen dat onze afgestudeerde Master-studenten vrijwel allemaal een baan hebben. Ook maken bedrijven veel reclame (via bv. de studievereniging Interactief) en geven veel geld uit om naar de gunsten van informatica studenten te dingen. Het is zeker mogelijk om als afgestudeerde Bachelor Informatica snel een baan te vinden. Overigens geeft nog steeds het overgrote deel van de afgestudeerde Bachelors er de voorkeur aan zich verder te ontwikkelen in een Master of Science en uiteraard juicht de afdeling Informatica dit alleen maar toe! 18 19

11 TECHNISCHE INFORMATICA AAN DE UNIVERSITEIT TWENTE 2.4 Extra curriculaire activiteiten Honours programma Het Honours programma is bedoeld voor de getalenteerde, geïnteresseerde en gemotiveerde student. In bijna anderhalf jaar wordt er een programma van 30 EC aangeboden. Het programma is voor eerstejaars topstudenten van alle opleidingen. Studenten worden intensief begeleid door wetenschappers met een uiteenlopende achtergrond en maken kennis met grote wetenschappers en de praktijk van wetenschapsbeoefening. Ze krijgen boeiende vraagstukken en maken een individueel project, waarbij ze een onderzoeksvoorstel schrijven binnen hun eigen vakgebied. Meer informatie op Wiskunde Excellence stream De Excellence-onderwijslijn past bij het reguliere wiskundeonderwijs. Excellence is hier bedoeld als verdieping van het wiskundig niveau. Het wiskundeonderwijs wordt met een hoger abstractieniveau gegeven. De excellencelijn biedt een volledig parallelprogramma voor de wiskundevakken die in de opleiding aan bod komen. De beste (en meest gemotiveerde) studenten van technische opleidingen (ca. 10%) komen in aanmerking voor het excellenceprogramma dat wordt verzorgd door de opleiding Technische Wiskunde. Meer informatie op Tweede bacheloropleiding Wanneer een student de ambitie heeft om twee bacheloropleidingen te volgen, kan in overleg met de studieadviseur een voorstel voor een individueel programma aan de examencommissie worden voorgelegd. Meer informatie over de studieadviseur van Technische Informatica vind je in hoofdstuk 4.2 van deze studiegids. Meer informatie over de hoogte van het college geld voor een tweede studie:

12 3 Opbouw van het studieprogramma

13 OPBOUW VAN HET STUDIEPROGRAMMA 3.1 Algemeen Het bachelorprogramma omvat drie jaar. Een collegejaar bestaat uit twee semesters. Een semester is opgedeeld in twee kwartielen van acht onderwijsweken en twee tentamenweken. De omvang van het programma is 180 EC (European credits ofwel studiepunten). Eén studiepunt komt overeen met een belasting van 28 uur. De opleiding is opgedeeld in de propedeuse (het eerste jaar) en de postpropedeuse (het tweede en derde jaar). Elk jaar omvat derhalve 60 EC. 3.2 Het programma De propedeuse is bedoeld om voor jezelf te bepalen of je de juiste studiekeuze gemaakt hebt en of je voldoende capaciteit hebt om de studie Technische Informatica met succes te doorlopen. Bovendien geeft het eerste jaar je een beeld van de rest van de studie. De propedeuse omvat totaal 60 EC en is als volgt verdeeld: 20 EC voor 4 basisvakken wiskunde 35 EC voor 7 basisvakken informatica 5 EC voor 1 contextvak De vaste kern van het tweede en derde jaar omvat totaal 65 EC en is als volgt verdeeld: 10 EC voor 2 vakken wiskunde 45 EC voor 9 vakken informatica 5 EC voor 1 contextvak De twaalf vakken van deze vaste kern hebben ieder een omvang van 5 EC. Naast deze kern omvat het tweede en derde jaar een minor (20 EC), een keuzeruimte (vier vakken van elk 5 EC) en de bachelorproef (20 EC) Het eerste jaar Semester 1 Semester 2 1A 2A 1B 2B Discrete Wiskunde I (5 EC) Calculus I (5 EC) Discrete wiskunde II (5 EC) Lineaire algebra (5 EC) Programmeren I (5 EC) Computerarchitectuur en organisatie (5 EC) Informatiesystemen (5 EC) Basismodellen in de informatica (5 EC) Het tweede jaar Semester 1 Semester 2 1A 2A 1B 2B Gegevensbanken (5 EC) Algoritmen, datastructuren Formele methoden voor SE (5 EC) Artificial intelligence (5 EC) en complexiteit (5 EC) Telematicanetwerken (5 EC) Software engineering modellen (5 EC) Keuzevak 1 (academische Keuzevak 2 (project) (5 EC) vorming) (5 EC) Calculus II (5 EC) Besturingssystemen (5 EC) Kansrekening en statistiek (5 EC) Management & Organisatie (5 EC) Het derde jaar Semester 1 Semester 2 1A 2A 1B 2B Minor (20 EC) Algebra en security (5 C) Vertalerbouw (5 EC) keuzevak 3 (informatica) (5 EC) keuzevak 4 (informatica) (5 EC) Ontwerpproject (10 EC) Bachelorreferaat (10 EC) Voor de keuzevakken 3 en 4 geldt dat het kwartiel afhankelijk is van het te kiezen vak. Het aanbod van de negen vakken waaruit gekozen kan worden, zal verspreid zijn over het jaar. Het Bachelorreferaat en het Ontwerpproject worden allebei twee keer per jaar aangeboden. Je kunt zelf kiezen of je deze in het eerste of in het tweede semester volgt. Telematicasystemen en toepassingen (5 EC) Academische Vaardigheden Informatica I (5 EC) Programmeren II (5 EC) Inleiding Mens Machine Interactie (5 EC)

14 OPBOUW VAN HET STUDIEPROGRAMMA Deze opzet maakt het mogelijk dat er een planning kan worden opgesteld die past bij de eigen mogelijkheden en voorkeuren. Men kan daarbij onder andere rekening houden met opgelopen vertragingen in de studie of specifieke wensen ten aanzien van de keuzes. In de volgende tabel is een planning weergegeven die past bij een studieverloop zonder vertragingen: Bachelor derde jaar (B3, een voorbeeldplanning) Kwartiel Vaknaam EC 1 Keuzevak Eerste deel Minor Keuzevak Tweede deel Minor Algebra en Security 5.0 Ontwerpproject (1e deel) 5.0 Bachelorreferaat (1e deel) Vertalerbouw 5.0 Ontwerpproject (2e deel) 5.0 Bachelorreferaat (2e deel) Keuzevakken De keuzeruimte wordt ingevuld met vier keuzevakken van ieder 5 EC. Er is sprake van een gebonden keuze, dat wil zeggen dat je de vier vakken niet helemaal vrij mag kiezen. Je bent verplicht om je keuze te maken uit onderstaande vaklijsten. Voor keuzevak 1 maak je een keuze uit een van de volgende vakken: Voor keuzevak 2 kies je een van de volgende projectkeuzevakken: Kwartiel keuzevak (project) 4 User Experience Design ( ) 4 Telematics Project ( ) 4 Verification Engineering ( ) 4 Networked Smart Systems ( ) Voor keuzevak 3 en keuzevak 4 kies je uit de volgende lijst vakken: kwartiel keuzevak (project) 1 Functioneel programmeren ( ) 1 Network Security ( ) 2 Concurrent & Distributed Programming ( ) 2 Data Warehousing and Data Mining ( ) 2 Graphics & Virtual Reality ( ) 3 Computerarchitectuur en -organisatie 2 ( ) 3 Business Process Support ( ) 4 Java Middleware Technologies ( ) 4 Introduction to Information Security ( ) Bij het kiezen spelen de eigen voorkeur en de studieplanning een rol. Om behulpzaam te zijn bij het kiezen van de keuzevakken 2, 3 en 4 worden hier vier voorbeeldpakketten weergegeven; dit zijn kwartiel keuzevak (academische vorming) 3 Geschiedenis van de Natuurwetenschap vanaf Newton ( ) 3 IT & Recht ( ) 3 Nieuwe Media en Communicatie ( ) 26 27

