Evaluatie Testresultaten Nederlands als Bronnentaal in Indonesië Sugeng Riyanto (Universitas Padjadjaran, Erasmus Taalcentrum, Indonesië)
|
|
- Irma Thys
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Evaluatie Testresultaten Nederlands als Bronnentaal in Indonesië Sugeng Riyanto (Universitas Padjadjaran, Erasmus Taalcentrum, Indonesië) Het Zeventiende Colloquium Neerlandicum Internationale Vereniging voor Neerlandistiek augustus 2009 aan de Universiteit Utrecht Nederland 0
2 Evaluatie Testresultaten Nederlands als Bronnentaal in Indonesië (Sugeng Riyanto, Universitas Padjadjaran, Erasmus Taalcentrum, Indonesië) Achtergrond In Indonesië is het Nederlands als leestaal (bronnentaal) nog steeds belangrijk voor de studie van bijvoorbeeld geschiedenis, rechten, archeologie, en antropologie. De Indonesische geschiedenis is nooit compleet als historici geen Nederlands receptief beheersen. Het Indonesische Wetboek van Strafrecht is enigzins een modificatie van het Nederlandse. Op het gebied van archeologie en antropologie zijn nog oude belangrijke boeken, tijdschriften, en artikelen in het Nederlands. Het Nederlands is daarom verplicht voor de vakgroep geschiedenis in alle universiteiten in Indonesië. De bepaling is opgeled in het nationale curriculum. Als er toch geen Nederlands wordt gegeven, ligt het probleem meestal in het gebrek aan docenten. De docenten die colleges geven zijn jonge docenten die niet meer een Nederlandse onderwijs hebben genoten. Bij de studie rechten is de positie van het Nederlands als bronnentaal erg zwak. Het is optioneel en staat niet opgelegd in het nationale curriculum. Sommige grote universiteiten geeft het nog, bijvoorbeeld Universitas Indonesia Jakarta, Universitas Padjadjaran Bandung. Bij studie rechten komen er veel nieuwe subgebieden bij in verband met de nieuwe ontwikkelingen ten nadele van het Nederlands. Het Nederlands hoort bij de resten van het verleden. Men denkt nu vooral aan de toekomst. Bij vakgroep archeologie en antropologie wordt nergens Nederlands gegeven. Ze hebben wel jonge docenten die het kunnen doen, maar helaas zien de autoriteiten het nut niet. De docenten hebben het veel te druk, dus ze doen geen moeite om het Nederlands te promoveren. Er valt nergens te twijfelen dat de twee studies zeker het Nederlands nodig hebben. Het Nederlands als bronnentaal wordt meestal één keer per week gegeven. De les duurt ongeveer 90 minuten. Per semester telt maksimaal 14 bijeenkomsten, exclussief mid- en eindssemesterexamen. Serie Nederlands Leren Lezen Te kort aan leerboeken is één van de redenen waarom het Nederlands niet wordt gegeven. Op initiatief van het Erasmus Taalcentrum is er in de jaren negentig van vorige eeuw een serie leerboeken Nederlands leren lezen (Nederlands als Bronnentaal) samengesteld voor rechten en geschiedenis. De serie is tot stand gekomen met de steun van de Nederlandse Taalunie. De serie wordt nu gebruikt door jonge docenten uit verschillende universiteiten in Indonesië. De serie is uit een idee gekomen dat de senior docenten die Nederlandse onderwijs hebben genoten het estafetstokje moesten overhandigen aan jonge docenten. Sommige jonge docenten hebben in Nederlands gestudeerd, maar blijkbaar durfden ze geen les Nederlands te geven. Ze hebben dus een leerboek nodig die ze niet bang maakte. Deze serie is de oplossing. Met enige kennis van het receptief Nederlands proberen de samenstellers 1
3 van de serie de jonge docenten aan te moedigen zodat ze het Nederlands durven te geven. Regelmatig komen de docenten op het Erasmus Taalcentrum om een bijscholing te volgen zowel voor de methodiek als voor hun beheersing van het Nederlands. Al die activiteiten zijn financieel gesteund door de Nederlandse Taalunie. De samenstellers van de serie zijn Herman Poelman, Hans Groot, Dolf Hartveldt, Herman Giesbers, M.P.B Manus, Ismarini, Andry Nurtjahjo, Putri Mutiara, Lilie Suratminto, Yana Parengkuan, en Sugeng Riyanto. De serie bestaat uit een studentenboek, een korte grammaticaboek, een docentenboek, en een set casettes en/of een audio-cd. Met de leerboekjes leren de studenten Nederlandse teksten lezen. De teksten zijn originele teksten. Bij het drempelniveau zijn ze sterk aangepast, maar later niet. Dus rechtenstudenten leren juridische teksten lezen, geschiendenisstudenten historische. In de eerste les lezen ze al Nederlandse teksten maar wel met veel annotaties. Later worden ze onafhankelijker met behulp van een woordenboek en het grammaticaboekje. Ze leren grondwoorden in het woordenboek op zoeken, zinnen ontcijferen, verwijswoorden verwijzen, vragen over de tekst in het Indonesisch beantwoorden, zinnen vertalen, en samenvatting in het Indonesisch maken. De opdrachten hebben te maken met de vaardigheden die men nodig heeft om te lezen. De voertaal in de klas is Indonesisch. Daarom hoeven de jonge docenten niet bang te zijn. De studenten vinden het altijd aardig als ze in het Nederlands kunnen begroeten. Dit mogen ze wel leren. Ze zijn nog jong, dus flexibel. De testen zijn open boek. Ze mogen alle middelen gebruiken. De