STUDEERWIJZER 2009/2010 voor STATISTIEK 1 (2DD29)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "STUDEERWIJZER 2009/2010 voor STATISTIEK 1 (2DD29)"

Transcriptie

1 STUDEERWIJZER 2009/2010 voor STATISTIEK 1 (2DD29) Docent college E.E.M.v. Berkum Docenten instructie F.M.Y. Guillaume, J.A.C. Resing, S. Dommers, E.E.M. van Berkum. Onderwijsvorm en data Hoorcolleges (afwisselend 4 en 2 uur per week), instructies (2 uur per week). LET OP DE DATA EN DE ZALEN IN OWINFO. Op de instructies worden enkele opgaven behandeld en kan onder leiding worden geoefend. TUSSENTOETS. LET WEL: DE REGELING IS ANDERS DAN BIJ KANSREKENING 2DD28. Er is bij de instructie een toets die meetelt voor het eindcijfer. Deze toets zal plaatsvinden op WOENSDAG 10 FEBRUARI. De toets gaat over Hoofdstuk 6. Bij de toets krijgt u een dataset toegestuurd die u met behulp van de technieken van hoofdstuk 6 moet analyseren. Bij deze toets mag u het boek, college-aantekeningen en uitgewerkte opgaven gebruiken. Zorg wel dat u het materiaal op uw laptop hebt staan (of geprint). -De behaalde punten voor de tussentoetsen blijven staan voor een eventuele herkansing (en ook indien nodig voor volgend jaar). -VERHINDERING: Indien u om een dringende reden verhinderd bent dient u dat bijtijds met opgave van reden te melden bij e.e.m.v.berkum@tue.nl. Er wordt een inhaalmogelijkheid gepland. Beoordeling toets. De gang van zaken bij de toetsen is de volgende. Spoedig na de toets komt op studyweb een uitwerking te staan. U dient aan de hand van deze uitwerking uw eigen werk te beoordelen. Deze beoordeling (ook wel reflectie genoemd) moet niet in de vorm van een cijfer, maar u moet aangeven waar u fouten gemaakt heeft en wat beter had gekund. Het is vooral van belang dat u in de beoordeling van uw eigen werk laat zien dat u nu snapt wat al of niet fout is gegaan en dat u nu begrijpt hoe het wel zou moeten. Deze reflectie kan worden ingeleverd via studyweb (inleverfolder). De reflectie wordt samen met het ingeleverd beslag beoordeeld. Een matig ingeleverd verslag kunt u compenseren met een goede reflectie. De toets telt in principe voor 20% mee (maar er is een randvoorwaarde). Zie ook verderop. Tentamendata: zie OWINFO. 1

2 Studiemateriaal D.C.Montgomery, G.C.Runger, Applied Statistics and Probability for Engineers, 4nd ed., Wiley. Opmerking: de derde editie kan ook gebruikt worden. In studyweb (folder informatie) staat een conversielijst van de 3e naar de 4e editie. Ik raad u wel aan om de opgaven van de 4e editie te gebruiken. Van deze opgaven staan de uitwerkingen in studyweb. Statistical Compendium, dikt.nr Voorkennis: Kansrekening, calculus, logica, verzamelingenleer. Opmerking: als u de basis van Kansrekening nog slecht onder de knie hebt, wordt het moeilijk dit vak te halen. Tentamen De tentamenstof bestaat uit de Hoofdstukken 6, 7 (behalve 7-4.3), 8 (behalve 8-7.2), 9 (behalve 9-3.3, 9-4.2); 10 (behalve het gedeelte over characteristic curves in , maar wel dus formule (10-5) en (10-6); behalve , , ) en 15 (behalve 15-5). De afronding van dit vak bestaat uit twee gedeelten ER MOET OP DE INSTRUCTIES EEN TOETS GEMAAKT WORDEN (zie elders voor de datum). Deze toets telt mee in de eindbeoordeling voor dit vak. Als u niet aan de toets deelneemt wordt het zeer moeilijk het vak te halen. De regeling over de beoordeling staat hieronder, maar meer uitgebreid in studyweb in de mededelingenfolder van dit vak. EEN SCHRIFTELIJK EXAMEN. Er is een schriftelijk examen van 3 uur. Het tentamen bestaat uit een aantal vraagstukken met in totaal 20 onderdelen. Bij het tentamen mogen een ONBESCHREVEN Statistisch Compendium en een (eventueel grafische) zakrekenmachine worden gebruikt. Data: zie OWINFO. EINDCIJFER: er kan slechts een voldoende behaald worden als het ONAFGERONDE punt voor het schriftelijk een 5 of meer is. De tussentoets wordt met een 0, 0.25, 0.5, 0.75 of 1 beoordeeld. Laat het aantal behaalde punten voor de tussentoets gelijk zijn aan v(0 < v < 1). Dit telt in principe voor 20% mee, het schriftelijk (x) voor 80%. Het eindcijfer is in principe dus gelijk aan 0.8 x + 2 v. ECHTER, indien x < 5 wordt het eindcijfer vastgesteld op het minimum van 5 en 0.8 x+2 v. { 0.8 x + 2 v als x 5, Punt = Minimum{5, 0.8 x + 2 v} als x < 5. Een uitgebreide tabel met alle mogelijke gevallen staat in de mededelingenfolder van studyweb. zie volgende pagina 2

3 Statgraphics Er wordt gebruik gemaakt van het statistisch programmapakket Statgraphics Centurion. Het doel hiervan is kennismaking met zo n pakket, het leren gebruiken van zo n pakket en meer inzicht verwerven in het gebruik van statistische methoden. Beide toetsen moeten met Statgraphics gemaakt worden. Op het tentamen kan gevraagd worden uitvoer van dit pakket te interpreteren en/of aan te vullen. Als het pakket niet op uw notebook is geïnstalleerd kan dat via de site ict/services/services wins/campus software/ Kies nu voor Statgraphics Centurion Opmerking: bij het installeren wordt een serienummer gevraagd. Dat is via de installatiesite te verkrijgen. DAARNA IS NOG EEN ACTIVATIECODE NODIG. Anders blijft het programma maar 30 dagen werken. U heeft het programma ook na de toets nog nodig. Zorg daarom dat u ook direct activeert. Volg nauwgezet de aanwijzingen op de installatie-site. Als u problemen hebt met installeren van Statgraphics: trek bijtijds aan de bel. Het is lastig als het vlak voor de tussentoets gebeurt. Datasets Benodigde datasets zullen in de folder datasets in studyweb ter beschikking worden gesteld. De datasets voor Montgomery kunnen echter ook van de site gehaald worden. Zie ook de opmerkingen hierover in de inleiding van het boek van Montgomery. zie volgende pagina 3

