Bijlage C: Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het curriculum voor de postpropedeutische fase

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bijlage C: Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het curriculum voor de postpropedeutische fase"

Transcriptie

1 Bijlage C: Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het curriculum voor de postpropedeutische fase Curriculum overzicht postpropedeutische fase Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek In de hoofdstukken hieronder worden de curriculum overzichten getoond voor de verschillende cohorten. Zie voor overgangsregelingen rondom het nieuwe curriculum ook bijlage D. Opmerkingen m.b.t te verwachten wijzigingen. Met de inhoudelijke keuzes en wijzigingen die de opleiding de komende jaren zal doorvoeren op het gebied van het curriculum, zal binnen de kaders van de BOKS, het vakkenpakket mogelijk gedurende het komende schooljaar al wijzigingen ondergaan. Deze vakken zullen zich in pilot fase bevinden. In voorkomende gevallen zal, als dit negatieve gevolgen heeft voor studenten, de examencommissie naar redelijkheid en billijkheid hierover een beslissing nemen. Postpropedeutische Fase Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Jaar 2 opleiding BML cohort Periode 1 Periode 2 Periode 3 Periode 4 Techn. Analytische Chemie Keuzevak Studievaardigheden Inform./program EC 3 EC 3 EC 3 EC Statistiek Chromatografie Engels Analytische Chemie 4 3 EC 3 EC 3 EC 3 EC Chemometrie Immunochemie Analytische Chemie Moleculaire regressie 2 biologie 1 3 EC 3 EC 3 EC 3 EC Biobased Materialen (pilot) Biochemie praktijk Literatuuronderzoek Scheikunde praktijk SP 7/8 3 EC 3 EC 3 EC DNA techniek Methodenvalidatie Hematologie (SP5) 3 EC 3 EC 3 EC 6 EC 1

2 Jaar 3 opleiding BML cohort Periode 1 Periode 2 Periode 3 Periode 4 MINOR Duurzame MINOR Duurzame Kunststoffen A Kunststoffen B Chemometrie/ Kalibratie Methodisch Werken Polymeerchemie MINOR Chemie MINOR BML Fysische chemie Enzymkinetiek 3 EC 3 EC 3 EC 3 EC 3 EC Competentie Optimalisatie Biopolymeren Moleculaire gericht leren AC: NMR biologie 3 3 EC 3 EC 3 EC 3 EC 3 EC Bioinformatica Materialen en Duurzaamheid Toegepast Chemische Biomedische polymeer chemie Onderzoek Technologie Research 3 EC 3 EC 3 EC 3 EC 3 EC Moleculaire Biologie 2 Massa spectrometrie (+IR) LCA KILO 1 KILO 1 3 EC 3 EC 3 EC 3 EC 3 EC Immunologie 1 Immunologie 2 Eindopdracht KILO 2 KILO 2 3 EC 3 EC 3 EC 15 EC 3 EC 3 EC Jaar 4 opleiding BML (cohort ) Periode 1 Periode 2 Periode 3 Periode 4 Stage Stage Afstuderen Afstuderen 30 EC 30 EC 2

3 Toetsmatrijs postpropedeutische fase Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek In deze bijlage is de toetsmatrijs voor de postpropedeutische fase Chemie opgenomen. In deze matrix staat aangegeven welke toetsvorm in de verschillende bouwstenen worden gebruikt. In verband met de ontwikkeling van het nieuwe curriculum kan het zijn dat onderstaande overzichten nog niet volledig zijn of op detail niveau bijgesteld worden. Zie voor de meest recente informatie de bouwsteenboeken van de individuele bouwstenen voor de meest actuele informatie van dat studiejaar. Toelichting: A P S M Pa Po B1 B2 Authentieke opdracht Practicum/Rapportage Schriftelijke toets Mondelinge toets Participatie Portfolio Beroepsoriënterende stage Beroepsopleidende stage 3

4 Onderwijseenheden VBA Programmeren Statistiek Chemo metrie regressie Biobased Materialen (pilot) DNA techniek Analy tische Chemie 1 Chromato grafie Immuno chemie Biochemie praktijk Methodenvalidatie Keuzevak Engels Analytische Chemie 2 Biochemie 2 Hematologie Studievaardigheden 3 Analy tische Chemie 4 Moleculaire biologie 1 Scheikunde praktijk SP 7/8 Toetsmatrijs BML: jaar 2 Jaar 2 periode 1 Jaar 2 periode 2 Jaar 2 periode 3 Jaar 2 periode 4 Competenties 1 Onderzoeken P P P P P P P 2 P P P P P P P 4 Beheren/coördineren P P P P P p 5 P P P P p 6 doceren / coachen P P P P p 7 P P P P P 8 P P P P p P P Po P P Body of Knowledge and Skills Vakinhoud S S S S S S S S S S S S S S S S S 4

5 Onderwijseenheden Chemometrie/kalibratie Competentiegericht leren Bioinformatica Moleculaire biologie 2 Immunologie 1 Methodisch werken Optimalisatie Materialen en Polymeerchemie Massaspectrometrie Immunologie 2 Open Minor Vrije Minor Duurzame Kunststoffen A Duurzame Kunststoffen B chemie B&ML Stage, incl. Arcom Afstuderen Jaar 3 periode 1 Jaar 3 periode 2 Jaar 3 periode 3 Jaar 3 periode 4 Jaar 4 Toetsmatrijs BML: jaar 3 en 4 keuzeminoren keuzeminoren Competenties 1 Onderzoeken P P P P P P P 2 P P P P P P P 4 Beheren/coördineren P P P P P P P 5 P P P P P P P 6 P P P P P P P 7 P P P P P P P 8 P P P P P P P P P P P P P P P Body of Knowledge and Skills Vakinhoud S S S S S S S S S S S S S S S 5

6 Vakbeschrijvingen Postpropedeutische fase Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek VBA Programmeren Bouwsteen VBA Programmeren 3EC / 84 SBU Anniek Bruins Periode 2.1 In ontwikkeling Competenties I I Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: Het met VBA ontwikkelde programma zodanig gebruiken dat diverse methoden van de regressie berekening met behulp van het programma geautomatiseerd worden verkregen waarbij de herkomst en uitkomst van de berekeningen kunnen worden herleid, gecontroleerd en geëvalueerd alsmede in een grafiek worden getoond. Het documenteren van de onderzoeksbevindingen door middel van gebruik van het ontwikkelde VBA programma. Verplichte voorkennis Kennis van het programma Excel van Microsoft op algemeen niveau. Open bronnen, boekwerken en voorbeelden. Inleveren van een eindopdracht hetzij individueel, hetzij in vooraf samengestelde groepsvormen. a. Een programma dat wordt beoordeeld op basis van scoring rubrics; b. Een correcte regressie berekening die op basis van het programma is verkregen. 6

7 Statistiek Bouwsteen Statistiek 3 EC Anniek Bruins Periode 2.1 -systematische en toevallige fouten -Het doorwerken van toevallige fouten -Betrouwbaarheidsintervallen -Het verwerpen van uitbijters -Significante toetsen -Schatten van standaard deviaties -Variantieanalyse Competenties: I Na afloop van de cursus zal men in staat moeten zijn om op een juiste wijze statistische technieken toe te passen op een laboratorium voor zowel routine analyses danwel op een onderzoekslaboratorium. Voorkennis Ervaring : Excel, Matlab en SPSS Literatuur Chemometrie J.P.M. Andries A.B. de Vries 2e editie Alle soorten van elektronisch rekentuig Schriftelijke toets 55,0% score 7

8 Onderzoeken Chemometrie en Regressie Bouwsteen Regressie Chemometrie 3 EC Cor Meijer Periode 2.1 Bij kalibratie wordt de relatie bepaald tussen een gemeten respons en de hoeveelheid of concentratie van één of meerdere componenten. Belangrijk bij kalibratie is het kiezen van een goed model, het opzetten van een geschikt design en de invloed daarvan op de betrouwbaarheid van de resultaten. Competenties: I Na afloop van de cursus zal men in staat moeten zijn om een kalibratie optimaal te plannen en uit te voeren en kunnen de resultaten kritisch worden beoordeeld. Voorkennis Statistiek (t-toets F-toets ANOVA) + Matrixalgebra Ervaring : Excel, Matlab en SPSS Literatuur Chemometrie J.P.M. Andries A.B. de Vries 2e editie Alle soorten van elektronisch rekentuig Schriftelijke toets 55,0% score 8

9 Biobased Materialen Bouwsteen Biobased Materialen (pilot) 3EC / 84 SBU De ontwikkelingen in industrie en onderzoek op het gebied van biobased materialen, en in het bijzonder biobased plastics, neemt de laatste jaren een grote vlucht. De Biobased Economy is dan ook niet meer weg te denken. Dit hoofdstuk geeft voorbeelden van onderzoek/toepassingen in de Biobased Economy. Het is een kennismaking om de student te helpen een keuze te maken voor de richting BML vs Chemie. Competenties Niveaus Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: Het doel van deze module is primair oriënterend van aard. Getracht wordt om een beeld te schetsen van het werkgebied in de Biobased Economy hiervan worden als voorbeelden omzettingen van groene grondstoffen naar biobased materialen bestudeerd. Na bestudering moet je: In enkele zinnen kunnen weergeven wat de Biobased Economy is. Het begrip bioplastic kunnen omschrijven en kunnen aangeven wat de verschillen zijn met plastics gemaakt uit olie. Biomassa kunnen definiëren. Uit kunnen leggen wat biorefinery is. Welke factoren effecten hebben op de ontsluiting van biomassa kunnen benoemen. De verschillen in structuur van zetmeel en cellulose kunnen omschrijven en hoe men deze polymeren met behulp van enzymen kan afbreken. Kunnen uitleggen hoe men suikerbepalingen kan uitvoeren en wat hiervan het principe is. De werking van fermentatie kunnen uitleggen. Een beschrijving kunnen geven hoe men melkzuur na een fermentatieproces kan winnen. Een omschrijving kunnen geven wat enantiomeren zijn. Aan kunnen geven hoe men melkzuur chemisch kan omzetten in polymelkzuur (PLA). Schematisch kunnen beschrijven hoe een esterreactie tussen een (di)zuur en een alcohol plaatsvindt. Aan kunnen geven wat de eigenschappen zijn van (bio)plastics en hoe men deze kan meten. 9

