Jeugd, Gezond en veilig opgroeien
|
|
- Martha de Groot
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Jeugd, Gezond en veilig opgroeien Kinderen in Nederland hebben het over het algemeen goed. Toch is de gezondheid van de Nederlandse jeugd op meerdere onderdelen voor verbetering vatbaar zoals bijvoorbeeld op het terrein van leefstijl en psychosociale problemen. Om verbetering te realiseren moet de focus in de jeugd(gezondheids) zorg en daarbuiten liggen op preventie en hulp in een vroeg stadium. Daarvoor is meer samenhang en samenwerking in de keten nodig. TNO helpt beleidsmakers, zorgprofessionals en andere professionals die beroepshalve in contact staan met jeugdigen tot het komen van een geïntegreerde preventieve aanpak, met effectieve interventies op basis van een wetenschappelijk onderbouwde methodiek. TNO-GL-L N.indd :34:29
2 Gezond en veilig blijven opgroeien Als we spreken over de Nederlandse jeugd, dan kijken we naar kinderen van vóór hun geboorte tot hun 23 e levensjaar. Tal van professionals houden zich in die periode met hen bezig: o.a. verloskundigen, kraamverzorgenden, artsen, docenten, sportleiders en welzijnswerkers. Elk levert zijn bijdrage aan een gezonde en veilig opgroeiende jeugd De vraag om zorg en preventie verandert onder invloed van andere gedragspatronen en veranderende risico s op ziekte. Maar ook het zorgaanbod verandert. De kosten dreigen uit de hand te lopen, terwijl we in het huidige economische klimaat juist minder willen uitgeven. Op belangrijke jeugddossiers zijn bovendien zorgwekkende trends te constateren: van perinatale sterfte, overgewicht, alcoholgebruik en chronische ziekten tot mishandeling, gedragsstoornissen en multi-probleemgezinnen. Veel aandacht in de jeugd(gezondheids) zorg gaat momenteel uit naar behandeling van die problemen. Maar als we willen dat de jeugd ook straks de toekomst heeft, is voorkomen effectiever en efficiënter dan genezen. Samenhang in de keten Preventie werkt het beste door samenhang te creëren. Dat betekent dat professionals hun zorg inhoudelijk en in tijd op elkaar moeten afstemmen en daarbij dezelfde uitgangspunten hanteren. Een voorbeeld: een kraamverzorgende die een risico signaleert, moet erop kunnen vertrouwen dat op basis van een heldere overdracht van gegevens, de huisarts of jeugdarts de ontwikkelingen blijft volgen. Evidence-based interventies: drie kennislijnen TNO onderzoekt, ontwikkelt, implementeert en toetst interventies op basis van drie kennislijnen. 1. Een goede start Nederland kent een relatief hoge perinatale sterfte. Daarom bevordert TNO binnen deze kennislijn de samenwerking en communicatie tussen zorgverleners, juist in de cruciale periode rond de geboorte. Ook worden nieuwe manieren van het bieden van verloskundige zorg ontwikkeld. De zorg voor een goede start begint al vóór de zwangerschap en varieert van algemeen advies, bijvoorbeeld over het nut van foliumzuur, stoppen met roken of gezonde voeding, tot adviezen op maat, bijvoorbeeld wanneer de aanstaande moeder een bepaalde ziekte heeft of te maken heeft met bijzondere arbeidsomstandigheden. Vervolgens zijn tijdens de zwangerschap onder meer screening op aandoeningen en pijnbestrijding van belang. Tegelijk moeten verloskundigen en kraamverzorgenden worden ondersteund met wetenschappelijk onderbouwde informatie over zaken als borstvoeding en wiegendood. 2. Een gezonde jeugd TNO besteedt veel aandacht aan de wetenschappelijke onderbouwing van het Basistakenpakket van de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) en aan de implementatie van onderzoeksresultaten in de praktijk. Dat doen we met screening, signalering en monitoring, bijvoorbeeld ten aanzien van de groei en ontwikkeling van kinderen. Voorbeelden van screeningsprogramma s die mede door inzet van TNO landelijk zijn geïmplementeerd zijn de neonatale gehoorscreening in de Neonatale Intensive Care Units (NICU s) en in de JGZ de uitbreiding van de neonatale screening op AGS. Daarnaast geven we voorlichting en advies, bijvoorbeeld over de preventie van overgewicht, over kindermishandeling of de preventie van passief roken. Verder ontwikkelt TNO richtlijnen voor de jeugdgezondheidszorg. Deze verhogen de doelmatigheid en uniformiteit van handelen. Ook richten we ons op een doelmatiger Preventief Gezondheidsonderzoek. Tot slot willen we binnen deze kennislijn gezond gedrag bij kinderen bevorderen, bijvoorbeeld door het ontwikkelen van zelfmanagementmethoden voor chronisch zieke kinderen, maar ook door het bevorderen van de afstemming tussen verloskundigen, kraamzorg, JGZ, kinderopvang, GGD en, scholen, Jeugdzorg en de eerstelijnsgezondheidszorg. TNO-GL-L N.indd :34:40
3 3. Een optimale ontwikkeling en ontplooiing Binnen deze lijn ontwikkelt TNO kennis waarmee professionals in de preventieve sector, het onderwijs en de zorg problemen en risicovolle opgroei- en opvoedingsomstandigheden tijdig kunnen signaleren en aanpakken, ten behoeve van een optimale fysieke, mentale en sociale ontwikkeling en ontplooiing van de jeugd. Dat doen we door het ontwikkelen en evalueren van methodieken voor vroegsignalering, preventieve opgroei- en opvoedondersteuning, en interventies voor ontwikkelingsstoornissen of -problematiek. Voorbeelden zijn de aanpak van het Shaken Baby Syndroom, of een preventief groepsprogramma ter ondersteuning van kinderen van gescheiden ouders (CODIP-NL; Dappere Dino s). Verder definiëren en implementeren we samenwerkingsmodellen voor professionals. Ook voor ouders ontwikkelen we kennis die hen kan helpen bij de opvoeding en begeleiding van hun kinderen. Naast deze kennislijnen bieden we ook onderwijs. Onderwijs Verspreiding en implementatie van onze kennis en kunde vindt plaats door onder andere borging in opleiding en bijscholing. Het onderwijs dat TNO ontwikkelt en uitvoert: Opleiding jeugdarts KNMG, 1e fase opleiding arts Maatschappij en Gezondheid Professionalisering van opleiders in de JGZ, driedaagse opleiding voor