Maatschappelijk verslag 2009

Transcriptie

1

2 Projectcode Jaarverantwoording 2009 Versie Vastgesteld Datum 27 mei 2010 Opsteller Erasmus MC Beheerder Erasmus MC Opdrachtgever Raad van Bestuur, Erasmus MC Maatschappelijk verslag , Erasmus MC 1/136

3 Inhoudsopgave 1 Uitgangspunten van de verslaggeving Verantwoording Voorwoord Jaarverslag Raad van Toezicht 7 2 Profiel van de organisatie Algemene identificatiegegevens Structuur van het concern Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Werkgebieden Samenwerkingsrelaties Kerntaak Patiëntenzorg Kerntaak Onderwijs Kerntaak Onderzoek 23 3 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap Normen voor goed bestuur Zorgbrede Governancecode Raad van Bestuur Raad van Toezicht Bedrijfsvoering Planning & control Tevredenheidsonderzoeken Risicomanagement Diversen Cliëntenraad Overige advies- en overlegorganen Ondernemingsraad Gezamenlijke Vergadering Stafconvent 41 4 Beleid, inspanningen en prestaties Meerjarenbeleid Algemeen beleid (Nieuw)bouw , Erasmus MC Pagina 2/136

4 4.2.2 ICT Legitimering academische component Algemeen kwaliteitsbeleid Het Kwaliteitsinformatiesysteem Kwaliteitscertificaten, -labels of accreditaties Kwaliteit van gebouwen Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten/cliënten Kwaliteit van zorg Klachten Toegankelijkheid Veiligheid Kwaliteit ten aanzien van medewerkers Visie, strategie en doelstellingen Personeelsbeleid Opleiding en ontwikkeling van medewerkers Arbeidsvoorwaardenbeleid Kwaliteit van het werk Formatiezaken en functiewaardering Veiligheid van het werk voor de medewerker Milieu Gevaarlijke stoffen Stralingsbescherming Biologische veiligheid Klachten en conflicthantering van medewerkers Samenleving Financieel beleid Diagnose Behandeling Combinaties Begroting Rapportagecyclus Fiscaliteit Inkoop Investeringen groter dan euro Financieringsbehoefte Treasury 127 Kwaliteitscertificaten, -labels of accreditaties 128 Begrippenlijst , Erasmus MC Pagina 3/136

5 1 Uitgangspunten van de verslaggeving 1.1 Verantwoording Met dit maatschappelijke verslag volgt het Erasmus MC voor het vijfde achtereenvolgende jaar de indeling van het Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording Zorg. Door het gehele maatschappelijke verslag heen vindt u onze toetsbare doelstellingen voor 2009 en de waardering voor de realisatie (gehaald, deels gehaald, niet gehaald), zoals u de afgelopen jaren van ons gewend bent. Tevens zijn in het verslag onze doelstellingen voor 2010 aangegeven. De cijfers in onze geconsolideerde jaarrekening zijn inclusief het Havenziekenhuis en Erasmus MC Holding BV. De overige (personele) cijfers zijn exclusief het Havenziekenhuis. De Raad van Bestuur heeft dit jaar de externe accountant wederom een preverificatie laten uitvoeren op een aantal verantwoordingsonderdelen van dit jaarverslag: de toetsbare doelstellingen 2009 en de onderdelen risicomanagement, kwaliteitsmanagement en diversiteit. Een preverificatie betreft overigens geen accountantscontrole; derhalve is geen oordeelsparagraaf op deze onderdelen in het verslag opgenomen. Ook heeft de externe accountant het gehele jaarverslag meegelezen. De preverificatie heeft geleid tot enkele aanpassingen, die zijn verwerkt in dit maatschappelijke verslag. Voorts is een rapport met bevindingen en aanbevelingen ontvangen om verslaggevingsverantwoording in de toekomst op verantwoordingsonderdelen te verbeteren. 4

6 1.2 Voorwoord Het jaar 2009 heeft in het teken gestaan van ontmoeting en dialoog. De voortgang en realisatie van Koers 013 en de thematische inrichting van onze organisatie zijn daarbij de belangrijkste gespreksonderwerpen geweest. Er zijn bijeenkomsten georganiseerd met afdelingshoofden, directeuren, managers, sector- en unithoofden, regieverpleegkundigen, nurse-practitioners en artsassistenten. Gesproken is over veiligheid en vertrouwen, samen en verbinden, de betekenis van de Patiënt Prominent en leiderschap, over thema-indeling, gemeenschappelijke service organisatie en besturingsfilosofie. Vanzelfsprekend is ook de nieuwbouw een belangrijk onderwerp van gesprek geweest. In mei heeft de Raad van Bestuur de contracten voor de nieuwbouw mogen ondertekenen. Na tien jaar praten over een nieuw gebouw, zijn in oktober de mouwen opgestroopt en is op feestelijke wijze de eerste paal geslagen. Het Erasmus MC is in 2009 begonnen met een leiderschapsprogramma en de Raad van Bestuur is op vele momenten en manieren onderdeel geweest van dat programma. Het programma leert de Raad van Bestuur en andere leidinggevenden zich open op te stellen en een dialoog aan te gaan, met elkaar en met medewerkers. Het durven aangaan van die dialoog is naar mening van de Raad van Bestuur een van de belangrijkste winstpunten van Daarmee is de basis voor vertrouwen gelegd. De ontmoeting wordt ook gesymboliseerd door de Patiënt Prominent campagne die het afgelopen jaar van start is gegaan. Patiënten en medewerkers hebben trots en enthousiast hun medewerking verleend om de missie van het Erasmus MC zichtbaar te maken: op het gebied van ziekte en gezondheid een internationaal erkend centrum te zijn voor excellente, met toewijding gegeven patiëntenzorg, gewaardeerde kennisoverdracht en hoogwaardige kennisontwikkeling. Een internationale erkenning hiervan kan geïllustreerd worden met het feit dat het Erasmus MC in mei 2009 de eerste plaats in Europa op het gebied van klinisch onderzoek bezet op de ranglijst van Times Higher Education. Daarnaast zijn ook het afgelopen jaar weer vele prijzen en awards toegekend aan excellente verpleegkundigen, artsen en onderzoekers van het Erasmus MC. De dialoog en ontmoeting met patiënten heeft verder vorm gekregen door het uitvoeren van een patiënttevredenheidsonderzoek, het werven van ambassadeurs voor gastvrijheid en het vieren van de Patiënt Prominent dag in december. Op deze dag is voor de derde keer de Gouden Glimlach uitgereikt, een prijs voor het beste idee om de patiënttevredenheid te bevorderen. Dit ging het bedrag naar een Patiënt Prominent-document. Dit document biedt de patiënt ruimte voor het schrijven van zijn eigen verhaal en het noteren van vragen en opmerkingen aan hulpverleners. Met Koers 013 heeft het Erasmus MC zich bovendien tot doel gesteld een aantrekkelijke werkgever te zijn die zich kenmerkt door bezielend leiderschap, met een veilige en inspirerende werkomgeving, carrièrekansen en marktconforme en flexibele arbeidsvoorwaarden. Dat vraagt enerzijds van medewerkers dat zij zelf meer de regie en verantwoordelijkheid nemen over hun inzetbaarheid en loopbaan. En anderzijds van leidinggevenden dat zij hun medewerkers hierin stimuleren en dat zij openstaan om de wensen en behoeften van medewerkers met hen te bespreken. Met onze medewerkers is daarnaast nog een andere open dialoog gevoerd. 5

