Help! Ik moet op onderzoek!
|
|
- Krista Simons
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Help! Ik moet op onderzoek! SETOC realiseren in SO. Jan Gilté
2 Basispatroon Op basis van informatie waarover je beschikt en die je afweegt, keuzes maken en beslissingen nemen.
3 Onderzoek: wat?? Onderzoek is een zoekproces gebaseerd op denken, intuïtie en creativiteit, waarin op een systematische wijze gegevens worden verkregen, gebruikt en geanalyseerd met als doel kennis te verzamelen. (Migchelbrink)
4 Onderzoek: wat? Onderzoek omvat alle systematische activiteiten gericht op het verzamelen van gegevens die informatie bevatten over een vooraf afgebakend onderwerp met als doel een of meer vragen te beantwoorden en/of een hypothese te bevestigen of te ontkrachten.
5 Onderzoekscompetentie? CESUURDOELEN 2 de Graad De leerlingen kunnen: onder begeleiding voor een gegeven onderzoeksprobleem onderzoeksvragen formuleren; op basis van geselecteerde bronnen voor een gegeven onderzoeksvraag op een systematische wijze informatie verzamelen en ordenen; onder begeleiding een gegeven probleem met een aangereikte methode onderzoeken; onder begeleiding onderzoeksresultaten verwerken, interpreteren en conclusies formuleren; volgens een gegeven stramien over de resultaten van de eigen onderzoeksactiviteit rapporteren; onder begeleiding reflecteren over de bekomen onderzoeksresultaten en over de aangewende methode.
6 Onderzoekscompetentie? SETOC 3 de graad De leerlingen kunnen: zich oriënteren op een onderzoeksprobleem door gericht informatie te verzamelen, te ordenen en te bewerken; een onderzoeksopdracht (i.v.m. de poolcomponent) voorbereiden, uitvoeren en evalueren; de onderzoeksresultaten en conclusies rapporteren en confronteren met andere standpunten.
7 informatie onderzoekende houding systematische aanpak
8 Onderzoekscompetentie?rzoek scompetentie informatie onderzoekend leren leren onderzoeken samenwerkend leren
9 informatie Overload! informatievaardigheid
10 Wie informatievaardig is: 1. kan een informatiebehoefte onderkennen; 2. kan die informatiebehoefte vertalen naar een informatievraag; 3. kan geschikte informatiebronnen identificeren; 4. kan de nodige technologie toepassen; 5. kan de gevonden informatie selecteren, verwerken en integreren met de kennis die al aanwezig is; 6. kan elke stap in het proces evalueren en de nodige bijsturingen uitvoeren.
11 onderzoekend leren Een aanpak waarbij we kinderen, jongeren of volwassenen aansporen om de wereld om zich heen actief te onderzoeken en te ontdekken.
12 pool vraag antwoord
13 leren onderzoeken
14 Onderzoek doen vereist een weloverwogen aanpak. gefaseerd verloop van onderzoeksproces
15 wetenschappelijk onderzoeksproces oriëntatie voorbereiding uitvoering rapportering evaluatie
16 oriënteren rapporteren en presenteren richten analyseren en concluderen plannen verzamelen
17 pool vraag antwoord
18 Onderzoekscompetentie: hoe? Wat bindt ons naast het vele dat ons scheidt? generieke aanpak
19
20 Aanpak O ZO! Een schoolgeïntegreerde aanpak gerijpt in de praktijk van de eigen school, Een methodische aanpak OVUR-gerichte aanpak 25 uitgewerkte methoden en technieken Een uitgewerkte leerlijn Van instructie naar begeleid zelfstandig werken
21 In eigen woorden van Michiel Je kunt het boek vergelijken met een kookboek voor een beginnende keukenprins of prinses. Het stappenplan van elke methodewijzer is zoals een goed uitgeschreven recept. Elke basistechniek of -vaardigheid wordt stap voor stap geïntroduceerd en toegelicht en vaak voorzien van een voorbeeld uit verschillende vakken en opdrachten.