opgaven zijn in de vorm van wat ze hebben geleerd in verband met leren lezen. Alles draait om lezen als enige vaardigheid. Bij het samenstellen van de methode heeft de redactie de volgende didactische principe als uitganspunt genomen: a. bijzondere aandacht voor vaardigheden die specifiek zijn voor het lezen; b. ontwikkeling van raadvaardigheid op lexicaal, syntactisch en zinsniveau; c. didactische teksten op basis van originele, relevante teksten; d. een strak lesstramien dat de handelingsvolgorde aangeeft; e. handelend leren, dat wil zeggen gevarieerde dingen doen met woorden, woordgroepen, en zinnen; f. colleges met het karakter van een werkbijeenkomst; g. zelfwerkzaamheid van de student; h. samenwerking van studenten in de oefenfase; i. zelfstudie in de vorm van huiswerk. De testen Bij de testen mogen de studenten boeken, grammatikaboekje, en woordenboek raadplegen. Ze hebben geleerd hoe ze de leermiddelen moeten gebruiken. De testen hebben bijna altijd dezelfde vorm. Ze krijgen een korte tekst. De voertaal van de opdrachten is het Indoesisch. De opdrachten hebben niet altijd dezelfde vorm, maar meestal bestaan ze uit: 1. grondwoorden opzoeken in het woordenboek en vertalen; 2. woordgroepen en onderwerp en gezegde aanwijzen; 2
4 3. verwijzingen van verwijswoorden aanwijzen; 4. begripsvragen in het Indonesisch beantwoorden; Hierna volgt de evaluatie van de testen, zowel midsemestertesten als eindsemestertesten van zowel rechten als van geschiedenis van drie universiteiten in Jakarta en Bandung 5. zinnen vertalen. De opdrachten 4 en 5 hebben het meeste cijfer (minimaal 60%). Daar draait alles om als je bronnen proberen te lezen. Resultaten Hierna volgt de evaluatie van de testen, zowel midsemestertesten als eindsemestertesten van zowel rechten als van geschiedenis van drie universiteiten in Jakarta en Bandung. Onder % goed bij de tabellen verstaat men het percentage dat komt uit de gemiddelde score die gedeeld is door maximale score. Bij makkelijkheid bedoelt men de moeilijkheidsgraad van een bepaalde vraag (1 betekent het best beantwoord). Tabel 1: Resultaten Eindsemestertest Nederlands als Bronnentaal, Fakultas Hukum Universitas Islam Asy-Syafiiyah, Jakarta, september december Gemiddelde 15,72 12, ,61 64,31 S.d. 2,24 5, ,31 22,17 Max. score % goed 22,86 63, ,22 64,31 Makkelijkheid N=18 Vraag 3: Verwijzingen aanwijzen. Uit Tabel 1 ziet men dat de kandidaten het best scoren bij zinnen vertalen en het slechtst bij verwijzingen. Ze kunnen de verwijzingen helemaal niet beantwoorden. Het onderwerp en het gezegde aanwijzen doen ze redelijk goed. 3
5 Tabel 2: Resultaten Eindsemestertest Nederlands als Bronnentaal, Fakultas Hukum Universitas Islam Jakarta, Jakarta, september december 2008, groep A. Gemiddelde 5,01 4,59 5,05 27,69 47,36 S.d. 2,98 2,87 5,52 7,82 19,80 Max. score % goed 25,05 45,90 42,08 69,22 Makkelijkheid N=50 Vraag 3: Vragen over de tekst. De beste resultaat bij Tabel 2 ligt ook bij de vertaling als bij Tabel 1 en de slechtste resultaat bij grondwoorden. Tekstbegrip krijgt geen beste resultaat. Ze kunnen dus redelijk goed vertalen, maar bij tekstbegrip doen ze niet zo best. Tabel 3: Resultaten Eindsemestertest Nederlands als Bronnentaal, Fakultas Hukum Universitas Islam Jakarta, Jakarta, september december 2008, groep B. Gemiddelde 6,12 5,40 4,48 24,50 46,63 S.d. 2,46 2,31 2,50 9,23 18,95 Max. score % goed 30,60 54,00 37,33 61,25 Makkelijkheid N=41 Vraag 3: Vragen over de tekst. Uit Tabel 3 leest men dat de beste resultaat ook bij vertaling ligt en de slechtste resultaat bij grondwooden aanwijzen. Ze doen ook niet zo best bij tekstbegrip. 4
6 Anders dan de resultaten bij vorige tabellen ligt bij Tabel 4 de beste resultaat bij de grondwoorden aanwijzen. De vertaling van de zinnen staat in de tweede plaats. Zoals bij vorige resultaten doen de studenten het slechtst bij het verwijzen. Tabel 4: Resultaten Midsemestertest Nederlands als Bronnentaal, Fakultas Sastra Universitas Padjadjaran Bandung, september december 2008, groep A Gemiddelde 16,16 6,61 4,80 47,13 75,43 S.d. 2,36 1,05 4,05 8,84 11,90 % goed 80,80 66,10 48,00 78,55 75,43 Makkelijkheid N=61 Vraag 3: Verwijzingen aanwijzen. Uit Tabel 5 ziet men dat de studenten het best hebben gedaan bij de vertaling en het slechtst bij verwizing. Het beeld lijkt op de vorige resultaten. Tabel 5: Resultaten Midsemestertest Nederlands als Bronnentaal, Fakultas Sastra Universitas Padjadjaran Bandung, september december 2008, groep B Gemiddelde 14,82 6,06 5,80 47,80 74,27 S.d. 2,04 1,46 2,39 7,12 10,11 % goed 74,10 60,60 58,00 79,67 74,27 N=49 Vraag 3: Verwijzingen aanwijzen. 5
7 Tabel 6: Resultaten Eindsemestertest Nederlands als Bronnentaal, Fakultas Sastra Universitas Padjadjaran Bandung, september december 2008, groep A Gemiddelde 12,21 4,16 0,08 44,78 61,22 S.d. 1,69 1,37 0,63 5,71 6,11 % goed 61,05 41,60 0,80 74,63 61,22 N=63 Vraag 3: Verwijzingen aanwijzen. Zoals bij vorige resultaten ziet men bij Tabel 5 dat de kandidaten ook moeilijkheden bij opdracht verwijzing en dat ze de zinnen makkelijk hebben kunnen doen. Ze hebben ook geen moeilijkheid bij het opzoeken van grondwoorden. Dit beeld kan men lezen bij Tabel 7. Tabel 7: Resultaten Eindsemestertest Nederlands als Bronnentaal, Fakultas Sastra Universitas Padjadjaran Bandung, september december 2008, groep B Gemiddelde 12,10 5,34 1,12 49,59 67,68 S.d. 1,70 1,92 3,11 7,16 5,50 % goed 60,50 53,40 11,20 82,65 67,68 N=49 Vraag 3: Verwijzingen aanwijzen. 6