15 OPBOUW VAN HET STUDIEPROGRAMMA combinaties van vakken die samen een thema invullen. De thema s zijn: Interactive Information Systems; Telematics; Software Dependability; Embedded Systems; Men is vrij om een ander pakket van drie vakken samen te stellen (uit de lijst van vier plus negen vakken), mits het pakket precies één projectvak heeft. De volgende tabel bevat de lijst van keuzevakken en vier voorbeeldvakkenpakketten. Vak Thema Project: Human Computer Interaction Design Project: Telematica project Project: Verification Engineering Project: Networked Smart Systems Concurrent & Distributed Programming Java Middleware Technologies Data Warehousing and Data Mining Network Security Computerarchitectuur en -organisatie II Interactive Information Systems x x x Telematics Dependable Systems Functioneel programmeren x x x x x x x x Embedded Systems Minor Tijdens je derde jaar maakt een minor van minimaal 20 EC onderdeel uit van het opleidingsprogramma. Een minor is bedoeld ter verbreding of verdieping van je studie. Zo kun je als verdieping kiezen voor de stof van een ander opleidingsprogramma, maar kun je ook deelnemen aan de leren lesgeven waar je naast de beginselen van onderwijskunde en vakdidactiek ook praktische ervaring opdoet voor de klas. Je mag pas met een minor beginnen wanneer je 80 EC gehaald hebt. Om een keuze te maken kun je de jaarlijkse minormarkt bezoeken of kijken op Belangrijke regelingen Voor de bacheloropleiding Technische Informatica gelden een aantal regelingen. In de volgende paragrafen worden deze uitgelegd P-in-2-regel Het is de bedoeling dat iedere student het eerste jaar de propedeuse in één jaar afrondt. Omdat maar een deel van de studenten dit ook daadwerkelijk lukt, heeft iedere student in zijn tweede jaar de tijd om de eerstejaarsvakken alsnog te halen en ook al wat tweedejaarsvakken te doen. Als een student na twee jaar studeren zijn propedeuse niet heeft gehaald, mag hij in zijn derde jaar alleen nog maar propedeusetoetsen maken. De tweede- en derdejaarstoetsen mogen worden hervat wanneer de ontbrekende eerstejaarsvakken zijn behaald. Let op: als men na twee jaar studie wel tweede- of derdejaarstoetsen maakt (geldt ook voor de minorvakken uit het tweede en derde jaar), zonder dat men de propedeuse heeft behaald, dan zal dit resultaat niet meetellen (en moeten deze toetsen later opnieuw worden gedaan). Bovendien komt er een fraudeaantekening in het studentendossier. De regel zegt expliciet dat een student geen toegang heeft tot de tentamens van tweedeen derdejaarsvakken. Deze regel is om twee redenen ingevoerd: Studenten die geschikt zijn voor de opleiding enigszins tot spoed manen om de basisvakken af te ronden. We zien regelmatig dat studenten, die niet onder deze regel vallen, in grote planningsproblemen komen als ze al bijna aan het afstuderen zijn en nog een voor zich uit geschoven basisvak moeten afronden. Studenten die niet geschikt zijn voor de opleiding te dwingen goed na te denken over hun situatie. Na twee jaar zijn er nog goede overstapmogelijkheden. Business Process Support x Uiteraard worden er uitzonderingen gemaakt. Bijvoorbeeld Graphics & Virtual Reality Introduction to Information Security x x wanneer een student ziek is geweest, een handicap heeft, of een bestuursfunctie heeft vervuld kan de examencommissie hem of haar extra tijd geven. De student moet hiervoor een verzoek indienen bij de examencommissie. Het is aan te raden de studiebegeleider in een zo vroeg mogelijk stadium op de hoogte te stellen van omstandigheden die kunnen leiden tot vertraging

16 OPBOUW VAN HET STUDIEPROGRAMMA Ingangeisen De bachelorproef is het afsluitende deel van de bachelor en bestaat uit twee onderdelen: het Ontwerpproject en het bachelorreferaat. Voor beide vakken gelden ingangseisen. Om deel te mogen nemen aan het Ontwerpproject moet je in het bezit zijn van het propedeusediploma en moet je het vak Software engineering modellen afgerond hebben, met als resultaat een 5 of hoger. Om deel te mogen nemen aan het bachelorreferaat dien je te beschikken over een propedeusediploma en 60 EC s (exclusief minor). Aan deze eisen moet twee maanden voor aanvang van het vak voldaan zijn. Daarnaast moet voor het bachelorreferaat ook het vak Technical Writing zijn afgerond Examens Het eerste jaar wordt afgesloten met het P-examen. De Examencommissie besluit of een student is geslaagd voor de propedeuse. De bacheloropleiding wordt ook afgesloten met een examen. Hiervoor moet men zich aanmelden bij de examencommissie. Alle informatie hierover is te vinden op de onderwijssite Daar is ook te vinden onder welke voorwaarden een student al mastervakken van de masteropleiding mag volgen voordat het bachelorexamen is behaald Tentamens Bij aanvang van het collegejaar is er voor alle studenten een onderwijsrooster op papier beschikbaar met daarop onder andere aangegeven wanneer de tentamenweken plaatsvinden (zie ook par. 2.5). De onderwijsroosters worden ook op de websites van de opleidingen geplaatst. Eventuele wijzigingen, zoals bijvoorbeeld tentamendata, worden kenbaar gemaakt via de Blackboard sites van de betreffende vakken en via onderwijsmededelingen. Er wordt dus niet steeds een nieuw rooster aan studenten uitgedeeld. Omwille van de duidelijkheid voor studenten en docenten beginnen de schriftelijke tentamens op hetzelfde tijdstip als het eerste ochtend-, respectievelijk middagcollege. Dus: ochtendtentamens beginnen om 08:45 of 10:45 uur. middagtentamens beginnen om 13:45 of 15:45 uur. Tentamenroosters zijn te vinden op: Algemene regels 1. De student is verantwoordelijk voor het in- en uitschrijven voor de tentamens. 2. Tot het afleggen van schriftelijke en mondelinge tentamens, behorende bij een specifieke onderwijseenheid, wordt twee maal per jaar de gelegenheid gegeven. Praktische oefeningen kunnen tenminste één keer per jaar worden afgerond. De regels die gelden voor een praktische oefening worden bij de aanvang van de onderwijseenheid gecommuniceerd. 3. De student die na twee beoordelingen van een onderwijseenheid nog geen 6 of hoger heeft behaald en deze alsnog wil behalen, dient bij de examencommissie een verzoek in te dienen om alsnog een tentamen in de desbetreffende onderwijseenheid te mogen afleggen. Dit verzoek moet worden vergezeld van een plan van aanpak dat de student in overleg met de examinator van de desbetreffende onderwijseenheid en de studieadviseur heeft opgesteld. De examencommissie beslist over het verzoek. 4. Op gezag van de examencommissie wordt tenminste een maand voor het begin van het semester het tentamenrooster voor dat semester bekend gemaakt waarin data en tijdstippen van de tentamens wordt vastgelegd. 5. De examencommissie kan in bijzondere gevallen toestaan dat wordt afgeweken van het aantal malen en de wijze waarop tentamens kunnen worden afgelegd. 6. Het verplaatsen van een tentamen naar een ander tijdstip dan in het rooster is aangegeven, is alleen toegestaan na toestemming van de examencommissie In- en uitschrijven tentamens Vanaf het nieuwe collegejaar ( ) verandert er een aantal zaken rond het in- en uitschrijven van tentamens: Voor ieder (dus ook tussentijds) tentamen moet je je inschrijven om deel te mogen nemen Dit kan van 40 tot 14 dagen vóór het tentamen Je ontvangt geen algemene aankondiging / herinnering meer per over inschrijven voor tentamens. Uitschrijven kan alleen in Osiris en tot 1 dag vóór het tentamen Inschrijven tentamens Vanaf het nieuwe collegejaar kun je je in- en uitschrijving voor alle tentamens in Osiris regelen: zowel voor de tentamens zoals gepland in de tentamenperiode, als ook voor de tentamens die tussentijds worden afgenomen. Doordat de inschrijving gekoppeld is aan een tentamendatum verschilt ook de periode waarop je kunt inschrijven. Voor ieder tentamen geldt dat je je 40 dagen voor aanvang van elk tentamen via Osiris kunt inschrijven voor dat tentamen tot uiterlijk 14 dagen van te voren