10 Verplichte voorkennis Geen Gewone rekenmachine Schriftelijke toets en praktijkverslagen In ontwikkeling 10

11 Onderzoeken Beheren/ coördineren Adviseren in en begeleiden/ doceren/coachen Leiding geven/ DNA Techniek Bouwsteen DNA Techniek 3EC / 84 SBU Rens van Leeuwen Periode 2.1 ATGC, basen, fosfaat-backbone tripletten, mrna, trna, aminozuren. Met andere woorden genetica. En deze keer even geen dominante- en recessief allelen maar DNA in basic. Hoe ziet het er uit, hoe codeert het, wat zijn mutaties en in de praktijk; hoe kan ik DNA aantonen en isoleren. Hoe kan ik DNA knippen en plakken? Deze bouwsteen vormt het fundament voor de bouwstenen moleculaire biologie. Competenties II II I II Na afloop van deze bouwsteen kan de student: - Uitleggen hoe genetische informatie vertaald wordt naar eiwitten - Uitleggen wat de bouwstenen zijn van DNA. - Een DNA electroforese-experiment uitvoeren - Een restrictieanalyse maken - DNA isoleren uit ui of kiwi - Zowel zelfstandig als in een team onderzoekslijnen uitzetten, onderzoek beheren, werkbesprekingen houden Verplichte voorkennis Eindniveau Havo n.v.t. Schriftelijke toets +schriftelijke rapportage 55,0% score 11

12 Analytische Chemie 1 Bouwsteen Analytische Chemie 1 3 EC Anniek Bruins Periode 2.2 FUNDAMENTALS OF ANALYTICAL CHEMISTRY is known for its readability combined with a systematic, rigorous approach that characterizes this classic text. Extensive coverage of the principles and practices of quantitative chemistry ensures suitability for chemistry majors. These award-winning authors include applications throughout industry, medicine, and all the sciences. The text s new design and wealth of new photographs by renowned chemistry photographer Charlie Winters serve to reinforce student learning through dynamic visuals. Reflecting the increased emphasis of spreadsheets as a tool in analytical chemistry, this new edition adds an additional chapter, new problems and a new supplement, EXCEL APPLICATIONS FOR ANALYTICAL CHEMISTRY, that integrate this important aspect of the study of analytical chemistry into its already rich pedagogy. In addition, the INTERACTIVE ANALYTICAL CHEMISTRY CD-ROM, enhances conceptual understanding through hands-on integrated multimedia interactivity. Competenties I - Het opzetten en toepassen van een concentratiemodel - Part I: TOOLS OF ANALYTICAL CHEMISTRY. 2. Chemicals, Apparatus, and Unit Operations of Analytical Chemistry. 3. Using Spreadsheets in Analytical Chemistry. 4. Calculations Used in Analytical Chemistry. 5. Errors in Chemical Analyses. 6. Random Errors in Chemical Analysis. 7. Statistical Data Treatment and Evaluation. 8. Sampling, Standardization and Calibration. Part II: CHEMICAL EQUILIBRIA. 9. Aqueous Solutions and Chemical Equilibria. 10. Effect of Electrolytes on Chemical Equilibria. 11. Solving Equilibrium Problems for Complex Systems. Voorkennis 12

13 Case Ware(n)onderzoek Literatuur Fundamentals of Analytical Chemistry Skoog and West 8e edition Spectrometrische Analysetechnieken Dr Ir MTC de Loos-Vollebregt Organic Chemistry Paula Yurkanis Bruice 5e edition Alle soorten van elektronisch rekentuig Schriftelijke toets 55,0% score 13

14 Chromatografie Bouwsteen Chromatografie 3EC / 84 SBU Raymond Gommers Periode 2.2 In de analytische chemie is chromatografie een onmisbaar onderdeel. Het staat naast spectrometrie naast de andere hoofdgroep van analytische instrumenten die de (bio)chemisch onderzoeker op ieder laboratorium (en ook daarbuiten) zal aantreffen. Een goed inzicht van de mogelijkheden die de chromatografie te bieden heeft is onontbeerlijk voor de (bio)chemicus op HBO niveau. Chromatografie maakt het mogelijk om losse componenten van een mengsel te analyseren. Daarbij moet een keus worden gemaakt tussen GC en HPLC en een schare aan kolommen en detectoren, die op een optimale wijze worden ingezet door de HBO chemicus via methodeontwikkeling. Competenties I Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: 1. Wat scheiding is. 2. Dat chromatografie ook scheiding is. 3. Hoe de kansverdeling tussen twee fasen leidt tot de normaalverdeling voor de pieken van componenten. 4. Hoe alle variabelen die het chromatografische proces beïnvloeden met elkaar samenhangen. Wat hun belang is en hoe e.e.a. kan worden ingesteld tot een optimale methode. 5. Welke detector types er bestaan en wat daarvan de sterke en zwakke punten zijn. 6. Welke soorten kolommen er zijn en waarbij je die toepast. Verplichte voorkennis Scheikunde 1, spectrometrie en Analyse uit de propedeuse - Schriftelijke toets Minimaal een 5,50 14

15 Immunochemie Bouwsteen Immunochemie (OLSSR2) 3EC / 84 SBU Femke Tamminga Periode 2.2 Deze bouwsteen is dient als nadere kennismaking met de richting Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (BML) om de student te helpen een keuze te maken voor de richting BML vs Chemie halverwege het tweede studiejaar. De theorie laat de student kennismaken met de immunologie die in de richting BML een verdiepend vervolg krijgt. Ook gaat de student aan de slag met technieken op het laboratorium: immunochemische technieken, waarmee bijvoorbeeld antigeen en antilichaam geïdentificeerd of gekwalificeerd kan worden. Wanneer de student de theorie en praktijk interessant vindt, kan dit een (extra) reden zijn om na deze periode definitief voor de richting BML te kiezen. Competenties I Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: - Een definitie geven van de begrippen die in deze bouwsteen worden gebruikt - De functies van de verschillende immuuncellen benoemen - De functies van de verschillende subklassen Ig-klassen benoemen - In eigen woorden beschrijven wat het verschil is tussen aangeboren en verworven afweer - In eigen woorden beschrijven wat het verschil is tussen humorale en cellulaire afweer - In grote lijnen het pad beschrijven van de humorale immuunreactie - Een antilichaam tekenen, de onderdelen benoemen en de functies van de onderdelen in eigen woorden beschrijven - De resultaten van een bloedgroepentest interpreteren - Het patroon van antilichaamconcentratie na immunogene stimulatie verklaren - De verschillende immunochemische testen die behandeld worden beschrijven en de toepassing benoemen. - Een voorbeeld geven van een auto-immuunziekte en toelichten - De praktijktesten in deze bouwsteen correct uitvoeren en verwerken in een verslag Verplichte voorkennis - Geen 15

16 Schriftelijke toets, opdrachten en practicumverslagen Minimale score van 5,50 op alle deelcijfers 16

17 Biochemie Praktijk Bouwsteen Biochemie Praktijk 3EC / 84 SBU Rens van Leeuwen Periode 2.2 In ontwikkeling Competenties II II I I I I II Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: - Zowel zelfstandig als in een team onderzoekslijnen uitzetten, onderzoek beheren, werkbesprekingen houden Eiwit isoleren met aandacht voor opbrengst en zuiverheid Verplichte voorkennis Biochemie 1 alles Schriftelijke toetsen +schriftelijke rapportage 55,0% score 17

18 Methodenvalidatie (SP5) Bouwsteen Methodevalidatie SP-5 3 EC Anniek Bruins Periode 2.2 In deze case worden voor een aantal bestaande SOP s een validatie onderzoek uitgevoerd. Hiertoe worden deze SOP s vooraf goed doorgesproken om zo goed mogelijk te anticiperen op mogelijke foutenbronnen. Met behulp van P.M.E. wordt de te verwachten fout vooraf berekend en achteraf statistisch bepaald; verschillen dienen te worden verklaard. Competenties: I Deze case heeft als belangrijkste doelstelling de HLO-student basisvaardigheden te doen laten verwerven op het gebied van (on)juistheid en precisie. Een bepaling heeft niet alleen een resultaat maar ook een marge. Hoofdstukken case (Titel) Onderwerpen in trefwoorden SOP 1 SOP 2 Validatie (On)juistheid en Precisie Voorkennis Propedeuse Literatuur Practicum handleiding SP-5 Hulpmiddelen Alle soorten van elektronisch rekentuig Voortgang tijdens praktijk wordt mondeling en met tussenrapportages geevalueerd 100% score 18

19 Keuzevak Bouwsteen Keuzevak 3EC Periode 2.3 Tijdens het keuzevak kunnen studenten zich verbreden en verdiepen in een specifiek onderwerp dat gerelateerd is aan de domeincompetenties van de hoofdfase van de opleidingen of, algemener, voldoet aan de algemene HBO competenties Studenten specialiseren zich in een onderwerp van interesse en geven daarmee hun eigen profiel meer inhoud en diepgang. Aan het keuzevak zijn specifieke instapeisen verbonden, zie verplichte voorkennis. Het keuzevak geeft de student de mogelijkheid eigen kleur en smaak aan het onderwijsprogramma te geven. Voor verdiepen of verbreden van competenties, al naar gelang de persoonlijke leerwensen en leerdoelen van de student, biedt het volgen van een keuzevak een verrijking. Specifieke benoeming in de cijferlijst of in het portfolio kan gunstig zijn voor zijn carrière mogelijkheden. organisatie De student zoekt een 3EC cursus binnen Stenden of buiten Stenden. Denk hierbij aan een vak binnen de opleidingen die je niet hebt gedaan en die niet in jouw profiel voorkomt. Of ga shoppen bij andere opleidingen binnen Stenden. Een 3 EC cursus bij informatica bijvoorbeeld. Denk er aan dat je niet overal toelaatbaar bent ivm het ontbreken van voorkennis. Je kunt ook bij de universiteit kijken of daar een cursus wordt aangeboden die je leuk lijkt. Deelname kan vaak wel alhoewel de organisatie wat meer voeten in aarde heeft. Voor deelname aan het keuzevak moet de student de periode voorafgaand aan de wens tot volgen van het keuzevak een afspraak maken met de docent die het meeste raakvlakken heeft met het onderwerp van interesse. Samen met de docent maakt de student een voorstel voor invulling. Dit resulteert in een schriftelijke aanvraag van de student aan de curriculumcommissie. Er gelden de volgende voorwaarden aan het volgen van een keuzevak: 1) De te behalen leerdoelen en competenties zijn van voldoende niveau 2) De toetsvorm wordt van tevoren vastgesteld en is in vorm afhankelijk van het onderwerp. 3) Voor een keuzevak buiten de de opleidingen geldt dat de beoordeling formeel gegeven wordt door en dat de student moet kunnen aantonen dat het gewenste niveau gehaald is (bijvoorbeeld met een voldoende voor de betreffende toets) Als de docent en de curriculumcommissie de aanvraag goedkeurt kan de student beginnen. 19