7 Ondersteund door het NFU-project Idealoog wordt door medewerkers en leidinggevenden gezamenlijk gewerkt aan een organisatie waar mensen zich lange tijd, gezond, vitaal, goed toegerust en met plezier inzetten. Het behoud van het elan van Koers 013 in een omgeving van bezuinigingen zal in 2010 onze volle aandacht vergen. We kunnen echter tevreden terugkijken op een succesvol jaar vol dialoog en ontmoetingen. Hans Büller Voorzitter Raad van Bestuur Erasmus MC 6

8 1.3 Jaarverslag Raad van Toezicht In dit jaarverslag legt de Raad van Toezicht Erasmus MC verantwoording af over zijn werkzaamheden in het afgelopen jaar. Samenvattend kunnen we stellen dat 2009 een spannend en succesvol jaar was voor het Erasmus MC. Met de nieuwbouw en de vervanging van concernsystemen was sprake van twee grote en risicovolle projecten, zowel organisatorisch als financieel. Het Erasmus MC is de uitdaging aangegaan en dit heeft aansprekende resultaten opgeleverd: de eerste paal voor de nieuwbouw is in oktober feestelijk de grond in gegaan, en de vervanging van concernsystemen verliep in 2009 op tijd en binnen budget. De Raad van Toezicht is de Raad van Bestuur en alle medewerkers die hieraan hebben bijgedragen zeer erkentelijk voor hun inspanningen. Op grond van zijn wettelijke taken heeft de Raad van Toezicht goedkeuring gegeven aan het jaarverslag en de jaarrekening 2008, welke was voorzien van een goedkeurende verklaring van de externe accountant. In december 2009 heeft de Raad van Toezicht de begroting 2010 goedgekeurd. In het verslagjaar 2009 heeft de Raad van Toezicht met name aandacht geschonken aan de volgende onderwerpen: Strategie Via voortgangsrapportages is de Raad van Toezicht in 2009 regelmatig op de hoogte gesteld van de stand van zaken rondom de implementatie van de strategische visie Koers 013, die op 1 januari 2009 is ingegaan. Leiderschap, reputatiemanagement, de campagne De Patiënt Prominent en marktpositionering zijn de thema s uit Koers 013 waarover de Raad van Bestuur heeft gerapporteerd aan de Raad van Toezicht. Veel van deze onderwerpen krijgen in 2010 een vervolg. Gedurende het jaar heeft de Raad van Toezicht ook aandacht besteed aan strategische samenwerking met andere (zorg)instellingen. Zie hiervoor pagina 44. Huisvesting en Nieuwbouw De Raad van Toezicht heeft nauwlettend het proces gevolgd rondom de Europese aanbesteding voor de nieuwbouw. In iedere vergadering heeft de Raad van Bestuur de Raad van Toezicht geïnformeerd over de stand van zaken rond het aanbestedingsproces. In mei 2009 kon definitief goedkeuring worden gegeven aan het besluit de nieuwbouw te gunnen aan de Bouwcombinatie Nieuwbouw Erasmus MC. Aan de randvoorwaarden die de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht in 2008 hadden gesteld, werd immers voldaan: een goed onderhandelingsresultaat ten aanzien van de kosten van de bouw, een goed onderhandelingsresultaat met zorgverzekeraars en het ministerie van VWS ten aanzien van de huisvestingskosten, en financieringsbereidheid bij de betrokken banken. In oktober is op feestelijke wijze een symbolische eerste paal geslagen, waarna in december de echte palen de grond in konden (zie pagina 47). Daarnaast is de Raad van Toezicht geïnformeerd over de plannen voor de bouw van een nieuw Onderwijscentrum (zie pagina 48). Bovendien wordt de Raad van Toezicht door middel van regelmatige rapportages op de hoogte gehouden van diverse nieuw- en verbouwprojecten (zie pagina 48). 7

9 Financiën Het Audit & Compliance Committee van de Raad van Toezicht heeft in 2009 drie keer overlegd met de Raad van Bestuur, de directeur directie Financiën en de interne en externe accountant, onder meer over het eigen vermogen, de verbeteringen in de interne beheersing, de facturering van Diagnose Behandeling Combinaties, de financiële risico s, veranderingen in de financiering van de zorg, en het treasury-beleid. De besprekingen in de Auditcommissie worden zowel mondeling als schriftelijk teruggekoppeld naar de voltallige Raad van Toezicht. Voor meer informatie over de Audit & Compliance Committee, zie pagina 27. De Raad van Toezicht heeft zijn waardering uitgesproken over de kwartaalrapportages waarin niet alleen financiële en human resources-indicatoren zijn opgenomen, maar ook kwaliteitsindicatoren. De Raad van Toezicht heeft met genoegen geconstateerd dat met betrekking tot 2008 van een succesvol financieel jaar kan worden gesproken, maar dat er voor de komende jaren de nodige uitdagingen en risico s liggen. Vervanging concernsystemen De Raad van Toezicht is meerdere keren geïnformeerd over het project SPIJKER, de vervanging concernsystemen, waarbij de huidige lappendeken van informatiesystemen moet worden vervangen door een geïntegreerd systeem. Het nieuwe systeem zal betere sturingsinformatie en meer efficiency moeten opleveren. De Raad van Bestuur heeft de Raad van Toezicht regelmatig op de hoogte gehouden van de voortgang. Vanaf september 2009 zijn mensen opgeleid en is schaduw gedraaid met het nieuwe systeem. In december 2009 liep het project nog steeds op tijd en binnen de begroting. De Raad van Toezicht heeft de Raad van Bestuur gecomplimenteerd met de wijze waarop het project SPIJKER tot op heden is verlopen. Zie ook pagina 49. Risicomanagement De Raad van Toezicht wordt regulier op de hoogte gesteld van de risico s en de veiligheid in het Erasmus MC. Ingeval zich een (ernstig) incident voordoet, wordt de Raad structureel en onverwijld geïnformeerd. De Raad van Toezicht heeft geconstateerd dat de Raad van Bestuur zich bewust is van het belang van de beheersing van deze risico s en dat preventief maatregelen moeten worden genomen. Om die reden is de Raad van Toezicht tevreden dat wordt gewerkt aan de ontwikkeling van een Risico Management Systeem (zie pagina 87), waarin alle risico s worden samengebracht, zowel op financieel als op zorginhoudelijk terrein. De risicomanager heeft in het najaar van 2009 een plan van aanpak opgesteld. Het plan van aanpak wordt in 2010 besproken in de Raad van Toezicht. Kwaliteit en veiligheid Met het oog op een systematische aandacht voor de kwaliteit van de kerntaak patiëntenzorg is in 2006 een Commissie Kwaliteit ingesteld onder voorzitterschap van de vice-voorzitter van de Raad van Toezicht. Deze commissie, waarin drie leden van de Raad van Toezicht zitting hebben, overlegt met de portefeuillehouder kwaliteit binnen de Raad van Bestuur en de directeur van de directie Patiëntenzorg. In 2009 is de commissie tweemaal bijeen geweest en zijn onder meer de klachtenprocedure, de prestatie-indicatoren, oprichting van een Centrum voor Patiëntveiligheid, de voortgang rondom de NIAZ-accreditatie en andere thema s rondom kwaliteit van zorg besproken. Verder zijn de Perspectiefnota 2010, de begroting en de toetsbare doelstellingen aan de orde geweest vanuit de optiek van de patiëntenzorg. Waar nodig zijn in deze documenten aanpassingen voorgesteld en doorgevoerd. De Commissie Kwaliteit is ook zeer te spreken over de wijze waarop kwaliteitsindicatoren worden meegenomen in de maand- en kwartaalrapportages. De 8

