Scrum. F. Vonk versie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Scrum. F. Vonk versie"

Transcriptie

1 2016 Scrum F. Vonk versie

2 inhoudsopgave 1. inleiding ontstaan van Scrum het project Sprint Scrum Board rollen Daily Scrum Meeting decompositie & deelproducten planning & tracking delta documentatie Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding NietCommercieel GelijkDelen 3.0 Unported licentie De afbeelding op het voorblad is verkregen via INFOwrs. Copyright 2010 INFOwrs Serviços em informatica

3 1. inleiding In deze module gaan we in op één van de vele Agile Software Development methodes (zie Wikipedia) genaamd Scrum (zie Wikipedia) en het ontstaan van dit soort methodes. Scrum wordt al een redelijke tijd gebruikt binnen de software ontwikkeling en wordt daar steeds populairder. Ook binnen andere disciplines Scrum steeds vaker toegepast binnen bedrijven. Er is veel geschreven over Agile Software Development en Scrum. Hier gaan we een zeer minimale uitvoering van Scrum beschrijven die ons helpt bij het omgaan met projecten zoals die uitgevoerd gaan worden bij het vak informatica. De sleutel tot een succesvolle afronding van een project zijn goed en duidelijk beschreven eisen. Iedereen moet weten wat er gemaakt gaat worden en het daarover eens zijn. Anders kan een team geen goed product afleveren. 1 Om tot goede eisen te komen zijn mensen en interacties van groot belang. Een klant weet verrassend genoeg vaak niet wat hij/zij precies wil en moet geholpen worden om dit helder te krijgen. Dit moet duidelijk zijn vóór het project op grote schaal van start gaat zodat er zo min mogelijk onnodig werk gedaan wordt

4 2 Daarnaast is het belangrijk om een klant snelle feedback te geven zodat hij/zij vroegtijdig de eisen kan bijstellen en het project kan bijsturen als de eisen niet accuraat genoeg waren. Alles draait om flexibiliteit en wendbaarheid, vandaar de naam Scrum, een spelsituatie uit de sport Rugby. Scrum zorgt ervoor dat deze belangrijke voorwaarden voor succes op een effectieve en efficiënte wijze worden geïmplementeerd en kunnen worden uitgevoerd. Zoals gezegd gaan we niet het volledige Scrum proces beschrijven en uitvoeren. We gaan het toespitsen op de projecten die we doen bij het vak informatica. De volgende belangrijke aspecten gaan een rol spelen tijdens onze praktische opdrachten: Sprint Scrum Board rollen Daily Scrum Meeting decompositie & deelproducten planning & tracking Deze aspecten gaan we in de volgende hoofdstukken behandelen. In deze module kom je opgaves tegen die je moet maken om de lesstof te verwerken. De antwoorden kunnen in de les besproken worden. opgave Opgaves in blauw moet je maken. Let op, links in dit document hebben een rode kleur. Veel plezier en succes

5 2. ontstaan van Scrum In de begintijd van software ontwikkeling werden projecten opgezet met behulp van de zogenaamde Waterval methode. Een schematische overzicht ervan zie je in Figuur 1. Je ziet hier de fasen staan die een typisch software ontwikkelproject doorloopt. Een fase is een tijdsduur waarin met elkaar verband houdende activiteiten worden uitgevoerd. Figuur 1: Schematisch overzicht van het Waterval model. 3 De 1 e fase bestaat typisch uit het uitzoeken en beschrijven van de eisen. Een goed opgezet project begint tijdens deze fase ook al met het uitzoeken en beschrijven hoe deze eisen getest kunnen en moeten worden. De 2 e fase is typisch het maken van de bouwtekeningen van het eindproduct. Dit noemen we bij software ontwikkeling architectuur en ontwerp. De 3 e fase is het echt maken van het eindproduct, dus het schrijven van de code voor het eindproduct. In de fase wordt elk stuk code ook al getest door de software ontwikkelaar die dat stuk code maakt. Een stuk code noemen we vaak een unit, module of component. Het testen ervan heet dan ook unit, module of component testen. Hierbij wordt iedere unit individueel getest, dus zonder andere units eraan gekoppeld. In de 4 e fase worden units samen getest tot uiteindelijk het eindproduct als geheel getest kan worden. We spreken hier van integratie en systeem testen. Integratie wil zeggen dat meerdere units aan elkaar koppelen om een deelproduct te maken. Een software product wordt ook wel software systeem genoemd, vandaar de naam systeem testen. 3 Remie Woudt; Organisatie en Systeemontwikkeling

6 De laatste fase is het onderhoud van het eindproduct. Tijdens het gebruik vindt de klant nog fouten of wil extra functionaliteit aan het product toe laten voegen. Dit gebeurt in de onderhoudsfase. Deze fase duurt vaak lang, soms wel 10 jaar, en wordt daarom anders en apart gepland en uitgevoerd. Typisch werkt een ander team aan het eindproduct gedurende deze fase. Zo'n team doet vaak het onderhoud voor meerdere verschillende software producten. Projectmanagement start natuurlijk al voor de Requirements fase en speelt tijdens iedere fase een belangrijke rol. Onder project management verstaan we het opdelen, organiseren en plannen van al het werk en de administratie die daarbij hoort. Hierbij spelen zaken zoals budgetten, bemanning, materiaal en faciliteiten ook een rol. Voor onze informatica projecten zijn deze echter niet van belang. Software projecten duurden vaak 1 of 2 jaar met als resultaat dat het eindproduct pas na lange tijd beschikbaar was voor de klant. Maar al te vaak voldeed het eindproduct dan niet goed aan de wensen van de klant, omdat: De klant niet precies wist wat hij/zij wilde aan het begin van het project. Er niet gemaakt was wat de klant had aangegeven. Wat de klant gezegd had anders geïnterpreteerd was door de software ontwikkelaars. Door tijd de situatie van de klant veranderd was. Bovendien werd er 1 keer een grote planning voor het project gemaakt met als gevolg dat deze bijna nooit klopte en projecten uitliepen. Projecten die twee of meer keer zo lang duurden als gepland waren geen uitzondering. De reden hiervoor was dat er gedurende het project weinig geleerd werd over planning. Dat was pas mogelijk aan het einde als alle fasen doorlopen waren. Zoals je ziet was de Waterval methode geen succes voor software projecten. Toch is de essentie ervan niet verkeerd en gaan we die straks weer terugzien. Alleen de opzet is niet optimaal. Agile software methodes hebben hier een oplossing voor gevonden. Zoals gezegd gaan we zo kijken naar een methode die Scrum heet. Eerst gaan we nog kort laten zien wat we onder een project verstaan. opgave 2.1 Beschrijf in je eigen woorden wat er allemaal gedaan wordt in de eerste 4 fasen van het Waterval model. Beschrijf in je eigen woorden waarom het Waterval model niet goed werkt bij software ontwikkeling

7 3. het project Een project is een organisatievorm waarin een team gezamenlijk een eindproduct gaat realiseren in een beperkte tijd en met beperkte middelen. Dit ziet is schematisch afgebeeld in Figuur 2. Figuur 2: De 3 hoofdaspecten van een project. 4 De 3 hoofdaspecten leveren een continu spanningsveld op. Moet er iets aan het eindproduct veranderen, dan heeft dat direct invloed op de tijd en/of de middelen. Hetzelfde geldt natuurlijk voor de tijd en de middelen. Laten we eens naar een voorbeeld kijken. Stel voor het eindproduct moet halverwege extra functionaliteit gemaakt worden. Mogelijk moet het project dan langer duren en dat kost uiteraard ook meer geld. Maar het kan ook zijn dat het project niet langer mag duren. In dat geval zouden er meer mensen aan het project toegevoegd kunnen worden en ook dat brengt weer kosten met zich mee. Mogelijk kun je niet meer mensen vinden om je project mee te bemannen, in dat geval kun je kijken of mensen kunnen overwerken en ook dat leidt tot meer kosten. Een aspect dat vaak over het hoofd wordt gezien is kwaliteit. Deze is feitelijk onderdeel van het eindproduct, maar wordt maar al te vaak over het hoofd gezien of genegeerd. Met alle gevolgen van dien. 4 Remie Woudt; Organisatie en Systeemontwikkeling