20 Verplichte voorkennis De propedeuse dient behaald te zijn onderdelen 1 bouwsteen van 3 EC per bouwsteen Middels een voldoende voor de vastgestelde toets per bouwsteen 20

21 Onderzoeken coördinatoren Engels Bouwsteen Engels 3EC / 84 SBU Rina Drijfholt Periode 2.3 In deze bouwsteen werkt de student aan de ontwikkeling van professionele communicatieve vaardigheden in het Engels. De cursus richt zich op de ontwikkeling van belangrijke mondelinge vaardigheden zoals presenteren en deelnemen aan discussies en schriftelijke vaardigheden zoals het schrijven van s. Daarnaast wordt de woordenschat uitgebreid en worden de belangrijkste grammaticale structuren herhaald. Tot slot wordt de student zich bewust van de communicatieve conventies die gelden in het Angelsaksische taalgebied. Competenties II Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: actief deelnemen aan vergaderingen en formele discussies over vertrouwde onderwerpen uit het vakgebied. een duidelijke, voorbereide presentatie geven over onderwerpen uit eigen interessesfeer of werkgebied waarbij hij/zij argumenten kan noemen voor of tegen een bepaald standpunt of voor- en nadelen van diverse opties. beschikken over een toereikende woordenschat om beschrijvingen te geven over vertrouwde onderwerpen uit het vakgebied en heeft een voldoende tot vrij uitgebreide beheersing van de relevante structuren en taalfuncties. s en eenvoudige, samenhangende teksten schrijven over bekende thema's of over thema's uit vak- en interessegebied. Verplichte voorkennis ERK-niveau B1 Literatuur Wordt later bekend gemaakt. Geen Mondeling / schriftelijk 55% voldoende =

22 Analytische Chemie 2 Bouwsteen Analytische Chemie 2 3 EC Anniek Bruins Periode 2.3 FUNDAMENTALS OF ANALYTICAL CHEMISTRY is known for its readability combined with a systematic, rigorous approach that characterizes this classic text. Extensive coverage of the principles and practices of quantitative chemistry ensures suitability for chemistry majors. These award-winning authors include applications throughout industry, medicine, and all the sciences. The text s new design and wealth of new photographs by renowned chemistry photographer Charlie Winters serve to reinforce student learning through dynamic visuals. Reflecting the increased emphasis of spreadsheets as a tool in analytical chemistry, this new edition adds an additional chapter, new problems and a new supplement, EXCEL APPLICATIONS FOR ANALYTICAL CHEMISTRY, that integrate this important aspect of the study of analytical chemistry into its already rich pedagogy. In addition, the INTERACTIVE ANALYTICAL CHEMISTRY CD-ROM, enhances conceptual understanding through hands-on integrated multimedia interactivity. Competenties II - Het opzetten en toepassen van een concentratiemodel Part III: CLASSICAL METHODS OF ANALYSIS. 12. Gravimetric Methods of Analysis. 13. Titrimetric Methods; Precipitation Titrimetry. 14. Principles of Neutralization Titrations. 15. Titration Curves for Complex Acid/Bases Systems. 16. Applications of Neutralization Titrations. 17. Complexation Reactions and Titratrions. Part IV: ELECTROCHEMICAL METHODS. 18. Introduction to Electrochemistry. 19. Applications of Standard Electrode Potentials. 20. Applications of Oxidation/Reduction Titrations. 21. Potentiometry. Voorkennis Case Ware(n)onderzoek Literatuur Fundamentals of Analytical Chemistry Skoog and West 8e edition Spectrometrische Analysetechnieken Dr Ir MTC de Loos-Vollebregt 22

23 Organic Chemistry Paula Yurkanis Bruice 5e edition Alle soorten van elektronisch rekentuig Schriftelijke toets 55,0% score 23

24 Literatuuronderzoek Bouwsteen Literatuuronderzoek 3EC / 84 SBU Rens van Leeuwen Periode 2.3 In ontwikkeling Competenties I I I Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: Een afstudeerrapport begrijpen en evalueren. Een colloquium voorbereiden en houden in het Engels Verplichte voorkennis propedeuse - presentatie Zie Dublin eisen 24

25 Hematologie Bouwsteen Hematologie 3EC / 84 SBU Femke Tamminga Periode 2.3 Hematologie is een specifieke bouwsteen van de opleiding biologie en medisch laboratoriumtechniek. Een aantal onderdelen heeft dan ook een verdiepend karakter. Centraal in deze bouwsteen staat het verdiepen in de theorie over verschillende bloedcellen en bloedgroepen. Ook wordt een begin gemaakt met een stuk immunologie dat de basis vormt voor de bouwsteen Immunologie 1 in leerjaar 3. Tot slot worden enkele praktische toepassingen geoefend op het gebied van bloedgroepen onderzoek en cel differentiatie en lymfocyten isolatie/karakterisering. Competenties Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: Zichzelf verdiepen in een case aan de hand van bestaande literatuur De verschillende stadia van hemopoiëse beschrijven Een aantal afwijkende bloedbeelden die aan bod komen kunnen beschrijven en verklaren De relatie tussen het afweer systeem en de functie van de bloedcellen beschrijven Verschillende bloedbeelden herkennen, beschrijven en verklaren. De basistechnieken uit de hematologie die aan bod komen beschrijven en uitleggen Deze technieken zelfstandig kunnen uitvoeren en de resultaten kunnen interpreteren. Een inschatting maken van de toepasbaarheid van werkwijzen en technieken, afhankelijk van de vraagstelling en het te onderzoeken materiaal. Verplichte voorkennis Voor deze bouwsteen is het noodzakelijk alle Biologie en Biochemie bouwstenen uit eerdere leerjaren te beheersen. geen Schriftelijk tentamen + opdrachten + praktijkverslagen + verslag casus 25

26 De theorie wordt getoetst in een tentamen in week 25 van De beoordeling over het experimentele werk is individueel en competentiegericht. Daarnaast moet de uitwerking in het labjournaal en verslag met een voldoende worden beoordeeld. Zowel theorie als praktijk moeten voldoende afgerond zijn. Het eindcijfer van de bouwsteen bestaat uit een gewogen gemiddelde van deelcijfers (zie bouwsteenboek). 26

27 Studievaardigheden 2 Bouwsteen SLB2 3EC / 84 SBU SLB2 is een voortzetting van SLB2, waarbij de kern van de doelstellingen en de competenties gelijk blijven. In SLB2 wordt de focus in het eerste semester gericht op het ontwikkelen van een POP/PAP. In het tweede semester wordt de focus verlegd op het vinden van een geschikte stageplaats en het bewust kiezen van minoren die passen bij jou ambities en persoonlijk ontwikkelplan. Bovendien zal de student gedurende deze periode in hogere mate zelfstandig aan het werk zijn. Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: kan de student verantwoorden waarom hij/zij bepaalde keuzes (o.a. stageplaats, minoren) maakt in zijn/haar studie en persoonlijke ontwikkeling. Ontwikkeling van een beroepsbeeld en stelt dit voortdurend bij op grond van verworven kennis en inzichten. Actief inzetten van Studieloopbaanbegeiding ten behoeve van eigen professionele ontwikkeling. Kan de student een POP en Portfolio samenstellen dat voldoet aan de leerbehoeften en de eisen van de opleiding en het kunnen beheren. Kan de student bruikbare zelfreflectie schrijven, maakt hier actief gebruik van en kan hiervoor passende instrumenten kiezen en toepassen. Kan de student aan de hand van Portfolio op inhouds- en procesniveau reflecteren op eigen ontwikkelingsproces tot beroepsbeoefenaar. Verplichte voorkennis Voor de bouwsteen SLB2 is als voorkennis de bouwstenen SLB1 en SLB2 vereist. Portfolio Beoordelingsgesprek 27

28 Analytische chemie 4 Bouwsteen Analytische Chemie 4 3 EC Anniek Bruins Periode 2.4 De analytische spectrometrie is gebaseerd op het meten van de wisselwerking tussen materie en electromagnetische straling We meten straling die wordt geabsorbeerd, geemiteerd danwel wordt gefluoriseerd. Elk soort atoom of molecuul vertoont darbij een unieke interactie. De interpretatie levert fundamentele kennis over de materie en vormt de basis van kwantitatieve en kwalitatieve analyse Competenties II - Het opzetten en toepassen van een concentratiemodel -Het berekenen van concentraties m.b.v. spectrofotometrische meetmethoden - Part V: SPECTROCHEMICAL ANALYSIS. 24. Introduction to Spectrochemical Methods. 25. Instruments for Optical Spectroscopy. 26. Molecular Absorption Spectroscopy. 27. Molecular Fluorescence Spectroscopy. 28. Atomic Spectroscopy. 29. Rontgenfluorescentiespectrometrie Voorkennis Case Ware(n)onderzoek Literatuur Fundamentals of Analytical Chemistry Skoog and West 8e edition Spectrometrische Analysetechnieken Dr Ir MTC de Loos-Vollebregt Organic Chemistry Paula Yurkanis Bruice 5e edition Alle soorten van elektronisch rekentuig Schriftelijke toets 55,0% score 28

29 Onderzoeken Beheren/ coördineren Adviseren in en begeleiden/ doceren/coachen Leiding geven/ Moleculaire biologie 1 en Moleculaire biologie 2 Bouwsteen Moleculaire biologie 1 en 2 2x 3 EC / 168 SBU Rens van Leeuwen Periode 2.4 en 3.1 Bij moleculaire biologie is het de kunst om met enkele simpele genetica tools een biologisch product te creëren. We bestuderen de theorie en praten over praktische toepassingen. Ook ga je aan het werk om bacterieel DNA te isoleren, te knippen, plakken etc. Moleculaire biologie 2 is een verdiepingsslag. Je richt je meer op pcr en het ontwikkelen van primers. Centraal staat fingerprinting van allerhande materiaal Competenties III III I Na afloop van de bouwsteen:. heb je inzicht in de belangrijkeste principes binnen de DNA techniek. Doel, strategieën en technieken Verplichte voorkennis DNA techniek alles schriftelijke toets 55,0% score op onderdelen 29

