Prooien eerste 10 dagen van de jongenperiode. Een vergelijking tussen 2009, 2008 en 2007

Transcriptie

1 Prooien eerste 10 dagen van de jongenperiode. Een vergelijking tussen 2009, 2008 en 2007 Uitkomstdag en een aantal jongen. In 2007 kwam het eerste ei op 10 mei uit. Er waren in deze periode drie jongen In 200 kwam het eerste jong uit op 14 mei. Er waren in deze periode nog vier jongen In 2009 kwam het eerste ei op 13 mei uit. Er waren in deze periode vier jongen. Prooiaanvoer: resultaten In de eerste 10 dagen werden 822 prooien binnengebracht. Dat komt overeen met het de aanvoer in 2008, maar bedraagt meer dan het dubbele van 2007 (tabel 1). Evenals in 2008 loopt de aanvoer vanaf dag 5-6 fors op, waarbij opvalt dat de toename in 2009 geleidelijker verloopt dan in Toen verdubbelde de aanvoer zich van dag 6 op 7 ruimschoots. De aanvoer in 2007 vertoont een veel vlakker verloop (figuur 1). leeftijd aantal prooien Tabel 1: Aantal prooien per dag in 2009, 2008 en 2007 Figuur 2: Aantal prooien per dag in 2009, 2008 en

2 Rups en larven nemen met afstand het leeuwendeel van de aanvoer voor hun rekening (78%). Daarna volgen Meikevers met bijna 10%. Muizen zijn betrekkelijk weinig aangevoerd, procentueel nog geen 2 %. Opvallend is het aantal kikkers en salamanders, bij elkaar 2,8 procent, meer dus dan de muizen (tabel 3). Vergelijken we de aanvoer in 2009 met de beide andere jaren dan valt allereerst het grote verschil met 2007 op toen veel meer muizen aangevoerd werden (ruim 14 procent!). In dat jaar werd geen onderscheid gemaakt tussen larves en rupsen, in de tabel is alles genoteerd onder rups. Als we dat ook voor 2008 en 2009 doen bedragen de aantallen 646 en 659 (78 resp. 81%) tegen 44% van de totale aanvoer in Opvallend verschil tussen 2009 en 2008 is het aantal kikkers en salamander, 17 tegen 2 en 6 tegen 2. prooi aantal prooien insect kikker langpootmug 2 larve libel 1 made 21 meikever muis 1 4 onduidelijk overig regenworm rups salamander 6 2 spitsmuis 2 vlieg 3 14 vlinder 6 3 vogel ware muis woelmuis Tabel 2: Prooisoorten per dag in 2009, 2008 en 2007 Discussie Qua aantal prooien ontlopen 2009 en 2008 elkaar niet veel, zeker ook het aantal muizen is nagenoeg gelijk. Dat roept natuurlijk de vraag op hoe de jongen zich ontwikkelen. We herinneren ons de dramatische beelden van 2008 toen, mede als gevolg van de achterblijvende prooiaanvoer, drie van de vier jongen het leven lieten. Dreigt dit opnieuw te gebeuren? Een nadere analyse van de prooiaanvoer laat echter een belangrijk verschil met 2009 zien: het aantal kikkers is vele malen groter. Vergelijk de aanvoer van kikkers maar eens op in tabel 3 en figuur 2. Daar waar in 2008 de achterblijvende muizenaanvoer niet gecompenseerd kon worden lijkt dat in 2009 wel te lukken, met kikkers dus. Qua gewicht zetten deze natuurlijk veel meer aan dan een larve of rups. Dit verschil vinden we dan ook terug als we de aanvoer bekijken op gewichtsbasis. In 2008 werd 1247 gram aangevoerd, tegen 1449 gram in 2009, een verschil van iets meer dan 200 gram. 2

3 Het lijkt misschien niet veel, gemiddeld 5 gram per dag per jong, maar op deze leeftijd met jongengewichten van 11 gram op dag 0 tot 75 tot 80 gram op dag 9, zet het toch zoden aan de dijk. Het lijkt er dus een beetje op dat 34 kikkerbilletjes het verschil uitmaken. Waarom er dit jaar zoveel meer kikkers aangevoerd worden, laat zich niet eenvoudig verklaren. Het zou kunnen dat er meer domweg kikkers zijn dan in Feit is wel dat de poel waar mogelijk veel kikkers gevangen worden afgelopen winter vrijgesteld is van alle opgaande begroeiing waardoor de steenuilen er beter terecht kunnen (zie de foto op Het blijft echter wat speculeren: we weten immers niet zeker dat de kikkers inderdaad in en rond deze poel gevangen worden. De vraag is natuurlijk hoe dit verder gaat: blijven er weinig muizen aangevoerd worden en blijft de kikkeraanvoer voldoende, of? Als zaterdag 23 een schot voor de boeg vormt, dan gaat het goed komen: tussen 6:00 en 24:00 uur werden maar liefst 3 muizen en 6 kikkers aangevoerd (de uren van 0:00 tot 6:00 zijn nog niet afgekeken). Dat zit wel snor dus! leeftijd muis kikker muis kikker m+k m+k Tabel 3: Muizen en kikkers in 2009 en 2008 Figuur 2: Muizen en kikkers (bij elkaar opgeteld) in 2009 en 2008 Uit tabel 3 en figuur 2 blijkt zonneklaar het belang van de kikkers in de eerste 10 dagen. Daardoor bleef de aanvoer op basis van het gewicht redelijk op peil. 3

4 prooi op basis van gewicht insect 5 2,5 7 kikker langpootmug larve libelle made 0 10,5 0 meikever muis onduidelijk overig regenworm 10 7,5 10 rups salamander spitsmuis vlieg 1,5 7 0 vlinder vogel ware muis woelmuis ,5 1247, Tabel 4: prooiaanvoer op basis van gewicht in grammen in 2009, 2008 en 2007 Het meer-gewicht in 2009 (222 gram) komt geheel voor rekening van de extra kikkeraanvoer t.o.v (225 gram). Tot slot Af en toe worden er echt bijzondere prooien aangevoerd. Bekijk de stills maar eens op de volgende bladzijde! Dankwoord De tellers hebben een fenomenale prestatie geleverd door van uur op uur de prooi te tellen. De roostermakers hebben het geheel fantastich in goede banen geleid. De nachtkijkers hebben vele uren gestoken in het afkijken van de uurebestanden. De verzamelpuntmedewerkers (wie weet er een beter woord voor het werk van Ellen en Trees?) hebben met ijzeren discipline dagbestanden samengesteld en opgestuurd. Iedereen hartelijk bedankt daarvoor. Hierdoor was het voor mij nog slechts een peuleschilltje om dit verslag samen te stellen. We hopen op prooirijke dagen met veel muizen en kikkers! STONE/Ronald van Harxen 4

5 Rara waar komt manlief hier mee aan? Navraag bij een nachtvlinder expert leerde dat het waarschijnlijk on 2 copulerende (!) Populierenpijlstaarten gaat. Het zal je maar gebeuren. (ingezonden door Maha). Vegetarier geworden, of per ongeluk meegekomen: een takje elzenproppen (ingezonden door Geert) 5