Additionele beoordeling bachelor Economie van de Vrije Universiteit

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Additionele beoordeling bachelor Economie van de Vrije Universiteit"

Transcriptie

1 Additionele beoordeling bachelor Economie van de Vrije Universiteit Dit rapport hoort bij het rapport Economie van de ongedeelde opleiding Economie, dat als bijlage is toegevoegd Rapport 1 augustus 2004 QANU (Quality Assurance Netherlands Universities) Leidseveer 35 Postbus RA UTRECHT T F E info@qanu.nl I

2 2

3 Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1 Doelstellingen van de opleiding Hoofdstuk 2 Programma van de opleiding Hoofdstuk 3 Inzet van het personeel Hoofdstuk 4 Voorzieningen Hoofdstuk 5 Interne kwaliteitszorg Hoofdstuk 6 Te verwachten resultaten Bijlagen 1. Opleidingsrapport ongedeelde opleiding 2. Curricula vitae leden visitatiecommissie 3. Werkwijze van de commissie 4. Doelstellingen en eindtermen van de opleiding 5. Dublin-descriptoren 6. Programma van de opleiding 7. Toetsbare streefdoelen Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde 3

4 Inleiding 1. Opleiding Naam opleiding: Bachelor of Science Economie CROHO-nummer: Startjaar: 1 september 2002 Varianten: voltijds De opleiding bouwt voorlopig voor een belangrijk deel voort op de ongedeelde opleiding Economie (CROHO-nummer 06401) die in 2002/2003 werd beoordeeld. Het betrokken visitatierapport verscheen in juli 2003; het opleidingsrapport, dat een onderdeel is van het visitatierapport, is als bijlage 1 bijgevoegd. 2. Commissie Samenstelling De commissie was als volgt samengesteld: Prof. dr. P.A. Verheijen, emeritus-hoogleraar Bedrijfseconometrie en oud-voorzitter College van Bestuur Universiteit van Tilburg, tevens voorzitter; Prof. dr. J.B. Opschoor, hoogleraar Milieueconomie en rector Institute of Social Studies, tevens vice-voorzitter; S.S.J. Euverman, student Fiscale Economie en Fiscaal Recht, Rijksuniversiteit Groningen; Drs. V.I. Goedvolk, lid van de hoofddirectie Fortis ASR Verzekeringsgroep; Prof. dr. A.H.Q.M. Merkies, emeritus-hoogleraar Econometrie, Vrije Universiteit Amsterdam; Prof. dr. J.A.M. Theeuwes, emeritus-hoogleraar Bedrijfseconomie, TU Eindhoven; Dr. A.T.J. Vernooij, hoofddocent Accounting, Vrije Universiteit Amsterdam. Voor korte curricula vitae van de commissieleden, zie bijlage 2. Secretaris van de commissie waren achtereenvolgens mw. mr. I. van Houten, drs. B.W. Bauland en drs. H.W. Luttikholt. In de eindfase van het project heeft een werkgroep ondersteuning geboden voor de synchronisatie van de rapporten. Hierin hadden zitting drs. J.H.L. de Vries, drs. R.V. van der Dussen en de voorzitter van de commissie. Opmerkingen De commissie oordeelt onafhankelijk. Om deze onafhankelijkheid te waarborgen hebben afzonderlijke leden van de commissie kritisch in ogenschouw genomen of er opleidingen waren waar belangenverstrengeling of zelfs de schijn van belangenverstrengeling zou kunnen optreden. Deze overwegingen hebben ertoe geleid dat bij een aantal opleidingen bepaalde commissieleden niet konden deelnemen aan de beoordeling. 1. Prof. dr. P.A.Verheijen heeft niet deelgenomen aan de beoordeling van de Universiteit van Tilburg; prof. dr. J.B. Opschoor is hier als voorzitter opgetreden. 2. S.S.J. Euverman heeft niet deelgenomen aan de beoordeling van de Rijksuniversiteit Groningen. 3. Drs. V.I. Goedvolk heeft niet deelgenomen aan de beoordeling van de Erasmus Universiteit Rotterdam. 4

5 4. Prof. dr. A.H.Q.M. Merkies, prof.dr. J.B. Opschoor en dr. A.T.J. Vernooij hebben niet deelgenomen aan de beoordeling van de Vrije Universiteit Amsterdam. Taak De commissie had tot taak om krachtens de tussen de NVAO en de VSNU overeengekomen Overgangsregeling bekostigd wetenschappelijk onderwijs en de daarop gebaseerde Richtlijnen vervroegde accrediteringsaanvraag (d.d. mei 2003) een samenvattend oordeel over de opleiding uit te spreken alsmede een oordeel over doelstellingen, programma en interne kwaliteitszorg en, gebaseerd op het reguliere visitatierapport, over inzet personeel, voorzieningen en te verwachten resultaten. De werkwijze van de commissie is verder toegelicht in bijlage 3. 5

6 Overzicht beoordeling commissie Onderwerp Oordeel 1 Facet Oordeel 1. Doelstellingen van de opleiding Domeinspecifieke eisen Niveau Oriëntatie + 2. Programma Eisen WO + 3. Inzet van personeel Relatie doelstellingen en + programma 2.3. Samenhang programma Studielast Instroom Duur Afstemming vormgeving en + inhoud 2.8. Beoordeling en toetsing Eisen WO Kwantiteit personeel Kwaliteit personeel + 4. Voorzieningen Materiële voorzieningen + 5. Interne kwaliteitszorg Studiebegeleiding Evaluatie resultaten Maatregelen tot verbetering - 6. Resultaten Betrokkenheid van + medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld 6.1. Gerealiseerd niveau Onderwijsrendement + 1 Voldoende = + Onvoldoende = - 6

7 Hoofdstuk 1. Doelstellingen opleiding De Vrije Universiteit formuleert doelstellingen en eindtermen voor elke bachelor- en masteropleiding van de Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde (zie bijlage 4). De eindtermen zijn door de faculteit aan de hand van de Dublindescriptoren aangegeven. 1.1 Domeinspecifieke eisen: voldoende Eindkwalificaties afgestudeerden De bacheloropleiding Economie beoogt een breed programma aan te bieden dat opleidt tot een breed georiënteerde econoom die in staat is tot een verantwoorde beroepsuitoefening in een economisch georiënteerd beroepsprofiel en die met succes kan instromen in nationale en internationale masterprogramma s Economie en/of Bedrijfskunde (Economics and Business). Een combinatie van beroepsgeoriënteerde en wetenschappelijke vaardigheden staat centraal in de opleiding. De kwalificaties zijn duidelijk en helder geformuleerd. Aansluiting op de eisen van (buitenlandse) vakgenoten De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die er door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk aan gesteld (kunnen) worden. De doelstellingen zijn geijkt op internationale programma s. Door de Engelstalige literatuur en de internationale oriëntatie van de docenten sluit de opleiding goed aan bij internationale standaarden. Aansluiting op de eisen van de beroepspraktijk De eindkwalificaties sluiten naar het oordeel van de faculteit aan bij de eisen van beroepspraktijk. Door de opleiding wordt de ontwikkeling op de markt expliciet gevolgd en in kaart gebracht om zo een lijst van competentieprofielen op te stellen. Op deze wijze tracht de opleiding op de hoogte te blijven en aan te sluiten bij nieuwe ontwikkelingen. De commissie heeft de indruk dat een duidelijke oriëntatie op de beroepspraktijk voor de bacheloropleidingen op het gebied van Economie in dit stadium nog nauwelijks mogelijk is. De bacheloropleiding wordt nog niet als een uitstroomopleiding gezien en de discussie over de vraag tot welke beroepen de opleidingen toegang zouden moeten geven moet nog beginnen. De commissie is van oordeel dat de opleiding voldoet aan de domeinspecifieke vereisten die aan de eindkwalificaties worden gesteld. 1.2 Niveau: voldoende De eindkwalificaties sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde kwalificaties van de bachelor, zoals blijkt uit de doelstellingen en eindtermen, het programma, de keuze van de vakken en de gebruikte literatuur. De commissie specificeert het niveau hieronder aan de hand van de Dublin-descriptoren (bijlage 5). Kennis en inzicht: het ambitieniveau van de opleiding ligt op de niveaueisen van deze descriptor (namelijk het overtreffen van het vwo-niveau, met enige aspecten die kennis van de laatste vakontwikkelingen vereisen), waarvan de doelstellingen en eindtermen aan deze descriptor voldoen. Doelstelling 1 beoogt afgestudeerden een gedegen inhoudelijke kennis en inzicht in de discipline te hebben bijgebracht. Dit geschiedt aan 7