8 Wat je vaak ziet gebeuren is dat wanneer men in tijdnood komt de kwaliteit ondergeschikt wordt gemaakt. Dingen worden dan afgeraffeld en erger nog, er wordt minder getest. Het gevolg daarvan is dat de klant een slecht product krijgt en dat het onderhoudsteam veel werk moet verzetten. Dit leidt niet tot een grote klanttevredenheid. Toch gebeurt het nog vaak. Kwaliteitsbewaking is daarom een belangrijk onderdeel van een project en moet serieus genomen worden. opgave 3.1 Beredeneer en beschrijf de mogelijk effecten op de andere hoofdaspecten wanneer halverwege het project blijkt dat het project een half jaar langer gaat duren dan verwacht

9 4. Sprint 5 Een heel belangrijke eigenschap van Scrum (en de meeste andere Agile Software Development methodes) is dat de methode iteratief is. Iteratief betekent dat het ontwikkelteam niet in één keer naar het eindproduct toewerkt maar dat er deelproducten worden gerealiseerd die stap voor stap bijdragen aan het eindproduct. Ieder deelproduct is het resultaat van een iteratie die we bij Scrum een Sprint noemen. De meeste mensen kennen het spel Pong. Als je dit spel wilt maken kun je simpelweg in één keer het spel maken. Voor een klein en eenvoudig spel als Pong is deze strategie niet eens heel slecht als je weet dat je voldoende tijd hebt om het af te krijgen. Toch kun je ook voor zo'n klein spel Scrum gebruiken en is dit zelfs de veiligste manier. Als je onverhoopt toch tegen problemen aanloopt heb je bij Scrum nog deelproducten die af zijn. In het andere geval heb je mogelijk een spel dat niet getest is en niet of niet goed werkt. Als je Pong met Scrum aan zou pakken dan kunnen daar bijvoorbeeld de volgende deelproducten uitkomen naar aanleiding van de uitgevoerde activiteiten in de Sprints: 1. Het speelveld met achtergronden, de batjes en het balletje. Het balletje botst tegen de batjes en de boven- en onderkant van het speelveld. Bij ieder nieuw spel wordt een andere achtergrond gekozen. Het balletje verdwijnt aan de linker- en rechterkant uit het veld als het niet geraakt wordt door een batje. 2. Het spel detecteert dat het balletje links of rechts uit het speelveld verdwijnt, houdt de score bij en zet een nieuw balletje in het veld. Het spel kan een winnaar bepalen en de winnaar van een spel kan zijn/haar naam invullen en komt in de high score. De high score wordt getoond na een spel. De snelheid van het balletje gaat omhoog naarmate de tijd vordert. 3. Er zit geluid in het spel en bij ieder nieuw spel is er een ander achtergrond muziekje. Geluid kan aan- en uitgezet worden. Er is een menu met keuze tussen twee moeilijkheidsgraden. De hoogste moeilijkheidsgraad betekent dat er kleinere batjes worden gebruikt. Ieder deelproduct kun je dan laten zien aan de klant die er feedback op kan geven. Als je tijd tekort hebt en de derde Sprint kun je niet afmaken dan heb je nog steeds een speelbaar spel. Zelfs na de eerste Sprint heb je in principe een speelbaar spel als is dit niet de meest ideale oplossing

10 Zoals je in de opdeling hiervoor ziet moet je het totale werk eerst afbreken tot kleine brokjes werk. Dit noemen work breakdown. We leggen dit vast in de WBS (Work Breakdown Structure). Alle brokjes werk die je krijgt via de work breakdown kun je vervolgens gebruiken in je planningen. Als je al het werk netjes en goed doet krijg je daarmee uiteindelijk je eindproduct. opgave 4.1 In de module over software testen en bug fixen heb je het spel Pac- Man gemaakt. Verdeel het werk dat gedaan moet worden voor Pac- Man in 3 Sprints. Sprints hebben een vaste tijdsduur waarvan niet afgeweken wordt. Voor de eerste Sprint begint is er vaak een opstartfase en aan het einde van het project is er nog een afsluitfase. Om met Sprints van vaste lengte te kunnen werken en toch flexibel te blijven gebruiken we een speciale planning en tracking methode waarop we later terugkomen. Bij onze praktische opdrachten hebben we een opstartfase van 1 week en duren de Sprints ook 1 week. De laatste Sprint is de afsluitfase. Bij de eindopdracht hebben we wederom een opstartfase van 1 week en duren de Sprints 1 of 2 weken, dat mag je zelf beslissen. Ook hier is de laatste Sprint weer de afsluitfase. Tijdens iedere sprint worden de traditionele activiteiten van het softwareontwikkelproces, die je kent van het Waterval model, uitgevoerd. Het selecteren van de eisen voor de sprint. Het ontwerpen van de functionaliteit op basis van de eisen. Het implementeren van de ontworpen functionaliteit. Het testen van de gerealiseerde functionaliteit. Schematisch ziet dit alles er uit zoals afgebeeld in Figuur 3. Normaal gesproken hoor je elke Sprint een terugblik (retrospective) te doen, zodat je leert van de Sprint voor de volgende Sprint. Met name op het gebied van planning is dit belangrijk. Je probeert dit dus elke Sprint te doen. Je hoeft dit niet te documenteren. Alleen in de afsluitfase hoef je een evaluatie te doen en te documenteren

11 eisen & test eisen selectie eind test & evaluatie test implem entatie ontwerp Figuur 3: Een schematisch overzicht van een iteratieve methode

12 5. Scrum Board Het Scrum Board is het fysieke of virtuele bord waarop de planning en voortgang per Sprint wordt bijgehouden. Het Scrum Board kan op vele manier ingedeeld worden. Een veel voorkomende manier is het gebruiken van vier kolommen zoals je hierna ziet. Figuur 4: Voorbeeld van een Scrum Board in Trello. In het To Do gedeelte staan de activiteiten van de Sprint waar nog geen enkel teamlid aan begonnen is. Dit wordt ook wel de backlog genoemd. In het In Progress gedeelte staan de activiteiten waar op dit moment door teamleden aan gewerkt wordt. Deze zijn altijd afkomstig uit het To Do gedeelte. Bij iedere activiteit wordt aangegeven wie er aan de activiteit werken en wanneer de activiteit gestart is. In het To Verify gedeelte staan de activiteiten die getest kunnen worden. Bij iedere activiteit wordt aangegeven wie de activiteit gaat verifiëren en wanneer de activiteit uit In Progress is gekomen. In het Done gedeelte staan de activiteiten die klaar zijn. Bij iedere activiteit wordt aangegeven wanneer de activiteit uit To Verify is gekomen. We gaan ons Scrum Board maken in een virtuele omgeving die Trello heet. Deze omgeving vind je op de website van Trello. Ieder teamlid heeft toegang tot het Scrum Board en is actief betrokken bij het bijhouden van het bord en de voortgang

13 Zorg dat ieder teamlid een Trello account heeft, doe dit met je school mailadres. De Scrum Master maakt vervolgens een team aan. De team naam begint met de aanduiding van niveau en jaarlaag, dus H4, H5, V4, V5 of V6. Daarna nodigt de Scrum Master alle teamleden uit en je leraar (via zijn school mailadres). Binnen de teamomgeving kun je vervolgens je Scrum Boards aanmaken. opgave 5.1 Maak een test Scrum Board aan in Trello met alle kolommen. Hierin zet je het werk van de eerste Sprint uit opgave 4.1 in de To Do kolom

14 6. rollen Scrum Master De Scrum Master is feitelijk de teamleider van het project. Hij/zij heeft de volgende verantwoordelijkheden binnen het project: meewerken met het team aan het product, opzetten van het Scrum Board, voorbereiden van de Sprints, voorbereiden van het Scrum Board voor iedere Sprint, bijeenroepen en voorzitten van de Daily Scrum Meetings, monitoren (in de gaten houden) van het Scrum Board en bijhouden van het Plan van Aanpak en de planning. De Scrum Master hoeft niet de persoon te zijn die het Plan van Aanpak schrijft. Het is zelfs verstandig om de management taken te verdelen, zodat iedereen ermee oefent. Je kunt niet zeggen dat je minder hebt geprogrammeerd, omdat je al het project management hebt gedaan! Het feit dat er een Scrum Master is wil dus niet zeggen, dat de andere teamleden niets aan het proces hoeven te doen. Ieder teamlid houdt namelijk actief zijn/haar eigen voortgang op het Scrum Board bij. Feitelijk is ieder teamlid in staat in meer of minder mate het proces te begeleiden en te coördineren. Als de Scrum Master bijvoorbeeld ziek is wil dat niet zeggen dat het proces stil ligt, een teamlid neemt de rol dan tijdelijk over. Scrum Member Zoals gezegd houdt ieder teamlid zijn/haar eigen voortgang bij op het Scrum Board. Wanneer een teamlid dit verzuimt dan wijzen of de Scrum Master of andere teamleden hem/haar hierop. Teamleden weten van elkaar waar ze mee bezig zijn en proberen zoveel mogelijk van elkaar te leren. Teamleden bekijken en reviewen (bestuderen en becommentariëren) elkaars werk om het beter te maken. Teamleden houden elkaar op de hoogte bij afwezigheid. Dit is niet alleen de taak van de Scrum Master. Met name als deze afwezig is moeten de teamleden hem op de hoogte houden en zijn taken zo goed mogelijk overnemen

