QUICKSCAN ENERGIEBESPARING

Transcriptie

1 QUICKSCAN ENERGIEBESPARING Dit document wordt u aangeboden door de gemeente Wormerland, Produbo en het Duurzaam Bouwloket CONTACTPERSONEN : RAOUL SANTIBANEZ TELEFOON : DUURZAAMBOUWLOKET : INFO@DUURZAAMBOUWLOKET.NL

2 INHOUDSOPGAVE 1. Intro uitgangspunten Algemene gegevens woning Verwachte energielasten op basis van huidg verbruik Bouwkundige staat van de woning Infraroodopname van de woning Besparingspotentieel Besparingspotentieel in de schil van de woning Besparingspotentieel bij de gevel Besparingspotentieel bij de vloer Besparingspotentieel bij het dak Besparingspotentieel op installatietechnisch gebied PV-systeem Zonneboiler overige maatregelen Waterzijdig inregelen Ventilatie Radiatorfolie Reduceren sluipverbruik Conclusie/samengevat Disclaimer Deze keuring is een visuele inspectie (non destructief) en een momentopname. De non destructieve wijze van deze opname heeft zijn beperkingen. Voor gebreken die niet waarneembaar waren op het moment van het bezoek kan het Duurzaam Bouwloket niet aansprakelijk worden gesteld. Het doel evenals de aard en wijze van de visuele inspectie brengt met zich mee dat specialistische onderzoeken niet worden uitgevoerd, er geen metingen worden verricht, er geen berekeningen worden uitgevoerd en er geen onderdelen worden verwijderd, opgegraven etc. om achterliggende constructies te kunnen beoordelen. Deze rapportage is een energiebesparingsadvies en geen energielabel of bouwkundige keuring. 2

3 1. INTRO Beste bewoner van de gemeente Wormerland, In opdracht van de gemeente Wormerland en Produbo heeft het Duurzaam Bouwloket een aantal veel voorkomende woningtypen uit de gemeente doorgelicht op energieverbruik. Uw woning komt grotendeels overeen met deze referentiewoning. Het kan zijn dat enkele maatregelen voor u minder of niet van toepassing zijn, omdat deze maatregelen door u al zijn uitgevoerd. Ook kan het zijn dat uw woning een uitbouw of extra verdieping heeft. Daardoor kunnen berekeningen anders uitvallen. Toch krijgt u met dit rapport een goede eerste indruk van de energiebesparende maatregelen die bij dit woningtype het meest effectief zijn. Mocht u op basis van dit rapport vragen hebben, of wilt u meer weten? Dan kunt u kosteloos contact opnemen met het Duurzaam Bouwloket. Met vriendelijke groet, Duurzaam Bouwloket 2. UITGANGSPUNTEN Aan de hand van het interview hebben wij een goed beeld gekregen van uw persoonlijke wensen en uw gebruikservaring van de woning. Bij het vormen van dit advies hebben wij rekening gehouden met de volgende zaken: U bent in u uw stookpatroon bewust van uw gedrag. De verwarming staat overdag op circa 17 graden Celsius. Boven op zolder kan er eventueel worden bij verwarmd; U geeft dat u verder niet heel erg bezig bent met energiebesparing in en rondom de woning; U heeft geen last van vochtproblemen in de woning; U geeft aan dat het op zolder erg koud is in de winter; Het dak aan de voorzijde van uw woning is georiënteerd op het noorden. De achterkant van uw woning is georiënteerd op het zuiden; U verwacht de komende 20 jaar zeker nog in uw woning te blijven; De afgelopen jaren de volgende ingrepen zijn verricht aan de woning: - Nieuwe voor- en achterdeur; - Gehele woning zijn de kozijnen voorzien van dubbele beglazing; - Zolder is deel geïsoleerd; - VHR ketel geïnstalleerd in 2009/2010; - Er is een drainage(bekostigd door de gemeente) in het voorplantsoen aangebracht. Zaken die u graag verbeterd ziet is met name de isolatie en comfort op zolder; U bent bereid te investeren in duurzaamheidsmaatregelen maar wilt deze wel binnen een redelijke termijn terugverdienen. 3

