Extra geld onkruidbestrijding onvoldoende voor heel Gorinchem

Transcriptie

1 Evaluatie onkruidbestrijding 2016 Inleiding Vanaf 2016 is het verboden om onkruid op wegverhardingen met chemische middelen (glyfosaat) te bestrijden. Vanaf 2017 geldt hetzelfde verbod voor het gebruik in het openbaar groen. De gemeenteraad van Harderwijk heeft in 2015 dan ook besloten dat onkruidbestrijding voortaan op een milieuvriendelijke manier moet worden bestreden. Dit is een veel arbeidsintensiever proces en vergt speciaal materieel/personeel. Hiervoor is vanaf 2016 een jaarlijks bedrag ad ,- beschikbaar gesteld. Hieronder leest u de evaluatie over de uitvoering in Landelijke ontwikkelingen In heel Nederland moeten alle gemeenten voldoen aan de nieuwe wet en regelgeving. Voor veel gemeenten is het jaar 2016 meteen een ware vuurdoop geweest. Veel bedrijven die alternatieve bestrijdingsmethoden aanbieden hebben zelf ook nog moeten leren wat het beste resultaat is. Daar kwam bij dat vorig jaar sprake was van een extreem groei jaar. De groeiperiode is warm en vochtig geweest. Met als gevolg een zeer groeizaam jaar voor planten in tuinen en plantsoenen maar ook voor de onkruidgroei. In diverse media verschenen artikelen dat veel gemeenten eveneens worstelden om te voldoen aan het gewenste kwaliteitsbeeld. Extra geld onkruidbestrijding onvoldoende voor heel Gorinchem Onkruidbestrijding fors duurder Gepubliceerd op 16 augustus 2016 Door het verbod op chemische onkruidbestrijding op verharding kampt de gemeente Rotterdam dit jaar met een tekort ad Verwacht wordt dat dit tekort verder oploopt tot structureel 1 miljoen per jaar. Dat schrijft wethouder Joost Eerdmans in een brief aan de Commissie Bouwen, Wonen en Buitenruimte (BWB). Verbod op onkruidbestrijdingsmiddel kost gemeente Oldambt extra geld Hoge kosten Dat betekent meer werk en fors hogere kosten. Heerlen rekende al op een extra kostenpost van 280 mille, maar doordat er veel regen is gevallen groeit het ongewenste groen harder. Dus loopt de rekening op naar rond de vier ton.

2 Welke duurzame methode Milieuvriendelijk onkruidbeheer is op diverse manieren uit te voeren, waarbij borstelen, stomen, branden, heet water, schuimen of in een combinatie van deze vier met wisselende successen in de markt worden toegepast. Iedere methode heeft zo zijn voor en nadelen Borstelen. Schuimen Stomen Branden Heet water Om te bepalen welke methode het beste is, maar ook bij Harderwijk past, is er een markt onderzoek uitgevoerd. Daarnaast zijn diverse onderzoeken uit vakliteratuur bestudeerd. Ook heeft de visie op de duurzame manier van onkruid bestrijden meegespeeld in de nieuwe aanpak. Voor Harderwijk werd de heet water-methode gekozen. Thermische onkruid bestrijding, oftewel onkruid doden met heet water, is gebaseerd op het overbrengen van energie op de plant. Water is een van de beste energiedragers en is in de natuur vrij voorhanden. Bijkomend voordeel is dat het water door de zwaartekracht naar beneden stroomt en dus het plantje en de wortels van de onkruid goed kan bereiken. Een andere energiedrager is lucht. Warme lucht stijgt van nature omhoog (net als stoom), waardoor bij onkruidbestrijding met hete lucht een aanzienlijk deel van de energie de plant ofwel onkruid niet bereikt. Voordeel van heet water ten opzichte van branden is het risico van berm brand. Met name in droge periodes is branden niet mogelijk door het gevaar op brand. Bij mechanisch borstelen is er een andere overweging. Door het mechanisch borstelen wordt de verharding fors beschadigd en verontreinigd met metalen.

3 Het eerste jaar niet chemisch bestrijden, zelf doen of aan de markt? Na de keuze voor de heet water methode is vanuit bedrijfsmatig oogpunt de discussie gevoerd zelf doen of overlaten aan de markt. De nieuwe aanpak vergt naast investering in materieel ook extra personele inzet. Uiteindelijk is besloten de werkzaamheden in 1 e instantie aan de markt over te laten. Logischerwijs is de bestaande relatie met de aannemer die dit meer dan 25 jaar chemisch heeft uitgevoerd hiervoor benut. Nu de markt dit invult, gaf het ons de mogelijkheid te leren zonder grote investeringen te doen in extra personeel en materieel Duurzaam bestrijden van april tot oktober Na de keus, heet water methode aan de markt over laten, is de aannemer half april (week 17) gestart met één heet water machine. Vanaf de start is er wekelijks overleg geweest over de voortgang. Er zijn diverse indicatoren bijgehouden zoals aantal manuren, inzet soort materieel, het waterverbruik. Dit gerelateerd aan de weersomstandigheden en in welke wijk er gewerkt werd. In de bijlage ( figuur 1) vindt u de inzet van machine/manuren per wijk. In de maanden april, mei en juni waren de weersomstandigheden extreem groeizaam. Warme dagen werden afgewisseld met natte dagen waardoor het duidelijk werd dat we achter de feiten aan gingen lopen en met één heet water machine de bestrijding onvoldoende bleek. In overleg met de aannemer is opgeschaald door inzet van extra personeel en aanschaf van een kleine handborstelmachine. Hiermee zijn de meest hardnekkige plekken, met veelal hoog onkruid aangepakt. Vanaf week 28 is er een extra heet water machine bijgekomen. De extra machine zorgde ervoor dat het beeld niet verslechterde en de opgelopen achterstand, enigszins werd ingelopen. Ook in de maanden juli en augustus bleef het zeer groeizaam weer. Pas in september volgende er over een langere tijd een droge en zeer warme periode. Dankzij dit weer werd er verder ingelopen op de achterstand om uiteindelijk medio oktober te kunnen stoppen met de bestrijding.