30 Scheikunde Praktijk (SP7/8) Bouwsteen Instrumentele Analyse SP7/8 6 EC Anniek Bruins Periode 2.4 In deze case worden in een carrousel een aantal laboratoriumtechnieken beoefend die in de theoriecases zijn of worden behandeld. De voorbespreking van ieder experiment is belangrijk omdat aanpassingen en veranderingen van het voorschrift kunnen worden aangebracht afhankelijk van de voortgang bij de theoriecases en de verworven competenties van de betreffende student. Voor ieder laboratorium-experiment is 15 uur uitgetrokken waardoor deze case gedurende de looptijd een belangrijk aandachtspunt is gedurende de weektaak. Competenties: II II I I I I II Deze case heeft als belangrijkste doelstelling de HLO-student basisvaardigheden te doen verwerven in de diverse chemische analysetechnieken die op de meeste (stage- en afstudeer) laboratoria worden toegepast. Dit betekent dat ieder practicum een andere analysetechniek wordt behandeld en van de daarbij behorende apparatuur of opstelling getest moet worden of de juiste response wordt afgegeven; tevens moet worden nagegaan of de methode een voldoende precies en juist resultaat oplevert. De uit te voeren experimenten worden in een carrousel uitgevoerd en worden in een voorbespreking met de student voortdurend bijgesteld om andere gezichtspunten nader op te voeren om daardoor een nog beter inzicht in de aan te leren vaardigheden te bewerkstelligen. Hoofdstukken case (Titel) Onderwerpen in trefwoorden 1. Kjeldahl 2. Adsorptie isotherm 3. Reactiekinetiek 4. Humusgehalte 5. Potetiometrie 6. ISE 7. Conductometrie 8. Biamperometrie en bipotentiometrie 9. Coulometrie 10. Karl Fischer 11. GC 12. GLC 30

31 13. HPLC 14. HPLC 15. Fotometrie 16. UV/VIS 17. UV/VIS 18. UV/VIS 19. Fluorescentiespectrometrie 20. VES 21. AAS Voorkennis Propedeuse en Sp-5 Literatuur Practicum handleiding SP-7 en SP-8 Hulpmiddelen Alle soorten van elektronisch rekentuig Voortgang 100% 31

32 Chemometrie en Kalibratie Bouwsteen Kalibratie 3 EC Anniek Bruins Periode 3.1 Vast stellen van het juiste gehalte voor spectrofotometrische methoden Calibratie: wat is de beste keuze voor het calibratiemodel; welke betrouwbaarheid hebben de analyseresultaten die zijn verkregen op basis van een calibratiefunctie Competenties: II Het achterhalen van systematische fouten en matrixeffecten bij (spectrofotometrische) experimenten. Het opstellen van de meest juiste calibratiefunctie om met behulp van interpolatie het juiste gehalte vast te stellen. Het opzetten van een geschikt design voor sequentiële dan wel simultane optimaliseringsexperimenten. Voorkennis Propedeuse Excel SPSS Matlab Methodevalidatie GBV Literatuur Chemometrie J.P.M. Andries A.B. de Vries Alle soorten van elektronisch rekentuig Schriftelijke toets 55,0% score 32

33 Competentiegericht leren Bouwsteen Competentiegericht leren 3EC / 84 SBU De bacheloropleidingen Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek (B&ML) en Chemie vallen onder het domein Applied Science. Dat betekent dat de opleidingen moeten voldoen aan de domeincompetenties van het domein Applied Science. Aan het behalen van deze bouwsteen zal de gehele opleiding aandacht worden besteed Competenties III III I I I I II Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen is de student vaardig op het gebied van Competentie 1: Onderzoeken De Bachelor of Applied Science doet binnen het domein Applied Science onderzoek dat ofwel bijdraagt aan de oplossing van een probleem, ofwel leidt tot een groter inzicht in een onderwerp binnen de eigen werkomgeving. Competentie 2: De Bachelor of Applied Science voert experimenten uit binnen het domein Applied Science zodat aantoonbaar betrouwbare resultaten worden verkregen. Competentie 3: Ontwikkelen De Bachelor of Applied Science ontwikkelt, verbetert of implementeert producten, processen of methoden in het domein Applied Science op basis van bestaande kennis. Competentie 4: Coördineren De Bachelor of Applied Science ontwikkelt, implementeert en onderhoudt in het domein Applied Science een (data)beheerssysteem of onderdelen daarvan, zodat het systeem voldoet aan de betreffende wet- en regelgeving, kwaliteitsnormen en de normen en waarden van de organisatie. Competentie 5: Adviseren / In- en Verkopen De Bachelor of Applied Science geeft goed onderbouwde adviezen over het ontwerpen, verbeteren of toepassen van producten, processen en methoden en brengt renderende transacties tot stand met goederen of diensten binnen het domein van Applied Science. 33

34 Competentie 6: Begeleiden / Doceren / Coachen De Bachelor of Applied Science instrueert en begeleidt medewerkers en klanten bij het aanleren van nieuwe kennis en vaardigheden binnen het domein Applied Science. Competentie 7: Leidinggeven / Managen De Bachelor of Applied Science geeft richting en sturing aan organisatieprocessen en de daarbij betrokken medewerkers teneinde de doelen te realiseren van het organisatieonderdeel of het project waar hij leiding aan geeft. Competentie 8: De Bachelor of Applied Science stuurt zichzelf in zijn functioneren en in zijn ontwikkeling en zorgt dat hij qua kennis en vaardigheden op de hoogte is van de nieuwste ontwikkelingen, ook in relatie tot ethische dilemma s en maatschappelijk geaccepteerde normen en waarden. De waarin de de studenten de competenties moeten beheersen is landelijk vastgelegd. Daarnaast hebben de studenten van Stenden Hogeschool de mogelijkheid om tijdens de stage en de afstudeerperiode binnen het stagebedrijf de competenties 4, 5, 6, 7 en/of 8 verder te ontwikkelen en een niveau hoger dan het landelijk vereiste niveau af te sluiten. Een en ander leidt tot het volgende opleidingsprofiel: Verplichte voorkennis Geen portfolio Assessments Moet voldoende zijn 34

35 Onderzoeken Beheren/ coördineren Adviseren in en begeleiden/ doceren/coachen Leiding geven/ Bioinformatica Bouwsteen Bioinformatica 3EC / 84 SBU Deze bouwsteen gaat verder met de moleculaire biologie. Er worden nu publicaties bestudeerd en besproken; er worden strategieën uitgedacht. Daarnaast vormt bioinformatica een belangrijke component van dit blok. Op een handige manier gaan we de data uit de DNA technologie interpreteren waarbij gebruik wordt gemaakt van databanken op het internet. Were you always curious about biology but were afraid to sit through long hours of dense reading? Did you like the subject when you were in high school but had other plans after you graduated? Now you can explore the human genome and analyze DNA without ever leaving your desktop! Bioinformatics For Dummies is packed with valuable information that introduces you to this exciting new discipline. This easy-to-follow guide leads you step by step through every bioinformatics task that can Competenties II II II I I I I Na afloop van de bouwsteen: Kun je wetenschappelijke publicaties lezen en kritisch beoordelen Kun je Kloneringsstrategieën kunnen opstellen mbv diverse softwarepaketten Heb je kennis van de bioinformatica mbt homologie modelling, fylogenie en bijbehorende tools Verplichte voorkennis Mob1 en 2 n.v.t. Opdrachten + presentatie+ schriftelijke toets 55,0% score op onderdelen, gewogen gemiddelde 35

36 Immunologie 1 Bouwsteen Immunologie 1 3EC / 84 SBU Femke Tamminga Periode 3.1 In de bouwsteen Immunologie 2 verdiept de student zich verder in het afweersysteem van de mens, voortbouwend op de theorie die in de bouwsteen Immunologie 1 is behandeld. Voornamelijk de cellulaire en humorale afweer worden in meer detail bestudeerd. Daarnaast komen de thema s transplantaties en vaccinaties aan bod. De bouwsteen is voornamelijk gericht op het bestuderen van theorie. Aan de hand van opdrachten worden studenten gevraagd de theorie actief te bestuderen en/of zichzelf gericht verder te verdiepen in een bijzondere casus. Competenties Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: Beschrijven hoe de afweer bij de mens is opgebouwd (infecties, tumoren, aangeboren- en verworven afweer, rol lymfocyten, beenmerg, virussen, autoimmuun ziekten en allergie) het aangeboren immuunsysteem en betrokken cellen in samenhang beschrijven ( huid, slijmvlezen, interferonen, complementsysteem, fagocyten, NK cellen, macrofagen, dendritische cellen) Een ontstekingsreactie beschrijven en verklaren a.d.v. klinische kenmerken, chemische mediatoren, acute fase reactie, prikkels Antigeen verwerking en presentatie beschrijven van de Ag presenterende cellen in relatie tot het MHC Zich zelfstandig verdiepen in een case en dit presenteren aan groepsgenoten Verplichte voorkennis Bouwsteen Immunochemie en Bouwsteen Hematologie. Beide moeten zijn gevolgd. geen Schriftelijk tentamen + opdrachten Norm eindcijfer = 5,50. Het eindcijfer van de bouwsteen bestaat enkel uit het tentamencijfer, met als voorwaarde dat de opdrachten op tijd zijn ingeleverd en met voldoende zijn beoordeeld. 36

37 Methodisch werken Bouwsteen Methodisch werken 3 EC Anniek Bruins Periode 3.2 Vast stellen van het juiste gehalte voor spectrofotometrische methoden m.b.v. CARDONE. Competenties: II II I I I I II Het achterhalen van systematische fouten en matrixeffecten bij (spectrofotometrische) experimenten. Het opstellen van de meest juiste calibratiefunctie om met behulp van interpolatie het juiste gehalte vast te stellen. Verplichte voorkennis Propedeuse, Excel, SPSS, Matlab, Methodevalidatie, GBV Literatuur Chemometrie J.P.M. Andries A.B. de Vries Alle soorten van elektronisch rekentuig Schriftelijke toets 55,0% score 37

38 Optimalisatie Bouwsteen Optimalisatie 3 EC Anniek Bruins Periode 3.2 Optimalisatie: Het opzetten van een geschikt design Het opstellen van een model De optimale omstandigheden bepalen Competenties: II Het opzetten van een geschikt design voor sequentiële dan wel simultane optimaliseringsexperimenten. Voorkennis Propedeuse, Excel, SPSS, Matlab, Methodevalidatie, GBV Literatuur Chemometrie J.P.M. Andries A.B. de Vries Alle soorten van elektronisch rekentuig Schriftelijke toets 55,0% score 38

