Beantwoording Kamervragen bijlage Nationale Verklaring

Transcriptie

1 Beantwoording Kamervragen bijlage Nationale Verklaring

2 Vraag 1 Kunt u middels een overzicht per ministerie aangeven hoeveel er extra is uitgegeven aan asiel en migratie t.o.v. de stand Miljoenennota 2016? Antwoord op vraag 1 De directe uitgaven voor asiel en migratie (bijvoorbeeld de uitgaven van het COA en de IND) slaan neer op de begroting van VenJ. In de Najaarsnota 2015 bent u in bijlage 3 geïnformeerd over de raming van de kosten die verbonden zijn aan de verhoogde instroom van asielzoekers. De budgettaire effecten voor 2016 zijn vervolgens in de Voorjaarsnota 2016 en de Miljoenennota 2017 verwerkt. Als gevolg van een lager dan verwachte instroom in 2016 is in de Najaarsnota 2016 de uitgavenraming naar beneden bijgesteld. De extra uitgaven in 2016 aan migratie zijn in het Financieel Jaarverslag Rijk 2016 (zie tabel 2.3.3) uitgekomen op 679 mln. euro. Naast de directe effecten van de hogere instroom van vluchtelingen zijn ook andere begrotingen geraakt, omdat asielzoekers die een status hebben verkregen recht hebben op maatschappelijke voorzieningen (zorg, huurtoeslag, onderwijs, bijstand). Het gaat dan om kosten die automatisch tot stand komen en waarvoor een wettelijke verplichting vanuit de Rijksoverheid bestaat. De uiteindelijke ramingen van de kosten zijn via de reguliere systematiek bij de Voorjaarsnota 2016 op de verschillende begrotingen verwerkt. Deze indirecte uitgaven worden verder niet centraal bijgehouden.

3 Vraag 2 Kunt u aangeven welke landen er momenteel werken met het systeem van een Nationale Verklaring? Antwoord op vraag 2 De Nationale Verklaring is geen verplicht EU-instrument. Naast Nederland geven Denemarken en Zweden jaarlijks vrijwillig een verklaring af over EU-middelen. De inhoud en het bereik van deze verklaringen is verschillend 1. Aangezien het Financieel Reglement van de EU begroting (EU- Verordening 966/2012, artikel 59) geen nadere voorschriften geeft anders dan dat het gaat om de middelen in zogenoemd Gedeeld Beheer 2, staat het de lidstaten vrij de verklaring op eigen wijze in te vullen. Dit blijkt uit de volgende voorbeelden. Zo wordt in Denemarken de Nationale Verklaring opgesteld door de Deense Algemene Rekenkamer terwijl in Nederland en Zweden de verklaring op politiek niveau wordt uitgebracht door of namens het kabinet. Zweden en Denemarken verklaren zich over alle fondsen gezamenlijk terwijl Nederland zich per fonds verklaart. Ook de rol van de nationale Algemene Rekenkamers verschilt: in Nederland geeft de Algemene Rekenkamer een oordeel over de rechtmatigheid van de uitgaven en het financieel beheer, terwijl de Algemene Rekenkamer in Zweden een oordeel geeft over het functioneren van het beheers- en controlesysteem. Tot slot is de mate van transparantie over de onderliggende oorzaken van de fouten verschillend. Nederland benoemt deze oorzaken inclusief verbetermaatregelen. Denemarken en Zweden geven hierover geen nadere informatie. 1 Zie ook Tweede Kamer, Vergaderjaar , Kamerstuk nr. 34, 2 Het Financieel Jaarverslag bevat een toelichting over deze vorm van beheer.

4 Vraag 3 Zijn er Europese fondsen waarvan u het bestaan niet langer wenselijk acht, en zo ja, welke? Antwoord op vraag 3 Vragen over de toegevoegde waarde van de EU-begroting en de wenselijkheid van onderdelen daarvan onderzoekt het kabinet binnen het traject inzake het Meerjarig Financieel Kader waarbij uw Kamer betrokken is. Deze en dergelijke vragen komen daar aan de orde.

5 Vraag 4 Zijn er Europese fondsen die volgens u samengevoegd kunnen worden? Antwoord op vraag 4 Zie antwoord op vraag 3.

