Zorg er voor dat u weet in welke zaal de gekozen activiteit (en uw alternatief) plaats vindt.

Transcriptie

1 Stel uw eigen Conferentieprogramma samen Het aanbod van de conferentie bestaat uit veel verschillende activiteiten en talrijke onderwerpen en is bestemd voor NT2-docenten die aan verschillende doelgroepen lesgeven. Hoofddoel van de conferentie is uitwisseling van methodieken en werkvormen, lesideeën en materialen ten behoeve van de lespraktijk van de NT2-docent. U doet er verstandig aan om uw eigen programma zo gevarieerd en evenwichtig mogelijk samen te stellen; de gehele dag luisteren naar lezingen is saai, maar de gehele dag van naar hoppen is weer erg vermoeiend. Overigens kunnen ook tussenuurtjes, naar wens nuttig, dan wel verstrooiend, dan wel collegiaal benut worden. De conferentie is een grote gebeurtenis met heel veel activiteiten (die allemaal precies op tijd starten) en veel gasten die ook allemaal op tijd aan de volgende ronde willen deelnemen. Er is ons allen veel aan gelegen dat het geheel gezellig en soepel verloopt. Neemt u daarom de volgende tips serieus: Lees vooraf goed het programma door en kies voor die dag uw meest gewenste onderdelen. Neem per ronde minstens 2 alternatieven. Probeer uw keuze te vergelijken met die van uw collega s en bekijk of u samen een goed pakket hebt samengesteld. Zorg er voor dat u weet in welke zaal de gekozen activiteit (en uw alternatief) plaats vindt. Op de conferentie ontvangt u een beknopt programmaboek. Hierin is het rooster opgenomen en het overzicht per ronde. De beschrijvingen van de bijdragen staan NIET vermeld. Alle informatie vindt u op de website. Presentatievormen Tijdens en, waaraan meestal niet meer dan 30 mensen kunnen deelnemen, kunt u kennis maken met een didactische werkvorm, een lesidee of een methodiek die voor anderen bruikbaar en toepasbaar is. Een duurt 45 minuten. Houdt u er rekening mee dat een interactief is; er wordt een actieve bijdrage van u verwacht. Per kunnen meestal niet meer dan 30 mensen deelnemen. Een duurt bijna 1,5 uur en van deelnemers wordt verwacht dat zij het onderwerp al uit eigen ervaring kennen en ook zelf actief meedoen. In de lezingen komen NT2-deskundigen aan het woord: zij gaan dieper in op een bepaalde kwestie, geven meestal ook de theoretische achtergrond en presenteren het didactische onderwerp in de vorm van een lezing of hoorcollege. Deze lezingen duren 30 minuten (waarna 15 minuten voor gedachtewisseling) en ze zijn voor een veel grotere groep toegankelijk. Overnachten Als u bij de inschrijving hebt aangegeven dat u gebruik maakt van de overnachting, kan dat zijn in Bovendonk of bungalowpark Panjevaart. Blijft u overnachten in Bovendonk, dan kunt u meteen bij aankomst inchecken voor uw kamer. De kamers in Bovendonk bevinden zich op de 1 e en 2 e verdieping.voor minder validen zijn er een lift en speciale toiletten aanwezig. Blijft u overnachten bij Panjevaart, dan kunt u ook hiervoor de sleutel verkrijgen bij de organisatie op een later tijdstip. Wij adviseren u maximaal 2 personen per huisje aan te wijzen die de sleutel komen halen. De indeling van de huisjes wordt vooraf bekend gemaakt aan betrokkenen en wordt eveneens aangeplakt bij het projectbureau in de Theeuweszaal. Panjevaart is ca min. lopen vanaf Bovendonk.

2 Keynote lezingen Vrijdagochtend opent Dr. Jan D. ten Thije met een keynote lezing over de Mogelijkheden en beperkingen van Luistertaal in het NT2 onderwijs. In deze lezing worden mogelijkheden en beperkingen van Luistertaal besproken. Er is speciale aandacht voor luistertaal in het NT2 onderwijs. De resultaten van een recent onderzoek onder leden van de BVNT2 naar hun gebruik van luistertaal in diverse vormen van NT2 onderwijs vormen het vertrekpunt. Luistertaal is zeker niet de ultieme oplossing voor het NT2 onderwijs, maar het zou wel een - tot nu toe onopgemerkt - tussenstadium in het leerproces kunnen zijn, dat tot een interessant hulpmiddel kan worden uitgebouwd. Dr. Jan D. ten Thije, Universiteit Utrecht/Departement Talen, Literatuur en Communicatie J.D.tenThije@uu.nl, De opening op zaterdagochtend wordt verzorgd door Lies Houben met een keynote lezing over differentiatie en ondersteuning op maat in de NT2-klas. Deze lezing gaat in op vragen als: Hoe ga je als lesgever om met de heterogeniteit in de groep? Wat kan je doen om in te spelen op verschillende noden? Wat als cursisten veel sneller gaan dan anderen? Hoe creëer je voorwaarden om cursisten op maat te ondersteunen? En op welke manier kan je verschillende interesses en behoeften aan bod laten komen? Verschillende acties die een lesgever kan ondernemen met het oog op differentiatie worden gekaderd, voorgesteld en verkend. Op die manier proberen we het eerder abstracte begrip differentiatie te vertalen naar een werkwijze om het verschil te kunnen maken in de klaspraktijk. Het thema wordt verder uitgewerkt in de in blok 5. Lies Houben, Wetenschappelijk medewerker Centrum voor Taal & Onderwijs, Katholieke Universiteit Leuven Annelies.Houben@arts.kuleuven.be Programma VRIJDAG 23 MEI Ontvangst in de Refter- en Seminariezaal Plenaire opening met keynote lezing (Kapel) Blok 1 Lezingen, s en en Lunch en informatiemarkt (Kapel) Blok 2 Workshops, lezingen en en (start masterclasses 14.15, tot 17.15) Borrel, informeel programma, informatiemarkt Diner Blok 3 Lezingen, s en en Informeel avondprogramma met DJ ZATERDAG 24 MEI Ontbijt Sportief ochtendprogramma Plenaire opening met keynote lezing (Kapel) Blok 4 Lezing en en Pauze Blok 5 Lezingen en s Lunch Afsluiting met Dutch Sing Along