39 Materialen en Polymeerchemie Bouwsteen: Materialen en polymeerchemie : : : 3EC / 84 SBU Raymond Gommers Periode 3.2 Met deze bouwsteen krijg je inzicht in wat kunststoffen zijn en wat je er mee kunt doen. De relatie monomeer polymeer wordt duidelijk gemaakt, wat zijn de eigenschappen van de verschillende polymeren en hoe worden ze gemaakt. Het praktijkgedeelte gaat in op hoe polymeren (kunststoffen) kunnen worden verwerkt. Belangrijk is ook dat dit vak een beeld geeft van de minor Duurzame kunststoffen die voor de 3 e periode kan worden gekozen. Het belang van duurzaamheid en kunststoffen is van groot maatschappelijk belang, en zal een rol spelen bij veel jobs die beschikbaar zijn voor Hbo ers van de LS richting. Competenties I II II II Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: beschrijven wat kunststoffen zijn op het niveau van polymeerchemie en fysische eigenschappen. beschrijven hoe kunststoffen worden geproduceerd. beschrijven wat de verschillen zijn tussen thermoplasten, thermoharders en elastomeren beschrijven wat de verschillen zijn tussen amorfe en kristallijne polymeren beschrijven wat het verschil is tussen duurzame en niet duurzame kunststoffen beschrijven wat de verschillende verwerking- en productietechnieken zijn op het gebied van de kunststoftechnologie beschrijven waar en hoe de verschillende kunststoffen worden toegepast. Verplichte voorkennis nvt geen schriftelijk Voldoende bij 55,0 punten of meer. 39

40 Massaspectrometrie Bouwsteen Massaspectrometrie 3EC / 84 SBU Anniek Bruins Periode 3.2 Het verband tussen de structuur en de effecten die optreden wanneer moleculen in hoog vacuum met elektronen worden beschoten Competenties II Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: -Massaspectra interpreteren en daarmee tot een structuuropheldering komen Verplichte voorkennis Analytische Chemie 4 Organische Chemie 1 en 2 All soorten van literatuur en elektronisch rekentuig Schriftelijke toetsing 55,0% 40

41 Immunologie 2 Bouwsteen Immunologie 1 3EC / 84 SBU Femke Tamminga Periode 3.2 In de bouwsteen Immunologie 1 verdiept de student zich in het afweersysteem van de mens. Een gedegen theoretische achtergrond van een goed werkend immuunsysteem is nodig om bij afwijkingen te analyseren waar het mis gaat en hoe een behandeling ingezet moet worden. Ook op een laboratorium is het van belang labresultaten te kunnen interpreteren aan de hand van de fysiologie en pathologie van het immuunsysteem. Deze bouwsteen krijgt een vervolg in de bouwsteen Immunologie 2, waarin de immunologie op cellulair niveau in nog meer detail wordt bekeken. De bouwsteen is voornamelijk gericht op het bestuderen van theorie. Aan de hand van opdrachten worden studenten gevraagd de theorie actief te bestuderen en/of zichzelf gericht verder te verdiepen in een bijzondere casus. Competenties Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: Gedetailleerd de bouw van de lymfeklieren beschrijven Expressie van receptoren op T en B cellen beschrijven (CD 79, alfa/beta ketens en CD3 eiwitten, thymus, perifere tolerantie) Hoofdlijnen van de cellulaire immuniteit in een schema zetten en belangrijke receptoren van de signaalroutes daarbij benoemen De humorale immuniteit beschrijven en in relatie brengen met de cellulaire immuniteit Transplantatie en afstoting verklaren m.b.t. de immunologische processen Beschrijven hoe vaccins ontwikkeld en toegepast worden Zich zelfstandig verdiepen in een case en dit presenteren aan groepsgenoten Verplichte voorkennis Bouwsteen Immunochemie en Bouwsteen Hematologie. Beide moeten zijn gevolgd. geen Schriftelijk tentamen + opdrachten Norm eindcijfer = 5,50. Het eindcijfer van de bouwsteen bestaat enkel uit het tentamencijfer, met als voorwaarde dat de opdrachten op tijd zijn ingeleverd en met voldoende zijn beoordeeld. 41

42 MINOREN Minor Duurzame Kunststoffen De minor Duurzame Kunststoffen bestaat uit twee blokken van 15 EC (respectievelijk periode 3 en periode 4). In blok A wordt curriculair onderwijs gegeven in theorie en praktijk. Daarin komen de volgende onderwerpen aan bod: - Polymeerchemie (LS) / Materiaalkunde (WTB) - Biopolymeren - Duurzaamheid - LCA - Eindopdracht In blok B bestaat de mogelijkheid om een onderzoeksopdracht uit te voeren voor Stenden PRE, GreenPAC of externe partners van deze partijen. Tijdens blok A kan orientatie op deze onderwerpen plaatsvinden. Het volgen van blok A is voorwaarde voor toelating van blok B. Blok B is niet verplicht, een student kan ook een andere minor kiezen in deze periode. De vakbeschrijvingen van de minor zijn op moment van schrijven nog in ontwikkeling en worden verwacht in november Minor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek De minor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek heeft een omvang van 15 EC. Hierin wordt een verdiepend programma samengesteld met de volgende onderwerpen: - Enzymkinetiek - Moleculaire biologie 3 - Biomedische Research - KILO 1 (kwaliteit in laboratorium onderzoek) - KILO 2 (kwaliteit in laboratorium onderzoek) De vakbeschrijvingen van de minor zijn op moment van schrijven nog in ontwikkeling en worden verwacht in november Minor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek De minor Chemie heeft een omvang van 15 EC. Hierin wordt een verdiepend programma samengesteld met de volgende onderwerpen: - Fysische Chemie - Analytische chemie: NMR 2 - Chemische Technologie - KILO 1 (kwaliteit in laboratorium onderzoek) - KILO 2 (kwaliteit in laboratorium onderzoek) De vakbeschrijvingen van de minor zijn op moment van schrijven nog in ontwikkeling en worden verwacht in november

43 Stage Bouwsteen Stage 30 EC Anniek Bruins Periode 4.1 en 4.2 De stages vormt een essentieel onderdeel van het vierjarige studieprogramma. De stage duurt ongeveer 5 maanden en wordt gevolgd binnen een organisatie, die representatief is voor het beroepenveld waar de opleiding zich op richt. Als voorbereiding op en ter begeleiding tijdens de stage worden er workshops gegeven in thema s als ethiek, arbeidsorganisatie en communicatie. Deze workshops zijn verplicht voor het behalen van de studiepunten van de stage en zijn onderdeel van de totale studielast van 30 EC. Competenties: III III I * I * I * I * II * Algemeen: Kennismaken met de praktische beroepsuitoefening en oriëntatie op de toekomstige beroepskeuze; Oefenen in waarnemen en rapporteren, zowel mondeling als schriftelijk. Technisch: Verbreden en verdiepen van vaktechnische kennis; Toepassen van de op Stenden hogeschool opgedane theoretische kennis; Leren zien van de samenhang van de verschillende facetten van technische problemen. Sociaal-economisch: Kennismaken met en belangstelling krijgen voor sociale en economische aspecten; Ontwikkelen van sociale vaardigheid, onder meer door in een bestaand teamverband te leren werken Verplichte voorkennis Vóór aanvang van de stage moeten er minimaal 150 EC s behaald zijn. Indien hier niet aan voldaan wordt beslist de curriculumcommissie op individuele basis of de student toch mag deelnemen. nvt Praktijk: beroepshouding volgens Dublin Descriptoren Schriftelijk: stage verslag Zie voor beoordelingsmodel de stage- en afstudeerhandleiding. 43

44 Afstuderen Bouwsteen Afstuderen 30 EC Anniek Bruins Periode 4.3 en 4.4 Met de afstudeeropdracht ronden de studenten hun studie af. Kenmerkend voor een afstudeeropdracht is dat het gaat over een probleem waar nog geen oplossing voor gegeven is. De student toont dat hij/ zij op eigen kracht een probleem of vraag uit het vakgebied kan oplossen of beantwoorden met behulp van kennis, vaardigheden en attitudes opgedaan in voorgaande jaren. Het is waarschijnlijk de eerste keer dat een student een dergelijk langdurig onderzoek zelfstandig uitvoert en daarover mondeling en schriftelijk rapporteert. Het belang van de afstudeeropdracht ligt dan ook in het zelfstandig werken, in de integratie van de kennis en vaardigheden die een student eerder heeft opgedaan. De afstudeeropdracht heeft een omvang van 30 EC s. De uitvoering vergt i.h.a. een periode van ongeveer 5 maanden. Competenties: III III I* I* I* I* II* Algemeen geldt: De afstudeeropdracht stelt de student in de gelegenheid aan te tonen dat hij kan functioneren op het beginniveau van een HBO bachelor. Deze doelstellingen zijn in lijn met de omschrijving niveau bachelor van de NVAO. (Dublin Descriptoren) Een student, die door de examencommissie wordt toegelaten tot de afstudeeropdracht, kan: In samenwerking met zijn opdrachtgever, maar onder eigen verantwoordelijkheid, de afstudeeropdracht formuleren en plannen. De opdracht zelfstandig uitvoeren. Hierbij is hulp van de directe omgeving niet uitgesloten, maar de student fungeert als eerstverantwoordelijke voor de uitvoering van de opdracht. De resultaten overzichtelijk samenvatten in een afstudeerrapport (zie ook hoofdstuk 4: verslaggeving). Een presentatie van ongeveer een half uur verzorgen waarin de hoofdlijnen van het onderzoek worden gerapporteerd aan belangstellenden. na afloop van de presentatie de resultaten verdedigen. Voorkennis Vóór aanvang van de afstudeeropdrachten moeten er minimaal 150 EC s behaald zijn en de stage voldoende zijn afgerond. Indien hier niet aan voldaan wordt beslist de 44

45 curriculumcommissie op individuele basis of de student toch mag deelnemen. Praktijk: beroepshouding volgens Dublin Descriptoren Schriftelijk: afstudeer scriptie Mondeling: colloquium Deelcijfer 1 = (0,75 * cijfer rapport) + (0,25 * cijfer presentatie). Voor rapportage geldt de norm: 5,50. Voor de presentatie geldt de norm: 5,50. Voor geheel deelcijfer 1 geldt logischerwijs ook de norm: 5,50. Deelcijfer 2 = Praktijk (Dublin Descriptoren). Norm: 5,50 Verhouding Deelcijfer 1 : Deelcijfer 2 = 1 : 1. Norm: 5,50 Zie voor beoordelingsmodellen de stage- en afstudeerhandleiding 45

Bijlage B en C: Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het curriculum voor de propedeutische fase en hoofdfase

Bijlage B en C: Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het curriculum voor de propedeutische fase en hoofdfase Bijlage B en C: Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het curriculum voor de propedeutische fase en hoofdfase Opbouw en samenhang De curricula van de opleidingen kennen een propedeutische fase

Nadere informatie

Bijlage B en C: Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het curriculum voor de propedeutische fase en hoofdfase