10 besprekingen in de commissie worden zowel mondeling als schriftelijk teruggekoppeld naar de voltallige Raad van Toezicht. Governance De Raad van Toezicht handelt conform de bepalingen van de Governancecode bij het borgen van zijn onafhankelijkheid en het voorkomen van enige vorm en schijn van belangenverstrengeling. In 2009 heeft de Raad van Toezicht in twee bijeenkomsten het eigen functioneren geëvalueerd met een extern begeleider, onder het motto: Doen we de goede dingen en doen we de dingen die we moeten doen goed. Hierbij kwamen zowel de onderlinge samenwerking en rolopvatting aan de orde, als ook de relatie tot de Raad van Bestuur. Bij de tweede bijeenkomst waren ook de leden van de Raad van Bestuur aanwezig. Deze bijeenkomsten hebben geleid tot verschillende afspraken om de Raad van Toezicht in de gelegenheid te stellen zijn toezichthoudende rol optimaal te kunnen invullen. Vanuit het oogpunt van good governance is tevens besloten het bestuursreglement aan te passen en daarnaast een intern (werk)reglement en reglementen voor de verschillende commissies op te stellen. Het bestuursreglement is inmiddels voorgelegd aan de medezeggenschapsorganen; de reglementen van de commissies zijn vastgesteld. Afronding van het intern reglement volgt na definitieve vaststelling van het bestuursreglement. In 2009 heeft de Raad van Toezicht met instemming kennisgenomen van de klokkenluiderregeling die door de Raad van Bestuur is vastgesteld (zie pagina 27). In het voorjaar van 2009 zijn wederom jaargesprekken gehouden met de individuele leden van de Raad van Bestuur. Tijdens deze jaargesprekken wordt de Raad van Bestuur zowel collectief als individueel beoordeeld op de vereiste competenties en het behalen van eerder overeengekomen toetsbare doelstellingen. De externe accountant controleert in de Jaarverantwoording Zorginstellingen het al dan niet behalen van toetsbare doelstellingen. De Raad van Toezicht heeft tijdens de terugrapportage aan de Raad van Bestuur zijn waardering uitgesproken over de wijze waarop de Raad van Bestuur gestalte geeft aan en draagvlak in de organisatie heeft gezocht en verkregen voor Koers 013. Overeenkomstig het bij het Erasmus MC vigerende beloningssysteem voor bestuurders, waarbij een lager basisinkomen kon worden aangevuld met een variabele beloning gerelateerd aan behaalde doelen, heeft de Raad van Toezicht besloten tot toekenning van een variabele beloning over het jaar Voorts is besloten voor 2009 een nieuw beloningsbeleid in te voeren, waarbij niet langer een variabele beloning wordt toegekend. Dit nieuwe beloningsbeleid is met ingang van 1 januari 2009 van kracht. Vergaderingen De Raad van Toezicht heeft in 2009 acht keer vergaderd, waarvan vijf keer gezamenlijk met de Raad van Bestuur. Daarnaast heeft de Raad van Toezicht eenmaal vergaderd met het College van Bestuur en de Raad van Toezicht van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Een lid van de Raad van Toezicht heeft twee overlegvergaderingen met de Ondernemingsraad bijgewoond. Slechts een enkele keer waren leden van de Raad van Toezicht in 2009 verhinderd een vergadering bij te wonen: dhr. Maas was verhinderd de gezamenlijke vergadering met het College van Bestuur en de Raad van Toezicht van de EUR bij te wonen; dhr. Vermeend was eenmaal verhinderd bij een besloten vergadering en eenmaal bij een plenaire vergadering; dhr. Van den Emster was eenmaal verhinderd een plenaire vergadering bij te wonen. De overige leden van de Raad van Toezicht waren bij alle vergaderingen aanwezig. 9

11 In 2009 heeft de Raad van Toezicht besluiten genomen ten aanzien van de volgende onderwerpen: definitieve vaststelling toetsbare doelstellingen; besluit tot goedkeuring van de jaarrekening 2008; besluit tot goedkeuring van het Maatschappelijk verslag 2008 en DigiMV 2008; besluit tot goedkeuring van Perspectief 2010; besluit tot goedkeuring gunning nieuwbouw aan Bouwcombinatie Nieuwbouw Erasmus MC; besluit tot goedkeuring begroting 2010; besluit tot vaststelling reglementen Audit & Compliance Committee en Commissie Kwaliteit. Scholing en ontwikkeling De Raad van Toezicht heeft zich gecommitteerd aan blijvende scholing en ontwikkeling van toezichthouders. In 2009 is deze opdracht onder meer ingevuld door het organiseren van een evaluatiebijeenkomst onder leiding van een extern deskundige op het gebied van governance. Hierin stond het functioneren van de Raad van Toezicht centraal, onderling en in relatie tot de Raad van Bestuur. Daarnaast zijn gedurende het jaar medewerkers van het Erasmus MC uitgenodigd tijdens de vergaderingen van de Raad van Toezicht een toelichting te geven op hun werkzaamheden. Bovendien is de Raad van Toezicht op werkbezoek geweest bij de Desiderius School (de nieuwe naam van het Opleidingsinstituut Geneeskunde per augustus 2009) en bij de afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten. De Raad van Toezicht stelt deze leerzame en boeiende werkbezoeken zeer op prijs. De Raad van Toezicht vindt het van groot belang kennis te maken met verschillende onderdelen van de organisatie en hoopt hiermee een beter beeld te krijgen van de praktijk van het Erasmus MC en van de mensen die er werken. Samenstelling De samenstelling van de Raad van Toezicht is in 2009 ongewijzigd gebleven. Terugblikkend op het verslagjaar 2009 wil de Raad van Toezicht de Raad van Bestuur en alle medewerkers bedanken voor hetgeen met gezamenlijke inspanning tot stand is gebracht en voor de positieve wijze waarop zij meewerken aan de vele veranderingen die in de organisatie gaande zijn. Drs. ing. C. Maas, voorzitter 10