3 Overzicht blok 1 vrijdag 23 mei grote lezing grote lezing DONKZAAL TIENDENZAAL DONKZAAL TIENDENZAAL HOFZAAL ronde tafel BATAAFSEZAAL BOVENDONKZAAL DOMINEEZAAL HEERENZAAL RENTMEESTERZAAL STAFKAMER TURFZAAL UITHOFZAAL Hoe complex kan het zijn? Over complexiteit in schriftelijk taalgebruik van NT2-leerders Folkert Kuiken (Universiteit van Amsterdam) Ouderbetrokkenheid en Participatie (TOP): Succesfactoren voor programma s Taal, Ouderbetrokkenheid en Participatie Yolande Timman & Jacqueline de Maa (ITTA / TOP) 39. Inburgeringsexamen in Nederland: de stand van zaken Mirna Pit (Bureau ICE) 28. Sneller leren met de E-cademie Ellis Delken & Emmeke Boot (Delken&Boot - interactieve taalprojecten ) 2. Taaltalent 1 en 2 (Op weg naar het inburgeringsexamen) Henny Taks & Katja Verbruggen (Talencentrum Universiteit Maastricht ) 51. Betrek je doelgroep bij het ontwerpen van lessen Marieke Hanekamp (CINOP) & Dylan Schouten (TU Delft ) 53. NT2 ers in het hoger onderwijs Matthijs Eijgelshoven (Hogeschool van Amsterdam) 52. Mogelijkheden en beperkingen van Luistertaal in het NT2 onderwijs Jan D. ten Thije (Universiteit Utrecht) & Lidy Stams (Universiteit Utrecht ) 36. De cursist centraal: hoe bevorder je de zelfredzaamheid van cursisten binnen en buiten de les? Maud Beersmans (Babel) 18. Alfabetiseren is meer dan alleen leren lezen en schrijven Maria vd Heiden (Graafschap College, sector Educatie en Participatie) 20. Uitspraak in de NT2-klas Annelies Nordin (ILT KU Leuven) & Gabi van Sleeuwen (Tilburg University ) 34. Hoe bepaal je de moeilijkheidsgraad van lees- en luistertaken? Steven Vanhooren (Nederlandse Taalunie) 23. Coaching van begeleiders op de werkvloer Babs Gerholt (ILC-Taalvakwerk) & Petra Lentjes (ILC-Taalvakwerk ) 47. Evalueren om te leren! Marjan Bokhoven (Bureau ICE) 56. Feedback geven: goed gedaan! Emily Palmer (Taalzeker)

4 Vrijdag 23 mei. Pleinaire opening Mogelijkheden en beperkingen van Luistertaal in het NT2 onderwijs Abstract Het spreken in de ene taal en antwoord krijgen in een andere wordt Luistertaal genoemd (ten Thije 2012). Luistertaal vind je op allerlei plaatsen in Europa: in grensregio s, in multinationale bedrijven en organisaties, in meertalige families en ook in het taalonderwijs. Mensen kunnen gebruik maken van hun moedertaal, maar ook van een taal waarmee ze onder de gegeven meertalige omstandigheden het best en meest efficiënt met elkaar kunnen communiceren. Door dit laatste kenmerk onderscheidt Luistertaal zich van andere verwante concepten zoals Intercomprehension, Receptieve Meertaligheid of Mutual Intelligibility of Closely-Related Languages. In deze lezing worden mogelijkheden en beperkingen van Luistertaal besproken. Er is speciale aandacht voor luistertaal in het NT2 onderwijs. De resultaten van een recent onderzoek onder leden van de BVNT2 naar hun gebruik van luistertaal in diverse vormen van NT2 onderwijs vormen het vertrekpunt. Luistertaal is zeker niet de ultieme oplossing voor het NT2 onderwijs, maar het zou wel een - tot nu toe onopgemerkt - tussenstadium in het leerproces kunnen zijn, dat tot een interessant hulpmiddel kan worden uitgebouwd. Jan D. ten Thije Departement Talen, Literatuur en Communicatie Universiteit Utrecht KAPEL, KEYNOTE LEZING Referenties Thije, Jan D. ten (2012) Kun je een taal verstaan zonder deze zelf te spreken? In: Jansen, Mathilde & Marianne Boogaard (eds.) Alles wat je altijd al had willen weten over taal, Amsterdam: Meulenhof, Ook beschikbaar op: Ten Thije, Jan D. & Ludger Zeevaert (eds.). (2007). Receptive multilingualism: Linguistic analyses, language policies and didactic concepts. Amsterdam: John Benjamins. Ten Thije, Jan D. & Jochen Rehbein (eds.) Receptive Multilingualism. [Special issue]. International Journal of Multilingualism 10 (2). Meer informatie op:

5 Vrijdag 23 mei. Blok 1. Hoe complex kan het zijn? Over complexiteit in schriftelijk taalgebruik van NT2-leerders. GROTE LEZING Taalvaardigheid wordt de laatste tijd vaak gemeten in termen van complexiteit (hoe ingewikkeld is het taalgebruik?), accuratesse (hoe correct is het taalgebruik?) en fluency (hoe vloeiend drukt de taalgebruiker zich uit?). In deze bijdrage gaat het over de complexiteit van schriftelijk taalgebruik. Maar wat wordt daar precies mee bedoeld? En hoe stellen wat vast welke taal meer of minder complex is? Wat kunnen we doen om NT2-leerders te stimuleren complexere taal te gebruiken? Is dat überhaupt zinvol of geniet complex taalgebruik lang niet altijd de voorkeur boven minder complex taalgebruik? Wanneer is dat wel het geval en wanneer niet? Folkert Kuiken, Universiteit van Amsterdam Succesfactoren voor programma s Taal, Ouderbetrokkenheid en Participatie. GROTE LEZING Hoe de taalontwikkeling van kinderen verloopt, hangt samen met de betrokkenheid van de ouders en met de kwaliteit van het educatieve thuismilieu. Om die reden wordt er bij de aanpak van taalachterstanden in beleid en in het onderwijs veel verwacht van activiteiten op het gebied van taal en ouderbetrokkenheid in vve, po en vo. Maar welke aanpak heeft daadwerkelijk effect? Op basis van literatuuronderzoek heeft het Expertisecentrum een aantal succesfactoren voor programma s vastgesteld. Een succesfactor is in ieder geval het laten aansluiten van leerinhouden bij de behoeften van deelnemers. Het Expertisecentrum heeft die behoeften van ouders, scholen en gemeenten in kaart gebracht. We bespreken de uitkomsten van beide onderzoeken Yolande Timman & Jacqueline de Maa, ITTA / Expertisecentrum Taal, Ouderbetrokkenheid en Participatie (TOP) 39. Inburgeringsexamen in Nederland: de stand van zaken INBURGERING/ONTHAAL DONKZAAL In 2013 is het inburgeringsexamen aangepast: het elektronisch praktijkexamen en het decentrale praktijkexamen zijn vervangen door nieuwe examenonderdelen voor lezen, luisteren en schrijven. Inmiddels hebben duizenden kandidaten dit nieuwe examen afgelegd. Projectleider Mirna Pit praat u bij over de bevindingen en resultaten. Voor eind 2014 staan ook weer aanpassingen op stapel. In mei hopen we u daar meer over te kunnen vertellen. Doel: Aan het eind van de zijn de deelnemers op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen van het inburgeringsexamen Mirna Pit, Bureau ICE - mpit@bureau-ice.nl