15 7. Daily Scrum Meeting 6 Deze meeting wordt ook wel de Stand-Up Meeting genoemd. De reden is dat bij deze bijeenkomst iedereen staat in plaats van zit. Uit onderzoek is gebleken dat vergaderingen die staand worden gehouden doorgaans minder lang duren en even effectief zijn, zie onder andere APA PsycNET. Aan het begin van tenminste 2 lessen in de week wordt daarom een korte Stand- Up Meeting gehouden. Deze wordt bijeengeroepen en voorgezeten (of in dit geval voorgestaan) door de Scrum Master. De meeting duurt maximaal 5 minuten. Zorg dat je tijdens deze meeting je Scrum Board open hebt staan. In deze meeting geeft ieder teamlid het volgende aan: lig ik op planning, wat heb ik vorige les afgekregen, wat ga ik deze les doen en heb ik problemen die mijn voortgang hinderen. Om toerbeurt maakt iemand notulen van de meeting en deze neem je op in je Plan van Aanpak. De meeting houd je dus staande. In de meeting besproken procesproblemen worden gedocumenteerd in het Plan van Aanpak, productproblemen worden gedocumenteerd in het Ontwerp Document. Tijdens de meeting wordt besloten wie wat documenteert

16 8. decompositie & deelproducten 7 Decompositie is het opdelen van een totaalprobleem in deelproblemen. Het decompositieproces stopt wanneer je deelproblemen overhoudt die je ofwel (her)kent (standaardproblemen) of waarvan je inschat dat je ze (relatief makkelijk) op kunt lossen. Feitelijk is het maken van een WBS ook een vorm van decompositie. Nadat deelproblemen opgelost zijn moeten de oplossingen samengevoegd worden zodat het totaalprobleem opgelost wordt. Schematisch kun je dat afbeelden zoals je ziet in Figuur 5. Figuur 5: Een voorbeeld van decompositie. Decompositie is belangrijk omdat kleine problemen makkelijker en betrouwbaarder op te lossen zijn dan grote. Bovendien kun je risicovolle problemen als eerste oplossen zodat je snel risico's aan kunt pakken en uit de weg kunt ruimen. We gaan hier nog uitgebreider op in bij het onderdeel problem solving. Na de decompositie begin je met het beschrijven, ontwerpen, realiseren en testen van het kleinst mogelijke systeem dat kan werken. Hierin zijn bij lange na niet alle eisen verwerkt. Dit eerste product is de basis om de rest van de eisen aan toe te voegen en zo telkens weer op een nieuw en werkend deelproduct uit te komen. Bij de opdeling van Pong heb je hiervan al een voorbeeld gezien. Deze aanpak lijkt op het eerste gezicht extra tijd te kosten door de overhead (extra werk) van de Sprints. In de praktijk blijkt echter dat door deze gecontroleerde manier van ontwikkelen over het hele project geen tijdsverlies maar juist tijdswinst wordt behaald. Dit komt met name omdat je goed in staat bent vroegtijdig risico's te zien en deze aan te pakken door snelle feedback van de klant

17 9. planning & tracking 8 Plannen is een onzekere activiteit. Je probeert immers in te schatten 9 hoeveel tijd je nodig denkt te hebben om een activiteit af te ronden. Ervaring helpt om beter te leren schatten maar zelfs met ervaring zijn er altijd onvoorziene omstandigheden. Daarom is plannen alleen niet voldoende en moet je ook aan tracking doen. Dat wil zeggen dat je regelmatig kijkt of je planning wel klopt. Als dat niet het geval is moet je de planning bijstellen. Bij Scrum krijg je iedere Sprint feedback over de planning en die kun je bij de planning van de volgende Sprint dus gebruiken. Dus ben in het begin niet bang om verkeerd te schatten! Je kunt je planning snel genoeg bijstellen. 10 Om je Sprints optimaal en toch flexibel te plannen is de MoSCoW methode uitermate geschikt. De medeklinkers in de naam van de methode zijn de categorieën waarin je eisen van de klant kunt opdelen. Eisen in de categorie Must (M) zijn eisen die je in een sprint af moet hebben. Eisen in Should (S) wil je heel graag af hebben. Feitelijk zou je een Sprint zo moeten plannen dat je alle M en S eisen ook daadwerkelijk af hebt aan het einde van de sprint. Zoals gezegd is dat lastig omdat plannen een onzekere activiteit is. Het is daarom niet erg als je een aantal S eisen niet af hebt. Maar wat als je tijd over hebt? Dat is de reden dat je de categorie Could (C) hebt. Dit zijn de eisen die je doet als je tijd over hebt in een Sprint. De laatste categorie, Won't (W) gaan we niet gebruiken. Deze wordt wel gebruikt door volledig geautomatiseerde Scrum tools maar voor ons heeft het weinig zin om voor iedere Sprint aan te geven wat we toch niet gaan doen. Het is echter wel belangrijk om dus zoveel C eisen in je Sprint op te nemen dat je van tevoren eigenlijk al weet dat je die nooit allemaal af gaat krijgen! 8 massachusetts-reverse-mortgage.com/wp-content/uploads/2011/05/puzzled-150x150.jpg 9 schatting: onnauwkeurige berekening van de waarde of grootte van iets (encyclo.nl) 10 upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/40/sant_vasily_cathedral_in_moscow.jpg

18 Om de categorie van een eis of activiteit goed te herkennen op het Scrum Board, spreken we de volgende kleurcodering af: M eisen hebben de kleur groen. S eisen hebben de kleur geel. C eisen hebben de kleur oranje. Mocht je toch met W eisen willen werken dan hebben die de kleur rood. opgave 9.1 Ken MoSCoW categorieën toe aan het werk in je Trello test Scrum Board en gebruik de juist kleurcodering. Oefen ook even met het verhangen van kaarten in het Scrum Board. Als je klaar bent kun je het test Scrum Board weer opruimen. Nu volgt een overzicht van activiteiten die je moet doen om je proces goed te laten verlopen. Opstartfase Het team bepaalt wie Scrum Master is. Het team brainstormt over wat er gemaakt gaat worden en maakt een keuze. Het team brainstormt over eisen. De diverse teamleden werken de volgende documenten uit: o Plan van Aanpak o Product Beschrijving & Eisen o Test Document De Scrum Master archiveert de initiële versie van de gemaakte documenten. Sprint voorbereiding: o Het team maakt het Scrum Board klaar voor de komende Sprint. Dit mag niet te lang duren, hooguit 5 à 10 minuten. o De Scrum Master, met input van de overige teamleden, zet de eisen voor de komende Sprint op het bord en kent de MoSCoW categorieën toe. o De Scrum Master maakt een snapshot van het bord voor in het Plan van Aanpak

19 gedurende de Sprint o Iedereen kiest eisen/activiteiten van het bord en werkt deze uit (dus ontwerp, implementatie en test). o Iedereen houdt de eigen voortgang bij op het bord. o 1 of 2 teamleden voegen het werk van de anderen samen en testen het deelproduct aan het eind van de Sprint. Je kunt hier iedere Sprint andere teamleden voor kiezen, zodat iedereen leert hoe je moet samenvoegen. De rest van het team maakt de documentatie voor de Sprint af. o De Scrum Master archiveert het deelproduct. o De Scrum Master maakt een eind snapshot van het Scrum Board voor in het Plan van Aanpak. Afsluitfase Het team test hun eindproduct en laat het optioneel testen door anderen. Gevonden bugs worden gedocumenteerd maar niet meer opgelost. Ieder teamlid evalueert of reflecteert individueel over het product, het teamproces en het eigen proces. De reflectie wordt gedocumenteerd en behoort tot de projectresultaten. De Scrum Master verzamelt alle projectresultaten en levert ze in via Moodle. tot slot Begin met hard werken! In het begin kom je namelijk de meeste onzekerheden en risico's tegen en pas als je die hebt weggenomen wordt je project voorspelbaarder. Op deze manier werken voorkomt stress!