17 OPBOUW VAN HET STUDIEPROGRAMMA Voorbeeld: de reguliere tentamenweken van kwartiel 1 zijn komend jaar week 44 en 45. De eerste tentamendag is dan maandag 29 oktober. Inschrijving voor tentamens op die dag kan van 19 september tot en met 15 oktober; voor een tentamen op de laatste dag, vrijdag 9 november, is inschrijving mogelijk van 31 september t/m 26 oktober. Dit betekent dat er hierdoor geen vaste in- en uitschrijfperiodes per tentamenblok meer zijn. Je ontvangt dan ook geen algemene aankondiging en herinnering meer voor het inschrijven op tentamens. Voor inschrijven op tentamens in de reguliere tentamenweken is het wel mogelijk om je voor alle tentamens op hetzelfde moment in te schrijven, doordat de inschrijfperiodes van de tentamens gedeeltelijk overlappen. Voorbeeld: voor de tentamens van kwartiel 1 geldt een gemeenschappelijke inschrijfperiode van 31 september t/m 15 oktober (zie voorbeeld hierboven). Uitschrijven tentamens Sta je ingeschreven en je wilt je alsnog weer uitschrijven dan kun je dat vanaf het nieuwe collegejaar zelf regelen via Osiris tot uiterlijk 1 dag voor het tentamen. In- en uitschrijven deeltoetsen Voor het in- en uitschrijven van deeltoetsen blijft de procedure voorlopig ongewijzigd. Zodra er wel zaken wijzigen, word je hierover per geïnformeerd Regeling 3e poging Een student die voor een vak nog geen voldoende heeft en voor de derde keer een tentamenpoging wil doen dient volgens de Onderwijs- en Examenregeling daarvoor toestemming te verkrijgen van de examencommissie. Dit moet gebeuren door het indienen van een aanvraag, ondertekend door de studieadviseur en de docent van het vak, vergezeld van een motivatiebrief met daarin reflectie en een plan van aanpak, en een studieplan. Daarbij gelden met ingang van het academisch jaar de volgende regels: In het kwartiel waarin het vak loopt, moet een volledige aanvraag voor een derde tentamenkans voor aanvang van het kwartiel worden ingeleverd. Voor een hertentamen in het opvolgende kwartiel moet de aanvraag binnen twee weken na bekendmaking van de onvoldoende worden ingeleverd. Voor een hertentamen in latere kwartielen moet de aanvraag voor aanvang van het kwartiel worden ingeleverd. Belangrijk! Je bent zelf verantwoordelijk voor dit proces. Ook als late uitslag, agenda s, data examenvergadering en dergelijke voor een moeilijk tijdspad zorgen. Je moet zelf aannemelijk kunnen maken dat je je hebt ingespannen voor het vak, wil je in aanmerking komen voor begeleiding. Verandering van vakcode, naamswijziging et cetera is niet relevant. Het gaat om de identiteit van het vak. Het is raadzaam om zorgvuldig om te gaan met de 2 pogingen die je hebt. Voor een volgende tentamenpoging (4, 5 etc.) neem je altijd contact op met de studieadviseur. Hierbij gelden dezelfde eisen als bij een derde tentamenpoging. Zorg daarbij voor een specifieke reflectie op de gang van zaken bij de derde kans. Verder dien je bij deze verzoeken een gedetailleerd overzicht van de studievoortgang mee te sturen zodat de examencommissie het verzoek in context kan plaatsen. Let op: vierde en latere herkansingen kunnen alleen in het kwartiel gedaan worden waarin het vak gegeven wordt. Dan geldt wederom de eerste regel: voor aanvang van het kwartiel moet de aanvraag ingeleverd worden. Je vraagt een derde poging aan per vak (niet meerdere vakken in een verzoek). De examencommissie kan in haar overweging meenemen dat je voor meerdere vakken een verzoek doet / hebt gedaan. Deze regeling gaat over schriftelijke (en eventuele mondelinge) tentamens. Voor projecten, practica geldt andere regelgeving. Inschrijven voor tentamens in Osiris is verplicht. Tot aanvang van de start van tentamenperiode is uitschrijving via Osiris mogelijk. Daarna - tot 24 uur voor aanvang van je tentamen dien je je via de centrale balie van student services uit te schrijven via studentservices@utwente. nl. Schrijf je je niet uit, dan telt de inschrijving als een poging. Zonder inschrijving is het niet toegestaan het tentamen te maken Het is belangrijk dat de student actie onderneemt zo gauw als duidelijk is dat er een derde tentamenpoging nodig zal zijn. Hij/zij neemt dan direct contact op met de docent en de studieadviseur en dient binnen de bovengenoemde termijn een verzoek tot inschrijving in bij de examencommissie. Pas na het verkrijgen van goedkeuring van de examencommissie wordt de student door het tentamenbureau voor het betreffende vak ingeschreven

18 OPBOUW VAN HET STUDIEPROGRAMMA Werkwijze / procedure Tijdspad Essentieel voor aanvang van het kwartiel actie te ondernemen* Acties Reflecteer wat er wel/niet goed is gegaan bij de vorige twee pogingen. Ga daarbij in detail in op de inhoud van het betreffende vak, en analyseer met welke onderdelen je moeite hebt. Bedenk een plan van aanpak m.b.t. hoe je het vak dit keer gaat voorbereiden om tot een voldoende te komen, rekening houdend met de uitkomsten van je reflectie. Maak als onderdeel van het plan van aanpak ook een gedetailleerde planning, waarbij je per dag of week aangeeft aan welke onderdelen van het vak je gaat werken, en hoeveel tijd je daaraan van plan bent te besteden. Vul het formulier derde poging in. Voeg aan dit formulier je brief toe waaruit je motivatie duidelijk wordt, waaruit blijkt dat je hebt gereflecteerd en op basis daarvan een plan van aanpak hebt opgesteld. Voeg ook het plan van aanpak toe. Daarnaast dien je aan te geven welke vakken je gaat volgen in het kwartiel waarin de derde tentamenpoging zal plaatsvinden. In verband met de haalbaarheid van de derde poging is het van belang om niet meer dan de standaard studielast (15 EC) in te plannen voor dit kwartiel. Maak vervolgens een afspraak met docent en studieadviseur. Het is belangrijk om vanaf de start van de onderwijsperiode een juiste studie-aanpak te hanteren. Daarom is het advies om zo snel mogelijk contact met hen op te nemen om je motivatiebrief te bespreken. Voor aanvang van het kwartiel waarin het vak gegeven wordt / binnen twee weken na bekendmaking van de onvoldoende (indien de derde poging een herkansing is in het opvolgende kwartiel) z.s.m. Laat het formulier derde poging ondertekenen door zowel de docent als de studieadviseur nadat je eventuele feedback hebt verwerkt. Stuur het ondertekende formulier + motivatiebrief (inclusief plan van aanpak en tijdsplanning) naar de griffie van de examencommissie. Zowel studieadviseur als docent kan een advies uitbrengen aan de examencommissie De examencommissie handelt je verzoek af en informeert jou en BOZ over de uitslag. BOZ informeert vervolgens studieadviseur en docent. Bij goedkeuring word je door het tentamenbureau voor het betreffende vak ingeschreven. *Betreft het een vak dat je herkanst dat in het voorgaande kwartiel is onderwezen, dan onderneem je actie zodra de uitslag van je tentamen bekend is. Als aanvulling op de hierboven genoemde acties, vragen we je het gemaakte tentamen in te zien en te analyseren waarin je te kort bent geschoten. Verwerk dit in je plan van aanpak

