S B M L Stichting Bedrijventerreinen Moleneind / Landweer Gemeente Oss

Transcriptie

1 S B M L Stichting Bedrijventerreinen Moleneind / Landweer Gemeente Oss Projectvoorstel Risicobeheersing en Preventie Oss, 21 November 2005 Aanleiding De Stichting Bedrijventerreinen Moleneind- Landweer (SBML) streeft naar een totaal parkmanagement. Het opstellen van een gezamenlijk calamiteitenplan is een schakel in dit geheel. Mevrouw I. Leijtens heeft in opdracht van SBML een stage-opdracht uitgevoerd, waarbij zij de wensen van de deelnemende organisaties heeft geïnventariseerd. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in het verslag Calamiteitenplan Moleneind- Landweer. De wensen van de deelnemende organisaties zijn in onderstaand projectvoorstel verwerkt. Bedrijventerrein Moleneind- Landweer Bedrijventerrein Moleneind- Landweer bestaat uit twee bedrijventerreinen, namelijk Moleneind en Landweer. Ze zijn de belangrijkste - en tevens oudste- bedrijventerreinen in Oss. Op dit bedrijventerrein zijn ongeveer 75 bedrijven gevestigd, waarvan 40 bedrijven lid zijn van SBML. 1

2 Verzoek tot subsidieverlening Voor de uitvoering van dit project wordt subsidie aangevraagd bij het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Het verzoek wordt ingediend bij zowel het programma Versterking Arbeidsomstandighedenbeleid Stoffen (VASt) als het programma Versterking Arbeidsveiligheid. Het programma Versterking Arbeidsomstandighedenbeleid Stoffen is gericht op het verbeteren van veilig werken met gevaarlijke stoffen. Het programma Versterking Arbeidsveiligheid ontwikkelt een kwantitatief risicomodel voor medewerkers en stimuleert veiligheidsverbetertrajecten op bedrijfsniveau. De veiligheidsverbetertrajecten hebben tot doel om het aantal ongevallen te reduceren door in te grijpen in de veiligheidscultuur en het veiligheidsbewustzijn. De doelen van het projectvoorstel van SBML hebben overlap met zowel het programma VASt als het programma Versterking Arbeidsveiligheid. Om deze reden wil SBML een aanvraag indienen voor subsidieverstrekking bij beide programma s ten behoeve van de externe kosten. Hoofddoelstelling a) Het formuleren van een gezamenlijk plan, zodat gezamenlijke expertise voor calamiteitenvoorzorg en ongevallenmanagement wordt opgebouwd en uiteindelijk ongevallen en negatieve gezondheidseffecten voorkómen en teruggedrongen kunnen worden. Deeldoelstellingen b) Het leveren van een structuur voor het beheren, borgen en actueel houden van het gezamenlijke calamiteitenplan, de noodplannen, de toxische stoffenregisters, de ongevallenregisters en de RI&E s. c) Het vastleggen van structuren die de netwerkfunctie van leden van SBML versterken en die voorziet in uitwisseling van informatie en kennis onderling. d) Het opzetten van een individuele en gezamenlijke ongevallenregistratie. e) Het voorzien in een actuele RI&E. f) Het opzetten van toxische stoffenregisters voor alle deelnemende bedrijven. g) Het opzetten van een model bedrijfsnoodplan. h) Het opstellen van een telefoonlijst met daarop de namen en telefoonnummers van contactpersonen. i) Een haalbaarheidsstudie uitvoeren naar het instellen van een centrale post. j) Het opzetten en uitvoeren van gezamenlijke calamiteitenoefeningen. 2