22 Enkele uitsmijters tot slot
23 twee paradigma s PARADIGMA 1 vooral leraar actief de leerstof centraal leerling ontvanger van kennis onderwijzen van inhoud frontaal onderwijs leerling luistert leraar plant leerling voert uit leerkracht beoordeelt PARADIGMA 2 vooral leerling actief leer- en denkactiviteiten centraal leerling producent van kennis onderwijzen van vaardigheden én inhoud begeleidend onderwijs samenwerkend leren leerling reguleert eigen leergedrag leerling reflecteert
24 Kerngedachten iets van het leven al iets van de school zeer rijk leerpotentieel eigentijds onderwijs expliciete instructie en begeleid zelfstandig leren generieke benadering visie ontwikkelen en werkstructuur
25
26 De ene doorslaggevende factor die het leergedrag van de leerlingen beïnvloedt is niet het leerplan, noch het handboek, noch de gebruikte methode, noch enige organisatorische schikking, het is de persoon van de leraar. (Hargreaves)
Fysica 2 e graad: Impuls & Pulsar
Fysica 2 e graad: Impuls & Pulsar Onderzoekend leren Voor een graadleerplan fysica van één wekelijkse lestijd (in de 2 de graad). Minimum 2 lestijden leerlingenexperimenten per schooljaar (4 u voor de
Nadere informatiePedagogische begeleiding wiskunde oktober 2016 Pagina 1
Pedagogische begeleiding SO Vakbegeleiding wiskunde ONDERZOEKSCOMPETENTIES WISKUNDE DERDE GRAAD AS0 Specifieke eindtermen i.v.m. onderzoekscompetenties (SETOC) Wat? Leerplan a derde graad aso VVKSO De
Nadere informatieOnderzoekscompetenties (OC) in de 1e graad
Onderzoekscompetenties (OC) in de 1e graad Wat zijn OC's? Een eenvoudige definitie van OC is niet voorhanden. Op het internet vind je maar liefst 16 betekenissen voor 'onderzoek' en 31 voor 'competentie'!
Nadere informatieOnderzoekend leren/leren onderzoeken DBOC,15/03/2011 1
Onderzoekend leren/leren onderzoeken DBOC,15/03/2011 1 1. Kennis maken met + gebruik maken van de natuurwetenschappelijke methode: 1. Probleem 2. Onderzoeksvraag 3. Hypothese 4. Verzamelen informatie,
Nadere informatieOnderzoekscompetenties. Schooljaar 2015-2016. GO! atheneum Campus Kompas Noordlaan 10 9230 Wetteren 09 365 60 60
GO! atheneum Campus Kompas Noordlaan 10 9230 Wetteren 09 365 60 60 Schooljaar 2015-2016 E-mail: ka.wetteren@g-o.be atheneum@campuskompas.be Website: www.campuskompas.be/atheneum Scholengroep Schelde Dender
Nadere informatieDE ENERGIEKOFFER EN ONDERZOEKSVRAGEN VERZINNEN
ACTIEFICHE - SECUNDAIR DE ENERGIEKOFFER EN ONDERZOEKSVRAGEN VERZINNEN Soorten onderzoek: Bevestigend (vraag en methode door lkr, resultaat op voorhand gekend) Gestuurd (vraag en methode door lkr) Begeleid
Nadere informatieSecundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen
Eindtermen educatief project Korstmossen, snuffelpalen van ons milieu 2 de en 3 de graad SO Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen I. Gemeenschappelijke
Nadere informatieHoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)?
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED ASO STUDIERICHTING : ECONOMIE Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept
Nadere informatieONDERZOEKSCOMPETENTIES
Naam: Nummer: JVR-Kollege Forumlaan 4 1020 Laken Klas: 4GR 4GL 4LA 4LB1 4LB2 2 e 3 e trimester ONDERZOEKSCOMPETENTIES KLASSIEKE TALEN TWEEDE GRAAD Lkr.: D. Cannaerts E. Duyck J. Thomas K. Van Bouchaute
Nadere informatieOnderwijsinspectie Vlaanderen
1. Doel practica in ASO, KSO en TSO Onderwijsinspectie Vlaanderen Hoe is het in de praktijk gesteld met het uitvoeren van leerlingenproeven? Het empirisch karakter van het vak tot uiting brengen Leerlingen
Nadere informatieLeerlijn van de competentie Binnen een welomschreven
Leerlijn van de competentie Binnen een welomschreven opdracht sociaal-wetenschappelijke en natuurwetenschappelijke onderwerpen onderzoeken (competentie 1) Tweede graad medeleerlingen en leeftijdgenoten)
Nadere informatieVan Google tot paper!