19 OPBOUW VAN HET STUDIEPROGRAMMA 3.5 Afsluiting van de Bachelorstudie De bachelorstudie wordt afgerond met de zogenaamde bachelorproef. Deze bestaat uit twee delen: het Ontwerpproject en het Bachelorreferaat, ieder met een omvang van 10 EC. Men mag pas beginnen aan deze onderdelen als er een flink deel van de overige vakken is afgerond Het Ontwerpproject Doel van het ontwerpproject is de kennismaking met het gehele traject van het ontwerpen van een softwaresysteem, vanaf de eerste informele specificatie door een klant tot en met het afleveren en presenteren van een gedocumenteerd softwareproduct. Het Ontwerpproject kan beschouwd worden als een oefening in de beroepspraktijk, waarbij bovendien nog veel geleerd wordt over een bepaald deel van de informatica. De duur van het ontwerpproject is een semester. Afhankelijk van de eigen studieplanning kan worden gekozen in welk semester het project wordt uitgevoerd. Om deel te mogen nemen aan het Ontwerpproject moet je in het bezit zijn van het propedeusediploma en moet je het vak Software engineering modellen afgerond hebben, met als resultaat een 5 of hoger Het bachelorreferaat Wat zijn de ontwikkelingen in het vakgebied? Wat is de bijdrage van onderzoekers aan deze ontwikkelingen en hoe doe je onderzoek? Karakteristiek voor een wetenschappelijke opleiding is de relatie tussen onderwijs en onderzoek. Veelal is deze relatie impliciet aanwezig. In het bachelorreferaat is deze relatie expliciet aanwezig. Dit studieonderdeel richt zich op een actieve kennismaking met wetenschappelijk onderzoek. In dit vak wordt een onderzoekende en kritische houding ontwikkeld, maar je richt je ook op de uitdagende ontwikkelingen in het vakgebied. Er wordt kennisgemaakt met een thema uit het vakgebied en de belangrijkste literatuur over dit thema. Een aspect van dit thema wordt uitgekozen, waarvoor onderzoeksvragen worden opgesteld en nader wordt onderzocht. Het onderzoek wordt vervolgens uitgewerkt. Het resultaat is niet alleen een onderzoeksverslag, maar ook een presentatie op een (mini)conferentie. De duur van het bachelorreferaat is een semester. Het moment van de uitvoering van het project is afhankelijk van de studieplanning van de student. Om deel te mogen nemen aan het bachelorreferaat dien je te beschikken over een propedeusediploma en 60 EC s (exclusief minor). Aan deze eisen moet twee maanden voor aanvang van het vak voldaan zijn. Daarnaast moet ook het vak Technical Writing zijn afgerond Het Diploma Om in aanmerking te komen voor het bachelordiploma dient men zich aan te melden bij bureau onderwijszaken. Deze aanmelding kan ieder maand, behalve in de zomermaanden. Er zal worden bekeken of aan alle voorwaarden is voldaan. Eén keer per jaar, in de maand oktober, vindt er een collectieve bachelor diplomauitreiking plaats. Ook vindt er één keer per jaar, eind september of begin oktober, een UT-brede Propedeuse-uitreiking plaats. 3.6 Studeren in het buitenland Als bachelorstudent heb je de gelegenheid een half jaar te studeren in het buitenland. In je curriculum is daarvoor plaats ingeruimd: je mag je minor vervangen door studeren elders (20 EC); je kunt deze minor uitbreiden tot een minor van 30 EC door in overleg vakken toe te voegen die opgenomen mogen worden in plaats van (keuze)vakken uit je INF programma. Op deze manier kun je 30 EC aan vakken/projecten volgen in het buitenland. Er is (beperkte) financiële ondersteuning vanuit de Universiteit Twente (TMF-gelden). Normaliter ligt een keuze voor het eerste semester voor de hand (i.p.v. minor), echter ook het tweede semester is mogelijk. Een deel van een semester behoort ook tot de mogelijkheden. Hoe gaat het in zijn werk? Stappenplan. 1. Je bedenkt dat je graag EC in het buitenland wilt gaan doen 2. Je bekijkt de lijst van universiteiten met wie wij een overeenkomst hebben gesloten. Op deze lijst staan de universiteiten met wie we een contract hebben, hetgeen betekent dat er een goed aanbod is van vakken (engels) en er organisatorische afspraken zijn gemaakt (hulp bij vinden kamer etc.) 3. Zie: intoffice.utwente.nl/mogelijkheden/studie/erasmus/ 4. Je bekijkt eventueel zelf wat andere universiteiten kunnen bieden 5. Je bepaalt je voorkeur en je neemt contact op met de coördinator (Jan Schut) 6. Samen met hem stel je een mogelijk te doen vakkenpakket op (je kijkt op website wat exact het aanbod is, vak in ieder geval post-p niveau, moet in het goede semester vallen etc.en met wat begeleiding komt er een plan uit van EC) 7. Dit vakkenpakket wordt opgeschreven in een zogenaamd learning agreement en door jou en de coördinator getekend en naar de te bezoeken universiteit gestuurd 8. De ontvangende universiteit beoordeelt het learning agreement en tekent voor akkoord 9. Er volgt een standaardprocedure onder begeleiding van de International Offices van de te bezoeken universiteit en de onze om alle voorbereidingen te treffen Tip: begin op tijd! Je ziet dat een grondige voorbereiding nodig is. Doorgaans neemt alles vier maanden in beslag. Neem veiligheidshalve een marge van een half jaar: enkele universiteiten hebben deadlines voor aanmelding die enkele maanden voor het begin van de semesters liggen. Informatie/contact: Coördinator internationalisering: drs. Jan Schut, ZI A108, j.schut@utwente.nl 36 37

20 4 Onderwijsvormen en studiebegeleiding

21 ONDERWIJSVORMEN EN STUDIEBEGELEIDING 4.1 Onderwijsvormen De vakken worden aangeboden in diverse onderwijsvormen: hoorcolleges, werkcolleges, practica, projecten en zelfstudie. Onderwijsvorm Omschrijving onderwijsvorm Hoorcollege De docent geeft plenair een toelichting en/ of aanvulling op de leerstof. Werkcollege Er wordt in groepen van circa 25 studenten aan opdrachten gewerkt ter verwerking van de lesstof. Practicum Er wordt (vaak in tweetallen) aan de praktische vaardigheden gewerkt. Het is ook de gelegenheid om kennis te maken met software en ontwikkelomgevingen. Project In betrekkelijk kleine groepen worden problemen met een grotere omvang opgelost. Behalve probleem oplossen spelen samenwerken, plannen, schriftelijk rapporteren en presenteren ook een rol. Zelfstudie Via zelfstandig studeren wordt de leerstof eigen gemaakt. De werkvormen zijn zoveel mogelijk afgestemd op de doelen van het vak: In vakken die vooral gericht zijn op het verwerven van kennis en inzicht, bestaan de contactmomenten grotendeels uit hoor- en werkcolleges. In vakken die gericht zijn op het verwerven van specifieke vaardigheden wordt het onderwijs gegeven in de vorm van practica, projecten of opdrachten. In de loop van de studie verandert de verhouding tussen contacturen en zelfstudie. Er wordt van de student verwacht dat deze steeds beter zijn/haar eigen studieproces kan vormgeven. De opbouw van het programma zorgt ervoor dat de student steeds zelfstandiger wordt en steeds meer complexere problemen aan kan. 4.2 Organisatie Studiebegeleiding De opleiding Technische Informatica heeft een studieadviseur die je kunt benaderen met alle voorkomende vragen rondom de studie en het studeren. Zij is ook aanspreekpunt in het kader van het Bindend Studie Advies (BSA). Je kunt bij de studieadviseur terecht met alle vragen rondom studeermethoden en het maken van planningen. Ook kun je met onderwerpen als studiekeuze, twijfels, zoeken naar uitdagingen of hulp bij in contact treden met de examencommissie terecht bij de studieadviseur. Daarnaast is de studieadviseur aanspreekpunt voor studenten die te maken hebben met een functiebeperking of (chronische) ziekte. De studieadviseur voor Technische Informatica is Sharon Vonk, MSc: Zilverling kamer 1004, tel: , Bindend Studie Advies (BSA) Alle eerstejaarsstudenten van de opleiding Technische Informatica krijgen te maken met een bindend studie advies. Dit betekent dat je de opleiding niet mag voortzetten wanneer je aan het eind van het eerste jaar onvoldoende resultaat hebt behaald. De minimale norm waaraan je als student moet voldoen is dat je aan het einde van het studiejaar minimaal 45 EC hebt behaald. Alle informatie over het BSA kun je vinden op de website Tutoring en studiebegeleiding tijdens het eerste jaar In het eerste jaar wordt gewerkt met een tutoring systeem: groepjes van ongeveer 4 studenten komen tweewekelijks bijeen onder leiding van een tutor (een docent). Deze tutor monitort het gedrag en de prestaties van de studenten, waarbij de centrale vraag steeds is: wat heb je de afgelopen twee weken gepresteerd, en wat ga je de komende twee weken presteren? Uiteraard is er ook ruim aandacht voor het BSA in de tutorbijeenkomsten. Naast deze focus op studieprestaties is de tutor ook vraagbaak en vertrouwenspersoon. Zo nodig kan de tutor doorverwijzen naar de studieadviseur. De tutorbijeenkomsten zijn ingeroosterd en aanwezigheid is verplicht. Een handleiding voor de tutorbijeenkomsten is te vinden op de onderwijswebsite. Tijdens de introductie maken de eerstejaars studenten in groepsverband kennis met de studieadviseur. In het eerste kwartiel volgt een individueel, persoonlijk kennismakingsgesprek. In dit gesprek wordt ook gesproken over het BSA en alle contactmomenten die er gedurende het jaar zijn over het BSA. Van alle individuele gesprekken die een student voert met de studieadviseur worden notities gemaakt in het studentinformatiesysteem OSIRIS. Deze notities zijn vertrouwelijk maar wel inzichtelijk voor de student. Op deze manier kan een student altijd teruglezen wat er is besproken met de studieadviseur. Studenten krijgen zodra de cijfers van het eerste kwartiel bekend zijn een eerste studieadvies in het kader van de BSA. Studenten met een negatief eerste advies worden uitgenodigd voor een gesprek met de studieadviseur. Een tweede studieadvies wordt uitgebracht omstreeks mei/juni, wanneer de cijfers van de derde periode bekend zijn. Opnieuw worden studenten met een negatief advies uitgenodigd voor een gesprek. Verdere informatie over de BSA en de procedures kun je vinden op de website. De studieadviseur monitort gedurende het gehele studiejaar de resultaten van de studenten, en zal waar zij dit nodig acht, studenten uitnodigen voor een gesprek. Studenten kunnen zelf ook te allen tijde een verzoek doen voor een gesprek met de studieadviseur. Daarnaast wordt aan alle eerstejaarstudenten gevraagd om ieder kwartiel het studieplan in te vullen. De studieadviseur gebruikt deze informatie in de contacten met studenten