3 Activiteiten 1. Werving van deelnemers 2. Beheerssysteem en overlegstructuren 3. 0-Meting 4. Het opzetten van een ongevallenregistratie 5. Het inventariseren en evalueren van risico s (RI&E s) 6. Het opzetten van gevaarlijke stoffenregisters voor alle deelnemende bedrijven 7. Bedrijfsnoodplannen 8. Eindmeting 1. Werving van deelnemers Alle leden van SBML zullen worden benaderd om deel te nemen aan het project. De werving van de deelnemers bestaat uit: een schriftelijke mailing; persoonlijke benadering door SBML; twee kick-off bijeenkomsten. De kick-off bijeenkomsten worden georganiseerd voor alle deelnemende organisaties. In deze bijeenkomst vindt toelichting plaats over de inhoud en de uitvoering van het project. Doel van deze bijeenkomst is het stimuleren van gedachtevorming en uitwisseling. Het verkrijgen van draagvlak van alle bedrijven is immers van essentieel belang voor het welslagen van dit project. 2. Beheerssysteem en overlegstructuren a. Het leveren van een structuur voor het beheren, borgen en actueel houden van het gezamenlijk calamiteitenplan, de noodplannen, de toxische stoffenregisters, de ongevallenregisters en de RI&E s. Het is van belang om een structuur op te zetten voor het beheren, borgen en actueel houden van de noodplannen, de gevaarlijke stoffenregisters, de ongevallenregisters en de RI&E s. Om dit te bewerkstelligen zal worden gekeken welke structuren binnen SBML al bestaan (bv. het jaarverslag en het kwartaaloverleg binnen SBML) en hoe hierbij het best kan worden aangesloten. Tevens zal een contactgroep van preventiemedewerkers worden opgericht. Deze contactgroep zal periodiek bij elkaar komen (halfjaarlijks). In overleg met SBML zal dit nader uitgewerkt worden. Daarnaast is het van belang om jaarlijks te evalueren of de aanwezige stukken nog actueel zijn en of dat deze aanpassing behoeven. b. Samenstelling telefoonlijst Telefoonlijsten zullen worden opgesteld met contactpersonen van de deelnemende organisaties. Er zullen telefoonlijsten worden opgesteld met daarop alle preventiemedewerkers en hun specifieke expertise en daarnaast zal ook een telefoonlijst worden opgesteld, zodat tijdens een calamiteit de juiste persoon gewaarschuwd kan worden. 3

4 c. Overlegstructuren Werkgroep Een werkgroep Risiscobeheersing en preventie wordt opgezet. In deze werkgroep nemen een aantal leden van SBML deel en deskundigen van ICET. Op afroep nemen ook andere deskundigen deel aan dit overleg (zoals bijvoorbeeld leden van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en leden van de brandweer). Binnen deze werkgroep vindt tweemaandelijks overleg en afstemming plaats. De werkgroep zal door SBML worden begeleid door een projectmanager. Tussentijdse bijeenkomst Twee tussentijdse bijeenkomsten worden georganiseerd voor alle deelnemende organisaties om de resultaten tot op heden toe te lichten. Hierdoor vindt nog meer kennisdeling tussen de deelnemende organisaties plaats. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wordt ook voor deze bijeenkomsten uitgenodigd. Afsluitende bijeenkomst Als het project tot uitvoer is gebracht, zal nog een afsluitende bijeenkomst plaatsvinden om het geheel te evalueren. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wordt ook voor deze bijeenkomsten uitgenodigd. Overleg preventiemedewerkers De preventiemedewerkers van de deelnemende organisaties zullen halfjaarlijks bij elkaar komen. Op deze manier houden de leden van SBML elkaar op de hoogte en kunnen ze van elkaars fouten leren en toekomstige ongevallen voorkomen. ICET zal hierbij ondersteunend optreden en deze overleggen voorzitten. In dit overleg zal gesproken worden over: - De ongevalregistratie; - Het opgestelde plan van aanpak naar aanleiding van de RI&E; - Het toxische stoffenregister; - Problemen die preventiemedewerkers ondervinden (bv. wat moet ik doen als een - medewerker zijn handschoenen niet wil dragen). Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wordt ook voor deze bijeenkomst uitgenodigd. Overleg Binnen de projectgroep van ICET zal regelmatig overleg en afstemming plaatsvinden (3 leden). 4