4 3. ALGEMENE GEGEVENS WONING Woningtype : Hoekwoning Bouwjaar : 1966 Gezinssamenstelling : 2 Volwassenen Uw energieverbruik in m 3 gas (2013/2014) : m 3 per jaar Uw energieverbruik in kwh (2013/2014) : kwh Gemiddelde maandelijkse energielasten (incl. BTW) : Circa 127, VERWACHTE ENERGIELASTEN OP BASIS VAN HUIDG VERBRUIK Jaar Elektra + gas Gemiddeld per maand Per jaar Totale kosten over looptijd , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,86 In bovenstaande tabel is een prognose weergeven van de jaarlijkse energiekosten voor elektra en gas voor uw woning over de komende 15 jaar. Deze prognose is gebaseerd op uw huidige energieverbruik. In de tabel is uitgegaan van een prijsstijging van 3% per jaar. Uitgaande van bovengenoemde uitgangspunten zal de familie Al in de periode voor in totaal voor circa ,86 aan energiekosten hebben betaald. Een doelstelling om 35% energie te besparen in uw woning is zeer realistisch. Dit zou betekenen dat u nu 35% van ,86 zou kunnen investeren in energiebesparende maatregelen die binnen 15 jaar zijn terugverdient. Uw theoretische investeringsbudget komt dan neer op circa 9.924,-. Doordat u een laag energietarief heeft hebben een aantal van de genoemde duurzaamheidsmaatregelen in een terugverdientijd die hoger liggen dan 10 jaar. 4

5 4. BOUWKUNDIGE STAAT VAN DE WONING Om een goede indruk te krijgen van de bouwtechnische en installatietechnische mogelijkheden is een visuele inspectie gehouden van de woning. Gedurende deze visuele inspectie is van verschillende onderdelen de bouwtechnische staat geïnventariseerd. Onderdeel Fundering Opmerking Algemeen Technische staat in orde. De bodem is ingezakt. Voor zover zichtbaar is er geen scheurvorming in de fundering en het opgaande werk geconstateerd. Vloer/kruipruimte Dakgoten/HWA/Riolering Deel van de vloer is een houten balkenvloer. Overige gedeelte onder de woonkamer is betonvloer. De hoogte van de kruipruimte is circa 60 centimeter. Zowel de onderkant van de begane grondvloer en de bodem van de kruipruimte zijn niet geïsoleerd. De bodem van de kruipruimte en de onderkant van de begane grondvloer zijn licht vochtig. Technisch in prima staat. Voor zover zichtbaar zijn geen verstoppingen en/of gebreken geconstateerd. Beton/metselwerk gevels Begane grond Het metselwerk en voegwerk vertonen geen gebreken en verkeren in goede conditie. De spouwmuur is geïsoleerd met een UF schuim. Het schuim is in de loop der jaren heel erg poreus geworden. Kozijnen, ramen en deuren De voor- en achterdeur zijn van kunststof en voorzien van dubbele beglazing. Overige ramen hebben houten kozijnen voorzien van dubbel glas. Het schilderwerk is in niet overal in prima conditie. 5

6 Diversen Draaischijfmeter met enkel tarief aanwezig. Diversen In de tuin is een schuur aanwezig. Het dak heeft een prima draagconstructie en kan gebruikt worden om zonnepanelen te plaatsen. Dak / overstekken / boeidelen Verdieping Geen zichtbare gebreken geconstateerd en het schilderwerk van de dakgoten en overstekken verkeert in goede conditie. Kozijnen, ramen en deuren Alle houten kozijnen op de verdieping zijn voorzien van dubbel glas. Het kozijn in de badkamer is van kunststof en ook voorzien van dubbel glas. Het hang en sluit werk verkeert in goede conditie en functioneert goed. Toilet/badkamer Dak Kozijnen, ramen en deuren Technisch in goede staat. Voor zover zichtbaar geen gebreken geconstateerd. Zolder De technische staat van de dakpannen is zowel aan de voor als achterzijde in orde. Het dak is van binnenuit deels geïsoleerd. De dakkapel is voorzien van kunststof kozijnen met HR++glas. Het kaderprofiel van het draaiende deel is in orde. Waarschijnlijk is er koude-infiltratie bij de aansluiting van de dakkapel op de gevel. In de toekomst misschien een Velux dakraam aan de voorzijde van de woning. Diversen Er is een Bosch Eurostar VRC ketel uit 2009/2010 op zolder aanwezig. Deze ketel is niet geschikt om een zonneboiler op aan te sluiten. 6