Bijlage B en C: Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het curriculum voor de propedeutische fase en hoofdfase Bijlage B en C: Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het curriculum voor de propedeutische fase en hoofdfase Opbouw en samenhang De curricula van de opleidingen kennen een propedeutische fase

Nadere informatie

Legenda KG Kennisgestuurde leerlijn PG Praktijkgestuurde leerlijn SG Studentgestuurde leerlijn

Legenda KG Kennisgestuurde leerlijn PG Praktijkgestuurde leerlijn SG Studentgestuurde leerlijn Legenda Kennisgestuurde leerlijn Praktijkgestuurde leerlijn Studentgestuurde leerlijn Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek 1e jaar regulier BML1/BML2 Propedeutisch jaar 2011/2012, cohort 2011 Studieloopbaancoaching

Nadere informatie

Bijlage A: Competenties van de opleiding Chemie

Bijlage A: Competenties van de opleiding Chemie Bijlage A: Competenties van de opleiding Chemie Na voltooiing van de opleiding moet de student als beroepsbeoefenaar zelfstandig en met kritische instelling kunnen werken en beschikt de student over een

Nadere informatie

Bijlage A: Competenties van de opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (BML)

Bijlage A: Competenties van de opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (BML) Bijlage A: Competenties van de opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (BML) Na voltooiing van de opleiding moet de student als beroepsbeoefenaar zelfstandig en met kritische instelling kunnen

Nadere informatie

Bijlage D Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het Associate degree-programma:

Bijlage D Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het Associate degree-programma: Bijlage D Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het Associate degree-programma: 2 E JAAR (HOOFDFASE)... 2 ONDERZOEK... 2 IT SERVICE MANAGEMENT... 3 TESTEN... 4 CONNECTED DEVICES... FOUT! BLADWIJZER

Nadere informatie

Curriculum van de opleiding.

Curriculum van de opleiding. Curriculum van de opleiding. Inleiding Het onderwijsprogramma van de opleiding bestaat uit 2 CROHO geregistreerde opleidingen: Chemie en Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek. De eerste anderhalf jaar

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology 2010-2011

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology 2010-2011 Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Competentie niveaus HHS TIS opleiding Werktuigbouwkunde

Competentie niveaus HHS TIS opleiding Werktuigbouwkunde Competentie niveaus HHS TIS opleiding Werktuigbouwkunde 1. BoE domeincompetentie Analyseren (minimaal niveau eind major W: 3) (toelichting: deze omschrijving komt uit de Bachelor of Engineering (BoE))

Nadere informatie

Chemie 1e jaar regulier CHM1/CHM2 Propedeutisch jaar Studiejaar 2012-2013, cohort 2012 Legenda Bij de kolom 'Toets' kiezen uit:

Chemie 1e jaar regulier CHM1/CHM2 Propedeutisch jaar Studiejaar 2012-2013, cohort 2012 Legenda Bij de kolom 'Toets' kiezen uit: Chemie 1e jaar regulier CHM1/CHM2 Propedeutisch jaar Studiejaar 2012-2013, cohort 2012 SG Studieloopbaancoaching 1e jaar CHMSLC11 2 O;V;AS Keuzeonderwijs SG Keuzeonderwijs/bijspijkeronderwijs 2 KG Algemene

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van de Bacheloropleiding Molecular Science & Technology Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009 UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009 DE MASTEROPLEIDING BIOMEDICAL

Nadere informatie

: Afstudeerproject BSc KI : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 2, periode 5 en 6

: Afstudeerproject BSc KI : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 2, periode 5 en 6 Studiewijzer BACHELOR OPLEIDING KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE Vak : Afstudeerproject BSc KI Opleiding : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : 2015-2016 semester 2, periode 5 en

Nadere informatie

PTA scheikunde Belgisch park cohort 14 15-16

PTA scheikunde Belgisch park cohort 14 15-16 Het examenprogramma scheikunde is vernieuwd. In 2013 is in 4 HAVO met dat nieuwe examenprogramma scheikunde gestart. De methode Chemie Overal 4 e editie is geschreven voor dit nieuwe examenprogramma. Toegestaan

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden &

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Modulebeschrijving FINSLC0108

Modulebeschrijving FINSLC0108 pagina 1 van 5 Modulebeschrijving FINSLC0108 Naam module FINSLC0108 Vakgebied(en) Studieloopbaancoaching Studiepunten 1 EC Voorkennis De vereiste voorkennis van deze module zijn de stagevoorbereidingsactiviteiten

Nadere informatie

Media Outlook 2 HOGESCHOOL ROTTERDAM / CMI CDMMOU02-2. Aantal studiepunten:2 Modulebeheerder: Ayman van Bregt. Goedgekeurd door:

Media Outlook 2 HOGESCHOOL ROTTERDAM / CMI CDMMOU02-2. Aantal studiepunten:2 Modulebeheerder: Ayman van Bregt. Goedgekeurd door: HOGESCHOOL ROTTERDAM / CMI Media Outlook 2 CDMMOU02-2 Aantal studiepunten:2 Modulebeheerder: Ayman van Bregt Goedgekeurd door: (namens curriculumcommissie) Datum: MARKETING MET INTERACTIEVE MEDIA 6-5 -

Nadere informatie

4. Inhoud minor. Diplomasupplement

4. Inhoud minor. Diplomasupplement Minorregeling 2010-2011 Start september 2010 1. Naam minor: Recht 2. Engelse benaming: Law 3. Catalogusnummer: 7 4. Inhoud minor Het doel van de minor is dat je: 1. rekening houdt met juridische aspecten

Nadere informatie

Informatie werkplekleren

Informatie werkplekleren Informatie werkplekleren Pabo Venlo 2014-2015 Inhoudsopgave Inleiding Blz. 3 Stagedagen Blz. 4 Stageweken Blz. 4 Jaaroverzicht 2014-2015 Blz. 5 Opleidingsprogramma Blz. 6 Propedeusefase Hoofdfase Afstudeerfase

Nadere informatie

Competentieprofiel. Instituut voor Interactieve Media. Competentieprofiel studenten Instituut voor Interactieve Media vastgesteld juni 2006

Competentieprofiel. Instituut voor Interactieve Media. Competentieprofiel studenten Instituut voor Interactieve Media vastgesteld juni 2006 Competentieprofiel Instituut voor Interactieve Media Competentieprofiel studenten Instituut voor Interactieve Media vastgesteld juni 2006 Aangepast in maart 2009 Inleiding De opleiding Interactieve Media

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 4 Opleidingsdeel hbo-pedagogiek

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 4 Opleidingsdeel hbo-pedagogiek Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 4 Opleidingsdeel hbo-pedagogiek 2018-2019 Opleidingsdeel voor de bachelor pedagogiek van Driestar hogeschool (onderdeel van Driestar educatief) Onderwijs- en examenregeling

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek van Stenden Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek van Stenden Hogeschool ,nvao w nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek van Stenden Hogeschool

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie Faculteit Technische Natuurwetenschappen Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie (art. 7.13 en 7.59 WHW) Inhoudsopgave Artikel

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie

Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie Faculteit Technische Natuurwetenschappen Opleidingsspecifieke bijlage van de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding Scheikundige Technologie (art. 7.13 en 7.59 WHW) Inhoudsopgave Artikel

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden &

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Premaster Accounting and Control Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Accounting and Control

Premaster Accounting and Control Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Accounting and Control Premaster Accounting and Control I The pre-master programme consists of 30 ECTS (5 courses of 6ECTS each) and runs for half a year (February till July). The pre-master programme is only to be taken by

Nadere informatie

BACHELOR OF APPLIED SCIENCE

BACHELOR OF APPLIED SCIENCE BACHELOR OF APPLIED SCIENCE BAS Een competentiegerichte profielbeschrijving ADDENDUM februari 2015 Colofon Teksten Drs. Lisette van der Beek (DAS) Marjolein Wijnker-Schrauwen, MSc. (DAS) Projectgroep drs.

Nadere informatie

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Opleidingsspecifieke deel OER, 2018-2019 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

Examenprogramma scheikunde vwo

Examenprogramma scheikunde vwo Examenprogramma scheikunde vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Stoffen,

Nadere informatie

Bachelor of Business Administration (MER opleiding)

Bachelor of Business Administration (MER opleiding) Bachelor of Business Administration (MER opleiding) voor decentrale overheden Het Onderwijs De Bachelor of Business Administration voor decentrale overheden (Management, Economie & Recht, MER) wordt aangeboden

Nadere informatie

Opleiding Chemische Presentatie titel Technologie

Opleiding Chemische Presentatie titel Technologie Opleiding Chemische Presentatie Technologie titel Rotterdam, 00 januari 2007 Rotterdam, 08 sep 2011 Wat (toekomstige) ingenieurs en management moeten weten van Energie efficiency ALLES!!!!! Chemische Technologie

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van:

Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling van: Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden en Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

Chemische Technologie 1e jaar regulier CTE1/CTE2 Propedeutisch jaar Studiejaar 2011-2012, cohort 2011

Chemische Technologie 1e jaar regulier CTE1/CTE2 Propedeutisch jaar Studiejaar 2011-2012, cohort 2011 Chemische Technologie 1e jaar regulier CTE1/CTE2 Propedeutisch jaar Studiejaar 2011-2012, cohort 2011 Studieloopbaancoaching 1e jaars Keuzeonderwijs/bijspijkeronderwijs Algemene chemie 1 Wiskunde 1 Project

Nadere informatie

Beschrijving en doel van dit beroepsproduct

Beschrijving en doel van dit beroepsproduct Algemene informatie Titel OWE Code OWE Eigenaar OWE Opleiding Inleiding Vermogensrecht IVRE de heer mr. P.A.J. Koster HBO-Rechten Studiejaar 2011-2012 Periode (1-4) 1 en 3 Doorlooptijd 1 periode Doelgroep:

Nadere informatie

Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015

Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015 Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Toepasselijkheid van de regeling Deze

Nadere informatie

Chemici die in researchlaboratoria bij overheidsinstellingen

Chemici die in researchlaboratoria bij overheidsinstellingen De hbo-studie Chemie leidt op tot experimenteel laboratoriummedewerker. Centraal staat het chemische vakgebied. Hierin zijn grofweg drie belangrijke onderdelen te onderscheiden: analytische chemie, onderzoek

Nadere informatie

Hbo-bachelor verloskunde

Hbo-bachelor verloskunde Hbo-bachelor verloskunde zaterdag 8 november 2014 algemene informatie opleiding Willeke Boom, Teamleider propedeuse Korine Meulepas, Teamleider postpropedeuse Jasper de Jong, student Janneke Mathijssen,