4 Studyweb In Studyweb komen o.a. beschikbaar deze studiewijzer, een verzameling tentamenopgaven met uitwerkingen, uitwerkingen van opgaven uit het boek, een aantal recente tentamens met uitwerkingen en de college-sheets. Opmerking: U heeft zoals bekend slechts toegang tot de folders van dit vak als u zich voor dit vak heeft aangemeld via studyweb Groepsindeling De instructie is op woensdag 3+4. Dag Zaal Instructeurs Woensdag 3+4 IPO 0.98 F.M.Y. Guillaume, E.E.M. van Berkum. Woensdag 3+4 Pav L10 J.A.C. Resing, S. Dommers. U kunt zich via studyweb voor een zaal inschrijven. Adressen Docent(e) Adres Telefoon E.E.M. v. Berkum HG e.e.m.v.berkum@tue.nl F.M.Y. Guillaume LG f.m.y.guillaume@tue.nl J.A.C. Resing HG j.a.c.resing@tue.nl S. Dommers HG s.dommers@tue.nl Zie volgende pagina 4

5 Tijdschema colleges; zie OWINFO voor tijdstip en plaats 1 feb 6-1 t/m 6-5 Beschrijvende statistiek: grafische representatie van waarnemingen, lokatiematen, spreidingsmaten, histogram. Boxplot, grafieken van tijdreeksen. 8 feb 6-1 en 6-6 Beschrijvende statistiek: numerieke beschrijving van de data; gemiddelde, variantie, mediaan. Normal probability plot. 11 feb Hoofdstuk 7 Statistische besluitvorming, eigenschappen van (punt)schatters, steekproefverdeling. 22 feb Hoofdstuk 7 Methoden voor het vinden van schatters; bespreking van een aantal opgaven. 1 mrt Hoofdstuk 8 Betrouwbaarheidsintervallen voor de verwachting van een normale verdeling. Student-verdeling 4 mrt Hoofdstuk 8 Vervolg betrouwbaarheidsintervallen (B.I). Bepaling van steekproefgrootte. Algemene definitie van betrouwbaarheidsintervallen. B.I. voor variantie. B.I. voor fractie. Voorspellingsinterval. 8 mrt Hoofdstuk 9 1 t/m 3 15 mrt Hoofdstuk 9 3 t/m 6 Toetsingstheorie: nulhypothese, eenzijdige en tweezijdige alternatieve hypothesen, kritiek gebied, fout van de eerste en tweede soort, onderscheidingsvermogen, toets voor de verwachting bij bekende variantie (normale verdeling). p-waarden, steekproefgrootte, toets voor de verwachting bij onbekende variantie (normale verdeling). Toets voor de variantie bij een normale verdeling. Toets voor een fractie. Bespreking van opgaven. Aanpassingstoetsen (toets op een verdeling), kruistabellen. Bespreking van opgaven. 18 mrt Hoofdstuk 9 7 en 8 22 mrt Hoofdstuk 10 Twee steekproeven uit twee normale verdelingen. Toetsen en betrouwbaarheidsintervallen voor verschil van verwachtingen bij twee steekproeven uit normale verdelingen (varianties bekend en varianties onbekend). Gepaarde t-toets. 29 mrt Hoofdstuk 10 Toets en betrouwbaarheidsinterval voor quotiënt van varianties en voor verschil van fracties. Hoofdstuk 15 Tekentoets. Rangtekentoets, rangsomtoets 1 t/m 4 1 apr Herhaling Zie volgende pagina 5

6 Tijdschema instructies Hopelijk ten overvloede wil ik er op wijzen dat er in de instructie niet voldoende tijd is om alle opgaven te maken. Voor een vak van 3sp staat een studielast van 84 uur. Dat betekent een gemiddelde last van ongeveer 9 uur per week in 9 weken. In de volgende tabel staat Hx voor opgaven van Hoofdstuk x uit Montgomery, VIERDE EDITIE E voor de verzameling Extra-opgaven in de folder van die naam en Ik wil er op wijzen dat de Extra-opgaven belangrijk zijn; veel van deze opgaven zijn wat lastiger dan de opgaven van Montgomery; er zitten ook oude tentamenopgaven tussen. De opgaven hiervan zijn wat niveau betreft meer te vergelijken met de opgaven op het tentamen. Opgaven voor instructie Week 1 3 feb H6: 1, 2, 13, 14, 15, 30, 34, 50, 55, 58, 59, 70, 92. Week 2 H6 95, 96, 97, 98, 100; E: 1, feb LET OP: TOETS OVER HOOFDSTUK 6 OP VLOER 10. Week 3 24 feb H7: 1, 2, 3, 7, 11, 15, 16, 20, 21, 23, 25, 26, 45, 46, 47, 28, 30, 34abc, 35; E: 3, 4, 6. Week 4 3 mrt H8: 1, 4, 5, 7, 12, 15; E: 7. H8: 22, 24, 33, 34, 37. Week 5 10 mrt E: 8, 9; H8: 38, 40, 46, 50, 52, 53, 56, 62. E: 10; H9: 1ace, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 25, 26; E: 11. Week 6 17 mrt H9: 29, 30, 33, 36, 42, 128; E: 12, 13; H9: 44, 47, 51abe, 53abe, 57 (neem σ gelijk aan s en gebruik 9-2.2); H9: 63, 66, 69, 71, 76, 81, 84. Week 7 24 mrt 85, 86, 87, 89, 90; E: 14, 15. H9: 93, 95, 97; E: 17; H10: 1, 4, 6, 14, 16ab, 18. Week 8 31 mrt H10: 30, 34,35; E: 19ab; E: 39, 41, 43ab, 45, 46, 56, 57, 59, 67; H15: 1, 7, 11, 13, 17, 18, 20; E: 18, 19cd. 6

STUDEERWIJZER 2008/2009 voor STATISTIEK (2DD14)

STUDEERWIJZER 2008/2009 voor STATISTIEK (2DD14) STUDEERWIJZER 2008/2009 voor STATISTIEK (2DD14) Docent college E.E.M.v. Berkum Docenten instructie C.M.J. Rusch, O. Wittich en C. Giardinà. Onderwijsvorm en data Hoorcolleges (2 uur per week), instructies

Nadere informatie

STUDEERWIJZER 2009/2010 voor de STATISTIEK (2XD18) van SSOR (2DD18)

STUDEERWIJZER 2009/2010 voor de STATISTIEK (2XD18) van SSOR (2DD18) STUDEERWIJZER 2009/2010 voor de STATISTIEK (2XD18) van SSOR (2DD18) Inleiding Het vak SSOR (Statistiek en Stochastische Operations Research) bestaat uit twee deelvakken. Het eerste gedeelte (in Kwartiel

Nadere informatie

STUDYGUIDE 08-09 for STATISTICS B (2DL08)

STUDYGUIDE 08-09 for STATISTICS B (2DL08) STUDYGUIDE 08-09 for STATISTICS B (2DL08) Teachers E.E.M. van Berkum Lectures The lectures will be given in Block D on Wednesday-morning from 08.45h-10.30h Study material D.C.Montgomery, G.C.Runger, Applied

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Deel I Schatters en toetsen 1

Inhoudsopgave. Deel I Schatters en toetsen 1 Inhoudsopgave Deel I Schatters en toetsen 1 1 Hetschattenvanpopulatieparameters.................. 3 1.1 Inleiding:schatterversusschatting................. 3 1.2 Hetschattenvaneengemiddelde..................

