Methodiek EQUIP Kòrsou

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Methodiek EQUIP Kòrsou"

Transcriptie

1 De methodiek wordt in het Papiaments, Nederlands en Engels aangeboden. Naast het geven van onderwijs hebben scholen ook een opvoedende rol. Een zware taak in deze maatschappij, waar hoge eisen worden gesteld aan jongeren en hun opvoeders. Hierdoor is er dan ook behoefte aan programma s die zich richten op het versterken van vaardigheden bij jongeren om problemen op te lossen of te voorkomen. Eén van deze programma s is EQUIP Kòrsou voor het Onderwijs. Dit onderwijs- en opvoedingsprogramma richt zich op het stimuleren van verantwoordelijk denken en handelen bij jongeren. EQUIP Kòrsou staat voor (het toerusten met of voorzien van ) het stimuleren van sociaal gedrag bij jongeren en het verminderen van antisociaal gedrag. EQUIP voor het Onderwijs is de preventieve variant van het behandelprogramma EQUIP voor Antisociale Jongeren, oorspronkelijk een Amerikaans programma. Het behandelprogramma wordt momenteel zowel in Amerika als Nederland gebruikt in de hulpverlening (justitiële jeugdinrichtingen, ambulante zorg). Veelbelovende resultaten met het behandelprogramma hebben samen met de groeiende behoefte aan lesprogramma s op het gebied van sociaal emotionele en cognitieve ontwikkeling binnen het onderwijs geleid tot de ontwikkeling van deze preventieve variant van het programma. EQUIP voor het Onderwijs is ontwikkeld en geëvalueerd in Canada en naar aanleiding van de positieve resultaten is EQUIP Kòrsou ontwikkeld en aangepast tot een Papiamentse lesprogramma. De methodiek is in Amerika ontwikkeld door professor dr. Anne-Marie DiBiase, dr. John C. Gibbs en dr. Granville Bud Potter. In 2009 heeft Training Center & Bureau Nazorg Sabat B.V. de licentierecht verkregen voor het vertalen en gebruiken van de Amerikaanse methodiek EQUIP in haar trainingen. Om het programma EQUIP Kòrsou te versterken, wordt ook gebruik gemaakt van bepaalde onderdelen van het programma YouTurn. Methodiek EQUIP voor het Onderwijs copyright 2013 Roselien Sabat 1 / 10

2 Om verantwoordelijk denken en handelen bij jongeren te stimuleren richt het programma zich op het volgende: het creëren van een positief sociaal klimaat onder de jongeren; de jongeren mogelijkheden bieden om zich in een ander te plaatsen; jongeren leren hun denkfouten op te sporen en te corrigeren. Het programma EQUIP Kòrsou biedt de mogelijkheid om de morele ontwikkeling te stimuleren en de deelnemers leren sociale vaardigheden, omgaan met kwaadheid en wederzijdse hulpbenadering. Met het programma krijgen deelnemers de nodige kennis, inzicht en vaardigheden mee om verantwoordelijk te denken en te doen. De opbouw van de sessies EQUIP Kòrsou kent een vaste structuur. Na de introductiebijeenkomsten en de eerste bijeenkomsten, begint elke les met een korte terugblik op de vorige bijeenkomst en eindigt met een korte introductie van het onderwerp dat in de volgende bijeenkomst behandeld gaat worden. De beschrijving van elke bijeenkomst geeft een kort overzicht van de doelen en activiteiten voor de jongeren. Het bevorderen van rollenspellen In het programma EQUIP Kòrsou wordt er onder andere gewerkt met rollenspellen, uitgevoerd door drietallen. Rollenspellen zijn zeer belangrijk en zorgen ervoor dat jongeren niet alleen van een tekst leren, maar daarnaast het geleerde meteen in de praktijk brengen. Momenteel wordt de methodiek EQUIP door een aantal ambulante zorg en hulpverlening instellingen op Curacao gebruikt. Training Center & Bureau Nazorg Sabat B.V. gebruikt de methodiek dagelijks in haar trainingen binnen het (speciaal) funderend onderwijs. Methodiek EQUIP voor het Onderwijs copyright 2013 Roselien Sabat 2 / 10

3 Het stimuleren van verantwoordelijk denken en handelen Methodiek EQUIP voor het Onderwijs copyright 2013 Roselien Sabat 3 / 10

4 Voor het uitvoeren van het programma EQUIP Kòrsou wordt de wederzijdse hulpbenadering geimplementeerd. De doelstelling is de deelnemers te stimuleren om hun eigen ervaringen te gebruiken om anderen te motiveren en te helpen. De wederzijdse hulpbenadering gaat ervan uit dat elkaar helpen gedragsverandering mogelijk maakt. Door andere mensen te helpen beteken je iets voor een ander. Ook geholpen worden geef je het gevoel waardevol te zijn. Als dit meer en meer in een groep gebeurt, ontstaat er een positieve groepscultuur. Binnen deze positieve groepscultuur ontwikkelen de deelnemers zelfrespect en een verantwoordelijk gedrag. De doelstelling van de methodiek EQUIP Kòrsou is jongeren leren verantwoordelijk te denken en te doen. De module wordt op Curacao gebruikt voor de jongeren tussen de leeftijd van 5 18 jaar. Wat is EQUIP? EQUIP is ontstaan in de Verenigde Staten en ontwikkeld door John Gibbs, Granville Bud Potter en Arnold Goldstein. Het wordt in Amerika gebruikt voor delinquente en antisociale jongeren. En met succes, want uit Amerikaans onderzoek blijkt dat juist de combinatie van de verschillende componenten uit het programma effectief is: recidive onder jeugdige delinquenten verminderen van 40,5% naar 15%. In Nederland is the EQUIP-methodiek ook in opmars. Het doel van het programma is de jongeren leren verantwoordelijk te denken en te doen door een wederzijdse hulpbenadering. De wederzijdse hulpbenadering gaat ervan uit dat elkaar helpen gedragsverandering mogelijk maakt. Door andere mensen te helpen beteken je iets voor een ander. Ook geholpen worden geef je het gevoel waardevol te zijn. Als dit meer en meer in een groep gebeurt, ontstaat er een positieve groepscultuur. Methodiek EQUIP voor het Onderwijs copyright 2013 Roselien Sabat 4 / 10