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek Studiejaar 2013-2014 Algemeen 1. Deze bijlage bij het algemene gedeelte van de Onderwijs- en examenregeling van Codarts is van toepassing

Nadere informatie

ASSESSMENTS VAN DE BACHELOR LGL en GPW

ASSESSMENTS VAN DE BACHELOR LGL en GPW ASSESSMENTS VAN DE BACHELOR LGL en GPW FHTL, UTRECHT 2017-2018 Inhoudsopgave INLEIDING 3 PROPEDEUSE- ASSESSMENT 4 TOELATINGSEISEN VOOR HET ASSESSMENT: 4 INHOUD VAN HET PORTFOLIO 4 OPMERKINGEN 5 HOOFDFASE-

Nadere informatie

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences Opleidingsspecifiek deel bij de OER 2016-2017 Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden &

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden & Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Uitvoeringsregeling/Bijlage behorend bij de Onderwijs-

Nadere informatie

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 44: De leerlingen leren

Nadere informatie

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22 identificatie opleiding Graduaat Chemie afstudeerrichting biochemie modulenaam Lab Analytische Chemie code module A6 goedkeuring door aantal lestijden 40 studiepunten datum goedkeuring structuurschema

Nadere informatie

2. Afgestudeerden in de bacheloropleiding Taalwetenschap:

2. Afgestudeerden in de bacheloropleiding Taalwetenschap: Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op vwo-niveau:

Nadere informatie

Kwaliteitseisen. 4.1 Praktijk Reflectie Kwaliteitseisen voor toetsing Portfolio 30

Kwaliteitseisen. 4.1 Praktijk Reflectie Kwaliteitseisen voor toetsing Portfolio 30 25 Kwaliteitseisen Samenvatting In dit hoofdstuk worden de kwaliteitseisen aan een toets besproken. Een toets moet valide, betrouwbaar, bruikbaar en transparant zijn..1 Praktijk 26.2 Reflectie 26.3 Kwaliteitseisen

Nadere informatie

Competenties Luuk van Paridon. Analyseren

Competenties Luuk van Paridon. Analyseren Competenties Luuk van Paridon Overzicht waar ik nu sta: Afbeelding 1: Spinnenweb competenties De groene lijn geeft aan welke competenties ik tot nu toe behaald heb (zie Afbeelding 1). De competenties die

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen Aanvullende regels en richtlijnen voor de opleidingen geldig vanaf 01 september 2010 Hoofdstuk 1 Bachelor Wiskunde... 2 Hoofdstuk 2 Master Mathematics... 2

Nadere informatie

HOGESCHOOL VAN ARNHEM EN NIJMEGEN. Voorlichtingsfolder Pré-master BW Instromen in Master Biomedical Sciences na de HBO bachelor Fysiotherapie

HOGESCHOOL VAN ARNHEM EN NIJMEGEN. Voorlichtingsfolder Pré-master BW Instromen in Master Biomedical Sciences na de HBO bachelor Fysiotherapie HOGESCHOOL VAN ARNHEM EN NIJMEGEN Voorlichtingsfolder Pré-master BW Instromen in Master Biomedical Sciences na de HBO bachelor Fysiotherapie Inhoud Inleiding... 3 Leerroute... 4 Toelatingseisen... 5 Inschrijving...

Nadere informatie

Datawarehousing BIM. Modulecode: BIMDTB06 Modulehouder: H.D.A. de Wit Publicatiedatum: mei 2014 Studiejaar:2013-2014 Studielast: 2 punten

Datawarehousing BIM. Modulecode: BIMDTB06 Modulehouder: H.D.A. de Wit Publicatiedatum: mei 2014 Studiejaar:2013-2014 Studielast: 2 punten Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch,

Nadere informatie

Bijlage A Competenties van de opleiding

Bijlage A Competenties van de opleiding Bijlage A Competenties van de opleiding A.1 Curriculum opleiding Werktuigbouwkunde Bouwstenen Stenden Hogeschool heeft de strategische keuze gemaakt om al haar opleidingen op te bouwen met behulp van (deels

Nadere informatie

WORKSHOP 2W8. Rubric: To the stars and beyond!

WORKSHOP 2W8. Rubric: To the stars and beyond! WORKSHOP 2W8 Rubric: To the stars and beyond! Esther Haykens informatiemanager bij de FNT en FG Ron Heusdens docent-ontwikkelaar-innovator bij de Bachelor of Built Environment van IGO-FNT Kim van Gessel

Nadere informatie

Modulebeschrijving FINSLC0106

Modulebeschrijving FINSLC0106 Modulebeschrijving FINSLC0106 Naam module FINSLC0106 (onderdeel van stagenorm jaar 3 voor de BE-studenten) Vakgebied(en) Studieloopbaancoaching Studiepunten 1 EC (wordt in blok 4 uitgekeerd voor de AC-,

Nadere informatie

Toetsplan Bacheloropleiding Kunsten, Cultuur en Media 2014-2015

Toetsplan Bacheloropleiding Kunsten, Cultuur en Media 2014-2015 Toetsplan Bacheloropleiding Kunsten, Cultuur en Media 2014-2015 JAAR 1 semester 1 Blok 1 Blok 2 titel code week 1-7 colleges Introduction to Audiovisual Culture continue toetsing, wekelijks verschillende

Nadere informatie

Toetsplan Masteropleiding Midden-Oosten Studies

Toetsplan Masteropleiding Midden-Oosten Studies Toetsplan Masteropleiding Studies 2017-2018 JAAR 1 semester 1 Blok 1 Blok 2 vaktitel vakcode week 1-7 colleges week 8/9/10 (her)toetsing week 11-17 colleges week 18/19/20 (her)toetsing Conflicten in het

Nadere informatie

Proef! Chemie. De opleiding en het werkveld

Proef! Chemie. De opleiding en het werkveld Proef! Chemie De opleiding en het werkveld De hbo-studie Chemie leidt op tot experimenteel laboratoriummedewerker. Centraal staat het chemische vakgebied. Hierin zijn grofweg drie belangrijke onderdelen

Nadere informatie

2. Begripsbepalingen. 3. Samenstelling en dagelijkse gang van zaken van de examencommissie

2. Begripsbepalingen. 3. Samenstelling en dagelijkse gang van zaken van de examencommissie Regels en Richtlijnen van de examencommissies van de Faculteit Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica van de Radboud Universiteit Nijmegen 2016-2017 Algemeen gedeelte 1. Reikwijdte Deze Regels en

Nadere informatie

Bijlagen 3 t/m 6 bij OER Academie Voor Deeltijd opleiding Communicatie

Bijlagen 3 t/m 6 bij OER Academie Voor Deeltijd opleiding Communicatie Communicatie (COM) Bijlagen 3 t/m 6 bij OER Academie Voor Deeltijd 2016-2017 opleiding Communicatie Bijlage 3: Competenties Competentie overzicht opleiding Communicatie Dit zijn de competenties die de

Nadere informatie

Opleidingsspecifiek deel Natuurwetenschap en Innovatiemanagement bij de OER Bacheloropleidingen Undergraduate School Geosciences

Opleidingsspecifiek deel Natuurwetenschap en Innovatiemanagement bij de OER Bacheloropleidingen Undergraduate School Geosciences Opleidingsspecifiek deel Natuurwetenschap en Innovatiemanagement bij de OER 2017-2018 Bacheloropleidingen Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die

Nadere informatie

Toetsvormen. Onderwijsmiddag 14 februari 2012 Ferdi Engels & Gerrit Heil toetsadviescommissie

Toetsvormen. Onderwijsmiddag 14 februari 2012 Ferdi Engels & Gerrit Heil toetsadviescommissie Toetsvormen Onderwijsmiddag 14 februari 2012 Ferdi Engels & Gerrit Heil toetsadviescommissie 1 Waarom wordt er getoetst? Om te beoordelen in hoeverre de student in staat is te handelen zoals op academisch

Nadere informatie

PTA scheikunde VWO Belgisch park cohort

PTA scheikunde VWO Belgisch park cohort Het examenprogramma scheikunde is vernieuwd. De methode 4 e editie is geschreven voor dit nieuwe examenprogramma. Toegestaan is het gebruik van de nieuwe BINAS (6 e editie). Niet toegestaan is het gebruik

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO 2016-2017 Opleidingsdeel voor de bachelor lerarenopleidingen voortgezet onderwijs van Driestar hogeschool (onderdeel van Driestar educatief)

Nadere informatie

Erratum OER deeltijd Wijzigingen staan in het rood

Erratum OER deeltijd Wijzigingen staan in het rood Erratum OER Voltijd HBO-v Bladzijde 47 OLP JAAR 2 Toetsmoment VP-PRAK1-2VT2-18 assessment 01 moet zijn: S1.20/2.20 Toetsmoment VP-PRAK2VT2-18 Toets 05 moet zijn: S2.20/S2.23 NB: zoals het hierboven staat

Nadere informatie

ALGEMENE NATUURWETENSCHAPPEN VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

ALGEMENE NATUURWETENSCHAPPEN VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0 ALGEMENE NATUURWETENSCHAPPEN VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor

Nadere informatie

Toetsbekwaamheid BKE november 2016

Toetsbekwaamheid BKE november 2016 Toetsbekwaamheid BKE november 2016 De Basiskwalificatie Examinering heeft als doel de hbo-toetspraktijk te versterken. Een belangrijk aspect in die toetspraktijk is het gesprek over toetsing: het vragen/

Nadere informatie

Ontwerpkaders: Leerwegonafhankelijk toetsen (LOT) Versie 1.0/ november 2016

Ontwerpkaders: Leerwegonafhankelijk toetsen (LOT) Versie 1.0/ november 2016 Ontwerpkaders: Leerwegonafhankelijk toetsen (LOT) Versie 1.0/ november 2016 Flexibel onderwijs Flexibel Onderwijs kenmerkt zich door tijd, plaats en tempo-onafhankelijk studeren. De route is individueel

Nadere informatie

DEEL B VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE BACHELOROPLEIDING ROEMEENSE TAAL EN CULTUUR

DEEL B VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE BACHELOROPLEIDING ROEMEENSE TAAL EN CULTUUR DEEL B VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE BACHELOROPLEIDING ROEMEENSE TAAL EN CULTUUR 2015-2016 Deel B: opleidingsspecifiek deel 1. Algemene bepalingen Artikel 1.1 Begripsbepalingen Artikel 1.2

Nadere informatie

Marketing met Interactieve Media

Marketing met Interactieve Media HOGESCHOOL ROTTERDAM / CMI Marketing met Interactieve Media CDMMIM01-1 Aantal studiepunten:2 Modulebeheerder: Ayman van Bregt Goedgekeurd door: (namens curriculumcommissie) Datum: MARKETING MET INTERACTIEVE

Nadere informatie

Toetsplan Bacheloropleiding Informatiekunde 2014-2015

Toetsplan Bacheloropleiding Informatiekunde 2014-2015 Toetsplan Bacheloropleiding 2014-2015 BA 1 IK Blok 1 Blok 2 Blok 3 Blok 4 7 collegewekeweken 3 toetsweken 7 college- 2 blok 1 weken blok 2 weken blok 3 toetsweken blok 4 opdrachten schr. tent. schr. tent.