6 Vrijdag 23 mei. Blok Sneller leren met de E-cademie NIEUWE TOEPASSINGEN/ ICT TIENDENZAAL Na twee jaar ervaring met het werken met de E-cademie, laten wij aan de hand van praktijkvoorbeelden zien hoe u cursisten sneller en op maat kunt laten leren. Met deze succesvolle digitale leeromgeving kan de docent een cursist op afstand coachen. De cursist maakt extra oefeningen op maat, waarop de docent via het systeem feedback geeft. Doel: Aan het eind van deze weet u hoe u uw cursist sneller kunt laten leren aan de hand van op maat gemaakte interactieve oefeningen Ellis Delken, Delken&Boot-interactieve taalprojecten - ellis@delkenboot.nl Emmeke Boot, Delken&Boot-interactieve taalprojecten - emmeke@delkenboot.nl 51. Betrek je doelgroep bij het ontwerpen van lessen NIEUWE TOEPASSINGEN/ ICT TIENDENZAAL CINOP en TNO laten in deze zien, hoe zij NT1 ers en NT2 ers hebben laten participeren in hun onderzoek naar de problemen die cursisten ervaren tijdens het dagelijks leven. Dit deden ze via een bijzondere onderzoeksinstrument, de cultural probe. In deze gaan we met u in gesprek over manieren om deze methode te gebruiken bij het ontwerp van uw eigen onderwijs. Doel: Doel is om docenten handvatten te geven voor het ontwerpen van hun onderwijs. Hierbij moeten ze rekening houden met hun doelgroep, maar hoe kom je erachter wat er speelt in hun dagelijks leven? Wij laten zien hoe wij dit hebben aangepakt. Marieke Hanekamp,CINOP - mhanekamp@cinop.nl Dylan Schouten, TU Delft - d.g.m.schouten@tudelft.nl 2. Taaltalent 1 en 2 (Op weg naar het Inburgeringsexamen) PRESENTATIE NIEUW MATERIAAL - INBURGERING DONKZAAL Taaltalent 1 en 2 zijn de voorgangers van Taaltalent dat op de markt als Taaltalent 3 zal worden uitgegeven. Taaltalent 3 is een voorbereiding op Staatsexamen 1 en op MBO-opleidingen. Taaltalent 1 is een beginnersleergang. Deel 2 richt zich vervolgens op het nieuwe Inburgeringsexamen. De is een toelichting op hoe er met beide leergangen gewerkt kan worden. De serie Taaltalent wordt uitgegeven door Coutinho. Doel: Aan het einde van de zijn de deelnemers ervan op de hoogte voor welke doelgroep de twee leergangen ontwikkeld zijn en wat de aanpak is van de leerstof in de les Henny Taks Talencentrum Universiteit Maastricht - h.taks@maastrichtuniversity.nl Katja Verbruggen, Talencentrum Universiteit Maastricht - k.verbruggen@maastrichtuniversity.nl

7 Vrijdag 23 mei. Blok NT2 ers in het hoger onderwijs RONDE TAFEL TAAL(BELEID) IN MBO/HBO HOFZAAL Hoe kun je anderstaligen het beste voorbereiden op het hoger onderwijs? Wat staat ze te wachten tijdens een Nederlandstalige studie? Met welke taaltaken krijgen ze te maken? Welke ondersteuning is beschikbaar? Aan de hand van deze en andere vragen bespreken we in een rondetafelgesprek de uitdagingen en succesfactoren voor NT2 ers in het hoger onderwijs. Met voorbeelden uit de praktijk van de Hogeschool van Amsterdam. Doel: Deelnemers verlaten de zaal met een goed idee van de taaltaken die (soms verborgen) onderdeel zijn van het hoger onderwijs. Ze hebben gesproken over manieren om studenten voor te bereiden op en te helpen in het hoger onderwijs. Matthijs Eijgelshoven,Hogeschool van Amsterdam - m.m.eijgelshoven@hva.nl 56. Feedback geven: goed gedaan! FEEDBACK Goede feedback geven is heel belangrijk in je les. Dat weet je waarschijnlijk wel, maar hoe doe je dat eigenlijk? Ontdek het in deze! De is vooral bedoeld voor het werken met hoogopgeleide anderstaligen. We kijken naar het doel (wat wil je met je feedback bereiken?) en besteden aandacht aan verschillende soorten feedback, met name voor spreekvaardigheid. UITHOFZAAL Doel: Na deze ben je je meer bewust van het belang van feedback geven en je hebt inzicht gekregen in de manier waarop je dat doet. Je hebt kennisgemaakt met het sandwichmodel, het verbetervel gebruikt en samen casussen besproken. Emily Palmer, Taalzeker - emily@taalzeker.nl 52. Mogelijkheden en beperkingen van Luistertaal in het NT2 onderwijs ONDERZOEK BATAAFSEZAAL Als vervolg op de keynote krijgen de deelnemers in deze de gelegenheid zelf te oefenen met luistertaal, zodat ze een beeld krijgen van hun eigen vaardigheid in deze communicatieve strategie. Deze ervaringen worden vervolgens in verband gebracht met de resultaten van het onderzoek naar luistertaal onder BVNT2-leden. We inventariseren de didactische toepassingen van Luistertaal in verschillende vormen en op verschillende niveaus van het NT2- onderwijs. Doel: Deelnemers krijgen zicht op toepassingen van Luistertaal in alledaagse communicatie en in het NT2-onderwijs, door er zelf mee te oefenen. Deelnemers wisselen hun ervaringen met didactische toepassingen van Luistertaal uit en reflecteren op de doelmatigheid ervan. Jan D. ten Thije, Universiteit Utrecht - j.d.tenthije@uu.nl Lidy Stams, Universiteit Utrecht - l.j.stams@students.uu.nl

8 Vrijdag 23 mei. Blok Evalueren om te leren! TURFZAAL Betrokkenheid van leerlingen is een belangrijke voorwaarde voor het leren. Op welke manier maak je leerlingen medeverantwoordelijk voor hun eigen taalontwikkeling? En hoe help je leerlingen/cursisten zichzelf te beoordelen of elkaar te beoordelen? In deze gaan we samen in op een aantal manieren om in je eigen NT2- klassenpraktijk mee aan de slag te gaan! Doel: Aan het einde van de hebben de deelnemers voorbeelden gezien uit de NT2 - praktijk, gericht op het bevorderen van de eigen verantwoordelijkheid voor het taalleerproces en de rol die zelfevaluatie en peerassesments hierin kunnen spelen. Marjan Bokhoven, Bureau ICE - mbokhoven@bureau-ice.nl 36. De cursist centraal: hoe bevorder je de zelfredzaamheid van cursisten binnen en buiten de les? BOVENDONKZAAL In deze zullen ideeën worden uitgewisseld over hoe een docent cursisten kan stimuleren om in en buiten de klas zelfstandiger aan de taalvaardigheid te werken: Wat kunnen cursisten prima zelf doen? Waar hebben cursisten echt een docent bij nodig? Welke rol speel je als docent? Wat moet je doen en wat moet je vooral niet doen om cursisten verantwoordelijk te maken voor hun leerproces? Doel: Door middel van groepsdiscussies over stellingen, gezamenlijke brainstorm over een dilemma en een speeddate om praktische ideeën uit te wisselen, word je je bewuster van je invloed op de zelfredzaamheid van je cursisten en doe je praktische ideeën op voor in de les en daarbuiten. Maud Beersmans, Babel - maud@babel.nl 34. Hoe bepaal je de moeilijkheidsgraad van lees- en luistertaken? BEOORDELING VAN MATERIAAL, TOETSING RENTMEESTERZAAL De moeilijkheidsgraad van lees- en luistertaken voor anderstalige cursisten inschatten, is niet altijd even eenvoudig. Want naast de moeilijkheid van de tekst, speelt onder andere ook de complexiteit van de vragen een rol. In deze staan we stil bij hoe je hiermee om kunt gaan en bieden we handvatten voor een beredeneerd oordeel. Na een korte introductie gaan de deelnemers zelf aan de slag met een lees- en luistertaak. Doel: Deelnemers kennis laten maken met de website en handvatten bieden om beredeneerd de moeilijkheidsgraad en het niveau van lees- en luistertaken voor anderstalige cursisten te beoordelen. Uitgangspunt is het Europees Referentiekader voor Moderne Vreemde Talen. Steven Vanhooren, Nederlandse Taalunie - svanhooren@taalunie.org