20 10. delta documentatie Tijdens een project blijft je documentatie meestal niet ongewijzigd. Vaak wil je bijhouden wat je gewijzigd hebt en dat kan. MS Word heeft hiervoor een feature dat "Wijzigingen bijhouden" heet. Je vindt dit feature in het lint van het "Controleren" menu. Je kunt dit aan en uitzetten op elk gewenst moment. Met dit feature moet je wel goed omgaan, want je wilt niet elke spelfout of minimale wijziging in je document gemarkeerd hebben. Dus zet het alleen aan als je een echt belangrijke wijziging gaat doorvoeren. Natuurlijk kun je het ook met de hand bijhouden door nieuwe tekst een kleur te geven en het "Doorhalen" font feature te gebruiken. Je zou nieuwe tekst bijvoorbeeld met groen kunnen markeren en tekst verwijderen door de tekst rood te maken en door te halen. Dat kan er als volgt uitzien. We gaan bij het raden van het getal bij het spel Hoger-Lager de slimme strategie gebruiken waarbij we beginnen te raden bij 1 en dan steeds 1 verder raden in het midden van het raadinterval en dan steeds het interval verkleinen aan de hand van de feedback. Als we dit via "Wijzigingen bijhouden" doen dan ziet het er als volgt uit. We gaan bij het raden van het getal bij het spel Hoger-Lager de slimme strategie gebruiken waarbij we beginnen te raden in het midden van het raadinterval en dan steeds het interval verkleinen aan de hand van de feedbackbij 1 en dan steeds 1 verder raden. Dit zijn de standaard instellingen voor "Wijzigingen bijhouden". Je kunt echter ook zelf de kleuren instellen zodat toegevoegde tekst groen wordt

Scrum. F. Vonk versie

Scrum. F. Vonk versie 2013 Scrum F. Vonk versie 1 16-11-2013 inhoudsopgave 1. inleiding... - 2-2. Sprint... - 4-3. Scrum Board... - 6-4. rollen... - 7 - Scrum Master... - 7 - Scrum Member... - 7-5. Daily Scrum Meeting... -

Nadere informatie

Scrum. F. Vonk versie

Scrum. F. Vonk versie 2017 Scrum F. Vonk versie 3 4-3-2017 inhoudsopgave 1. inleiding... - 2-2. ontstaan van Scrum... - 4-3. het project... - 6-4. Sprint... - 8-5. Scrumbord... - 11-6. Sprintplanning... - 13-7. Daily Scrum

Nadere informatie

bug fixen F. Vonk versie

bug fixen F. Vonk versie 2017 bug fixen F. Vonk versie 1 24-7-2017 inhoudsopgave 1. inleiding... - 3-2. bug fixen... - 4-3. Sokoban... - 5-4. Breakout... - 7-5. Pac-Man... - 8-6. Asteroids... - 9-7. Snake... - 10-8. Super Mario...

Nadere informatie

Een plan van aanpak voor Scrum bevat de volgende onderdelen met bijbehorende uitwerking.

Een plan van aanpak voor Scrum bevat de volgende onderdelen met bijbehorende uitwerking. Een plan van aanpak voor Scrum bevat de volgende onderdelen met bijbehorende uitwerking. Sprint 1 projectresultaten Een projectresultaat is iets dat je tijdens je project gaat op- of inleveren. Voorbeelden

Nadere informatie

intro informatica F. Vonk versie

intro informatica F. Vonk versie 2017 intro informatica F. Vonk versie 2 7-8-2017 inhoudsopgave 1. inleiding... - 4-2. ELO... - 4-3. opzet... - 5-4. plagiaat en eigen inbreng... - 5-5. leerlijnen... - 6-6. soorten opdrachten en beoordeling...

Nadere informatie

PWS informatica. F. Vonk versie

PWS informatica. F. Vonk versie 2015 PWS informatica F. Vonk versie 2 3-9-2015 inhoudsopgave 1. inleiding... - 2-2. de ontwerpopdracht... - 3-3. de praktische leeropdracht... - 6-4. de theoretische leeropdracht... - 9 - Dit werk is gelicenseerd

Nadere informatie

Definitief 1.0 Handreiking voor toepassen van Agile Scrum binnen Overheidsdiensten april 2012

Definitief 1.0 Handreiking voor toepassen van Agile Scrum binnen Overheidsdiensten april 2012 1 Kennis Agile Scrum 1.1 Inleiding In dit eerste deel wordt de lezer meegenomen in de Agile Scrum methodiek. Binnen DR, onder meer met ondersteuning vanuit Quintor, worden steeds meer projecten op deze

Nadere informatie

Februari juni Toelichting aanpak. Claudia Tjia GROEP F M42

Februari juni Toelichting aanpak. Claudia Tjia GROEP F M42 Februari juni 2016 Toelichting aanpak Claudia Tjia GROEP F M42 Dit document bevat informatie over het onderdeel SCRUM binnen de proftaak. SCRUM is de methode die wij als groep moesten hanteren om het project

Nadere informatie

Scrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum agileagileagileagileagileagileagileagil

Scrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum agileagileagileagileagileagileagileagil Scrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum agileagileagileagileagileagileagileagil eagileagileagileagileagileagileagileagi leagileagileagileagileagileagileagileag

Nadere informatie

Android apps met App Inventor 2 antwoorden

Android apps met App Inventor 2 antwoorden 2014 Android apps met App Inventor 2 antwoorden F. Vonk versie 1 11-11-2014 inhoudsopgave Mollen Meppen... - 2 - Schrandere Scholier... - 15 - Meteoor... - 21 - Dit werk is gelicenseerd onder een Creative

Nadere informatie

SCRUM FRESHAPPLE.NL #DIGITALATHLETES

SCRUM FRESHAPPLE.NL #DIGITALATHLETES FRESHAPPLE.NL #DIGITALATHLETES HOME OF THE DIGITAL ATHLETES IT ALL STARTS WITH AN IDEA! EN DAAR ZITTEN WE VOL MEE We zijn ervan overtuigd dat iedereen een digitale fantasie heeft, wij helpen je graag dit

Nadere informatie

Leiderschap in een organisatie met technische professionals

Leiderschap in een organisatie met technische professionals Quintor Leiderschap in een organisatie met technische professionals Johan Tillema CEO Quintor Professionele softwareontwikkeling ICT Architectuur Java,.NET en Mobile Informatieanalyse Opgericht in 2005

Nadere informatie

WHITEPAPER IN 5 MINUTEN. 11. Scrum

WHITEPAPER IN 5 MINUTEN. 11. Scrum WHITEPAPER IN 5 MINUTEN A U G U S T U S 2 0 1 4 11. Scrum Deze whitepaper gaat over Scrum. Kort en bondig: Scrum is een software-ontwikkelmethode met vaste sprints van enkele weken waarin steeds een verbeterde

Nadere informatie

EXIN Agile Scrum Foundation

EXIN Agile Scrum Foundation Voorbeeldexamen EXIN Agile Scrum Foundation Editie april 2014 Copyright 2014 EXIN All rights reserved. No part of this publication may be published, reproduced, copied or stored in a data processing system

Nadere informatie

Inhoud. 1. Agile werken. 2. Het belang van Agile werken. 3. Basisprincipes van Agile werken. 4. De meest gebruikte Agile methode: Scrum

Inhoud. 1. Agile werken. 2. Het belang van Agile werken. 3. Basisprincipes van Agile werken. 4. De meest gebruikte Agile methode: Scrum Inhoud 1. Agile werken 2. Het belang van Agile werken 3. Basisprincipes van Agile werken 4. De meest gebruikte Agile methode: Scrum 5. Drie rollen binnen een Scrum squad De wereld waarin je leeft verandert

Nadere informatie

logische schakelingen & logica antwoorden

logische schakelingen & logica antwoorden 2017 logische schakelingen & logica antwoorden F. Vonk versie 4 2-8-2017 inhoudsopgave waarheidstabellen... - 3 - logische schakelingen... - 4 - meer over logische schakelingen... - 8 - logica... - 10