Van Google tot paper! Een zoektocht naar informatie Dirk Smits Diensthoofd PRAGODI K.A. Leuven, 01/02/2008 Onderzoekscompetentie Oriënteren op een onderzoeksprobleem: gericht informatie verzamelen, ordenen
Nadere informatieEnergiekoffer en onderzoeksvragen
Energiekoffer en onderzoeksvragen Missie van MOS Samen leren om duurzame keuzes te maken voor de planeet. We live at a time when emotions and feelings count more than truth, and there is a vast ignorance
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van Heilig-Hart&College 1 te Halle
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieDOMEINBESCHRIJVING 27 MEI 2014 VOORLOPIG CONCEPT
DOMEINBESCHRIJVING 27 MEI 2014 VOORLOPIG CONCEPT 1 VOORSTEL NIEUW DOMEIN A VAARDIGHEDEN 1.1 Doel en inhoud Dit domein omvat algemene en vakspecifieke vaardigheden die verkaveld zijn in de subdomeinen A1
Nadere informatieInformatievaardigheden. in het basisonderwijs
Informatievaardigheden in het basisonderwijs Agenda 1. Wanneer ben je informatievaardig? 2. Waarom is het (nu) zo belangrijk informatievaardig te zijn? 3. Wat betekent dit voor het onderwijs? 4. Hoe
Nadere informatieDoelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel
Doelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel Auteurs: Sara Diederen Rianne van Kemenade Jeannette Geldens i.s.m. management initiële opleiding (MOI) / jaarcoördinatoren 1 Inleiding Dit document is bedoeld
Nadere informatieBijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1
Bijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1 Bijlage 1: Het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs: Stadium van het instructie model Oriëntatiefase
Nadere informatieOnderzoekscompetenties in de 2 e en 3 e graad wetenschappen
Onderzoekscompetenties in de 2 e en 3 e graad wetenschappen Over welke richtingen spreken we? Tweede graad Wetenschappen en Sportwetenschappen Latijn, Grieks, Humane Wetenschappen, Economie Derde graad
Nadere informatieDAG VAN DE WISKUNDE. 20 november 2010 DE ACTUALITEIT VAN ONS WISKUNDEONDERWIJS GEVARIEERD AANBOD WISKUNDE-IMPULSDAG
DAG VAN DE WISKUNDE 20 november 2010 DE ACTUALITEIT VAN ONS WISKUNDEONDERWIJS 1 GEVARIEERD AANBOD 1. Hoogbegaafdheid: achtergronden - aanpak 2. Digitaal bord: didactisch gebruik 3. Statistiek met GeoGebra
Nadere informatieProject wiskunde: iteratie en fractalen. Naam:
Project wiskunde: iteratie en fractalen Naam: Klas: 6EW-6LW-6WW 1 Doelstellingen De leerlingen leren zelfstandig informatie verwerven en verwerken over een opgelegd onderwerp. De leerlingen kunnen de verwerkte
Nadere informatieWISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN
WISKUNDIGE TLVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het begrijpen van wiskundige uitdrukkingen in eenvoudige situaties (zowel mondeling als 1V4 2V3 3V3 (a-b-c) schriftelijk) 2 het begrijpen van figuren, tekeningen,
Nadere informatieOnderzoekscompetentie 1e graad A- stroom, 2e en 3e graad aso
Onderzoekscompetentie 1e graad A- stroom, 2e en 3e graad aso Informatiebrochure Pedagogische begeleidingsdienst Huis van het GO! Willebroekkaai 36 1000 Brussel Inleiding Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1.
Nadere informatieRealiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren
Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren Welke afspraken worden gemaakt om geschiedenis te studeren? Wordt dit opgevolgd per graad en van graad tot graad? Leren leren blijft
Nadere informatieDeelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek
Deelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek In deze deelopdracht ga je het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek onderzoeken. Geerts en van Kralingen (2011) definiëren onderwijsconcept
Nadere informatieIntroductie. De onderzoekscyclus; een gestructureerde aanpak die helpt bij het doen van onderzoek.
Introductie Een onderzoeksactiviteit start vanuit een verwondering of verbazing. Je wilt iets begrijpen of weten en bent op zoek naar (nieuwe) kennis en/of antwoorden. Je gaat de context en content van
Nadere informatie4-5-2012 1. Stevia een waardig alternatief voor suiker! 1. Doel. 2. Leeromgeving. 1. Doel. Stevia,
VLIEBERGH 7 december 2011 én 2 mei 2012 Stevia een waardig alternatief voor suiker! 4-5-2012 1 1. Doel 2. Leeromgeving 4-5-2012 2 1. Doel Stevia, een waardevol onderzoeksobject voor enerzijds het onderwijzen
Nadere informatieTen opzichte van de vorige versie zijn wijzigingen in het groen gemarkeerd.