8 de hand van de standaard internationale tekstboeken van niveau op de verschillende deelgebieden van de Economie. Toepassen kennis en inzicht: de doelstellingen en eindtermen van de opleiding zijn in voldoende mate gericht op een professionele benadering van werk of beroep, alsmede op de competenties voor het opstellen en verdiepen van argumentaties en voor het oplossen van problemen op het vakgebied, blijkens het voorafgaande (1.1). de theorie wordt toegepast op problemen uit de economische realiteit. De afgestudeerde beschikt, blijkens de derde eindterm over een denkkader waarmee hij dwarsverbandenkan zien. Oordeelsvorming: in het curriculum wordt expliciet ruimte gereserveerd voor vaardigheden gericht op zowel het verzamelen van informatie als voor ethische en filosofische beschouwingen die bij moeten dragen aan het ontwikkelen van een referentie- en afwegingskader waarmee sociaal-wetenschappelijke fenomenen op een academisch verantwoorde wijze beoordeeld kunnen worden, met name gedurende de practicumperioden). Dit is ook aangegeven in de derde eindterm die spreekt over het kritisch kunnen evalueren van oplossingen. De maatschappelijke context speelt hierin ook een rol, getuige de achtste doelstelling, waar economisch gemotiveerde oplossingen moeten worden getoetst aan maatschappelijke waarden en normen en acceptatie. Communicatie: de vereisten van deze descriptor zijn neergelegd in de tweede doelstelling over het op wetenschappelijk niveau kunnen schrijven en in het openbaar kunnen presenteren van onderzoeksresultaten. Leervaardigheden: de kennis- en de attitudedoelstellingen van de opleiding zijn in voldoende mate gericht op de leervaardigheden die noodzakelijk zijn om een vervolgstudie aan te gaan die een hoog niveau van autonomie veronderstelt (namelijk de masteropleiding). Gezien het bovenstaande is de commissie van oordeel dat de eindkwalificaties van de opleiding aansluiten bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van een bachelor. 1.3 Oriëntatie: voldoende (wetenschappelijk onderwijs) Eindkwalificaties De eindkwalificaties zijn ontleend aan de eisen vanuit de wetenschappelijke discipline, ook in internationaal opzicht. Door de aangeboden vakken, maar vooral door de integratiepractica in de vier blokken van de eerste twee jaren, de practicumperiode van het 5 e semester en de voorbereiding en opdracht voor een wetenschappelijk scriptie, wordt een breed geschoolde econoom opgeleid. In het paper laat de student zien dat hij in staat is zelfstandig een concreet economisch probleem te beschrijven, te analyseren, kritisch de wetenschappelijke literatuur te gebruiken en te beoordelen. De oriëntatie van de opleiding is daarmee in voldoende mate wetenschappelijk. Toegang tot masteropleiding De opleiding beoogt de bachelor op relatief eenvoudige wijze toegang te verschaffen tot eigen MA-opleidingen: Economics, Accounting & Control, Finance en Marketing. Het inhet derde jaar gekozen verdiepingsvak speelt hierin een belangrijke rol. De informatie over toegang tot andere masteropleidingen is niet erg expliciet, maar de commissie is 8

9 van oordeel dat deze brede bachelor toegang verschaft tot vele nationale en internationale masters. Arbeidsmarkt Daarnaast beoogt de opleiding synergie tussen wetenschappelijke opleiding en beroepspraktijk, zowel in de aangegeven eindkwalificatie als met de inzet van docenten met diverse praktijkervaring. Gezien het bovenstaande is de commissie van oordeel dat de eindkwalificaties van de opleiding terecht een wetenschappelijke oriëntatie hebben. 1.4 Gewogen eindoordeel over de doelstellingen Gelet op de hierboven per facet weergegeven informatie en argumenten, is de commissie van oordeel dat de doelstellingen voldoen aan de voor accreditatie geldende eisen. Hoofdstuk 2. Programma opleiding 2.1 Eisen wetenschappelijk onderwijs: voldoende Het programma (zie bijlage 6) sluit aan bij de volgende criteria voor het programma van een WO-opleiding. Interactie tussen onderwijs en onderzoek Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats in interactie tussen het onderwijs en het wetenschappelijk onderzoek. In de additionele informatie wordt gesteld dat veel van de door de faculteit aangeboden keuzevakken voortkomen uit de rijke onderzoekstraditie van de faculteit. In de vier practicablokken wordt ook de relatie met praktische problemen gelegd en zo wordt de student getraind in onderzoek door het formuleren van een wetenschappelijke vraagstelling, het gebruiken en het interpreteren van empirisch materiaal en de nadruk op ethiek en verantwoord ondernemen. De interactie tussen het onderwijs en het wetenschappelijk onderzoek komt expliciet aan de orde bij de voorbereiding en de uitwerking van het Academic Paper. Aantoonbaar verband met actuele theorieën Het programma sluit aan bij ontwikkelingen in de wetenschappelijke discipline, doordat de actuele wetenschappelijke theorieën aan de orde komen in de colleges en in de voorgeschreven Engelstalige vakliteratuur. De eerste twee jaren is de opleiding breed en raakt de student vertrouwd met de basisinzichten uit de algemene economie en de bedrijfseconomie. In het derde jaar vindt verdieping plaats in een deelgebied van de economie en theorieën uit de internationale standaardliteratuur. Ontwikkeling onderzoeksvaardigheden De ontwikkeling van onderzoeksvaardigheden en de analytische vaardigheden komen vooral aan de orde in de practica gedurende de gehele bacheloropleiding en in het verplichte werkcollege in het derde jaar. Hierin worden de vaardigheden op het gebied van wetenschappelijk onderzoek systematisch ontwikkeld. De commissie is van oordeel dat op deze wijze een mooie opbouw naar de scriptie van 6 ECTS wordt gerealiseerd. 9

10 Zoals uit het visitatierapport blijkt, achtte de commissie de scriptie van groot belang. Op pagina 22 van het visitatierapport schrijft de commissie hierover: Vooral het oordeel over de scripties woog zwaar in het eindoordeel dat de commissie formuleerde over elke economische opleiding afzonderlijk. De commissie hanteert als norm dat een bachelorscriptie een minimale omvang heeft van 6 ECTS en een masterscriptie een minimale omvang van 12 ECTS. Gezien deze eisen, voldoet de scriptie voor deze opleiding. Verband met de praktijk Ofschoon een beroepspraktijk voor de Bachelor of Science nog niet bestaat, is de commissie van oordeel dat het programma door de consequente basisopleiding in de kernvakken, maar vooral ook door de systematische opzet van de vier practicablokken duidelijke verbanden legt met de concrete, actuele economische problemen, waarmee de afgestudeerde geconfronteerd wordt. Gezien het bovenstaande is de commissie van oordeel dat het programma voldoet aan de wetenschappelijke vereisten van een WO-bachelor. 2.2 Relatie doelstellingen/programma: voldoende Concretisering eindkwalificaties Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau en oriëntatie en domeinspecifieke eisen. Als centrale domeinspecifieke eis wordt gesteld, dat de opleiding beoogt een breed programma aan te bieden dat opleidt tot een breed georiënteerde econoom, De instelling streeft naar het niveau van de internationale tekstboeken en een verdieping in het derde jaar en naar het stimuleren van de eigen verantwoordelijkheid. De commissie is van oordeel dat deze eis in het programma consequent is doorgetrokken, vanuit de beschreven Dublin descriptoren in hoofdstuk 1. De wetenschappelijke oriëntatie is duidelijk verwezenlijkt in de bachelorscriptie. Vertaling eindkwalificaties De eindkwalificaties zijn in algemene zin vertaald in leerdoelen voor de verschillende vakken. De centrale domeinspecifieke eis wordt door het programma duidelijk ingevuld door in het verplichte deel de kernvakken van de economie aan te bieden, deze per blok in samenhang te brengen en in de practica te integreren.voor de leerdoelen van de afzonderlijke cursussen moet de studiegids geraadpleegd worden. Naar de indruk van de commissie is de vertaling in redelijke mate gebeurd. Mogelijkheid om eindkwalificaties te bereiken De systematische opbouw maakt het mogelijk het programma de mogelijkheid om de gearticuleerde eindkwalificaties te bereiken. Dit blijkt ook uit de voorgestelde verdeling van de tentamenlast en de mogelijkheden tot eventuele bijsturing per blok. Er zijn practica ingevoerd, waar integratie tot stand wordt gebracht van onderdelen. Gezien het bovenstaande is de commissie van oordeel dat de relatie tussen de doelstellingen en het programma voldoet. 2.3 Samenhang programma: voldoende Het programma is opgebouwd in jaren (3), semesters (2) en blokken (2 per semester). Ieder blok heeft een specifiek thema die een leidraad vormen voor de 10

11 programmaonderdelen. Hierdoor kent het programma een duidelijke samenhang. Het programma kent een verplicht deel van twee jaren, een brede basis, en een verdiepingsdeel in het derde jaar. In het verplichte deel worden de kernvakken van de algemene economie en van de bedrijfseconomie zodanig aangeboden dat de student de samenhang tussen de vakken leert zien, in relatie tot praktische economische problemen. Zo ontstaat interactie in het onderwijs en wordt verband gelegd tussen de gemeenschappelijke kernen van de economische theorieën. De commissie merkt op dat de bacheloropleiding opleidt tot een breed georiënteerde econoom, die een economisch beroep op een verantwoorde wijze uit kan oefenen en die kan instromen in verschillende internationale en nationale masterprogramma s De commissie meent dat sprake is van een voldoende samenhangend programma. 2.4 Studielast: voldoende De studielast van de bacheloropleiding Economie is evenwichtig verdeeld over semesters en blokken. Voor elk semester zijn 30 ECTS geprogrammeerd. De werkelijke studielast wordt gemonitored door evaluaties, klankbordgroepen, docentenbijeenkomsten, de opleidingscommissie en het management-team. De opleiding stelt dat er op het moment geen aanwijzingen zijn dat de geplande en feitelijke studielast verschillen. De commissie meent dat de studielast evenwichtig is en reëel zal zijn door de beoogde feedback in de kwaliteitszorg (zie aldaar). 2.5 Instroom: voldoende Gegeven de geringe verschillen met de ongedeelde opleiding kan worden verwezen naar het oordeel van de visitatiecommissie De commissie is van oordeel dat het programma qua vorm en inhoud aansluit bij de kwalificaties van de instromende studenten. 2.6 Duur: voldoende De opleiding heeft een omvang van 180 ECTS en heeft een duur van drie jaar. De opleiding voldoet daarmee aan de formele eis met betrekking tot de omvang. 2.7 Afstemming vorm en inhoud: voldoende Onder verwijzing naar het visitatierapport beoordeelt de commissie de afstemming tussen vormgeving en inhoud als voldoende. 2.8 Beoordeling en toetsing: voldoende Onder verwijzing naar het visitatierapport beoordeelt de commissie de beoordeling en toetsing als voldoende. 11