22 ONDERWIJSVORMEN EN STUDIEBEGELEIDING Studiebegeleiding tijdens het tweede en derde jaar De studieadviseur volgt de studievoortgang van alle tweede- en derdejaars aan de hand van de cijferoverzichten en eventuele eerdere gesprekken. Op basis daarvan bepaalt de studieadviseur welke studenten worden uitgenodigd voor een gesprek. Studenten wordt gevraagd om ook zelf initiatief te nemen en zelf een afspraak te maken als zij een gespreksonderwerp hebben, of een voortgangsgesprek wensen. Ook maakt de studieadviseur gebruik van de gegevens uit het ingevulde studieplan van de student. Halverwege het 2e en halverwege het 3e jaar brengt de opleiding opnieuw een advies uit en wordt ingegaan op de verwachte snelheid waarmee de studie kan worden afgerond. Studenten die geen positief advies ontvangen wordt dringend geadviseerd contact op te nemen met de studieadviseur. Dit advies is niet bindend. In de loop van de studie worden een aantal informatiebijeenkomsten georganiseerd over onder andere: inrichting van het 2e jaar, inrichting van het 3e jaar, keuzevakkenvoorlichting, minormarkt, voorbereiding op de masterkeuze Studentendecanen en psychologen Op UT-breed niveau kun je terecht bij de studentdecanen en psychologen. Meer informatie hierover vind je in de algemene bijlagen onder Studenten Services Studieplan In de OER en het opleidingsspecifieke gedeelte van de OER staat het studieplan volledig uitgewerkt. Alle studenten wordt gevraagd om het studieplan in te vullen voor elk semester. Alle eerstejaarsstudenten moet het studieplan ieder kwartiel aan te passen naar de actuele situatie. Het ingevulde studieplan wordt gebruikt in de contacten met de studieadviseur. De studieadviseur geeft mogelijk ook een schriftelijk reactie op het studieplan. Indien een student hierom verzoekt zal de studieadviseur altijd feedback geven op het studieplan. Het studieplan wordt ingevuld op een format dat studenten via de krijgen toegestuurd. Details over het moment van invullen en deadlines staan vermeld in de OER

23 5 Toetsing en kwaliteit

24 TOETSING EN KWALITEIT 5.1 Toetsing Gedurende de opleiding wordt er op verschillende manieren geëxamineerd. Hiervoor worden verschillende toetsingsinstrumenten gebruikt Toetsvorm per vak Elk vak wordt afgesloten met een schriftelijk tentamen en/of een opdracht. Bij tentamens wordt zowel op kennis als op inzicht getoetst. De toetsvormen staan beschreven in de vakomschrijvingen in deel B Integratie: projecten Om de integratie uit de verschillende vakken of juist uit een vak te bevorderen en om de prestaties te monitoren worden er een aantal projecten gedaan, die met een presentatie en/of een verslag worden afgesloten. 5.2 Kwaliteitzorg onderwijs De kwaliteit van het onderwijs krijgt binnen de faculteit EWI, waaronder de opleiding Technische Informatica valt, veel aandacht. Voor goed onderwijs is een grote betrokkenheid van docenten en studenten nodig en een goede onderlinge communicatie. De kern van het interne kwaliteitszorgsysteem wordt gevormd door de vakevaluaties, die jaarlijks worden uitgevoerd. Hieronder worden een aantal componenten uit de kwaliteitszorg besproken Vakevaluaties Als student vul je na ieder kwartiel voor je vakken (meestal direct na het tentamen) een vragenlijst in. De resultaten worden doorgegeven aan de docent, die er gebruik van kan maken bij het aanpassen cq verbeteren van zijn of haar vak. De resultaten worden op de volgende website geplaatst: kwaliteitszorg.cs.utwente.nl Een samenvatting van de resultaten wordt besproken in de opleidingscommissie. In deze commissie worden ook afspraken gemaakt over acties naar aanleiding van tegenvallende resultaten Onderwijs Evaluatie Commissie (OEC) Een schriftelijke enquête kan alleen signalen afgeven die mogelijk wijzen op problemen of ongewenste situaties. Vaak is nader onderzoek nodig. Daarom is het van belang dat er naast schriftelijke enquêtes ook mondeling geëvalueerd wordt. De onderwijsevaluatiecommissie speelt hierbij een belangrijke rol. Deze commissie (kortweg de OEC) bestaat uitsluitend uit studenten bestaat. De OEC organiseert ieder kwartiel voor een paar vakken een panelbijeenkomst. In zo n bijeenkomst gaan deelnemers aan het vak met de docent in gesprek over de sterke en zwakke kanten van het vak. Zij doen dit onder leiding van een lid van de OEC. Aan het eind van een dergelijk gesprek worden er met de docent afspraken gemaakt over eventueel aan te brengen verbeteringen Opleidingscommissie (OLC) Binnen de afdeling INF is één opleidingscommissie, bestaande uit evenveel studenten als docenten. Deze commissie wordt als volgt aangeduid: OLC-IT. De OLC is een adviesorgaan voor de opleidingsdirecteur en moet over alle onderwijszaken gehoord worden. Het gaat hier onder meer om onderwijsprogramma s, studielast, roosters, klachtenafhandeling en vakevaluaties. Voor meer informatie en de actuele samenstelling zie: Examencommissie De examencommissie bestaat uit stafleden en heeft een zelfstandige bevoegdheid over alles wat te maken heeft met de verschillende examens. De commissie stelt de regels op over examens, wel of niet slagen, met lof-regeling, etc. In deze commissie wordt vastgesteld welke studenten wanneer voor welk examen geslaagd zijn. Ook rendementscijfers en fraudegevallen komen ter sprake. De examencommissie is onder andere bereikbaar via: Onderwijs- en Examenregeling (OER) Het wetenschappelijk onderwijs is geregeld door de Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek (WHW). Hierin worden globale regels gegeven over de doelstellingen van het wetenschappelijk onderwijs en wordt de bestuursstructuur van de Universiteiten geregeld. De WHW regelt de cursusduur van de initiële opleidingen, geeft aan op welke manieren men ingeschreven kan zijn en regelt de toelating tot de verschillende examens. De WHW geeft aan de faculteitsdecaan een centrale taak voor wat betreft de inrichting van de faculteit voor het onderwijs en de wetenschapsbeoefening. De decaan stelt de Onderwijs- en Examenregeling (OER) vast, en ook het faculteitsreglement waarin het bestuur en de inrichting van de faculteit nader geregeld wordt

Bijlage van de Onderwijs- en Examenregeling voor de Bacheloropleiding Technische Informatica

Bijlage van de Onderwijs- en Examenregeling voor de Bacheloropleiding Technische Informatica Bijlage van de Onderwijs- en Examenregeling voor de Bacheloropleiding Technische Informatica De regels in deze bijlage zijn onderdeel van het opleidingsdeel van het studentenstatuut, inclusief de onderwijs-

Nadere informatie

Bachelor Studiegids 2011/2012 - Technische Informatica

Bachelor Studiegids 2011/2012 - Technische Informatica Bachelor Studiegids 2011/2012 - Technische Informatica Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Creative Technology Electrical Engineering Technische Informatica Technische Wiskunde www.utwente.nl/ewi/onderwijs

Nadere informatie

Bachelor Studiegids 2010/2011 Technische Informatica

Bachelor Studiegids 2010/2011 Technische Informatica faculteit elektrotechniek, wiskunde & informatica Bachelor studiegids 2010/2011 technische informatica Bachelor Studiegids 2010/2011 Technische Informatica Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie Faculteit Technische Natuurwetenschappen Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie (art. 7.13 en 7.59 WHW) Inhoudsopgave Artikel

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (ex artikel 7.13 en 7.59 WHW) Bacheloropleidingen UT

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (ex artikel 7.13 en 7.59 WHW) Bacheloropleidingen UT ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (ex artikel 7.13 en 7.59 WHW) Bacheloropleidingen UT De decaan van de faculteit, gelet op de artikelen 9.5, 9.15, eerste lid, onder a, 7.13, eerste en tweede lid, 9.38, onder

Nadere informatie

UITVOERINGSREGELING BACHELOROPLEIDING TECHNISCHE AARDWETENSCHAPPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

UITVOERINGSREGELING BACHELOROPLEIDING TECHNISCHE AARDWETENSCHAPPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT UITVOERINGSREGELING 2012-2013 BACHELOROPLEIDING TECHNISCHE AARDWETENSCHAPPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Uitvoeringsregeling BSc TA 2012-2013, 21 juni 2012 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1 - Propedeutische

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2018-2019 Bijlage: het programma PARAGRAAF 1 - ALGEMENE

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie Faculteit Technische Natuurwetenschappen Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie (art. 7.13 en 7.59 WHW) Inhoudsopgave Artikel

Nadere informatie

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Economie en Bedrijfseconomie Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde ( FEWEB) Opbouw van studie door prof. dr. Henri de Groot (programmadirecteur)