12 2 Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens Naam verslagleggende rechtspersoon Erasmus MC Adres s-gravendijkwal 230 / Postbus 2040 Postcode 3015 CE / 3000 CA Plaats Rotterdam Telefoonnummer Identificatienummer Kamer van Koophandel adres info@erasmusmc.nl Internetpagina Structuur van het concern Het Erasmus MC is een publiekrechtelijke rechtspersoon op basis van artikel 1.13,2 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW). Het Erasmus MC beschikt over een toelating AWBZ inzake psychiatrie, zowel voor volwassenen als kinderen en jeugd. Het Erasmus MC bestaat uit 68 afdelingen. De afdelingen vormen de creatieve kernen van de organisatie. Het afdelingshoofd is integraal verantwoordelijk voor zijn afdeling. Deze afdelingen zijn gegroepeerd in zeventien clusters. De clusters worden aangestuurd door een clusterbestuur. Naast de clusters bestaan er zeven (staf)directies. De taken en bevoegdheden van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht zijn vastgelegd in een bestuursreglement. Binnen de Raad van Bestuur is een portefeuilleverdeling vastgesteld. Omdat binnen het Erasmus MC integraal management als leidend principe wordt gehanteerd, heeft elk van de leden van de Raad van Bestuur een integrale verantwoordelijkheid voor de afdelingen en/of stafdirecties die tot zijn portefeuille behoren. Tezamen vormen de leden van de Raad van Bestuur een collegiaal bestuur. Medezeggenschapsstructuur Het Erasmus MC heeft een centrale ondernemingsraad en daarnaast zeven decentrale onderdeelcommissies. De cliënten van het Erasmus MC zijn georganiseerd in de landelijke Cliëntenraad Academische Ziekenhuizen (CRAZ). In september 2009 heeft de wens van het Erasmus MC om ook op lokaal niveau met vertegenwoordigers van cliënten te kunnen overleggen geleid tot oprichting van het Lokaal Cliënten beraad (zie verder pagina 38). Verder kent het Erasmus MC een Stafconvent, met afdelingshoofden, en een Gezamenlijke Vergadering, met daarin leden van de StudentenRaad en leden van de commissie Onderzoek & Onderwijs van de Ondernemingsraad. 11

13 Organogram Erasmus MC: In 2009 is de afdeling Organisatieadvies toegevoegd aan de directie Personeel en is de naam gewijzigd in directie Personeel & Organisatie. 2.3 Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering Nadere typering medisch-specialistische instellingen Ja/nee Universitair Medisch Centrum Ja Algemeen Ziekenhuis Ja * Revalidatiecentrum Nee Dialysecentrum Ja Brandwondencentrum Nee Astmacentrum Nee Abortuskliniek Nee Epilepsiecentrum Nee Integraal Kankerinstituut Nvt Radiotherapeutisch centrum Ja Traumacentrum Ja Sanatorium Nee Militair Ziekenhuis Nee 12

14 Zelfstandig Behandel Centrum (ZBC) Nee Ziekenhuiszorg > 365 dagen Ja Overig * Het Havenziekenhuis is sinds 2005 een 100 procent dochteronderneming van het Erasmus MC. Bijzondere concernonderdelen Audiologisch Centrum Ambulancedienst en/of CPA Trombosedienst Medisch laboratorium en/of huisartsenlaboratorium Erfelijkheidscentrum Apotheek Huisartsenpost Gezondheidscentrum Ja/nee Ja Nee Nee Ja Ja Ja Nee Nee Specialismen Anesthesiologie Algemene heelkunde Cardiochirurgie Cardiologie Dermatologie Gynaecologie Hematologie Interne geneeskunde Kaakchirurgie Keel-, Neus- en Oorheelkunde Kindergeneeskunde Klinische chemie Klinische genetica Klinische oncologie Klinische pathologie Maag-, darm-, leverziekten Medische microbiologie Mondziekten Nefrologie Neurologie Neurochirurgie Nierziekten Nucleaire geneeskunde Oogheelkunde Orthopedie Plastische chirurgie Pulmonologie Psychiatrie Radiodiagnostiek Radiotherapie Ja/nee Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja 13

15 Reumatologie Revalidatie Thoraxchirurgie Urologie Vaatchirurgie Verloskunde Overig: Geriatrie, Klinische Neurofysiologie, Neonatologie Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten De WBMV-productie is in 2009 ongeveer gelijk aan de begroting. In 2009 is met verzekeraars een groeiscenario afgesproken teneinde de wachttijd voor een niertransplantatie te verkorten. Het aantal niertransplantaties is dan ook aanzienlijk toegenomen. Hetzelfde geldt voor de opnamen Neonatologie. Ziekenhuisbreed wordt een verschuiving waargenomen van opnamen naar (goedkopere) dagbehandelingen. Het aantal afgesloten DBC s stijgt fors in 2009 ten opzichte van vorig jaar, met name in het B-segment. Dit wordt deels verklaard doordat in 2009 een uitbreiding van het B-segment plaatsgevonden. Een andere verklaring is de aandacht die besteed is aan de verbetering van de registratie. Kerngegevens Antwoordcategorie Capaciteit Aantal beschikbare bedden/plaatsen voor klinische capaciteit en dag/deeltijdbehandeling per einde verslagjaar Waarvan plaatsen voor psychiatrische deeltijdbehandeling 15 Waarvan PAAZ- en PUK-bedden 112 Productie Aantal in verslagjaar geopende DBC's (ontleend aan ziekenhuisinformatiesysteem, niet uit DIS) Waarvan DBC-GGZ in PAAZ en PUK Waarvan medisch specialistische zorg in A-segment (tarieven Nza) Waarvan medisch specialistische zorg in B-segment (vrije prijzen) Aantal in verslagjaar gesloten DBC's (ontleend aan ziekenhuisinformatiesysteem, niet uit DIS) Waarvan DBC-GGZ in PAAZ en PUK 535 Waarvan medisch specialistische zorg in A-segment (tarieven Nza) Waarvan medisch specialistische zorg in B-segment (vrije prijzen) Aantal in verslagjaar aan verzekeraar in rekening gebrachte overige en ondersteunende producten - O(V)P's -, waaronder verrichtingen op verzoek van de eerste lijn Aantal in verslagjaar aan verzekeraar in rekening gebrachte overige Aantal is inbegrepen in trajecten en verrichtingen hierboven genoemde getal Aantal in verslagjaar uitgevoerde operatieve verrichtingen in curatieve zorg exclusief GGZ-DBC's in PAAZ en PUK (=som van alle zorgactiviteiten in DBC-zorgactiviteitentabel behorend tot zorgprofielklasse operatieve verrichtingen; ontleend aan ziekenhuisinformatiesysteem, niet uit DIS)