opleiders Professionalisering van docenten van de opleiding jeugdarts KNMG Onderwijs als implementatie-instrument, bijvoorbeeld bij de invoering van standaarden en signaleringsinstrumenten in de jeugdgezondheidszorg. Bijscholing: Instructie geven over het Van Wiechenonderzoek Bijscholing: Implementeren kun je leren. Waarom TNO? TNO is de grootste onderzoeker op het gebied van preventieve zorg voor jeugd in Nederland. TNO is onafhankelijk en heeft een bewezen track record in multidisciplinair onderzoek. Het instituut heeft expertise in huis op het gebied van medische- en gedragswetenschappen, gezondheidsbevordering, epidemiologie, gezondheidseconomie, kinderpsychiatrie, ontwikkelingspsychologie, jeugdhulpverlening en onderwijskunde. TNO is verankerd in het beroepsveld, werkt samen met de academische wereld en strategische partners zoals het Nederlands Jeugd Instituut (NJI), RIVM en het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ). TNO-GL-L N.indd :35:17
4 voorbeelden van onze projecten Een gezonde jeugd begint met een goede start Keuzehulp Prenataal Onderzoek naar Downsyndroom TNO ontwikkelde samen met het LUMC en diverse beroepsorganisaties de Keuzehulp Prenataal Onderzoek naar Downsyndroom. Deze helpt ouders bij de beslissing of ze willen laten onderzoeken hoe groot de kans is dat hun ongeboren kind het syndroom van Down heeft. CenteringPregnancy CenteringPregnancy is een inspirerende en nieuwe vorm van verloskundige zorg in de zwangerschap waarin de verloskundigmedische controles worden geïntegreerd met drie extra componenten: zelf management, ontwikkeling van kennis bij zwangeren en groepsondersteuning. Bij CenteringPregnancy worden de standaard 1-op-1 zwangerschaps controles vervangen door verloskundige groepsconsulten met 8-12 zwangeren met dezelfde zwangerschapsduur. Door de zorg aan te bieden aan een groep zwangeren is er meer tijd om dingen die belangrijk zijn voor zwangeren te bespreken, hoort de zorgverlener meer wat er speelt onder zwangeren, leert de zorgverlener de zwangere beter kennen en leren zwangeren van elkaar. TNO is partner van CenteringPregnancy in de USA en heeft CenteringPregnancy naar Nederland gehaald. In samenwerking met de KNOV en het LUMC wordt het concept verder ontwikkeld, geïmplementeerd en geëvalueerd binnen de verloskundige zorg in Nederland zowel in de eerste lijn als binnen ziekenhuizen. Daarnaast ontwikkelt TNO ook CenteringParenting, eenzelfde model van zorg maar dan voor de jeugdgezondheidszorg op het consultatiebureau. Vroegsignalering in de kraamperiode Kraamverzorgenden maken gezinnen langer mee dan andere jeugdhulpverleners. Daardoor kunnen ze in een vroeg stadium signalen oppikken over mogelijke problemen bij het kind en het gezin. TNO ontwikkelde een instrument waarmee kraamverzorgenden systematisch risicosignalen kunnen herkennen en overdragen aan jeugdzorgprofessionals. Zo is er ter preventie van het Shaken Baby Syndroom een aanpak ontwikkeld waarbij ouders van een pasgeboren baby al in de kraamperiode gewezen worden op de risico s van het schudden van een baby. De aanpak bestaat uit een DVD en een toelichting van de kraamverpleegkundige over de risico s van SBS aan nieuwbakken ouders. SBS, of Inflicted Traumatic Brain Injury (ITBI) kan door een goed getimede aanpak met maar liefst 47% verminderen. Dat blijkt uit een Amerikaanse studie naar een interventie, waarin ouders kort na de geboorte van hun kind informatie krijgen over SBS. TNO-GL-L N.indd :35:21
5 Samen Starten Kinderen die opgroeien in een gezin met financiële, medische of sociaal-emotionele problemen, lopen groter risico om later zelf ook in de problemen te komen. TNO ontwikkelde het landelijke programma Samen Starten om deze gezinsproblemen vroeg te signaleren en aan te pakken. Binnen Samen Starten werken gemeenten, Jeugdgezondheidszorg, maatschappelijk werk en GGD nauw samen om gezinnen met kinderen tussen nul en twee jaar te ondersteunen. De systeemaanpak heeft tot doel kindermishandeling, psychische en sociale problemen, en antisociaal of zelfs crimineel gedrag bij het kind te voorkomen. D-screening De D(evelopmental)-screening maakt het mogelijk om kinderen met een verstandelijke beperking vroegtijdig te signaleren. Het komt vaak voor dat deze kinderen laat worden aangemeld voor hulp, terwijl zij en hun ouders veel baat kunnen hebben bij vroege signalering. Uit TNO onderzoek blijkt dat de scores op het reguliere JGZ ontwikkelingsonderzoek (het Van Wiechen Onderzoek) goed samengevat kunnen worden in 1 maat: de Developmental-score (D-score). Verder blijkt dat de D-score opmerkelijk sterk samenhangt met het hebben van een verstandelijke beperking op latere leeftijd (5-10 jaar). Op basis van dit onderzoek ontwikkelde TNO een gestandaardiseerd hulpmiddel, waarmee de jeugdarts bij jonge kinderen kan nagaan of vervolgactie nodig is: het D-screeningsinstrument. PMTO Het Amerikaanse Parent Management Training Programme Oregon model is een bewezen effectieve behandeling voor kinderen van 4 tot 12 jaar met ernstige gedragsproblemen. Het programma helpt ouders het gedrag van hun kinderen te begrijpen en ermee om te gaan. Het is in Nederland in verschillende gemeenten geïmplementeerd. Ook elders in Europa worden er goede resultaten mee behaald. Het Amerikaanse programma is op initiatief van TNO, het ministerie van VWS en een aantal particuliere fondsen naar Nederland gehaald CODIP en Dappere Dino s In Nederland zijn jaarlijks kinderen bij de (echt)scheiding van hun ouders betrokken. Onderzoek toont dat deze scheidingskinderen gemiddeld minder presteren op school, meer gedragsproblemen vertonen en lager scoren op sociaalemotioneel vlak. Het Children of Divorce Intervention Program (CODIP) is een evidence-based programma dat zich richt op de preventie van scheidingsgerelateerde problematiek. De focus binnen CODIP ligt op het bespreken van scheidingsgerelateerde gevoelens, leren omgaan met onrealistische percepties en attitudes ten aanzien van de scheiding, en het versterken van copingvaardigheden van de deelnemende kinderen. Voor de leeftijd van zes tot acht jaar is een Nederlandse bewerking gemaakt van de 2nd en 3rd grade module van CODIP onder de naam Dappere Dino s (door TNO i.s.m. PI Research). In een evaluatie bleek deze aanpak zeer veelbelovend. TNO werkt aan uitbreiding van de methode naar andere leeftijdsgroepen. Door vroege signalering en interveniering, gedragsbeïnvloeding en een integrale zorgaanpak groeien kinderen gezonder en veiliger op TNO-GL-L N.indd :35:30