Stationsstraat 36 3590 Diepenbeek 011 35 04 21 011 32 14 69 info@pssd.be www.pssd.be pssd.smartschool.be B V o n d e r z o e k s c o m p e t e n t i e s Ten opzichte van de vorige versie zijn wijzigingen
Nadere informatieProfilering derde graad
Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige
Nadere informatieMOO Hét hulpmiddel bij Thematisch werken
MOO Hét hulpmiddel bij Thematisch werken MOO Hét middel voor thematische werken Theorie: nderzoekend leren Praktijk: MOO en thematisch werken Uw gastvrouw: Marloes de Vetten Uw gastheer: Henk Heurter 2
Nadere informatieOnderzoekscompetenties in de 2 e en 3 e graad wetenschappen
Onderzoekscompetenties in de 2 e en 3 e graad wetenschappen Over welke richtingen spreken we? Tweede graad Wetenschappen en Sportwetenschappen Latijn, Grieks, Humane Wetenschappen, Economie Derde graad
Nadere informatieDOELSTELLINGEN EN VOET VAN COUDENBERG TOT KUNSTBERG
DOELSTELLINGEN EN VOET VAN COUDENBERG TOT KUNSTBERG 2 DE GRAAD SECUNDAIR ONDERWIJS - ASO - De volgende doelstellingen en VOET komen aan bod. Aangezien de leerlingen in groepjes worden onderverdeeld, onderzoek
Nadere informatieLeerlingen moeten leren meerdere informatiebronnen naast elkaar te gebruiken.
De mediatheek gebruiken in het onderwijs Deze instructie bevat de volgende onderdelen: Aanwijzingen voor het formuleren van een mediatheekopdracht... 1 Inleiding... 1 Het formuleren van een onderzoeksopdracht...
Nadere informatieZinvol realiseren van competenties in de derde graad Visie en werkvormen
Zinvol realiseren van competenties in de derde graad Visie en werkvormen T 3 Symposium, Oostende Onze-Lieve-Vrouwecollege Brugge dinsdag 19 augustus 2014 Voorwoord What is teaching? http:/vimeo.com/48768091
Nadere informatieWerken aan de onderzoekscompetentie in het aso Hoe (goed) zijn we al bezig?
Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Werken aan de onderzoekscompetentie in het aso Hoe (goed) zijn we al bezig? DPB Mechelen-Brussel
Nadere informatie~ 1 ~ selecteren. (LPD 1,8,27) (LPD 13,22,23,27)
~ 1 ~ Functionele taalvaardigheid/ tekstgeletterdheid Eindtermen (P)AV voor 2 de graad SO 3 de graad SO 3 de jaar 3 de graad SO DBSO niveau 2 de graad DBSO niveau 3 de graad DBSO niveau 3 de jaar 3 de
Nadere informatieProject. Opmerking 1: De verschillende fasen van een project kunnen ondergebracht worden in het OVURschema (zie leerplannen talen)
Project 1 Fasen in een project 1. ONDERWERPSKEUZE 2. OMGAAN MET INFORMATIE 3. BRAINSTORM 4. PLANNING 5. UITVOERING A HET ONDERZOEK B SYNTHESE 6. PRESENTEREN 7. EVALUEREN 8. NAVERWERKING (SYSTEMATISEREN
Nadere informatieVandaag ALS WE KIEZEN VOOR BEWIJZEN, LATEN WE DAN NIET TOVEREN 11/10/09. Anne Schatteman Erasmushogeschool Brussel Lerarenopleiding LSO
ALS WE KIEZEN VOOR BEWIJZEN, LATEN WE DAN NIET TOVEREN Erasmushogeschool Brussel Lerarenopleiding LSO anne.schatteman@ehb.be Vandaag 2 2 Erasmushogeschool Brussel 1 3 Stellingen en bewijzen zijn essentieel
Nadere informatieGeïntegreerd informatievaardigheden-onderwijs. Kijkje in de keuken van. Het Landschap
Geïntegreerd informatievaardigheden-onderwijs Kijkje in de keuken van Het Landschap Programma Geïntegreerd informatievaardigheden onderwijs Voorbeelden van leerlijnen en leermomenten De ideale aanpak nader
Nadere informatiePlan onderzoek OS Boss po Bijlage 7. Kenniscentrum Talentontwikkeling
Plan onderzoek OS Boss po Bijlage 7 Kenniscentrum Talentontwikkeling Visie op Onderzoek in Opleidingsschool BOSS po Binnen OS BOSS po streven we ernaar om leerkrachten op te leiden die onderzoekend, intentioneel
Nadere informatieSchuilt er een onderzoeker in jou?