7 5. INFRAROODOPNAME VAN DE WONING Een zeer goede manier om bij een woning te zien waar warmteverliezen en koudebruggen zitten is aan de hand van thermografische foto s (infraroodfoto s). Thermografische foto s laten door middel van kleuren op foto s zien welke tempratuur de plekken in en rondom de woning hebben. Hieronder is een overzicht te zien van een aantal infrarood foto s van uw woning. Naast elke foto staat een temperatuurstaat die aangeeft welke kleur welke temperatuur heeft. Gedurende het nemen van de foto s was er een buitentemperatuur van circa 9 graden Celsius. De binnentemperatuur bedroeg circa 21 graden Celsius. Op de bovenstaande foto s ziet u dat de radiator geen gelijkmatige warmteafgifte richting de kamer heeft. De temperatuur van de radiator is gemiddeld 52,5 graden Celsius (foto s links en midden). Op de foto (rechts) is de temperatuur van de binnenmuur achter de radiator te zien. De temperatuur van de binnenmuur is circa 36 graden Celsius. Door de warmtestraling van de radiator wordt de binnenmuur opgewarmd. Dit is warmte die direct verloren gaat in de massa. Om de warmtestraling richting uw buitenmuur te minimaliseren kunt u radiatorfolie toepassen. Voor het hoogste rendement dient u dit direct tegen de achterkant van de radiator te plaatsen. Bij radiatoren die niet geheel vlak zijn aan de achterzijde kunt u de folie tegen de binnenmuur plaatsen. Op de onderstaande foto s is duidelijk te zien dat de radiator in de badkamer geen gelijkmatige warmteafgifte richting de kamer heeft. Dit is duidelijk zichtbaar door de temperatuur van de richtpunten op de verschillende foto s. 7

8 Op de bovenstaande foto s is de naad- en kierdichting van de draaiende delen in het kozijn te zien. Op de foto (links) is te zien dat er koude-infiltratie is bij de deur op de begane grond. Deze koude-infiltratie kan worden geminimaliseerd door een tochtstrip toe te passen. Op de foto s (rechts en midden) is te zien dat er koudeinfiltratie is bij het draaiende deel in het kozijn. Deze koude-infiltratie kan worden geminimaliseerd door een rondgaand rubberen kaderprofiel toe te passen. Op de onderstaande foto s is te temperatuur van het dakbeschot te zien. Aan de temperatuur van de foto (links) is te zien dat het dak deels geïsoleerd is. Wanneer het dak niet geïsoleerd zou zijn zou de temperatuur van het dakbeschot veel lager liggen. Waarschijnlijk is het dak op de foto (rechts) licht geïsoleerd. 8

9 Op de onderstaande foto s zijn de voorkant en de achterkant van de woning te zien. Op de foto s zijn geen vreemde vertekeningen in het warmtebeeld geconstateerd. Er lijkt veel warmte verloren te gaan bij de voordeur. Er gaat tijdens de foto ook veel warmte verloren aangezien de voordeur nog open stond. Op de onderstaande foto s zijn drie verschillende radiatoren binnen de woning te zien. De radiator met de hoogste temperatuur (links) en de radiator met de laagste temperatuur (rechts) geven een temperatuurverschil van circa 18,7 graden Celsius. Alle radiatoren hebben een gemiddelde temperatuur van circa 49 graden Celsius. Uit deze gegevens kunnen wij concluderen dat uw verwarmingssysteem niet ingeregeld is. In paragraaf 7.1 wordt het waterzijdig inregelen van het verwarmingssysteem verder uitgelegd. 9