Nadere informatie

MS Word opzet verslag

MS Word opzet verslag 2014 MS Word opzet verslag F. Vonk versie 1 7-5-2014 inhoudsopgave terminologie... - 3 -... - 5 - stap 1: voorblad toevoegen... - 5 - stap 2: paginanummers op de bladzijdes zetten... - 6 - stap 3: lege

Nadere informatie

Riskpoker - Confirmation - Planningpoker. Opfrissing TMap NEXT in scrum en toelichting op de opdracht Leo van der Aalst - Jos Punter - Hans Lantink

Riskpoker - Confirmation - Planningpoker. Opfrissing TMap NEXT in scrum en toelichting op de opdracht Leo van der Aalst - Jos Punter - Hans Lantink Riskpoker - Confirmation - Planningpoker 10-7-2013 Opfrissing TMap NEXT in scrum en toelichting op de opdracht Leo van der Aalst - Jos Punter - Hans Lantink 1 Presentatie (sprint) backlog items 1 2 3 4

Nadere informatie

GameMaker Language. F. Vonk versie

GameMaker Language. F. Vonk versie 2014 GameMaker Language F. Vonk versie 2 5-3-2014 Inhoudsopgave 1. inleiding... - 3-2. GML en GameMaker... - 4-3. links... - 10 - Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding NietCommercieel

Nadere informatie

Plan van Aanpak. project Tetris Packing

Plan van Aanpak. project Tetris Packing Plan van Aanpak project Tetris Packing Inleiding! 4 Projectomschrijving! 5 Producten! 5 Testplan! 5 Ontwerprapport! 5 Implementatierapport! 5 Testrapport! 5 Systeemdocumentatie! 5 Aanpak! 6 Projectmethodiek!

Nadere informatie

IIBA NL Jaarcongres "Business Analyse in Scaled Agile"

IIBA NL Jaarcongres Business Analyse in Scaled Agile IIBA NL Jaarcongres "Business Analyse in Scaled Agile" Business Agility zonder Business Analyse, kan dat? Eddy Huisman De basis van Agile (Agile Manifest) Wij laten zien dat er betere manieren zijn om

Nadere informatie

Scrum. Een introductie

Scrum. Een introductie Organisatie SYSQA B.V. Pagina 1 van 10 Scrum Een introductie Almere 1999 Proud of it Pagina 1 van 10 Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Scrum... 4 3 Scrum rollen...

Nadere informatie

Project methodiek. Auxilium BV Oude Delft 48 2611 CD Delft. T: 015-261 23 16 F: 015-213 34 83 E: info@auxilium.nl

Project methodiek. Auxilium BV Oude Delft 48 2611 CD Delft. T: 015-261 23 16 F: 015-213 34 83 E: info@auxilium.nl Project methodiek Auxilium BV Oude Delft 48 2611 CD Delft T: 015-261 23 16 F: 015-213 34 83 E: info@auxilium.nl Inhoud 1 PROJECTMETHODIEK... 3 1.1 TIME-BOXING... 3 1.2 USER-STORIES EN STORY-POINTS... 3

Nadere informatie

[ SCRUM. ] Een introductie

[ SCRUM. ] Een introductie [ SCRUM. ] Een introductie [ SCRUM IN HET KORT. ] Scrum is een agile-proces, welke het mogelijk maakt om te focussen op het leveren van het beste resultaat in de kortst mogelijke tijd. Het maakt het mogelijk

Nadere informatie

van PSD naar JavaScript

van PSD naar JavaScript 2015 van PSD naar JavaScript F. Vonk versie 2 19-9-2015 inhoudsopgave 1. inleiding... - 2-2. ontwikkelomgeving... - 3-3. programmeerconcepten... - 4 - statement... - 4 - sequentie... - 4 - variabele en

Nadere informatie

Agile Testen in de praktijk

Agile Testen in de praktijk 1 Agenda 2 Agile Testen in de praktijk Summerschool 13 Juli 2011 Introductie Agile de context van agile Testen2.0 de tester in een agile project Waarden en principes DoD, PRA en MTP Testen3.0 in een agile

Nadere informatie

algoritmiek - antwoorden

algoritmiek - antwoorden 2016 algoritmiek - antwoorden F. Vonk versie 1 28-8-2016 inhoudsopgave eenvoudige algoritmes... - 3 - complexe algoritmes... - 7 - zoeken (vwo)... - 10 - sorteren (vwo)... - 12 - Dit werk is gelicenseerd

Nadere informatie

AERIUS II. Mark Wilmot Product Owner AERIUS. Ministerie van EL&I Programma Directie Natura 2000 Programma Stikstof (PAS)

AERIUS II. Mark Wilmot Product Owner AERIUS. Ministerie van EL&I Programma Directie Natura 2000 Programma Stikstof (PAS) AERIUS II Mark Wilmot Product Owner AERIUS Ministerie van EL&I Programma Directie Natura 2000 Programma Stikstof (PAS) m.j.wilmot@mineleni.nl Inhoud Toelichting AERIUS II Project Demo Agile / Scrum proces

Nadere informatie

computerarchitectuur antwoorden

computerarchitectuur antwoorden 2017 computerarchitectuur antwoorden F. Vonk versie 1 2-8-2017 inhoudsopgave hardware... - 3 - CPU... - 3 - bussen... - 4 - bridges... - 4 - RAM... - 4 - hardware architectuur... - 5 - Dit werk is gelicenseerd

Nadere informatie

WHITE PAPER. Agile/Scrum

WHITE PAPER. Agile/Scrum WHITE PAPER Agile/Scrum Belangrijkste kenmerk van Scrum is de ontwikkeling via een serie van korte - iteraties, in Scrum terminologie sprints genoemd. Introductie Heel in het kort gezegd is Scrum een Agile

Nadere informatie

LSSN seminar Amsterdam 01-11-2012 Edwin Kippers Master Black Belt. Project Management

LSSN seminar Amsterdam 01-11-2012 Edwin Kippers Master Black Belt. Project Management Lean Six Sigma Scrum Niet alleen voor software projecten LSSN seminar Amsterdam 01-11-2012 Edwin Kippers Master Black Belt Project Management Project succes survey The Standish Group's report: "CHAOS Summary

Nadere informatie

1. De watervalmethode... 2. 2. Agile softwareontwikkeling... 2. 3. Iteratief werken... 3. 4. Agile technieken voor teams... 3

1. De watervalmethode... 2. 2. Agile softwareontwikkeling... 2. 3. Iteratief werken... 3. 4. Agile technieken voor teams... 3 Naar Voren: Tijdschrift voor webwerkers» Artikel #155 Agile (web)ontwikkeling Omarm de verandering Als ICT-professional heb je het liefst dat de klant exact weet wat hij wil, dat jij exact weet hoe je

Nadere informatie

computernetwerken - antwoorden

computernetwerken - antwoorden 2015 computernetwerken - antwoorden F. Vonk versie 4 24-11-2015 inhoudsopgave datacommunicatie... - 2 - het TCP/IP model... - 3 - protocollen... - 4 - netwerkapparatuur... - 6 - Dit werk is gelicenseerd

Nadere informatie

TFS als perfecte tool voor Scrum

TFS als perfecte tool voor Scrum TFS als perfecte tool voor Scrum René van Osnabrugge renevo@delta-n.nl About me René van Osnabrugge Communicate @renevo renevo@delta-n.nl http://osnabrugge.wordpress.com Agenda Wat is Scrum? Wat is ALM

Nadere informatie

SCRUM VERDUBBELAAR. dubbel zo goed door je persoonlijke backlog. Een leerprogramma dat zorgt voor verdieping. in de ontwikkeling van Scrumteams

SCRUM VERDUBBELAAR. dubbel zo goed door je persoonlijke backlog. Een leerprogramma dat zorgt voor verdieping. in de ontwikkeling van Scrumteams SCRUM VERDUBBELAAR dubbel zo goed door je persoonlijke backlog Een leerprogramma dat zorgt voor verdieping in de ontwikkeling van Scrumteams www.scrumverdubbelaar.nl 1 / 13 IK WIST DAT HET NIET GING LUKKEN

Nadere informatie

Agile Foundation examen - OEFENVragenformulier

Agile Foundation examen - OEFENVragenformulier Agile Foundation examen - OEFENVragenformulier 1) Wat is het beste dat je kunt doen volgens de principes van het Agile Manifesto? a) Afspraken nakomen b) Opleveren wat waardevol is c) Regelmatig resultaat

Nadere informatie

SCRUM VERDUBBELAAR. dubbel zo goed door je persoonlijke backlog. Een leerprogramma dat zorgt voor verdieping. in de ontwikkeling van Scrumteams

SCRUM VERDUBBELAAR. dubbel zo goed door je persoonlijke backlog. Een leerprogramma dat zorgt voor verdieping. in de ontwikkeling van Scrumteams SCRUM VERDUBBELAAR dubbel zo goed door je persoonlijke backlog Een leerprogramma dat zorgt voor verdieping in de ontwikkeling van Scrumteams IK WIST DAT HET NIET GING LUKKEN (en hield het voor me) IK HEB

Nadere informatie

Software Test Plan. Yannick Verschueren

Software Test Plan. Yannick Verschueren Software Test Plan Yannick Verschueren Maart 2015 Document geschiedenis Versie Datum Auteur/co-auteur Beschrijving 1 November 2014 Yannick Verschueren Eerste versie 2 December 2014 Yannick Verschueren

Nadere informatie

Doel Vaststellen wat het doel is van aankomende sprint en een plan maken om dat doel te bereiken.