9 Vrijdag 23 mei. Blok Coaching van begeleiders op de werkvloer NEDERLANDS OP DE WERKVLOER STAFKAMER Interactie met de werkvloer is essentieel voor een training Nederlands op de werkvloer. Leidinggevenden, werkbegeleiders, taalcoaches kunnen allen een bijdrage leveren aan de voortgang van de deelnemer. Maar hoe pak je dat als docent aan? En hoe kan de begeleiding het beste worden aangepast aan een bepaalde deelnemer en de doelstelling van de training? In deze geven wij u tips en tools om teamleiders, supervisors en opleidingsfunctionarissen optimaal te betrekken bij de taaltraining van hun medewerker. Doel: Na afloop van de heb je adviezen en ideeën gekregen over hoe je de begeleider op de werkvloer stimuleert om zijn medewerker te coachen op taalgebied. In de is ruimte voor kennisoverdracht, oefenen met praktijktoepassingen en het uitwisselen van ervaringen. Babs Gerholt,ILC-Taalvakwerk - b.gerholt@taalvakwerk.nl Petra Lentjes ILC-Taalvakwerk - p.lentjes@taalvakwerk.nl 20. Uitspraak in de NT2-klas LOGOPEDIE EN UITSPRAAK HEERENZAAL Een niet correcte uitspraak zorgt er vaak voor dat cursisten, ook met een correcte toepassing van grammatica en woordenschat, voor buitenstaanders moeilijk verstaanbaar zijn. In deze verkennen we bepaalde klanken van het Nederlands. Verder bieden we oefeningen op klanken en prosodie aan en bespreken we ook in welke volgorde we het beste uitspraakoefeningen kunnen aanbieden. Doel: De deelnemers krijgen inzicht in de manier waarop de klanken in het Nederlands gevormd worden en weten hoe ze aan de verschillende uitspraakproblemen van hun cursisten kunnen werken Annelies Nordin, ILT KU Leuven - Annelies.nordin@ilt.kuleuven.be Gabi van Sleeuwen, Tilburg University - gabrivansleeuwen@kpnplanet.nl 18. Alfabetiseren is meer dan alleen leren lezen en schrijven. ALFABETISERING/ LAAGGELETTERDHEID DOMINEEZAAL Aan de hand van stellingen willen we van gedachten wisselen over alfabetiseren, empowerment en participatie. Een analfabeet is per definitie laaggeletterd en laaggeschoold. Wat voor effect heeft dat op zijn functioneren? Kan hij toch gebruik maken van zijn capaciteiten om in economisch, sociaal en politiek opzicht actief gestalte te geven aan zijn eigen leven en dat van de gemeenschap? Heeft inburgering nog zin? Doel: Meer inzicht krijgen in het economisch, sociaal en politiek belang van alfabetiseren vanuit het perspectief van de alfabetisant èn vanuit het perspectief van de samenleving Maria vd Heiden,Graafschap College, sector Educatie en Participatie - hdn@graafschapcollege.nl

10 Overzicht blok 2 vrijdag 23 mei grote lezing grote lezing BOVENDONKZAAL masterclass DONKZAAL TIENDENZAAL DONKZAAL TIENDENZAAL BATAAFSEZAAL DOMINEEZAAL HEERENZAAL HOFZAAL RENTMEESTERZAAL STAFKAMER TURFZAAL UITHOFZAAL Feedback op geschreven teksten: Wat leren cursisten ervan? Nel de Jong (Vrije Universiteit) Feedback van de Digitale Alfa-docent Ineke van de Craats (Radboud Universiteit) 41. Gevonden! Meer bekendheid via je website en sociale media Stella Maaswinkel & Bernadette Lengkeek (BVNT2 Werkgroep zelfstandig ondernemen NT2) 27. Taal-en ouderbetrokkenheid: succesfactoren en behoeftenonderzoek Yolande Timman & Jacqueline de Maa (ITTA, Universiteit van Amsterdam) 13. Alfa Plus Lees- en schrijfvaardigheid oefenen in de dagelijkse praktijk Jonneke Prins (Kellebeek college ROC West Brabant) 16. Werken met DISK: de lesmethode voor ISK-leerlingen Carola van der Voort (VU-NT2) 37. Taal in de Schoonmaak José Glas (Taal in het Bedrijf) & Jeanette Serra (TopTaal) 25. Werken als zelfstandig ondernemer (uitdagingen en valkuilen) Marilene Gathier (De Taalvraag) 55. Woordenschatverwerving na B1 Conny Wesdijk & Astrid van Laar (TU Delft) 4. Differentiatie: een kwestie van taken tunen Jan Strybol (BVNT2 / Het Perspectief Gent) 32. ICT toolkit voor NT2-docenten Werkgroep ICT en blended learning (BVNT2) 49. Beoordelen van functionele geïntegreerde taaltaken Petra Poelmans & Anne Kerkhoff (FLOT) 10. Het meten van opbrengsten in trainingen Nederlands op de werkvloer Bregje Kaars Sijpestein (ITTA) 45. Doe meer met minder Lotte Minnema (Vrije Universiteit, VU-NT2) 8. Taalbewust beroepsonderwijs: vijf vuistregels voor effectieve didactiek in (v)mbo Inge van Meelis & Tiba Bolle (ITTA, Universteit van Amsterdam )

11 Vrijdag 23 mei. Blok 2. Feedback op geschreven teksten: Wat leren cursisten ervan? GROTE LEZING Verschillende typen feedback op geschreven teksten van tweedetaalleerders hebben verschillende effecten op het leerproces. Het maakt bijv. uit of een cursist alleen ziet waar de fout zit, ook een hint krijgt over wat de fout is of zelfs ziet wat de juiste vorm had moeten zijn. In het eerste geval moet de cursist zelf bedenken wat de juiste vorm is wat misschien wel of niet lukt en in het laatste geval niet. Betekent dit dat het beter is om de fout wel of niet te ver beteren, of hangt dat af van de fout of de cursist? We proberen deze vraag te beantwoorden door na te denken over de taalleerprocessen die plaatsvinden bij het bekijken en verwerken van de feedback Nel de Jong, Vrije Universiteit Feedback van de Digitale Alfa-docent. GROTE LEZING Wat heeft een digitale (alfa-)docent voor op een echte docent van vlees en bloed? In deze lezing wil ik de toehoorder aan de hand van een innovatief en geavanceerd computerprogramma voor alfa-cursisten kennis laten maken met enkele eigenschappen van een digitale docent. Wat voor feedback geeft hij? Hoe ziet die feedback eruit? Is hij geduldig? In welke opzichten is hij superieur? En wat kan die docent niet? Ineke van de Craats, Radboud Universiteit 41. Gevonden! Meer bekendheid via je website en sociale media MASTERCLASS ZELFSTANDIG ONDERNEMEN BOVENDONKZAAL In deze masterclass komen drie onderwerpen aan bod: het opzetten van een eigen website, het aanmaken van een bedrijfspagina op Facebook en het optimaal gebruik maken van Linkedin. Wanneer en met welk doel gebruik je deze media? We laten je zien hoe we het zelf hebben aangepakt en we geven je praktische tips mee. De masterclass bestaat uit twee delen: een inleiding en een deel waarin je concreet aan de slag gaat met één van de drie onderwerpen. Neem een laptop of tablet mee. Mail ons vooraf als je specifieke vragen. Doel: Na de masterclass weet je hoe je je eigen website, Facebook en Linkedin kunt gebruiken om uiteindelijk meer klanten te krijgen Stella Maaswinkel, BVNT2 Werkgroep zelfstandig ondernemen NT2 - info@verseautrainingen.nl Bernadette Lengkeek, BVNT2 Werkgroep zelfstandig ondernemen NT2 - bernadette@lengkeektaalleren.nl