12 2.9 Gewogen eindoordeel over programma Gelet op de hierboven per facet weergegeven informatie en argumenten, is de commissie van oordeel dat het programma voldoet aan de voor accreditatie geldende eisen. Hoofdstuk 3. Inzet van het personeel: voldoende Onder verwijzing naar het visitatierapport beoordeelt de commissie de inzet van het personeel in alle opzichten (eisen wo, kwantiteit personeel, kwaliteit personeel) als voldoende. Er is geen aanvullende informatie die aanleiding heeft het oordeel te herzien. Hoofdstuk 4. Voorzieningen: voldoende Onder verwijzing naar het visitatierapport beoordeelt de commissie de voorzieningen in alle opzichten (materiële voorzieningen, studiebegeleiding) als voldoende. Er is geen aanvullende informatie die aanleiding geeft het oordeel te herzien. Hoofdstuk 5. Interne kwaliteitszorg De tekst over interne kwaliteitszorg die de Vrije Universiteit heeft aangeleverd in de Benodigde informatie voor vervroegde accreditatie van bachelor- en masteropleidingen is voor alle opleidingen identiek. Dit hoofdstuk is daarom voor alle bachelor- en masteropleidingen van de Vrije Universiteit hetzelfde. 5.1 Evaluatie resultaten: voldoende De faculteit beschikt over een aantal instrumenten om het beleid voor kwaliteitszorg uit te voeren: schriftelijke evaluaties van examenonderdelen, cursussen voor nieuwe en slecht beoordeelde docenten. Een managementteam, onder voorzitterschap van de programmacoördinator, bespreekt regelmatig de resultaten en de verslagen van klankbordgroepen en docenten-overleggen. Jaarlijks rapporteert het team aan het faculteitsbestuur over evaluaties van vakken en het gehele curriculum, rendementen, de onderwijsfaciliteiten en de kwaliteit van de toetsing. Voor toetsing en beoordeling en voor de beoordeling van de bachelor- en masterthesis zijn criteria opgesteld. Om de vijf jaar wordt een Commissie Toekomst ingesteld. Deze heeft tot taak te toetsen of het onderwijs nog aan de eisen van de tijd voldoet. Zij laat zich adviseren door deskundigen uit het afnemend veld. De commissie blijft bij haar oordeel uit het visitatierapport dat de interne kwaliteitszorg formeel te weinig kritisch is, maar zij waardeert de door de instelling aangeleverde informatie en is van mening dat de opleiding voldoende maatregelen heeft genomen om de deficiënties bij de evaluaties in de toekomst weg te nemen. 5.2 Maatregelen tot verbetering: onvoldoende De commissie is van mening dat, hoewel er wel een aantal verbetermaatregelen worden genomen, duidelijk geformuleerde en concrete verbetermaatregelen in het algemeen ontbreken, zodat de evaluaties niet tot voldoende resultaten leiden. De commissie beoordeelt het onderdeel maatregelen tot verbetering om die reden als onvoldoende. 12

13 5.3 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepsgroepen: voldoende Betrokken organen zijn opleidingscommissies, een klankbordgroep van studenten en het docentenoverleg. Zij informeren het managementteam over de gang van zaken. Blokcoördinatoren zijn verantwoordelijk voor de goede afstemming tussen de vakken in een blok. De opleiding zal afgestudeerde bachelors en masters laten deelnemen aan de WOmonitor om vast te stellen of aan de eindkwalificaties van de opleidingen wordt voldaan en hoe het de afgestudeerden vergaat op de arbeidsmarkt. De commissie is positief over deze brede inschakeling van verschillende gremia binnen het systeem van kwaliteitszorg. Minder tevreden is zij over het ontbreken van duidelijke onderscheiden taken van deze personen en organen. De mate waarin het beroepsveld dan wel alumni bij de ontwikkeling van competentieprofielen worden betrokken is onduidelijk. Wel wordt het afnemend veld betrokken bij de vijfjaarlijkse evaluatie van het programma in de Commissie Toekomst. Al met al beoordeelt de commissie het onderdeel als voldoende. 5.4 Gewogen eindoordeel over interne kwaliteitszorg Gelet op de hierboven weergegeven informatie en argumenten, is de commissie van oordeel dat de interne kwaliteitszorg voldoet aan de voor accreditatie geldende eisen. Zij komt tot deze conclusie op basis van het visitatierapport, op grond waarvan de praktische evaluatie werd ingevoerd. Zo is er een positieve ontwikkeling sinds het bezoek van de visitatie-commissie in november Hoofdstuk 6. Te verwachten resultaten 6.1 Niveau: voldoende Onder verwijzing naar het visitatierapport beoordeelt de commissie het te verwachten niveau als voldoende. 6.2 Onderwijsrendement Onder verwijzing naar het visitatierapport beoordeelt de commissie het gerealiseerde niveau als voldoende. 6.3 Gewogen eindoordeel over te verwachten resultaten Ten aanzien van het bereiken van de eindkwalificaties verwacht de commissie een voldoende resultaat. Hoofdstuk 7. Samenvattend totaal oordeel over de opleiding De commissie heeft een positief oordeel over de plannen voor de voorgelegde bacheloropleiding en is van mening dat de opleiding in aanmerking komt voor accreditatie. 13

14 Bijlage 1: opleidingsrapport ongedeelde opleiding 14

15 Bijlage 2: curricula vitae leden visitatiecommissie Prof. dr. P.A. (Piet) Verheijen (voorzitter van de commissie) is emeritus-hoogleraar Bedrijfseconometrie en oud voorzitter van het College van Bestuur ( ) van de Universiteit van Tilburg. Hij publiceerde o.a. over dynamische ondernemingsmodellen en financieringsmodellen. Vanaf 1991 deed hij onderzoek op het gebied van de economie van non-profit instellingen. Hij is (was) bestuurder van non-profit instellingen (onderwijs, gezondheidszorg, natuur en milieu) en commissaris van bedrijven m.n. in de energiesector. S.S.J. (Stijn) Euverman heeft in 1999 het vwo-diploma behaald aan de Scholengemeenschap Ubbo Emmius te Stadskanaal. Sinds 1999 studeert hij Fiscale Economie (afgestudeerd eind 2003) en sedert 2001 ook Fiscaal Recht aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij is sinds 2001 student-assistent vakgroep belegging, financiering en accounting, afdeling recht bij de Faculteit der Economische Wetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen. Tot eind mei was hij lid van de opleidingscommissie Fiscale Economie. Drs. V.I. (Victor) Goedvolk is lid van de Hoofddirectie van Fortis ASR Verzekeringsgroep N.V. Na zijn studie bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam was hij een aantal jaren verbonden aan de Economische Faculteit aldaar. Vervolgens volgde een aantal jaren adviespraktijk, waarna hij vanaf 1982 in dienst trad van het Ministerie van Financiën. Na drie jaar ervaring in een directiefunctie werd hij benoemd tot plaatsvervangend Secretaris-generaal. In 1990 trad hij toe tot de leiding van Assurantieconcern Stad Rotterdam N.V. In 1992 volgde de benoeming in zijn huidige functie. Victor Goedvolk vervult commissariaten bij een aantal ondernemingen en vervult bestuursfuncties in de zorgsector. Vele jaren was (is) hij betrokken bij diverse opleidingen, waaronder die van de postdoctorale Controllersopleiding van de Erasmus Universiteit. Prof. dr. A.H.Q.M. (Nol) Merkies is emeritus-hoogleraar Econometrie van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU). Hij publiceerde over Modelselectie, Aggregatie, Consumentengedrag, Tijdreeksanalyse en efficiency-onderzoek van non-profit instellingen m.n. in de gezondheidszorg. Hij was gasthoogleraar in Canada, Thailand en Nieuw-Zeeland en adviseur in ontwikkelingslanden in Azië en Afrika. Hij was vele jaren decaan van de Faculteit en was (is) bestuurder van organisaties op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Prof. dr. J.B. (Hans) Opschoor (vice-voorzitter van de commissie) is rector van het Institute of Social Studies in Den Haag en hoogleraar in Development Studies aldaar. Tevens is hij hoogleraar Milieu Economie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Hij heeft zijn doctoraal Economie (cum laude) behaald aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam en is gepromoveerd aan de Vrije Universiteit Amsterdam in Professor Opschoor is lid van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen. Prof. dr. J.A.M. (Jacques) Theeuwes is emeritus-hoogleraar Management Accounting aan de Technische Universiteit Eindhoven. Hij publiceerde o.a. over het onderwerp economische informatie voor de besturing van bedrijfsprocessen en is gepromoveerd op het onderwerp Informatieplanning. Hij was directeur van de opleiding Technische Bedrijfskunde ( ) en is commissaris van bedrijven en bestuurder van non-profit instellingen. 15

16 Dr. A.T.J. (Fons) Vernooij is hoofddocent Accounting bij de Faculteit Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde van de Vrije Universiteit. Hij heeft zijn doctoraal Economie (cum laude) behaald aan de Universiteit van Amsterdam en is gepromoveerd aan de Erasmus Universiteit in Zijn specialisatie is vakdidactiek bedrijfseconomie en hij publiceerde over probleemoplossen als vaardigheid en over de integratie van nieuwe media in het onderwijs. 16