6 IRT CAT De Jeugdgezondheidszorg gebruikt voor signalering van psychosociale problemen vrijwel altijd korte, schriftelijke vragenlijsten. De nauwkeurigheid waarmee wordt bepaald of er daadwerkelijk een probleem is, laat echter te wensen over. Statistische technieken, gebaseerd op de Item Response Theory, kunnen die nauwkeurigheid sterk verbeteren. TNO stelde vast dat de IRT-methode goed bruikbaar is bij kinderen van 7 tot 12 jaar. Ook ontwikkelde TNO een IRT-gestuurd afnamesysteem op de pc, met daar een rapportagesysteem aan vastgekoppeld. De JGZ hoeft zo geen scores meer te berekenen en kan de antwoorden eenvoudig interpreteren. De ernst van het gerapporteerde gedrag wordt meteen duidelijk. TNO en de JGZ De wetenschappelijke onderbouwing van het Basistakenpakket van de Jeugdgezondheidszorg is een zeer belangrijk onderdeel van het TNOonderzoeksprogramma. Zo ontwikkelen en implementeren we richtlijnen, bijvoorbeeld als het gaat om advisering over huilbabies of over slaapproblemen bij babies. Ook zoeken we naar methoden om zorgprofessionals meer in samenhang te laten werken en naar vernieuwende vormen van individuele voorlichting. Gezondheidsbevordering op scholen Scholen zijn er niet alleen voor de cognitieve leerprestaties van kinderen en jeugdigen. Scholen vervullen ook opvoedkundige- en zorgtaken opdat leerlingen optimaal zijn voorbereid om als volwaardige burgers te participeren in onze samenleving, nu en in de toekomst. Instrumenten die een school daarvoor kan inzetten zijn gezondheidseducatie, vroeg-signalering en opvang van individuele leerlingen met gezondheidsrisico s en het bieden van veilig leer- en leefklimaat op school (zowel in fysiek als in sociaal opzicht). TNO helpt scholen en schoolondersteunende instellingen hierbij. Twee voorbeelden: - Lessen geven aan tieners over relaties en seksualiteit is voor veel leerkrachten een uitdaging. TNO heeft en draagt nog steeds bij aan de ontwikkeling van lesmethoden (w.o. lang Leve de Liefde ) die leerlingen effectief aanzet tot gebruik van voorbehoedmiddelen ter voorkoming van SOA s en tienerzwangerschappen. Ook draagt TNO bij aan kennis over methoden die docenten aanvullend ondersteuning biedt bij hun voorbereiding en het daadwerkelijk gebruik van deze lesmaterialen in de klas. - Transferbevordernd leren: een aantrekkelijk praktisch perspectief voor gezondheidseducatie is effectief onderwijs geven over onderwerpen als veilig vrijen en de preventie van roken en tegelijkertijd preventieve effecten bereiken op de thema s gezonde voeding en overmatig alcoholgebruik, zonder dat voeding en alcoholgebruik als zodanig worden onderwezen. TNO heeft laten zien op basis van welke leertheoretische condities leerlingen daadwerkelijk in staat zijn om het geleerde binnen een bepaald leefstijlthema ook effectief toe te passen op leefstijlthema s die niet werden onderwezen. Als gevolg is TNO nu samen met Trimbos-instituut een project gestart om deze leerprincipes in te passen in het wijd verbreide curriculum De Gezonde School en Genotmiddelen, zodat deze kennis ook meteen breed geïmplementeerd wordt in het Nederlandse voortgezet onderwijs. TNO-GL-L N.indd :35:42
7 1 Gezin, 1 Plan TNO werkt samen met hulpverleners om de ontwikkeling van de werkwijzen van 1G1P uit de regio Den Haag en Hollands Midden in kaart te brengen. 1 Gezin, 1 Plan of zorgcoördinatie is nodig om de samenwerking tussen professionals uit verschillende organisaties vorm te geven en gezinnen eerder, beter en sneller te helpen. Het onderzoek zal niet alleen opleveren hoe zorgcoördinatie vorm krijgt, maar ook inzicht geven in de kenmerken van gezinnen en hun problemen. Het onderzoek vindt plaats in de Academische Werkplaats Publieke Gezondheid-jeugd Noordelijk Zuid-Holland (AWP-j, NZH) Samen voor de jeugd. Kinderen in beweging Veel kinderen bewegen te weinig om fit en gezond te blijven. Het is belangrijk om hen te stimuleren in beweging te komen, bij voorkeur in hun eigen wijk. Dat kan door parken en sport- en spelvoorzieningen aan te leggen, maar ook door te zorgen voor een veilige en uitnodigende infrastructuur. TNO bracht het beweeggedrag van kinderen in kaart, onderzocht wat kinderen aanzet tot bewegen en wat een speelvoorziening tot een succes maakt. Daarnaast ontwikkelden we het instrument Urban Strategy, dat gemeenten ondersteunt bij het verkeersveilig inrichten van wijken. Landelijke groeistudie Nederland brengt periodiek lengte en gewicht van de jeugd in kaart. Belangrijk, want ze zeggen veel over de gezondheid. In ruim een eeuw tijd groeide de gemiddelde Nederlander met meer dan twintig centimeter. In 2010 zijn de nieuwe groeidiagrammen gepubliceerd. Opvallend is dat een einde is gekomen aan een periode van 150 jaar waarin de lengte van de bevolking alleen maar toenam. Helaas is aan de stijging van het gewicht nog geen einde gekomen. Door vroege signalering en interveniering, gedragsbeïnvloeding en een integrale zorgaanpak groeien kinderen gezonder en veiliger op. TNO.NL GEZOND LEVEN TNO initieert technologische en sociale innovatie voor een gezonde inrichting van ons leven en voor een vitale samenleving. Wassenaarseweg 56 Postbus CE Leiden (Gorter-gebouw) Gezond en veilig opgroeien Mevr. Dr. S.B. Detmar T / E symone.detmar@tno.nl TNO-GL-L N.indd :35:42
Tno ontwikkelt, onderzoekt en implementeert samen met partners interventies die de gezondheid van burgers, van jong tot oud, bevordert.