6 Vraag 5 Welke Europese fondsen kunnen volgens u toe met minder geld? Antwoord op vraag 5 Zie antwoord op vraag 3.

7 Vraag 6 Wat zijn de consequenties voor kleine boeren van het feit dat het stelstel agrarisch natuurbeheer tegenwoordig werkt met collectieven begunstigden, waardoor het aantal aanvragers is gedaald van ruim tienduizend naar veertig? Antwoord op vraag 6 In het nieuwe stelsel van agrarisch natuurbeheer zijn collectieven (groepen van boeren) de begunstigden van de subsidie. Het collectief vraagt de subsidie aan, en maakt vervolgens afspraken met individuele boeren over hun inzet voor het beheer van de natuur. Dit kunnen zowel kleine als grote boeren zijn. De wijziging van het stelsel is dus geen belemmering voor bijvoorbeeld kleine boeren. Op het gebied van administratieve lasten is het nieuwe stelsel zelfs een voordeel voor hen omdat het collectief de administratieve handelingen voor haar rekening neemt.

8 Vraag 7 Wat zijn de gevolgen van de afkeurende verklaring ten aanzien van EIF (Europees Integratiefonds)? Antwoord op vraag 7 De afkeurende verklaring ten aanzien van het Europees Integratiefonds (EIF) heeft geen gevolgen. De betreffende jaartranche, waarover in het rapport bij de Nationale Verklaring 2017 wordt gerapporteerd, is de laatste met betrekking tot de subsidieperiode De financiële correcties zijn verwerkt in de uitgavenstaat die onderdeel uitmaakt van de verantwoording aan de Europese Commissie en deze is in augustus 2016 zonder verdere consequenties goedgekeurd.

9 Vraag 8 Welke vermoedens van fraude zijn er met betrekking tot het ESF-fonds over de verantwoordingsperiode ? Wat zijn de mogelijke gevolgen daarvan? Antwoord op vraag 8 Europese regelgeving schrijft voor dat lidstaten onregelmatigheden en vermoedens van fraude in de besteding van EU-middelen melden bij de Europese Commissie. De bijlage bij de Nationale verklaring 2017 vermeldt vermoedens van fraude die bij het antifraude bureau van de Europese Commissie (OLAF: Organisatión de Lutte AntiFraud) zijn gemeld. ESF kent over de verantwoordingsperiode drie vermoedens van fraude die door het Agentschap SZW aan OLAF zijn gemeld. Het betreft drie projecten van dezelfde aanvrager. Het antifraude bureau heeft voor deze drie meldingen vooralsnog geen onderzoek geopend. Het ministerie van SZW heeft daarnaast aangifte gedaan en inmiddels loopt er een strafrechtelijk vooronderzoek. U bent in een brief door de staatssecretaris van SZW van 30 november op hoofdlijnen geïnformeerd over deze meldingen (omdat het één subsidieaanvrager betreft, is het in de brief als één geval betiteld). In het belang van het strafrechtelijk vooronderzoek wordt er geen verdere inhoudelijke informatie vrijgegeven. In bestuursrechtelijke zin heeft het ministerie van SZW de subsidie op nihil gesteld en worden de betaalde voorschotten ( 3,2 miljoen) teruggevorderd. 3 vergaderjaar , Kamerstuk nr 137

10 Vraag 9 Hoe komt u op het bedrag van 1.007,3 mln. m.b.t. de Nederlandse Korting? Kunt u toelichten waar het bedrag uit op is gebouwd? Kunt u tevens toelichten waarom dit bedrag om is geboekt van de uitgavenzijde naar de niet-belastingontvangsten? Antwoord op vraag 9 De 1.007,3 mln. is de optelling van 714,5 mln. en 292,8 mln. De 714,5 mln. is uit hoofde van de Nederlandse korting op de BNI-afdracht, inclusief het tweede orde effect (de korting die NL samen met enkele andere lidstaten krijgt wordt gefinancierd door een hogere BNI-afdracht van alle lidstaten, inclusief de lidstaten die deze korting ontvangen). De 292,8 mln. is uit hoofde van de korting op de BTW-afdracht (0,15% afdrachtpercentage in plaats van 0,3%), ook inclusief het tweede-orde effect.

11 Vraag 10 Kunt u van het bedrag van 144 mln. aangeven welk bedrag toe te schrijven is aan een verhoging van de taming van de invoerrechten, een hogere BTW-grondslag en een hogere BNI-grondslag? Kunt u tevens aangeven hoeveel de afdrachten aan de EU in 2017 en 2018 hoger zullen zijn als gevolg hiervan? Antwoord op vraag 10 Zoals aangegeven in de tabel bij art. 3.1 in het Jaarverslag van Buitenlandse Zaken is de verhoging uitgesplitst in een hogere BNI-raming van 45 mln., een hogere BTW-raming van 9 mln. en een hogere invoerrechtenraming van 90 mln. In hoeverre deze mutatie voor 2016 direct hebben geleid tot een bijstelling van de 2017 en 2018 ramingen is niet precies te zeggen. De aanpassingen voor 2016 waren op basis van de Spring Forecast Onderdeel van de Spring Forecast 2016 is ook een nieuwe raming voor 2017 van de grondslagen voor BNI- BTW- en invoerrechten, op basis waarvan de raming voor de Nederlandse afdrachten voor 2017 wordt bijgesteld. Omdat er echter geen direct verband wordt gelegd tussen de nieuwe raming 2016 en de raming 2017 in de Spring Forecast kan niet met zekerheid gezegd worden in hoeverre de aanpassingen voor 2016 hebben doorgewerkt naar 2017 of dat de Commissie andere ontwikkelingen heeft meegenomen om de raming voor 2017 op te stellen.