Nadere informatie

Business & IT (Bedrijfsinformatietechnologie)

Business & IT (Bedrijfsinformatietechnologie) Opleidingsspecifieke bijlage bij de OER 2014-2015 voor de Bachelor of Science opleiding Business & IT (Bedrijfsinformatietechnologie) 1. DOEL VAN DE OPLEIDING 2 1A: PROFIEL VAN DE OPLEIDING... 2 1B: EINDTERMEN

Nadere informatie

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER)

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Fractie VUUR, Universiteitsraad www.verenigingvuur.nl info@verenigingvuur.nl - 2 - Voorwoord

Nadere informatie

Algemene informatie

Algemene informatie Algemene informatie 2016-2017 BSA-regeling UITVOERINGSREGELING STUDIEADVIES BSA - TUA juni 2016 Aan de TUA geldt een bindend studieadvies. De Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek (WHW)

Nadere informatie

: Afstudeerproject BSc KI : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 2, periode 5 en 6

: Afstudeerproject BSc KI : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 2, periode 5 en 6 Studiewijzer BACHELOR OPLEIDING KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE Vak : Afstudeerproject BSc KI Opleiding : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : 2015-2016 semester 2, periode 5 en

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen Aanvullende regels en richtlijnen voor de opleidingen geldig vanaf 01 september 2010 Hoofdstuk 1 Bachelor Wiskunde... 2 Hoofdstuk 2 Master Mathematics... 2

Nadere informatie

1.Opening en vaststellen agenda Van der Hoeven verwelkomt de heer Havinga als de beoogde nieuwe voorzitter van de OLC.

1.Opening en vaststellen agenda Van der Hoeven verwelkomt de heer Havinga als de beoogde nieuwe voorzitter van de OLC. Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Bureau onderwijszaken Kenmerk datum BOZ/-029sp 19 januari Verslag van de 49e OLC- IT vergadering d.d. 19 jan. Aanwezig: Alsmede: Afwezig: Van Dijk, Hiemstra,

Nadere informatie

Erasmus MC. Bindend Studieadvies. Geneeskunde

Erasmus MC. Bindend Studieadvies. Geneeskunde Erasmus MC Bindend Studieadvies Geneeskunde Bindend Studieadvies Geneeskunde De studie Geneeskunde aan het Erasmus MC kent een bindend studieadvies (BSa) voor studenten die studeren in Bachelorjaar-1.

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling (art W.H.W.)

Uitvoeringsregeling (art W.H.W.) Uitvoeringsregeling (art. 7.13 W.H.W.) Technische Universiteit Delft Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Bacheloropleiding Technische Informatica 2009-2010 Versie 4, mei 2009 1 Belangrijkste

Nadere informatie

Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Bindend Studieadvies. student. uva.nl/ rechten

Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Bindend Studieadvies. student. uva.nl/ rechten m UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM Faculteit der Rechtsgeleerdheid Bindend Studieadvies (BSA) 2018-2019 student. uva.nl/ rechten Het (negatief bindend) studieadvies Als je als voltijd bachelorstudent staat ingeschreven

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo bacheloropleiding Informatiekunde

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo bacheloropleiding Informatiekunde 1 Faculteit Management, Science and Technology Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Informatiekunde U2014/02463 De uitvoeringsregeling treedt in werking

Nadere informatie

In Groningen wordt de opleiding in het Engels gegeven. Je kunt de opleiding in het Nederlands volgen in Eindhoven, Twente en Delft.

In Groningen wordt de opleiding in het Engels gegeven. Je kunt de opleiding in het Nederlands volgen in Eindhoven, Twente en Delft. Naam opleiding: Technische Wiskunde Toelating Is de studie moeilijk? De studie vraagt veel tijd van je. Het is van belang vanaf het begin hard te werken en gemiddeld circa 40 uur per week aan je studie

Nadere informatie

DEEL B VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE BACHELOROPLEIDING ROEMEENSE TAAL EN CULTUUR

DEEL B VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE BACHELOROPLEIDING ROEMEENSE TAAL EN CULTUUR DEEL B VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE BACHELOROPLEIDING ROEMEENSE TAAL EN CULTUUR 2015-2016 Deel B: opleidingsspecifiek deel 1. Algemene bepalingen Artikel 1.1 Begripsbepalingen Artikel 1.2

Nadere informatie

Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015

Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015 Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Toepasselijkheid van de regeling Deze

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding

Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Faculteit der Exacte Wetenschappen Onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Bedrijfswiskunde en Informatica Deel B Preambule In dit document wordt een A en een B gedeelte onderscheiden. In

Nadere informatie

BACHELOROPLEIDING WERKTUIGBOUWKUNDE TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

BACHELOROPLEIDING WERKTUIGBOUWKUNDE TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT UITVOERINGSREGELING 2016 2017 BACHELOROPLEIDING WERKTUIGBOUWKUNDE TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT UITVOERINGSREGELING BACHELOR WERKTUIGBOUWKUNDE 2016 2017 1 INHOUDSOPGAVE Artikel 1 Samenstelling Bachelor

Nadere informatie

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit?

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Naam opleiding: Industrieel Ontwerpen Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

UITVOERINGSREGELING 2013-2014 BACHELOROPLEIDING CIVIELE TECHNIEK TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

UITVOERINGSREGELING 2013-2014 BACHELOROPLEIDING CIVIELE TECHNIEK TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT UITVOERINGSREGELING 2013-2014 BACHELOROPLEIDING CIVIELE TECHNIEK TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT 1 Inhoud Hoofdstuk 1 - Propedeuse... 2 Artikel 1 Samenstelling propedeuse... 2 Hoofdstuk 2 - Bachelorfase...

Nadere informatie

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Nanobiology wordt uitsluitend in Delft gegeven.

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Nanobiology wordt uitsluitend in Delft gegeven. Naam opleiding: Nanobiology Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen kan altijd

Nadere informatie

C. Regeling schakelprogramma 2011 voor HBO-afgestudeerden voor de aansluitende masteropleidingen Human-Technology Interaction en Innovation Sciences

C. Regeling schakelprogramma 2011 voor HBO-afgestudeerden voor de aansluitende masteropleidingen Human-Technology Interaction en Innovation Sciences Bijlage 2 bij artikel 1.1.2, tweede lid, van de Onderwijs- en Examenregeling 2011 van de bacheloropleidingen Technische Bedrijfskunde en Technische Innovatiewetenschappen C. Regeling schakelprogramma 2011

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek Studiejaar 2013-2014 Algemeen 1. Deze bijlage bij het algemene gedeelte van de Onderwijs- en examenregeling van Codarts is van toepassing

Nadere informatie

Vastgesteld door de decaan van de faculteit Wiskunde&Informatica op 28 augustus 2003

Vastgesteld door de decaan van de faculteit Wiskunde&Informatica op 28 augustus 2003 Onderwijs- en examenregeling 2003 van de Masteropleiding Computer Science Vastgesteld door de decaan van de faculteit Wiskunde&Informatica op 28 augustus 2003 Inhoud: 1. Algemeen 2. Inrichting van de opleiding

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden &

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Bijlagen gentie. Bijlage. Bijlage. Bijlage - - vakgebied. Educatie en. Major van. Minor van

Bijlagen gentie. Bijlage. Bijlage. Bijlage - - vakgebied. Educatie en. Major van. Minor van n bacheloropleiding Kunstmatige Intellig gentie 2011-2012 I Eindtermen van de bacheloropleiding Met de opleiding wordt beoogd: - inhoudelijke kennis, vaardigheid en inzicht op het gebied van Kunstmatige

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel

Nadere informatie

BACHELOROPLEIDING DEELTIJD

BACHELOROPLEIDING DEELTIJD HBO-ICT INFORMATICA BACHELOROPLEIDING DEELTIJD 2015-2016 2014-2015 LEERROUTES: BUSINESS IT & MANAGEMENT, SOFTWARE ENGINEERING, SYSTEM AND NETWORK ENGINEERING CREATING TOMORROW HBO-ICT DE VIERJARIGE DEELTIJDOPLEIDING

Nadere informatie

Bureau Onderwijszaken TNW Opleiding Scheikundige Technologie

Bureau Onderwijszaken TNW Opleiding Scheikundige Technologie Versie januari 2018 Bureau Onderwijszaken TNW Opleiding Scheikundige Technologie Formulier voor: - Aanvraag van goedkeuring van de Beoordelingscommissie, de inhoud BSc-opdracht en het vakkenpakket - Overeenkomst

Nadere informatie

Keuzes in de propedeuse De propedeuse kent geen gebonden keuzeruimte en geen vrije ruimte

Keuzes in de propedeuse De propedeuse kent geen gebonden keuzeruimte en geen vrije ruimte Uitvoeringsregeling 2016-2017 Bacheloropleiding Faculteit Management, Science & Technology wo bacheloropleiding Informatiekunde (Bachelor of Science Information Science) De voertaal in deze opleiding is