4 Conclusie Er is te laat begonnen met het bestrijden van onkruid op wegverhardingen! De 3 e week van april was normaliter ook de start periode van de chemische bestrijding. Bij een eerdere start zou het onkruid letterlijk in de kiem gesmoord zijn en was de achterstand niet zo groot geworden. Gebleken is dat met de bestrijding, grotendeels achter de feiten is aangelopen. De heet water methode is arbeidsintensief en het erg groeizame weer heeft bijgedragen aan het oplopen van achterstand. Na inzet van een extra heet water unit is de achterstand gestabiliseerd en werd de achterstand ingelopen. Ook valt er naast een eerdere start nog meer winst te behalen door een betere afstemming tussen het straat vegen en onkruid bestrijden. Dit heeft zeker een preventieve werking op de verspreiding en aangroei van het onkruid. De uiteindelijke kosten over 2016 zijn binnen de begroting gebleven. Het beeld was onder het gewenste kwaliteitsniveau. De verwachting is dat, bij een eerdere start in 2017, betere afstemming tussen straat vegen en onkruidbestrijding, wél het gewenste kwaliteitsniveau wordt behaald. Milieueffect Door het overstappen op heet water in plaats van glyfosaat wordt in ieder geval voorkomen, dat het niet meer in het grondwater en bij waterzuivering terecht komt. Ieder jaar werd zo n 125 liter glyfosaat als bestrijdingsmiddel gebruikt. Feit is dat het niet meer toepassen van glyfosaat milieuwinst heeft voor met name het aquatische milieu. Nadeel van de heet water methode is wel dat we nu water opwarmen tot ca. 98. Dit gebeurt vooralsnog door een verbrandingsmotor met extra CO2 uitstoot. De verwachting is dat de markt van dergelijke machines zich zodanig gaat ontwikkelen dat dit met hernieuwbare energie gaat gebeuren. De eerste methodes zijn al in ontwikkeling waarbij het water opgewarmd wordt met biomassa. Verbeterpunten voor Een eerdere start van de heet water methode vanaf 21 maart Verbeteren van de afstemming tussen de heet water methode en het veegregiem in de wijk. 3. Verbeteren van de afstemming tussen de heet water methode en het borstelmatig verwijderen van onkruid. 4. Lastige en hardnekkige locaties zoveel mogelijk ombouwen van klinkers naar asfalt waardoor onkruid op deze locatie geen kans heeft. (± 4.400m2 per jaar omvormen) 5. Bij aanleg van nieuwe infra nog kritischer kijken welke materialen worden gebruikt en of deze ook op een onkruid werende manier zijn toe te passen.