17 Bijlage 3: werkwijze van de commissie De commissie heeft de beoordeling uitgevoerd conform de "Overgangsregeling bekostigd wo". Op grond van deze overgangsregeling kan accreditatie worden aangevraagd voor de bachelor- en masteropleidingen die voortkomen uit de in een visitatierapport beoordeelde ongedeelde opleidingen: "Uitgangspunt is dat accreditatie kan worden verleend aan de bachelor- en masteropleidingen, die uit de ongedeelde opleidingen voortkomen, indien: de kwaliteit van de ongedeelde opleiding, getoetst volgens de huidige visitatiekaders, als voldoende beoordeeld is; er voldoende zicht is op en vertrouwen in de kwaliteit van de bachelor, voortkomend uit de ongedeelde opleiding en (indien van toepassing), voldoende zicht op en vertrouwen in de kwaliteit van de master. Voldoende zicht op en vertrouwen in de kwaliteit van de bachelor- en/of masteropleiding(en) zal moeten blijken uit het visitatierapport. Het rapport moet een helder beeld geven met betrekking tot de volgende onderwerpen: De doelstellingen. De doelstellingen zijn helder en vertonen verwantschap met de doelstellingen van de beoordeelde ongedeelde opleiding. Zij reflecteren op het bachelor- of masterniveau en de wetenschappelijke oriëntatie. Het programma De doelstellingen zijn adequaat vertaald in het programma. Het programma biedt de mogelijkheid aan de studenten de geformuleerde eindkwalificaties ook te bereiken. Formele eisen De opleiding voldoet aan de formele eisen voor bachelor respectievelijk master. Verder geldt dat de interne kwaliteitszorg moet voldoen aan de eisen die in het NVAO i.o.- accreditatiekader zijn geformuleerd. Met betrekking tot de overige onderwerpen en facetten uit het accreditatiekader (zoals: studielast en didactisch concept, beoordeling en toetsing, inzet personeel (kwalitatief en kwantitatief), voorzieningen, studiebegeleiding en de resultaten) geldt dat het oordeel dat is uitgesproken voor de ongedeelde opleiding, van toepassing wordt verklaard op de daaruit voortkomende bachelor- en masteropleiding(en). Indien de informatie in het rapport niet voldoende is, zal er een aanvullend onderzoek plaatsvinden om een oordeel te kunnen vormen (NVAO i.o. "Overgangsregeling bekostigd wo, 2003 p 3-4) ". De overgangsregeling is door de VBI-VSNU i.o. nader uitgewerkt in de "Richtlijnen vervroegde accreditateringsaanvraag". Deze uitvoering van de overgangsregeling heeft met zich meegebracht dat voor de meeste visitaties waarop de overgangsregeling van toepassing is een aanvullend onderzoek naar de kwaliteit van de bachelor- en masteropleidingen heeft plaatsgevonden. Zeker voor de visitaties die in het begin van 2003 werden afgerond geldt dat de BaMA-opleidingen slechts deels operationeel zijn, de beoordeling heeft derhalve, zoals voorzien in de overgangsregeling, sterk het karakter van een beoordeling van plannen gehad. In overeenstemming met de afspraken rond de overgangsregeling tussen NVAO en VSNU heeft op diverse momenten afstemming van de werkwijze plaatsgevonden tussen 17

18 NVAO i.o. en de VSNU-VBI i.o., onder andere aan de hand van enkele geanonimiseerde conceptbeoordelingsrapporten. Half december zijn deze concepten aan de NVAO voorgelegd. Op 13 januari 2004 heeft een bespreking plaatsgevonden waarbij NVAO, VSNU en VBI-VSNU i.o. aanwezig waren. De opmerkingen van de NVAO zijn doorgegeven aan alle secretarissen van de additionele beoordelingen. De conclusie van dat gesprek was dat VSNU/QANU de additionele beoordelingen conform de eisen van de NVAO i.o. kan uitvoeren. De VSNU-VBI i.o. heeft intern een projectstructuur opgezet om onderlinge afstemming en uniformiteit tussen de additionele beoordelingen te waarborgen. Naast regelmatige bijeenkomsten waarin secretarissen onderling de beoordelingen bespraken is voorzien in een sjabloon voor de beoordelingsrapporten en een zogenaamd expertbestand waarin de operationalisering van de criteria is opgenomen. Verder is op diverse momenten externe expertise en training ingeroepen ter ondersteuning bij het hanteren van het nieuwe beoordelingskader. Ter voorbereiding op het uitvoeren van de additionele beoordelingen heeft op 3 september 2003 een bijeenkomst plaats gevonden van alle voorzitters van VSNUvisitatiecommissies die te maken zouden krijgen met deze vervroegde accreditatie. Tijdens deze bijeenkomst is de werkwijze afgestemd en zijn de ter zake NVAO-criteria nader geconcretiseerd. De rapportages zijn omgeven met een inhoudelijke en formele toets op kwaliteit die bestaat uit een intercollegiale toetsing, waarbij een intern protocol wordt gevolgd en een bestuurlijke toetsing door het QANU-bestuur waarin wordt nagegaan of de beoordeling conform de 'Richtlijnen' en de kwaliteitsstandaarden van QANU is uitgevoerd. In dit stadium is tevens aandacht besteed aan het waarborgen van de consistentie in de beoordelingen. Bij de intercollegiale toetsing van de eerste rapportages 'Vervroegde accreditatie' heeft een 'consistentiecommissie' de concepten hierop geanalyseerd. De bevindingen daarvan zijn neergeslagen in het interne protocol intercollegiale toetsing. Alle instellingen die hebben deelgenomen aan de VSNU-visitatie Economie zijn in de gelegenheid gesteld om deel te nemen aan de vervroegde accreditatie voor de bachelor- en masteropleidingen die zijn voortgekomen uit de ongedeelde opleidingen wijsbegeerte die in dat verband werden beoordeeld. Het VSNU-visitatierapport Economie in juni 2003 gepubliceerd. De leden van de VSNU-visitatiecommissie Economie zijn gevraagd om de aanvullende beoordeling uit te voeren. De VSNU-commissie heeft in de periode van 16 oktober 2002 tot en met 14 februari 2003 alle economie-opleidingen in Nederland bezocht en daarover het VSNU onderwijsvisitatierapport Economie uitgebracht. De beoordeling van de aanvullende informatie over de bachelor- en masteropleidingen kon plaatsvinden in de licht van deze eerdere beoordeling van de ongedeelde opleiding. Omdat de bezoeken recent hebben plaatsgevonden kon bij de beoordeling van de aanvullende informatie worden volstaan met een 'papieren-beoordeling'. De commissie heeft de door de opleiding verstrekte additionele informatie bestudeerd in het licht van bevindingen bij de VSNU-visitatie. Voor de onderwerpen inzet personeel, voorzieningen en te verwachte resultaten van het NVAO-accreditatiekader kan in overeenstemming met de overgangsregeling het oordeel 18

19 worden overgenomen uit het bestaande visitatierapport. Daar waar de commissie toch afwijkt van haar oordeel uit het visitatierapport van de ongedeelde opleiding, wordt dit onderbouwd. De onderwerpen: Doelstellingen, Programma en Interne kwaliteitszorg zijn, voor zover voorgeschreven door de overgangsregeling, volgens het NVAObeoordelingskader voor bestaande opleidingen beoordeeld. Het referentiekader van de commissie zoals opgenomen in het visitatierapport Economie heeft in deze overgangsfase de rol vervuld van het door de NVAO gevraagde domeinspecifiek referentiekader. De commissie heeft het visitatierapport alsmede de door de opleiding verstrekte additionele informatie bestudeerd. Voor de onderwerpen inzet personeel, voorzieningen en te verwachten resultaten van het NVAO-accreditatiekader is in principe het oordeel overgenomen uit het bestaande visitatierapport. Daar waar de commissie toch afwijkt van haar oordeel uit het visitatierapport van de ongedeelde opleiding, wordt dit onderbouwd. De commissie heeft vergaderd op 19 november, 16 januari, 29 maart en 27 mei. Er hebben geen site visits plaatsgevonden; een concept van dit rapport is voorgelegd aan de opleiding/faculteit met het verzoek om eventuele feitelijke onjuistheden aan de commissie te melden. De commissie heeft nauwgezet ieder van de criteria beoordeeld. Binnen de commissie heeft een taakverdeling plaatsgevonden, waarbij elke opleiding werd beoordeeld door twee reviewers. Concept-beoordelingen zijn door de commissie als geheel besproken, de beoordelingen worden hierdoor intersubjectief gedragen door alle leden van de commissie. De commissie hanteert voor de beoordeling op onderwerpsniveau een tweepuntsschaal: voldoende of onvoldoende. Het gebruik van een tweepuntsschaal is tijdens de bijeenkomst van de voorzitters overeengekomen. De motivering hiervoor is dat de beoordeling in belangrijke mate een planbeoordeling is. Het is niet goed mogelijk op grond van plannen verantwoord tot een nadere differentiatie in de beoordeling te komen omdat er altijd een zekere onzekerheid over de uitvoering blijft bestaan. Ook voor de oordelen op het niveau van de facetten wordt gebruik gemaakt van deze tweepuntsschaal. In het beoordelingsschema wordt een plus (+) opgenomen wanneer voldoende wordt voldaan aan de criteria en een min (-) wanneer dit onvoldoende geschiedt. 19