5 3. 0-Meting Gestart zal worden met het in kaart brengen van de veiligheidssituatie per bedrijf. Hierbij wordt gekeken naar: De interne veiligheidsorganisatie; De aanwezigheid van de risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) en het plan van aanpak en de actualiteit daarvan; Het aantal arbeidsongevallen van de afgelopen drie jaar; De aanwezigheid van een gevaarlijke stoffenregister en de actualiteit daarvan; De aanwezigheid van een bedrijfsnoodplan en de actualiteit daarvan; De verdeling van de verantwoordelijkheden binnen het bedrijf; De relatie van de organisatie met de naaste buren van de organisatie, de arbodienst en de arbeidsinspectie. De resultaten worden individueel teruggekoppeld met de desbetreffende bedrijven. Tevens zal een rapportage van de verzamelde algemene resultaten worden opgesteld. Deze zal verspreid worden naar alle deelnemende organisaties. Na de 0-meting zal het project tussentijds geëvalueerd worden met het ministerie. De deelactiviteiten waarop in het vervolgtraject de focus zal worden gelegd zullen dan worden bepaald en eventueel zullen de begrotingen voor de deelactiviteiten worden aangepast. Hierbij zal de hoofddoelstelling van het project leidend blijven. Vervolgens kunnen bedrijven gezamenlijk aan de slag gaan om de geconstateerde tekortkomingen te verminderen en knelpunten op te lossen. 4. Het opzetten van een ongevallenregistratie a. Ongevallenregistratie Het doel van het opzetten van een ongevallenregistratie is een daling van het aantal arbeidsongevallen te bewerkstelligen. Bij de 0- meting is het aantal arbeidsongevallen van de afgelopen 3 jaren geïnventariseerd. ICET zal bedrijven voorzien in zowel een individuele ongevallenmeldingsprocedure als een gezamenlijke ongevallenregistratie voor leden van SBML. De preventiemedewerkers zijn de beheerders van de ongevallenregisters. Zij zullen dan ook tweemaal per jaar bij elkaar komen om met elkaar te praten over de (bijna-) ongevallen die zich hebben voorgedaan. Op deze manier houden de leden van SBML elkaar op de hoogte en kunnen ze van elkaars fouten leren en toekomstige ongevallen voorkomen. ICET zal hierbij ondersteunend optreden en deze overleggen voorzitten. Aan het eind van het project zal een rapportage worden opgesteld van de ongevallen die zich tijdens het project hebben voorgedaan bij de deelnemende bedrijven. 5

6 b. Workshop ongevallenregistratie Middels een workshop zullen preventiemedewerkers van de deelnemende bedrijven voorlichting krijgen over: - De melding van ongevallen en bijna-ongevallen; - De ongevalregistratie; - Ongevalmelding aan de Arbeidsinspectie; - Ongevalpreventie. 5. Het inventariseren en evalueren van risico s (RI&E s). a. Analyse bestaande RI&E s Het is van belang dat zoveel mogelijk organisaties in het bezit zijn van een actuele risicoinventarisatie en evaluatie en een overzicht van de aanwezige gevaarlijke stoffen, omdat op deze manier een zo volledig mogelijk beeld ontstaat over aanwezige risico s. Bij de 0-meting wordt geïnventariseerd welke organisaties in het bezit zijn van actuele risicoinventarisaties en evaluaties. Het gaat hierbij met name om processtappen (de aanwezigheid en de actualiteit van de rapportage en de aanwezigheid van actuele plannen van aanpak). Rondgangen zullen niet plaatsvinden. Aan de overige organisaties wordt een methode risico-inventarisatie en evaluatie aangeboden. b. Workshop RI&E Preventiemedewerkers van bedrijven die niet in het bezit zijn van een actuele RI&E zullen worden uitgenodigd om deel te nemen aan de workshop RI&E. In deze workshop zal worden uitgelegd hoe bedrijven zelf een RI&E kunnen opstellen. Deze workshop wordt gegeven door een deskundige binnen SBML en een deskundige van ICET. c. RI&E en Toetsing Indien preventiemedewerkers vragen hebben over het opstellen van de RI&E, kunnen zij hiervoor contact opnemen met de helpdesk. Deze zal de preventiemedewerker ondersteunen. In het halfjaarlijkse overleg met preventiemedewerkers zullen de plannen van aanpak besproken worden. Onderzocht zal worden of het mogelijk is om een adviseur van het bedrijventerrein zelf in te zetten, tegen kostprijs, om andere bedrijven op het terrein te ondersteunen bij het opzetten van de RI&E. Daarnaast zal gekeken worden of het mogelijk is om bestaande contacten (bv. arbodiensten) in te zetten tegen gereduceerde tarieven. Aan leden van SBML die een uitvoering of toetsing van een RI&E wensen, wordt door ICET tegen een gereduceerd tarief de toetsing van RI&E aangeboden. Dit valt buiten dit projectvoorstel. 6. Het opzetten van gevaarlijke stoffenregisters voor alle deelnemende bedrijven Het is van belang dat zoveel mogelijk organisaties in het bezit zijn van actuele overzichten van de aanwezige gevaarlijke stoffen, omdat op deze manier een zo volledig mogelijk beeld ontstaat over aanwezige risico s. 6