12 Vrijdag 23 mei. Blok Taal-en ouderbetrokkenheid: succesfactoren en behoeftenonderzoek. TAAL EN OUDERBETROKKENHEID DONKZAAL De betrokkenheid van ouders is cruciaal bij de ontwikkeling van kinderen. Maar wat werkt bij het stimuleren van Taal, Ouderbetrokkenheid en Participatie? Het ITTA/Expertisecentrum TOP onderzoekt en maakt concreet: wat zijn succesfactoren voor projecten? En waaraan hebben ouders, scholen en gemeenten behoefte? Op wordt kennis gebundeld, verspreid en gedeeld. Doel: Aan de hand van de website presenteren wij de succesfactoren voor de ontwikkeling van taal in combinatie met ouderbetrokkenheid en de behoeften van ouders en scholen op dit gebied Yolande Timman, ITTA, Universiteit van Amsterdam - Yolande.timman@itta.uva.nl Jacqueline de Maa, ITTA, Universiteit van Amsterdam - Jacqueline.demaa@itta.uva.nl 13. Alfa Plus Lees- en schrijfvaardigheid oefenen in de dagelijkse praktijk ALFABETISERING/ LAAGGELETTERDHEID TIENDENZAAL Een modulair programma voor het oefenen van functionele en technische leesen schrijfvaardigheid op ANT2 niveau C. Uiteindelijk doel: A1. De modules sluiten aan bij het leven van alledag. In elke module volgen de cursisten een verhaallijn. In het verhaal krijgen de hoofdpersonen te maken met veel voorkomende praktische lees- en schrijftaken. Vervolgens worden de cursisten deze taken aangereikt. Een contextrijke manier van leren, passend bij laaggeletterde volwassenen. Doel: 1 Alfa Plus landelijk beschikbaar stellen.2 Een community vormen van docenten, die kunnen meewerken om Alfa Plus up to date te houden, aansluitend bij de steeds veranderende maatschappelijke praktijk, en Alfa Plus geschikt te maken voor nieuwe doelgroepen Jonneke Prins, Kellebeek college ROC West Brabant - j.miedema@rocwb.nl 37. Taal in de Schoonmaak Demonstratie van het project Taal in de Schoonmaak en het bijbehorende materiaal in de lespraktijk. NEDERLANDS OP DE WERKVLOER TIENDENZAAL Doel: Docenten maken kennis met het op maat ontwikkelde materiaal voor taaltrajecten in de schoonmaakbranche en krijgen tips over hoe met dit materiaal om te gaan in de lespraktijk José Glas, Taal in het Bedrijf - joseglas@toptaal.com Jeanette Serra, TopTaal - jeannetteserra@toptaal.com

13 Vrijdag 23 mei. Blok Werken met DISK: de lesmethode voor ISK-leerlingen PRESENTATIE NIEUW MATERIAAL - ISK DONKZAAL De is bedoeld voor mensen die nog niet werken met DISK en benieuwd zijn naar deze nieuwe methode voor jarigen. In de laat ik u zien hoe de methode in elkaar zit. U krijgt een overzicht van alle onderdelen en de samenhang daartussen. Daarna zoom ik in op een aantal aspecten van het werken met DISK, ook gebaseerd op praktijkervaringen van docenten van enkele ISK s. Doel: De deelnemers krijgen informatie over en wisselen ervaringen uit over het werken met DISK in heterogene groepen Carola vd Voort, VU-NT2 - c.w.h.vander.voort@vu.nl 55. Woordenschatverwerving na B1 DOMINEEZAAL Hoe kunnen cursisten op B1 niveau, na het verwerven van een elementaire woordenschat, hun vocabulaire en grammatica systematisch en snel uitbreiden? En, minstens even belangrijk: hoe zorg je ervoor dat die woorden beklijven en de grammatica geoefend wordt? We behandelen een casus uit de Delftse methode, gevolgd door een waarin deelnemers de elementen aangereikt krijgen om zelf teksten te bewerken en geschikt te maken voor woordenschatuitbreiding. Doel: Docenten krijgen in deze de gereedschappen aangereikt om zelf teksten te bewerken en geschikt te maken voor woordenschatuitbreiding van cursisten die enigszins gevorderd zijn (B1) en de middelen om ervoor te zorgen dat die worodenschatuitbreiding ook beklijft. Conny Wesdijk, TU Delft - j.l.wesdijk@tudelft.nl Astrid van Laar, TU Delft 49. Beoordelen van functionele geïntegreerde taaltaken TOETSING EN EXAMINERING RENTMEESTERZAAL De examens van het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal bestaan uit functionele taaltaken waarin verschillende deelvaardigheden worden gecombineerd. Zo n geïntegreerde taken een samenvatting schrijven, een presentatie geven n.a.v. een lezing, etc. - stellen bijzondere eisen aan de beoordelingsmodellen. Tijdens de bespreken we de onlangs vernieuwde beoordelingsmodellen. Hoe kunnen we kandidaatproducten op geïntegreerde functionele taken betrouwbaar beoordelen? Doel: Deze laat de deelnemers kennismaken met het ontwikkelproces van beoordelingsmodellen bij functionele, geïntegreerde taken. We gaan samen de modellen uitproberen en proberen bij te schaven Petra Poelmans, FLOT - p.poelmans@fontys.nl Anne Kerkhoff, FLOT - a.kerkhoff@fontys.nl