10 6. BESPARINGSPOTENTIEEL Aan de hand van het interview en de visuele inspectie kan er een goed beeld worden gemaakt van welke ingrepen voor uw woning het meest interessant kunnen zijn. Tijdens de visuele inspectie zijn een aantal punten naar voren gekomen waar mogelijk besparingspotentieel zit. Dit betreft de volgende onderdelen: Besparingspotentieel in de schil van de woning (besparen van energie): o Besparingspotentieel bij de gevel; o Besparingspotentieel bij de vloer; o Besparingspotentieel bij het dak. Besparingspotentieel op installatietechnisch gebied (opwekken energie): o Besparingspotentieel ZON pv & ZON thermisch; Overige maatregelen o Ventilatie; o CV waterzijdig inregelen; o Radiatorfolie; o Reduceren sluipverbruik. Bovengenoemde onderdelen worden in de volgende paragrafen toegelicht BESPARINGSPOTENTIEEL IN DE SCHIL VAN DE WONING BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ DE GEVEL Algemene gegevens van de gevel Spouwmuur aanwezig? Isolatiemateriaal aanwezig? Ja, diepte circa 5 cm Ja, de spouw is in het verleden geïsoleerd met UF schuim. Vanaf 1975 werd het in Nederland pas verplicht (bouwbesluit) om woningen te isoleren. Uw woning had dus geen gevelisolatie als we puur kijken naar het bouwjaar van de woning. Gedurende de opname hebben wij met behulp van de endoscoopcamera geconstateerd dat de spouw geïsoleerd is met UF schuim. Het schuim is in de loop der jaren heel poreus geworden. Op het gebied van gevelisolatie valt er in uw situatie weinig te verbeteren. De kosten om de bestaande isolatie weg te halen en het opnieuw isoleren van de spouw zullen niet opwegen tegen de besparing en comfortverbetering die het oplevert. Het is interessanter om eerst te kijken naar andere mogelijkheden om binnen uw woning energie te besparen. Extra isolatie voor uw gevel als maatregelen bij uw woning zou dus niet direct de meest interessante oplossing zijn. Wij raden het u daarom aan eerst te kijken naar de quick-wins binnen uw woning. 10

11 BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ DE VLOER De begane grondvloer van de woning en de bodem van de kruipruimte zijn niet geïsoleerd. De bodem van de kruipruimte is licht vochtig. De onderkant van de begane grondvloer is ook licht vochtig. Door de onderkant van begane grondvloer te isoleren valt er een verbetering in het comfort te behalen. In de praktijk worden na het isoleren veelal toenamen van de vloertemperatuur van circa 2 graden gemeten. Dit lijkt niet veel, maar qua gevoelstemperatuur kan dit het verschil zijn tussen een koude vloer of een comfortabel aanvoelende vloer. Deze maatregel zal het wooncomfort iets verbeteren en zorgt daarnaast ook nog voor een besparing op de stookkosten. Echter doordat uw spouwmuur en het dak deels geïsoleerd zijn zal de besparing minimaal zijn. Wanneer u de vloer gaat isoleren kunt u dit doen tegen de onderkant van de begane grondvloer. Wanneer u dit gaat doen adviseren wij om de onderkant van de begane grondvloer te isoleren met gespoten PUR. Doordat direct tegen het vloeroppervlak en het opgaande werk wordt geïsoleerd heeft deze manier van isoleren het hoogste rendement in uw situatie. Door te kiezen voor deze isolatiemaatregel blijft tevens de kruipruimte en het leidingwerk goed toegankelijk. Wanneer u gaat isoleren met PUR adviseren wij u om gedurende de uitvoering en het uithardingsproces 24 uur niet in de woning te verblijven en de woning goed te ventileren. De dampen die tijdens het uitharden vrijkomen zijn namelijk niet goed voor de gezondheid. Het is tevens aan te bevelen ventilatiekokers aan te laten brengen t.b.v. de ventilatie onder de begane grondvloer. Algemene gegevens van de vloer Kruipruimte aanwezig? : Ja, hoogte bedraagt circa 60 cm Subsidie mogelijk? Nee Type vloer: : deel houten balkenvloer en deel betonvloer, beide ongeïsoleerd Vloeroppervlak: : Circa 40 m2 Mogelijke maatregelen : Vloerisolatie middels gespoten PUR Dikte isolatiemateriaal : 6 cm Indicatie kosten : +/ ,- Verwachte terugverdientijd : circa 12 jaar 1 Voordelen van maatregel : - Minder warmteverlies door de vloer en koude infiltratie vanuit de kruipruimte (+/- 5 á 10% besparing op stookkosten); - Minimalisering infiltratie van vochtige en/of muffe lucht vanuit de kruipruimte ; - De kruipruimte en het leidingwerk blijven goed toegankelijk; 1 Aangezien uw dak (deels) en spouwmuur al geïsoleerd zijn en omdat u dubbele beglazing in de woning heeft laten plaatsen is de terugverdientijd langer doordat uw woning op een punten al redelijk is geïsoleerd en het besparingspotentieel op isolatie gebied daardoor kleiner is. 11