Doel Vaststellen wat het doel is van aankomende sprint en een plan maken om dat doel te bereiken. Scrum Checklist 1 Sprint Planning Vaststellen wat het doel is van aankomende sprint en een plan maken om dat doel te bereiken. Eerste dag van de sprint Product Owner, Scrum Master, Ontwikkelteam (verplicht)

Nadere informatie

JIRA Handleiding. info@techtwo.nl www.techtwo.nl. Techtwo Internetdiensten Reduitlaan 29 4814DC Breda 076 532 2961

JIRA Handleiding. info@techtwo.nl www.techtwo.nl. Techtwo Internetdiensten Reduitlaan 29 4814DC Breda 076 532 2961 JIRA Handleiding Techtwo Internetdiensten Reduitlaan 29 4814DC Breda 076 532 2961 info@techtwo.nl www.techtwo.nl KvK West-Brabant: 20148962 BTW nummer: NL8203.67.990 Bank NL54RABO01304.58.406 Wat is JIRA

Nadere informatie

Kwaliteit en Testen binnen Agile Project Management volgens Scrum bij Planon. David Griffioen 11 april 2006

Kwaliteit en Testen binnen Agile Project Management volgens Scrum bij Planon. David Griffioen 11 april 2006 Kwaliteit en Testen binnen Agile Project Management volgens Scrum bij Planon David Griffioen april 2006 Agenda Planon Agile Scrum Scrum bij Planon Kwaliteit en Testen Planon Planon maakt productsoftware

Nadere informatie

Inhoud in vogelvlucht

Inhoud in vogelvlucht Inhoud in vogelvlucht Voorwoord... 7 Over de auteur... 15 Dankwoord... 19 Inleiding... 21 Deel I: De rollen... 25 Hoofdstuk 1: Wat Scrum is en hoe het werkt... 27 Hoofdstuk 2: De Product Owner... 33 Hoofdstuk

Nadere informatie

Kwaliteit in Agile: een gegeven?

Kwaliteit in Agile: een gegeven? QA in Agile: waste? Kwaliteit in Agile: een gegeven? Een praktijkvoorbeeld Arno Balemans senior Quality Assurance consultant Bussum, 29 september 2015 Kwaliteit in Agile 2015 2 Werkzaamheden In mijn opdrachten:

Nadere informatie

Agile systeemontwikkeling. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.

Agile systeemontwikkeling. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Agile systeemontwikkeling Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Terminologie... 4 3. Uitgangspunten...

Nadere informatie

Project 2 Maze Driver. Plan van Aanpak TI1A

Project 2 Maze Driver. Plan van Aanpak TI1A Plan van Aanpak TI1A 1 Inhoudsopgave Achtergronden... 3 Projectopdracht... 4 Projectactiviteit... 5 Projectgrenzen... 6 Tussenresultaten... 7 Kwaliteit... 8 Projectorganisatie... 9 Planning... 10 Kosten

Nadere informatie

PRODUCT OWNER.

PRODUCT OWNER. PRODUCT OWNER www.gladwell.nl bel ons 020-240 2244 PRODUCT OWNER Het wordt steeds gangbaarder: werken met de Scrum methode. Zeker in de IT maar ook bedrijven in andere sectoren omarmen deze praktische

Nadere informatie

Agile buiten de IT. Bent u al onbewust bekwaam met agile? Bert Leibbrand bert.leibbrand@itri.nl +31 6 27 74 60 88

Agile buiten de IT. Bent u al onbewust bekwaam met agile? Bert Leibbrand bert.leibbrand@itri.nl +31 6 27 74 60 88 Agile buiten de IT Bent u al onbewust bekwaam met agile? Bert Leibbrand bert.leibbrand@itri.nl +31 6 27 74 60 88 Agenda Overzicht Agile: een hype? Agile termen Planningpoker: zelf ervaren Samenvatten Volgende

Nadere informatie

Plan van Aanpak. project Tetris Packing

Plan van Aanpak. project Tetris Packing Plan van Aanpak project Tetris Packing Inleiding! 4 Projectomschrijving! 5 Doel van het project! 5 Onderwerp van het project! 5 Invulling van het project! 6 Producten! 7 Functioneel Ontwerp! 7 Implementatierapport!

Nadere informatie

ontwerpdocumentatie doelgroep

ontwerpdocumentatie doelgroep De ontwerpdocumentatie voor een game bevat de volgende onderdelen met bijbehorende uitwerking. Sommige onderdelen kunnen (deels) niet relevant zijn, in dat geval geef je aan waarom dat stuk niet relevant

Nadere informatie

USB Webserver installatie en gebruik

USB Webserver installatie en gebruik 2014 USB Webserver installatie en gebruik F. Vonk versie 2 14-8-2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding... - 2-2. Installatie... - 3-3. USB Webserver... - 4-4. De MySQL omgeving... - 5-5. Een PHP script runnen...

Nadere informatie

Toepassen van Scrum als process template

Toepassen van Scrum als process template Toepassen van Scrum als process template Door Robin Witteman robinw@delta-n.nl Introductie van Scrum Het toepassen van Scrum is in 1986 op de Universiteit van Harvard uitgedacht door Hirotaka Takeuchi

Nadere informatie

Plan van aanpak. Website voor Bouwkundig Adviesbureau Punte. Hugo Nijhuis John Oelen Frank Hazekamp Cindy Roelofs Ben Wilbers Tim Regelink

Plan van aanpak. Website voor Bouwkundig Adviesbureau Punte. Hugo Nijhuis John Oelen Frank Hazekamp Cindy Roelofs Ben Wilbers Tim Regelink Plan van aanpak Website voor Bouwkundig Adviesbureau Punte 2009 Hugo Nijhuis John Oelen Frank Hazekamp Cindy Roelofs Ben Wilbers Tim Regelink Contents Product Backlog... 3 Documentatie... 4 Kwaliteitsbeheer...

Nadere informatie

14-9-2015. Scrum in het kort

14-9-2015. Scrum in het kort Les 3 Scrum in het kort Scrum is een agile proces dat het ons mogelijk maakt om de hoogste waarde in de kortste tijd te realiseren. Het maakt het ons mogelijk om snel en regelmatig echt werkende software

Nadere informatie

Welkom. bij scrum. Zin in Onderwijs

Welkom. bij scrum. Zin in Onderwijs Welkom bij scrum Zin in Onderwijs www.zininonderwijs.nl els@zininonderwijs.nl anna@zininonderwijs.nl Wat gaan we vandaag doen? o Wat is scrum? o Praktisch aan de slag o Oefenen o Scrumbord maken o Taken

Nadere informatie

Agile Scrum voor Non-IT

Agile Scrum voor Non-IT whitepaper Agile Scrum voor Non-IT 020 2614 195 1 Inhoud 3 Waarom Agile Scrum 6 Hoe werkt Agile Scrum 8 Over ASG Scrum aanpak voor non-it projecten Scrum is een aanpak waarmee in projecten slimmer kan

Nadere informatie

SCRUM: REPETEREN, MAAR OOK LEREN?

