VERANDERINGEN IN DE OUDEDAGSVOORZIENING IN NEDERLAND

Transcriptie

1 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2013 VERANDERINGEN IN DE OUDEDAGSVOORZIENING IN NEDERLAND De oudedagsvoorziening in Nederland is gebaseerd op drie pijlers. De basisvoorziening is de AOW die u via de overheid krijgt. De tweede pijler is het pensioen dat u via een werkgever opbouwt. Tot slot zijn er de privé voorzieningen in de vorm van bijvoorbeeld spaargeld, lijfrente of een eigen huis. Iedereen die in Nederland woont of werkt bouwt in de 50 jaar voorafgaand aan de AOW-leeftijd ieder jaar 2% van de AOWuitkering op. Voorheen was de AOW-leeftijd 65 jaar. In 2013 is de overheid begonnen met het stapsgewijs verhogen van de AOW-leeftijd, naar 65 jaar en 1 maand. In december 2013 zal de AOW-leeftijd 65 jaar en 2 maanden zijn. De leeftijd waarop u een AOW-uitkering krijgt, gaat de komende jaren stapsgewijs verder omhoog naar 66 jaar in 2019 en 67 jaar in In het regeerakkoord is zelfs voorgesteld de AOW-leeftijd na 2015 nog sneller te verhogen. Maar dit is nog niet officieel. De toekomstige AOWleeftijd wordt gekoppeld aan de levensverwachting. Als we langer leven, krijgen we ook later een AOW-uitkering. In de onderstaande illustratie ziet u welke AOW-leeftijd voor u van toepassing is op basis van de huidige wet- en regelgeving. >> AOW-leeftijd met kleine stapjes omhoog * De AOW-leeftijd na 2024 is afhankelijk van de levensverwachting. Vanaf 2024 wordt de AOW-leeftijd steeds 5 jaar tevoren vastgesteld. AOW-leeftijd gekoppeld aan geboortedatum _Jaarbericht Stichting Pensioenfonds 2013.indd :53

2 2 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2013 VERVOLG VERANDERINGEN STILSTAAN BIJ PENSIOEN. HOE DOEN UW >> De verhoging van de AOW-leeftijd is een eerste stap naar nieuwe oudedagsregelgeving. Ook de leeftijd waarop u het pensioen uit de tweede pijler (via uw werkgever) krijgt moet opschuiven. Nieuwe pensioenwetgeving zegt hierover dat pensioenfondsen vanaf 1 januari 2014 moeten werken met een pensioenrichtleeftijd van 67 jaar. Dit is niet de leeftijd waarop u met pensioen gaat, maar meer een administratieve leeftijd. De meest voor de hand liggende datum waarop u met pensioen gaat, is de AOW ingangsdatum. Wanneer u daadwerkelijk met pensioen gaat, bepaalt u uiteindelijk zelf. Alleen het pensioen dat u met ingang van 1 januari 2014 nog op gaat bouwen wordt berekend met de pensioenleeftijd van 67 jaar. Het pensioen dat u voor 2014 al heeft opgebouwd, is steeds berekend met de pensioenleeftijd van 65 jaar. Dit hoeft niet te betekenen dat u op verschillende leeftijden een pensioen krijgt. U kunt het pensioen dat standaard vanaf 65 jaar ingaat, uitstellen. Of het pensioen dat u vanaf 67 jaar krijgt vervroegen. U krijgt dan de uitkering van de verschillende pensioenen op hetzelfde moment. Periode tot AOW-uitkering overbruggen Door alle wijzigingen kan het zijn dat u met pensioen gaat maar nog geen AOW-uitkering krijgt. Mogelijk heeft u hierdoor een periode niet genoeg inkomen om rond te komen. U kunt dan onder voorwaarden gebruik maken van de overbruggingsregeling van de Sociale Verzekeringsbank en/of van die van Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Meer informatie over deze overbruggingsregelingen is te vinden op de website van de rijksoverheid en op die van Pensioenfonds WKNL ERWIN GROENHEIDE (45 JAAR) HOUDT ZICH BEZIG MET ZIJN FINANCIËLE TOEKOMST. IK BEN VAAK VAN WERKGEVER VERANDERD, WAARDOOR IK OOK VAAK VAN PENSIOENREGELING BEN VERANDERD. Omdat ik me serieus bezig houdt met mijn financiële toekomst, spaar ik extra voor mijn pensioen. Dat doe ik via de vrijwillige bijspaarregeling en via de levensloopregeling. Extra geld opzij zetten voor later stelt me wel gerust. Maar als je vraagt ben je er dan?, dan weet ik dat niet. Het blijft onzeker. Hoeveel pensioen Erwin uiteindelijk gaat krijgen is dus nog even afwachten. Hopelijk voldoende om eerder te kunnen stoppen met werken. Ik wil eigenlijk zo snel als financieel mogelijk is met pensioen gaan. En dat kost geld. Het plan is om dan weer te gaan reizen. We hebben geen specifieke landen of plaatsen op de planning staan, maar in Zuid-Amerika zijn we nog niet geweest. AB VISSER (62 JAAR) IS VOORLOPIG NIET VAN PLAN TE STOPPEN MET WERKEN. WANNEER HIJ MET PENSIOEN GAAT? OOK DAT HEEFT HIJ NOG NIET GEPLAND. WEL IS HIJ ZO AF EN TOE EENS MET PENSIOEN BEZIG. BETER NU, DAN TE LAAT. Ik bekijk de bedragen op het pensioenoverzicht, dat ik elk jaar krijg. Als mijn vrouw en ik geen gekke dingen doen, hebben we een goed inkomen. En hele gekke plannen voor na zijn pensioen heeft Ab niet. Ik denk dat ik het fijn vind om af en toe ook eens niets te doen. Geen vastomlijnde plannen. En vervelen, ik denk niet dat dat gebeurt! Voordat het zo ver is, wil Ab nog een aantal pensioenzaken regelen. Waar ik wel over nadenk, is het inkomen voor mijn vrouw als ik er niet meer ben. Dat risico wil ik graag afdekken. Ik heb nog niets geregeld, maar ik ben wel bezig met het onderzoeken van de mogelijkheden. Binnen de regeling kun je een deel van je ouderdomspensioen gebruiken voor een partnerpensioen. Maar ik kijk ook naar mogelijkheden buiten de regeling, bijvoorbeeld een overlijdensrisicoverzekering. Ik ben blij dat ik er nu achterkom, zodat ik nog tijd heb om een goede beslissing te maken. 1 AOWuitkering van de overheid Pensioeninkomen 2 Pensioen via de werkgever 3 Privé voorzieningen Als u met pensioen gaat, is het verstandig ook rekening te houden met de inkomsten van uw partner. Stel, uw partner is in grote mate afhankelijk van uw inkomen. Als u dan komt te overlijden, kan het zijn dat uw partner financieel niet meer rond kan komen. Daarom kan het slim zijn om bij uw pensionering een deel van uw ouderdomspensioen om te zetten in partnerpensioen. Als u dan overlijdt, krijgt uw partner een maandelijkse levenslange uitkering van Pensioenfonds Wolter Kluwer Nederland. Meer informatie vindt u op de website _Jaarbericht Stichting Pensioenfonds 2013.indd :53