12 BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ HET DAK Gedurende het interview gaf u aan dat het dak deels is geïsoleerd. U kunt er voor kiezen om het dak extra te isoleren. Echter zullen de kosten niet opwegen tegen de energiebesparing dit het oplevert. In onderstaande foto s is het verschil te zien in objecttemperatuur tussen de geïsoleerde en ongeïsoleerde delen van het dak. Om het comfort op zolder te verbeteren raden wij aan om de naad- en kierdichting rondom de kozijnaansluitingen op zolder te verbeteren. Dit kan door het dicht kitten van de naden en kieren en deze vervolgens af te werken met een afwerkplint. Dit zorgt voor een dubbele kierdichting en reductie van de koude-infiltratie. Wanneer u nog aan de slag gaat met het extra van binnenuit isoleren van uw dak is het aan te bevelen de juiste folie toe te passen om vochtproblemen (condensatie) in de constructie te voorkomen. De opbouw is schematisch op de onderstaande foto weergeven. Wanneer er aan de buitenzijde van het dakbeschot een dampdichte laag aanwezig is dan dient van binnenuit geen dampremmende folie maar een speciale klimaatfolie te worden toegepast. Kostenindicatie binnenkant dakisolatie met een isolatiewaarde van RC 2,5 - Isolatiemateriaal 5,- per m2 - folie / tape 10,- per m2 - Vurenhout stijl / regelwerk 7,- per m2 - Gipskartonplaat 8 per m2 - Afwerking keuze afhankelijk + Kosten isolatie binnenkant dak Circa 35,- tot 50,- per m2 12

13 6.2. BESPARINGSPOTENTIEEL OP INSTALLATIETECHNISCH GEBIED Naast maatregelen in de schil van de woning zijn er ook diverse maatregelen mogelijk op installatietechnisch gebied. Op basis van de visuele inspectie is zijn de volgende installatietechnische maatregelen goed toepasbaar: PV-systeem (zonnepanelen); Zonneboiler (zonnecollectoren) PV-SYSTEEM Op basis van de huidige situering van de woning is een PV-systeem een goede optie van het dak van de woning. Het dak van uw woning staat aan de achterzijde pal op het zuiden. In de achtertuin heeft een garage met plat dak. Hierdoor heeft u jaarlijks het maximaal aantal zonuren. Daardoor is de investering in zonnepanelen zeer interessant. Een PV-systeem zet zonlicht om in elektrische energie. Een PV systeem zet zonlicht om in elektrische energie. Een installatie bestaat uit zonnepanelen die in serie aan elkaar worden doorgeschakeld. Omdat de zonnepanelen gelijkstroom opwekken is er nog een omvormer benodigd die de stroom omvormt van gelijkstroom naar wisselstroom. Bij een in serie geschakeld systeem is het zo dat wanneer één zonnepaneel in de schaduw ligt de gehele serie zonnepanelen negatief beïnvloed. Het is namelijk zo bij zonnepanelen dat de hele serie werkt op de opbrengst van de laagste cel. Op het dak van uw garage kunt u circa 3 zonnepanelen laten plaatsen als u een traditioneel systeem neemt. Dit komt door de afstand die er nodig is tussen de zonnepanelen (m.b.t schaduwvorming). Wanneer u zonnepanelen met een liftsysteem laat plaatsen kunt u meer vermogen per vierkante meter dakoppervlak laten plaatsen. Met een liftsysteem kunt u circa 9 zonnepanelen laten plaatsen. Het liftsysteem wordt geplaatst in een hoek van circa 10 graden Vermogen Het vermogen van een zonnepaneel wordt uitgedrukt in Wattpiek. Dit is het maximaal vermogen dat het paneel kan opwekken. Een standaard paneel (vandaag de dag) is 250 Wattpiek en heeft een afmeting van 1 x 1,65 meter. Deze kan liggend of staand worden geplaatst. De jaarlijkse energie opbrengst van een paneel georiënteerd op het zuiden in een hellingshoek van 36 graden is circa 225 kwh per jaar. Een installateur kan eventueel een legplan voor u uitwerken om te kijken hoeveel panelen er maximaal op uw dak geplaatst kunnen worden. Kosten en opbrengsten De kostprijs van een zonnepanelen systeem wordt door installateurs vaak uitgedrukt in een prijs per Wattpiek vermogen. Dit is een all-inclusief prijs (panelen, omvormer, kabels, ballast, installatie etc.) De kostprijs van een zonnepaneel varieert per aanbieder. Er zijn namelijk verschillen in merk (kwaliteit) panelen en omvormer, garanties en certificeringen van de installateur. Voor systemen van particulieren komen wij in de praktijk prijzen tegen variërend van 1,40 en 1,80 per Wattpiek bij in serie geschakelde systemen. Bij grotere systemen soms nog iets lager. Een systeem met micro omvormers (optimizers) is iets duurder maar geeft daarentegen wel een hoger rendement. 1 paneel van 250 Wattpiek geïnstalleerd vermogen komt in serie geschakeld uit op ongeveer 350,- a 450,-. Voor een systeem met micro omvormers is dit een ander verhaal. Afhankelijk van de beschikbare ruimte op uw dak kunt u gemakkelijk berekenen wat de kosten voor uw systeem zullen worden. 13