SCRUM: REPETEREN, MAAR OOK LEREN? AGILE EN SCRUM SCRUM: REPETEREN, MAAR OOK LEREN? Clem Schouten Jeroen Paul Nijmeijer Veel organisaties in Nederland zijn bezig met het werken volgens de Scrum-methode. Er zijn dus duizenden mensen dagelijks

Nadere informatie

talstelsels F. Vonk versie 1 30-7-2013

talstelsels F. Vonk versie 1 30-7-2013 2013 talstelsels F. Vonk versie 1 30-7-2013 inhoudsopgave 1. inleiding... - 2-2. binair... - 4-3. hexadecimaal... - 10-4. octaal (vwo)... - 17-5. bonus opgaves... - 20-6. wat heb je geleerd... - 21 - Dit

Nadere informatie

Software- en Gameproject

Software- en Gameproject Software- en Gameproject Inleidende colleges periode 1-2 2017/2018 College 2 Het scrum proces en risico s Johan van Rooij Zorg dat je als projectgroep bij elkaar zit! 1 Vorige week: eerste stappen met

Nadere informatie

XP Extreme Programming. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.

XP Extreme Programming. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. XP Extreme Programming Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1. INLEIDING...3 2. EXTREME PROGRAMMING...4 3. FASERING...5

Nadere informatie

De ideale Product Owner

De ideale Product Owner Whitepaper april 2019 De ideale Product Owner In deze whitepaper gaan we er vanuit dat je op de hoogte bent van hoe Scrum werkt. Zo niet, dan kan je beter eerst even onze whitepaper over Scrum lezen. De

Nadere informatie

WORKSHOP 1W5. De Scrum-projectmethode voor betere groepsresultaten. Rienk van der Ploeg hogeschooldocent Informatica bij IICT-FNT

WORKSHOP 1W5. De Scrum-projectmethode voor betere groepsresultaten. Rienk van der Ploeg hogeschooldocent Informatica bij IICT-FNT WORKSHOP 1W5 De Scrum-projectmethode voor betere groepsresultaten Rienk van der Ploeg hogeschooldocent Informatica bij IICT-FNT 11.00-12.00 uur / Expedition Curriculum Vitae Team Lead Software Developers

Nadere informatie

Release Notes VERSIE 1.0 FARFALLE IVAR SLOTS & LAURENS EBBERINK. EEZZER Schootsestraat 14, 5616 RD Eindhoven

Release Notes VERSIE 1.0 FARFALLE IVAR SLOTS & LAURENS EBBERINK. EEZZER Schootsestraat 14, 5616 RD Eindhoven 2017 Release Notes VERSIE 1.0 FARFALLE IVAR SLOTS & LAURENS EBBERINK EEZZER Schootsestraat 14, 5616 RD Eindhoven Introductie Wij werken continu aan het verbeteren van onze software en dienstverlening,

Nadere informatie

EEN INTRODUCTIE TOT SCRUM

EEN INTRODUCTIE TOT SCRUM EEN INTRODUCTIE TOT SCRUM www.scrumacademy.nl Panamalaan 8a 1019 AZ AMSTERDAM 020-8200910 info@scrumacademy.nl HET ONTSTAAN VAN SCRUM Agile, omarm verandering! Scrum is een methode die voortkomt vanuit

Nadere informatie

ontwerpdocumentatie doelgroep

ontwerpdocumentatie doelgroep De ontwerpdocumentatie voor een webwinkel of webapplicatie bevat de volgende onderdelen met bijbehorende uitwerking. Sommige onderdelen kunnen (deels) niet relevant zijn, in dat geval geef je aan waarom

Nadere informatie

Tentamen Systeemontwikkeling 1 (I00100)

Tentamen Systeemontwikkeling 1 (I00100) Tentamen Systeemontwikkeling 1 (I00100) 26 januari 2004, 10:30 12:30 Naam: Studentnummer: Noteer op dit tentamen als eerste je naam en studentnummer Er mogen geen boeken, aantekeningen, etc. worden geraadpleegd

Nadere informatie

Wie ben ik? Agile Software Development. Het waterval model. Inhoud

Wie ben ik? Agile Software Development. Het waterval model. Inhoud gile Software Development Februari 2008, Philippe Dirkse Wie ben ik? 2002: fgestudeerd TU/e 1999-2005: Mondo izzarro, rystal Interactive, Siemens tea 2005 heden: PTS: Leica Microsystems SES/MiPlaza Inhoud

Nadere informatie

E-book. In 7 stappen naar een effectieve HR-cyclus

E-book. In 7 stappen naar een effectieve HR-cyclus 7 5 6 3 4 2 1 E-book In 7 stappen naar een effectieve HR-cyclus Inleiding Het doel van de HR-cyclus is: medewerkers ondersteunen in het leren en presteren, zodat zij maximaal bijdragen aan het succes van

Nadere informatie

Cecile Davis & Leo van der Aalst cecile.davis@sogeti.nl & leo.vander.aalst@sogeti.nl

Cecile Davis & Leo van der Aalst cecile.davis@sogeti.nl & leo.vander.aalst@sogeti.nl (fr)agile Balance Cecile Davis & Leo van der Aalst cecile.davis@sogeti.nl & leo.vander.aalst@sogeti.nl Voorstelronde Naam Organisatie Ervaring met testen in agile omgevingen Verwachting 2 Agenda 09:30

Nadere informatie

Agile Scrum Foundation Training - Scrum Begrippenlijst. Agile. Burndown Chart. Burnup Chart. Continuous Delivery. Continuous Deployment

Agile Scrum Foundation Training - Scrum Begrippenlijst. Agile. Burndown Chart. Burnup Chart. Continuous Delivery. Continuous Deployment Agile Scrum Foundation Training - Scrum Begrippenlijst Agile Een Agile projectaanpak gaat ervan uit dat de wereld tijdens het project verandert en probeert deze veranderingen zo goed mogelijk te faciliteren

Nadere informatie

Plan van aanpak. Snelste-pad-algoritmen. Studenten. MDL-referentie. Clermond de Hullu Wiebren Wolthuis Simon Wels Maik Gosenshuis D01

Plan van aanpak. Snelste-pad-algoritmen. Studenten. MDL-referentie. Clermond de Hullu Wiebren Wolthuis Simon Wels Maik Gosenshuis D01 Plan van aanpak Snelste-pad-algoritmen Studenten Clermond de Hullu Wiebren Wolthuis Simon Wels Maik Gosenshuis MDL-referentie D01 Versiebeheer Versie Datum Wijzigingen Door wie 0.1 09-09-2009 Eerste opzet

Nadere informatie

6. Project management

6. Project management 6. Project management Studentenversie Inleiding 1. Het proces van project management 2. Risico management "Project management gaat over het stellen van duidelijke doelen en het managen van tijd, materiaal,

Nadere informatie

Agile game productie

Agile game productie Keuzedeel mbo Agile game productie gekoppeld aan één of meerdere kwalificaties mbo Code K0717 Penvoerder: Sectorkamer ICT en creatieve industrie Gevalideerd door: Sectorkamer ICT & creatieve industrie

Nadere informatie

digitale vaardigheid 101 antwoorden

digitale vaardigheid 101 antwoorden 2016 digitale vaardigheid 101 antwoorden F. Vonk versie 2 31-7-2016 inhoudsopgave digitale veiligheid... - 2 - digitaal zoeken... - 4 - Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding

Nadere informatie

HET OPSTELLEN VAN USER EN HET UITSPLITSEN VAN USER STORIES NAAR CONCRETE TAKEN.

HET OPSTELLEN VAN USER EN HET UITSPLITSEN VAN USER STORIES NAAR CONCRETE TAKEN. User stories HET OPSTELLEN VAN USER EN HET UITSPLITSEN VAN USER STORIES NAAR CONCRETE TAKEN. In dit document lees je hoe je User Stories opstelt en waar ze voor dienen. Je leert ook User Stories uit te

Nadere informatie

Agile Testing isn t Risking IT! Bram Bronneberg Test Manager Logica - CGI

Agile Testing isn t Risking IT! Bram Bronneberg Test Manager Logica - CGI Agile Testing isn t Risking IT! Bram Bronneberg Test Manager Logica - CGI B.W.F.P.M. BRONNEBERG TEST MANAGER UIREMENT & QUALITY MANAGEMENT Introductie Q & A Achtergrond Agile Testing isn t Risking IT!

Nadere informatie

SCRUM METHODE.