Schuilt er een onderzoeker in jou? Bijlage: Lesdoelen en leerplandoelen INHOUD 1 Eerste kennismaking met Inagro en zijn activiteiten... 3 1.1 Lesdoelen... 3 1.2 Leerplandoelen... 3 1.2.1 Leerplan wereldoriëntatie
Nadere informatieVOET EN WISKUNDE. 1 Inleiding: Wiskundevorming
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat, 00 Brussel VOET EN WISKUNDE Inleiding: vorming Een actuele denkwijze over wiskundevorming gaat uit van competenties. Het gaat om een
Nadere informatieEvalueren en attesteren in functie van schoolloopbaanbegeleiding. Mark Verbelen
Evalueren en attesteren in functie van schoolloopbaanbegeleiding Mark Verbelen Opwarmertjes Alle evaluatiegegevens die verzameld worden, worden meegenomen in de punten voor dagelijks werk. De klassieke
Nadere informatieIN1. Nr Omschrijving 2,5j 3j 4j 5j 6j 7j 8j 9j 10j 11j
PLANNEN IN1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 De leerlingen zijn bereid ICT te gebruiken Bij het creatief vormgeven van hun ideeën. De leerlingen kunnen bepalen welke vorm (beeld, tekst, geluid) Relevant
Nadere informatieVoordelen? Kansen? Kernprincipes van PGO. Inhoud. Probleemoplossende modellen. Wat is Probleem Gestuurd Onderwijs?
Wat is Probleem Gestuurd Onderwijs? Haal uit onderstaand fragment de kernprincipes van PGO https://www.leraar24.nl/video/1807/probleem-gestuurd-leren R. Delafontaine Inhoud Kernprincipes PGO Probleemoplossende
Nadere informatieHet evaluerend vermogen in secundaire scholen. Jef C. Verhoeven (KU Leuven) Geert Devos (UG) Peter Van Petegem (UA) 21/4/2001 Evaluerend vermogen 1
Het evaluerend vermogen in secundaire scholen Jef C. Verhoeven (KU Leuven) Geert Devos (UG) Peter Van Petegem (UA) 21/4/2001 Evaluerend vermogen 1 1. Evaluatie: begrippen - Van testcultuur naar assessment
Nadere informatieTaalvaardigheid Preventie en remediëring. -betrokkenheid verhogende werkvormen creëren -een maximale -herformuleren de lln het probleem
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET LEREN LEREN EN GOK Voet@2010 leren leren en thema s gelijke onderwijskansen Socio-emotionele ontwikkeling (1ste graad)
Nadere informatieEenvou(w)dig op weg met wiskundige onderzoekscompetentie
Eenvou(w)dig op weg met wiskundige onderzoekscompetentie Ellen Vandervieren ellen.vandervieren@uantwerpen.be Dag van de Wiskunde zat 14 nov 2015 Kennismaking: mijn achtergrond Mandaatassistent bij het
Nadere informatieEerste graad A-stroom
EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Vijverbiotoopstudie Eerste graad A-stroom Vakgebonden eindtermen aardrijkskunde Het natuurlijk milieu Reliëf 16* De leerlingen leren respect opbrengen voor de waarde van
Nadere informatieOnderzoekend leren EEN STAPPENPLAN VOOR ONDERZOEKSOPDRACHTEN. Onderzoekend leren EEN EEN STAPPENPLAN VOOR ONDERZOEKSOPDRACHTEN
Onderzoekend leren EEN STAPPENPLAN VOOR ONDERZOEKSOPDRACHTEN Onderzoekend leren EEN EEN STAPPENPLAN VOOR ONDERZOEKSOPDRACHTEN Bas van Bas Lanen van Lanen Cyrilla Cyrilla van der van Donk der Donk Inhoudsopgave
Nadere informatieLeerlijn digitale geletterdheid
Leerlijn Digitale geletterdheid Onze visie: erkent de digitale ontwikkelingen en ziet het als haar opdracht om kinderen, samen met ouders, te leren bewust, autonoom, creatief, veilig en gezond met digitale
Nadere informatieOVERZICHT MODULES PAV
OVERZICHT MODULES PAV Inhoud PAV 3(2) Functionele rekenvaardigheid... 2 PAV 3(2) Functionele taalvaardigheid... 3 PAV 3(2) Maatschappelijk en ethisch bewustzijn, weerbaarheid en verantwoordelijkheid...