16 Aantal klinische opnamen exclusief interne overnamen in verslagjaar Waarvan opnamen in PAAZ en PUK 624 Aantal ontslagen patiënten in verslagjaar Aantal eerste polikliniekbezoeken in verslagjaar Waarvan eerste poliklinische contacten in PAAZ en PUK andere systematiek Aantal overige polikliniekbezoeken in verslagjaar Waarvan overige poliklinische contacten in PAAZ en PUK andere systematiek Aantal dagverplegingdagen (normaal en zwaar) of deeltijdbehandelingen in verslagjaar Waarvan psychiatrische deeltijdbehandelingen in PAAZ en PUK andere systematiek Aantal klinische verpleegdagen in verslagjaar (inclusief verkeerde bed) Waarvan klinische verpleegdagen in PUK en PAAZ Waarvan verkeerde-bed-dagen Diagnostiek Aantal röntgenverrichtingen, diagnose Aantal laboratoriumverrichtingen, microbiologie Aantal laboratoriumverrichtingen, klinische chemie Aantal laboratoriumverrichtingen, immunologie Bijzondere productie Harttransplantaties 16 Niertransplantaties 164 Levertransplantaties 47 Beenmergtransplantaties 163 Longtransplantaties 11 SEH-bezoeken Klinische operaties Operaties in dagbehandeling Personeel Aantal personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten per einde verslagjaar Aantal fte personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten per einde verslagjaar 8.346,0 Aantal medische specialisten (loondienst + inhuur + vrij beroep) per einde verslagjaar * 685 Aantal fte medische specialisten (loondienst + inhuur + vrije beroep) per einde verslagjaar * 614,1 Bedrijfsopbrengsten Bedrag in euro's Totaal bedrijfsopbrengsten verslagjaar Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Waarvan overige bedrijfsopbrengsten * Medisch specialisten op basis van inhuur of vrij beroep komen in het Erasmus MC niet voor. 15

17 Type capaciteit Aantal Aantal beschikbare bedden Waarvan bedden voor hartbewaking 9 Waarvan bedden voor intensive care met mogelijkheid voor beademing 88 Waarvan bedden voor intensive care zonder mogelijkheid voor beademing 8 Spoedeisende hulp De locatie beschikt over een afdeling spoedeisende hulp per einde verslagjaar De afdeling spoedeisende hulp is een 7x24-uursafdeling van minimaal het basis ziekenhuisniveau Ja/nee Ja Ja Vergunningen op grond van artikel 2 Wet Bijzondere Medische Verrichtingen per einde verslagjaar Categorie Vergunning Ja/nee Transplantaties Niertransplantatie Ja Harttransplantatie Ja Longtransplantatie Ja Levertransplantatie Ja Pancreastransplantatie Nee Transplantatie van de dunne darm Nee Haematopoëtische stamceltransplantaties Ja Transplantatie van de eilandjes van Langerhans Nee Radiotherapie Ja Bijzondere neurochirurgie Ja Hartchirurgie Openhartoperatie (OHO) Ja Automatic implantable cardiovector defibrillator Ja (AICD) Ritmechirurgie Ja Percutane transluminale coronaire angioplastiek (PTCA) Ja Ablaties Ja Klinisch genetisch onderzoek en erfelijkheidsadvisering Ja In vitro fertilisatie (IVF) Ja Neonatale intensive care unit (NICU) Ja Aanwijzingen op grond van artikel 8 Wet Bijzondere Medische Verrichtingen per einde verslagjaar Aanwijzing Pediatrische intensive care unit (PICU) Hemofiliebehandeling Traumazorg HIV-behandelcentra (Humaan immunodeficiëntie virus) Uitnameteams orgaandonatie Ja Ja Ja Ja Ja Ja/nee 16

18 2.3.3 Werkgebieden Het Erasmus MC kent diverse geografische werkgebieden. Voor de basiszorg heeft het Erasmus MC als werkgebied met name Rotterdam Noord. Voor topklinische zorg rekent het Erasmus MC de stad Rotterdam en voor sommige functies de regio Rijnmond tot haar werkgebied. Topreferente zorg (last resort) verzorgt het Erasmus MC voor de stad, regio Zuidwest Nederland en vaak daarbuiten. Buiten de genoemde grenzen heeft het Erasmus MC ook te maken met aparte regio s voor onder andere het Traumacentrum Zuidwest Nederland, intensive care, neonatologie, kinderchirurgie, met een regio voor het Integraal Kankercentrum Rotterdam en met de inmiddels opgeheven WZV-regio. Voor de opleiding geneeskunde, de medisch specialistische vervolgopleidingen en een deel van de verpleegkundige vervolgopleidingen is het werkgebied van het Erasmus MC overwegend landelijk. Dit geldt ook voor de bachelor- en masteropleidingen op het gebied van beleid en management in de gezondheidszorg. Voor het wetenschappelijk onderzoek en de research masters, is het werkgebied van het Erasmus MC nationaal en internationaal. 2.4 Samenwerkingsrelaties Kerntaak Patiëntenzorg Als UMC heeft het Erasmus MC meerdere taken en rollen op het terrein van de patiëntenzorg, zowel binnen zijn primaire verzorgingsgebied (Zuidwest Nederland), als landelijk. Bovendien wordt op allerlei niveaus samengewerkt met ziekenhuizen in de regio en de andere UMC s. Andere cruciale spelers bij het centraal (blijven) stellen van de patiënt, zijn de Cliëntenraad Academische Ziekenhuizen (CRAZ, zie pagina 38) en de lokale en regionale patiëntenorganisaties en - verenigingen. Academische component In het kader van de academische component heeft het Erasmus MC enerzijds een innovatie- en ontwikkelingsrol van de zorg en anderzijds een last resort-functie. In deze laatste rol gaat het om zeer specialistische patiëntenzorg (onderzoek, diagnostiek en/of behandeling) waarvoor geen doorverwijzing meer mogelijk is. Deze topreferente zorg wordt in de UMC's geleverd; om inzicht te bieden waar welke zorg wordt geboden, is een portal ingericht met inzicht in de topreferente functies voor patiënten en verwijzers. Zie pagina 53. Samenwerking met (adherente) huisartsen Het Erasmus MC biedt naast toppreferente zorg ook reguliere tweedelijns zorg. Deze ziekenhuisfunctie is voor het Erasmus MC van belang vanwege haar ligging midden in de stad én de onderwijstaak die het als UMC vervult. Het Erasmus MC hecht zeer aan de relatie met de verwijzend huisartsen en in het bijzonder met de adherente huisartsen; regelmatig vindt met hen overleg plaats om de samenwerking te verbeteren. Om deze samenwerking te optimaliseren is tussen 2003 en 2006 het project Medisch Coördinatie Centrum (MCC) uitgevoerd. Na afronding van het project hebben het Erasmus MC en 17