14 Vrijdag 23 mei. Blok Doe meer met minder TURFZAAL Ben je op zoek naar extra lees-, luister- of woordenschatoefeningen voor in je les? Dan is de neiging vaak groot om er materiaal uit andere leergangen bij te zoeken. In deze willen we laten zien dat dat niet nodig is: aan de hand van voorbeelden zien (en ervaren) we hoe je met een paar simpele ingrepen materiaal uit je eigen leergang voor meerdere doelen kunt inzetten. Uitgangspunt is dat de oefeningen weinig voorbereidingstijd kosten. Ook gaan we zelf aan de slag en is er ruimte voor het uitwisselen van ideeën. Doel: We hopen de deelnemers te prikkelen om in hun lessen meer uit hun eigen lesmateriaal te halen. Aan het eind van de hebben de deelnemers ideeën voor werkvormen en oefeningen opgedaan die snel en makkelijk toepasbaar zijn op materiaal uit de eigen leergang. Lotte Minnema, Vrije Universiteit, VU-NT2 - lotte.minnema@vu.nl 32. ICT toolkit voor NT2-docenten NIEUWE TOEPASSINGEN/ ICT HOFZAAL Wat is er beschikbaar aan ICT-materiaal voor NT2-cursisten en docenten? In deze bundelen we de kennis van de deelnemers en maken we een ICT toolkit voor NT2-docenten. We kijken naar de verschillende NT2- vaardigheden en naar de in te zetten tools als social media, apps en microblogging. Aan het eind van de is er een toolkit die beschikbaar komt op de website van de BVNT2. Doel: Het bundelen van de kennis over ICT-toepassingen in het NT2-onderwijs, zodat er een toolkit beschikbaar komt voor de leden van de BVNT Werkgroep ICT en blended learning, BVNT2 - j.van.engen@rug.nl 25. Werken als zelfstandig ondernemer. (uitdagingen en valkuilen) ZELFSTANDIG ONDERNEMEN BATAAFSEZAAL Je hebt de stap al genomen of je overweegt dat te doen: zelfstandig ondernemer zijn in het volwassenonderwijs. Wat kan dat je opleveren, welke nieuwe vaardigheden moet je ontwikkelen, waar loop je tegenaan en voor welke dilemma s sta je soms? Drie jaar na de start van haar bedrijf De Taalvraag wil Marilene Gathier haar ervaringen delen met andere (toekomstige) ondernemers. Doel: Als deelnemer word je je bewust van de uitdagingen en valkuilen die bij het werken als zzp-er horen. Je deelt je eigen ervaringen hiermee. Je doet ook praktische kennis op over zaken als: PR, algemene voorwaarden, administratie, intervisie, etc. Marilene Gathier, De Taalvraag - marilene@detaalvraag.nl

15 Vrijdag 23 mei. Blok Het meten van opbrengsten in trainingen Nederlands op de werkvloer NEDERLANDS OP DE WERKVLOER STAFKAMER Hoe meet je het succes van je taaltraining voor arbeidsmigranten en welke vorm van toetsing past bij jouw cursus? Zowel bij werkvloergerichte trainingen als bij algemene trainingen is het belangrijk de opbrengsten zichtbaar te maken, voor de deelnemers en voor de opdrachtgever. Een geschikte toetsvorm kiezen gaat ook hand in hand met het bepalen van doelen van de deelnemers en de opdrachtgever. Doel: In deze ga je actief aan de slag. Je kiest passende toetsvormen aan de hand van casussen. Ook krijg je handreikingen om zelf toetsen te ontwikkelen en vorderingen en opbrengsten te meten Bregje Kaars Sijpestein, ITTA - bregje.kaarssijpesteijn@itta.uva.nl 8. Taalbewust beroepsonderwijs: vijf vuistregels voor effectieve didactiek in (v)mbo TAAL(BELEID) IN MBO/HBO UITHOFZAAL De vuistregels van taalbewust beroepsonderwijs helpen je om motiverende en effectieve lessen te geven in het (v)mbo. Je draagt daardoor de lesstof beter over en je ondersteunt de leerlingen bij het begrijpen van (opleidings)teksten, bij hun schrijftaken, presentaties en gesprekken. Deze aanpak versterkt de samenwerking tussen docenten Nederlands en beroepsvakdocenten. Doel: In deze maak je op actieve wijze kennis met de vuistregels en passen we de vuistregels toe op voorbeelden uit de lespraktijk. Dit doen we met hulpmiddelen uit het boekje Taalbewust Beroepsonderwijs Inge van Meelis, ITTA, Universteit van Amsterdam - inge.vanmeelis@itta.uva.nl Tiba Bolle, ITTA, Universteit van Amsterdam - tiba.bolle@itta.uva.nl 4. Differentiatie: een kwestie van taken tunen. HEERENZAAL Door spreek- en schrijftaken te 'tunen' op competentie, autonomie en verbondenheid, sluiten die meer aan bij de motivatie van de cursist. De differentiatie bestaat erin dat taken worden aan- of uitgekleed. Je kan ze meer of minder complex maken (= competentie), je kan de cursist meer of minder keuzevrijheid geven (= autonomie) en je kan de verbondenheid met onderwerp of medecursisten opkrikken. In de wordt een kader geschetst en worden een aantal taken getuned. Doel: De deelnemers krijgen spreek- en luistertaken die getuned kunnen worden. Ze krijgen voorbeelden van dat tunen, denken mee en geven suggesties en gaan tenslotte zelf aan de slag: ze voeren een spreektaak en twee schrijftaken uit en ze krijgen de opdracht die in een klein groepje te gaan tunen Jan Strybol, BVNT2 / Het Perspectief Gent - janstrybol@hotmail.com

16 Overzicht blok 3 vrijdag 23 mei grote lezing DONKZAAL HEERENZAAL TIENDENZAAL DONKZAAL HEERENZAAL TIENDENZAAL BOVENDONKZAAL DOMINEEZAAL RENTMEESTERZAAL STAFKAMER TURFZAAL UITHOFZAAL Taalbeleid als opdracht - Over theorie en praktijk van taalbeleid in een lerarenopleiding Anne Kerkhoff (Fontys Lerarenopleiding Tilburg) 3. Van Amsterdam naar Rotterdam Henk Noorland (Instituut voor Nederlands Taalonderwijs en Taaladvies, UvA) 40. Onder voorbehoud: KNS in Nederland: de stand van zaken Mirna Pit (Bureau ICE) & Elwine Halewijn (ITTA) 11. Een app voor verstaanbaar spreken Margreet Verboog (Verstaanbaar spreken) & Lieske Ader 19. Woordposters in de klas Moniek Vis & Ljiljana Vulinovic (Hogeschool van Amsterdam ) 24. Herziening Welkom in NL, KNS Marilene Gathier (De Taalvraag) 64. Maak uw eigen Taalmenu! Ed Kniesmeijer (Stichting Taalmenu) 60. Luistervaardigheid op B2 Joke Olie & Nicky Heijne (Instituut voor Nederlands Taalonderwijs en Taaladvies, UvA ) 57. Anders leren met je rechterhersenhelft Monique Boogaard (Talent in Onderwijs) 22. Taalspelletjes in de NT2 klas Helga van Loo & Leen Verrote (Instituut voor Levende Talen, KU Leuven) 31. NodO+ taalcoaching op de opleidingsvloer Nele van Mieghem (Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB) 38. Beoordelen we geschreven en getypte producten anders? Haas de Groot (Bureau ICE) 9. Taalleren in de vaklessen in de ISK - teambreed werken aan taalontwikkeling Lies Alons & Petra Popma (ITTA) 42. Introductiecursus Nederlandse literatuur voor hoger opgeleide NT2-leerders Drs. R.W.H. Ohlsen & Drs. J. v. Engen (Talencentrum Rijksuniversiteit Groningen)