14 Uw energieverbruik voor elektriciteit was het voorgaande jaar 2.990kWh. Met uw dak kunt u niet genoeg energie opwekken om te voorzien in uw totale elektriciteitsbehoefte. U heeft in de achtertuin een schuur staan met een plat dak. Op dit dak kunt u een PV- systeem plaatsen met zonnepanelen georiënteerd op het zuiden (maximale jaarlijkse zoninstraling). Op het dak van de schuur kunt u circa 9 zonnepanelen (met liftsysteem) laten monteren. Hiermee zou u circa kwh per jaar opwekken, oftewel circa 376,-. Op uw totale energierekening houdt dit in een besparing van circa 25%. De prijs die wordt weergeven als kosten indicatie in het overzicht is de turn-key prijs inclusief BTW. Wanneer gezamenlijk met uw buren of andere wijkbewoners zonnepanelen worden ingekocht, kan dit een stuk scherper. Dit zou de terugverdientijd voor uw situatie ook aanzienlijk kunnen verkorten (bijvoorbeeld tot onder de 10 jaar). aantal panelen PV-systeem Omvang installatie (in Watt Piek) kosten indicatie 3 panelen 750 WP 1.350,00 6 panelen 1500 WP 2.700,00 9 panelen 2250 WP 4.050,00 12 panelen 3000 WP 5.400,00 Subsidie / BTW teruggave Er is geen subsidie voor zonnepanelen beschikbaar. U kunt wel gebruik maken van een speciale regeling voor BTW teruggave. Dit zal de terugverdientijd van het systeem aanzienlijk verkorten. Veel installateurs kunnen u helpen in dit traject. Bij de keuze van uw uiteindelijke installateur / leverancier is het belangrijk te letten op de verschillen in kwaliteit panelen, omvormers, garanties en certificeringen van het bedrijf. Er is namelijk ook veel slechte kwaliteit op de markt. Vanuit Duurzaam Bouwloket kunnen wij u hier eventueel in ondersteunen bij de vergelijking van de verschillende aanbiedingen. Tevens is tot ½ 2015 nog een laag BTW op arbeidsloon van 6% van toepassing. 14

15 ZONNEBOILER De huidige CV ketel is een Bosch Eurostar VRC ketel uit 2009/2010. Deze CV-ketel is niet geschikt om een zonnecollector op aan te sluiten. Een zonneboiler zet de warmte van de zon om in warm water. Een zonneboiler installatie bestaat globaal gezien uit één of meerdere zonnecollectoren, een buffervat en een circulatiepomp. Het systeem wordt aangesloten op uw CV -ketel. Op het moment dat er warm tapwater nodig is binnen uw woning, zal eerst het warme water uit het buffervat van de zonneboiler worden gebruikt voordat de CV -ketel aan hoeft te slaan. Op het moment dat het buffervat van de zonneboiler leeg is, dan zal de CV - ketel aanslaan op het moment dat er een warmtevraag is binnen de woning. In de zomer kunt u gemakkelijk temperaturen van 70 graden Celsius bufferen. In de winter is dit uiteraard een stuk lager, maar ook hier kan bij volle zoninstraling een temperatuur van bijvoorbeeld 15 á 30 graden worden opgewekt. Dit hangt af van het type systeem dat u toepast maar ook van de soort collectoren. Er zijn namelijk vlakke plaat collectoren en vacuümbuiscollectoren. De vacuümbuiscollectoren kunnen door het vacuüm een hogere temperatuur opwekken dan de vlakke plaat collectoren, maar zijn in aanschaf ook weer iets duurder. In uw woonsituatie en gezinssamenstelling zou een vlakke plaat collector voldoende zijn. Kijkend naar uw gezinssamenstelling en lage tapwaterverbruik zou een zonneboiler installatie voor uw woning en gezin een minder interessante investering zijn. Wij adviseren u dan ook niet te investeren in een zonneboiler. In onderstaand overzicht ziet u een kostenindicatie en terugverdientijd weergeven voor uw situatie uitgegaan van alleen een zonneboiler systeem voor warm tapwater. Mogelijke maatregel : Zonneboiler Indicatie kosten : +/ ,00 ( voorraadvat van 120 liter en 2,5m2 collector oppervlak) Indicatie terugverdientijd : +/- 17 jaar Subsidie mogelijk : Nee Opmerking : Terugverdientijd is afhankelijk van het warmwaterverbruik. Bij een huishouden dat veel warm water verbruikt heeft u een hogere besparing en is de investering ook sneller terugverdient. 15