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek (2DD14) op vrijdag 17 maart 2006, 9.00-12.00 uur.

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek (2DD14) op vrijdag 17 maart 2006, 9.00-12.00 uur. TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek DD14) op vrijdag 17 maart 006, 9.00-1.00 uur. UITWERKINGEN 1. Methoden om schatters te vinden a) De aannemelijkheidsfunctie

Nadere informatie

Tentamen Mathematische Statistiek (2WS05), vrijdag 29 oktober 2010, van 14.00 17.00 uur.

Tentamen Mathematische Statistiek (2WS05), vrijdag 29 oktober 2010, van 14.00 17.00 uur. Technische Universiteit Eindhoven Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Mathematische Statistiek (WS05), vrijdag 9 oktober 010, van 14.00 17.00 uur. Dit is een tentamen met gesloten boek. De uitwerkingen

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek voor T (2S070) op vrijdag 8 oktober 1999, uur De u

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek voor T (2S070) op vrijdag 8 oktober 1999, uur De u TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek voor T (2S070) op vrijdag 8 oktober 1999, 14.00-17.00 uur De uitwerkingen van de opgaven dienen duidelijk geformuleerd

Nadere informatie

Inhoud. 1 Inleiding tot de beschrijvende statistiek Maatstaven voor ligging en spreiding Kansrekening 99

Inhoud. 1 Inleiding tot de beschrijvende statistiek Maatstaven voor ligging en spreiding Kansrekening 99 Inhoud 1 Inleiding tot de beschrijvende statistiek 13 1.1 Een eerste verkenning 14 1.2 Frequentieverdelingen 22 1.3 Grafische voorstellingen 30 1.4 Diverse diagrammen 35 1.5 Stamdiagram, histogram en frequentiepolygoon

Nadere informatie

Kansrekening en statistiek wi2105in deel 2 16 april 2010, uur

Kansrekening en statistiek wi2105in deel 2 16 april 2010, uur Kansrekening en statistiek wi205in deel 2 6 april 200, 4.00 6.00 uur Bij dit examen is het gebruik van een (evt. grafische) rekenmachine toegestaan. Tevens krijgt u een formuleblad uitgereikt na afloop

Nadere informatie

Tentamen Biostatistiek 1 voor BMT (2DM40) woensdag 2 november 2011, uur

Tentamen Biostatistiek 1 voor BMT (2DM40) woensdag 2 november 2011, uur Faculteit der Wiskunde en Informatica Tentamen Biostatistiek 1 voor BMT (2DM40) woensdag 2 november 2011, 9.00-12.00 uur Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine en van een onbeschreven

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Biostatistiek (2S390) op maandag ,

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Biostatistiek (2S390) op maandag , TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Biostatistiek (2S390) op maandag 20-11-2000, 14.00-17.00 uur ƒbij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Tentamen Biostatistiek voor BMT (2S39) op 8--25 U mag alleen gebruik maken van een onbeschreven Statistisch Compendium (dikt. nr. 228) en van een zakrekenmachine. De uitwerkingen

Nadere informatie

Kansrekening en statistiek wi2105in deel 2 27 januari 2010, uur

Kansrekening en statistiek wi2105in deel 2 27 januari 2010, uur Kansrekening en statistiek wi2105in deel 2 27 januari 2010, 14.00 16.00 uur Bij dit examen is het gebruik van een (evt. grafische) rekenmachine toegestaan. Tevens krijgt u een formuleblad uitgereikt na

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek I voor B (2S410) op woensdag 26 juni 2013, 9-12 uur.

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek I voor B (2S410) op woensdag 26 juni 2013, 9-12 uur. TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek I voor B (2S410) op woensdag 26 juni 2013, 9-12 uur. Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een (eventueel

Nadere informatie

Sheets K&S voor INF HC 10: Hoofdstuk 12

Sheets K&S voor INF HC 10: Hoofdstuk 12 Sheets K&S voor INF HC 1: Hoofdstuk 12 Statistiek Deel 1: Schatten (hfdst. 1) Deel 2: Betrouwbaarheidsintervallen (11) Deel 3: Toetsen van hypothesen (12) Betrouwbaarheidsintervallen (H11) en toetsen (H12)

Nadere informatie

Kansrekening en Statistiek

Kansrekening en Statistiek Kansrekening en Statistiek College 11 Dinsdag 25 Oktober 1 / 27 2 Statistiek Vandaag: Hypothese toetsen Schatten 2 / 27 Schatten 3 / 27 Vragen: liegen 61 Amerikanen werd gevraagd hoeveel % van de tijd

Nadere informatie

Tentamen Mathematische Statistiek (2WS05), dinsdag 3 november 2009, van uur.

Tentamen Mathematische Statistiek (2WS05), dinsdag 3 november 2009, van uur. Technische Universiteit Eindhoven Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Mathematische Statistiek (2WS05), dinsdag 3 november 2009, van 4.00 7.00 uur. Dit is een tentamen met gesloten boek. De uitwerkingen

Nadere informatie

Kansrekening en Statistiek

Kansrekening en Statistiek Kansrekening en Statistiek College 14 Donderdag 28 Oktober 1 / 37 2 Statistiek Indeling: Hypothese toetsen Schatten 2 / 37 Vragen 61 Amerikanen werd gevraagd hoeveel % van de tijd zij liegen. Het gevonden

Nadere informatie

Statistiek ( ) eindtentamen

Statistiek ( ) eindtentamen Statistiek (200300427) eindtentamen studiejaar 2010-11, blok 4; Taalwetenschap, Universiteit Utrecht. woensdag 29 juni 2011, 17:15-19:00u, Educatorium, zaal Gamma. Schrijf je naam en student-nummer op

Nadere informatie

Vrije Universiteit 28 mei Gebruik van een (niet-grafische) rekenmachine is toegestaan.

Vrije Universiteit 28 mei Gebruik van een (niet-grafische) rekenmachine is toegestaan. Afdeling Wiskunde Volledig tentamen Statistics Deeltentamen 2 Statistics Vrije Universiteit 28 mei 2015 Gebruik van een (niet-grafische) rekenmachine is toegestaan. Geheel tentamen: opgaven 1,2,3,4. Cijfer=

Nadere informatie

HOOFDSTUK 6: INTRODUCTIE IN STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN

HOOFDSTUK 6: INTRODUCTIE IN STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN HOOFDSTUK 6: INTRODUCTIE IN STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN Inleiding Statistische gevolgtrekkingen (statistical inference) gaan over het trekken van conclusies over een populatie op basis van steekproefdata.