Nadere informatieKIJKWIJZER DOORLICHTING HUMANE WETENSCHAPPEN
Katholiek Onderwijs Vlaanderen Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs KIJKWIJZER DOORLICHTING HUMANE WETENSCHAPPEN 1. ONDERWIJSAANBOD - LEERPLANREALISATIE + -? OPMERKINGEN Leerplandoelstellingen
Nadere informatieHet practicum wiskunde: coöperatief aanleren van vaardigheden en attitudes
Het practicum wiskunde: coöperatief aanleren van vaardigheden en attitudes Centrum Nascholing Onderwijs, Wilrijk Koen De Naeghel Onze-Lieve-Vrouwecollege, Brugge woensdag 12 februari 2014 Inhoud Inleiding
Nadere informatieEINDTERMEN Bosbiotoopstudie
EINDTERMEN Bosbiotoopstudie Eerste graad A-stroom Vakgebonden eindtermen aardrijkskunde De mens en het landschap Het landelijk landschap 22 milieueffecten opnoemen die in verband kunnen gebracht worden
Nadere informatieLeerlijn ICT VIJFDE LEERJAAR 1 Kennismaken - aanzetten - occasioneel opbouwen - regelmatig VERWERVEN - systematisch herhalen - verdiepen - verbreden -
Leerlijn ICT VIJFDE LEERJAAR 1 Kennismaken - aanzetten - occasioneel opbouwen - regelmatig VERWERVEN - systematisch herhalen - verdiepen - verbreden - 1.a. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover
Nadere informatiePRAKTISCH. BIOLOGIE 2e GRAAD ASO OVERZICHT. Telefoon: 015 36 36 36 Fax: 015 36 36 37 Bezoek onze website: www.plantyn.com
WAT OMVAT BIO NATURALIS 3 VOOR DE LEERLING? Leerwerkboek: Laboboek: Een algemene inhoudstafel en methodewijzer Onderzoeksvragen die elk nieuw onderwerp inluiden Actieve leermethode: gevarieerde werkvormen,
Nadere informatieOnderzoek, een kansrijk verhaal voor nieuwe ontdekkingen. Marjolein Dobber Marjolein ten Cate
Onderzoek, een kansrijk verhaal voor nieuwe ontdekkingen Marjolein Dobber Marjolein ten Cate Opzet presentatie - Onderzoek over onderzoekend leren van docenten - Voorbeeld van een onderzoek door Marjolein
Nadere informatieONDERZOEK DOEN. HENK LINDEMAN h.lindeman@aps.nl. Naam Datum
ONDERZOEK DOEN HENK LINDEMAN h.lindeman@aps.nl Naam Datum Onderzoeksvragen; uw keuze voor deze workshop Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen onderzoek doen en gedocumenteerd schrijven? Welke
Nadere informatieExamenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten
Examenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten De kern a. Algemene kennis en vaardigheden b. Professionele kennis en vaardigheden c. Loopbaanoriëntatie en -ontwikkeling De vier profielmodulen
Nadere informatieA. MISSIE MEDIATRAINING B. VISIE MEDIATRAINING. GO! middenschool MIRA Loystraat Hamme
A. MISSIE MEDIATRAINING De grote missie van deze module is leerlingen te laten ontdekken en hen te laten proeven van de mediawereld door niet alleen het negatieve, maar zeker ook het positieve ervan te
Nadere informatieVliebergh-Senciecentrum. Werken aan de OC in de les fysica
Vliebergh-Senciecentrum Werken aan de OC in de les fysica Woensdag 24 februari 2010 2009 Katholieke Universiteit Leuven Faculteit Wetenschappen SLO Wetenschap en Technologie Specifieke Lerarenopleiding
Nadere informatieCultuuronderwijs in school
Cultuuronderwijs in school Handreiking voor het schrijven van een beleidsplan cultuuronderwijs Het Motto Een motto of beweegreden is een korte tekst die de bedoeling van iets weergeeft. In dit geval een
Nadere informatieVan opleiding tot school: waar leer ik differentiëren?
Van opleiding tot school: waar leer ik differentiëren? Johan Vos, inspecteur VO Annelies Bon, inspecteur HO 31 mei 2017 Inhoud 1.Wat is differentiëren? 2.Differentiatie in het VO 3.De mening van afgestudeerden
Nadere informatieSLO Leerdoelenkaart economie: gedifferentieerde beheersingsniveaus voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs
1. Schaarste 1. Je kan uitleggen dat beperkte middelen dwingen tot het maken van keuzes. 1.1. Keuzes maken 1.2. Consumeren 1.1.1. Je begrijpt dat economie gaat over het maken van keuzes en dat je niet
Nadere informatieD.1 Motiveren en inspireren van leerlingen
DIDACTISCHE BEKWAAMHEID D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen Resultaat De leraar motiveert leerlingen om actief aan de slag te gaan. De leraar maakt doel en verwachting van de les duidelijk zorgt
Nadere informatieVragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO
Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?
Nadere informatieOnderstaande grafiek kan een aanzet geven om op vakvergaderingen te werken rond de optimalisatie van afspraken rond bzl en evaluatie.
ECONOMIE EN HANDEL 1 BZL en evaluatie: twee handen op één buik In de leerplannen staat 'begeleid zelfstandig leren' meer en meer centraal in het luikje van de didactische wenken om leerplandoelstellingen
Nadere informatieLeertaak onderwijskunde Praktijkonderzoek deel B onderzoeksverslag Wat vind ik een goede docent?