8 Tabel 8: Resultaten Eindsemestertest Nederlands als Bronnentaal, Fakultas Sastra Universitas Padjadjaran Bandung, september december 2008 Gemiddelde 12,35 5,30 3,19 51,16 71,46 S.d. 2,12 1,21 2,52 5,20 7,66 % goed 61,75 53,00 31,90 85,25 71,46 N=69 Vraag 3: Woordgroepen aanwijzen. Uit Tabel 8 leest men dat de beste resultaat bij vertaling ligt en de slechtste bij woordgroepen. Woordgroepen aanwijzen lijkt op het aanwijzen van het onderwerp en het gezegde, maar hier moeten ze ook de grens tussen andere zinsdelen kunnen aanwijzen. Ze kunnen ook redelijk goed doen bij het opzoeken van grondwoorden. Dit beeld komt ook overeen met de resultaten van Tabel 9 en Tabel 10. Tabel 9: Resultaten Eindsemestertest Nederlands als Bronnentaal, Fakultas Sastra Universitas Padjadjaran Bandung, februari juni 2009 Gemiddelde 14,50 4,64 2,91 47,59 64,64 S.d. 4,16 1,43 0,87 9,40 13,08 % goed 72,50 46,40 29,10 79,31 69,64 N=22 Vraag 3: Woordgroepen aanwijzen. 7
9 Tabel 10: Resultaten Eindsemestertest Nederlands als Bronnentaal, Fakultas Sastra Universitas Padjadjaran Bandung, februari - juni 2009 Gemiddelde 13,05 9,05 2,60 38,20 63,13 S.d. 2,43 1,84 1,01 1,42 4,74 Max. score % goed 65,25 45,25 26,00 76,40 63,13 N=40 Vraag 3: Woordgroepen aanwijzen. Tabel 11 geeft de totale resultaten. De beste resultaat ziet men bij vertaling en de slechste resultaat bij verwijzingen en woordgroepen aanwijzen. Ze kunnen ook redelijk goed doen bij het opzoeken van grondwoorden. Uit de standaarddeviatie ziet men dat de resultaat bij de vertaling ook redelijk homogeen is, terwijl de resultaat van de opdracht verwijzing aan de heteregone kant staat. Homogeen zijn ook de resultaten van de opdrachten grondwoorden opzoeken, onderwerp en gezegde aanwijzen, en woordgroepen aanwijzen. 8
10 Tabel 11: De totale resultaten van de testen Nedeerlands als bronnentaal. TOTALE RESULTATEN TESTEN NEDERLANNDS ALS BRONNENTAAL Groep Grondw S-P Woordgrp Verwijz. Vertaling 1 22,86 63, , ,05 45,90 69, ,60 54,00 61, ,80 66,10 48,00 78, ,10 60,60 58,00 79, ,05 41,60 0,80 74, ,50 53,40 11,20 82, ,75 53,00 31,9 82, ,50 46,40 29,1 79, ,25 45, ,40 Gemid 55,75 52,94 29,00 23,60 75,92 s.d. 2,42 8,28 2,95 27,43 6,50 Makkelijk Conclusie De methode werkt goed gezien de resulaten van de testen. Uit de cijfers blijkt dat ze het best presteren bij vertalen en het slechtst bij verwijzingen en woordgroepen aanwijzen. De tweede beste vaardigheid is de grondwoorden in het woordenboek Ze kunnen niet altijd het onderwerp en het gezegde van een zin aanwijzen en de verwijzingen aanwijzen, maar ze kunnen de zinnen beter vertalen. Ze zoeken meestal direct naar de grondwoorden en daarna het onderwerp en het gezegde. De vertaling heeft in dit geval de beste voorspellingswaarde. Bibliografie Riyanto, S., P.T. Mutiara, dan L. Suratminto Bahasa Belanda sebagai Bahasa Sumber: Tata Bahasa Ringkas. Seri Erasmus Educatief 7. Jakarta: Erasmus Taalcentrum. Riyanto, S., M.P.B. Manus, A. Nurtjahjo, dan Ismarini Bahasa Belanda sebagai Bahasa Sumber Bidang Sejarah, Tingkat Dasar. Seri Erasmus Educatief 9a, 9b, 9c. Jakarta: Erasmus Taalcentrum. Riyanto, S., M.P.B. Manus, A. Nurtjahjo, dan Ismarini Bahasa Belanda sebagai Bahasa Sumber Bidang Sejarah, Tingkat Lanjutan. Seri Erasmus Educatief 10a, 10b, 10c. Jakarta: Erasmus Taalcentrum. 9
11 Riyanto, S., Y. Parengkuan, dan H. Poelman Bahasa Belanda sebagai Bahasa Sumber Bidang Hukum. Seri Erasmus Educatief 8a, 8b, 8c. Jakarta: Erasmus Taalcentrum. 10
Onderwijs- en examenregeling
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2010 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Talen en culturen van Zuid- en Zuidoost Azië Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig
Nadere informatieJAARVERSLAG 2000 STEUNPUNT NEDERLANDS ALS VREEMDE TAAL
JAARVERSLAG 2000 STEUNPUNT NEDERLANDS ALS VREEMDE TAAL Steunpunt Nederlands als vreemde taal Faculteit der Geesteswetenschappen Universiteit van Amsterdam Spuistraat 210 1012 VT Amsterdam Tel +31 20 525
Nadere informatieJAARVERSLAG 1999 STEUNPUNT NEDERLANDS ALS VREEMDE TAAL
JAARVERSLAG 1999 STEUNPUNT NEDERLANDS ALS VREEMDE TAAL Steunpunt Nederlands als vreemde taal Faculteit der Geesteswetenschappen Universiteit van Amsterdam Spuistraat 210 1012 VT Amsterdam Tel +31 20 525
Nadere informatieTUSSENTAAL INDONESISCH-NEDERLANDS: PSYCHOLINGUISTISCHE STUDIE IN SYNTAXIS 1
TUSSENTAAL INDONESISCH-NEDERLANDS: PSYCHOLINGUISTISCHE STUDIE IN SYNTAXIS 1 Sugeng Riyanto Fakultas Ilmu Budaya Universitas Padjadjaran Sumedang West Java and Dutch Language Center Erasmus Taalcentrum
Nadere informatieOefening 1: Luister naar de tekst en lees deze mee. U hoort de tekst twee keer. De tweede keer kunt u proberen mee to lezen.