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Tentamen Biostatistiek voor BMT (2S390) op 17-11-2003 U mag alleen gebruik maken van een onbeschreven Statistisch Compendium (dikt. nr. 2218) en van een zakrekenmachine.

Nadere informatie

Vandaag. Onderzoeksmethoden: Statistiek 3. Recap 2. Recap 1. Recap Centrale limietstelling T-verdeling Toetsen van hypotheses

Vandaag. Onderzoeksmethoden: Statistiek 3. Recap 2. Recap 1. Recap Centrale limietstelling T-verdeling Toetsen van hypotheses Vandaag Onderzoeksmethoden: Statistiek 3 Peter de Waal (gebaseerd op slides Peter de Waal, Marjan van den Akker) Departement Informatica Beta-faculteit, Universiteit Utrecht Recap Centrale limietstelling

Nadere informatie

Lineaire Algebra voor E (VKO)

Lineaire Algebra voor E (VKO) Lineaire Algebra voor E (VKO) dr. G.R. Pellikaan Studiewijzer voor het studiejaar 2006/2007 College 2DE01 Faculteit Wiskunde en Informatica, Capaciteitsgroep Wiskunde, Leerstoelgebied Coderingstheorie

Nadere informatie

Hoofdstuk 7: Statistische gevolgtrekkingen voor distributies

Hoofdstuk 7: Statistische gevolgtrekkingen voor distributies Hoofdstuk 7: Statistische gevolgtrekkingen voor distributies 7.1 Het gemiddelde van een populatie Standaarddeviatie van de populatie en de steekproef In het vorige deel is bij de significantietoets uitgegaan

Nadere informatie

Survey results for the course. Differentiaalvergelijkingen en matrices(2dba0) 5 ECTS 2015/2016 A2

Survey results for the course. Differentiaalvergelijkingen en matrices(2dba0) 5 ECTS 2015/2016 A2 Survey results for the course Differentiaalvergelijkingen en matrices(dba0) ECTS 0/06 A Total number of recipients: 89 Number of responses: 7 Response rate:.% Survey Results Legend Relative Frequencies

Nadere informatie

Studiewijzer Algebra 2, 2F

Studiewijzer Algebra 2, 2F Studiewijzer Algebra 2, 2F720 2000-2001 August 29, 2000 Contents 1 Inleiding 2 2 Overzicht 2 3 docent en instructeurs 2 4 Voorkennis en vervolgvakken 3 5 Inhoud en leerdoelen 3 6 College 3 7 Instructie

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Biostatistiek voor BMT (2S390) op maandag ,

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Biostatistiek voor BMT (2S390) op maandag , TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Biostatistiek voor BMT (2S390) op maandag 19-11-2001, 14.00-17.00 uur Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamenopgaven Statistiek 2DD71: UITWERKINGEN 1. Stroopwafels a De som S van de 12 gewichten is X 1 + X 2 + + X 12. Deze is normaal

Nadere informatie

Hoofdstuk 6 Twee populaties: parametrische toetsen

Hoofdstuk 6 Twee populaties: parametrische toetsen Hoofdstuk 6 Twee populaties: parametrische toetsen 6.1 De t-toets voor het verschil tussen twee gemiddelden: In veel onderzoekssituaties zijn we vooral in de verschillen tussen twee populaties geïnteresseerd.

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek 2 voor TeMa (2S195) op dinsdag ,

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek 2 voor TeMa (2S195) op dinsdag , TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek 2 voor TeMa (2S95) op dinsdag 5-03-2005, 9.00-22.00 uur Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine

Nadere informatie

Open en Gepersonaliseerd Statistiekonderwijs (OGS) Deliverable 1.1 Requirements

Open en Gepersonaliseerd Statistiekonderwijs (OGS) Deliverable 1.1 Requirements Open en Gepersonaliseerd Statistiekonderwijs (OGS) Deliverable 1.1 Requirements Sietske Tacoma, Susanne Tak, Henk Hietbrink en Wouter van Joolingen Inleiding Het doel van dit project is om een aantal vrij

Nadere informatie

Hoeveel vertrouwen heb ik in mijn onderzoek en conclusie? Les 1

Hoeveel vertrouwen heb ik in mijn onderzoek en conclusie? Les 1 Hoeveel vertrouwen heb ik in mijn onderzoek en conclusie? Les 1 1 Onderwerpen van de lessenserie: De Normale Verdeling Nul- en Alternatieve-hypothese ( - en -fout) Steekproeven Statistisch toetsen Grafisch

Nadere informatie

WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0 WISKUNDE A HAVO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2016 V15.7.0 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de

Nadere informatie

Studiewijzer Digitale Systeemengineering , versie 1.7, , J.E.J. op den Brouw

Studiewijzer Digitale Systeemengineering , versie 1.7, , J.E.J. op den Brouw 2017/2018 Elektrotechniek Semester 1.2 Studiewijzer Digitale Systeemengineering 2 (E DIGSE2 13 ) 3 studiepunten Verantwoordelijk docent: Jesse op den Brouw J.E.J.opdenBrouw@hhs.nl Overige docent(en): Wasif

Nadere informatie

Hoofdstuk 3 Statistiek: het toetsen

Hoofdstuk 3 Statistiek: het toetsen Hoofdstuk 3 Statistiek: het toetsen 3.1 Schatten: Er moet een verbinding worden gelegd tussen de steekproefgrootheden en populatieparameters, willen we op basis van de een iets kunnen zeggen over de ander.

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek 2 voor TeMa (2S195) op dinsdag , uur.

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek 2 voor TeMa (2S195) op dinsdag , uur. TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek voor TeMa (S95) op dinsdag 3-03-00, 9- uur. Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine en

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamenopgaven Statistiek (2DD71) op xx-xx-xxxx, xx.00-xx.00 uur.