Nadere informatie

De OER in gewoon Nederlands

De OER in gewoon Nederlands De OER in gewoon Nederlands Een samenvatting van de hoofdpunten van de Onderwijs- en Examenregeling (OER) 2018-2019 Bachelor Pedagogische wetenschappen en Bachelor Onderwijswetenschappen College of Child

Nadere informatie

Geen instemming met de OER van ACASA, deel A

Geen instemming met de OER van ACASA, deel A Dhr. prof. dr. F.P. Weerman Kloverniersburgwal 48 1012 CX Amsterdam Spuistraat 134 1012 VB Amsterdam (020) 525 3278 fsr-fgw@uva.nl studentenraad.nl/fgw Datum 31 oktober 2017 Ons kenmerk 17fgw039 Contactpersoon

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Voor de Bacheloropleidingen Bio-exact Natuurkunde en Sterrenkunde, Scheikunde, Wiskunde

Nadere informatie

Studeren in een academische context

Studeren in een academische context Studeren in een academische context Jan van Rooij & Sinem Akgün 07-09-2016 - Organisatie van de Universiteit Leiden/psychologie - Honours College - SPS-NIP - Bachelor opleidingscommissie - OER/Examencommissie

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling (OER) (art W.H.W.) Technische Universiteit Delft Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica

Onderwijs- en examenregeling (OER) (art W.H.W.) Technische Universiteit Delft Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Onderwijs- en examenregeling (OER) (art. 7.13 W.H.W.) Technische Universiteit Delft Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Bacheloropleiding Electrical Engineering Bacheloropleiding Technische

Nadere informatie

Studeren aan het hbo. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Studeren aan het hbo. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g Studeren aan het hbo Inhoud van de presentatie Kenmerken van het hbo Verschil tussen havo en hbo Verschil hbo en universiteit Opbouw van een hbo-opleiding Studieresultaten en begeleiding Toelating en aanmelding

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING studiejaar 2010-2011. Deel B. HOOFDSTUK 1 - Doelstellingen en eindtermen van de opleiding

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING studiejaar 2010-2011. Deel B. HOOFDSTUK 1 - Doelstellingen en eindtermen van de opleiding UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING studiejaar 2010-2011 Deel B MASTEROPLEIDING SOFTWARE ENGINEERING 1 september 2010 HOOFDSTUK

Nadere informatie

Eindhoven heeft in het eerste jaar een aantal gemeenschappelijke vakken voor alle eerstejaarsstudenten van de universiteit.

Eindhoven heeft in het eerste jaar een aantal gemeenschappelijke vakken voor alle eerstejaarsstudenten van de universiteit. Naam opleiding: Technische Informatica Toelating Is de studie moeilijk? De studie vraagt veel tijd van je. Het is van belang vanaf het begin hard te werken en gemiddeld circa 40 uur per week aan je studie

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling van de masteropleiding

Onderwijs- en examenregeling van de masteropleiding vrije Universiteit amsterdam Faculteit der Exacte Wetenschappen Onderwijs- en examenregeling van de masteropleiding Computer Science Deel B Preambule In dit document wordt een A en een B gedeelte onderscheiden.

Nadere informatie

Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie 2012-2013

Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie 2012-2013 Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie 2012-2013 Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding Met de opleiding wordt beoogd: - inhoudelijke kennis, vaardigheid en inzicht op het gebied van

Nadere informatie

Opleidingspecifieke bijlage van de Onderwijs- en Examenregeling voor de Bacheloropleiding Technische Informatica

Opleidingspecifieke bijlage van de Onderwijs- en Examenregeling voor de Bacheloropleiding Technische Informatica Opleidingspecifieke bijlage van de Onderwijs- en Examenregeling voor de Bacheloropleiding Technische Informatica De regels in deze bijlage zijn onderdeel van het opleidingsdeel van het studentenstatuut,

Nadere informatie

Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie

Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie Bijlagen bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie 2010-2011 Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding (artikel 1.3) Met de opleiding wordt beoogd: - inhoudelijke kennis, vaardigheid en inzicht op

Nadere informatie

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG STUDENTEN DOEN UITSPRAKEN OVER DE ACADEMISCHE WERELD, HET VAKGEBIED EN HET BEROEPENVELD.. onderzoek niet zo saai als ik dacht werken in

Nadere informatie

Studiejaar Model Onderwijs- en examenregeling (Bachelor)

Studiejaar Model Onderwijs- en examenregeling (Bachelor) Studiejaar 2017-2018 Model Onderwijs- en examenregeling (Bachelor) De model-oer is een hulpmiddel voor faculteiten bij het opstellen van de onderwijs- en examenregelingen. Ter bevordering van (het bewaken

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling LS&T/SMS&TI (Bacheloropleiding) 2004-2005

Onderwijs- en Examenregeling LS&T/SMS&TI (Bacheloropleiding) 2004-2005 Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft 1 van de Bacheloropleidingen Life Science & Technology

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2015-2016 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt

Nadere informatie

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE DUALE PROGRAMMA NEDERLANDS ALS TWEEDE TAAL FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE DUALE PROGRAMMA NEDERLANDS ALS TWEEDE TAAL FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE DUALE MASTEROPLEIDING TAALWETENSCHAPPEN 90 EC PROGRAMMA NEDERLANDS ALS TWEEDE TAAL FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN 2015-201 Deel

Nadere informatie

Kenmerk. Aanwezig: Afwezig: Het voorstel is om. -Vooraanmelders: maart agenda. Afgehandeld. 99: Brieven over 100: Mail voor de 101: 102: 103:

Kenmerk. Aanwezig: Afwezig: Het voorstel is om. -Vooraanmelders: maart agenda. Afgehandeld. 99: Brieven over 100: Mail voor de 101: 102: 103: Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Bureau onderwijszaken Kenmerk S&OA/2013/1817 datum 14-05-2013 Verslag van de 82e OLC- IT vergadering d.d. 23 april 2013 Aanwezig: Havinga (vz),boersma,

Nadere informatie

Onderwijsregeling VI Keuzeonderwijs Bacheloropleiding Geneeskunde Curius+

Onderwijsregeling VI Keuzeonderwijs Bacheloropleiding Geneeskunde Curius+ Onderwijsregeling VI Keuzeonderwijs Bacheloropleiding Geneeskunde Curius+ juli 2014 ingangsdatum 1 september 2014 Algemeen Het verplichte keuzeonderwijs beslaat 10 ec in studiejaar 2 (keuzevakken) en 10

Nadere informatie

Studiebegeleiding: de studieadviseur en de student

Studiebegeleiding: de studieadviseur en de student 30-5-2016 1 Studiebegeleiding: de studieadviseur en de student Geartsje Zondervan Anneke Schrik Bart Borghols Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen 30-5-2016 2 30-5-2016 3 Even voorstellen Geartsje

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) (artikel 7.13 WHW)

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) (artikel 7.13 WHW) ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) (artikel 7.13 WHW) BACHELOROPLEIDINGEN WERKTUIGBOUWKUNDE MARITIEME TECHNIEK TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT OER BSc Werktuigbouwkunde en Maritieme Techniek 2013-2014 1

Nadere informatie

Minor in het buitenland 2016-2017 Mogelijkheden bij de opleiding Geneeskunde

Minor in het buitenland 2016-2017 Mogelijkheden bij de opleiding Geneeskunde Internationalisering Minor in het buitenland 2016-2017 Mogelijkheden bij de opleiding Geneeskunde Minor algemeen Alle studenten van de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) volgen in het derde Bachelorjaar

Nadere informatie

Reactie bachelor OER

Reactie bachelor OER Spuistraat 134 1012 VB Amsterdam (020) 525 3278 fgw@studentenraad.nl studentenraad.nl/fgw Reactie bachelor OER 2015-2016 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Artikel 3: Inrichting opleiding... 2 3.1 Indeling

Nadere informatie

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Opleidingsspecifieke deel OER, 2018-2019 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Beste student, U heeft onlangs alle onderdelen van uw bacheloropleiding Wijsbegeerte afgerond en kunt nu het BA-diploma aanvragen. Het bestuur van het Instituut voor

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling 2012/2013

Onderwijs- en Examenregeling 2012/2013 Onderwijs- en Examenregeling 2012/2013 Masteropleidingen Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Biologie Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Natuurkunde Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Scheikunde

Nadere informatie

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE MASTEROPLEIDING FILOSOFIE 120 EC (WIJSBEGEERTE VAN EEN BEPAALD WETENSCHAPSGEBIED) FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN 2016-2017 Deel

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Doel

Nadere informatie

[60738] Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Islam in de moderne wereld. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

[60738] Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Islam in de moderne wereld. Paragraaf 1 Algemene bepalingen [60738] Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Islam in de moderne wereld Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 - Toepasselijkheid van de regeling Deze regeling is van toepassing