20 Bij de afweging om tot een eindoordeel te komen maakt de commissie in sommige gevallen gebruik van de volgende vierpuntsschaal: 1 Onvoldoende: (komt overeen met de oordelen 1 tot en met 5 in de tienpuntsschaal) 2 Voldoende: (komt overeen met de oordelen 6 en 7 op de tienpuntsschaal) 3 Goed: (komt overeen met het oordeel 8 op de tienpuntsschaal) 4 Excellent: (komt overeen met de oordelen 9 en 10 op de tienpuntsschaal) het kwaliteitsniveau ligt beneden de basisstandaard het kwaliteitsniveau beantwoordt aan de basisstandaard of basisnorm voor een universitaire opleiding het niveau van dit kwaliteitsaspect voldoet aan de verwachtingen, het is resultaat van doordacht beleid met betrekking tot dit kwaliteitsaspect is een niveau gerealiseerd dat in alle opzichten (alle aandachtpunten) zeer goed is en de internationale vergelijking kan doorstaan. Het is een voorbeeld van 'best practice' Die gevallen zijn: a) Daar waar niet alleen plannen maar eveneens 'gerealiseerde kwaliteit' kan worden beoordeeld. b) Daar waar het nodig is om voor de beoordeling van de onderwerpen tot een afweging te komen op basis van van verschillende subonderdelen (facetten), kan de commissie gebruik maken van de vierpuntsschaal, ook in die gevallen waar het gaat om een planbeoordeling. c) Bij de conversie van beoordelingen op de tienpuntsschaal in het VSNUvisitatierapport naar de vierpuntsschaal. Na de vaststelling van de conceptrapporten door de commissie juni 2004 (per ), zijn deze voor hoor en wederhoor aan de opleidingen voorgelegd. Daar waar deze opmerkingen aanleiding gaven tot correcties zijn deze doorgevoerd. Begin juni heeft de interne kwaliteitstoetsing plaatsgevonden: intercollegiale beoordeling en bestuurlijke toetsing hebben daaropvolgend plaatsgevonden. De conceptrapporten zijn in augustus definitief vastgesteld door de commissie en aan de opleidingen verzonden. 20

21 Bijlage 4: doelstellingen en eindtermen van de opleiding 1. Het bijbrengen van een gedegen vakinhoudelijke kennis en inzicht in de discipline. 2. Het aanbrengen van vaardigheden als kritisch, analytisch en associatief denkkader: economische problemen moeten kunnen worden geabstraheerd en geanalyseerd. Het kunnen zien van dwarsverbanden en het creatief omgaan met kennis en kritisch kunnen evalueren van oplossingen. 3. Het aanreiken van voldoende, op de economie toegepaste kwantitatieve methoden van onderzoek en wetenschapsfilosofie ter ondersteuning van te ontwikkelen onderzoeksvaardigheden. 4. Het ontwikkelen van een bewustzijnskader met betrekking tot de economische wetenschappen en de historische ontwikkeling daarin. 5. Het bijbrengen van het besef dat internationalisering zich bij uitstek manifesteert in de economische wetenschappen. In dat kader wordt kennis genomen van de internationale literatuur en de internationale economische vraagstukken. 6. Het aanbrengen van vaardigheden om te kunnen werken met de modernste informatie- en communicatietechnologie. De formuleringen zijn overgenomen uit de additioneel aangeleverde informatie. 21

22 Bijlage 5: Dublin-descriptoren kennis en inzicht Toepassen kennis en inzicht oordeelsvorming communicatie leervaardigheden kwalificaties bachelor Heeft aantoonbare kennis en inzicht van een vakgebied, waarbij wordt voortgebouwd op het niveau bereikt in het voortgezet onderwijs en dit wordt overtroffen; functioneert doorgaans op een niveau waarop met ondersteuning van gespecialiseerde handboeken, enige aspecten voorkomen waarvoor kennis van de laatste ontwikkelingen in het vakgebied vereist is. Is in staat om zijn/haar kennis en inzicht op dusdanige wijze toe te passen, dat dit een professionele benadering van zijn/haar werk of beroep laat zien, en beschikt verder over competenties voor het opstellen en verdiepen van argumentaties en voor het oplossen van problemen op het vakgebied. Is in staat om relevante gegevens te verzamelen en interpreteren (meestal op het vakgebied) met het doel een oordeel te vormen dat mede gebaseerd is op het afwegen van relevante sociaalmaatschappelijke, wetenschappelijke of ethische aspecten. Is in staat om informatie, ideeën en oplossingen over te brengen op een publiek bestaande uit specialisten of niet-specialisten. Bezit de leervaardigheden die noodzakelijk zijn om een vervolgstudie die een hoog niveau van autonomie veronderstelt aan te gaan. kwalificaties master Heeft aantoonbare kennis en inzicht, gebaseerd op de kennis en het inzicht op het niveau van bachelor en die deze overtreffen en/of verdiepen, alsmede een basis of een kans bieden om een originele bijdrage te leveren aan het ontwikkelen en/of toepassen van ideeën, vaak in onderzoeksverband. Is in staat om kennis en inzicht en probleemoplossende vermogens toe te passen in nieuwe of onbekende omstandigheden binnen een bredere (of multidisciplinaire) context die gerelateerd is aan het vakgebied; is in staat om kennis te integreren en met complexe materie om te gaan. Is in staat om oordelen te formuleren op grond van onvolledige of beperkte informatie en daarbij rekening te houden met sociaalmaatschappelijke en ethische verantwoordelijkheden, die zijn verbonden aan het toepassen van de eigen kennis en oordelen. Is in staat om conclusies, alsmede de kennis, motieven en overwegingen die hieraan ten grondslag liggen, duidelijk en ondubbelzinnig over te brengen op een publiek van specialisten of niet-specialisten. Bezit de leervaardigheden die hem of haar in staat stellen een vervolgstudie aan te gaan met een grotendeels zelfgestuurd of autonoom karakter. 22

23 Bijlage 6: programma van de opleiding Jaar 1 ECTS Blok 1 Management en Organisatie 3 Marketing 3 Micro-economie 3 Kwantitatieve Methoden 3 Blok 2 Management accounting 3 Marketing 3 Micro-economie 3 Kwantitatieve methoden 3 Practicum : Academisch schrijven, 6 mondelinge presentatietechnieken en thema-paper Blok 3 Macro-economie 3 Ruimtelijke Economie 3 Geschiedenis van economische instituties 3 Kwantitatieve methoden 3 Blok 4 Macro-economie 3 Financiering 3 Financial accounting en boekhouden 3 Practicum: Toepassing kwantitatieve 6 methoden en thema-paper Totaal 60 Jaar 2 Blok 1 Management en organisatie 3 Informatiesystemen 3 Management accounting 3 Micro-economie 3 Blok 2 Financiering 3 Informatiesystemen 3 Marketing 3 Financiële modellen 3 Practicum: Bedrijvenspel en filosofie 6 Blok 3 Macro-economie 3 Internationale economie 3 Ruimtelijke economie 3 Inleiding (privaat)recht 3 Blok 4 Ontwikkelingslanden en opkomende markten 3 Management en organisatie 3 Financiering 3 Kwantitatieve methoden 3 Practicum: Markt- en organisatie-ethiek en themapaper 6 Totaal 60 23

24 Jaar 3 Blok 1 Methoden en technieken van Algemene Economie en 6 Financiele Economie of keuzevak 1 Kernvak uit macro-economie, accounting en marketing 6 Blok 2 Methoden en technieken van Bedrijfseconomie of 6 keuzevak 1 Kernvak uit micro-economie, corporate finance en 6 management en organisatie Practicumperiode Werkcollege wetenschapsleer en 6 methodologie Blok 3 Keuzevak 2 en 3 12 Blok 4 Werkstukpresentatie en verdediging 3 Academic paper (scriptieklasje) 3 Keuzevak 4 6 Practicumperiode: Academic paper 6 Totaal 60 24

25 Bijlage 7: toetsbare streefdoelen Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde 1. Na een jaar heeft 60% van de eerstejaars tenminste 40 ECTS-punten behaald. 2. Na 4 jaar heeft 75% van de onder 1 genoemde studenten de bacheloropleiding voltooid. 3. Na 5 jaar moeten alle studenten de bacheloropleiding voltooid hebben. Voldoet men hier niet aan, dan vervallen eerder behaalde studieresultaten. 4. Van de studenten in de masterfase behaalt 80% het diploma binnen twee jaar. De rendementscijfers worden in de onderwijsmanagementteams besproken. 5. Op vakniveau slaagt minimaal 50% van de studenten voor de eerste tentamengelegenheid. Bij een lagere score is een tentamenanalyse verplicht. 6. HBO-instromers in de bachelorfase volgen een pre-masterprogramma van maximaal 1 jaar. Zij moeten dit in één jaar met goed gevolg afleggen. De formuleringen zijn overgenomen uit de additioneel aangeleverde informatie. 25

Additionele beoordeling bachelor Algemene Economie van de Rijksuniversiteit Groningen

Additionele beoordeling bachelor Algemene Economie van de Rijksuniversiteit Groningen Additionele beoordeling bachelor Algemene Economie van de Rijksuniversiteit Groningen Dit rapport hoort bij het rapport Economie van de ongedeelde opleiding Economie, dat als bijlage is toegevoegd Rapport

Nadere informatie

Additionele beoordeling bachelor International Economics & Finance van de Universiteit van Tilburg

Additionele beoordeling bachelor International Economics & Finance van de Universiteit van Tilburg Additionele beoordeling bachelor International Economics & Finance van de Universiteit van Tilburg Dit rapport hoort bij het rapport Economie van de ongedeelde opleiding Economie, dat als bijlage is toegevoegd

Nadere informatie

Additionele beoordeling bachelor Economie & Management van de Rijksuniversiteit Groningen

Additionele beoordeling bachelor Economie & Management van de Rijksuniversiteit Groningen Additionele beoordeling bachelor Economie & Management van de Rijksuniversiteit Groningen Dit rapport hoort bij het rapport Economie van de ongedeelde opleiding Fiscale Economie, dat als bijlage is toegevoegd

Nadere informatie

Toetsplan Masteropleiding Midden-Oosten Studies

Toetsplan Masteropleiding Midden-Oosten Studies Toetsplan Masteropleiding Studies 2017-2018 JAAR 1 semester 1 Blok 1 Blok 2 vaktitel vakcode week 1-7 colleges week 8/9/10 (her)toetsing week 11-17 colleges week 18/19/20 (her)toetsing Conflicten in het

Nadere informatie

Additionele beoordeling bachelor Algemene Economie van de Universiteit van Tilburg