7 a. Workshop Gevaarlijke Stoffen Preventiemedewerkers zijn bij uitstek geschikt om deze gevaarlijke stoffenregisters op te stellen. Zij zullen deelnemen aan een workshop Gevaarlijke stoffen. In deze workshop komen de volgende onderwerpen aan bod: - Actuele wet- en regelgeving omtrent gevaarlijke stoffen; - Veiligheidsinformatiebladen; - Het programma Stoffenmanager : het opstellen van gevaarlijke stoffenregisters, het uitdraaien van werkplek instructiekaarten en het opstellen van een nadere inventarisatie gevaarlijke stoffen. b. Opstellen gevaarlijke stoffenregister Om een gezamenlijk plan op te kunnen stellen is het van essentieel belang om een volledig beeld te hebben van de aanwezige risico s bij de deelnemende organisaties. Hiertoe is het ook belangrijk om zicht te hebben op de aanwezige gevaarlijke stoffen binnen de deelnemende organisaties. Om dit te bewerkstelligen zullen gevaarlijke stoffenregisters opgesteld moeten worden. Voor het opstellen van de gevaarlijke stoffenregisters zal gebruik gemaakt worden van het programma Stoffenmanager dat ontwikkeld is in het kader van het programma VASt. De preventiemedewerkers stellen de registers gevaarlijke stoffen binnen hun eigen organisatie op. Zij kunnen voor vragen en/ of ondersteuning terecht bij de helpdesk. In het halfjaarlijkse overleg met alle preventiemedewerkers van de deelnemende organisaties zullen de registers van gevaarlijke stoffen periodiek besproken worden. 7. Bedrijfsnoodplannen Het is niet alleen van belang om negatieve gezondheidseffecten te voorkómen, maar ook om zo goed mogelijk voorbereid te zijn op mogelijke calamiteiten. Indien organisaties goed zijn voorbereid op een calamiteit, kunnen negatieve effecten van een calamiteit zo klein mogelijk gehouden worden (bv. overlijden van medewerkers). Voor individuele organisaties is het van belang dat er een bedrijfsnoodplan aanwezig is om adequaat te kunnen reageren op calamiteiten zoals brand. Door te zorgen voor meer openheid tussen organisaties onderling, kunnen organisaties hun veiligheidsmaatregelen ook instellen op de activiteiten van de buren: een uitslaande brand is natuurlijk niet alleen een individueel bedrijfsongeval. Het is hierbij van belang dat organisaties van elkaar weten welke bedrijfsactiviteiten aanwezig zijn, wat de risico s zijn, wie de bedrijfshulpverleners zijn en wat hun gezamenlijk taak zou kunnen zijn bij een calamiteit (bv. grootschalige ontruiming). a. Analyse bestaande plannen Alle reeds aanwezige bedrijfsnoodplannen worden verzameld, zodat het model bedrijfsnoodplan aansluiting kan vinden bij de reeds aanwezige bedrijfsnoodplannen. b. Brainstormsessie Met de contactpersonen van de organisaties die reeds bedrijfsnoodplannen bezitten, wordt een brainstormsessie ( een dag op de hei ) georganiseerd waarbij gedurende een dag wordt bekeken hoe bestaande plannen als uitgangspunt kunnen dienen voor het model 7