Levenslang gezond Tno ontwikkelt, onderzoekt en implementeert samen met partners interventies die de gezondheid van burgers, van jong tot oud, bevordert. Kinderen in Nederland hebben het over het algemeen
Nadere informatieEG J. IIINO innovation. for life TNO WERKT AAN GEZOND EN VEILIG OPGROEIEN
TNO WERKT AAN GEZOND EN VEILIG OPGROEIEN 1 B EG J IIINO innovation for life - TNO WERKT AAN GEZOND EN VEILIG OPGROEIEN = ook TNO WERKT AAN GEZOND EN VEILIG OPGROEIEN PRECONCEPTIE o o Kinderwensspreekuur
Nadere informatieEen prenataal traject bestaande uit één tot vier huisbezoeken voor een selectieve groep zwangere vrouwen. Aantal uitgevoerde huisbezoeken.
4.1. Aanbod voor aanstaande ouders Onze producten gericht op de prenatale periode bieden aanstaande ouders begeleiding en ondersteuning die start tijdens de zwangerschap. Het is ter voorbereiding op de
Nadere informatieInvesteren in opvoeden en opgroeien loont!
Investeren in opvoeden en opgroeien loont! Kosteneffectiviteit van de preventie van pedagogische, psychosociale en psychosomatische problematiek door de jeugdgezondheidszorg Investeren in opvoeden en opgroeien
Nadere informatieRichtlijn JGZ-richtlijn Kindermishandeling
Richtlijn JGZ-richtlijn Kindermishandeling Onderbouwing Opvoedingsondersteuning in de JGZ De JGZ-medewerker heeft een taak bij het schatten van de opvoedingscompetentie en opvoedingsonmacht van ouders.
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 29 januari 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatieKansrijke Start : samenwerken!
Kansrijke Start : samenwerken! Wat doet de JGZ? Januari 2019 Lianne Verstraten, GGD Gelderland Midden Doel: Meer kinderen een kansrijke start geven Subdoelen: Meer kwetsbare ouders goed voorbereid met
Nadere informatieSamen werken aan betere geboortezorg voor moeder en kind!
Samen werken aan betere geboortezorg voor moeder en kind! Samen verder, samen beter! Iedere vrouw heeft recht op professionele geboortezorg die haar en haar gezin in het proces van kinderwens, zwangerschap,
Nadere informatieMethodiek Gezamenlijk Inschatten van Zorgbehoeften (GIZ- methodiek)
Methodiek Gezamenlijk Inschatten van Zorgbehoeften (GIZ- methodiek) Wat is de GIZ- methodiek? De GIZ-methodiek is een innovatieve, integrale taxatiemethodiek waarmee de professional de krachten, ontwikkel-
Nadere informatieInhoud Basispakket JGZ per 1-1-2015 (concept maart 2014)
Inhoud Basispakket JGZ per 1-1-2015 (concept maart 2014) Inhoud Advies Commissie De Winter Opmerkingen uit standpunt staatssecretaris Van Rijn Zat al in BTP Zat nog niet in BTP, maar deed JGZ al Nieuw
Nadere informatieChronic, coordinated care for children with overweight and obesity. Versie 1.4 februari 2014
chroniccoordinatedcareforchildrenwith obesitychroniccoordinatedcareforchildr enwithobesitychroniccoordinatedcaref Verkorte versie orchildrenwithobesitychroniccoordinat Positioneringsnota edcareforchildrenwithobesitychronicco
Nadere informatieGemeente Echt-Susteren
Inzicht Jeugdgezondheidszorg 2017 Gemeente Echt-Susteren Inleiding De GGD, onderdeel van de Veiligheidsregio Limburg-Noord, helpt gemeenten bij de uitvoering van de wettelijke taken op het gebied van publieke
Nadere informatieInformatie voor professionals
Informatie voor professionals De GGD Noord- en Oost-Gelderland (GGD NOG) heeft, met ingang van het schooljaar 2014-2015, de werkwijze van de afdeling jeugdgezondheidszorg (deels) aangepast. In deze brief
Nadere informatieJEUGDGEZONDHEIDSZORG 4-19 JAAR
JEUGDGEZONDHEIDSZORG 4-19 JAAR INFORMATIE VOOR OUDERS / VERZORGERS Een gezonde jeugd heeft de toekomst Kinderen zijn lichamelijk, geestelijk en sociaal voortdurend in ontwikkeling. Bij de meeste kinderen
Nadere informatieJeugdgezondheidszorg interventies. Pre- en postnataal
Jeugdgezondheidszorg interventies Pre- en postnataal Prenatale zorg; hoe is dat geregeld!? Het is belangrijk om de zwangere goed voor te bereiden op de bevalling en de komst van een baby. Soms zijn bij
Nadere informatieJEUGDGEZONDHEIDSZORG 4-19 JAAR
JEUGDGEZONDHEIDSZORG 4-19 JAAR EEN GEZONDE JEUGD HEEFT DE TOEKOMST Kinderen zijn lichamelijk, geestelijk en sociaal voortdurend in ontwikkeling. Bij de meeste kinderen gaat dit zonder al te grote problemen.
Nadere informatieOpleiden voor een gezonde start van de carrière?!
Opleiden voor een gezonde start van de carrière?! Hoeveel studenten in het mbo ontbijten niet? Hoeveel studenten in het mbo ontbijten niet? Maatschappelijke urgentie Maatschappelijke urgentie Overgewicht
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 001 Programma voor Jeugd en Gezin Nr. 72 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR JEUGD EN GEZIN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieSamen maken. mogelijk. wij meedoen voor jeugd ONDERSTEUNING BIJ LEVEN MET EEN BEPERKING
Samen maken wij meedoen voor jeugd mogelijk Kinderen en jongeren met een beperking moeten de kans krijgen zich optimaal te ontwikkelen, zodat zij zo zelfstandig mogelijk mee kunnen doen in de maatschappij.