Pelajaran 11 et Compabniebewind in de Republiek Oefening 1: Luister naar de tekst en lees deze mee. U hoort de tekst twee keer. De tweede keer kunt u proberen mee to lezen. Tekst: Bestuur en beheer - de
Nadere informatieOPZOEKEN IN HET WOORDENBOEK (1)
OPZOEKEN IN HET WOORDENBOEK (1) In de les leer je vaak nieuwe woorden. Je docent kan je helpen, maar je kan nieuwe woorden ook in het woordenboek opzoeken. Wat moet je doen? 1. Neem een woordenboek en
Nadere informatieAanvullende informatie ter voorbereiding op de TGN A1. Inleiding. Hoe maakt u de TGN?
Aanvullende informatie ter voorbereiding op de TGN A1 Inleiding Dit is informatie over de Toets Gesproken Nederlands (of TGN) 1. De TGN maakt deel uit van het inburgeringsexamen buitenland. Moet u de TGN
Nadere informatieDossier opdracht 12. Vakproject 2: Vakdidactiek
Dossier opdracht 12 Vakproject 2: Vakdidactiek Naam: Thomas Sluyter Nummer: 1018808 Jaar / Klas: 1e jaar Docent Wiskunde, deeltijd Datum: 12 november, 2007 Samenvatting Dit document is onderdeel van mijn
Nadere informatieReflectieverslag mondeling presenteren
Reflectieverslag mondeling presenteren Naam: Registratienummer: 900723514080 Opleiding: BBN Groepsdocente: Marjan Wink Periode: 2 Jaar: 2008 Inleiding In dit reflectieverslag zal ik evalueren wat ik tijdens
Nadere informatie11/8/2016. Academisch Schrijven in het curriculum. Opzet van deze bijeenkomst. Academisch schrijven. Toepassing in curriculum.
Academisch Schrijven in het curriculum Dr N. Saab, ICLON, Dr Ph. Dol, Academisch Talencentrum, Dr. J.A. Mol, Faculteit der Archeologie Opzet van deze bijeenkomst Interactief: 1. Wij geven enkele voorbeelden
Nadere informatieSWOT. Werkblad 1 Sterke punten. 1.Omgevingsgericht heid
SWOT Werkblad 1 Sterke punten Sterke punten 1.Omgevingsgericht heid 2. Vermogen tot groei en vernieuwing Voorbeelden Ik ben echt iemand die midden in de maatschappij staat. Ik heb veel interesses binnen
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2010 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Talen en culturen van Indonesië Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel
Nadere informatiejaarverslag Steunpunt Nederlands als vreemde taal Faculteit der Geesteswetenschappen Universiteit van Amsterdam Spuistraat 210 1012 VT Amsterdam
jaarverslag 2006 Steunpunt Nederlands als vreemde taal Faculteit der Geesteswetenschappen Universiteit van Amsterdam Spuistraat 210 1012 VT Amsterdam tel +31 20 525 3152 fax +31 20 525 3051 info@snvt.org
Nadere informatieDuitse taal schrijfvaardigheid
Staatsexamen HAVO 2013 Duitse taal schrijfvaardigheid Tijdvak 1 Dinsdag 14 mei 09.00 11.00 uur College-examen schriftelijk Opgavenboekje HF-1004-s-13-1-o 1 Havo Duitse taal Schrijfvaardigheid 2013 Bijgaande
Nadere informatieProgramma. Inleiding. Project LOB - Codename Future. Arrangeren. Begeleiden van studenten
Programma Inleiding Project LOB - Codename Future Arrangeren Begeleiden van studenten LOB arrangeren Drie scholen Studenten arrangeren lesmateriaal voor een vakdocent Lesmateriaal gaat over de relatie
Nadere informatieProfessioneel OntwikkelingsPlan
Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie Professioneel OntwikkelingsPlan Voor instructie bij dit formulier en bij de voorbereiding op het gesprek: zie "Toelichting POP"(pagina i t/m iii). Naam:
Nadere informatieLeerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar
Startles 35 Introductieles Het vak begrijpend en studerend lezen. Wat houdt het in? Wat heb je er aan? Nu en straks op de middelbare school? de 1 36 De leerling kan: - verschillende leesdoelen noemen -
Nadere informatieEuropakenner Onderzoeker Journalist. toepassing. bediscussiëren en beargumenteren van Europese kwesties. gehaald op:
Europakenner Onderzoeker Journalist Europeaan en invloeden Europese en internationale instellingen bediscussiëren en beargumenteren van Europese kwesties toekomst als Europees burger formuleren Een Europeaan
Nadere informatieWat is er met motivatie aan de hand?