5 Binnen deze positieve groepscultuur ontwikkelen de jongeren zelfrespect en een verantwoordelijk gedrag. De wederzijdse hulpbenadering is een uitdaging voor de jongeren met problematisch gedragspatroon. Ze kennen een andere groepscultuur. Een negatieve groepscultuur die gekenmerkt wordt door pesten, dreigen, macht en onderdrukking. Een cultuur waarin elkaar helpen niet gewoon is. De hulpbenadering alleen is niet voldoende om het gedrag en denken te veranderen. Het ontbreekt vaak de juiste vaardigheden en motivatie om elkaar te helpen. Hierdoor bestaat de EQUIP-programma uit meerdere onderdelen die elkaar aanvullen en versterken de trainingen. De trainingen zijn door Roselien Sabat in het Papiaments, Nederlands en Engels ontwikkeld en samengesteld met gebruikmaking van lokale omstandigheden en voorbeelden. De trainingen EQUIP Kòrsou leren de jongeren: I. sociale vaardigheden, II. III. hun kwaadheid te beheersen en wordt de morele ontwikkeling gestimuleerd. De jongeren worden bewust gemaakt van hun cognitieve verstoringen met name. de denkfouten, probleemnamen, egocentrisme, anderen de schuld geven, enz. Bijvoorbeeld denkfouten zijn gedachten, waardoor je in problemen komt. Anderen de schuld geven betekend dat antisociaal gedrag acceptabel wordt gevonden en dat ontkent wordt dat er echte schade is. Methodiek EQUIP voor het Onderwijs copyright 2013 Roselien Sabat 5 / 10

6 In de trainingen heeft de wederzijdse hulpbenadering succes geboekt gezien het feit dat de jongeren zich nuttig voelen door het helpen van anderen met behulp van hun eigen ervaringen. De uitgangspunt is dat de jongeren elkaar helpen hun probleemsituaties te benoemen, met elkaar erover te praten en uiteindelijk elkaar te corrigeren in het denken en handlen. Hierdoor ontdekken de jongeren bijvoorbeeld dat agressie geen teken van macht is, maar juist van onmacht. Ze leren dat je op een positieve manier kunt omgaan met druk en spanning, elkaar te motiveren en van elkaar te leren. De drie componenten van EQUIP voor het Onderwijs: De component : Het aanleren van sociale vaardigheden Sociale vaardigheden kan omschreven worden als constructieve gedragingen die worden toegepast in een moeilijke, interpersoonlijke situatie. Ondoordachtheid, woede, agressie en tot op zekere hoogte impulsiviteit, worden veroorzaakt door cognitieve tekortkomingen die het eigen belang dienen. Een cognitieve tekortkoming is het onnauwkeuring waarnemen van een gebeurtenis. Andere benamingen zijn denkfouten of onjuiste overtuiging. Egocentrisme (egoïsme) is een cognitieve tekortkoming die kracht vindt in woede en agressie. Het egocentrisch opeisen van recht wordt ook wel gekarakteriseerd door een storm (hevige uitval) van woede of agressie. De component : Het omgaan met woede of boosheid De trainingen gericht op omgaan met woedebeheersing wordt de nadruk gelegd op het corrigeren van egocentrisme (egoisme) en andere denkfouten. Het is een aanvulling op technieken als het langzaam en diep ademhalen en het terug denken aan leuke gebeurtenissen. Het corrigeren van denkfouten is zeer belangrijk voor verantwoordelijk denken en handelen. Het doel van de training omgaan met woede is controle krijgen over woede en niet het laten verdwijnen van woede. Methodiek EQUIP voor het Onderwijs copyright 2013 Roselien Sabat 6 / 10

7 Het aanleren van sociale vaardigheden Methodiek EQUIP voor het Onderwijs copyright 2013 Roselien Sabat 7 / 10

8 Het omgaan met woede of boosheid Methodiek EQUIP voor het Onderwijs copyright 2013 Roselien Sabat 8 / 10

9 De component : Het stimuleren van de morele ontwikkeling In deze component komen methoden aan bod die de ontwikkeling van het oordeelsvermogen (moreel besef) van de jongeren stimuleren. Ook de tekorkomingen op het gebied van morele ontwikkeling (moreel besef) zijn gebaseerd op een egoïstische houding. De jongeren leren het innemen van een sociaal standpunt. Het stimuleren van het moreel oordeelsvermogen bij jongeren is van groot belang als het verbeteren van hun denkfouten en hun gebrekkige sociale vaardigheden. Het lesplan bestaat uit dertien morele keuzesituaties waar de jongeren over na kunnen denken en bespreken. Moreel oordelen is belangrijk voor zowel de beoordeling als de rechtvaardiging van morele beslissingen (wat is eerlijk en wat is goed in een sociale situatie). Ondanks het feit dat de beoordeling van de morele waarden door jongeren over het algemeen positief is, hebben velen geen grip op de basis van deze waarden. De trainingen zijn onderverdeeld in: het introducern van de vaardigheid; het voordoen van de vaardigheid; het uitproberen van de vaardigheid het bespreken van de vaardigheid het oefenen van de vaardigheid Methodiek EQUIP voor het Onderwijs copyright 2013 Roselien Sabat 9 / 10

10 Het stimulern van morele ontwikkeling Methodiek EQUIP voor het Onderwijs copyright 2013 Roselien Sabat 10 / 10

Positief. van elkaar. denken, doen en leren. Groepsprogramma voor jongeren met antisociaal of delinquent gedrag

Positief. van elkaar. denken, doen en leren. Groepsprogramma voor jongeren met antisociaal of delinquent gedrag Positief denken, doen en leren van elkaar met TOPs! Groepsprogramma voor jongeren met antisociaal of delinquent gedrag Compleet programma voor jongeren gericht op positief denken en doen Jongeren in de

Nadere informatie

Informatie 4-daagse opleiding tot TOPs!-trainer Hulpverleningsvariant

Informatie 4-daagse opleiding tot TOPs!-trainer Hulpverleningsvariant Informatie 4-daagse opleiding tot TOPs!-trainer Hulpverleningsvariant Den Dolder, maart 18 Versie: 3 Auteur(s): Anna Hulsebosch Het programma en de bijbehorende opleiding TOPs! is een cognitief gedragstherapeutisch

Nadere informatie

Informatie 4-daagse opleiding tot TOPs!-trainer Hulpverleningsvariant

Informatie 4-daagse opleiding tot TOPs!-trainer Hulpverleningsvariant Informatie 4-daagse opleiding tot TOPs!-trainer Hulpverleningsvariant Den Dolder, mei 2014 Versie: 2 Auteur(s): Anna Hulsebosch/Joke Gierveld Het programma en de bijbehorende opleiding TOPs! is een groepsprogramma

Nadere informatie

Meet Instrument Programma Integriteit EQUIP (MIPIE)

Meet Instrument Programma Integriteit EQUIP (MIPIE) Meet Instrument Programma Integriteit EQUIP (MIPIE) Helmond, P.E., Brugman, D., Potter, G.B., & Gibbs, J.C. (2008) Afdeling Ontwikkelingspsychologie Universiteit Utrecht Contents Introduction A. Observatie

Nadere informatie

Dialectische Gedrags Therapie Bij volwassenen met een lichte verstandelijke beperkingen

Dialectische Gedrags Therapie Bij volwassenen met een lichte verstandelijke beperkingen Dialectische Gedrags Therapie Bij volwassenen met een lichte verstandelijke beperkingen Dialectische Gedrags Therapie 2 1. Voor wie? Deze brochure geeft informatie over Dialectische Gedragstherapie (DGT).