19 de betrokken huisartsen besloten de activiteiten te continueren in een stuurgroep MCC. Deze stuurgroep heeft een signaalfunctie naar adherente huisartsen om verbeteringen snel te kunnen oppakken. In 2009 zijn vanuit de stuurgroep MCC verschillende pilotprojecten gestart en zijn met de adherente huisartsen afspraken gemaakt om de samenwerking te verbeteren. De ingezette verbeteringen richten zich onder andere op: informatieverstrekking aan huisartsen. Bijvoorbeeld de wachttijdinformatie en het plaatsen van bereikbaarheidsgegevens in de bereikbaarheidsgids op Verwijskompas.nl, Huisartsinfo.nl en via een papieren bereikbaarheidsgids; de bereikbaarheid van het Erasmus MC voor huisartsen; de toegankelijkheid van het Erasmus MC voor tweedelijnszorg; informatie-uitwisseling tussen het Erasmus MC en de huisartsen. Voor 2010 heeft het Erasmus MC de intentie om de samenwerking met de huisartsen verder te intensiveren. Om dit mogelijk te maken wordt de ondersteuning aan de huisartsen verder uitgebreid en de dienstverlening aan huisartsen verder verbeterd. Samenwerking met (regionale) ziekenhuizen Het Erasmus MC participeert in de stichting Samenwerkende Rijnmond Ziekenhuizen (SRZ). De SRZ is een bestuurlijk samenwerkingsverband tussen de elf ziekenhuizen in de regio Rijnmond met als doel de kwaliteit en veiligheid te bevorderen van de gezondheidszorg in de regio Rijnmond. Binnen SRZ wordt onder meer in onderstaande projecten samengewerkt. In 2009 is SRZ gestart met het project arbeidsmarktbeleid, waarvan de heer A. Westerlaken, lid Raad van Bestuur Erasmus MC en lid Dagelijks Bestuur SRZ, de projectcoördinator is. Het project heeft als algemeen doel minimaal de continuïteit in stand te houden van de zorgarbeidsmarkt in de regio Rijnmond. De instroom van leerlingen in de (ziekenhuis)zorg en de instroom van leerlingen in specialistische zorgopleidingen moeten worden gewaarborgd voor de regio Rijnmond. Hiertoe wordt binnen het project gewerkt aan imagoverbetering van de ziekenhuiszorg. Daarnaast vindt afstemming plaats tussen de SRZ-ziekenhuizen over het aantal personen dat dient te worden opgeleid voor verpleegkundige niveau 4, niveau 5 en specialistische zorgfuncties. De ziekenhuizen maken bindende kwalitatieve en kwantitatieve afspraken om te komen tot een gezamenlijke aanpak voor een structurele oplossing van een steeds terugkerend probleem. In het kader van het Veiligheids Management Systeem (VMS, zie pagina 85) hebben in 2009 de SRZ-ziekenhuizen een convenant ondertekend. Hierin is vastgelegd dat de ziekenhuizen op het gebied van veiligheid samenwerken om de komende jaren risico s en vermijdbare schade in Nederlandse ziekenhuizen te verminderen. Het uiteindelijke doel is te komen tot vermindering van (potentieel) onveilige situaties in het primaire proces (de patiëntenzorg) en in de ondersteunende processen (informatie, facilitair en huisvesting). Met de ondertekening van het convenant zijn alle vormen van vrijblijvendheid op het gebied van patiëntveiligheid vervangen door een structurele en geïntegreerde aanpak om veiligheid een onderdeel te maken van de dagelijkse gang van zaken. Het Erasmus MC is voor het College van Zorgverzekeringen regionaal aannemer van zorg aan personen zonder wettelijke verblijfsvergunning. Met een aantal ziekenhuizen in de regio zijn afspraken gemaakt over onderaannemerschap wat betreft het leveren van zorg aan personen zonder wettelijke verblijfsvergunning. 18

20 In het Erasmus MC is de oncologische zorg georganiseerd in multidisciplinaire tumorwerkgroepen. Voor het ontwikkelen van een matrixorganisatie tussen deze tumorwerkgroepen en de medischverpleegkundige afdelingen is er het Oncologisch Beraad. Het Oncologisch Beraad is een adviesorgaan, betreffende de kwaliteit van de oncologische zorgverlening, richting de Raad van Bestuur en voorziet in de bestuurlijke vertegenwoordiging van het Erasmus MC bij visitatie door het Integraal Kankercentrum Rotterdam (IKR). In 2009 is het visiedocument Oncologisch Beraad opgesteld. Aansluitend bij Koers '013 wordt in dit document de visie van het Oncologisch Beraad geschetst op een goede organisatie van de oncologische patiëntenzorg in het Erasmus MC. Dit visiedocument wordt in 2010 verder uitgewerkt in het beleidsplan Oncologisch Beraad en de beleidsplannen van de tumorwerkgroepen. In 2009 heeft het Oncologisch Beraad het plan van aanpak opgesteld naar aanleiding van het rapport Zorgketen voor kankerpatiënten moet verbeteren van de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Binnen de oncologische zorg bestaan vele samenwerkingsafspraken met verwijzende ziekenhuizen. In de IKR-regio (Integraal Kankercentrum Rotterdam) werken verschillende specialisten van het Erasmus MC als consulenten oncologische zorg. In 2009 had het Erasmus MC zitting in zowel de stuurgroep als de adviesgroep van het IKR-project 'regiovisie spreiding en concentratie oncologische zorg in de IKR-regio'. Regionaal Overleg Acute Zorg Sinds 2006 vervult het Erasmus MC op basis van de Wet toelating zorginstellingen een belangrijke regisserende en coördinerende rol als voorzitter van het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ). Het ROAZ bestaat uit bestuurders van alle partners in de acute keten van het Traumacentrum Zuidwest Nederland (Rotterdam Rijnmond, Zuid-Holland Zuid en Zeeland). Er is een grote mate van (actieve) betrokkenheid van de ketenpartners binnen de regio. Vijf focusgroepen, bestaande uit professionals, hebben in 2008 en 2009 in opdracht van het ROAZ elk de zorgverlening rond een acuut ziektebeeld in kaart gebracht. Op basis van deze inventarisaties zijn verbetersuggesties uitgewerkt en zijn voorlopige eindproducten opgeleverd. Via de Landelijke Vereniging voor Traumacentra is landelijk gerapporteerd over de vorderingen van het ROAZ aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Die rapportage heeft de minister begin 2009 aan de Tweede Kamer gestuurd. Het ROAZ werd in 2008 en 2009 geconfronteerd met enkele witte vlekken : een (deel) regio of geografische locatie waar de kwaliteit van de acute zorg niet voldoet aan het wettelijk of regionaal vereiste minimum om kwalitatief goede acute zorg te kunnen leveren. Het ROAZ heeft zich hierbij gebogen over de vraag hoe om te gaan met een mogelijke witte vlek in het acute zorgaanbod. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een procedure voor witte vlekken. Het ROAZ heeft deze procedure in 2009 vastgesteld. Het ROAZ is sinds 2009 vertegenwoordigd in een landelijk overleg ROAZ waaraan de regionale ROAZ-coördinatoren deelnemen. In dit overleg worden de regionale ontwikkelingen op elkaar afgestemd en wordt gekeken naar mogelijke landelijke ontwikkelingen. In landelijk verband wordt ook gekeken of de procedure voor witte vlekken zoals vastgesteld in het ROAZ, ook kan worden toegepast in andere traumaregio s. 19