Wat is er met motivatie aan de hand? Hans Kuyper GION, mei 2011 Een op veel middelbare scholen voorkomend verschijnsel is dat de leerlingen aan het begin van de eerste klas behoorlijk gemotiveerd zijn
Nadere informatieInterfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
Naam auteur(s) Nijenhuis, N Vakgebied Natuurkunde Titel Wiskunde bij Natuurkunde: de afgeleide Onderwerp Wiskunde natuurkunde transfer Opleiding Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
Nadere informatieInhoud. Introductie tot de cursus
Inhoud Introductie tot de cursus 1 Inleiding 7 2 Voorkennis 7 3 Het cursusmateriaal 7 4 Structuur, symbolen en taalgebruik 8 5 De cursus bestuderen 9 6 Studiebegeleiding 10 7 Huiswerkopgaven 10 8 Het tentamen
Nadere informatieSeksualiteit: Grenzen en Wensen
IJBURGCOLLEGE.NL Seksualiteit: Grenzen en Wensen Leerlingen handleiding Michiel Kroon Lieve leerling, Het is belangrijk om op een open en goede manier over seks te kunnen praten. De lessenserie die in
Nadere informatieCommuniceren met een zorgvrager met de ziekte van Parkinson
OPDRACHTFORMULIER Communiceren met een zorgvrager met de ziekte van Parkinson Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met
Nadere informatieReken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand
Reken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand Presentatie Alledaags Rekenen Nieuwegein woensdag 21 november 2012 Giel Hanraets en Vincent Jonker deel 0 PROGRAMMA Programma 1. Korte schets van de
Nadere informatieOverzicht resultaten Premasterassessment
Overzicht resultaten Premasterassessment Vertrouwelijk Datum onderzoek 10-4-2014 Studentnummer Faculteit Opleiding Test 12345678 Faculteit der Sociale Wetenschappen (FSW) Communicatiewetenschap Premasterassessment
Nadere informatieUser needs van docent en student bij inzet van learning analytics
User needs van docent en student bij inzet van learning analytics Universiteit van Amsterdam 10 Oktober 2012 Beschrijving Aanpak Aanpassingen Beschrijving Verkenning LA op beide universiteiten Visualisatie
Nadere informatieHandleiding Nascholing Digitale Toets Omgeving voor Nascholingsleiders FaSMEd
FaSMEd Prestaties verhogen door formatief toetsen in het reken-wiskundeonderwijs en onderwijs in de natuurwetenschappen Marja van den Heuvel-Panhuizen, Mieke Abels, & Ilona Friso-van den Bos Freudenthal
Nadere informatieEducatief Professioneel (EDUP) - C1
Educatief Professioneel (EDUP) - C1 Voor wie? Voor hogeropgeleide volwassenen (18+) die willen functioneren in een uitdagende kennis- of communicatiegerichte functie: in het hoger onderwijs, als docent
Nadere informatieDoeltaal is voertaal. Engels geven in het Engels. Whitepaper. Doeltaal is voertaal Marion Ooijevaar, 30 januari Introductie
Engels geven in het Engels Introductie Deze whitepaper verschijnt in een serie whitepapers over Engels in het basisonderwijs. De serie bespreekt verschillende onderwerpen die relevant zijn voor leerkrachten
Nadere informatiePROFESSIONEEL ONTWIKKELINGSPLAN
Dit formulier kunt u retour zenden aan: P&O van uw instituut of P&O NWO-I Postbus 3021 3502 GA UTRECHT Neem voor meer informatie contact op met: P&O van uw instituut of Mevr. A. Bor, a.bor@nwo.nl, (030)
Nadere informatieMet behulp van Muiswerk Begrijpend Lezen 2 leren leerlingen informatie, betekenissen en bedoelingen uit teksten te halen.
Begrijpend Lezen 2 Met behulp van Muiswerk Begrijpend Lezen 2 leren leerlingen informatie, betekenissen en bedoelingen uit teksten te halen. Doelgroepen Begrijpend Lezen 2 Muiswerk Begrijpend Lezen 2 is
Nadere informatieResultaten instaptoetsen Rekenen en Nederlands 2010 Rapportage aan de Profijtscholen
Resultaten instaptoetsen Rekenen en Nederlands 2010 Rapportage aan de Profijtscholen Rapportage: Analyse en tabellen: 4 Februari 2011 Mariëlle Verhoef Mike van der Leest Inleiding Het Graafschap College
Nadere informatieWiskunde D Online uitwerking 4 VWO blok 5 les 3
Paragraaf 10 De standaard normale tabel Opgave 1 a Er geldt 20,1 16,6 = 3,5 C. Dit best wel een fors verschil, maar hoeft niet direct heel erg uitzonderlijk te zijn. b Er geldt 167 150 = 17. Dat valt buiten
Nadere informatieProject Vrij Research Herkansing 1. Denzel Ellis augustus Research Harald Warmelink
Project Vrij Research Herkansing 1 Denzel Ellis 3012198 13 augustus 2016 Research Harald Warmelink INLEIDING Voor het eerstejaars project, Vrij, van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, moet er na aanleiding
Nadere informatieMuziek en levensbeschouwing
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Melissa van Zon - Cunningham 24 juni 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/56755 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieLeerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar 2013-2014
Startles 35 Introductieles Het vak begrijpend en studerend lezen. Wat houdt het in? Wat heb je er aan? Nu en straks op de middelbare school? de 1 36 De leerling kan: - verschillende leesdoelen noemen -
Nadere informatieFaculteit der Letteren aan de Masaryk Universiteit in Brno. Instituut voor Germanistiek, Nordistiek en Neerlandistiek
Faculteit der Letteren aan de Masaryk Universiteit in Brno Instituut voor Germanistiek, Nordistiek en Neerlandistiek INFORMATIE OVER DE SECTIE NEERLANDISTIEK Brno 2007 Inhoud Pagina 1 ALGEMENE INFORMATIE
Nadere informatieAchtergrondinformatie
Achtergrondinformatie Opdracht 1, module 4, les 2 Tijdens hun puberteit maken kinderen verschillende veranderingen door en moeten zij keuzes maken die belangrijk zijn voor hun toekomst. Daarbij hebben
Nadere informatieReglement Bachelorscriptie Geschiedenis Vastgesteld op 1-9-2015, verbeterd en goedgekeurd door de examencommissie op 10-9- 2015
Faculteit der Geesteswetenschappen Afdeling Geschiedenis, Europese studies en Religiewetenschappen Spuistraat 134 1012 VB Amsterdam Datum 10-9-2015 Contactpersoon J.J.B.Turpijn@uva.nl Bijlagen Beoordelingsformulier
Nadere informatie1 Onderzoeksinstrument A en B 2 A. Resultaten diagnostiche toets 3 B. Gesloten vragenlijst - uitkomsten 4 Leerling 5 Ik weet wat inkomstenbelasting
1 Onderzoeksinstrument A en B 2 A. Resultaten diagnostiche toets 3 B. Gesloten vragenlijst - uitkomsten 4 Leerling H S R W A T E J M 5 Ik weet wat inkomstenbelasting is 4 3 4 4 3 4 4 4 4 4 3 4 4 2 4 4
Nadere informatieMuiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak.
Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak. Doelgroepen Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is
Nadere informatieVerslag onderzoek rekencursus Online of Boek. Stefan Akkerman Joep Lagrand Ron Leuven
Verslag onderzoek rekencursus 2016 Online of Boek Stefan Akkerman Joep Lagrand Ron Leuven september 2015 - maart 2016 Inleiding Binnen het Nova College hanteren wij de Methode Start rekenen van Deviant.