8 bedrijfsnoodplan zodat synergie wordt verkregen tussen alle noodplannen. c. Model bedrijfsnoodplan Bedrijven die nog niet in het bezig zijn van een bedrijfsnoodplan kunnen gebruik maken van het model bedrijfsnoodplan dat wordt opgesteld. De opgestelde noodplannen worden verzameld. De opgestelde noodplannen zullen met de desbetreffende organisaties worden nabesproken door de leden van de interne brandweer, waarna het individuele calamiteitenplan definitief kan worden gemaakt. d. Bedrijfshulpverleningsopleidingen ICET inventariseert welke deelnemende organisaties niet in het bezit zijn van voldoende bedrijfshulpverleners. ICET zal contact opnemen met leveranciers van BHV-opleidingen voor concurrerende prijzen en zal vervolgens de coördinatie voeren voor de uitvoering van de BHV-opleidingen. Deze kosten zijn in dit voorstel niet meegenomen. e. Eindmeting Aan het eind van het project zal nogmaals de veiligheidssituatie per bedrijf in kaart worden gebracht. Alle deelnemende organisaties ontvangen een individuele rapportage van de resultaten en een rapportage van de verzamelde algemene resultaten. Tevens zullen in deze rapportages de resultaten van de 0-meting en de eindmeting vergeleken worden, zodat de verbeteringen zichtbaar worden. Publiciteit Het is van belang om voorafgaand, tijdens en na afloop van het project publiciteit te verkrijgen voor het project. Dit is van belang om de volgende redenen: 1. Deelnemers werven voor het project (zie punt 1); 2. Deelnemers op de hoogte houden van de stand van zaken middels de reeds aanwezige website en de nieuwsbrief die periodiek verschijnt; 3. Omwonenden informeren middels plaatselijke kranten en tv-zenders; 4. Bevindingen van het project aan andere bedrijventerreinen bekend maken (in overleg met Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid). Leden van SBML en deskundigen van ICET zijn bereid om gedurende het project interviews te verzorgen voor bijvoorbeeld gemeente, provincie en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Tevens zal gekeken worden op welke manier free publicity kan worden verkregen om aandacht te krijgen voor het project (bijvoorbeeld een interview aan Omroep Brabant en Brabants Dagblad). Rapportages Rapportage stand van zaken De resultaten van de 0 meting en de eindmeting zullen worden samengevat. Deze rapportage wordt verspreid binnen de leden van SBML. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zal een geanonimiseerde rapportage ontvangen. Voortgangsrapportage Iedere zes maanden wordt aan het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verslag uitgebracht van de activiteiten. 8

9 Eindrapportage Zowel de leden van SBML als het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zullen een eindrapportage ontvangen met de slotconclusies. Werkgroepoverleg Van de overleggen die plaatsvinden binnen de werkgroep Risicobeheersing en Preventie zullen notulen worden opgesteld. Uitgangsdocumenten Bij het uitvoeren van het project wordt gebruik gemaakt van onderstaande documenten: - Verslag Calamiteitenplan Moleneind- Landweer dat geschreven is door I. Leijtens in - het kader van een stage-opdracht. - Gemeentelijk rampenplan Oss. - Bestaande bedrijfsnoodplannen en Risico-inventarisaties en evaluaties. Deelnemende bedrijven Alle leden van SBML komen in aanmerking om deel te nemen aan het project, ook als er bij sommige organisaties weinig of geen gevaarlijke stoffen worden toegepast. Van de deelnemende organisaties wordt verwacht dat zij een actieve bijdrage leveren aan het project. Zij zullen gedurende de looptijd van het project één persoon beschikbaar moeten stellen (bij voorkeur de KAM-coördinator/ preventiemedewerker). Deze persoon moet van het management tijd krijgen om: - deel te nemen aan bijeenkomsten; - het toxische stoffenregister op te zetten; - een ongevalregister op te zetten; - informatie aan te leveren voor de RI&E; - informatie aan te leveren voor het calamiteitenplan. Daarnaast wordt een lid van het management geacht: - tijd vrij te maken van medewerkers en van zichzelf voor deelname aan het project; - alle opgestelde documenten te lezen en te accorderen; - de resultaten van (alle onderdelen van) het project terug te koppelen naar de - medewerkers. Voor vragen rondom arbeidsomstandigheden en veiligheid kunnen deelnemende organisaties gedurende de looptijd van het project terecht bij een helpdesk die ICET zal opzetten voor SBML. De gemeentelijke brandweer en andere overheidsdiensten zullen benaderd worden om actief deel te nemen aan dit project. 9