Nadere informatie

Agressief gedrag onder controle krijgen en houden. In Control!

Agressief gedrag onder controle krijgen en houden. In Control! Agressief gedrag onder controle krijgen en houden. In Control! Woede leren beheersen. In Control! De interventie In Control! combineert agressieregulatieen ontspanningstechnieken, sociale vaardigheidstraining

Nadere informatie

Rijks Justitiële Jeugdinrichting. Locatie Den Hey-Acker Breda. Landelijke bestemming ESP; Behandeling van jongens met Ernstige Seksuele Problematiek

Rijks Justitiële Jeugdinrichting. Locatie Den Hey-Acker Breda. Landelijke bestemming ESP; Behandeling van jongens met Ernstige Seksuele Problematiek Rijks Justitiële Jeugdinrichting Locatie Den Hey-Acker Breda Landelijke bestemming ESP; Behandeling van jongens met Ernstige Seksuele Problematiek Wetenschap zedendelinquenten I Dé zedendelinquent bestaat

Nadere informatie

Training Omgaan met Agressie en Geweld

Training Omgaan met Agressie en Geweld Training Omgaan met Agressie en Geweld 2011 Inleiding In veel beroepen worden werknemers geconfronteerd met grensoverschrijdend gedrag, waaronder agressie. Agressie wordt door medewerkers over het algemeen

Nadere informatie

Landelijke menukaart 2012 Gedragsinterventies als leerstraf

Landelijke menukaart 2012 Gedragsinterventies als leerstraf Gedragsinterventies als leerstraf Erkende gedragsinterventies als leerstraf Naam Inhoud Frequentie* Uren Respect limits Regulier 10 bijeenkomsten / 1 ouderbijeenkomst Respect limits Regulier Plus 10 bijeenkomsten

Nadere informatie

Een Positief. leer en leefklimaat. op uw school

Een Positief. leer en leefklimaat. op uw school Een Positief leer en leefklimaat op uw school met TOPs! positief positief denken en doen Leerlingen op uw school ontwikkelen zich het beste in een positief leer- en leefklimaat; een klimaat waarin ze zich

Nadere informatie

Programma Integriteit EQUIP Residentiële Inrichtingen in Nederland en België

Programma Integriteit EQUIP Residentiële Inrichtingen in Nederland en België Programma Integriteit EQUIP Residentiële Inrichtingen in Nederland en België Helmond, P.E., Brugman, D., & Overbeek, G. (2009) Afdeling Ontwikkelingspsychologie Universiteit Utrecht Contactinformatie:

Nadere informatie

Onderzoeksproject. Programma Integriteit en Effectiviteit EQUIP. Meetinstrument Programma Integriteit EQUIP

Onderzoeksproject. Programma Integriteit en Effectiviteit EQUIP. Meetinstrument Programma Integriteit EQUIP Onderzoeksproject Programma Integriteit en Effectiviteit EQUIP Meetinstrument Programma Integriteit EQUIP Disciplinegroep Ontwikkelingspsychologie Universiteit Utrecht Helmond, P.E.; Brugman, D.; Potter,

Nadere informatie

TOPs! Positief denken, doen en leren van elkaar

TOPs! Positief denken, doen en leren van elkaar TOPs! Positief denken, doen en leren van elkaar Visie TOPs! Leerlingen ontwikkelen zich het beste in een positief leer- en leefklimaat. Leerlingen kunnen leren om te kiezen voor een positieve oplossing.

Nadere informatie

Informatie 4-daagse opleiding tot TOPs!-trainer Onderwijsvariant

Informatie 4-daagse opleiding tot TOPs!-trainer Onderwijsvariant Informatie 4-daagse opleiding tot TOPs!-trainer Onderwijsvariant Den Dolder, mei 2014 Versie: 2 Auteur(s): Anna Hulsebosch/Joke Gierveld Het programma en de bijbehorende opleiding TOPs! is een lesprogramma

Nadere informatie

Fundashon Skol di Arte i Kultura Futuro Briante. jaarverslag 2009

Fundashon Skol di Arte i Kultura Futuro Briante. jaarverslag 2009 Fundashon Skol di Arte i Kultura Futuro Briante jaarverslag 2009 trainingen sociale educatie risicojongeren jeugd- en justitiele instellingen Curacao jaarverslag 2009 Fundashon Futuro Briante pag 1 Colofon

Nadere informatie

De gebrekkige gewetensontwikkeling in diagnose en behandeling

De gebrekkige gewetensontwikkeling in diagnose en behandeling De gebrekkige gewetensontwikkeling in diagnose en behandeling Het begrip gebrekkige gewetensontwikkeling moet in de diagnose beter gespecificeerd worden Er is in de jeugdinrichtingen te weinig aandacht

Nadere informatie

Middelengebruik behandelen en terugdringen. Brains4Use

Middelengebruik behandelen en terugdringen. Brains4Use Middelengebruik behandelen en terugdringen. Brains4Use Risico s op delicten verminderen. Brains4Use Jongeren in Justitiële Jeugdinrichtingen en Jeugdzorg (Plus) - instellingen vervallen soms in oude fouten

Nadere informatie

STOP 4-7 Samen sterker Terug Op Pad

STOP 4-7 Samen sterker Terug Op Pad STOP 4-7 Samen sterker Terug Op Pad Een trainingsprogramma voor jonge kinderen (tussen de 4 en 7 jaar) met (ernstige) gedragsproblemen. En hun ouder(s) En hun leerkracht Informatie voor professionals:

Nadere informatie

Pestprotocol. Plagen en pesten. Pesten op school, hoe gaan we er mee om?