16 7. OVERIGE MAATREGELEN 7.1. WATERZIJDIG INREGELEN Veel van de verwarmingsinstallaties in Nederland zijn niet goed ingeregeld. Door de installatie waterzijdig in te regelen kan de verwarmingsinstallatie efficiënter verwarmen. Waterzijdig inregelen is een eenmalige handeling waarmee men de ketel inregelt. Vaak staat de aanvoertemperatuur onnodig hoog ingesteld. Dit is de temperatuur die de ketel uit gaat. Hierdoor is de retourtemperatuur ook te hoog. Dit heeft als gevolg dat een CV ketel in de praktijk vaak niet zijn hoge rendement kan halen omdat de retourtemperatuur ruim boven de 55 graden uitkomt. Vanaf 55 graden Celsius wordt pas echt een hoog rendement behaald. Naast het instellen van de ketel dienen de maximale doorstroomopeningen van de radiatorkranen op elkaar afgesteld te worden. De juiste instelling is afhankelijk van de afstand van de radiator tot de ketel. Hoe verder, hoe minder druk er zal zijn, en hoe groter de opening zal moeten zijn. Er zijn meerdere manieren om uw verwarmingssysteem in te regelen. Dit kan handmatig. Hierbij stelt een installateur de maximale doorstroomopening in door het binnenwerk van een radiatorkraan in te stellen (het kan ook door een voetventiel te verdraaien maar dat is niet aan te bevelen). U heeft in uw radiatorkranen geen dubbel instelbaar binnenwerk. Wanneer u op deze manier wilt inregelen dient u een aantal nieuwe radiatorkranen aan te schaffen. Aandachtspunt hierbij is dat wanneer u een aanpassing maakt in uw verwarmingssysteem het systeem eigenlijk weer in onbalans is en opnieuw ingeregeld dient te worden. Aangezien u nog geen dubbel instelbaar binnenwerk heeft in de radiatorkranen kunt u er ook voor kiezen wanneer u nieuwe radiatorkranen koopt om deze te kopen met automatische debietregelaars. Deze regelen zelfstandig de balans in het verwarmingssysteem. Let wel op dat u regelmatig blijft ontluchten. Lucht blokkeert de doorstroming. Waterzijdig inregelen is de belangrijkste maatregel in het CV- optimaliseringstraject, omdat het de voorwaarde schept om een hoofdregeling scherp en goed af te stellen. Een indicatie van de kosten voor CV optimalisatie zijn circa 300,- maar variëren per situatie aangezien iedere woning maatwerk is (handmatige inregelen, nieuwe radiatorkranen of automatische debietregelaars). In een pilot test zijn in Nijmegen 10 woningen ingeregeld. De gemiddelde besparing op de stookkosten was 5 á 10% (met uitschieters van 30%). 16