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamenopgaven Statistiek (2DD71) op xx-xx-xxxx, xx.00-xx.00 uur. VOORAF: Hieronder staat een aantal opgaven over de stof. Veel meer dan op het tentamen zelf gevraagd zullen worden. Op het tentamen zullen in totaal 20 onderdelen gevraagd worden. TECHNISCHE UNIVERSITEIT

Nadere informatie

Stochastiek 2. Inleiding in de Mathematische Statistiek 1 / 18

Stochastiek 2. Inleiding in de Mathematische Statistiek 1 / 18 Stochastiek 2 Inleiding in de Mathematische Statistiek 1 / 18 t-toetsen 2 / 18 Steekproefgemiddelde en -variantie van normale observaties Stelling. Laat X 1,..., X n o.o. zijn en N(µ, σ 2 )-verdeeld. Dan:

Nadere informatie

Samenvatting Statistiek

Samenvatting Statistiek Samenvatting Statistiek De hoofdstukken 1 t/m 3 gaan over kansrekening: het uitrekenen van kansen in een volledig gespecifeerd model, waarin de parameters bekend zijn en de kans op een gebeurtenis gevraagd

Nadere informatie

HOOFDSTUK IV TOETSEN VAN STATISTISCHE HYPOTHESEN

HOOFDSTUK IV TOETSEN VAN STATISTISCHE HYPOTHESEN HOOFDSTUK IV TOETSEN VAN STATISTISCHE HYPOTHESEN 4. VERGELIJKINGSTOETSEN A. Vergelijken van varianties Men beschouwt twee steekproeven uit normaal verdeelde populaties: X, X,, X n ~ N(µ, σ ) Y, Y,, Y n

Nadere informatie

ECTS-fiche. 1. Identificatie

ECTS-fiche. 1. Identificatie ECTS-fiche Opzet van de ECTS-fiche is om een uitgebreid overzicht te krijgen van de invulling en opbouw van de module. Er bestaat slechts één ECTS-fiche voor elke module. 1. Identificatie Opleiding Graduaat

Nadere informatie

Tentamen Kansrekening en Statistiek MST 14 januari 2016, uur

Tentamen Kansrekening en Statistiek MST 14 januari 2016, uur Tentamen Kansrekening en Statistiek MST 14 januari 2016, 14.00 17.00 uur Het tentamen bestaat uit 15 meerkeuzevragen 2 open vragen. Een formuleblad wordt uitgedeeld. Normering: 0.4 punt per MC antwoord

Nadere informatie

Statistiek voor A.I. College 14. Dinsdag 30 Oktober

Statistiek voor A.I. College 14. Dinsdag 30 Oktober Statistiek voor A.I. College 14 Dinsdag 30 Oktober 1 / 16 2 Deductieve statistiek Orthodoxe statistiek 2 / 16 Grootte steekproef Voorbeeld NU.nl 26 Oktober 2012: Helft broodjes döner kebab vol bacteriën.

Nadere informatie

Inleiding Applicatie Software - Statgraphics

Inleiding Applicatie Software - Statgraphics Inleiding Applicatie Software - Statgraphics Beschrijvende Statistiek /k 1/35 OPDRACHT OVER BESCHRIJVENDE STATISTIEK Beleggen Door een erfenis heeft een vriend van u onverwacht de beschikking over een

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Tentamen Biostatistiek voor BMT (2S390) op 23-11-2005 U mag alleen gebruik maken van een onbeschreven Statistisch Compendium (dikt. nr. 2218) en van een (eventueel grafisch)

Nadere informatie

Oefenvragen bij Statistics for Business and Economics van Newbold

Oefenvragen bij Statistics for Business and Economics van Newbold Oefenvragen bij Statistics for Business and Economics van Newbold Hoofdstuk 1 1. Wat is het verschil tussen populatie en sample? De populatie is de complete set van items waar de onderzoeker in geïnteresseerd

Nadere informatie

Inleiding Applicatie Software - Statgraphics. Beschrijvende Statistiek

Inleiding Applicatie Software - Statgraphics. Beschrijvende Statistiek Inleiding Applicatie Software - Statgraphics Beschrijvende Statistiek OPDRACHT OVER BESCHRIJVENDE STATISTIEK Beleggen Door een erfenis heeft een vriend van u onverwacht de beschikking over een klein kapitaaltje

Nadere informatie

BUSINESS STATISTICS COURSE MANUAL BSC BEDRIJFSKUNDE. VU University Amsterdam Faculty of Economics and Business Administration

BUSINESS STATISTICS COURSE MANUAL BSC BEDRIJFSKUNDE. VU University Amsterdam Faculty of Economics and Business Administration BUSINESS STATISTICS VU University Amsterdam Faculty of Economics and Business Administration BSC BEDRIJFSKUNDE COURSE MANUAL Academisch jaar 2014-2015 Period 1.4 INHOUD 1 Vakbeschrijving studiegids...

Nadere informatie

Kansrekening en Statistiek

Kansrekening en Statistiek Kansrekening en Statistiek College 13 Dinsdag 1 November 1 / 26 2 Statistiek Vandaag: Power Grootte steekproef Filosofie 2 / 26 Power 3 / 26 Power Def. De power (kracht) van een hypothese toets is (1 β),

Nadere informatie

Statistiek in de alfa en gamma studies. Aansluiting wiskunde VWO-WO 16 april 2018

Statistiek in de alfa en gamma studies. Aansluiting wiskunde VWO-WO 16 april 2018 Statistiek in de alfa en gamma studies Aansluiting wiskunde VWO-WO 16 april 2018 Wie ben ik? Marieke Westeneng Docent bij afdeling Methoden en Statistiek Faculteit Sociale Wetenschappen Universiteit Utrecht

Nadere informatie

Survey results for the course. Functional analysis(2waf0) 5 ECTS 2016/2017 A2

Survey results for the course. Functional analysis(2waf0) 5 ECTS 2016/2017 A2 Survey results for the course Functional analysis(waf0) ECTS 06/07 A Total number of recipients: 0 Number of responses: Response rate:.% Survey Results Legend Relative Frequencies of answers Std. Dev.

Nadere informatie

HOOFDSTUK 7: STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN VOOR DISTRIBUTIES

HOOFDSTUK 7: STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN VOOR DISTRIBUTIES HOOFDSTUK 7: STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN VOOR DISTRIBUTIES 7.1 Het gemiddelde van een populatie Standaarddeviatie van de populatie en de steekproef In het vorige deel is bij de significantietoets uitgegaan

Nadere informatie

Toetsen van hypothesen

Toetsen van hypothesen Les 4 Toetsen van hypothesen We hebben tot nu toe enigszins algemeen naar grootheden van populaties gekeken en bediscussieerd hoe we deze grootheden uit steekproeven kunnen schatten. Vaak hebben we echter

Nadere informatie

Deeltentamen 2 Algemene Statistiek Vrije Universiteit 18 december 2013

Deeltentamen 2 Algemene Statistiek Vrije Universiteit 18 december 2013 Afdeling Wiskunde Volledig tentamen Algemene Statistiek Deeltentamen 2 Algemene Statistiek Vrije Universiteit 18 december 2013 Gebruik van een (niet-grafische) rekenmachine is toegestaan. Geheel tentamen:

Nadere informatie

2WF30. Lineair algebra 2(2WF30) 5 ECTS 2014/2015 B4 () No. of responses = 6. Survey Results. Relative Frequencies of answers Std. Dev.

