Welkom bij de workshop Softwarelicentierecht nieuwe stijl. mr. dr. Lesley C.P. Broos Advocaat IE, ICT & Privacyrecht

Transcriptie

1 Welkom bij de workshop Softwarelicentierecht nieuwe stijl mr. dr. Lesley C.P. Broos Advocaat IE, ICT & Privacyrecht

2 KH Sectie IE, ICT & privacyrecht

3 Wat denkt u? 1. Het een op een namaken van de functionaliteit van auteursrechtelijk beschermde software is schending van dat auteursrecht (?) 2. A verleent een eeuwigdurende, niet overdraagbare licentie op standaardsoftware aan B. Mag B deze overdragen aan C? 3. Kun je een licentie op standaardsoftware kopen?

4 Softwarelicentierecht nieuwe stijl - Agenda - 1. Opfrissen auteursrechtprincipes 2. Toepassing op software 3. Recente ontwikkelingen 4. Praktische consequenties

5 Auteurswet van 23 september 1912, houdende nieuwe regeling van het auteursrecht

6 Basiskennis auteursrecht Uitsluitend recht van den maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, ( ) om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld. Uitputtingsleer art. 12b Aw (maar niet op internet!) Onderscheid exploitatierechten vs niet overdraagbare morele rechten ( persoonlijkheidsrecht ) Eigen oorspronkelijk karakter + persoonlijk stempel maker (Van Dale/Romme) Vorm niet ontleend aan ander werk + scheppende menselijke arbeid/creatieve keuzes (Endstra-taped) Auteursrecht ontstaat van rechtswege Werkgever wordt in de regel als maker aangemerkt Inlener (detachering) derhalve niet automatisch rechthebbende Overdracht vereist akte met daarin een deugdelijke specificatie Exclusieve licentie ook! Auteursrechtbescherming omvat tevens computerprogramma s

7 Auteurswet Hoofdstuk VI Bijzondere bepalingen betreffende computerprogramma's Gebaseerd op de softwarerichtlijn Richtlijn 2009/24/EG van de Raad van 23 april 2009 betreffende de rechtsbescherming van computerprogramma's Oorspronkelijk: Richtlijn 91/250/EEG van de Raad van 14 mei 1991 betreffende de rechtsbescherming van computerprogramma's

8 Softwarerichtlijn art. 4 Voorbehouden aan de rechthebbende is onder meer: de permanente of tijdelijke reproduktie voor een deel of het geheel van een computerprogramma, ongeacht op welke wijze en in welke vorm Hieronder wordt mede verstaan het laden, het in beeld brengen, de uitvoering, de transmissie of de opslag, voor zover voor deze handelingen het verveelvoudigen van dat werk noodzakelijk is het vertalen, bewerken, arrangeren of anderszins veranderen van een programma, en de reproduktie van het resultaat daarvan

9 Softwarerichtlijn art. 4 Voorbehouden aan de rechthebbende is onder meer: de permanente of tijdelijke reproduktie voor een deel of het geheel van een computerprogramma, ongeacht op welke wijze en in welke vorm Hieronder wordt mede verstaan het laden, het in beeld brengen, de uitvoering, de transmissie of de opslag, voor zover voor deze handelingen het verveelvoudigen van dat werk noodzakelijk is het vertalen, bewerken, arrangeren of anderszins veranderen van een programma, en de reproduktie van het resultaat daarvan

10 Softwarerichtlijn art 5/6 Excepties voor rechtmatig verkrijger voor: handelingen die noodzakelijk zijn om het computerprogramma te kunnen gebruiken voor het beoogde doel, onder meer om fouten te verbeteren reservekopie (indien die kopie voor bovenbedoeld gebruik nodig is) Werking programma observeren / bestuderen / testen teneinde ideeën en beginselen te achterhalen Decompilatie t.b.v. interoperabiliteit, mits

11

12 Wat is de auteursrechtelijk beschermde expressie van software? HvJ EG 2 mei 2012, zaak C-406/10 (SAS Institute Inc. vs World Programming Ltd) Functionaliteit computerprogramma, programmeertaal en indeling gegevensbestanden geen uitdrukkingswijze programma en derhalve niet auteursrechtelijk beschermd Alleen de uitdrukking van ideeën en principes (bijvoorbeeld in de vorm van broncode) wordt beschermd

13 Wat denkt u? 1. Het een op een namaken van de functionaliteit van auteursrechtelijk beschermde software is schending van dat auteursrecht (?) 2. A verleent een eeuwigdurende, niet overdraagbare licentie op standaardsoftware aan B. Mag B deze overdragen aan C? 3. Kun je een licentie op standaardsoftware kopen?