Pestprotocol. Plagen en pesten. Pesten op school, hoe gaan we er mee om? Pesten op school, hoe gaan we er mee om? Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen willen zien en op onze school serieus willen aanpakken. Plagen en

Nadere informatie

OPEN INSCHRIJVING UTRECHT

OPEN INSCHRIJVING UTRECHT OPEN INSCHRIJVING UTRECHT KORTE OPLOSSINGSGERICHTE THERAPIE (OPLOSSINGSGERICHT WERKEN) 1 KORTE OPLOSSINGSGERICHTE THERAPIE WAT IS DE KORTE OPLOSSINGSGERICHTE THERAPIE? De Solution-Focussed Therapy is ontwikkeld

Nadere informatie

Geestig Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep

Geestig Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep Geestig 2017 Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep basisprincipes van het scheppen van een positief klimaat, het bieden van structuur en herstelgericht reageren op ongewenst gedrag YES I

Nadere informatie

De piek van het pesten ligt tussen 10 en 14 jaar, maar ook in lagere en hogere groepen wordt gepest.

De piek van het pesten ligt tussen 10 en 14 jaar, maar ook in lagere en hogere groepen wordt gepest. PESTPROTOCOL Pesten komt helaas op iedere school voor> Het is een probleem dat we onder ogen zien en op onze school serieus aanpakken. De manier waarop dat gebeurt, wordt beschreven in dit protocol. Het

Nadere informatie

Training Leer Balans Leven

Training Leer Balans Leven Training Leer Balans Leven In 5 maanden meer balans in je leven Wil je minder stress? Wil je meer werkplezier? Wil je jouw doelen effectiever bereiken? Wil je handiger communiceren? Wil je efficiënter

Nadere informatie

Kliniek Ouder & Kind

Kliniek Ouder & Kind Kliniek Ouder & Kind Voor wie? Heb je last van heftige emoties zoals verdriet, somberheid, wanhoop, angst, boosheid of een wisseling van heftige emoties (dan weer blij, dan weer boos, dan weer verdrietig)

Nadere informatie

De effectiviteit van preventieve. voorlichting aan migrantenouders in. Rotterdam over ggz problematiek en. licht verstandelijke beperking

De effectiviteit van preventieve. voorlichting aan migrantenouders in. Rotterdam over ggz problematiek en. licht verstandelijke beperking Nuray Dogan Nadia el Gharnati Erasmus Universiteit 19-11-2015 De effectiviteit van preventieve voorlichting aan migrantenouders in Rotterdam over ggz problematiek en licht verstandelijke beperking De Rotterdamse

Nadere informatie

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk Veens trainingen opkomen voor jezelf een groter netwerk samen leren lotgenoten ontmoeten 1 meer zelfvertrouwen durven vragen Wil je jezelf ontwikkelen? Omdat je meer uit jezelf wilt halen? Of omdat je

Nadere informatie

REMIND. Bij u op SCHOOL?

REMIND. Bij u op SCHOOL? REMIND Bij u op SCHOOL? Inhoudsopgave Slim jezelf zijn voor professionals 3 Slim jezelf zijn 3 Programma over persoonlijke ontwikkeling 3 Kostenoverzicht 4 Over Remind 5 Wij willen 5 Trainersopleiding

Nadere informatie

DAT KINDEREN EEN ANDER PLAGEN IS HEEL GEWOON, MAAR BIJ PESTEN IS ER EEN SLACHTOFFER WAAROVER EEN KIND OFMEER KINDEREN DE BAAS SPELEN.

DAT KINDEREN EEN ANDER PLAGEN IS HEEL GEWOON, MAAR BIJ PESTEN IS ER EEN SLACHTOFFER WAAROVER EEN KIND OFMEER KINDEREN DE BAAS SPELEN. Anti-pestprotocol DAT KINDEREN EEN ANDER PLAGEN IS HEEL GEWOON, MAAR BIJ PESTEN IS ER EEN SLACHTOFFER WAAROVER EEN KIND OFMEER KINDEREN DE BAAS SPELEN. De school heeft als het om pesten gaat wel een inspanningsverplichting,

Nadere informatie

Agressiebehandeling in de forensische kinder- en jeugdpsychiatrie

Agressiebehandeling in de forensische kinder- en jeugdpsychiatrie Agressiebehandeling in de forensische kinder- en jeugdpsychiatrie Prof. dr. Chijs van Nieuwenhuizen GGzE centrum kinder- en jeugd psychiatrie Universiteit van Tilburg, Tranzo http://www.youtube.com/watch?list=pl9efc

Nadere informatie

Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) Aandachttraining/Mindfulnesstraining

Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) Aandachttraining/Mindfulnesstraining Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) Aandachttraining/Mindfulnesstraining 2 Deze folder geeft u informatie over Mindfulness-Based Cognitieve Therapie. Deze mindfulnesstraining wordt op de afdeling

Nadere informatie

WORK SHOPS [ [ [ [ [ VOOR PROFESSIONALS WERKZAAM IN DE FORENSISCHE PSYCHIATRIE DOOR DR. RUUD H. J. HORNSVELD

WORK SHOPS [ [ [ [ [ VOOR PROFESSIONALS WERKZAAM IN DE FORENSISCHE PSYCHIATRIE DOOR DR. RUUD H. J. HORNSVELD WORK SHOPS VOOR PROFESSIONALS WERKZAAM IN DE FORENSISCHE PSYCHIATRIE [ [ [ [ [ DOOR DR. RUUD H. J. HORNSVELD 1 WORKSHOP GROEPSBEHANDELING VAN (SEKSUEEL) GEWELDDADIGE FORENSISCH PSYCHIATRISCHE PATIËNTEN

Nadere informatie

Collectief aanbod Jeugd Houten

Collectief aanbod Jeugd Houten Collectief aanbod Jeugd Houten Groepsmaatschappelijk werk Santé Partners in Houten 2018-2019 1 Inhoud Blz. Training Sterk staan 9-12.... 3 Zomertraining Plezier op School (aankomende brugklassers). 4 Assertiviteitstraining

Nadere informatie

Pedagogisch beleidsplan

Pedagogisch beleidsplan Pedagogisch beleidsplan 1: Inleiding 2: De Visie 3: Doelstelling 4: Uitgangspunten 5: Hygiëne en verzorging 6: Activiteiten 7: communicatie met ouders. 8: Feesten 1 1. Inleiding: Het pedagogische beleidsplan

Nadere informatie

Inhoud. Deel I Ervaringen uit de praktijk

Inhoud. Deel I Ervaringen uit de praktijk Inhoud Deel I Ervaringen uit de praktijk Hoofdstuk 1 Inleiding: wat werkt? 15 Deel I Ervaringen uit de praktijk 18 Deel II Reflecties op de praktijk 19 Deel III Het leefklimaat op de groep 20 Vragen voor