Nadere informatie

Bijlage B: Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het curriculum voor de propedeutische fase

Bijlage B: Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het curriculum voor de propedeutische fase Bijlage B: Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het curriculum voor de propedeutische fase Geplande contacturen In de tabel hieronder staat een overzicht van de geplande contacturen voor de opleiding.

Nadere informatie

Het domeinspecifieke referentiekader professioneel gerichte bacheloropleiding Biomedische laboratoriumtechnologie

Het domeinspecifieke referentiekader professioneel gerichte bacheloropleiding Biomedische laboratoriumtechnologie Uittreksel uit het visitatierapport biomedische laboratoriumtechnologie voedings- en dieetkunde, 15 december 2008 Het domeinspecifieke referentiekader professioneel gerichte bacheloropleiding Biomedische

Nadere informatie

Premaster Communicatie- en Informatiewetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Communicatie- en

Premaster Communicatie- en Informatiewetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Communicatie- en Premaster Communicatie- en Informatiewetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Communicatie- en Informatiewetenschap - 2016-2017 I Als je niet voldoet aan de vooropleidingseisen,

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2015-2016 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt

Nadere informatie

Eindtermen. voor de. Bacheloropleiding Bewegingswetenschappen. Faculteit der Medische Wetenschappen. Rijksuniversiteit Groningen

Eindtermen. voor de. Bacheloropleiding Bewegingswetenschappen. Faculteit der Medische Wetenschappen. Rijksuniversiteit Groningen Eindtermen voor de Bacheloropleiding Bewegingswetenschappen Faculteit der Medische Wetenschappen Rijksuniversiteit Groningen 1 Opbouw eindtermen BW Groningen De bewegingswetenschapper is op bachelor niveau

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Voor de Bacheloropleiding Bio-exact Studiejaar 2009-2010 Preambule In de onderwijs- en

Nadere informatie

HZ University of Applied Sciences hbo-bachelor Chemie (240 EC) 3 mei 2017 Bachelor of Science voltijd Applied Chemistry; Life Sciences Vlissingen

HZ University of Applied Sciences hbo-bachelor Chemie (240 EC) 3 mei 2017 Bachelor of Science voltijd Applied Chemistry; Life Sciences Vlissingen ,nuao v nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Chemie van de HZ University of Applied Sciences datum 30 november

Nadere informatie

Examenprogramma scheikunde vwo

Examenprogramma scheikunde vwo Examenprogramma scheikunde vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Stoffen,

Nadere informatie

Studiewijzer BACHELOR KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE EXTRA KEUZENVAK VAK: C++ PROGRAMMEERMETHODEN

Studiewijzer BACHELOR KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE EXTRA KEUZENVAK VAK: C++ PROGRAMMEERMETHODEN Studiewijzer BACHELOR KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE VAK: C++ PROGRAMMEERMETHODEN EXTRA KEUZENVAK Semester, periode : 2 e semester, periode 4 en 5 Coördinator(en) : Arnoud Visser en Bas Terwijn Docent(en) :

Nadere informatie

Voor het beoordelen en het becijferen van de modules en projecten wordt door de docenten een scoringsformulier van competenties ingevuld.

Voor het beoordelen en het becijferen van de modules en projecten wordt door de docenten een scoringsformulier van competenties ingevuld. PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING Vak: Innovatieve Techniek Inleiding Innovatieve Techniek is een vak waarbij je een brede oriëntatie op techniek krijgen. Je werkt in de vorm van modules en projecten,

Nadere informatie

Handleiding Honours Programma Wiskunde

Handleiding Honours Programma Wiskunde Handleiding Honours Programma Wiskunde Deze handleiding beschrijft inhoud en organisatie van het honours programma (HP) van de bacheloropleiding Wiskunde en Wiskunde en Toepassingen aan de Universiteit

Nadere informatie

Bijlage 1 behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling. Bacheloropleiding Life Science and Technology en Minor Advanced Life Science and Technology

Bijlage 1 behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling. Bacheloropleiding Life Science and Technology en Minor Advanced Life Science and Technology Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden en Faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Technische Universiteit Delft Bijlage 1 behorend bij de Onderwijs- en Examenregeling

Nadere informatie

Teamscan op accreditatiewaardigheid

Teamscan op accreditatiewaardigheid Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat

Nadere informatie

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat GENT

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat GENT identificatie opleiding Graduaat Chemie Afstudeerrichting Biochemie modulenaam Instrumentele chemie code module Cc6 Geldig vanaf 01/09/2015 aantal lestijden 80 studiepunten structuurschema / volgtijdelijkheid

Nadere informatie

PTA VWO wiskunde A 1518

PTA VWO wiskunde A 1518 PTA VWO wiskunde A 1518 Inleiding Wiskunde A is wiskunde waarin vooral gewerkt wordt vanuit realistische contexten. Vaak is het lastig om de wiskundige inhoud uit de context te halen en daar wordt dan

Nadere informatie

PTA scheikunde HAVO Belgisch park cohort

PTA scheikunde HAVO Belgisch park cohort De methode Chemie Overal 4 e editie is geschreven voor het huidige examenprogramma. Toegestaan is het gebruik van de nieuwe BINAS (6 e editie) of ScienceData. Niet toegestaan is het gebruik van een Grafische

Nadere informatie

Profielwerkstukplus HAVO

Profielwerkstukplus HAVO Profielwerkstukplus HAVO Inleiding Aan het eind van je schoolloopbaan laat je zien dat je klaar bent voor je vervolgopleiding. Het profielwerkstukplus (PWS+) is daar één van de middelen voor. Je maakt,

Nadere informatie

Toetsregeling Vaardigheden B1.1

Toetsregeling Vaardigheden B1.1 Toetsregeling Vaardigheden B1.1 Bacheloropleiding Biomedische Wetenschappen Radboudumc Deze regeling is van kracht vanaf 31 augustus 2015. 1) Begripsbepaling Het tentamen Vaardigheden B1.1 maakt deel uit

Nadere informatie

Erratum Studiegids. Bacheloropleiding voltijd. Technische Bedrijfskunde 2014-2015

Erratum Studiegids. Bacheloropleiding voltijd. Technische Bedrijfskunde 2014-2015 Erratum Studiegids Bacheloropleiding voltijd Technische Bedrijfskunde 2014-2015 2.5.1 Toelating hoofdfase In de studiegids Technische Bedrijfskunde voltijd 2014-2015 staat vermeld dat studenten kunnen

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2018-2019 Bijlage: het programma PARAGRAAF 1 - ALGEMENE

Nadere informatie

Toetscyclus. 5.1 Praktijk Reflectie De toetscyclus Portfolio 39

Toetscyclus. 5.1 Praktijk Reflectie De toetscyclus Portfolio 39 33 Toetscyclus Samenvatting In dit hoofdstuk worden de zeven fasen van de toetscyclus genoemd en kort toegelicht..1 Praktijk 34.2 Reflectie 34.3 De toetscyclus 34.4 Portfolio 39 L. Bijkerk, Basis Kwalificatie

Nadere informatie

Competenties met indicatoren bachelor Civiele Techniek.

Competenties met indicatoren bachelor Civiele Techniek. Competenties met indicatoren bachelor Civiele Techniek. In de BEROEPSCOMPETENTIES CIVIELE TECHNIEK 1 2, zijn de specifieke beroepscompetenties geformuleerd overeenkomstig de indeling van het beroepenveld.

Nadere informatie

Toetsregeling Vaardigheden B1.4

Toetsregeling Vaardigheden B1.4 Toetsregeling Vaardigheden B1.4 Bacheloropleiding Biomedische Wetenschappen Radboudumc Deze regeling is van kracht vanaf 11 april 2016. 1) Begripsbepaling Het tentamen Vaardigheden B1.4 maakt deel uit

Nadere informatie

PTA scheikunde VWO Belgisch park cohort

PTA scheikunde VWO Belgisch park cohort Het examenprogramma scheikunde is vernieuwd. De methode Chemie Overal 4 e editie is geschreven voor dit nieuwe examenprogramma. Toegestaan is het gebruik van de nieuwe BINAS (6 e editie). Niet toegestaan

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Het immuunsysteem Ons immuunsysteem beschermt ons tegen allerlei ziekteverwekkers, zoals bacteriën, parasieten en virussen, die ons lichaam binnen dringen.

Nadere informatie

Major / Minor Periode Integrale leerlijn Conceptuele leerlijn Vaardighedenlijn Studieloopbaanlijn Titel Lang Onderwijseenheid Titel lang ToetsEenheid Major 1.1 Project Droombaan Project Droombaan 4 1.1

Nadere informatie

Bijlage V. Bij het advies van de Commissie NLQF EQF. Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en Dublin descriptoren.

Bijlage V. Bij het advies van de Commissie NLQF EQF. Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en Dublin descriptoren. Bijlage V Bij het advies van de Commissie NLQF EQF Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en. Tabel ter vergelijking NLQF niveaus 5 t/m 8 en Dublindescriptoren NLQF Niveau 5 Context Een onbekende, wisselende

Nadere informatie

Neerlandistiek CROHO 60849

Neerlandistiek CROHO 60849 Faculteit der Letteren Onderwijs- en Eamenregeling (OER) Deel B: Masteropleiding CROHO 60849 voor het studiejaar 2017-2018 Inhoud: 1. Algemene bepalingen 2. Toelating 3. Inhoud en inrichting van de opleiding

Nadere informatie

Bijlagen van het onderwijs- en Examenreglement van de bacheloropleiding Technische Bedrijfskunde

Bijlagen van het onderwijs- en Examenreglement van de bacheloropleiding Technische Bedrijfskunde Bijlagen van het onderwijs- en Examenreglement van de bacheloropleiding Technische Bedrijfskunde Inhoud: I. Eindtermen van de bacheloropleiding; II. Doorstroommasteropleidingen; III. Majoren en minoren

Nadere informatie

Examenprogramma scheikunde havo

Examenprogramma scheikunde havo Examenprogramma scheikunde havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A1 Vaardigheden Domein A2

Nadere informatie