Additionele beoordeling bachelor Algemene Economie van de Universiteit van Tilburg Additionele beoordeling bachelor Algemene Economie van de Universiteit van Tilburg Dit rapport hoort bij het rapport Economie van de ongedeelde opleiding Economie, dat als bijlage is toegevoegd Rapport

Nadere informatie

Neerlandistiek CROHO 60849

Neerlandistiek CROHO 60849 Faculteit der Letteren Onderwijs- en Eamenregeling (OER) Deel B: Masteropleiding CROHO 60849 voor het studiejaar 2017-2018 Inhoud: 1. Algemene bepalingen 2. Toelating 3. Inhoud en inrichting van de opleiding

Nadere informatie

Midden-Oostenstudies CROHO 60842

Midden-Oostenstudies CROHO 60842 Faculteit der Letteren Onderwijs- en Examenregeling (OER) Deel B: Masteropleiding Midden-Oostenstudies CROHO 60842 Programma Midden-Oostenstudies voor het studiejaar 2016-2017 Inhoud: 1. Algemene bepalingen

Nadere informatie

Besluit. Universiteit van Amsterdam. College van bestuur Postbus GG AMSTERDAM

Besluit. Universiteit van Amsterdam. College van bestuur Postbus GG AMSTERDAM Universiteit van Amsterdam College van bestuur Postbus 19268 1000 GG AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding wo-bachelor Economie

Nadere informatie

Beoordelingskader Pilot Bijzonder Kenmerk Ondernemen

Beoordelingskader Pilot Bijzonder Kenmerk Ondernemen Beoordelingskader Pilot Bijzonder Kenmerk Ondernemen 22 november 2011 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordeling van het bijzonder kenmerk ondernemen 5 2.1 Uitgangspunten voor de beoordeling van het bijzonder

Nadere informatie

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase 11 februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Accreditatiekader, toegespitst

Nadere informatie

Bijlage V. Bij het advies van de Commissie NLQF EQF. Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en Dublin descriptoren.

Bijlage V. Bij het advies van de Commissie NLQF EQF. Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en Dublin descriptoren. Bijlage V Bij het advies van de Commissie NLQF EQF Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en. Tabel ter vergelijking NLQF niveaus 5 t/m 8 en Dublindescriptoren NLQF Niveau 5 Context Een onbekende, wisselende

Nadere informatie

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

Bijlage V. Bij het advies van de Commissie NLQF EQF. Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en Dublin descriptoren.

Bijlage V. Bij het advies van de Commissie NLQF EQF. Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en Dublin descriptoren. Bijlage V Bij het advies van de Commissie NLQF EQF Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en. Tabel ter vergelijking NLQF niveaus 5 t/m 8 en Dublindescriptoren NLQF Niveau 5 Context Een onbekende, wisselende

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe College van Bestuur Hogeschool Drenthe Postbus 2080 7801 CB EMMEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool

Nadere informatie

Doelstellingen van de opleiding Onderwerp niet behandeld tijdens de verkorte procedure na tijdelijke erkenning.

Doelstellingen van de opleiding Onderwerp niet behandeld tijdens de verkorte procedure na tijdelijke erkenning. nvao nederiands - viaamse accreditatieorganisatie Besluit datum 21 november 2016 onderwerp Definitief accreditatiebesluit (004107) bijlage 1 Intrekking en nieuwe vaststelling van het accreditatiebesluit

Nadere informatie

Additionele beoordeling Faculteit der Rechtsgeleerdheid Universiteit Maastricht

Additionele beoordeling Faculteit der Rechtsgeleerdheid Universiteit Maastricht Additionele beoordeling Faculteit der Rechtsgeleerdheid Universiteit Maastricht Dit rapport hoort bij het rapport Rechtsgeleerdheid (VSNU, juli 2004) van de ongedeelde opleiding Nederlands Recht, Fiscaal

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-master Fiscale Economie van de Erasmus Universiteit Rotterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-master Fiscale Economie van de Erasmus Universiteit Rotterdam ,nvao ~ n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-master Fiscale Economie van de Erasmus Universiteit Rotterdam

Nadere informatie

JAAR 1 semester 1 Blok 1 Blok 2. (her)toetsing Griekse grammatica en

JAAR 1 semester 1 Blok 1 Blok 2. (her)toetsing Griekse grammatica en BIJLAGE 1 Toetsplan Bacheloropleiding Taal en Cultuur 2014-2015 JAAR 1 semester 1 Blok 1 Blok 2 week 1-7 colleges week 8/9/10, 20 week 11-16, 19 colleges week 21/22, 30 Griekse grammatica en LQG010P05

Nadere informatie

Additionele beoordeling master Philosophy of Science, Technology and Society van de Universiteit Twente

Additionele beoordeling master Philosophy of Science, Technology and Society van de Universiteit Twente Additionele beoordeling master Philosophy of Science, Technology and Society van de Universiteit Twente Dit rapport hoort bij het rapport Wijsbegeerte (VSNU juni 2003) van de ongedeelde opleiding Wijsbegeerte

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Fiscale Economie van de Erasmus Universiteit Rotterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Fiscale Economie van de Erasmus Universiteit Rotterdam ,wao v nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Fiscale Economie van de Erasmus Universiteit Rotterdam datum 30 november

Nadere informatie

Additionele beoordeling Faculteit der Rechtsgeleerdheid Vrije Universiteit

Additionele beoordeling Faculteit der Rechtsgeleerdheid Vrije Universiteit Additionele beoordeling Faculteit der Rechtsgeleerdheid Vrije Universiteit Dit rapport hoort bij het rapport Rechtsgeleerdheid (VSNU, juli 2004) van de ongedeelde opleiding Nederlands Recht en Notarieel

Nadere informatie

DEEL B VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE BACHELOROPLEIDING ROEMEENSE TAAL EN CULTUUR

DEEL B VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE BACHELOROPLEIDING ROEMEENSE TAAL EN CULTUUR DEEL B VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE BACHELOROPLEIDING ROEMEENSE TAAL EN CULTUUR 2015-2016 Deel B: opleidingsspecifiek deel 1. Algemene bepalingen Artikel 1.1 Begripsbepalingen Artikel 1.2

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Media,

Nadere informatie

De NVAO heeft voor de beoordeling van de aanvraag op 27 oktober 2005 een panel van deskundigen ingesteld. Het panel kende de volgende samenstelling:

De NVAO heeft voor de beoordeling van de aanvraag op 27 oktober 2005 een panel van deskundigen ingesteld. Het panel kende de volgende samenstelling: College van bestuur Universiteit Utrecht Postbus 80125 3508 TC UTRECHT Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding wo-master Selective Utrecht Medical Master

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV College van bestuur NHTV Internationale Hogeschool Breda Postbus 3917 4800 DX BREDA Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture

Nadere informatie

«nvao. fluit. w nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie

«nvao. fluit. w nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie «nvao w nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie fluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de postinitiële wo-master Marketing van de Vrije

Nadere informatie

Protocol TNO Educatieve Master

Protocol TNO Educatieve Master Protocol TNO Educatieve Master NVAO 14 maart 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Werkwijze toets nieuwe opleiding educatieve master (womaster) 4 3 Toelichting op het beoordelingskader beperkte toets nieuwe opleiding

Nadere informatie

BA 1 NTC Blok 1 Blok 2 Blok 3 Blok 4 vaktitel vakcode 7 collegewekeweken. tentamen. schriftelijk. schriftelijk. tentamen. tentamen.

BA 1 NTC Blok 1 Blok 2 Blok 3 Blok 4 vaktitel vakcode 7 collegewekeweken. tentamen. schriftelijk. schriftelijk. tentamen. tentamen. BIJLAGE 1 Toetsplan Bacheloropleiding Nederlandse Taal en Cultuur 2014-2015 BA 1 NTC Blok 1 Blok 2 Blok 3 Blok 4 7 collegewekeweken 3 toetsweken 7 college- blok 1 weken blok 2 weken blok 3 Academisch schrijven

Nadere informatie

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Toetsplan Bacheloropleiding Kunsten, Cultuur en Media 2014-2015

Toetsplan Bacheloropleiding Kunsten, Cultuur en Media 2014-2015 Toetsplan Bacheloropleiding Kunsten, Cultuur en Media 2014-2015 JAAR 1 semester 1 Blok 1 Blok 2 titel code week 1-7 colleges Introduction to Audiovisual Culture continue toetsing, wekelijks verschillende

Nadere informatie

DEEL B van de onderwijs- en examenregeling voor de bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen, 2014-2015

DEEL B van de onderwijs- en examenregeling voor de bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen, 2014-2015 DEEL B van de onderwijs- en examenregeling voor de bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen, 2014-2015 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Toepasselijkheid van de regeling Deze regeling bestaat uit

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor nvao w n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie ; fluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Aarde en Economie van de Vrije Universiteit

Nadere informatie

Toetsplan Bachelor CIW 2014-2015

Toetsplan Bachelor CIW 2014-2015 Toetsplan Bachelor CIW 2014-2015 BA 1 CIW Blok 1 Blok 2 Blok 3 Blok 4 7 collegewekeweken blok 1 weken blok 2 weken blok 3 3 toetsweken 7 college- hertoetsweek 2 toetsweken 7 college- hertoetsweek 2 toetsweken

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit datum 19 januari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde ons kenmerk NVAO/20050113/CT

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een oordeel positief van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de wo-master Executive MBA

Besluit strekkende tot een oordeel positief van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de wo-master Executive MBA ,nvao r nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een oordeel positief van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de wo-master Executive MBA datum 31 mei 2018 onderwerp Besluit

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Filosofie

Curriculumevaluatie BA Filosofie Curriculumevaluatie BA Filosofie Beste student, U heeft onlangs het laatste onderdeel van uw bacheloropleiding Filosofie afgerond en staat op het punt het bachelorexamen aan te vragen. Om de kwaliteit

Nadere informatie

Additionele beoordeling Faculteit der Rechtsgeleerdheid Radboud Universiteit Nijmegen

Additionele beoordeling Faculteit der Rechtsgeleerdheid Radboud Universiteit Nijmegen Additionele beoordeling Faculteit der Rechtsgeleerdheid Radboud Universiteit Nijmegen Dit rapport hoort bij het rapport Rechtsgeleerdheid (VSNU, juli 2004) van de ongedeelde opleiding Nederlands Recht,

Nadere informatie

Men komt in aanmerking voor toelating tot het programma Kunstgeschiedenis indien men aantoont te beschikken over de volgende competenties:

Men komt in aanmerking voor toelating tot het programma Kunstgeschiedenis indien men aantoont te beschikken over de volgende competenties: Opleidingsspecifieke deel OER, 2016-2017 De opleiding Kunst- en cultuurwetenschappen Arts and Culture bestaat uit de programma s: Kunstgeschiedenis Gender Studies (see English EER) Arts & Society (voorheen

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 B ZWOLLE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Vanuit de NVAO werd het panel ondersteund door lic. Rik Belmans, beleidsmedewerker.