Nadere informatieHandreiking prenataal huisbezoek jeugdgezondheidszorg Amsterdam
)( )( )( GGD Amsterdam Datum: Handreiking prenataal huisbezoek jeugdgezondheidszorg Amsterdam Inhoud 1 Inleiding 3 2 Werkwijze prenataal huisbezoek 4 3 Domeinen en voorbeeldvragen: handvatten voor het
Nadere informatieHandreiking. Prenatale voorlichting, een nieuwe activiteit in opdracht van de gemeente
Handreiking Prenatale voorlichting, een nieuwe activiteit in opdracht van de gemeente Prenatale voorlichting, een nieuwe activiteit in opdracht van de gemeente Gemeenten hebben de opdracht een Centrum
Nadere informatieStichting JGZ Zuid Holland West T.a.v. de Raad van bestuur Postbus AH Zoetermeer
> Retouradres Postbus 20584 1001 NN Amsterdam Stichting JGZ Zuid Holland West T.a.v. de Raad van bestuur Postbus 339 2700 AH Zoetermeer Programma Publieke gezondheid Kabelweg 79-81 Amsterdam Postbus 20584
Nadere informatieJe bent van harte welkom! Voor vragen over opvoeden, opgroeien en gezondheid
Je bent van harte welkom! Voor vragen over opvoeden, opgroeien en gezondheid Gezond en veilig opgroeien, dat wensen we voor alle kinderen! Daarom ziet het Centrum voor Jeugd en Gezin hen regelmatig. Vanaf
Nadere informatieVoorbeeldadvies Cijfers
Voorbeeldadvies GGD Twente heeft de taak de gezondheid van de Twentse jeugd, volwassenen en ouderen in kaart te brengen. In dit kader worden diverse gezondheidsmonitoren afgenomen om inzicht te verkrijgen
Nadere informatieSystematische review naar effectieve interventies ter preventie van kindermishandeling.
Rapport Systematische review naar effectieve interventies ter preventie van kindermishandeling. Auteurs: F.J.M. van Leerdam 1 K. Kooijman 2 F. Öry 1 M. Landweer 3 1: TNO Preventie en Gezondheid Postbus
Nadere informatieNHG-Standpunt. Huisartsenzorg en jeugd. Kom, we gaan naar de dokter... standpunt
NHG-Standpunt Huisartsenzorg en jeugd Kom, we gaan naar de dokter... standpunt Het kind als lijdend voorwerp Mevrouw Haverslag en de heer Pieters vormen sinds twee jaar een gezin. Zij hebben elk een kind
Nadere informatieJeugdgezondheidszorg (4-19 jaar)
Jeugdgezondheidszorg (4-19 jaar) Folder voor ouders/verzorgers Welkom bij de GGD West-Brabant! Uw partner bij de gezonde groei en ontwikkeling van kinderen van 4 t/m 19 jaar Uw kind is of wordt binnenkort
Nadere informatieStandpunt Artsen Jeugdgezondheidszorg Nederland
Standpunt Artsen Jeugdgezondheidszorg Nederland De positie van de jeugdarts in het Zorg- en Adviesteam (ZAT) 0-12 jaar en 12-23 jaar Inleiding Vanaf 2004 zijn er Zorg- en Adviesteams ingesteld in het Voortgezet
Nadere informatieAcademische Werkplaats Publieke Gezondheid Brabant. Aangenaam kennis te maken
Academische Werkplaats Publieke Gezondheid Brabant Aangenaam kennis te maken Via dit overzicht laten wij u graag nader kennis maken met de medewerkers en activiteiten van de Academische Werkplaats Publieke
Nadere informatieInleiding. Jeugdgezondheidszorg. Inzicht Jeugdgezondheidszorg 2017 Ter verdieping van het jaarverslag 2017 Gemeente Venlo
Inleiding De GGD, onderdeel van de Veiligheidsregio Limburg-Noord, helpt gemeenten bij de uitvoering van de wettelijke taken op het gebied van publieke gezondheidszorg. Binnen gemeenten bestaat de vraag
Nadere informatieGemeente Venlo. Inleiding. Jeugdgezondheidszorg. Inzicht Jeugdgezondheidszorg 2016
Inzicht Jeugdgezondheidszorg 2016 Gemeente Venlo Inleiding De GGD, onderdeel van de Veiligheidsregio Limburg-Noord, helpt gemeenten bij de uitvoering van de wettelijke taken op het gebied van publieke
Nadere informatieEen verborgen epidemie
Een verborgen epidemie The three types of ACEs include: Omschrijving kindermishandeling Elke vorm van voor het kind of de jongere tot 18 jaar schadelijk lichamelijk, seksueel of psychisch contact Door
Nadere informatieBo Geboortezorg over de professionaliteit van kraamzorg in integrale geboortezorg
Position paper kraamzorgorganisaties Ten behoeve van: de hoorzitting/het rondetafelgesprek Geboortezorg en kraamzorg in de Tweede Kamer Datum: maandag 20 juni 2016 Namens Bo Geboortezorg: Marlies Buurman
Nadere informatieMenukaart Gezonde School basisonderwijs: Roken & Alcohol
Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Roken & Alcohol School: Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan
Nadere informatieJeugd en Gezin Gooi en Vechtstreek. Gezond opgroeien en opvoeden
Jeugd en Gezin Gooi en Vechtstreek Gezond opgroeien en opvoeden 1 Jeugd en Gezin in aantallen Contacten e.a. activiteiten RBL: 4.999 contacten n.a.v. meldingen e.a. signalen n.a.v. verzuim 190 activiteiten
Nadere informatieJeugdgezondheidszorg 4-19 jarigen
Jeugdgezondheidszorg 4-19 jarigen Jeugdgezondheidszorg 4-19 jarigen Kinderen zijn voortdurend in ontwikkeling. Zowel lichamelijk, geestelijk als sociaal. De meeste kinderen groeien zonder al te grote problemen
Nadere informatieIntegrale aanpak kinderen met overgewicht in Enschede en Almelo
Integrale aanpak kinderen met overgewicht in Enschede en Almelo Voorstellen Marlie Cerneus GGD Regio Twente Jeugdgezondheidszorg 0-19! Wie zijn jullie? Gemeente Enschede en Almelo Waar gaat deze presentatie
Nadere informatieAdvies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Sociaal medische contractering Jeugd. Organisatie wijkteams
Vangnet 0-99 Onafhankelijke regie Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling Sociaal medische contractering Jeugd Organisatie wijkteams Lokaal beeld van de transities Wilt u wijkgericht
Nadere informatieDe 5 hoek in Amsterdam werkt samen!