14 Misleidende reclame?

15 Uitputtingsleer art. 12b Aw Indien een exemplaar van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst door of met toestemming van de maker of zijn rechtverkrijgende voor de eerste maal in een van de lidstaten van de Europese Unie of in een staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte in het verkeer is gebracht door eigendomsoverdracht, dan vormt het anderszins in het verkeer brengen van dat exemplaar, met uitzondering van verhuur en uitlening, geen inbreuk op het auteursrecht.

16 Uitputtingsleer art. 12b Aw Indien een exemplaar van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst door of met toestemming van de maker of zijn rechtverkrijgende voor de eerste maal in een van de lidstaten van de Europese Unie of in een staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte in het verkeer is gebracht door eigendomsoverdracht, dan vormt het anderszins in het verkeer brengen van dat exemplaar, met uitzondering van verhuur en uitlening, geen inbreuk op het auteursrecht.

17 De eeuwigdurende software licentie Door betaling van de betrokken diensten verkrijgt u uitsluitend voor uw interne bedrijfsdoeleinden een kosteloos, niet exclusief en niet-overdraagbaar gebruiksrecht van onbeperkte duur op alle door Oracle ontwikkelde software die u krachtens deze overeenkomst ter beschikking wordt gesteld.

18 Recente ontwikkelingen HvJ EU 3 juli 2012, zaak C-128/11 (UsedSoft vs Oracle) Het op een bepaalde kopie van software betrekking hebbende distributierecht is uitgeput na verkoop van die kopie mits vergoeding overeenstemt met de economische waarde van de kopie en het gebruiksrecht niet in tijd beperkt is Gevolg: rechtmatig verkrijger mag de kopie doorverkopen, ondanks eventueel andersluidend licentiebeding Wel verplichting eigen kopie onbruikbaar te maken Auditrecht auteursrechthebbende Gebruik technische beschermingsmiddelen toegestaan Bijvoorbeeld product keys ter activatie

19 Recente ontwikkelingen HvJ EU 3 juli 2012, zaak C-128/11 (UsedSoft vs Oracle) Het op een bepaalde kopie van software betrekking hebbende distributierecht is uitgeput na verkoop van die kopie mits vergoeding overeenstemt met de economische waarde van de kopie en het gebruiksrecht niet in tijd beperkt is Gevolg: rechtmatig verkrijger mag de kopie doorverkopen, ondanks eventueel andersluidend licentiebeding Wel verplichting eigen kopie onbruikbaar te maken Auditrecht auteursrechthebbende Gebruik technische beschermingsmiddelen toegestaan Bijvoorbeeld product keys ter activatie

20 Wat denkt u? 1. Het een op een namaken van de functionaliteit van auteursrechtelijk beschermde software is schending van dat auteursrecht (?) 2. A verleent een eeuwigdurende, niet overdraagbare licentie op standaardsoftware aan B. Mag B deze overdragen aan C? 3. Kun je een licentie op standaardsoftware kopen?

21 Koop en conformiteitsnorm Koop is de overeenkomst waarbij de een zich verbindt een zaak te geven en de ander om daarvoor een prijs in geld te betalen. (art. 7:1 BW) Een zaak beantwoordt niet aan de overeenkomst indien zij, mede gelet op de aard van de zaak en de mededelingen die de verkoper over de zaak heeft gedaan, niet de eigenschappen bezit die de koper op grond van de overeenkomst mocht verwachten. De koper mag verwachten dat de zaak de eigenschappen bezit die voor een normaal gebruik daarvan nodig zijn en waarvan hij de aanwezigheid niet behoefde te betwijfelen, alsmede de eigenschappen die nodig zijn voor een bijzonder gebruik dat bij de overeenkomst is voorzien. (art. 7:17 lid 2 BW)