Vanuit de NVAO werd het panel ondersteund door lic. Rik Belmans, beleidsmedewerker. College van bestuur Universiteit van Amsterdam Postbus 19268 1000 GG AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van de aanvraag Toets nieuwe opleiding wo-master Master in International

Nadere informatie

Faculteit der Geesteswetenschappen Cluster Filosofie. Bachelor scriptiereglement voor de opleiding: Wijsbegeerte

Faculteit der Geesteswetenschappen Cluster Filosofie. Bachelor scriptiereglement voor de opleiding: Wijsbegeerte Faculteit der Geesteswetenschappen Cluster Filosofie Bachelor scriptiereglement voor de opleiding: Wijsbegeerte Vastgesteld door de Examencommissie CoH, clustercommissie Filosofie op 1-2-2019 Scriptiereglement

Nadere informatie

Toetsplan Bacheloropleiding Informatiekunde 2014-2015

Toetsplan Bacheloropleiding Informatiekunde 2014-2015 Toetsplan Bacheloropleiding 2014-2015 BA 1 IK Blok 1 Blok 2 Blok 3 Blok 4 7 collegewekeweken 3 toetsweken 7 college- 2 blok 1 weken blok 2 weken blok 3 toetsweken blok 4 opdrachten schr. tent. schr. tent.

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam wo-bachelor Biologie (180 EC) 23 maart 2016 Bachelor of Science voltijd Amsterdam

Universiteit van Amsterdam wo-bachelor Biologie (180 EC) 23 maart 2016 Bachelor of Science voltijd Amsterdam ,nvao w nederlands-vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Universiteit van Amsterdam datum 29 juli 2016

Nadere informatie

VOORAANMELDING NIEUWE OPLEIDING

VOORAANMELDING NIEUWE OPLEIDING Protocol Vooraanmelding nieuwe opleiding, Pagina 1 van 6 VOORAANMELDING NIEUWE OPLEIDING Dit protocol Vooraanmelding nieuwe opleiding hoort bij stap 1 van het protocol Aanvraag nieuwe opleiding, verkrijgbaar

Nadere informatie

Programma van toetsing

Programma van toetsing Programma van toetsing Inleiding In samenwerking met onderwijskundige experts hebben we ons programma van toetsing ontworpen. Het programma van toetsing is gevarieerd en bevat naast kennistoetsen en beoordelingen

Nadere informatie

DEEL B van de onderwijs- en examenregeling voor de bacheloropleiding Duitse taal en cultuur, 2014-2015

DEEL B van de onderwijs- en examenregeling voor de bacheloropleiding Duitse taal en cultuur, 2014-2015 DEEL B van de onderwijs- en examenregeling voor de bacheloropleiding e taal en cultuur, 2014-2015 1 - Algemene bepalingen Artikel 1.1 Toepasselijkheid van de regeling Deze regeling bestaat uit deel A en

Nadere informatie

Additionele beoordeling Faculteit der Rechtsgeleerdheid Universiteit Utrecht

Additionele beoordeling Faculteit der Rechtsgeleerdheid Universiteit Utrecht Additionele beoordeling Faculteit der Rechtsgeleerdheid Universiteit Utrecht Dit rapport hoort bij het rapport Rechtsgeleerdheid (VSNU, juli 2004) van de ongedeelde opleiding Nederlands Recht, Notarieel

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Beste student, U heeft onlangs alle onderdelen van uw bacheloropleiding Wijsbegeerte afgerond en kunt nu het BA-diploma aanvragen. Het bestuur van het Instituut voor

Nadere informatie

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs OCW Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs 22 mei 2003/Nr. WO/BS-2003/24136-I Nederlandse Accreditatie Organisatie 1 Opbouw toetsingskader Het toetsingskader voor nieuwe opleidingen in het hoger

Nadere informatie

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige opleiding. Positionering

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM

Besluit. College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM College van Bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus 5375 6802 EJ ARNHEM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

DEEL B van de onderwijs- en examenregeling voor de bacheloropleiding Spaanse taal en cultuur, 2014-2015

DEEL B van de onderwijs- en examenregeling voor de bacheloropleiding Spaanse taal en cultuur, 2014-2015 DEEL B van de onderwijs- en examenregeling voor de bacheloropleiding Spaanse taal en cultuur, 2014-2015 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Toepasselijkheid van de regeling Deze regeling bestaat uit deel

Nadere informatie

10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij

10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij 10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij 10.1 Inleiding Dit hoofdstuk bevat gedetailleerde informatie over de doelstellingen, eindkwalificaties en opbouw van de Masteropleiding Filosofie & Maatschappij.

Nadere informatie

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences Opleidingsspecifiek deel bij de OER 2016-2017 Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die

Nadere informatie

In aanvulling op bovenstaande voorwaarden gelden de volgende aanvullende toelatingsvoorwaarden per track:

In aanvulling op bovenstaande voorwaarden gelden de volgende aanvullende toelatingsvoorwaarden per track: Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 De opleiding Kunst- en cultuurwetenschappen Arts and Culture bestaat uit de programma s: Gender Studies (see English EER) Arts & Society (voorheen Kunstbeleid en

Nadere informatie

Programma van toetsing

Programma van toetsing Programma van toetsing Programma van toetsing Versie 1.1 Con Amore B.V. Inleiding In samenwerking met onderwijskundige experts hebben we een nieuw programma van toetsing ontworpen. We zijn afgestapt van

Nadere informatie

Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015

Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015 Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Toepasselijkheid van de regeling Deze

Nadere informatie

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs Mededelingen OCenW Bestemd voor: instellingen voor hoger onderwijs Voorlichting Datum: 12 juni 2003 Kenmerk: WO/BS-2003/24136-I Datum inwerkingtreding: n.v.t. Geldigheidsduur beleidsregel: n.v.t. Juridische

Nadere informatie

Additionele beoordeling bachelor Technische Bedrijfskunde van de Universiteit Twente

Additionele beoordeling bachelor Technische Bedrijfskunde van de Universiteit Twente Additionele beoordeling bachelor Technische Bedrijfskunde van de Universiteit Twente Dit rapport hoort bij het rapport Technische Bedrijfskunde en Technische Bestuurskunde (VSNU/QANU maart 2004) van de

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2017 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Russische studies Deze onderwijs- en examenregeling is gebaseerd op de Wet op het hoger onderwijs

Nadere informatie

Additionele beoordeling Master of Science Operations Management & Logistics van de TU Eindhoven

Additionele beoordeling Master of Science Operations Management & Logistics van de TU Eindhoven Additionele beoordeling Master of Science Operations Management & Logistics van de TU Eindhoven Dit rapport hoort bij het rapport Technische Bedrijfskunde en Technische Bestuurskunde (VSNU/QANU maart 2004)

Nadere informatie

Doelstellingen Onderwerp niet behandeld tijdens de verkorte procedure na tijdelijke erkenning.

Doelstellingen Onderwerp niet behandeld tijdens de verkorte procedure na tijdelijke erkenning. Ontwerp van accreditatierapport en -besluit met een positieve beoordeling van de accreditatieaanvraag voor de opleiding Master of Science in de architectuur (master) van de Universiteit Antwerpen (na tijdelijke

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Psychobiologie van de Universiteit van Amsterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Psychobiologie van de Universiteit van Amsterdam }nvao r n e d e rlcw d s- vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie les Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Psychobiologie van de Universiteit van Amsterdam

Nadere informatie

- MastertracksKlassieke en Mediterrane Archeologie - Archeologie van Noordwest Europa

- MastertracksKlassieke en Mediterrane Archeologie - Archeologie van Noordwest Europa Faculteit der Letteren Onderwijs- en Examenregeling (OER) Deel B: Masteropleiding Archeologie - MastertracksKlassieke en Mediterrane Archeologie - Archeologie van Noordwest Europa voor het studiejaar 2017-2018

Nadere informatie

ONTVANGEN 2 7 JULI 2016

ONTVANGEN 2 7 JULI 2016 >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM T.A.V. mevrouw prof. dr. G.T.M. ten Dam POSTBUS 19268 Rijnstraat 50 Den Haag 1000 GG AMSTERDAM ONTVANGEN 2 7 JULI 2016 en Studiefinanciering

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Rijksuniversiteit Groningen

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Rijksuniversiteit Groningen nvao r n e d e ria n d s- ulaamse a c c re d ita tie o rg a n is a tie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Rijksuniversiteit Groningen datum

Nadere informatie

Datum locatiebezoek(en) : 31 mei 2017 Datum paneladvies : 21 juni 2017 Instellingstoets kwaliteitszorg : ja, positief besluit van 17 oktober 2013

Datum locatiebezoek(en) : 31 mei 2017 Datum paneladvies : 21 juni 2017 Instellingstoets kwaliteitszorg : ja, positief besluit van 17 oktober 2013 ,nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie es luit Besluit strekkende tot een oordeel positief van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de wo-master Commercieel Privaatrecht van de Erasmus

Nadere informatie

Deel B: Bacheloropleiding Nederlandse Taal en Cultuur voor het studiejaar 2015-2016 Inhoud:

Deel B: Bacheloropleiding Nederlandse Taal en Cultuur voor het studiejaar 2015-2016 Inhoud: FACULTEIT DER LETTEREN ONDERWIJS- EN EAMENREGELING (OER) Deel B: Bacheloropleiding Nederlandse Taal en Cultuur voor het studiejaar 2015-2016 Inhoud: 1 Algemene bepalingen 2 Vooropleiding 3 Inhoud en inrichting

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

Onderwijsvisitatie Economie Erasmus Universiteit Rotterdam

Onderwijsvisitatie Economie Erasmus Universiteit Rotterdam Onderwijsvisitatie Economie Erasmus Universiteit Rotterdam QANU, december 2009 Uitgave: Quality Assurance Netherlands Universities (QANU) Catharijnesingel 56 Postbus 8035 3503 RA Utrecht Telefoon: 030

Nadere informatie

18 september 2014. voltijd Groningen 28 november 2014. 15 februari 2015. Beoordelingskaders bijzonder kenmerk ondernemen d.d.