21 Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen Het verzorgingsgebied van het Erasmus MC bevat drie regio s Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen (GHOR): Rotterdam-Rijnmond, Zuid-Holland Zuid en Zeeland. Het Erasmus MC is een van de GHOR-ketenorganisaties die gezamenlijk één korps vormen wanneer zich een ramp of incident voordoet. Met de GHOR-organisatie in de drie regio s wordt intensief contact onderhouden. Sinds 2008 is tussen een van de GHOR-organisaties, de veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond, en het Erasmus MC een letter of intent van kracht om de samenwerking verder te verstevigen. Opleiden, trainen en oefenen Het Erasmus MC dient in kader van een integraal calamiteitenplan te beschikken over een rampenopvangplan. Samen met ketenpartners in de veiligheidsregio Zuidwest Nederland is het Erasmus MC bovendien coördinator voor opleiden, trainen en oefenen (OTO) ter voorbereiding op rampen en crises. In 2009 heeft het Erasmus MC zich met name gericht op de voorbereiding op regionale projecten die de gehele witte keten (geneeskundige hulpverlening) ondersteunen bij voorbereiding op rampen en crises. Aanvullend is een regionaal plan voor de aankomende jaren uitgewerkt en zijn de betrokken ketenpartners ondersteund bij de OTO-activiteiten op organisatieniveau. In 2009 zijn, om de individuele partijen en het ROAZ inhoudelijk te ondersteunen, een steunpunt en stuurgroep OTO ingericht met vertegenwoordigers van de ketenpartners. In 2009 is gewerkt aan een regionaal kennisplatform middels een website. De website wordt naar verwachting in 2010 gelanceerd. De door het Erasmus MC voorgestelde ontwikkelingen, de regionale projecten en het bijbehorende financiële kader zijn vooraf ter goedkeuring voorgelegd aan het ROAZ. De verantwoording van de besteding en invulling van OTO-gelden is belegd binnen het ROAZ. Hiermee zijn de verantwoording en een deel van het draagvlak binnen de traumaregio geborgd. Het Erasmus MC neemt deel aan de landelijke OTO-ondersteuningsorganisatie, zoals opgenomen in het OTO-convenant, zodat de regio kan aansluiten bij relevante landelijke ontwikkelingen. Aanvullend heeft het Erasmus MC sinds 2008 nadrukkelijk samenwerking gezocht met de drie GHOR-organisaties binnen de traumaregio om zo goed mogelijk aan te kunnen sluiten op recente regionale ontwikkelingen. In 2010 zet het Erasmus MC de uitwerking verder voort van de regionale OTO-activiteiten binnen de traumaregio. Met de regionale verbeterprojecten wordt de voorbereiding op rampen en crises in de witte kolom verder verbeterd. Uitbreiding traumahelivoorziening Het Mobiel Medisch Team (MMT) wordt als specialistisch team ingezet in de prehospitale traumazorg. Met behulp van de traumahelikopter verplaatst het MMT zich naar de plaats van het ongeval en in samenwerking met de ambulancedienst verzorgen en behandelen zij ernstige ongevalslachtoffers. Er zijn in Nederland vier traumacentra waarbij het MMT met een helikopter inzetbaar is: Rotterdam, Amsterdam, Groningen en Nijmegen. Eind 2008 heeft de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport besloten toestemming te 20

22 verlenen voor uitbreiding van de inzetbaarheid van de MMT s met de traumahelikopter naar 24 uur. Dit betekent dat de vier traumahelikopters ook in de nacht inzetbaar zijn. Een geslaagde pilot in Nijmegen ging hieraan vooraf. Vooruitlopend op de realisatie van dit besluit zijn de MMT s vanaf januari 2009 in de avond en nacht inzetbaar met een auto. In 2010 wordt het personeel van de MMT s opgeleid voor nachtvliegen en vinden aanpassingen plaats aan de helikopter. Vanaf 2011 beschikt Nederland over vier MMT s die 24 uur per dag paraat staan met de helikopter Kerntaak Onderwijs Erasmus MC Desiderius School Het Erasmus MC verzorgt de opleidingen geneeskunde, medisch specialistische vervolgopleidingen voor een groot aantal specialismen (inclusief Huisartsengeneeskunde en de Artsen Verstandelijk Gehandicapten) en vijf research masters. Naast de Masteropleidingen Clinical Research, Clinical Epidemiology, Molecular Medicine en Neurosciences is in 2009 de vijfde research master gestart: Infectious Diseases & Immunity. Voor de klinische fase van de opleiding geneeskunde en de medisch specialistische vervolgopleidingen werkt het Erasmus MC nauw samen met de omliggende ziekenhuizen in de onderwijs & opleidingsregio (OOR) Zuidwest Nederland. De OOR Zuidwest Nederland loopt van Tilburg, Breda en Zeeland via Rotterdam naar Delft en is een van de twee grootste onderwijs & opleidingsregio's van Nederland. De totale adherentie is 19 procent. Voor het verzorgen van het onderwijs in de klinische fase (de zogenaamde coschappen) heeft het Erasmus MC affiliatieovereenkomsten afgesloten met twintig ziekenhuizen en elf GGD-instellingen in de OOR-regio. Voor het opleiden van assistenten tot medisch specialist (AIOS) werkt het Erasmus MC in de OOR Zuid West Nederland samen met elf opleidingsziekenhuizen in de regio. Voor de research masters bestaan samenwerkingsverbanden met de door de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen erkende onderzoeksscholen (zie de paragraaf Kerntaak Onderzoek, pagina 23), met Nederlandse universiteiten en UMC s en met gerenommeerde universiteiten uit het buitenland. De Erasmus MC Desiderius School (voorheen het Opleidingsinstituut Geneeskunde) levert onderwijskundige en logistieke ondersteuning voor de bovengenoemde opleidingen. Daarnaast is de Erasmus MC Desiderius School betrokken bij het geven van preklinische en klinische Teachthe-Teachertrainingen voor nieuwe docenten. Een andere belangrijke taak van de Erasmus MC Desiderius School is het verlenen van studieadviezen. Doelstelling Realisatie Toelichting In 2009 is de research master Infectious Diseases & Immunity gestart. Gerealiseerd. De opleiding research master Infectious Diseases & Immunity is gestart in het collegejaar In totaal hebben 22 personen zich aangemeld, waaronder tien buitenlandse studenten. Uiteindelijk zijn er elf toegelaten waaronder vier buitenlanders. In 2009 volgt iedere AIOS in het Erasmus MC minimaal één module Discipline Gedeeltelijk gerealiseerd. In 2009 zijn de verschillende DOO-modules geëvalueerd en waar nodig aangepast. In totaal hebben AIOS uit het Erasmus MC in 21