Nadere informatie

Deel I Ervaringen uit de praktijk 13

Deel I Ervaringen uit de praktijk 13 Inhoud Deel I Ervaringen uit de praktijk 13 Hoofdstuk 1 Inleiding: wat werkt? 15 Deel I Ervaringen uit de praktijk 18 Deel II Reflecties op de praktijk 19 Deel III Het leefklimaat op de groep 20 Vragen

Nadere informatie

Functional Family Parole Services

Functional Family Parole Services Functional Family Parole Services De introductie van een gezinsgerichte casemanagement methodiek Bureau Jeugdzorg gagglomeratie Amsterdam, 16 februari 2010 door Nelleke Stomps Ontstaansgeschiedenis introductie

Nadere informatie

Mindfulnesstraining. Anders omgaan met stress, pijn en vermoeidheid

Mindfulnesstraining. Anders omgaan met stress, pijn en vermoeidheid Mindfulnesstraining Anders omgaan met stress, pijn en vermoeidheid Mindfulnesstraining Een lichamelijke ziekte en/of chronische klachten, zoals pijn en vermoeidheid, gaan vaak gepaard met intense emoties,

Nadere informatie

Drs. Nathan Hutting Dr. Sarah Detaille

Drs. Nathan Hutting Dr. Sarah Detaille Drs. Nathan Hutting Dr. Sarah Detaille Inhoud presentatie Aspecifieke KANS Project GRIP op KANS Ontwikkeling GRIP op KANS Inhoud programma Voorlopige resultaten A-specifieke KANS Aan werk of activiteiten

Nadere informatie

Visie op leren. Didactische uitgangspunten voor leeractiviteiten

Visie op leren. Didactische uitgangspunten voor leeractiviteiten Visie op leren Didactische uitgangspunten voor leeractiviteiten Tilburg, 1 januari 2012 Visie op leren Didactische uitgangspunten voor leeractiviteiten Aan de opzet en inhoud van de leeractiviteiten van

Nadere informatie

Bijlage Training Agressie Controle TACt Regulier

Bijlage Training Agressie Controle TACt Regulier Bijlage Training Agressie Controle TACt Regulier Deze bijlage hoort bij de beschrijving van de interventie TACt Regulier, zoals die is opgenomen in de databank Justitieleinterventies.nl. Meer informatie:

Nadere informatie

Trainershandleiding. Grip op Agressie - Module 7. Terugvalpreventie

Trainershandleiding. Grip op Agressie - Module 7. Terugvalpreventie Trainershandleiding Grip op Agressie - Module 7 Terugvalpreventie Colofon 2018 Trajectum. Grip op Agressie, een integraal behandelprogramma voor mensen met een lichte verstandelijke beperking (LVB) en

Nadere informatie

Mindfulnesstraining Aandachttraining. Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT)

Mindfulnesstraining Aandachttraining. Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) Mindfulnesstraining Aandachttraining Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) 2 Deze folder geeft u informatie over Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT). De mindfulnesstraining wordt aangeboden

Nadere informatie

De programma-integriteit van EQUIP bij woedebeheersing en cognitieve vertekeningen

De programma-integriteit van EQUIP bij woedebeheersing en cognitieve vertekeningen Universiteit Utrecht, Faculteit Sociale Wetenschappen Master Kinder- en Jeugdpsychologie De programma-integriteit van EQUIP bij woedebeheersing en cognitieve vertekeningen Een observatieonderzoek Thesis

Nadere informatie

CREATIEF DENKEN in ONDERWIJS Worskhops, training, begeleiding en materialen.

CREATIEF DENKEN in ONDERWIJS Worskhops, training, begeleiding en materialen. in NDERWIJS Creativiteit en Creatief Denken Creativiteit is een unieke eigenschap van de mens. Kijk om je heen, alles wat verzonnen en gemaakt is, vindt zijn oorsprong in het menselijk brein. Dat geldt

Nadere informatie

Voor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? Hulpaanbod

Voor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? Hulpaanbod Voor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? - Normaal begaafde kinderen van 4 tot 13 jaar, woonachtig in de regio Gelderland-Zuid, die in hun gedrag signalen afgeven die mogelijk duiden op een problematische

Nadere informatie

Denken kun je Leren!

Denken kun je Leren! Denken kun je Leren! Bekijk de twee vragen hieronder. Op welke manier verschillen deze twee vragen van elkaar? (Bedenk het antwoord voor jezelf draai je naar degene waar je het dichtste bij zit bespreek

Nadere informatie

1 Het sociale ontwikkelingstraject

1 Het sociale ontwikkelingstraject 1 Het sociale ontwikkelingstraject Tijdens de schoolleeftijd valt de nadruk sterk op de cognitieve ontwikkeling. De sociale ontwikkeling is in die periode echter minstens zo belangrijk. Goed leren lezen,

Nadere informatie

EIGEN GESCHIEDENIS MET AGRESSIE

EIGEN GESCHIEDENIS MET AGRESSIE EIGEN GESCHIEDENIS MET AGRESSIE OEFENING OM EERDERE PROBLEMEN MET AGRESSIE TE BEGRIJPEN. 1 Agressie kan in het verleden copings-gedrag of overlevingswaarde geweest zijn vb. om zich te verdedigen tegen

Nadere informatie

Leerstofoverzicht groep 3 2015-2016

Leerstofoverzicht groep 3 2015-2016 Leerstofoverzicht groep 3 2015-2016 Inhoud: Sociaal emotionele vaardigheden Prettig omgaan met elkaar Rekenen Nederlandse taal lezen spelling Schrijven Engels Wereldoriëntatie en verkeer Bewegingsonderwijs

Nadere informatie

Minder Drank of Drugs. Module voor cliënten met een lichte verstandelijke beperking

Minder Drank of Drugs. Module voor cliënten met een lichte verstandelijke beperking Minder Drank of Drugs Module voor cliënten met een lichte verstandelijke beperking Voorstellen Willy Ron Marion Agenda Uitleg over Minder Drank of Drugs Willy en Ron spelen een sessie na Uitleg over de

Nadere informatie

Missie van de Oosteinder: Het verzorgen van primair onderwijs in Aalsmeer Oost vanuit een integratieve aanpak en katholieke geloofsovertuiging.