18 september 2014. voltijd Groningen 28 november 2014. 15 februari 2015. Beoordelingskaders bijzonder kenmerk ondernemen d.d. se a ccr editat eor ga ní sat e Besluit Besluit strekkende tot het toekennen van het bijzonder kenmerk Ondernemen aan de minor Sport Business lnnovatie van de hbo-bacheloropleiding Sport, Gezondheid en

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Vrije Universiteit Amsterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Vrije Universiteit Amsterdam nuao w nederlands -vlaam se accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Vrije Universiteit Amsterdam datum 29 juli 2016 Onderwerp

Nadere informatie

Informatievergadering. Hervisitatie Specifieke lerarenopleiding

Informatievergadering. Hervisitatie Specifieke lerarenopleiding Informatievergadering Hervisitatie Specifieke lerarenopleiding Wie zijn we? Besluit Vlaamse Regering Visitatieprotocol Planning ZER en beoordelingskader Visitatieproces Visitatiecommissie 23/04/2014 2

Nadere informatie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie Breakout sessie 2-5 Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling De voorstellen beschreven in deze notitie dienen als uitwerking van (aangekondigde) wetswijzigingen. Op basis van deze wetswijzigingen

Nadere informatie

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE MASTEROPLEIDING FILOSOFIE 120 EC (WIJSBEGEERTE VAN EEN BEPAALD WETENSCHAPSGEBIED) FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN 2016-2017 Deel

Nadere informatie

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs OCW Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs 22 mei 2003/Nr. WO/BS-2003/24136- II Nederlandse Accreditatie Organisatie 1 Opbouw accreditatiekader Het accreditatiekader voor bestaande opleidingen

Nadere informatie

Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor

Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor se a ccreditati eorganísati e Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Psychologie van de Rijksuniversiteit Groningen datum 23 januari 201 3 onderwerp Defìnitief

Nadere informatie

Richtlijn voor het schrijven van een zelfevaluatierapport ten behoeve van accreditatie van een opleiding in het wetenschappelijk onderwijs

Richtlijn voor het schrijven van een zelfevaluatierapport ten behoeve van accreditatie van een opleiding in het wetenschappelijk onderwijs Richtlijn voor het schrijven van een zelfevaluatierapport ten behoeve van accreditatie van een opleiding in het wetenschappelijk onderwijs Versie 0.9, november 2008 QANU (Quality Assurance Netherlands

Nadere informatie

Voor de te onderscheiden programma s van de opleiding gelden, in aanvulling op het in art. 2.1 bepaalde, geen aanvullende toelatingsvoorwaarden.

Voor de te onderscheiden programma s van de opleiding gelden, in aanvulling op het in art. 2.1 bepaalde, geen aanvullende toelatingsvoorwaarden. Opleidingsspecifiek deel Art.2.1 toelatingseisen opleiding 1. Toelaatbaar tot de opleiding is de bezitter van een Nederlands of een buitenlands diploma van hoger onderwijs, die aantoont te beschikken over

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Geschiedenis Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel 7.13 van de Wet

Nadere informatie

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Economie en Bedrijfseconomie Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde ( FEWEB) Opbouw van studie door prof. dr. Henri de Groot (programmadirecteur)

Nadere informatie

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs opleidingen hoger onderwijs Mededelingen OCenW Bestemd voor: Instellingen voor hoger onderwijs Bijlage 3: Wettelijk kader (WHW, hoofdstuk 5a: Accreditatie in het hoger onderwijs) Voorlichting Datum: 12

Nadere informatie

Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties

Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties 1 Inleiding In haar procedure van de accreditatie van bestaande opleidingen heeft de NAO een belangrijke plaats ingeruimd

Nadere informatie

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Opleidingsspecifieke deel OER, 2018-2019 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

Additionele beoordeling master Industrial Engineering & Management van de Universiteit Twente

Additionele beoordeling master Industrial Engineering & Management van de Universiteit Twente Additionele beoordeling master Industrial Engineering & Management van de Universiteit Twente Dit rapport hoort bij het rapport Technische Bedrijfskunde en Technische Bestuurskunde (VSNU/QANU maart 2004)

Nadere informatie

Additionele beoordeling Master of Science in Innovation Management van de TU Eindhoven

Additionele beoordeling Master of Science in Innovation Management van de TU Eindhoven Additionele beoordeling Master of Science in Innovation Management van de TU Eindhoven Dit rapport hoort bij het rapport Technische Bedrijfskunde en Technische Bestuurskunde (VSNU/QANU maart 2004) van

Nadere informatie

Samenvatting aanvraag

Samenvatting aanvraag Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Naam instelling Contactpersoon/contactpersonen Contactgegevens Nieuwe opleiding Nieuw Ad programma Nieuwe hbo master Nieuwe

Nadere informatie

Juridische kennis en professionele vaardigheden

Juridische kennis en professionele vaardigheden Eindtermen Bachelor Rechtsgeleerdheid master rechtsgeleerdheid De bachelor heeft kennis van en inzicht in het geldende recht alsmede recht met elkaar verbonden zijn. De bachelor is in staat om vanuit het

Nadere informatie

Additionele beoordeling bachelor Technische bedrijfskunde van de TU Eindhoven

Additionele beoordeling bachelor Technische bedrijfskunde van de TU Eindhoven Additionele beoordeling bachelor Technische bedrijfskunde van de TU Eindhoven Dit rapport hoort bij het rapport Technische Bedrijfskunde en Technische Bestuurskunde (VSNU/QANU maart 2004) van de ongedeelde

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Master Filosofie () Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september 2016.

Nadere informatie

U I T S P R A A K 1 3-0 87

U I T S P R A A K 1 3-0 87 U I T S P R A A K 1 3-0 87 van het College van beroep voor de examens van de Universiteit Leiden inzake het beroep XXX, appellant tegen het Bestuur van de Faculteit der Geesteswetenschappen, verweerder

Nadere informatie

Additionele beoordeling Faculteit der Rechtsgeleerdheid Rijksuniversiteit Groningen

Additionele beoordeling Faculteit der Rechtsgeleerdheid Rijksuniversiteit Groningen Additionele beoordeling Faculteit der Rechtsgeleerdheid Rijksuniversiteit Groningen Dit rapport hoort bij het rapport Rechtsgeleerdheid (VSNU, juli 2004) van de ongedeelde opleiding Nederlands Recht, Notarieel

Nadere informatie

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende.

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 GB ZWOLLE Besluit datum 10 februari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde van de Christelijke

Nadere informatie

Toelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland

Toelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Toelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Opleidingsspecifiek deel Masteropleiding: Nederlandkunde/ Dutch Studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel

Nadere informatie

and lt van de Open Universiteit Open Universiteit Nederland wo-master Business Process Management and lt (60 ECTS) 20 december 2012

and lt van de Open Universiteit Open Universiteit Nederland wo-master Business Process Management and lt (60 ECTS) 20 december 2012 s e accr e d tat eo rga nisat e Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-master Business Process Management and lt van de Open Universiteit Nederland datum I 2 november

Nadere informatie

College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM. 1. Inleiding

College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM. 1. Inleiding College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van de aanvraag om accreditatie van de hbo-bachelor Oefentherapie Mensendieck

Nadere informatie

Macrodoelmatigheidsdossier BSc Business Analytics AANVRAAGFORMULIER NIEUWE OPLEIDING. 1. Basisgegevens. Tongersestraat LM Maastricht

Macrodoelmatigheidsdossier BSc Business Analytics AANVRAAGFORMULIER NIEUWE OPLEIDING. 1. Basisgegevens. Tongersestraat LM Maastricht AANVRAAGFORMULIER NIEUWE OPLEIDING 1. Basisgegevens Naam instelling(en) Contactgegevens Universiteit Maastricht School of Business and Economics Tongersestraat 53 6211 LM Maastricht 1 Naam Internationale

Nadere informatie

STUDIEGIDS MASTER THEOLOGIE ALGEMEEN

STUDIEGIDS MASTER THEOLOGIE ALGEMEEN STUDIEGIDS MASTER THEOLOGIE ALGEMEEN Inhoud Eindkwalificaties... 2 Afstudeerrichtingen... 3 Structuur van de opleiding... 3 Beroepsperspectief... 3 Excellentietraject... 4 Toelating en inschrijving...

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool NAO nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool Datum: 1 oktober

Nadere informatie