Nadere informatieEen deel van het onderzoek doe je met z n tweeën, het andere deel doe je zelfstandig. Dit onderzoek telt als repetitie A en B.
In jouw stad of dorp zijn er vast wel wijken waar mensen met wat hogere inkomens wonen en wijken waar mensen met wat lagere inkomens wonen. Er wordt beweerd dat mensen met een hoger inkomen meer en verder
Nadere informatieDe jonge onderzoeker in het VWO
De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek WON-traject Randstad 2016-2017 zesde bijeenkomst 23 februari 2017 Vincent Jonker / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht DE ACTUALITEIT
Nadere informatieBrochure Begrijpend lezen VMBO 1
Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 2 Inleiding Het belang van begrijpend lezen kan nauwelijks overschat worden. Het niveau van begrijpend lezen dat kinderen aan het einde van
Nadere informatieCesuurbepaling houdt veel meer in dan afspreken dat 55% een voldoende is
Cesuurbepaling houdt veel meer in dan afspreken dat 55% een voldoende is Door: Jolanda Soeting en Esther Haykens Stel: je hebt een volledige toets of opdracht samengesteld. De toets bestaat bijvoorbeeld
Nadere informatieWerken met richtlijnen in jeugdhulp en jeugdbescherming
Tabellenbijlage Werken met richtlijnen in jeugdhulp en jeugdbescherming Lessen uit de proefinvoering van conceptrichtlijnen Boendermaker, Abrahamse, Ruitenberg, Stals (2016) Colofon 1e druk, juli 2016
Nadere informatieNota Universiteitsraad
Nota Universiteitsraad UR nummer 15/073 Aan : College van Bestuur Van : Universiteitsraad Onderwerp : Engelse spreekvaardigheid van docenten Status : Ter bespreking Behandeling in : Commissie OOS, 9 juni
Nadere informatieKWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017. Wolfert Lyceum
KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017 Wolfert Lyceum Plaats : Bergschenhoek BRIN nummer : 15KR 06 Onderzoeksnummer : 291988 Datum onderzoek : 25 januari 2017 Datum vaststelling
Nadere informatie* de rol van de ouders en de school op gebied van gebruik van social media.
Samenvatting vergadering 9 december 2015 Na het vaststellen van de notulen van de vergadering van 28 oktober 2015 werd, in lijn met de eerder vastgetselde centrale onderwerpen, door 2 ouders van de oudervereniging
Nadere informatieVoorspellen, tekst lezen, verwijzingen in de tekst begrijpen
Voorspellen, tekst lezen, verwijzingen in de tekst begrijpen 1. Kijk naar de tekst. Voorspel waar de tekst over gaat. Let op de titel, de kopjes en de plaatjes. 2. Lees de uitleg. In een tekst staan vaak
Nadere informatieAmsterdam, november 2014. Aan de ouders/verzorgers van de vierde klas-leerlingen. Geachte ouders/verzorgers,
Amsterdam, november 2014 Aan de ouders/verzorgers van de vierde klas-leerlingen Geachte ouders/verzorgers, Deze maand zijn we begonnen met het maken van de sectorwerkstukken. Een sectorwerkstuk is een
Nadere informatieHet voorkomen en begeleiden bij hospitalisatie
OPDRACHTFORMULIER Het voorkomen en begeleiden bij hospitalisatie Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten
Nadere informatieNaam: Jasper Hop Klas : WP 13 B2 Studentnummer: Datum: Rapport Ontwerpen 4
Naam: Jasper Hop Klas : WP 13 B2 Studentnummer: 13104675 Datum: 15-01-2014 Rapport Ontwerpen 4 Titel blad. Door: Jasper Hop Student nummen : 13104675 Klas : Wp13B2 datum : 15-01-2014 Programma gebruikt:
Nadere informatieWaarom falen (zoveel) studenten in het hoger onderwijs?
Samenvatting Studierendement is indicator voor kwaliteit van de organisatie van het onderwijs Studenten richten zich op vigerende normen voor voldoende prestaties Activerend onderwijs leidt echt tot beter
Nadere informatiechecklist aanvraag buitenlands verblijf.docx ERASMUS PLACEMENT Schooljaar: Naam Voornaam Klas huidig schooljaar Adresgegevens:
checklist aanvraag buitenlands verblijf.docx 2016-08-18 ERASMUS PLACEMENT Schooljaar: Naam Voornaam Klas huidig schooljaar Adresgegevens: Aanvraag schooljaar 2015-2016 voor vertrek in schooljaar 2016-2017
Nadere informatieNaar een nieuwe stagiaireopleiding
Naar een nieuwe stagiaireopleiding Voorlichting aan masterstudenten Rechten 13 november 2012 - drs. Janneke Doornebal - Agenda bijeenkomst 1. presentatie over de beroepsopleiding advocaten 2. gesprek aan
Nadere informatieEducatief Startbekwaam (STRT) - B2
Educatief Startbekwaam (STRT) - B2 Voor wie? Voor hogeropgeleide volwassenen (18+) of jongeren (16+) aan het einde van het secundair of voortgezet onderwijs in het buitenland die starten met een studie
Nadere informatieInformatieavond WELKOM. 23 januari 2018
Informatieavond WELKOM 23 januari 2018 Programma mededelingen diatoetsen IST/FES vragen Mededelingen leeromgeving einddata studie en sociale vaardigheden dagplanning Kwaliteitszorg UM Diatoetsen Tevredenheid
Nadere informatieData at your fingertips
Data at your fingertips 4orange, 2015 Hogehilweg 24 1101 CD Amsterdam Zuidoost www.4orange.nl 2 6 redenen waarom de marketeer zelf eigenaar moet zijn van de Marketing Software uitdaging! Bij beslissingen
Nadere informatie1. Luister naar het gesprek. 2. Lees de zinnen. 3. Welke informatie hoort u? Kruis aan: JA of NEE.