Missie van de Oosteinder: Het verzorgen van primair onderwijs in Aalsmeer Oost vanuit een integratieve aanpak en katholieke geloofsovertuiging. Missie van de Oosteinder: Het verzorgen van primair onderwijs in Aalsmeer Oost vanuit een integratieve aanpak en katholieke geloofsovertuiging. Wij zijn een katholieke school en daarom vinden het belangrijk

Nadere informatie

VSLW Themaprofielen. Thema s. Omgaan met verschillen, Pesten, Opbrengstgericht werken en Ouderbetrokkenheid

VSLW Themaprofielen. Thema s. Omgaan met verschillen, Pesten, Opbrengstgericht werken en Ouderbetrokkenheid VSLW Themaprofielen Thema s Omgaan met verschillen, Pesten, Opbrengstgericht werken en Ouderbetrokkenheid pagina 2 van 45 Inleiding De expertgroep van het VSLW project heeft voor de vier thema s een themaprofiel

Nadere informatie

PAD informatie voor ouders

PAD informatie voor ouders PAD informatie voor ouders De Kiem Roelofarendsveen, januari 2015 Beste ouders/verzorgers, Hierbij willen we u graag informeren over het PAD leerplan, dat bij ons op de Kiem gebruikt wordt om het sociaal

Nadere informatie

Stap voor stap op zoek naar eigen verantwoordelijkheid. YOUTURN

Stap voor stap op zoek naar eigen verantwoordelijkheid. YOUTURN Stap voor stap op zoek naar eigen verantwoordelijkheid. YOUTURN Ook medewerkers ervaren YOUTURN als prettig. YOUTURN In JJI Lelystad werken jongeren stapsgewijs aan hun terugkeer naar de maatschappij.

Nadere informatie

Opleiding Kindercoach

Opleiding Kindercoach Opleiding Kindercoach Maak jij het verschil? Sociale - emotionele vaardigheden ADHD / ADD Leer- en gedragsproblemen Hooggevoeligheid Ontwikkelingsfases Kind en zijn omgeving Rouw en verlies Pesten Beelddenkers

Nadere informatie

Hulp voor vluchtelingenkinderen en hun ouders. Wat kan Altra bieden?

Hulp voor vluchtelingenkinderen en hun ouders. Wat kan Altra bieden? Hulp voor vluchtelingenkinderen en hun ouders Wat kan Altra bieden? Problemen & Risico s Beschermende factoren Bouwstenen jeugdhulp van Altra Verlies familie en verlatingsangst Veilige basis, vertrouwen

Nadere informatie

PROTOCOL TEGEN PESTEN

PROTOCOL TEGEN PESTEN PROTOCOL TEGEN PESTEN Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen zien en serieus aanpakken: pesten hoort namelijk niet! Definitie Pesten is het systematisch

Nadere informatie

LEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN

LEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN LEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN GGD Kennemerland geeft diverse bijeenkomsten voor ouders. Over opvoeding, gezondheid en gedrag bij kinderen. Deze bijeenkomsten kunnen als school, peuterspeelzaal of kinderdagverblijf

Nadere informatie

Algemene informatie Kinderopvang 0-4. November 2014

Algemene informatie Kinderopvang 0-4. November 2014 Algemene informatie Kinderopvang 0-4 November 2014 Voorwoord Positive Action wordt in Amerika met veel succes uitgevoerd. Het is een bewezen effectief programma dat positieve resultaten behaalt op zowel

Nadere informatie

TRAINING NIVEAU 4: STANDAARD TRIPLE P Tieners

TRAINING NIVEAU 4: STANDAARD TRIPLE P Tieners TRAINING NIVEAU 4: STANDAARD TRIPLE P Tieners Algemene beschrijving De training Triple P Niveau 4 Standaard Tieners biedt deelnemers een goede basis voor het uitvoeren van intensieve individuele Triple

Nadere informatie

POSITIEVE PSYCHOTHERAPIE. Een geprotocolleerde behandeling van veertien sessies voor cliënten met een depressieve stoornis

POSITIEVE PSYCHOTHERAPIE. Een geprotocolleerde behandeling van veertien sessies voor cliënten met een depressieve stoornis POSITIEVE PSYCHOTHERAPIE Een geprotocolleerde behandeling van veertien sessies voor cliënten met een depressieve stoornis GRONDLEGGERS Positieve Psychotherapie werd in 2006 ontwikkeld door: Prof. Martin

Nadere informatie

PROCESDOEL 1 VRIJ EN ZELFSTANDIG LEREN DENKEN EN HANDELEN

PROCESDOEL 1 VRIJ EN ZELFSTANDIG LEREN DENKEN EN HANDELEN PROCESDOEL 1 VRIJ EN ZELFSTANDIG LEREN DENKEN EN HANDELEN Bijzondere procesdoelen 1.1. Groei naar volwassenheid 1.2. Zelfstandig denken 1.3. Zelfstandig handelen 1.4. Postconventionele instelling 1.1 Groei

Nadere informatie

Pestprotocol Jansenius de Vriesschool Juni 2011

Pestprotocol Jansenius de Vriesschool Juni 2011 Pestprotocol Jansenius de Vriesschool Juni 2011 Doelstelling Alle leerlingen moeten zich in hun basisschoolperiode vrij en veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door regels

Nadere informatie

Pestprotocol. Basisschool St. Maarten. Halsteren

Pestprotocol. Basisschool St. Maarten. Halsteren Pestprotocol Basisschool St. Maarten Halsteren Versie december 2011 1 Pesten is een probleem dat in alle geledingen van de maatschappij voorkomt. Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons.

Nadere informatie

Evidence-based interventies voor agressieregulatie en woedebeheersing

Evidence-based interventies voor agressieregulatie en woedebeheersing Evidence-based interventies voor agressieregulatie en woedebeheersing Hoe vergelijk je methodieken op basis van welke criteria? Marjolein Oudhof Mariska van der Steege 23 april 2009 Inhoud workshop Werken

Nadere informatie

Een jeugd van tegenwoordig

Een jeugd van tegenwoordig Een jeugd van tegenwoordig Vrijdag 1 maart 2013 Damessociëteit Bodegraven-Reeuwijk Speciale onderwijstrajecten voor jongere die dreigen uit te vallen uit het reguliere middelbare onderwijs Progamma Wie

Nadere informatie

Pedagogisch beleidsplan. Goed toegerust op ontdekkingsreis

Pedagogisch beleidsplan. Goed toegerust op ontdekkingsreis Pedagogisch beleidsplan Goed toegerust op ontdekkingsreis Inhoudsopgave Inleiding Welkom! 5 Colofon Uitgangspunten Met alle respect 9 Tekst Vlietkinderen Allemaal anders 11 Op weg naar een zelfstandig

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 8. Leeswijzer 10

Inhoud. Inleiding 8. Leeswijzer 10 Inhoud Inleiding 8 Leeswijzer 10 1 Motiverende gespreksvoering: een introductie 14 1.1 Wat is motiverende gespreksvoering? 14 1.2 Kenmerken van motivatie 15 1.3 Waarom werkt motiverende gespreksvoering?