Er zijn 27 Ouder- en Kindteams. 22 teams zitten in de wijken, vier teams zijn er voor het voortgezet onderwijs en één team is er speciaal voor het MBO. We werken samen vanuit een aantal functies: ouder-
Nadere informatieVeiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland Midden T.a.v. directie Postbus 5364 6802 EJ Arnhem
> Retouradres Postbus 20584 1001 NN Amsterdam Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland Midden T.a.v. directie Postbus 5364 6802 EJ Arnhem Datum 12 augustus 2014 Onderwerp vastgesteld rapport toezichtonderzoek
Nadere informatieLeidt triage en taakherschikking in de JGZ tot meer zorg op maat? 24 mei Janine Bezem Congres Jeugd in Onderzoek
Leidt triage en taakherschikking in de JGZ tot meer zorg op maat? 24 mei 2018 Janine Bezem Congres Jeugd in Onderzoek 2 Inhoud Differentiatie zorgaanbod Triage methode JGZ 4-18 Resultaten promotieonderzoek
Nadere informatieGezondheid telt! Jeugdgezondheidszorg. voor alle kinderen tot 19 jaar. Folder voor ouder(s)/verzorger(s)
Gezondheid telt! Jeugdgezondheidszorg voor alle kinderen tot 19 jaar Folder voor ouder(s)/verzorger(s) U wilt het beste voor uw kind: een onbezorgde jeugd en een goede gezondheid. Als ouder speelt u daarbij
Nadere informatieStrategische Agenda Een gezond en veilig bestaan voor onze inwoners in Zaanstreek-Waterland
Strategische Agenda 2018-2021 Een gezond en veilig bestaan voor onze inwoners in Zaanstreek-Waterland Vastgesteld Algemeen Bestuur 18 oktober 2018 Inleiding In de door het Algemeen Bestuur in december
Nadere informatieBijdrage aan Gewoon Opvoeden vanuit de JGZ. 18 maart
Bijdrage aan Gewoon Opvoeden vanuit de JGZ 1 18 maart 2014 1 Utrechts model Zorg voor Jeugd Een sterke samenleving: Gewoon Opvoeden Steun waar nodig: Een basiszorg voor jeugd met als spil de buurtteams
Nadere informatieDe ouder-kindrelatie en jeugdtrauma s. Nr. 2018/11, Den Haag, 22 mei Samenvatting
De ouder-kindrelatie en jeugdtrauma s Nr. 2018/11, Den Haag, 22 mei 2018 De ouder-kindrelatie en jeugdtrauma s pagina 2 van 6 Bij kinderen met traumatische ervaringen (ernstige negatieve jeugdervaringen),
Nadere informatieB. Voldoet deels aan de norm, maar verbetering nodig
eoordeling kraamzorgorganisatie: Kraamzorg Rotterdam en omstreken Regio: Rotterdam en omstreken eoordeling en Handhaving Inspectie voor de Gezondheidszorg beoordeelt de scores A en als een onvoldoende
Nadere informatieMenukaart Gezonde School basisonderwijs: Sport & Bewegen
Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Sport & Bewegen School: Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan
Nadere informatieRichtlijn Kindermishandeling (2016)
Richtlijn Kindermishandeling (2016) Onderbouwing De informatie en aanbevelingen in dit thema zijn gebaseerd op het Standpunt Bereik van de Jeugdgezondheidszorg van het RIVM (Dunnink, 2010), aangevuld met
Nadere informatieGemeentelijke rapportage Gezondheidsbevordering Jeugd Bodegraven - Reeuwijk
Jeugd Bodegraven - Reeuwijk Inhoud Inleiding... 3 1. Gemeentelijke beleidsadvisering... 3 2. Gezonde School... 3 3. Relationele en Seksuele Ontwikkeling... 3 4. Voeding en Bewegen... 5 5. Sociaal-Emotionele
Nadere informatieSchoolprofiel Zorg en Preventie. (naam bao school)
Schoolprofiel Zorg en Preventie (naam bao school) Naam school Adres Postcode plaats Tel. Email Website Datum: Uitvoerende organisatie:ggd Versie (2014) GGD Rotterdam Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Algemene
Nadere informatieAntwoord van staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten-Hyllner (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 9 december 2010)
AH 740 2010Z13219 Antwoord van staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten-Hyllner (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 9 december 2010) 1 Bent u bekend met nieuw onderzoek van Michigan State University
Nadere informatieDe jeugdgezondheidszorg als bondgenoot bij preventie en begeleiding van jongeren en seks
De jeugdgezondheidszorg als bondgenoot bij preventie en begeleiding van jongeren en seks Vanessa Peters, GGD Gelderland Midden Marinka de Feijter, GGD N-O Gelderland Ineke van der Vlugt, Rutgers WPF 1
Nadere informatieVraaggericht, actief-anticiperend en detecterend. Surveillance van gezondheid, groei en ontwikkeling
Unique selling points JGZ Specialisme met het gezonde kind als referentiekader Vraaggericht, actief-anticiperend en detecterend Laagdrempelig en hoog bereik Surveillance van gezondheid, groei en ontwikkeling
Nadere informatieSamenvatting Inleiding Onderzoeksaanpak
1 2 1. Samenvatting Inleiding Kinderen hebben recht op bescherming tegen kindermishandeling, zo staat in het VN- Kinderrechtenverdrag (IVRK). Toch komt kindermishandeling in Nederland nog steeds op grote
Nadere informatieJeugdgezondheidszorg en ouderondersteuning Stevig Ouderschap Plus. Marjanne Bontje, beleidsmedewerker Rig Mutschler, jeugdarts
Jeugdgezondheidszorg en ouderondersteuning Stevig Ouderschap Plus Marjanne Bontje, beleidsmedewerker Rig Mutschler, jeugdarts 1 24-09-2008 Doel bijeenkomst Informeren werk Jeugdgezondheidszorg (JGZ 4-19)
Nadere informatieB. Voldoet deels aan de norm, maar verbetering nodig
19 maart 2014 Isis Kraamzorg Friesland eoordeling kraamzorgorganisatie: Isis Kraamzorg Regio: Friesland eoordeling en Handhaving Inspectie voor de Gezondheidszorg beoordeelt de scores A en als een onvoldoende
Nadere informatieTijdig ingrijpen: werkzame ingrediënten voor interventies
Infosheet Tijdig ingrijpen: werkzame ingrediënten voor interventies Tijdig ingrijpen betekent voorkomen dat een de fout ingaat. Wie wil dat niet? Dat is dan ook precies wat deze infosheet beoogt: inzicht
Nadere informatieToezichtonderzoek Jeugdgezondheidszorg. Zorggroep Almere. Datum bezoek: 19 december 2016