12 Beantwoording Kamervragen naar aanleiding van AR rapport bij de NV

13 Vraag 1 Kunt u aangeven hoe Nederland presteert wat betreft de verantwoording van EU-subsidies ten opzichte van andere landen? Antwoord op vraag 1 Uit onderstaande tabel blijkt dat de foutenpercentages voor de uitgaven van EU-middelen in Nederland structureel gezien beneden het Europese gemiddelde liggen, met uitzondering van het Europees Visserij Fonds. De tabel bestaat uit een update van eerder verzonden gegevens 4 die zijn aangevuld met cijfers over de laatste twee jaar van de programmaperiode (met betalingen in de jaren ). In de Nationale Verklaringen van de afgelopen jaren 5 zoals aan de Kamer toegezonden treft u per fonds een toelichting op het foutpercentage en het financieel beheer van het fonds, zoals beoordeeld door de Audit Dienst Rijk. Tabel 1 Foutpercentages per fonds per jaar in Nederland en het EU gemiddelde (Gedeeld Beheer) voor zover beschikbaar en gepubliceerd. Update van Kamerstukken II, Vergaderjaar , nr. 34. Bron: Nationale Verklaringen, Annual Control Report, en jaarverslagen Europese Rekenkamer Fonds (in Gedeeld Beheer) ESF Totale subsidiabele kosten: EU-deel met nationale cofinanciering (euro) % fouten Nederland (> 2% exact) Europees gemiddelde (zoals gepubliceerd) ,79% >2% ,77% >2% ,68% 2,2% ,01% 3,2% ,64% 3,7% <2% 5,7% 2015/2016* * 0,37%* 5,2% EFRO ,67% >5% ,16% 7,7% ,43% 6% ,00% 6,8% ,4% 6,1% <2% 5,7% 2015/2016* * Per MA beschikbaar* 5,2% EVF <2% Niet beschikbaar** ,9% Niet beschikbaar** <2% Niet beschikbaar** 4 Kamerstukken II, Vergaderjaar , nr Zie onder andere Kamerstukken II, Vergaderjaar ,

14 ,9% Niet beschikbaar** ,04% Niet beschikbaar** % Niet beschikbaar** 2015/2016* * 18,87%* Niet beschikbaar** ELGF 2009/ <2% 2,3% 2010/ <2% 2,9% 2011/ <2% 3,8% 2012/ <2% 3,6% 2013/ <2% 2,9% 2014/ <2% 2,2% 2015/ <2% Nog niet bekend ELFPO 2009/ Niet berekend *** >2% 2010/ Niet berekend *** 7,7% 2011/ Niet berekend *** 7,9% 2012/ Niet berekend *** 6,7% 2013/ Niet berekend *** 6,2% 2014/ Niet berekend *** 5,3% 2015/ Niet berekend *** Nog niet bekend *De reden voor het samenvoegen van deze boekjaren is gelegen in Europese regelgeving. Voor de programmaperiode worden de Structuurfondsen (ESF en EFRO) en het EVF afgesloten. De Audit Dienst Rijk schrijft ter afsluiting van deze periode een laatste controleverslag (Final Control Report) die zij aan de Commissie stuurt. Op grond van haar werkzaamheden wordt er een tabel opgesteld die een beeld geeft van de rechtmatigheid van de declaraties van de structuurfondsen over de gehele periode waarbij de laatste twee jaren gezamenlijk worden berekend. Een overzicht van de fondsen is te vinden op ** De Europese Rekenkamer publiceert geen afzonderlijk foutenpercentage voor EVF. Het is een marginaal onderdeel van het hoofdstuk landbouw. *** Het afzonderlijke foutpercentage van ELFPO hoeft niet te worden berekend volgens voorschriften. Voor de uitgaven en ontvangsten voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid als geheel, ELFPO en ELGF samen, blijven de fouten onder de toegestane verantwoordingstolerantie van 2%. Indien dit niet het geval is bevat de Nationale Verklaring nadere toelichting.