23 Overstijgend Onderwijs (DOO). Eind 2009 is de gemoderniseerde medische vervolgopleiding volledig geïmplementeerd voor de specialismen Gynaecologie & Obstetrie, Kindergeneeskunde, Inwendige Geneeskunde, maag-, darm- en leverziekten (MDL) en keel-, neus- en oorheelkunde (KNO). Gedeeltelijk gerealiseerd ongeveer 350 modules gevolgd. De participatie uitgedrukt als percentage ten opzichte van het gerealiseerde aantal fte in 2009 (1 e tranche zorgopleidingen en 2 e tranche A-segment exclusief bètaberoepen) bedraagt 95%. De uiteindelijke doelstelling van 100% is niet gehaald. Uitgaand van de definitie één module per AIOS valt het percentage lager uit doordat een aantal AIOS meerdere modules heeft gevolgd. In 2009 zijn de opleidingen MDL, KNO en Klinische Genetica afgerond. Op dit moment loopt het ondersteuningstraject voor de opleidingen Heelkunde, Interne Geneeskunde en Radiologie (in OOR-verband). Binnen het project is een aantal deelresultaten benoemd, onder meer: het regionaal opleidingsplan en de implementatietraining. Niet bij alle projecten zijn deze deelresultaten behaald. Toetsbare doelstelling 2010 Eind 2010 heeft de Erasmus MC Desiderius School voor 25 procent van de zelfstudieopdrachten in ieder studiejaar van het nieuwe geneeskunde curriculum (preklinisch) een e-learning module, dan wel wiki ontwikkeld. Erasmus MC Zorgacademie Naast medische opleidingen verzorgt de Erasmus MC Zorgacademie (voorheen Opleidingscentrum) een groot aantal verpleegkundige vervolgopleidingen op de volgende terreinen: intensieve acute zorg: cardiac care, medium care, high care volwassenen, high care kinderen, high care neonatologie, intensive care, intensive care neonatologie, intensive care kinderen, spoedeisende hulp; intensieve zorg: oncologie, kinderverpleegkunde, obstetrie & gynaecologie, mammacare, kinderoncologie, hemato-oncologie, palliatieve zorg, endoscopie. Ook verzorgt de Erasmus MC Zorgacademie de opleidingen gipsverbandmeester, decubitus & wondconsulent, overgangsconsulent en endoscopieverpleegkundige. Voor de verpleegkundige vervolgopleidingen heeft het Erasmus MC een regionale functie in Zuidwest Nederland. Een groot aantal ziekenhuizen en zorginstellingen is in dit verband klant van de Erasmus MC Zorgacademie. Een aantal van de vervolgopleidingen heeft ook klanten buiten de regio Zuidwest Nederland. De Erasmus MC Zorgacademie vervult in het initieel verpleegkundig hbo/mbo-onderwijs een intermediaire rol tussen de Hogeschool Rotterdam en het ROC en het praktijkveld binnen het Erasmus MC: de verpleegkundige afdelingen en units. 22

24 Wat de medisch ondersteunende beroepen betreft, biedt de Erasmus MC Zorgacademie vier opleidingen: operatieassistent, anesthesiemedewerker, radiotherapeutisch laborant en radiodiagnostisch laborant. Deze opleidingen kunnen op meer niveaus van deskundigheid worden doorlopen. Ook voor de medisch ondersteunende opleidingen heeft het Erasmus MC met name een regionale functie en een groot aantal ziekenhuizen en zorginstellingen is klant voor deze opleidingen. Er zijn ook klanten buiten de regio Zuidwest Nederland. Tot slot verzorgt de Erasmus MC Zorgacademie interne (vaardigheids)scholingen en trainingen voor Erasmus MC-medewerkers. In 2009 is hiervoor een leermanagementsysteem aangekocht (zie verder pagina 99). Alle leervormen zijn mogelijk, van e-learning en communicatietraining tot een vaardigheidstoets voor reanimatie en klassikaal onderwijs. Managementinformatie over het onderhouden van de bekwaamheid van de medewerker wordt vastgelegd en op diverse niveaus gerapporteerd. Hiermee is het Erasmus MC een belangrijk kwaliteitsinstrument rijker. Waar mogelijk en op aanvraag wordt dit onderwijs ook verzorgd voor andere gezondheidszorginstellingen. Graduate School Het bestuur van de Graduate School, voor de academische en postacademische onderzoekersopleidingen, heeft zich in 2009 vooral gericht op de ontwikkeling van de Graduate School als focus en coördinatiepunt van opleidingen voor Research Masters en promovendi in het Erasmus MC. Dit gebeurde in nauwe samenwerking met onderzoeksscholen die erkend zijn door de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Concrete resultaten in 2009 waren de verkregen subsidie voor de KNAW-akademieassistenten, de erkenning van de nieuwe research master Infectious Diseases & Immunity, de ontwikkeling van het PhD-portfolio en de organisatie van een informatiedag voor promovendi (PhD Day). Instituut Beleid en Management Gezondheidszorg Het instituut Beleid en Management Gezondheidszorg (ibmg) verzorgt een driejarige bacheloropleiding Gezondheidswetenschappen gericht op instroom van middelbare scholieren. De bacheloropleiding geeft toegang tot twee aansluitende masteropleidingen: Zorgmanagement en Health Economics, Policy & Law. Voor beide masteropleidingen bestaat ook veel belangstelling bij hbo'ers (bijvoorbeeld hbo-v) en andere afgestudeerden uit het Wetenschappelijk Onderwijs die al werkzaam zijn in de (gezondheidszorg)praktijk. Zij kunnen via een Schakeljaar deficiënties wegwerken en daarna instromen in de masterfase. Toetsbare doelstellingen 2010 In 2010 heeft 15 procent van de docenten met een substantiële onderwijsaanstelling een Basis Kwalificatie Onderwijs. In 2010 is tenminste één minor ontwikkeld waarin Erasmus MC en TU Delft samenwerken Kerntaak Onderzoek Op het gebied van wetenschappelijke output (fundamenteel, gezondheidswetenschappelijk en klinisch onderzoek tezamen) heeft het Erasmus MC zich in 2009 gehandhaafd als het grootste en beste UMC in Nederland. Dat blijkt uit de citatieanalyse dat het Centrum voor Wetenschaps- en Technologiestudies in 2009 heeft uitgevoerd (zie pagina 54). Op het gebied van klinisch onderzoek voert het Erasmus MC in 2009 zelfs de gezaghebbende Times Higher Education 23