22 Koop en conformiteitsnorm Koop is de overeenkomst waarbij de een zich verbindt een zaak te geven en de ander om daarvoor een prijs in geld te betalen. (art. 7:1 BW) Een zaak beantwoordt niet aan de overeenkomst indien zij, mede gelet op de aard van de zaak en de mededelingen die de verkoper over de zaak heeft gedaan, niet de eigenschappen bezit die de koper op grond van de overeenkomst mocht verwachten. De koper mag verwachten dat de zaak de eigenschappen bezit die voor een normaal gebruik daarvan nodig zijn en waarvan hij de aanwezigheid niet behoefde te betwijfelen, alsmede de eigenschappen die nodig zijn voor een bijzonder gebruik dat bij de overeenkomst is voorzien. (art. 7:17 lid 2 BW)

23 Juridische definitie van zaken Zaken zijn de voor menselijke beheersing vatbare stoffelijke objecten. (art. 3:2 BW)

24 Goederen zijn zaken EN vermogensrechten Goederen zijn alle zaken en alle vermogensrechten (art. 3:1 BW) Een koop kan ook op een vermogensrecht betrekking hebben. In dat geval zijn de bepalingen van de vorige afdelingen van toepassing voor zover dit in overeenstemming is met de aard van het recht. (art. 7:47 BW)

25 HR over aanschaf van standaardsoftware (Beeldbrigade) - Wetgever heeft ruim bereik willen geven aan kooptitel (zie 7:47 BW) - Overeenkomst tot aanschaf standaardsoftware voor niet in tijdsduur beperkt gebruik tegen betaling van een bepaald bedrag strekt ertoe dat iets te verschaffen dat geïndividualiseerd is en waarover verkrijger feitelijke macht kan uitoefenen - Toepasselijkheid kooptitel wenselijk i.v.m. bescherming verkrijger - Art. 7:46d lid 4 ( Koop op afstand ) uitdrukkelijk ook van toepassing op computerprogrammatuur aanschaf niet op afstand is ook koop aanschaf van standaardcomputerprogrammatuur voor een niet in tijdsduur beperkt gebruik tegen betaling van een bepaald bedrag kwalificeert als koop, ongeacht of sprake is van aanschaf op een gegevensdrager of via een download.

26 Wat denkt u? 1. Het een op een namaken van de functionaliteit van auteursrechtelijk beschermde software is schending van dat auteursrecht (?) 2. A verleent een eeuwigdurende, niet overdraagbare licentie op standaardsoftware aan B. Mag B deze overdragen aan C? 3. Kun je een licentie op standaardsoftware kopen?

27 Wat brengt de kooptitel nog meer? - Conformiteit (7:17 BW) - Klachtplicht art. 7:23 lid 1 BW - Binnen bekwame tijd nadat koper non-conformiteit heeft ontdekt of redelijkerwijs had behoren te ontdekken - Verjaring (7:23 lid 2 BW) - Twee jaren na klacht ex 7:23 lid 1 BW - Consumentenkoop & Koop op afstand (6:230g e.v. BW)

28 Praktische consequenties - Ontwikkelingen richting voor verkrijger vriendelijker regime - Afzwakking beschermingsmogelijkheden softwareproducent - Functionaliteit, bestandsformaten en programmeertaal niet beschermd - Broncode evenals Look & Feel (GUI) kunnen wél beschermd zijn - Overdraagbaarheid licenties komt licentiepositie na afsplitsing ten goede - UsedSoft niet van toepassing op SaaS / in tijd beperkte licenties - Kooptitel niet van toepassing op maatwerkprogrammatuur - Sterke consumentenbescherming bij koop standaardprogrammatuur - Op tijd klagen / stuiten / aanspreken bij koop standaardprogrammatuur

29 Conclusie Het nieuwe softwarelicentierecht is overwegend afnemers-vriendelijker Maar let op klachtplicht en verjaring! vergt aanpassing licentieovereenkomsten koopovereenkomsten vergt herbezinning licentiebeleid voor softwareleveranciers

30 Contact Lesley Broos Advocaat Intellectuele eigendom, ICT-recht en Privacy T M E lesley.broos@kienhuishoving.nl Pantheon 25 Postbus AC Enschede T +31(0) F +31(0)

31