SCRUM METHODE. SCRUM METHODE www.gladwell.nl bel ons 020-240 2244 WAT IS SCRUM? Scrum is een methode om effectief, kostenefficiënt, klant- en resultaatgericht te werken in teams. Met Scrum kunt u de principes van agile

Nadere informatie

Agile (Scrum) Werken Jeroen Hak

Agile (Scrum) Werken Jeroen Hak 1 21-5-2018 Agile (Scrum) Werken Jeroen Hak 17-05-2018 2 Agenda Opening Agile - oorsprong Agile Scrum Agile PM methodieken 3 Jeroen Hak Functie Project / Programma manager Agile Adviseur & Trainer bij

Nadere informatie

Betere dienstverlening financiële organisaties met continuous delivery Flexibeler, efficiënter en in kort tijdsbestek software ontwikkelen

Betere dienstverlening financiële organisaties met continuous delivery Flexibeler, efficiënter en in kort tijdsbestek software ontwikkelen Betere dienstverlening financiële organisaties met continuous delivery Flexibeler, efficiënter en in kort tijdsbestek software ontwikkelen Sinds de kredietcrisis en door opkomende technologieën staan banken

Nadere informatie

Scrum: Een Agile aanpak voor ontwikkeling van producten. Scrumteam rollen. Verder dan de vraag 2

Scrum: Een Agile aanpak voor ontwikkeling van producten. Scrumteam rollen. Verder dan de vraag 2 Scrum: Een Agile aanpak voor ontwikkeling van producten Verder dan de vraag 1 Scrumteam rollen Verder dan de vraag 2 1 Scrum: Totaaloverzicht Verder dan de vraag 3 Scrum: Sprint cyclus Verder dan de vraag

Nadere informatie

Scrum. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.

Scrum. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Scrum Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 2 SCRUM... 4 3 FASERING... 5 4 KENMERKEN... 6 4.1 DE SCRUM-MEETING...

Nadere informatie

Wanneer ga je Agile? Wat is Agile Project Management?

Wanneer ga je Agile? Wat is Agile Project Management? Wanneer ga je Agile? Agile Project Management 1 past goed in deze tijd. Het is snel, flexibel en leuk. Je kunt het echter niet altijd en overal gebruiken. Het werk en de organisatie moeten geschikt zijn

Nadere informatie

Agile ervaring Ir.ing. Erik van Daalen

Agile ervaring Ir.ing. Erik van Daalen Agile ervaring Ir.ing. Erik van Daalen Eneco Rotterdam 3 december 2013 03-12-2013 Agile Erik van Daalen 1 Hoofdsponsor Sponsors IPMA-N Jaarsponsors 03-12-2013 Agile Erik van Daalen 2 Korte introductie

Nadere informatie

Snel en flexibel opleiden met Scrum

Snel en flexibel opleiden met Scrum Snel en flexibel opleiden met Scrum Is jouw organisatie (nog) niet ingericht op agile werken en wil je wel al je project Scrum inrichten? Met deze whitepaper loodsen we je door een aantal uitdagingen heen

Nadere informatie

TestNet Voorjaarsevenement 2010 Jurian van de Laar 12 mei 2010 info@improveqs.nl

TestNet Voorjaarsevenement 2010 Jurian van de Laar 12 mei 2010 info@improveqs.nl Testers helpen ontwikkelaars of andersom? TestNet Voorjaarsevenement 2010 Jurian van de Laar 12 mei 2010 info@improveqs.nl Improve Quality Services B.V. 2 Agenda Hoe veilig is een muur? Past Scrum ook

Nadere informatie

Driving business agility with open source Innovation fueled from outside

Driving business agility with open source Innovation fueled from outside Driving business agility with open source Innovation fueled from outside Travelcard, project Next Peter Latten, Maarten Küppers Peter Latten Peter Latten Scrum Coach / Sr. Project Manager m: +31 (0)6 23

Nadere informatie

Game en Software Project

Game en Software Project Game en Software Project Software maken in het echt Marjan van den Akker (runt Projectbureau samen met Frank van der Stappen) www.softwaregameprojecten.nl 1 Overzicht Setting Hoe werkt project? Voorbeelden

Nadere informatie

13. De ideale product owner

13. De ideale product owner WHITEPAPER IN 5 MINUTEN D E C E M B E R 2 0 1 4 13. De ideale product owner In onze whitepaper over scrum (http://www.oberon.nl/whitepaper/11_scrum/) beschreven we kort de scrum methodiek zoals we die

Nadere informatie

ontwerpdocumentatie doelgroep

ontwerpdocumentatie doelgroep De ontwerpdocumentatie voor een app bevat de volgende onderdelen met bijbehorende uitwerking. Sommige onderdelen kunnen (deels) niet relevant zijn, in dat geval geef je aan waarom dat stuk niet relevant

Nadere informatie

Agenda. Introductie Aan het werk Conclusie / restrospective

Agenda. Introductie Aan het werk Conclusie / restrospective Agenda Introductie 13.45 14.30 Aan het werk 14.30 16.30 Conclusie / restrospective 16.30 17.00 Introductie High performance Testing Voorstellen Waar ben je echt goed in (3 minuten) Teams vormen op basis

Nadere informatie

Maak kennis met. SCRUM deel 1

Maak kennis met. SCRUM deel 1 Maak kennis met. SCRUM deel 1 Even voorstellen Annemieke Mintjes, verhalenfacilitator, scrumcoach en facilitator LEGO SERIOUS PLAY Missie: het menselijker maken van organisaties en bedrijven Les 1 Scrum

Nadere informatie

Agile bij grote administratieve systemen. Omgaan met requirements

Agile bij grote administratieve systemen. Omgaan met requirements Agile bij grote administratieve systemen Omgaan met requirements 1 Agenda Wat is een groot systeem? Aanpak van een groot systeem Agile alignment Agile en requirements (en architectuur) Agile en governance

Nadere informatie

Persoonlijke reflectie. Project Agile Development

Persoonlijke reflectie. Project Agile Development Persoonlijke reflectie Project Agile Development Naam: Dewi van Aalderen Project: WaagSociety Team: WGS10 Inleverdatum: 12 juni 2017 Inhoud 1.Inleiding... 3 2. Bijdrage... 3 3. Waar ben ik trots op?...

Nadere informatie

fysieke beveiliging onder controle Fysieke beveiliging Lean & Agile Thimo Keizer

fysieke beveiliging onder controle Fysieke beveiliging Lean & Agile  Thimo Keizer fysieke beveiliging onder controle Fysieke beveiliging Lean & Agile www.fysiekebeveiliging.nl Thimo Keizer Fysieke beveiliging Lean & Agile 2016 www.fysiekebeveiliging.nl Thimo Keizer Niets uit deze uitgave

Nadere informatie

Verzamelde vragen en antwoorden Agile Applicatie ontwikkeling. Agile Methodiek en Technologie. Zest Application Professionals

Verzamelde vragen en antwoorden Agile Applicatie ontwikkeling. Agile Methodiek en Technologie. Zest Application Professionals Verzamelde vragen en antwoorden Agile Applicatie ontwikkeling Agile Methodiek en Technologie Zest Application Professionals Hoe is de aansluiting op ontwikkelmethoden voor Legacy-systemen? Out of the Box

Nadere informatie

talstelsels F. Vonk versie

talstelsels F. Vonk versie 2016 talstelsels F. Vonk versie 3 29-7-2016 inhoudsopgave 1. inleiding... - 2-2. binair... - 4-3. hexadecimaal... - 9 - intermezzo: RGB... - 12-4. octaal (vwo)... - 17-5. bonus opgaves... - 20-6. wat heb

Nadere informatie

Voorblad Inhoudsopgave Inhoud

Voorblad Inhoudsopgave Inhoud Voorblad Inhoudsopgave Inhoud (INHOUD) Achtergronden We moeten een website voor een jonge catering en een party service bedrijf bouwen. Dit bedrijf is gespecialiseerd in verzorging van borrelhapjes en

Nadere informatie

Software Test Plan. Yannick Verschueren

Software Test Plan. Yannick Verschueren Software Test Plan Yannick Verschueren November 2014 Document geschiedenis Versie Datum Auteur/co-auteur Beschrijving 1 November 2014 Yannick Verschueren Eerste versie 1 Inhoudstafel 1 Introductie 3 1.1

Nadere informatie

Ontwikkelmethoden en technieken DSDM POMT HC3

Ontwikkelmethoden en technieken DSDM POMT HC3 DSDM Ontwikkelmethoden en technieken DSDM POMT HC3 HC WG rollenspel praktijktoets 1 praktijktoets 2 praktijktoets 3 Mei week 1 week 2 week 3 Week 4 vakantie Inleiding Ontwikkel methodiek DSDM Technieken

Nadere informatie