2WF30. Lineair algebra 2(2WF30) 5 ECTS 2014/2015 B4 () No. of responses = 6. Survey Results. Relative Frequencies of answers Std. Dev. WF0 Lineair algebra (WF0) ECTS 0/0 B () No. of responses = 6 Survey Results Legend Relative Frequencies of answers Std. Dev. Mean Question text Left pole % % Right pole n=no. of responses av.=mean dev.=std.

Nadere informatie

Statistiek voor A.I.

Statistiek voor A.I. Statistiek voor A.I. College 13 Donderdag 25 Oktober 1 / 28 2 Deductieve statistiek Orthodoxe statistiek 2 / 28 3 / 28 Jullie - onderzoek Tobias, Lody, Swen en Sander Links: Aantal broers/zussen van het

Nadere informatie

Stochastiek 2. Inleiding in de Mathematische Statistiek 1 / 17

Stochastiek 2. Inleiding in de Mathematische Statistiek 1 / 17 Stochastiek 2 Inleiding in de Mathematische Statistiek 1 / 17 Statistische toetsen 2 / 17 Toetsen - algemeen - 1 Setting: observatie X in X, model {P θ : θ Θ}. Gegeven partitie Θ = Θ 0 Θ 1, met Θ 0 Θ 1

Nadere informatie

PTA VWO wiskunde A 1518

PTA VWO wiskunde A 1518 PTA VWO wiskunde A 1518 Inleiding Wiskunde A is wiskunde waarin vooral gewerkt wordt vanuit realistische contexten. Vaak is het lastig om de wiskundige inhoud uit de context te halen en daar wordt dan

Nadere informatie

6.1 Beschouw de populatie die wordt beschreven door onderstaande kansverdeling.

6.1 Beschouw de populatie die wordt beschreven door onderstaande kansverdeling. Opgaven hoofdstuk 6 I Learning the Mechanics 6.1 Beschouw de populatie die wordt beschreven door onderstaande kansverdeling. De random variabele x wordt tweemaal waargenomen. Ga na dat, indien de waarnemingen

Nadere informatie

G0N11a Statistiek en data-analyse: project Eerste zittijd Modeloplossing

G0N11a Statistiek en data-analyse: project Eerste zittijd Modeloplossing G0N11a Statistiek en data-analyse: project Eerste zittijd 2007-2008 Modeloplossing Opmerking vooraf: Deze modeloplossing is een heel volledig antwoord op de gestelde vragen. Om de maximumscore op een vraag

Nadere informatie

Vinger aan de pols bij Bouwkunde

Vinger aan de pols bij Bouwkunde Vinger aan de pols bij Bouwkunde Ruud Pellikaan g.r.pellikaan@win.tue.nl InterTU-Studiedag 3 juli 2007 12 Wiskunde onderwijs bij Bouwkunde Calculus voor Bouwkunde Docenten: Bram van Asch, reguliere eerste

Nadere informatie

Hoofdstuk 5 Een populatie: parametrische toetsen

Hoofdstuk 5 Een populatie: parametrische toetsen Hoofdstuk 5 Een populatie: parametrische toetsen 5.1 Gemiddelde, variantie, standaardafwijking: De variantie is als het ware de gemiddelde gekwadrateerde afwijking van het gemiddelde. Hoe groter de variantie

Nadere informatie

Herkansing eindtoets statistiek voor HBO

Herkansing eindtoets statistiek voor HBO Herkansing 1A 1 Herkansing eindtoets statistiek voor HBO Schrijf de antwoorden op de vragen alleen op deze pagina s. Antwoorden geschreven op andere vellen papier worden niet meegenomen in de beoordeling.

Nadere informatie

Wiskunde B - Tentamen 1

Wiskunde B - Tentamen 1 Wiskunde B - Tentamen Tentamen 57 Wiskunde B voor CiT vrijdag januari 5 van 9. tot. uur Dit tentamen bestaat uit 6 opgaven, formulebladen en tabellen. Vermeld ook uw studentnummer op uw werk en tentamenbriefje.

Nadere informatie

2 Data en datasets verwerken

2 Data en datasets verwerken Domein Statistiek en kansrekening havo A 2 Data en datasets verwerken 1 Data presenteren 1.3 Representaties In opdracht van: Commissie Toekomst Wiskunde Onderwijs 1 Data presenteren 1.1 Introductie In

Nadere informatie

HOOFDSTUK VI NIET-PARAMETRISCHE (VERDELINGSVRIJE) STATISTIEK

HOOFDSTUK VI NIET-PARAMETRISCHE (VERDELINGSVRIJE) STATISTIEK HOOFDSTUK VI NIET-PARAMETRISCHE (VERDELINGSVRIJE) STATISTIEK 1 1. INLEIDING Parametrische statistiek: Normale Verdeling Niet-parametrische statistiek: Verdelingsvrij Keuze tussen de twee benaderingen I.

Nadere informatie

DEEL 3 INDUCTIEVE STATISTIEK INLEIDING TOT DE INDUCTIEVE STATISTIEK 11.2 DE GROOTSTE AANNEMELIJKHEID - METHODE

DEEL 3 INDUCTIEVE STATISTIEK INLEIDING TOT DE INDUCTIEVE STATISTIEK 11.2 DE GROOTSTE AANNEMELIJKHEID - METHODE DEEL 3 INDUCTIEVE STATISTIEK INHOUD H 10: INLEIDING TOT DE INDUCTIEVE STATISTIEK H 11: PUNTSCHATTING 11.1 ALGEMEEN 11.1.1 Definities 11.1.2 Eigenschappen 11.2 DE GROOTSTE AANNEMELIJKHEID - METHODE 11.3

Nadere informatie

Tentamen Biostatistiek 1 voor BMT (2DM40), op maandag 5 januari 2009 14.00-17.00 uur

Tentamen Biostatistiek 1 voor BMT (2DM40), op maandag 5 januari 2009 14.00-17.00 uur Faculteit der Wiskunde en Informatica Tentamen Biostatistiek voor BMT (2DM4), op maandag 5 januari 29 4.-7. uur Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine en van een onbeschreven

Nadere informatie

ALGEMENE STATISTIEK VOOR BWI COMPUTEROPGAVEN 2009/2010. A.W. van der Vaart en F. Bijma

ALGEMENE STATISTIEK VOOR BWI COMPUTEROPGAVEN 2009/2010. A.W. van der Vaart en F. Bijma ALGEMENE STATISTIEK VOOR BWI COMPUTEROPGAVEN 2009/2010 A.W. van der Vaart en F. Bijma 1 Algemene Instructies Het programma R is onder Windows beschikbaar. Je kunt R vinden in de lijst met programma s onder

Nadere informatie

Boot - DEM/DT/BE_MFAO-BOO, Financieel Advies en Ondersteuning - DEM/DL/BE_TS-MFAO, Fiscaal - DEM/DT/BE_MFAO-FIS, Gespreksvaardigheden Gr.1...