Leertaak onderwijskunde Praktijkonderzoek deel B onderzoeksverslag Wat vind ik een goede docent? In periode 2 heb je een onderzoeksplan geschreven voor een praktijkonderzoek tijdens je stage. Je hebt inmiddels
Nadere informatieWorkshop Informatievaardigheden
Workshop Informatievaardigheden Domeindeskundigendag 26 mei en 4 juni 2009 Nathalie van den Eerenbeemt Francesca Louwers Erik Oomen Esther Tonnaer Jelka van der Velden Barbara Vermaas Nicole van de Wiel
Nadere informatiePagina 1 van 5. Examenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten. De kern
Examenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten De kern a. Algemene kennis en vaardigheden b. Professionele kennis en vaardigheden c. Loopbaanoriëntatie en -ontwikkeling De vier profielmodulen
Nadere informatieLesvoorbereiding: Kapper en schoonheidsspecialist (beroepen: kapper en schoonheidsspecialist)
Lesvoorbereiding: Kapper en schoonheidsspecialist (beroepen: kapper en schoonheidsspecialist) Klas: 3 e graad basisonderwijs Leervak: WO Technologie - Maatschappij Onderwerp: Atelier i.v.m. de beroepssectoren
Nadere informatieHogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School Feedforward en beoordeling Afstudeeronderzoek eindfase studiejaar 2014-2015 VT-DT Feedforwardformulier afstudeeronderzoek:
Nadere informatieWillibrordus: cultuur in ons hart
1. Willibrordus: cultuur in ons hart De huidige maatschappij vraagt om creatieve burgers die nieuwe ideeën kunnen bedenken en uitwerken. Daarom mag je op de Willibrordus door spelen wijs(er) worden! Kom
Nadere informatieKunst onderzoekt de wereld. 5 niveaus procesgerichte didactiek
Kunst onderzoekt de wereld 5 niveaus procesgerichte didactiek rekenen mens en wereld sociaal emotionele ontwikkeling taal innerlijke wereld leerling het onderwijs versterkt het versterkt het het kunstzinnige
Nadere informatieLeerplanintroductie basisoptie voeding & horeca. Wim De Pue pedagogisch begeleider voeding & horeca
Leerplanintroductie basisoptie voeding & horeca Wim De Pue pedagogisch begeleider voeding & horeca Later wil ik kok worden vormingscomponenten en wegwijzers in voeding & horeca 2 beginsituatie Leerlingen
Nadere informatieExamenprogramma wiskunde D vwo
Examenprogramma wiskunde D vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Kansrekening en statistiek
Nadere informatieHoe voer ik een onderzoek uit? Een stappenplan om te helpen een onderzoek uit te voeren.
Hoe voer ik een onderzoek uit? Een stappenplan om te helpen een onderzoek uit te voeren. Bij het doen van onderzoek onderscheid je vier fasen: 1 De fase van voorbereiding 2 De fase van uitvoering 3 De
Nadere informatieOntwikkelingsperspectief in regulier basisonderwijs. Suzanne Beek en Linda Sontag ORD 2013
Ontwikkelingsperspectief in regulier basisonderwijs Suzanne Beek en Linda Sontag ORD 2013 Perspectief op de ontwikkeling van kinderen.. als kijken in een glazen bol? Wat is het ontwikkelingsperspectief?
Nadere informatieHet Ontwikkelteam Digitale geletterdheid geeft de volgende omschrijving aan het begrip digitale technologie:
BIJGESTELDE VISIE OP HET LEERGEBIED DIGITALE GELETTERDHEID Digitale geletterdheid is van belang voor leerlingen om toegang te krijgen tot informatie en om actief te kunnen deelnemen aan de hedendaagse
Nadere informatie1 Waarover gaat natuuronderwijs? 1.1 Natuuronderwijs op school 1.2 Waarom natuur en techniek? 1.3 De centrale doelstelling van natuuronderwijs
1 Inhoud Inleiding Deel A Achtergronden 1 Waarover gaat natuuronderwijs? 1.1 Natuuronderwijs op school 1.2 Waarom natuur en techniek? 1.3 De centrale doelstelling van natuuronderwijs 2 Doen en denken 2.1
Nadere informatieJuridische kennis en professionele vaardigheden
Eindtermen Bachelor Rechtsgeleerdheid master rechtsgeleerdheid De bachelor heeft kennis van en inzicht in het geldende recht alsmede recht met elkaar verbonden zijn. De bachelor is in staat om vanuit het
Nadere informatieOntwerpend leren. de ruimte in. Drs. ing. H. (Henk) Averesch
Ontwerpend leren de ruimte in Drs. ing. H. (Henk) Averesch Kennismaking Wie ben ik? Henk Averesch - Docent natuur/w&t/ict/onderzoek/ppo - Projectleider W&T-in-de-pabo - Coördinator en docent MLI Wat gaan
Nadere informatieVakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie
Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie Context 4: Omgeving en duurzame ontwikkeling. De leerlingen: 1. participeren aan milieubeleid en -zorg op school; 2. herkennen
Nadere informatie1.a. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren.