15 Vraag 2 Wat gaat het kabinet doen aan de strijdigheden met de Europese regels met betrekking tot het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO), te weten de steekproefsgewijze controle van de uitgaven en het niet uitvoeren van de afzonderlijke controle ter plaatse op de verzekerde percelen? Hoe haalbaar is een inzet op een minder onevenredig grote controleinspanning? Antwoord op vraag 2 De Rekenkamer stelt dat de steekproefsgewijze controle en het ontbreken van een afzonderlijke controle ter plaatse op verzekerde percelen niet in overeenstemming is met de Europese en nationale regels. De Rekenkamer heeft geen aanbeveling gedaan omdat het Ministerie van EZ nog in gesprek is met de Europese Commissie over dit onderwerp. Deze gedachtevorming is nog niet afgerond. Indien blijkt dat de controle-inspanning vergroot moet worden om te kunnen voldoen aan de eisen van de Europese Commissie, zal nader bezien worden welke maatregelen er nodig zijn.

16 Vraag 3 Bent u bereid om de relevantie van de informatie in het Financieel Jaarverslag te vergroten door in te gaan op de uitkomsten van evaluaties? Antwoord op vraag 3 Het kabinet is voorstander van een transparante verantwoording over doeltreffendheid en doelmatigheid van EU-subsidies. De openbare vindplaats van de evaluatierapportages zijn te raadplegen via internet en als link in het Financieel Jaarverslag van het Rijk opgenomen. Een inhoudelijke beoordeling van uitkomsten van evaluaties over de besteding van EU fondsen in Nederland, valt echter onder de beleidsverantwoordelijkheid van de desbetreffende ministeries. De betrokken bewindspersonen rapporteren daarover aan de Tweede Kamer waarna het beleid in de vakcommissies kan worden besproken. Het Financieel Jaarverslag van het Rijk is daarmee niet de plaats om nader in te gaan op de uitkomsten van de evaluaties.

17 Vraag 4 Welke interpretatieverschillen zijn er over de regelgeving met betrekking tot het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en hoe kan dit opgelost worden? Antwoord Diverse belangrijke verschillen zijn inmiddels opgelost. Het Ministerie van Economische Zaken (EZ) heeft vanuit zijn normstellende verantwoordelijkheid onder meer een circulaire uitgebracht met een beschrijving van (de interpretatie van) het toepasselijk recht (de wetgeving waar de Managementautoriteiten op moeten toetsen), alsmede een document waarin de controle op het gebruik van de Integrale Kostensystematiek (IKS) is uitgewerkt. Op dit moment resteert nog een belangrijk vraagstuk over het aanleveren van bewijsstukken waaruit blijkt dat bepaalde prestaties zijn geleverd (prestatieverklaringen). De Managementauroriteiten EFRO stellen in overleg met de andere betrokken autoriteiten een uitvoeringslijn op omtrent prestatieverklaringen om dit vraagstuk op te lossen. Tenslotte werkt het ministerie van EZ aan het uitwerken van een aantal definitiekwesties.

18 Vraag 5 Wat zijn de gevolgen als het tijdig declareren van de kosten bij de Europese Commissie in het gedrang komt voor het EFRO? Hoe kan dit worden voorkomen? Antwoord Wanneer de managementautoriteit de aan begunstigde toegezegde middelen niet binnen drie jaar bij de Europese Commissie declareert zal de Europese Commissie deze aan het Operationeel Programma toegekende middelen decommitteren. Dit betekent dat Nederland geen aanspraak meer kan maken op deze Europese middelen. De Nederlandse EFRO-autoriteiten spannen zich gezamenlijk in om decommittering te voorkomen. Er is op dit moment geen reden om aan te nemen dat er sprake zal zijn van decommitering in verband met niet tijdig declareren.

19 Vraag 6 Valt te verwachten dat het beheers- en controlesysteem van het EIF, dat nu als enige een te hoog foutpercentage had, de komende periode verbetering laat zien? Kunt u uw antwoord toelichten? Antwoord op vraag 6 Het Europees Integratiefonds (EIF) is afgerond. De betreffende jaartranche, waarover in het rapport bij de Nationale Verklaring 2017 wordt gerapporteerd, is de laatste met betrekking tot de subsidieperiode De financiële correcties zijn verwerkt in de verantwoording aan de Europese Commissie en deze is in augustus 2016 zonder verdere consequenties goedgekeurd. Voor de periode is het onderwerp integratie opgenomen in het Asiel, Migratie en Integratiefonds (AMIF) dat een ander beheers- en controlesysteem kent, hierin zijn de verbeterpunten uit EIF 2013 verwerkt.