Boot - DEM/DT/BE_MFAO-BOO, Financieel Advies en Ondersteuning - DEM/DL/BE_TS-MFAO, Fiscaal - DEM/DT/BE_MFAO-FIS, Gespreksvaardigheden Gr.1... - DEM/DT/BE_MFAO-BOO, Financieel Advies en Ondersteuning - DEM/DL/BE_TS-MFAO, - DEM/DT/BE_MFAO-FIS,... Week 6 (4 feb 2013-10 feb 2013) maandag (04/02) dinsdag (05/02) woensdag (06/02) donderdag (07/02)

Nadere informatie

Studiewijzer Inleiding Digitale Techniek, versie 1.6, , J.E.J. op den Brouw

Studiewijzer Inleiding Digitale Techniek, versie 1.6, , J.E.J. op den Brouw 2018/2019 Elektrotechniek Semester 1.1 Studiewijzer Inleiding Digitale Techniek (E-INLDIG-13 ) 3 studiepunten Verantwoordelijk docent: Jesse op den Brouw J.E.J.opdenBrouw@hhs.nl Overige docent(en): Ben

Nadere informatie

We illustreren deze werkwijze opnieuw a.h.v. de steekproef van de geboortegewichten

We illustreren deze werkwijze opnieuw a.h.v. de steekproef van de geboortegewichten Hoofdstuk 8 Betrouwbaarheidsintervallen In het vorige hoofdstuk lieten we zien hoe het mogelijk is om over een ongekende karakteristiek van een populatie hypothesen te formuleren. Een andere manier van

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek I voor B (2S410) op , uur.

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek I voor B (2S410) op , uur. TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek I voor B (S40) op 0-0-0, 4.00 7.00 uur. Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine, een

Nadere informatie

Studiewijzer Calculus 2 voor Bouwkunde (2DB90), cursus 2011/2012

Studiewijzer Calculus 2 voor Bouwkunde (2DB90), cursus 2011/2012 Studiewijzer Calculus 2 voor Bouwkunde (2DB90), cursus 2011/2012 Inleiding In de cursus Calculus 2 voor Bouwkunde (2DB90) wordt evenals in de cursus Calculus 1 gebruikt het boek: Calculus, Early Transcendental

Nadere informatie

Kansrekening en statistiek WI2211TI / WI2105IN deel 2 2 februari 2012, uur

Kansrekening en statistiek WI2211TI / WI2105IN deel 2 2 februari 2012, uur Kansrekening en statistiek WI22TI / WI25IN deel 2 2 februari 22, 4. 6. uur VOOR WI22TI: Bij dit examen is het gebruik van een (evt. grafische) rekenmachine toegestaan. Een formuleblad is niet toegestaan.

Nadere informatie

Sheets hoorcollege 1 (over paragraaf 7.1) Uitgewerkte opgaven week 6 Antwoorden uitgewerkte opgaven week 6

Sheets hoorcollege 1 (over paragraaf 7.1) Uitgewerkte opgaven week 6 Antwoorden uitgewerkte opgaven week 6 MATERIALEN BIJ STATISTIEK (1991) JANUARI 010 Sheets hoorcollege 1 (over paragraaf 7.1) Uitgewerkte opgaven week 1 Antwoorden uitgewerkte opgaven week 1 11 15 Power-point sheets hoorcollege (over paragraaf

Nadere informatie

Studiewijzer Calculus A voor T (2DS05), cursus 2011/2012

Studiewijzer Calculus A voor T (2DS05), cursus 2011/2012 Studiewijzer Calculus A voor T (2DS05), cursus 2011/2012 Inleiding In de cursus Calculus A voor T (2DS05) wordt gebruikt het boek Calculus, a complete course, Robert A. Adams, seventh edition, Pearson,

Nadere informatie

HOOFDSTUK IV TOETSEN VAN STATISTISCHE HYPOTHESEN

HOOFDSTUK IV TOETSEN VAN STATISTISCHE HYPOTHESEN HOOFDSTUK IV TOETSEN VAN STATISTISCHE HYPOTHESEN 4.1 PARAMETERTOESTEN 1 A. Toetsen van het gemiddelde Beschouw een steekproef X 1, X,, X n van n onafhankelijke N(µ, σ) verdeelde kansveranderlijken Men

Nadere informatie

= P(B) = 2P(C), P(A B) = 1 2 en P(A C) = 2 5. d. 31

= P(B) = 2P(C), P(A B) = 1 2 en P(A C) = 2 5. d. 31 Tentamen Statistische methoden 45STAMEY april, 9: : Studienummers: Vult u alstublieft op het MC formulier uw Delftse studienummer in; en op het open vragen formulier graag beide, naar volgend voorbeeld:

Nadere informatie

EXAMENREGLEMENT 'METSELMORTELLABORANT BV'

EXAMENREGLEMENT 'METSELMORTELLABORANT BV' EXAMENREGLEMENT 'METSELMORTELLABORANT BV' Uitgave 1 januari 2010 Artikel 1 Inleiding Dit reglement is van toepassing op het examen ter verkrijging van het diploma Metselmortellaborant BV, uitgeschreven

Nadere informatie

WISKUNDE C VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

WISKUNDE C VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0 WISKUNDE C VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de

Nadere informatie

Studiewijzer 5A050 Schakeltechniek

Studiewijzer 5A050 Schakeltechniek Studiewijzer 5A050 Schakeltechniek Inhoud dr.ir. L. Jóźwiak augustus 2005 1 Inleiding 1 2 Algemene informatie 1 3 Inhoud van het vak 2 4 Operationele doelstellingen 3 5 Plaats in het curriculum 3 6 Onderwijsvorm

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 13. Hoofdstuk 1. Inductieve statistiek in onderzoek 17. Hoofdstuk 2. Kansverdelingen en kansberekening 28

Inhoud. Woord vooraf 13. Hoofdstuk 1. Inductieve statistiek in onderzoek 17. Hoofdstuk 2. Kansverdelingen en kansberekening 28 Inhoud Woord vooraf 13 Hoofdstuk 1. Inductieve statistiek in onderzoek 17 1.1 Wat is de bedoeling van statistiek? 18 1.2 De empirische cyclus 19 1.3 Het probleem van de inductieve statistiek 20 1.4 Statistische

Nadere informatie

Programma van toetsing en afsluiting Schooljaar 2015-2016 VMBO BL 4. Ludger College vestiging Metzo College

Programma van toetsing en afsluiting Schooljaar 2015-2016 VMBO BL 4. Ludger College vestiging Metzo College Programma van toetsing en afsluiting Schooljaar 05-06 Ludger College vestiging Metzo College Nederlands Leerjaar: 05-06 Sector/afdeling: Alle Methode: Nieuw Nederlands oetsen Hoofdstuktoets oets-vorm ijdsduur