17 Vrijdag 23 mei. Blok 3. Taalbeleid als opdracht. Over theorie en praktijk van taalbeleid in een lerarenopleiding. GROTE LEZING Fontys Lerarenopleiding Tilburg wil kleurrijke leraren opleiden voor kleurrijke scholen. Dat vraagt om een actief taalbeleid. Waarschijnlijk zijn veel van de vragen waar wij in de praktijk tegenaan lopen, herkenbaar voor collega s in andere beroepsopleidingen, in mbo en hbo. Hoe taalvaardig moeten studenten zijn om met succes een lerarenopleiding te volgen? Is elke NT2-leerder zonder staatsexamendiploma NT2-II als startbewijs, kansloos? Hoe maak je een drieslag, of eigenlijk een vierslag taal bij het opleiden van leraren? Hoe verhoudt het ERK zich in de praktijk tot het Refka? Is 4F, het landelijk afgesproken eindniveau van de lerarenopleiding, gelijk aan C1? En moet dat eindniveau echt voor iedereen hetzelfde zijn? Hoe kunnen we dat valide en betrouwbaar beoordelen? Wie zijn eigenlijk de aangewezen beoordelaars? In deze lezing geef ik een kijkje in de taalkeuken van onze lerarenopleiding en bespreek ik de vragen waarmee we ons bezighouden. Anne Kerkhoff, Fontys Lerarenopleiding Tilburg 40. Onder voorbehoud: KNS in Nederland: de stand van zaken INBURGERING/ ONTHAAL DONKZAAL In 2013 zijn de eindtermen KNS (Kennis van de Nederlands Samenleving, onderdeel van het inburgeringsexamen) bekeken op aansluiting bij de steeds veranderende doelgroep inburgeraars. Dit heeft geleid tot een aanpassing van de eindtermen. Bij de herziene eindtermen zijn ook nieuwe items gemaakt. In 2014 zullen deze in het examen KNS gaan verschijnen. Projectleider Mirna Pit en Elwine Halewijn praten u bij over deze nieuwe ontwikkelingen. Doel: Aan het eind van de zijn de deelnemers op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen van het onderdeel KNS van het inburgeringsexamen Mirna Pit, Bureau ICE - mpit@bureau-ice.nl Elwine Halewijn, ITTA 19. Woordposters in de klas TIENDENZAAL Werken met woordposters helpt bij de woordenschatontwikkeling van studenten. We laten enkele voorbeelden van woordposters zien, zowel van docenten als van NT2-leerders. Ook vertellen we hoe de woordposters in de les worden gebruikt en hoe ze helpen bij het uitbreiden en inslijpen van de woordenschat. Doel: De deelnemers weten na afloop hoe zij zelf een goede woordposter kunnen maken en hoe zij dat hun studenten kunnen laten doen. Bovendien weten zij hoe zij woordposters in de les kunnen gebruiken en kennen ze een aantal oefeningen om woorden te herhalen. Moniek Vis, Hogeschool van Amsterdam - m.vis@hva.nl Ljiljana Vulinovic, Hogeschool van Amsterdam - l.vulinovic@hva.nl

18 Vrijdag 23 mei. Blok Een app voor verstaanbaar spreken LOGOPEDIE EN UIT- SPRAAK HEERENZAAL Wat doe je met die ene Chinees in de groep die geen R kan zeggen? En die Arabier die steeds de P en de B door elkaar haalt? We bespreken de mogelijkheid om iedere cursist met zijn /haar eigen zwakke punten te laten oefenen met behulp van apps. voor de verstaanbaarheid op smartphone of tablet. Doel: Na afloop weten de deelnemers wat ze kunnen verwachten van de uitspraakapps, en hoe ze deze optimaal kunnen inzetten in groepslessen Margreet Verboog, Verstaanbaar spreken - mverboog@xs4all.nl Lieske Ader,- lader@hetnet.nl 64. Maak uw eigen Taalmenu! NIEUWE TOEPASSINGEN/ ICT HEERENZAAL NT2taalmenu.nl kan wel een opknapbeurt gebruiken, zowel technisch als inhoudelijk. Dat is echter zo veel werk, dat we uw hulp goed kunnen gebruiken. Bent u die collega die ons kan helpen met het leveren van goed lesmateriaal, het deelnemen aan de redactieraad of het meebouwen aan de site (Joomla of Wordpress)? Kom dan naar de presentatie! Doel: Enthousiaste collega s vinden die een actieve bijdrage willen leveren aan nt2taalmenu.nl Ed Kniesmeijer, Stichting Taalmenu - nt2taalmenu@hotmail.com 60. Luistervaardigheid op B2 LUISTERVAARDIGHEID OP B2 TIENDENZAAL In deze willen we NT2-docenten handvatten bieden voor een effectieve didactische aanpak van de luistervaardigheid op B2-niveau, waarbij we ook aandacht besteden aan het trainen van de verstavaardigheid. We laten verschillende werkvormen zien, maar we concentreren ons op de luistervaardigheid die vereist is om met succes het onderdeel Luisteren van het Staatsexamen NT2 Programma II af te leggen. Doel: Het doel is te demonstreren hoe je op een effectieve en inspirerende wijze luistervaardigheid op B2 kunt trainen, waarbij we ons vooral richten op de strategieën die nodig zijn voor het Staatsexamen Luisteren, dat sinds enige jaren digitaal wordt afgenomen. Joke Olie, Universiteit van Amsterdam, Instituut voor Nederlands Taalonderwijs en Taaladvies - j.f.olie@uva.nl Nicky Heijne, Universiteit van Amsterdam, Instituut voor Nederlands Taalonderwijs en Taaladvies - N.C.Heijne@uva.nl

19 Vrijdag 23 mei. Blok Herziening Welkom in NL, KNS PRESENTATIE NIEUW MATERIAAL INBURGERING DONKZAAL De succesvolle KNS-methode Welkom in Nederland is onlangs herzien: bij de methode zijn nu ook oefeningen voor het nieuwe inburgeringsexamen lezen, luisteren en schrijven. Daarnaast is de methode geactualiseerd en de website vernieuwd. Van deze herziene methode wordt een presentatie gegeven. Doel: Docenten maken kennis met de hernieuwde methode Welkom in Nederland. Ze kunnen ontdekken of deze methode kan worden ingezet voor hun deelnemers, eventueel ook voor hoger opgeleiden die met veel zelfstudie het inburgeringsexamen willen halen. Marilene Gathier, De Taalvraag - marilene@detaalvraag.nl 57. Anders leren met je rechterhersenhelft BOVENDONKZAAL Het rechterhersenhelftdenken (visueel-ruimtelijk) is in ons taalonderwijs sterk onderbelicht. De methoden bestaan voornamelijk uit het stap-voor-stap opbouwen van (woord)kennis en taalstructuren, en veel herhaling om het geleerde te verankeren: dit spreekt vooral de linkerhersenhelft aan en is voor degenen die primair hun rechterhersenhelft inzetten, moeilijk te volgen. Zij leren associatief in plaats van stap-voor-stap. Zij hebben overzicht en verbanden nodig en haken af als er veel herhaald wordt. Hoe kunnen we de lesstof interessant en toegankelijk maken voor deze groep? Doel: Je krijgt inzicht in de werking van de linker- en rechterhersenhelft en in je eigen leervoorkeur. Je leert - met zelf meegebrachte lesstof - de vertaalslag maken naar werkvormen die geschikt zijn voor rechterhersenhelftleerders Monique Boogaard, Talent in Onderwijs - monique@talentinonderwijs.nl 42. Introductiecursus Nederlandse literatuur voor hoger opgeleide NT2-leerders UITHOFZAAL Nt2-leerders die het Staatsexamen Nt2 II met succes hebben afgelegd of die op niveau B2 of hoger zitten, oefenen in de Introductiecursus lees-, schrijf- en spreekoefeningen aan de hand van prozateksten en gedichten. In de werken de deelnemers met een poëzieopdracht. In drietallen bespreken de deelnemers welke thematiek er in de gedichten wordt behandeld. Ten slotte presenteert elk groepje zijn bevindingen. Doel: In de wordt, door in groepjes met gedichten bezig te zijn, duidelijk hoe hoger opgeleide Nt2-leerders werken aan het vergroten van de spreek-, lees-, en luistervaardigheid en tegelijkertijd kennis opdoen van de Nederlandse literatuur en de Nederlandse cultuur. Drs. R.W.H. Ohlsen, Talencentrum Rijksuniversiteit Groningen - r.w.h.ohlsen@rug.nl Drs. J. v. Engen, Talencentrum Rijksuniversiteit Groningen - j.van.engen@rug.nl