Werkblad 6.1 Opdracht 3, module 5, les 6 1. Luister naar het gesprek. 2. Lees de zinnen. 3. Welke informatie hoort u? Kruis aan: JA of NEE. 1. Mevrouw Celik maakt een afspraak met de decaan. 2. De afspraak
Nadere informatieHet examen scheikunde bestaat uit twee onderdelen (elk 50%), namelijk:
Examenvoorbereiding scheikunde VWO Het examen scheikunde bestaat uit twee onderdelen (elk 50%), namelijk: 1. centraal examen (schriftelijk) 2. commissie-examen (mondeling) centraal examen (schriftelijk)
Nadere informatieCST: Leergroep rond samenwerkend leren via on line discussiegroepen
CST: Leergroep rond samenwerkend leren via on line discussiegroepen Tammy Schellens & Bram De Wever Vakgroep Onderwijskunde Universiteit Gent Hoe gebruiken we online discussiegroepen als didactische werkvorm?
Nadere informatieEngelse taal bachelor psychologie UvT
Engelse taal bachelor psychologie UvT Aanleiding Enkele studenten hebben hun teleurstelling uitgesproken over Engelstalige tentamens, zoals Inleiding Psychologie van Arbeid en Economie en Cultuurpsychologie.
Nadere informatieLeerling- tevredenheidspeiling. Basisschool Pius X februari 2015
Leerling- tevredenheidspeiling Basisschool Pius X februari 2015 1. Onderwijsleerproces 2. Schoolcultuur 3. Organisatiemanagement 4. Imago Aantal respondenten: 37/40 1. Onderwijsleerproces 1.1 Leefklimaat
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Opleidingsspecifiek deel Masteropleiding: Nederlandkunde/ Dutch Studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel
Nadere informatieMuiswerk Studievaardigheid richt zich op de belangrijkste deelvaardigheden die nodig zijn voor studievaardigheid.
Studievaardigheid Muiswerk Studievaardigheid richt zich op de belangrijkste deelvaardigheden die nodig zijn voor studievaardigheid. Doelgroep Studievaardigheid Muiswerk Studievaardigheid is bedoeld voor
Nadere informatieHoofdstuk 3. Antwoorden
Hoofdstuk 3 Antwoorden Oefening 1 en 2 1 r. 1 verleiden 2 r. 2 de reclametekstschrijver 3 r. 4 de dialectspreker 4 r. 5 de beroepsgroep 5 r. 5 buitensluiten 6 r. 7 versieren 7 r. 16 het voorzetsel 8 r.
Nadere informatieSita (VWO2) Aaron Sams. Natuurkunde en Flipping the Classroom
Natuurkunde en Flipping the Classroom De lespraktijk van een natuurwetenschappelijk vak zoals natuurkunde bestaat gewoonlijk uit klassikale instructie, practicum en het verwerken van opdrachten. In de
Nadere informatieTaak 1. Bewegingsarmoede bij kinderen
Taak 1 10 Bewegingsarmoede bij kinderen U werkt als bewegingswetenschapper op de Hogeschool PXL en u werkt mee aan een onderzoek over bewegingsarmoede bij kinderen. Over dit onderzoek is een kort bericht
Nadere informatieRUBRIC VERGELIJKEN. Toelichting
RUBRIC VERGELIJKEN Toelichting Deze rubric is ontwikkeld in het kader van het project Bevorderen van genrespecifieke teksten schrijven in de Mens- & Maatschappijvakken 1. Er zijn rubrics ontwikkeld voor
Nadere informatieWat betekent het twee examens aan elkaar te equivaleren?
Wat betekent het twee examens aan elkaar te equivaleren? Op grond van de principes van eerlijkheid en transparantie van toetsing mogen kandidaten verwachten dat het examen waarvoor ze opgaan gelijkwaardig
Nadere informatieFEEDBACKRAPPORT NEEM DIT PERSOONLIJK RAPPORT STEEDS MEE NAAR DE STUDIE- OF TRAJECTBEGELEIDING
FEEDBACKRAPPORT NEEM DIT PERSOONLIJK RAPPORT STEEDS MEE NAAR DE STUDIE- OF TRAJECTBEGELEIDING 1 Feedback¹ Opleiding: Rechten Beste Voornaam, Je vulde bij de start van het academiejaar SIMON in. SIMON wil
Nadere informatie20% van je eindcijfer! SET (school examen toets) Herkansbaar:
Practische opdracht: Klas: Docent: Weging: Toets: Herkansbaar: Actualiteit in beeld 3 vmbo R. Cools (CLS) 20% van je eindcijfer! SET (school examen toets) NEE Inleiding Voor veel vakken moet je Praktische
Nadere informatieWerkalliantie Vragenlijst (W.A.V.)
Werkalliantie Vragenlijst (W.A.V.) Vorm Therapeut Vertommen en Vervaecke, 1990 Vertaling van de Working Alliance Inventory (W.A.I.) van Horvath en Greenberg, 1982 Onderzoeksnummer patiënt(e): Datum: INSTRUCTIE
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011 Opleidingsspecifiek deel Masteropleiding: Indonesian Studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel 7.13 van de
Nadere informatieInitiatief nemen om een probleem op te lossen
Portfolio-opdracht 2 O 2 Initiatief nemen om een probleem op te lossen De Handelsroute Uitgeverij Sarphati Niveau Keuzedeel Kwalificatie Dossierdatum 2 Ondernemend gedrag Niveau 2-dossiers Kerntaak en
Nadere informatieExamen VWO Arabisch. tijdvak 1 donderdag 24 mei uur. Bij dit examen hoort een bijlage.
Examen VWO 2007 tijdvak 1 donderdag 24 mei 13.30 16.00 uur rabisch ij dit examen hoort een bijlage. it examen bestaat uit 42 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 47 punten te behalen. Voor elk vraagnummer
Nadere informatieRegeling Colloquium Doctum Tilburg School of Catholic Theology. Toelatingsonderzoek voor de opleiding: Bachelor Theologie
Regeling Colloquium Doctum Tilburg School of Catholic Theology Toelatingsonderzoek voor de opleiding: Bachelor Theologie Artikel 1: Algemeen 1.1 Het Colloquium Doctum is een toelatingsonderzoek naar de
Nadere informatieProfiel Academische Taalvaardigheid PAT
Het Profiel Academische Taalvaardigheid omvat de taalvaardigheid die nodig is om op academisch niveau het Nederlands te functioneren en is de eerste plaats gericht op formele communicatie. Dit profiel
Nadere informatieen 2 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1
en 2 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 2 Inleiding Het belang van begrijpend lezen kan nauwelijks overschat worden. Het niveau van begrijpend lezen dat kinderen aan het einde
Nadere informatieMuiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak.
Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak. Doelgroepen Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is
Nadere informatieJAARVERSLAG 2001 STEUNPUNT NEDERLANDS ALS VREEMDE TAAL
JAARVERSLAG 2001 STEUNPUNT NEDERLANDS ALS VREEMDE TAAL Steunpunt Nederlands als vreemde taal Faculteit der Geesteswetenschappen Universiteit van Amsterdam Spuistraat 210 1012 VT Amsterdam Tel +31 20 525
Nadere informatieRUBRIC VERKLAREN. Toelichting
RUBRIC VERKLAREN Toelichting Deze rubric is ontwikkeld in het kader van het project Bevorderen van genrespecifieke teksten schrijven in de Mens- & Maatschappijvakken 1. Er zijn rubrics ontwikkeld voor
Nadere informatieVragenlijst Beoordelen van wetenschappelijke manuscripten
Vragenlijst Beoordelen van wetenschappelijke manuscripten Welkom bij het onderzoek naar eigenschappen van wetenschappelijke manuscripten. In dit onderzoek willen we daarom nader onderzoeken welke onderdelen
Nadere informatieLuisteren. Examentips verzameld. Examentip Hoofdstuk 2
Examentips verzameld Luisteren Examentip Hoofdstuk 2 Lees de opgave, luister naar het fragment, geef antwoord door het goede antwoord aan te klikken/een hokje zwart te maken en lees daarna meteen de volgende
Nadere informatieAnalyse document. Motion Graphic. Naam: Fabio D Apice student nummer: Docent:Bart Dijkman Datum: Klas: CAVI B
Analyse document Motion Graphic Naam: Fabio D Apice student nummer: 512466 Docent:Bart Dijkman Datum: 26-02-14 Klas: CAVI B INHOUDSOPGAVE Inleiding Onderwerp Doel opdracht Kwaliteitseisen Gebruikers/ kijkers
Nadere informatieInitiatiefvoorstel inzake Verpleegkundigenproject Ambon van de leden Hageman (PvdA), Babijn (CDA) en Streng (VVD).
Initiatiefvoorstel inzake Verpleegkundigenproject Ambon van de leden Hageman (PvdA), Babijn (CDA) en Streng (VVD). Situatie Ambon Na een vier jaar durende burgeroorlog is de situatie op Ambon ronduit slecht
Nadere informatieRUBRIC ARGUMENTEREN. Toelichting
RUBRIC ARGUMENTEREN Toelichting Deze rubric is ontwikkeld in het kader van het project Bevorderen van genrespecifieke teksten schrijven in de Mens- & Maatschappijvakken 1. Er zijn rubrics ontwikkeld voor
Nadere informatieLeerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar
Startles 35 Introductieles Het vak begrijpend en studerend lezen. Wat houdt het in? Wat heb je er aan? Nu en straks op de middelbare school? de 1 36 De leerling kan: - verschillende leesdoelen noemen -
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van het Sint- Barbaracollege te Gent
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatiePremaster Communicatie- en Informatiewetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Communicatie- en
Premaster Communicatie- en Informatiewetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Communicatie- en Informatiewetenschap - 2016-2017 I Als je niet voldoet aan de vooropleidingseisen,
Nadere informatieInventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht
Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Universiteit Leiden Afdeling ICT&O, Cleveringa Instituut,
Nadere informatieNie uwsb rie f Stichting OE R S T I C H T I N G O N D E R W I J S E V A L U A T I E R A P P O R T J A A R G A N G 4, NR. 3 ( M A A R T 2 0 1 1 )
Nie uwsb rie f Stichting OE R S T I C H T I N G O N D E R W I J S E V A L U A T I E R A P P O R T J A A R G A N G 4, NR. 3 ( M A A R T 2 0 1 1 ) Nieuwsbrief Stichting OER Stichting Onderwijs Evaluatie
Nadere informatieDyslexieprotocol Michaël college
Dyslexieprotocol Michaël college 2016-2017 Doelstelling Doel van dit protocol is de leerlingen, ouders en docenten te informeren over de vastgelegde procedures en afspraken met betrekking tot dyslexie
Nadere informatiePROJECT KAKI PALSU II
PROJECT KAKI PALSU II p.2 1 HARAPAN JAYA Sumatra 2 DARE FOUNDATION Jakarta 3 YAKKUM BALI Bali INTRODUCTIE p.3 Project Kaki Palsu II is het tweede deel in de ontwikkeling van een nieuwe onderbeenprothese
Nadere informatieHoe leer je Pools? Goede technieken = goed geheugen. Hoe leer je Pools? E-book
Hoe leer je Pools? Goede technieken = goed geheugen Hoe leer je Pools? E-book 1 Voordat je met een cursus Pools begint, ontwikkel je eigen methode om Pools te leren. Wat is jouw doel? Op welke wijze wil
Nadere informatieTAAL- EN LEESMETHODEN. Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen. Begrijpend lezen. Effectieve strategieën voor begrijpend lezen ALGEMEEN
TAAL- EN LEESMETHODEN ALGEMEEN Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen Algemeen: aandachtspunten bij methode Begrijpend lezen Om een goede begrijpend lezer te zijn, is het in de eerste plaats
Nadere informatieStappenplan zoeken en verwerken van informatie
Stappenplan zoeken en verwerken van informatie Oriëntatie op het onderwerp Wat is het onderwerp? Welke zoektermen? Welke bronnen? Zoeken naar informatie Welke informatiebron gebruik je? Hoe zoek je digitale
Nadere informatieOBS De Wending Roosendaal. Leerlingtevredenheidspeiling Basisonderwijs Haarlem, april 2014
OBS De Wending Roosendaal Leerlingtevredenheidspeiling Basisonderwijs 2014 Haarlem, april 2014 Resultaten Leerlingpeiling 2014 Samenvatting Achtergrondgegevens Eerder dit jaar heeft OBS De Wending deelgenomen
Nadere informatie