17 7.2. VENTILATIE Tijdens de quickscan is er een kleine luchtkwaliteitsmeting gedaan. Door het korte tijdsbestek is deze meting niet representatief voor de luchtkwaliteit binnen de woning. Voor een betere meting dient de luchtkwaliteitsmeter langer in de woning te staan en gedurende een aantal dagen data te loggen om vervolgens geanalyseerd te worden. De luchtvochtigheid (42,3%) en het CO2 gehalte (509 PPM) was tijdens de scan prima en gezond. > 1200 ppm : de binnenlucht is ongezond ppm : de kwaliteit van de binnenlucht is aanvaardbaar <1000 ppm : de kwaliteit van de binnenlucht is gezond > 70 % : de binnenlucht is te vochtig % : de binnenlucht is prima < 30% : de binnenlucht is te droog 7.3. RADIATORFOLIE Een goede manier om de stralingswarmte van de radiatoren de kamer in te leiden is door aan de achterzijde van de radiator op de wand radiator folie aan te brengen. Hierdoor wordt de warmte die de radiator aan de achterkant uitstraalt naar de wand, gereflecteerd naar de woon of slaapkamer. U gaf aan dat u al radiatorfolie heeft aangeschaft. U dient dit alleen nog aan te brengen. Dit is een leuke doe het zelf klus REDUCEREN SLUIPVERBRUIK In het persoonlijke interview kwam naar voren dat u niet direct inzicht heeft in het energieverbruik van uw huishoudelijke apparaten. Er zijn apparaten beschikbaar die het totale sluipverbruik binnen uw woning kunnen meten. Met dit apparaat kunt u uw sluipverbruik in de woning opsporen en real-time het energieverbruik in Watt in uw woning bekijken. Het sluipverbruik is het verbruik wat uw woning in stand-by stand verbruikt. Op het moment dat u naar bed gaat en alle apparaten uit heeft gezet kunt u uw sluipverbruik op een eventuele verbruiksmeter aflezen. Vuistregel is dat iedere Watt sluipverbruik circa 2,- op jaarbasis is. Het is dus de moeite en zoektocht waard om uw sluipverbruik te reduceren. 17

18 8. CONCLUSIE/SAMENGEVAT Op basis van de quickscan adviseren wij om op onderstaande volgorde de maatregelen in de komende jaren uit te laten voeren. Hiervoor kunt u een meerjarenplan opstellen. Het betreft de volgende maatregelen: - Radiatorfolie aanbrengen n.v.t. - Naad- en kierdichting rondom de kozijnaansluiting verbeteren (op zolder) Aanschaf zonnepanelen (9*250) = (2250 WP systeem) 4.050,- - Waterzijdig inregelen van het verwarmingssysteem 300,- - Vloerisolatie middels gespoten PUR 1.000,- Het totaal van de bovengenoemde maatregelen komt neer op circa 5.450,-. Er van uitgaande dat u de komende 15 jaren jaarlijks een besparing van 35% op uw energielasten realiseert met bovengenoemde ingrepen, valt te concluderen dat het bedrag van 5.450,- ruim binnen het theoretische investeringsbudget valt van 9.924,- (zoals genoemd in hoofdstuk 3.1). Opmerkingen: Het waterzijdig inregelen van uw c.v. systeem is een zeer interessante maatregel om te overwegen. Dit kan zorgen voor een energiebesparing en comfortverbetering (warmteafgifte en reactiesnelheid van het warmteafgifte systeem) in overleg m uw installateur kunt u nagaan of dit in het verleden reeds is gedaan; Het isoleren van de begane grondvloer is een overweging. U heeft namelijk geen last van tocht, vocht en/of koude infiltratie bij de begane grondvloer. Met vloerisolatie zien wij vaak een verandering in vloertemperatuur van circa 1 tot max. 2 graden Celsius. Omdat u geen comfortproblemen ondervind is de vraag of u het in het comfort zult merken qua verbetering; Een zonneboilersysteem is een interessante en duurzame installatie. Mocht u twijfelen tussen zonnepanelen en een zonneboiler, dan is de investering in zonnepanelen economisch rendabeler; Het is aan te bevelen voor uzelf een stappenplan te maken en de komende jaren budget te reserveren om stapsgewijs het energieverbruik van uw woning te minimaliseren. Naast het nemen van bouwtechnische en installatietechnische maatregelen is de gerealiseerde besparing uiteindelijk afhankelijk van uw gedrag. Uit onderzoek is gebleken dat door alleen gedragsverandering al 15% op de energielasten bespaart kan worden. Mocht u interesse hebben om eens met de Wattcher te experimenteren dan kunnen wij u deze één week in bruikleen geven. Net zoals je in een Toyota Prius 1 op 9 kunt rijden, kunt u in een duurzame / energiezuinige woning nog steeds een hoog energie verbruik hebben. Gedrag en bewust omgaan met energie is dus de succesfactor van uw uiteindelijke energiebesparing per jaar. Mocht u nog vragen hebben over de geadviseerde maatregelen dan kunt u altijd vrijblijvend contact met ons opnemen. Besluit u over te gaan tot het uitvoeren van maatregelen dan kan het Duurzaam Bouwloket u ondersteunen bij het aanvragen van subsidie, offertes en onderhandelingen met bedrijven en wellicht aanvragen bij u in de buurt combineren zodat er een inkoopvoordeel kan ontstaan. Met vriendelijke groet, Duurzaam Bouwloket 18