Nadere informatie

ABC. Agressie, wat doe je ermee?

ABC. Agressie, wat doe je ermee? Agressievisie Beroepshouding Communicatie ABC WAT IS ABC? Agressie, wat doe je ermee? ABC is een methodiek gericht op het voorkomen van en het omgaan met agressie. De ABC-methodiek is bruikbaar voor mensen

Nadere informatie

Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen?

Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen? Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen? Familie of naaste zijn van iemand die zichzelf beschadigt kan erg moeilijk zijn. Iemand van wie je houdt doet zichzelf pijn en het lijkt alsof je niks kunt

Nadere informatie

Samen gezinsrelaties verbeteren. Relationele gezinstherapie

Samen gezinsrelaties verbeteren. Relationele gezinstherapie Samen gezinsrelaties verbeteren. Relationele gezinstherapie Beschadigd en wantrouwend. Relationele gezinstherapie Relationele gezinstherapie probeert relaties binnen het gezin te verbeteren. De systeemgerichte

Nadere informatie

Gedragsinterventie In Control!

Gedragsinterventie In Control! Gedragsinterventie In Control! april 2009 Stichting Jeugdzorg St. Joseph / J.J.I. Het Keerpunt en Van Montfoort. De ontwikkeling en beschrijving van de gedragsinterventie In Control! is door Van Montfoort

Nadere informatie

Welkom bij de training WEERSTAND! We leven bij wat we geloven, niet bij wat we zien!

Welkom bij de training WEERSTAND! We leven bij wat we geloven, niet bij wat we zien! Welkom bij de training WEERSTAND! We leven bij wat we geloven, niet bij wat we zien! Jouw leervragen: Denk nog even n paar minuten goed na wat je in deze training Weerstand precies wilt leren. Formuleer

Nadere informatie

ABC - Ambulant Behandelcentrum

ABC - Ambulant Behandelcentrum ABC - Ambulant Behandelcentrum Als het thuis en/of op school dreigt vast te lopen Informatie voor verwijzers Kom verder! www.ln5.nl Vergroten van sociale competenties. Vergroten zelfbeeld/zelfvertrouwen.

Nadere informatie

Hoe Ik Denk Vragenlijst (HID) Handleiding

Hoe Ik Denk Vragenlijst (HID) Handleiding Hoe Ik Denk Vragenlijst (HID) Handleiding Daniël Brugman, Coralijn N. Nas, Floor van der Velden, Alvaro Q. Barriga, John C. Gibbs, Granville Bud Potter en Albert K. Liau 2011, Daniël Brugman p/a Boom test

Nadere informatie

plagen Pest protocol obs Jules Verne 2012 Inleiding.

plagen Pest protocol obs Jules Verne 2012 Inleiding. Pest protocol obs Jules Verne 2012 Inleiding. Onze school is een Vreedzame school. Dit houdt in dat in alle groepen heldere afspraken zijn gemaakt over hoe we met elkaar om gaan. Ook worden kinderen d.m.v.

Nadere informatie

Handleiding Meetinstrument Programma Integriteit EQUIP

Handleiding Meetinstrument Programma Integriteit EQUIP Handleiding Meetinstrument Programma Integriteit EQUIP Helmond, P. (2009) Afdeling Ontwikkelingspsychologie Universiteit Utrecht Contactinformatie: P.E.Helmond@uu.nl Inhoudsopgave: 1. Introductie 2. Algemene

Nadere informatie

PESTPROTOCOL (versie april 2014)

PESTPROTOCOL (versie april 2014) PESTPROTOCOL (versie april 2014) Op de Lispeltuut willen wij de kinderen een veilige leeromgeving bieden. Kinderen moeten zich op een prettige en positieve manier kunnen ontwikkelen. Een gevoel van veiligheid

Nadere informatie

Introductie. JuniorCare gaat voor Samen aan de Slag. Zie hier zorgaanbod 2019:

Introductie. JuniorCare gaat voor Samen aan de Slag. Zie hier zorgaanbod 2019: Zorgaanbod JuniorCare 2019 Introductie Wij helpen gezinnen, kinderen en volwassenen met een psychiatrische en/of psychosociale problemen om (meer) zelfredzaam te worden en beter te functioneren in hun

Nadere informatie

Implementatie en effectiviteit van EQUIP in het praktijkonderwijs: een pilotstudie

Implementatie en effectiviteit van EQUIP in het praktijkonderwijs: een pilotstudie Universiteit Utrecht, Faculteit Sociale Wetenschappen Master Kinder- en Jeugdpsychologie Implementatie en effectiviteit van EQUIP in het praktijkonderwijs: een pilotstudie Thesis Student: C.IJzerman Studentnummer:

Nadere informatie

Volwassenen zien het gedrag, oordelen daarover en willen het gedrag veranderen.

Volwassenen zien het gedrag, oordelen daarover en willen het gedrag veranderen. Best Practice Marrigje de Bok Afstudeeropdracht ECHA opleiding Universiteit Nijmegen 2016 Het werk van Marianne Rietveld is een best practice omdat zij zeer bewust bezig is met kijken achter het gedrag.

Nadere informatie

New Tools nieuwe- kanseninterventie. -Erken de gevoelens van de jongere -Constructieve communicatie onderhouden/ vaak bevestigen

New Tools nieuwe- kanseninterventie. -Erken de gevoelens van de jongere -Constructieve communicatie onderhouden/ vaak bevestigen Bijlage 2: Werkwijze LSCI- interventies per nieuwe- kanseninterventie Red Flag nieuwe- kanseninterventie -Ontladen van emoties/ beheers je eigen agressie -Erken de gevoelens van de jongere -Communicatie

Nadere informatie

Wacht maar tot ik groot ben!

Wacht maar tot ik groot ben! www.geerttaghon.be Wacht maar tot ik groot ben! Omgaan met agressie bij kleine kinderen Geert Taghon 2013 Ontwikkeling kleine kind De wereld leren kennen en zich hieraan aanpassen (adaptatie) Processen

Nadere informatie

Workshop: Sociale vaardigheden Sociaal emotionele ontwikkeling Oplossingsgericht werken

Workshop: Sociale vaardigheden Sociaal emotionele ontwikkeling Oplossingsgericht werken Workshop: Sociale vaardigheden Sociaal emotionele ontwikkeling Oplossingsgericht werken Sociale vaardigheden Menselijke eigenschappen die er voor zorgen om goed met je medemens te kunnen omgaan. Deze vaardigheden

Nadere informatie

Wat maakt je zo boos?