5 Actieplan onkruidbestrijding op verharding 2017 Het afgelopen jaar is er veel geleerd over de nieuwe manier van onkruid bestrijding op wegverhardingen. Gebleken is dat de heet water methode, de beste manier van werken is, maar wel ondersteund moet worden met aanvullende maatregelen. Eigen beheer versus uitbesteding De keuze is dus duidelijk. Doorgaan met de heet watermethode. In 2017 zullen we ervaring op gaan doen om het grootste gedeelte (60 %) met eigen personeel te behandelen. Hierdoor verwachten we een beter kwaliteit te leveren tegen dezelfde kosten. Het voordeel van het in eigen beheer uitvoeren van onkruidbestrijding is de optimale afstemming met de eigen veegmachines en het inspelen op de weersomstandigheden. Er hoeft nog niet direct geïnvesteerd te worden in aanschaf van machines. In dit proef jaar worden deze ingehuurd, de eerste 2 maanden wordt een sensor gestuurde heet water machine ingehuurd. Duurder in eventuele aanschaf maar wel veel productiever. Daarop volgend wordt er getest met een goedkopere vol heet water machine. Simpeler in gebruik maar minder productief. Door beide machines gedurende 2 maanden te huren en ermee te werken is er een goede afweging te maken bij eventuele aankoop en/of het in eigen beheer te werken. Bij het schoonhouden van de stad is al een jaren lange ervaring opgedaan en is de praktijk dat de eigen ploeg reinigers en veegmachines, mede door de kennis van hun eigen wijk, vele malen goedkoper zijn dan de markt. De heet water machine is een vergelijkbare werkmethode als vegen. Bedrijfsmatig is het dan ook zeer aan te bevelen om de combinatie te zoeken met de eigen reiniging en om de meest efficiënte en effectieve methode te ontdekken. We kunnen zo ook tijdig beginnen en zijn niet afhankelijk van de planning van de aannemer. Uitbesteden 1/3 Harderwijk Omdat de inzet van één heetwater machine niet heel het grondgebied van Harderwijk kan bewerken, wordt aanvullend 1/3 deel van Harderwijk uitbesteed. De wijken Drielanden, Binnenstad en industrieterrein Lorentz, worden uitbesteed aan een 2-tal aannemers. Het grote voordeel hiervan is dat er een realistisch vergelijk is van kosten, maar ook inzicht in flexibiliteit bij verschillende weersomstandigheden wordt ervaren. Aanvullend onkruid borstelen in combinatie met maai- en veegwerk In het kader van Samen kleuren we de Stad zijn inmiddels veel heestervakken en vakken met vaste planten omgevormd naar gazon. Het maaiwerk van gazons is hierbij uiteraard toegenomen. Naar schatting zo n 15 % meer gazon. In 2017 wordt voorlopig een inhuur maaimachine ingezet. Bedrijfsmatig gezien is het een verstandige keuze om een machine aan te schaffen met een onkruidborstel en een gecombineerde maaischijf. Hiervoor is een voorstel richting de directie gedaan. Daarmee kan een beoogde machine efficiënter worden ingezet en een uitkomst bieden aan herplaatsbaar personeel. Naast het invullen van een goed personeelsbeleid (minder fysiek zwaar werk) is er een effectieve inzet van veegmachines /maaimachines/onkruidborstel machines, een prima basis gelegd voor goed onkruidbeheer.

6 Aktie Omvormen De allerbeste maatregel voor het bestrijden van onkruid is ervoor te zorgen dat er geen onkruid kan ontstaan en groeien. Kieren in verharding met name ook bij bijvoorbeeld paaltjes, lichtmasten e.d. zijn ideale plekken voor onkruid. Regenwater stroomt via deze plekken de grond in en zijn dus vochtig. Deze plekken worden niet tot nauwelijks betreden en zijn slecht bereikbaar voor veegmachines. AKTIE: De komende jaren wordt door omvorming van dergelijke plekken voorkomen dat groei van onkruid nog plaats vindt. Jaarlijks wordt zo een circa m2 verhard oppervlak omgevormd. Kwaliteitsverbeteringen Door invulling van het actieplan, en verdere finetuning de komende jaren, is de verwachting dat na vijf jaar hierdoor veel efficiëntiewinst is behaald. Dit biedt de mogelijkheid de behaalde winst te herinvesteren in een kwaliteitsverbetering in de openbare ruimte. Als voorbeeld hierbij is de openbare ruimte, op onderdelen, te beheren en te onderhouden op een hoger CROW beeldkwaliteitsniveau. Het oude credo meer voor minder wordt dan veel meer voor dezelfde prijs. In het jaar 2019 wordt het beheerplan (IBOR) voor het integraal beheer van de openbare ruimte opnieuw geëvalueerd en zal dan inzicht geven in behaalde kwaliteit versus gemaakte kosten. Spannend daar waar het gaat om onkruidbeheer en de beleving van bewoners.

7 Bijlage 1 inzet uren Wolthuis Zeebuurt Wittehagen Veldkamp Tonsel Sypel Stadsweiden Stadsdennen Slingerbos Nachthok Muziekland Lorenzt 1 Lorentz 2 Hierden Harderhout Friesegracht Frankrijk Flevo Binnenstad 0 aantal uren per wijk , ,25 49,75 110,75 8,5 152, ,5 22,75 75, , Totaal uren machine/man inzet 1502 uren, totale kosten dit jaar ,-

8 Bijlage 2 raming actieplan/onkruidbestrijding Kosten onkruidbestrijding kapiltaallasten aanschaf kosten afschrijving 8 jaar rente 0,5% totale kapitaallast aanschaf Holder X30 + maaidek en borstel , ,00 257, ,00 aanschaf Holder C250 + heetwater unit Empas , ,75 592, ,30 exploitatie en personele lasten uren /uur bezetting Holder X30 (in uren, alleen onkruid) , ,00 brandstof (5,5 liter per uur) 500 6, ,00 verzekering 1.000,00 onderhoud 500 5, ,00 bezetting Holder C250 (in uren) , ,00 brandstof (11 liter per uur) , ,00 verzekering 1.000,00 onderhoud , ,00 subtotaal ,30 uitbesteed aan SIGHT (Drielanden) ,00 uitbesteed aan Wolthuis (Binnenstad & Lorentz) ,00 subtotaal ,00 omvormen lastig bereikbare en hardnekkige onkruid locaties (vluchtheuvels e.d.) ,00 stelpost onvoorzien 15% ,25 overhead 10% ,83 subtotaal ,08 totaal ,38