Toezichtonderzoek Jeugdgezondheidszorg Zorggroep Almere Datum bezoek: 19 december 2016 Inhoudsopgave 1 Inleiding 4 1.1 Ontwikkelingen, aanleiding en belang 4 1.2 Onderzoeksmethode, normen- en toetsingskader
Nadere informatieSamen werken aan een. gezond en veilig. schooljaar. Het voortgezet onderwijs & de Jeugdgezondheidszorg
Samen werken aan een gezond en veilig schooljaar Het voortgezet onderwijs & de Jeugdgezondheidszorg 2015/2016 Het voortgezet onderwijs EN de Jeugdgezondheidszorg Gezonde leerlingen die lekker in hun vel
Nadere informatieBasispakket JGZ en landelijke werkdocumenten
(maart 2014) Basispakket JGZ en landelijke werkdocumenten (onder voorbehoud van overeenkomstige besluitvorming door het ministerie van VWS in het najaar van 2014) Het Basispakket JGZ dat vanaf 1 januari
Nadere informatieSchriftelijke vragen ex artikel 37 Reglement van orde voor de raadsvergaderingen (RvO)
Gemeente Heerhugowaard R Schriftelijke vragen ex artikel 37 Reglement van orde voor de raadsvergaderingen (RvO) Datum indiening 2 oktober 2017 Volgnummer Registratienummer Bij17-530 Onderwerp Investeer
Nadere informatieWelbevinden en sociale veiligheid
Welbevinden en sociale veiligheid VOO R TG E Z E T O N D E R W I JS Een goede psychosociale gezondheid is belangrijk voor het sociaal functioneren, schoolprestaties en de algemene ontwikkeling. Nationaal
Nadere informatieJeugdarts en de Jeugdwet 2015
Factsheet Jeugdarts en de Jeugdwet 2015 Gemeenten worden vanaf 2015 verantwoordelijk voor alle jeugdhulp: ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en ouders bij opgroei- en opvoedproblemen, en geestelijke
Nadere informatieToezichtonderzoek Jeugdgezondheidszorg. CJG Den Haag. 20 februari 2017
Toezichtonderzoek Jeugdgezondheidszorg CJG Den Haag 20 februari 2017 Inhoudsopgave 1 Inleiding 4 1.1 Ontwikkelingen, aanleiding en belang 4 1.2 Onderzoeksmethode, normen- en toetsingkader 4 1.3 Opbouw
Nadere informatieActiviteiten gericht op het behalen van de doelstellingen van de Regionale Nota Gezondheidsbeleid
Activiteiten gericht op het behalen van de doelstellingen van de Regionale Nota Gezondheidsbeleid 2016-2019 Bijlage bij adviesnota AB 2 juli 2015 20 mei 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Gezondheidsbescherming
Nadere informatiePROGRAMMABEGROTING
PROGRAMMABEGROTING 2016-2019 Programma 1 : Zorg, Welzijn, Jeugd en Onderwijs 1A Lokale gezondheidszorg Inleiding Op grond van de Wet publieke gezondheid (Wpg) heeft de gemeente de taak door middel van
Nadere informatieRichtlijn JGZ-richtlijn Vroeg en/of small voor gestational age (SGA) geboren kinderen
Richtlijn JGZ-richtlijn Vroeg en/of small voor gestational age (SGA) geboren kinderen Inleiding Aanleiding In Nederland werden in 2008 in totaal 13.649 kinderen (7,7% van alle pasgeborenen) te vroeg (zwangerschapsduur
Nadere informatieOnderzoeksagenda Kinderrevalidatie
De 12 belangrijkste vragen van ouders aan onderzoekers 1. Welke vroege interventies kunnen structurele beperkingen en latere problemen voorkomen of minimaliseren? 2. Welke factoren dragen het meest bij
Nadere informatieRegionaal Consortium Zwangerschap & Geboorte Zuidwest Nederland
Regionaal Consortium Zwangerschap & Geboorte Zuidwest Nederland In het Regionaal Consortium Zwangerschap & Geboorte Zuidwest Nederland werken bijna alle ketenpartners in de geboortezorg in de regio Zuidwest
Nadere informatieScreenen door JGZ als onderdeel van de Publieke gezondheidszorg Wat bezielt ons? Calixte Veerman Arts M&G JGZ, jeugdarts KNMG
Screenen door JGZ als onderdeel van de Publieke gezondheidszorg Wat bezielt ons? Calixte Veerman Arts M&G JGZ, jeugdarts KNMG 5 juni 2018 Disclusure: geen. Historisch perspectief John Snow Samuel Sarphati
Nadere informatieLiteratuur 145. Het Nederlands Jeugdinstituut: kennis over jeugd en opvoeding 173
Inhoud Inleiding 7 Deel 1: Theorie 1. Kindermishandeling in het kort 13 1.1 Inleiding 13 1.2 Aard en omvang 13 1.3 Het ontstaan van mishandeling en verwaarlozing 18 1.4 Gevolgen van kindermishandeling
Nadere informatieHealthy Pregnancy 4 All vroege start, lang profijt. Adja Waelput. 8 juni 2015, UMCG
Healthy Pregnancy 4 All vroege start, lang profijt Adja Waelput 8 juni 2015, UMCG Gezond ouder worden gebeurt in de baarmoeder en die verschillen zijn er al vanaf de geboorte Perinatale sterfte 2000-2008
Nadere informatieKraamzorg: krachtige verbinder in de geboortezorg. Visie ActiZ op geboortezorg
Kraamzorg: krachtige verbinder in de geboortezorg Visie ActiZ op geboortezorg Inleiding Met deze visie nemen ActiZ-kraamzorgorganisaties stelling in de discussie rond de organisatie van de geboortezorg.
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)
Nadere informatieKortdurende hulpverleningstrajecten Maasland
Kortdurende hulpverleningstrajecten Maasland 1. Individuele sociale vaardigheidstraining 2. Sociale vaardigheidstraining groep 12-/12+ 3. Gezinsbegeleiding (6+) 4. Gezinsbegeleiding (0-6 jaar) 5. Individuele
Nadere informatieHet adviseren bij mogelijke leerplichtontheffingen van jeugdigen van 5 tot 18 jaar met (langdurig) schoolverzuim. Aantal jeugdigen. Jeugdarts.
4.4. Aanbod jongeren Dit aanbod is gericht op jongeren op het voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) tot 23 jaar. De doelgroep van het eerste product, Advisering leerplichtontheffing,
Nadere informatiePrioritering van Richtlijnen Jeugdgezondheidszorg t.b.v. de ZonMw call Inleiding. Verzoek. Procedure
Prioritering van Richtlijnen Jeugdgezondheidszorg t.b.v. de ZonMw call 2010 Inleiding Het ZonMw programma Richtlijnen Jeugdgezondheid heeft tot doel om multidisciplinaire richtlijnen voor professionals
Nadere informatiePer abuis is het vastgesteld rapport in de vorige brief niet meegezonden. Bijgaand ontvangt u het vastgesteld rapport voor GGD Zaanstreek Waterland.