Leerlijn ICT DERDE LEERJAAR 1 Kennismaken - aanzetten - occasioneel opbouwen - regelmatig VERWERVEN - systematisch 1.a. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken
Nadere informatieWorkshop voorbereiden Authentieke instructiemodel
Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van Heilig Hartinstituut Lyceum te HEVERLEE
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van Sint-Paulusinstituut 2 te GENT
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieONDERZOEKSVAARDIGHEDEN Havo congres 5 februari 2015
ONDERZOEKSVAARDIGHEDEN Havo congres 5 februari 2015 DET VAN GILS d.vangils@aps.nl Naam Datum Verschillen havo/vwo (bron: SLO) Havo Vwo Kennis moet relevant zijn Kennis is middel Ondernemen Organiseren
Nadere informatieWerken aan de onderzoekscompetentie in het aso We zijn al goed bezig?!
Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Werken aan de onderzoekscompetentie in het aso We zijn al goed bezig?! DPB Mechelen-Brussel, impuls
Nadere informatieOpleiding Master in de industriële wetenschappen: bouwkunde. Competenties en gedragsindicatoren
Opleiding Master in de industriële wetenschappen: bouwkunde Competenties en gedragsindicatoren IW&T De competenties werden uitgeschreven in een meer begrijpbare taal. Vervolgens werden daar uit een beperkt
Nadere informatieDoelstelling: Bijsturing van de opvattingen van de leerlingen met betrekking tot magnetische eigenschappen
6-8 jaar Wetenschappelijk inhoud: Natuurkunde Beoogde concepten: Magnetische eigenschappen van verschillende voorwerpen, intensiteit van een magnetisch vel. Beoogde leeftijdsgroep: Leerlingen van 8 jaar
Nadere informatieOverzicht. Onderzoekstaal. TOHBO Inholland. Taalbeleid Inholland 5-3-2013
Overzicht Onderzoekstaal Dorian de Haan Lectoraat Ontwikkelingsgericht Onderwijs Studiedag Domein Onderwijs, leren en levensbeschouwing 12 april 2012 Taal: Taalbeleid Inholland Onderzoek: Onderzoek Domein
Nadere informatie2 e Fontys Onderzoekscongres Onderzoek & Onderwijs :
2 e Fontys Onderzoekscongres Onderzoek & Onderwijs : Onderzoek in de onderwijspraktijk van Fontys Wat doen we? Hoe gaat het? Wat levert het op? KEY NOTE: ANOUKE BAKX & JOS MONTULET Onderzoek binnen de
Nadere informatieOnderzoekscompetenties met Wiskunnend Wiske
Onderzoekscompetenties met Wiskunnend Wiske Studie- en ontmoetingsdag, Vrije Universiteit Brussel Koen De Naeghel 1 Annie Clarysse 2 1 Onze-Lieve-Vrouwecollege Brugge 2 Sint-Andreasinstituut Oostende woensdag
Nadere informatieProtocol Dyscalculie. De Stelberg
Protocol Dyscalculie De Stelberg Inhoud Inleiding 2 Visie en uitgangspunten 3 Wat wordt verstaan onder dyscalculie? 4 Leren rekenen en rekenproblemen 4 Drie pijlers 5 Interne diagnostiek 6 Externe diagnostiek
Nadere informatieNota. Generieke leerresultaten van FIIW. 1 Genese van het document
GROEP WETENSCHAP & TECHNOLOGIE FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN W. DE CROYLAAN 6 BUS 2000 3001 HEVERLEE, BELGIË HEVERLEE 30 juli 2013 Nota Generieke leerresultaten van FIIW 1 Genese van het
Nadere informatieMediawijsheidbeleidsplan St. Willibrordusschool Hulst
St. Willibrordusschool Princebolwerk 2 4561 EN HULST Tel. 0114-370541 E-mail: willibrordus@skohulst.nl website: www.willibrordushulst.nl Mediawijsheidbeleidsplan St. Willibrordusschool Hulst Mediawijsheidbeleidsplan
Nadere informatieDe Taxonomie van Bloom Toelichting
De Taxonomie van Bloom Toelichting Een van de meest gebruikte manier om verschillende kennisniveaus in te delen, is op basis van de taxonomie van Bloom. Deze is tussen 1948 en 1956 ontwikkeld door de onderwijspsycholoog
Nadere informatie