De integrale aanpak: doelen stellen en monitoren

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "De integrale aanpak: doelen stellen en monitoren"

Lander van den Broek
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 De integrale aanpak: doelen stellen en monitoren Studiedag Munt slaan uit Gids 3 november 2016 Karien Stronks AMC/UvA

2 Waarom integrale aanpak (1) Lagere sociaal-economische groepen slechtere gezondheid dan hogere lagen in de bevolking

3 Verschillen in (gezonde) levensverwachting: vrouwen 19 jaar verschil

4 Waarom integrale aanpak (2) Aanpak van deze gezondheidsverschillen vraagt inzet van veel verschillende (beleids)terreinen: Ruimtelijke ordening, volkshuisvesting, werk en inkomen, onderwijs, welzijn, sport, politie, horeca etc. Integraal gezondheidsbeleid

5 Mijn bijdrage Hoe doelen te stellen bij de aanpak van gezondheidsachterstanden? 3 lessen o Het spel en de knikkers o Logisch model o Brede probleemdefinitie Hoe voortgang in bereiken van doelen monitoren en evalueren?

6 Stelling Bottom-up werken en doelgericht werken gaan niet samen

7 Les 1: het spel en de knikkers (1) Integrale aanpak van gezondheidsachterstanden Aan de slag - nadruk komt in vaak te liggen op PROCES van aanpak (samenwerking) Dat samenwerking goed verloopt is essentieel, maar uiteindelijk slechts middel voor einddoel van verkleinen gezondheidsachterstanden

9 Les 1: het spel en de knikkers (2) In de praktijk raken de knikkers vaak uit beeld (herkenbaar?), om veel verschillende redenen Wat kan helpen om focus op einddoel (= op wat de aanpak uiteindelijk beoogt?) vast te houden?

10 Les 2: ontwerp een logisch model (1) Definieer het probleem Instrumenten: gebiedsindicatoren Beschrijf hoe de aanpak naar verwachting uiteindelijk bijdraagt aan het op te lossen probleem, door welke activiteiten te implementeren op basis van welke uitgangspunten programmatheorie - samen ontwikkelen!

15 Les 2: ontwerp een logisch model (2) Model ontwerpen vereist veel overleg, inbreng van verschillende actoren, vanuit verschillende perspectieven input vanuit wetenschappelijke literatuur (wat werkt?) Langdurig proces Praktijk ontwikkelt zich, en dat kan leiden tot bijstellen van model

16 Les 3: brede probleemdefinitie (1) Les uit LOCAL50 onderzoek (Peters 2016) evaluatie van projecten in Gezonde Slagkracht programma (ZonMw) Als beleid start vanuit een probleemanalyse en doelformulering die meer dan alleen gezondheid omvat, maakt het dat gemakkelijker andere sectoren bij dat beleid te betrekken, en meerdere interventies in te zetten.

17 Les 3: brede probleemdefinitie (2) Start dan ook niet vanuit individueel gedrag, maar vanuit onderliggend probleem, of vanuit maatschappelijke gevolgen Voorbeeld: preventie van overgewicht oorzaken in omgeving: voedselomgeving, speelplaatsen, veiligheid verkeer, etc. maatschappelijke gevolgen: leerprestaties bijv. N.b. klinkt vanzelfsprekend, maar: in de praktijk ontbreekt zo n analyse van oorzaken en gevolgen vaak!

18 Stelling Bottom-up werken en doelgericht werken gaan niet samen

19 Mijn bijdrage Hoe doelen te stellen bij de aanpak van gezondheidsachterstanden? 3 lessen Hoe voortgang in bereiken van doelen monitoren en evalueren? Waarom monitoren en evalueren? Implicaties voor type studie Logisch model gebruiken t.b.v. monitoring en evaluatie

20 Waarom monitoren en evalueren? (1) (Zie: Tips voor beleidsonderzoek - Wetenschappelijke commissie Wijkenaanpak) 1. Verantwoording afleggen rechtmatigheid activiteiten 2. Monitoren, met nadruk op beschrijven van output: = geïmplementeerde aanpak/activiteiten en outcome: = wat aanpak beoogt te bereiken 3. Effectiviteit van aanpak onderzoeken, met nadruk op causaliteit - vaak ook impact (=effect op oorspronkelijke probleem)

21 Waarom monitoren en evalueren? (2) (Zie: Tips voor beleidsonderzoek - Wetenschappelijke commissie Wijkenaanpak) Eerst bepalen wat het doel is Daaruit vloeit voort hoe groots de evaluatie en monitoring moet worden aangepakt Bijvoorbeeld: voor causaliteitsvraag een vergelijkingsgroep nodig (quasi-experimenteel), maar voor monitoring niet Gebruik logisch model om monitoring en evaluatie te structureren

23 Wat heb ik betoogd? (1) Doelen stellen essentieel bij aanpak van gezondheidsachterstanden het gaat uiteindelijk om de knikkers. Specificeer niet alleen doelen, maar ook het probleem, en hoe de aanpak dit probleem gaat oplossen (programmatheorie) logisch model N.b. brede probleemdefinitie essentieel

24 Wat heb ik betoogd? (2) Gebruik dit logisch model ook om monitoring en evaluatie vorm te geven En bepaal welk doel de monitoring/evaluatie moet dienen verantwoording monitoring output en/of outcome meting effect/impact Stem daar de zwaarte van de monitoring en evaluatie op af N.B. de kunst is om het niet zwaarder op te vatten dan nodig!

Vergelijkbare documenten

Samenwerking op het snijvlak Sociaal-Gezond

Samenwerking op het snijvlak Sociaal-Gezond Presentatie door Karien Stronks Hoogleraar Sociale Geneeskunde Afd. Sociale Geneeskunde AMC Wethoudersbjieenkomst Haarlem 21 juni 2017 Mijn bijdrage Sociaal