Wat maakt je zo boos? Shari Klein en Neill Gibson Wat maakt je zo boos? 10 stappen om boosheid te transformeren naar verbondenheid met jezelf en anderen Een introductie over de bedoeling van Geweldloze Communicatie en hoe je

Nadere informatie

Alle kinderen zich veilig laten voelen in hun basisschoolperiode, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen.

Alle kinderen zich veilig laten voelen in hun basisschoolperiode, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. PESTPROTOCOL Inhoud pestprotocol 1. Doel van dit pestprotocol 2. Pesten op school 3. Signalen en oorzaken 4. Hoe gaan we op de Wegwijzer om met pesten? 5. Belangrijke regels 6. Onze schoolregels 7. De

Nadere informatie

PESTPROTOCOL OBS DE BONGERD. Pestprotocol obs de Bongerd

PESTPROTOCOL OBS DE BONGERD. Pestprotocol obs de Bongerd PESTPROTOCOL OBS DE BONGERD Pestprotocol obs de Bongerd Pesten is een probleem dat in alle geledingen van de maatschappij voorkomt. Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem

Nadere informatie

Wat wil de leerkracht in 2016? Probleemgedrag aanpakken Zo weinig mogelijk extra tijd Eenvoudig implementeerbaar

Wat wil de leerkracht in 2016? Probleemgedrag aanpakken Zo weinig mogelijk extra tijd Eenvoudig implementeerbaar Wat wil de leerkracht in 2016? Probleemgedrag aanpakken Zo weinig mogelijk extra tijd Eenvoudig implementeerbaar Wat zijn onze criteria? Effectief. Via literatuurstudie op zoek naar evidentie Trainen van

Nadere informatie

Idris TED. Specialistische behandeling in deeltijd. Samen sterk!

Idris TED. Specialistische behandeling in deeltijd. Samen sterk! Idris TED Specialistische behandeling in deeltijd Samen sterk! TED Samen sterk! Met TED biedt Idris specialistische ambulante behandeling voor jeugdigen met een licht verstandelijke beperking en ernstige

Nadere informatie

EMOTIEREGULATIE DMV SURFEN OP EMOTIES DR CORINE FACHÉ KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER UKJA

EMOTIEREGULATIE DMV SURFEN OP EMOTIES DR CORINE FACHÉ KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER UKJA EMOTIEREGULATIE DMV SURFEN OP EMOTIES DR CORINE FACHÉ KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER UKJA WAAROM IS EMOTIEREGULATIE BELANGRIJK??? VERSCHILLENDE MANIEREN OM NAAR DIAGNOSE TE KIJKEN Categorische diagnostische

Nadere informatie

Tietel slide. Titel slide 2 Module 2. tekst. Beïnvloeden. Juni 2014. Trainers: Sarah Strübin en Willem Ezerman ALFABEELD ORGANISATIEONTWIKKELING

Tietel slide. Titel slide 2 Module 2. tekst. Beïnvloeden. Juni 2014. Trainers: Sarah Strübin en Willem Ezerman ALFABEELD ORGANISATIEONTWIKKELING Tietel slide Titel slide 2 Module 2 tekst Beïnvloeden Juni 2014 Trainers: Sarah Strübin en Willem Ezerman ALFABEELD ORGANISATIEONTWIKKELING Beïnvloeden Programma 2014 Beïnvloeden Programma module 2 09.00

Nadere informatie

Groep 5 - Les 2: Regels in onze groep AANGEPASTE LES

Groep 5 - Les 2: Regels in onze groep AANGEPASTE LES Groep 5 - Les 2: Regels in onze groep AANGEPASTE LES Doel blok 1: Leskern: Woordenschat: Materialen: Groepsvorming en een positief sociaal klimaat, waar leerlingen zich mede verantwoordelijk voor voelen.

Nadere informatie

Leren met je hart, je hoofd en je handen. Play Learn Change is partner van LEGO Education

Leren met je hart, je hoofd en je handen. Play Learn Change is partner van LEGO Education Leren met je hart, je hoofd en je handen Play Learn Change is partner van LEGO Education Wat is ook weer het doel van leren? Jouw wereld ontdekken en begrijpen Jouw eigen plek ontdekken Jezelf staande

Nadere informatie

BLAADJE #4. mei 2018

BLAADJE #4. mei 2018 BLAADJE #4 mei 2018 School voor KEES GROEP 1/2 breinvriendelijk onderwijs OBS met engelse les vanaf groep 1 De Koningslinde is een jonge openbare basisschool (obs ) in Vught. In het stadhouderspark, in

Nadere informatie

Bijlage: Voorbeeldschema van mijlpalen in de verschillende ontwikkelingsgebieden

Bijlage: Voorbeeldschema van mijlpalen in de verschillende ontwikkelingsgebieden Bijlage: Voorbeeldschema van mijlpalen in de verschillende sgebieden Ontwikkeling 4-6 jaar 7-9 jaar 10-12 jaar Taal Opbouwen basiswoordenschat. Woordenschat en zinsbouw neemt sterk toe. Redelijk tot goed

Nadere informatie

Werkvorm groepsgesprek professionals

Werkvorm groepsgesprek professionals Werkvorm groepsgesprek professionals Creëren van een stimulerende werkomgeving en het vergroten van professionele autonomie Deze werkvorm kan worden gebruikt om met medewerkers van Justitiële Jeugdinrichtingen

Nadere informatie

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk Veens trainingen opkomen voor jezelf een groter netwerk samen leren lotgenoten ontmoeten 1 meer zelfvertrouwen durven vragen Soms zit je met vragen of problemen in je dagelijks leven waar je niet helemaal

Nadere informatie

Pedagogisch beleidsplan

Pedagogisch beleidsplan Pedagogisch beleidsplan Pedagogisch beleid van Kappio (locaties Seppelin en Gastouderbureau) Voor u ligt het pedagogisch beleid van Kappio (locaties Seppelin en Gastouderbureau). Hierin wordt beschreven

Nadere informatie

BIJLAGEN Pestprotocol

BIJLAGEN Pestprotocol BIJLAGEN Pestprotocol Basisschool De Horizon -Versie 1-02-02-2014 Ouderbladzijde: Wat verstaan we onder pesten? Wat is het verschil tussen plagen en pesten. Plagen is : Pesten is : onschuldig - met opzet

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie. Afdeling Psychiatrie

Cognitieve gedragstherapie. Afdeling Psychiatrie Cognitieve gedragstherapie Afdeling Psychiatrie Cognitieve gedragstherapie Wat is cognitieve gedragstherapie? Cognitieve gedragstherapie bestaat uit twee onderdelen; cognitieve therapie en gedragstherapie.

Nadere informatie