20 Vrijdag 23 mei. Blok Beoordelen we geschreven en getypte producten anders? TOETSING EN EXAMINERING STAFKAMER Tegenwoordig worden steeds meer schrijfproducten op de computer uitgewerkt. Ook de Staatsexamens NT2 Schrijven worden sinds 2013 deels digitaal afgenomen. Heeft dat effecten op de beoordeling van deze producten? En zo ja, wat zijn dan die effecten? Bureau ICE heeft hier onderzoek naar gedaan. Wij delen de resultaten van dat onderzoek met u. Daarna gaan we aan de slag met beoordelen. Doel: Aan het eind van de hebben de deelnemers ervaren of zij getypte producten anders beoordelen dan handgeschreven producten. Zij hebben handvaten gekregen hoe zij hun beoordeelgedrag (eventueel) zo kunnen bijstellen dat hun beoordeling eerlijk en betrouwbaar is. Haas de Groot, Bureau ICE - hdgroot@bureau-ice.nl 31. NodO+ taalcoaching op de opleidingsvloer NEDERLANDS OP DE WERKVLOER RENTMEESTERZAAL VDAB, de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling, ontwikkelde een toolbox Nederlands op de Opleidingsvloer: scenario s met concrete acties en opvolginstrumenten voor cursist en vakdocent. Daarmee brengen we taalgericht vak-onderwijs in de praktijk in beroepsopleidingen. Zo wordt taalcoaching mogelijk tijdens de vakles. Een korte presentatie maakt je wegwijs in de methodiek en daarna ga je aan de slag met het materiaal uit de toolbox. Doel: De deelnemers kunnen het verband uitleggen tussen NodO+, taalgericht vakonderwijs en taalcoaching. De deelnemers leren de instrumenten in de NodO-toolbox kennen. De deelnemers vinden gepaste acties in de toolbox NodO+ aan de hand van praktijkcases. Nele van Mieghem, Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB) - nele.vanmieghem@vdab.be 22. Taalspelletjes in de NT2 klas DOMINEEZAAL Spelvormen kunnen niet alleen een positief effect hebben op de taalverwerving, maar ook op de sfeer in de klas waardoor cursisten onbewust taal leren en gemotiveerd blijven. We tonen en testen in de verschillende spelvormen voor NT2-leerders vanaf A2-niveau. De spelletjes zijn niet alleen geschikt om grammatica en woordenschat op een leuke manier te trainen maar ook om luisteren en spreken op een natuurlijke manier te oefenen. Doel: Na deze zien de deelnemers de voordelen van spelletjes in de taalklas en zijn ze geprikkeld om zelf aan de slag te gaan met allerlei speelse werkvormen Helga van Loo, Instituut voor Levende Talen, KU Leuven - Helga.vanloo@ilt.kuleuven.be Leen Verrote, Instituut voor Levende Talen, KU Leuven - Leen.verrote@ilt.kuleuven.be

21 Vrijdag 23 mei. Blok Taalleren in de vaklessen in de ISK teambreed werken aan taalontwikkeling ISK/OKAN TURFZAAL Wat kunnen vakdocenten doen zodat ISK-leerlingen ook in de vaklessen (wiskunde, biologie, maatschappijleer,..) actief bezig zijn met taalleren? Hoe doe je dat als vakdocent? Hoe zorg je dat de leerlingen taal leren aan de hand van de vakles? Hoe maak je het lesmateriaal taaltoegankelijk? En hoe kunnen NT2-docenten en vakdocenten samenwerken? In deze gaat u zelf aan de slag met een vaktekst. En krijgt u tips voor teambreed werken aan taalontwikkeling in de ISK. Doel: Opfrissen en uitbreiden van kennis van NT2-docenten en vakdocenten: hoe werk je aan taalontwikkeling in vaklessen? Lies Alons, ITTA - lies.alons@itta.uva.nl Petra Popma, ITTA - petra.popma@itta.uva.nl 3. Van Amsterdam naar Rotterdam In deze muzikale staan liedjes over Amsterdam en Rotterdam centraal. Wat zeggen de teksten ons over de geschiedenis, de cultuur, de taal en de sfeer van beide steden? Mokum en Rotjeknor in beeld en geluid. Doel: De deelnemers aan de krijgen een idee hoe liedjes, gedichten en schilderijen in de NT2 les kunnen worden gebruikt om informatie over de twee grootste Nederlandse steden te presenteren Henk Noorland, Instituut voor Taalonderwijs en Taaladvies (INTT), UvA - h.a.noorland@uva.nl

22 Overzicht blok 4 zaterdag 24 mei grote lezing BATAAFSEZAAL BOVENDONKZAAL DOMINEEZAAL DONKZAAL HEERENZAAL RENTMEESTERZAAL STAFKAMER TIENDENZAAL TURFZAAL UITHOFZAAL HOFZAAL ronde tafel Een goed verstaander heeft maar een half woord nodig Ghislaine Giezenaar & Mirjam Ernestus (Radboud Universiteit) 15. Nederlands op niveau - de compleet herziene editie Berna de Boer & Ronald Ohlsen (Talencentrum Rijksuniversiteit Groningen) 50. Assessment competent NT2-docent, juist nu! Annet Berntsen (Hogeschool Utrecht, Instituut Archimedes) & Anette Hurkmans (Fontys Lerarenopleiding) 1. Blended learning met Start.nl Katja Verbruggen & Welmoed Hoogvorst (Talencentrum Universiteit Maastricht) 6. Leersucces in vmbo-mbo: website met tips en leermiddelen voor taal/beleid Petra Popma (ITTA) & Lies Alons (ITTA) 54. Prestatiebeloning in het taalonderwijs: motiveren Conny Wesdijk & Sonja van Boxtel (TU Delft) 17. Dutch++ Gabri van Sleeuwen & Nadine Timmermans (Tilburg University, Language Center) 43. Leren zonder docent, is dat efficiënt? Margreet Kwakernaak (Suitcase talen) 29. Woorden leren - cursisten actief - Project The European Flame Elwine Halewijn & Jan Strybol (BVNT2) 33. Stand van zaken van ICT-toepassingen in het NT2-onderwijs Werkgroep ICT en blended learning (BVNT2) 62. Lesgeven via Skype Elisabeth van Dorp & Anja Kriek (SIPI) 44. NT2 taalspel, spelen met grammatica Saarein te Brake (Taal in Oost)