Nadere informatie

Studiewijzer. Bachelor Informatica. Inleiding Programmeren Studiejaar en semester: jaar 1, semester 1 (blok 1)

Studiewijzer. Bachelor Informatica. Inleiding Programmeren Studiejaar en semester: jaar 1, semester 1 (blok 1) Studiewijzer Bachelor Informatica Vak: Inleiding Programmeren Studiejaar en semester: jaar 1, semester 1 (blok 1) Coördinator: J. Lagerberg Docenten: R. Poss en J. Lagerberg Studielast: 6 EC Studiegidsnummer:

Nadere informatie

Antwoordvel Versie A

Antwoordvel Versie A Antwoordvel Versie A Interimtoets Toegepaste Biostatistiek 13 december 013 Naam:... Studentnummer:...... Antwoorden: Vraag Antwoord Antwoord Antwoord Vraag Vraag A B C D A B C D A B C D 1 10 19 11 0 3

Nadere informatie

4 Domein STATISTIEK - versie 1.2

4 Domein STATISTIEK - versie 1.2 USolv-IT - Boomstructuur DOMEIN STATISTIEK - versie 1.2 - c Copyrighted 42 4 Domein STATISTIEK - versie 1.2 (Op initiatief van USolv-IT werd deze boomstructuur mede in overleg met het Universitair Centrum

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Informatica

Faculteit der Wiskunde en Informatica Faculteit der Wiskunde en Informatica Tentamen Biostatistiek voor BMT (DM4), op woensdag 7 januari 4.-7. uur Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine en van een onbeschreven

Nadere informatie

6.1 Beschouw de populatie die beschreven wordt door onderstaande kansverdeling.

6.1 Beschouw de populatie die beschreven wordt door onderstaande kansverdeling. Opgaven hoofdstuk 6 I Basistechnieken 6.1 Beschouw de populatie die beschreven wordt door onderstaande kansverdeling. x 0 2 4 6 p(x) ¼ ¼ ¼ ¼ a. Schrijf alle mogelijke verschillende steekproeven van n =

Nadere informatie

Lineaire algebra en vectorcalculus

Lineaire algebra en vectorcalculus Lineaire algebra en vectorcalculus dr. G.R. Pellikaan Studiewijzer voor het studiejaar 2013/2014 College 2DN60 Contents 1 Algemeen 2 2 Inhoud van het vak 2 3 Leerdoelen 3 4 Berekening tijdsplanning 3 5

Nadere informatie

Hier komt de titel van de presentatie

Hier komt de titel van de presentatie Wiskunde in de bovenbouw van het havo Hier komt de titel van de presentatie H. De Jager docent wiskunde Welke wiskunde ga ik kiezen? Welke wiskunde past bij mij? Wiskunde A of B? Of geen wiskunde? En is

Nadere informatie

De groepsgrootte: 8 minimaal en 15 maximaal aantal personen voor alle bovengenoemde opleidingen

De groepsgrootte: 8 minimaal en 15 maximaal aantal personen voor alle bovengenoemde opleidingen Wijnkoopsbaai 12 2904 BP Capelle a/d IJssel Telefoon: 010-2271834 Fax: 010-7853865 E-mail : info@ fellinco.nl Website: www.fellinco.nl Giro: 1463319 Rotterdam Sportsupport T.a.v. de heer M. Kaltenecker

Nadere informatie

Tentamen Inleiding Intelligente Data Analyse Datum: Tijd: , BBL 420 Dit is geen open boek tentamen.

Tentamen Inleiding Intelligente Data Analyse Datum: Tijd: , BBL 420 Dit is geen open boek tentamen. Tentamen Inleiding Intelligente Data Analyse Datum: 19-12-2002 Tijd: 9.00-12.00, BBL 420 Dit is geen open boek tentamen. Algemene aanwijzingen 1. U mag ten hoogste één A4 met aantekeningen raadplegen.

Nadere informatie

EXAMEN : Basisbegrippen statistiek. Examen 16 januari 2015

EXAMEN : Basisbegrippen statistiek. Examen 16 januari 2015 EXAMEN : Basisbegrippen statistiek Examen 16 januari 2015 Oplossingen 1 Vraag 1 a) Leg in max. 3 lijnen uit wat een dichtheidsfunctie is en illustreer met 3 duidelijk verschillende voorbeelden. Een (kans)

Nadere informatie

vwo A deel 4 13 Mathematische statistiek 14 Algebraïsche vaardigheden 15 Toetsen van hypothesen 16 Toepassingen van de differentiaalrekening

vwo A deel 4 13 Mathematische statistiek 14 Algebraïsche vaardigheden 15 Toetsen van hypothesen 16 Toepassingen van de differentiaalrekening vwo A deel 4 13 Mathematische statistiek 13.1 Kansberekeningen 13.2 Kansmodellen 13.3 De normale verdeling 13.4 De n -wet 13.5 Discrete en continue verdelingen 13.6 Diagnostische toets 14 Algebraïsche

Nadere informatie

introductie populatie- steekproef- steekproevenverdeling pauze parameters aannames ten slotte

introductie populatie- steekproef- steekproevenverdeling pauze parameters aannames ten slotte toetsende statistiek week 1: kansen en random variabelen week 2: de steekproevenverdeling Moore, McCabe, and Craig. Introduction to the Practice of Statistics Chapter 5: Sampling Distributions 5.1: The

Nadere informatie

Toetsende Statistiek Week 5. De F-toets & Onderscheidend Vermogen

Toetsende Statistiek Week 5. De F-toets & Onderscheidend Vermogen M, M & C 7.3 Optional Topics in Comparing Distributions: F-toets 6.4 Power & Inference as a Decision 7.1 The power of the t-test 7.3 The power of the sample t- Toetsende Statistiek Week 5. De F-toets &

Nadere informatie

Toetsregeling Praktijk en Principes van de Geneeskunde, eerste semester (MED-B1PPGSE1)

Toetsregeling Praktijk en Principes van de Geneeskunde, eerste semester (MED-B1PPGSE1) Toetsregeling Praktijk en Principes van de Geneeskunde, eerste semester (MED-B1PPGSE1) Bacheloropleiding Geneeskunde Radboudumc Deze regeling is van kracht vanaf 1 september 2018. 1. Begripsbepaling Het

Nadere informatie

Hoofdstuk 12: Eenweg ANOVA

Hoofdstuk 12: Eenweg ANOVA Hoofdstuk 12: Eenweg ANOVA 12.1 Eenweg analyse van variantie Eenweg en tweeweg ANOVA Wanneer we verschillende populaties of behandelingen met elkaar vergelijken, dan zal er binnen de data altijd sprake

Nadere informatie