Nadere informatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Programma - Wat kan er in de opleiding - Hoe kies je? - Loopbaan oriëntatie en Studieloopbaankeuzes, binnen

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) (ex artikel 7.13 WHW) BACHELOROPLEIDING INDUSTRIEEL ONTWERPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) (ex artikel 7.13 WHW) BACHELOROPLEIDING INDUSTRIEEL ONTWERPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) (ex artikel 7.13 WHW) BACHELOROPLEIDING INDUSTRIEEL ONTWERPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT OER Bachelor IO 2007-2008 1 Bachelor programma Industrieel Ontwerpen 2007-2008

Nadere informatie

Bindend Studieadvies (BSA)

Bindend Studieadvies (BSA) BSA_4luik_0708.qxp:BSA folder recht 06-06-2007 18:18 Pagina 1 Bindend Studieadvies (BSA) Neem contact op met het Bureau Studiebegeleiding Om dispensatie te krijgen van het negatief BSA moet u uw persoonlijke

Nadere informatie

Handleiding Honours Programma Wiskunde

Handleiding Honours Programma Wiskunde Handleiding Honours Programma Wiskunde Deze handleiding beschrijft inhoud en organisatie van het honours programma (HP) van de bacheloropleiding Wiskunde en Wiskunde en Toepassingen aan de Universiteit

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology 2010-2011

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology 2010-2011 Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1. 1 INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.4 Onderwijs- en examenregeling... 4 2. TOELATING TOT DE OPLEIDING...

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

bijlagee Opleidingsspecifieke Natuurwetenschappen Universiteit Twente. Advanced Technology Datum: 25 juli 2013 studentenstatuut

bijlagee Opleidingsspecifieke Natuurwetenschappen Universiteit Twente. Advanced Technology Datum: 25 juli 2013 studentenstatuut Faculteit Technische Natuurwetenschappen Opleidingsspecifieke bijlagee van het opleidingsdeel van het studen ntenstatuut inclusief de onderwijs- en examenregelingg van de bacheloropleiding Advanced Technology

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Master Filosofie (120 EC) Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september

Nadere informatie

Bij de TU Delft wordt de studie in het Nederlands aangeboden. In Eindhoven en Twente kan je de studie alleen in het Engels volgen.

Bij de TU Delft wordt de studie in het Nederlands aangeboden. In Eindhoven en Twente kan je de studie alleen in het Engels volgen. Naam opleiding: Electrical Engineering Toelating Is de studie moeilijk? De studie vraagt veel tijd van je. Het is van belang vanaf het begin hard te werken en gemiddeld circa 40 uur per week aan je studie

Nadere informatie

REGELING BINDEND STUDIEADVIES UNIVERSITEIT LEIDEN

REGELING BINDEND STUDIEADVIES UNIVERSITEIT LEIDEN REGELING BINDEND STUDIEADVIES UNIVERSITEIT LEIDEN Het College van Bestuur van de Universiteit Leiden, gelet op artikel 7.8b van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek juncto artikel

Nadere informatie

Bijlage 5 Interviewformulier studieadviseurs

Bijlage 5 Interviewformulier studieadviseurs Bijlage 5 Interviewformulier studieadviseurs Studentnummer: Naam aanmelder: Stap 1. Welkom heten en uitleggen wat het onderzoek inhoudt (Tijd: 5 minuten) Landelijk en bij de FEM is er sprake van een hoge

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2017 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Russische studies Deze onderwijs- en examenregeling is gebaseerd op de Wet op het hoger onderwijs

Nadere informatie

Studeren in een academische context

Studeren in een academische context Studeren in een academische context Jan van Rooij & Sinem Akgün 07-09-2017 - Organisatie van de Universiteit Leiden/ - CvB > Faculteit > Instituut (psychologie) - Bachelor opleidingscommissie - Honours

Nadere informatie

KEUZEVAKKENGIDS BACHELOR INFORMATICA. 2015/2016 Version 2015-09-01

KEUZEVAKKENGIDS BACHELOR INFORMATICA. 2015/2016 Version 2015-09-01 KEUZEVAKKENGIDS BACHELOR INFORMATICA 205/206 Version 205-09-0 INLEIDING Binnen de opleiding bachelor Informatica is 0EC keuzeruimte gereserveerd in het e semester van het e studiejaar. Er zijn allerlei

Nadere informatie

BESLUIT: de volgende onderwijs- en examenregeling voor de opleiding Toegepaste Wiskunde vast te stellen:

BESLUIT: de volgende onderwijs- en examenregeling voor de opleiding Toegepaste Wiskunde vast te stellen: OER Onderwijs- en examenregeling zoals bedoeld in art. 7.13 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, voor de bacheloropleiding Toegepaste Wiskunde 1 Het bestuur van de faculteit

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (ex artikel 7.13 en 7.59 WHW) Bacheloropleidingen UT

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (ex artikel 7.13 en 7.59 WHW) Bacheloropleidingen UT ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (ex artikel 7.13 en 7.59 WHW) Bacheloropleidingen UT De decaan van de faculteit, gelet op de artikelen 9.5, 9.15, eerste lid, onder a, 7.13, eerste en tweede lid, 9.38, onder

Nadere informatie

Voorlichtingsdag Bedrijfskunde. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Voorlichtingsdag Bedrijfskunde. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Voorlichtingsdag Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde PROGRAMMA Bedrijfskunde@VU: hoe, wat en waarom? Prof. dr. W.E.H. Dullaert, Opleidingsdirecteur bachelor bedrijfskunde

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) 2013-2014 BACHELOROPLEIDINGEN MINORS

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) 2013-2014 BACHELOROPLEIDINGEN MINORS ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING (OER) (ex artikel 7.13 WHW) 2013-2014 BACHELOROPLEIDINGEN Electrical Engineering Technische Informatica Technische Wiskunde MINORS Electrical Engineering for Autonomous Exploration

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling (art W.H.W.)

Uitvoeringsregeling (art W.H.W.) Uitvoeringsregeling (art. 7.13 W.H.W.) Technische Universiteit Delft Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Bacheloropleiding Electrical Engineering 2009-2010 Versie 6, april 2009 Belangrijkste

Nadere informatie

OER. Uitleg over de. Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER)

OER. Uitleg over de. Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Fractie VUUR, Universiteitsraad www.verenigingvuur.nl info@verenigingvuur.nl Voorwoord De Onderwijs-

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 2 1 1 3 van het College van beroep voor de examens van de Universiteit Leiden inzake het beroep van XXX, appellant tegen het Bestuur van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 7-1 5 6 Rapenburg 70 Postbus 9500 2300 RA Leiden T 071 527 81 18 van het College van beroep van de Universiteit Leiden inzake het beroep van [naam] appellant tegen de Examencommissie

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Spaanse taal en cultuur. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Spaanse taal en cultuur. Paragraaf 1 Algemene bepalingen [66810] Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Spaanse taal en cultuur Paragraaf 1 Algemene bepalingen art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling Deze regeling is van toepassing op het onderwijs

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 5-2 3 0 Rapenburg 70 Postbus 9500 2300 RA Leiden T 071 527 81 18 van het van de Universiteit Leiden inzake het beroep van [naam], appellant tegen het Bestuur van de Faculteit der Geesteswetenschappen,

Nadere informatie

Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 2015-2016

Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 2015-2016 Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 05-06 Master Pedagogiek CROHO-nummer 443 variant: deeltijd NHL Hogeschool Afdeling: Zorg en Welzijn Versie: Concept besproken met AO-M.Peda 8-4-5 / definitief

Nadere informatie

Informatie over het BINDEND STUDIEADVIES voor studenten Pedagogische Wetenschappen

Informatie over het BINDEND STUDIEADVIES voor studenten Pedagogische Wetenschappen Informatie over het BINDEND STUDIEADVIES voor studenten Pedagogische Wetenschappen. 2015-2016 Inleiding. Alle studenten van de Leidse universiteit die zich in 2015 voor de eerste keer ingeschreven hebben

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling (OER)

Onderwijs- en examenregeling (OER) Onderwijs- en examenregeling (OER) voor de bacheloropleiding Bedrijfsinformatietechnologie (BIT) (art. 7.13 W.H.W.) Voorwoord Deze regeling inclusief de bijlagen is de regeling die voor alle opleidingen

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING BACHELOROPLEIDING

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING BACHELOROPLEIDING ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING BACHELOROPLEIDING Onderwijs- en examenregeling zoals bedoeld in art. 7.13 van de Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek, voor de bacheloropleiding Technische

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING studiejaar Deel B

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING studiejaar Deel B UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA College of Science ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING studiejaar 2008-2009 Deel B BACHELOROPLEIDING INFORMATIEKUNDE HOOFDSTUK

Nadere informatie