> Retouradres Postbus 20584 1001 NN Amsterdam GGD Zaanstreek Waterland T.a.v. de directie Postbus 2056 1500 GB ZAANDAM Datum 31 juli 2014 Onderwerp vastgesteld rapport toezichtonderzoek Jeugdgezondheidszorg
Nadere informatieEen voorbeeld van een schoolprogramma gericht op preventie van overgewicht in Nederland: het DOiT programma
7 Samenvatting 8 Dit proefschrift beschrijft de voorbereiding op de landelijke implementatie van het Dutch Obesity Intervention in Teenagers (DOiT) programma. Daarnaast wordt de evaluatie beschreven die
Nadere informatieLandelijk professioneel kader uitvoering Basispakket JGZ
Landelijk professioneel kader uitvoering Basispakket JGZ Inleiding ondersteunt JGZ-organisaties bij de implementatie In 2015 wordt het nieuwe Basispakket JGZ van kracht. van het Basispakket JGZ. Het past
Nadere informatieGGD Haaglanden T.a.v. directie Postbus 12652 2500 DP Den Haag
> Retouradres Postbus 20584 1001 NN Amsterdam GGD Haaglanden T.a.v. directie Postbus 12652 2500 DP Den Haag Programma Publieke gezondheid Kabelweg 79-81 Amsterdam Postbus 20584 1001 NN Amsterdam T 020
Nadere informatiein uw brief blijkt dat ten tijde van het invullen van de vragenlijst dat u nog
> Retouradres Postbus 20584 1001 NN Amsterdam Veiligheidsregio Limburg Noord T.a.v. de directie Postbus 11 5900 AA Venlo Datum 8 juli 2014 Onderwerp vastgesteld rapport Toezichtonderzoek Jeugdgezondheidszorg
Nadere informatieDe Gezonde Generatie. Project: Rookvrije generatie Fryslân Start november 2018
De Gezonde Generatie Project: Rookvrije generatie Fryslân Start november 2018 1 De Gezonde Generatie. Project Rookvrije generatie Fryslân. Onze ambitie is: alle kinderen in Fryslân groeien rookvrij op.
Nadere informatieVeilig & gezond (ver)blijven in Kennemerland
Veilig & gezond (ver)blijven in Kennemerland Regionale netwerkbijeenkomst gezondheidszorg asielzoekers en vluchtelingen Marjolein Somers Februari 2016 Inhoud Presentatie Wat heeft een vluchteling nodig
Nadere informatiePeriode 0-4 jaar van het kind Periode 5-12 jaar van het kind Periode jaar van het kind
Goede Start Goede Start is het programma dat zich specifiek richt op een goede start voor de volgende generatie inwoners van de Veenkoloniën. Het is een belangrijk onderdeel van de aanpak Kans voor de
Nadere informatieKrachten bundelen voor De toekomst van Zwolle
Krachten bundelen voor De toekomst van Zwolle Samenvatting Ontwikkelagenda passend onderwijs en jeugdhulp 12-12-2016 1 Passend onderwijs en jeugdhulp: 2 stukjes van dezelfde puzzel Aantal 0-19 jarigen
Nadere informatieProgramma. Passend onderwijs ZAT - CJG; samen sterk voor de jeugd. Landelijk Steunpunt ZAT s
Passend onderwijs ZAT - CJG; samen sterk voor de jeugd Themaconferenties WSNS-coördinatoren en bestuurders Dinsdag 22 september 2009, Rotterdam Woensdag 30 september 2009, Weert Maandag 5 oktober 2009,
Nadere informatieGroot Perinataal Overleg preventie en cliënten participatie
Groot Perinataal Overleg preventie en cliënten participatie 20-11-2017 MARJA REXWINKEL, KLINISCH PSYCHOLOOG INFANT MENTAL HEALTH SPECIALIST 1001 kritieke dagen groei van het brein, ontstaan van veilige
Nadere informatieRedactie M.M. Wagenaar-Fischer, N. Heerdink-Obenhuijsen, M. Kamphuis, J. de Wilde
Samenvatting van de JGZ Richtlijn secundaire preventie kindermishandeling. Handelen bij een vermoeden van kindermishandeling Samenvatting voor het management Redactie M.M. Wagenaar-Fischer, N. Heerdink-Obenhuijsen,
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/55848 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Bezem, J. Title: Exploring the potential of triage and task-shifting in preventive
Nadere informatieMenukaart Gezonde School voortgezet onderwijs: Voeding
Menukaart Gezonde voortgezet onderwijs: Voeding : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema
Nadere informatieDialoog met de ouders als startpunt voor vroegsignalering opgroei- en opvoedproblemen. Ingrid Staal
Dialoog met de ouders als startpunt voor vroegsignalering opgroei- en opvoedproblemen Ingrid Staal GGD Zeeland & Julius Centrum, Universitair Medisch Centrum Utrecht Mini symposium Integrale Vroeghulp
Nadere informatieSPARK. Ingrid Staal. een gestructureerde dialoog met (aanstaande) ouders. Vroeg begonnen, veel gewonnen! 17 mei 2019
SPARK een gestructureerde dialoog met (aanstaande) ouders Ingrid Staal Vroeg begonnen, veel gewonnen! 17 mei 2019 Vormgeven inhoud Verwachtingen: wat weet je al? wat zou je willen weten? Inleiding idee
Nadere informatieKNOV-Visie. Voeding van de pasgeborene. Utrecht 2015
1 5 KNOV-Visie Voeding van de pasgeborene Utrecht 015 6 1 7 8 9 10 11 1 1 1 15 16 17 18 19 0 1 5 6 7 8 9 0 1 5 6 7 8 9 0 CLIËNTE De cliënte en haar partner maken een geïnformeerde keuze over de voeding
Nadere informatieZorg voor Jeugd in Vlaardingen
Zorg voor Jeugd in Vlaardingen Inge Parlevliet CJG Rijnmond 1 Alles onder 1 dak Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is het centrale punt waar jongeren (0-23) ouders/verzorgers, aanstaande ouders en professionals
Nadere informatieWelbevinden en sociale veiligheid
Welbevinden en sociale veiligheid BA S ISO N D E R W I JS Een goede psychosociale gezondheid is belangrijk voor het sociaal functioneren, schoolprestaties en de algemene ontwikkeling. Nationaal Kompas
Nadere informatiePraktijkleren bij andere leeftijdsgroep. Jeugdarts-KNMG
STANDPUNT: Praktijkleren bij andere leeftijdsgroep In het kader van de profielopleiding tot Jeugdarts-KNMG Herziene versie ivm naamswijziging Oktober 2015 Originele versie: September 2013 1 Inhoud Inleiding
Nadere informatieRegie, zorg aan en preventie van gezondheidsachterstanden bij asielzoekers
Regie, zorg aan en preventie van gezondheidsachterstanden bij asielzoekers Hier komt tekst RIB - 8 juni 2017 Jan Hier Braat komt ook tekst Evy Hochheimer Opvang asielzoekers en Gezondheidszorg Asielzoekers
Nadere informatie