3 Jaarbericht juli 2013 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland 3 COLLEGA S DAT? WANNEER MOET IK IN ACTIE KOMEN VOOR MIJN PENSIOEN? Hoeveel pensioen heeft u later nodig? En is het genoeg? Vragen die alleen u kunt beantwoorden. Of u later genoeg inkomen hebt, is niet alleen afhankelijk van de vraag hoeveel pensioen u later krijgt, maar ook van uw uitgaven. MARIËTTE BOSCH ALS 30-JARIGE HEB JE WEL IETS ANDERS AAN JE HOOFD DAN PENSIOEN. TOCH STAAT MARIËTTE BOSCH WEL AF EN TOE STIL BIJ DE ONTWIKKELINGEN IN DE PENSIOENBRANCHE. DAT KAN OOK BIJNA NIET ANDERS, DE MEDIA GEVEN OP DIT MOMENT VEEL AANDACHT AAN DE PROBLEMATIEK RONDOM ONZE PENSIOENEN. De berichtgeving over pensioenfondsen en onze pensioenen is niet heel positief. Toch heeft Mariëtte niet veel zorgen. Ik draag elke maand een deel van mijn salaris af voor mijn pensioen en eens per jaar krijg ik een overzicht. Dan kijk ik wat er onder de streep staat en bedenk ik me dat er nog zo veel kan veranderen. Ook weet ik dat ik langer door moet werken. Dat is een gegeven en ik vind het niet erg. Ik zie mezelf na mijn pensioen ook nog wel werken hoor. Ondanks dat Mariëtte geen zorgen heeft over haar pensioen is ze wel van plan binnen nu en vijf jaar te bekijken of het verstandig is om zelf extra pensioen te regelen. Ik denk niet dat ik bij een verzekeraar ga bijsparen. Dat vind ik te onzeker. Het liefst leg ik een bedrag in en krijg ik een gegarandeerd bedrag terug. Maar misschien denk ik daar over vijf jaar weer heel anders over. Hoeveel pensioen heb ik nodig? Wilt u later verre reizen maken? Heeft u een hypotheek die nog betaald moet worden? Probeer eens een lijstje te maken van de verwachte uitgaven na uw pensioen. Als u nog lang niet met pensioen gaat, is dit lijstje natuurlijk minder nauwkeurig dan wanneer u bijna met pensioen gaat. Hoeveel pensioen ga ik krijgen? Hoeveel pensioen u uiteindelijk precies gaat krijgen, is op dit moment nog niet helemaal duidelijk. Veranderingen in uw werk- of privéleven kunnen de hoogte van uw pensioen namelijk beïnvloeden. Door bijvoorbeeld een scheiding kan uw pensioen heel veel lager uitvallen. Daarnaast hebben we ook te maken met economische en demografische ontwikkelingen, die de financiële situatie van het pensioenfonds beïnvloeden. We kunnen u wel een goede indicatie geven. Op uw Uniform Pensioenoverzicht, dat u elk jaar ontvangt, staat het te bereiken pensioen. Dit is het pensioen dat u krijgt als u bij een onderneming van Wolters Kluwer Nederland blijft werken, op basis van uw huidige gegevens. Check uw pensioensituatie als: U meer of minder gaat verdienen U meer of minder gaat werken of met verlof gaat U van baan verandert U gaat trouwen of samenwonen U gaat scheiden U arbeidsongeschikt raakt Een totaaloverzicht van het pensioen dat u later krijgt, ziet u via de website Aanspraken uit een eventuele scheiding zijn in dit overzicht verwerkt en ook de AOW-uitkering staat vermeld. Alle genoemde bedragen worden zowel bruto als netto genoemd. Uiteraard staan uw privé voorzieningen (bijvoorbeeld spaargeld of lijfrentes) niet vermeld op deze website. Wat kan ik doen? Als u denkt dat u later te weinig pensioen krijgt, kunt u twee dingen doen. U kunt proberen uw uitgaven omlaag te brengen, of zorgen voor meer inkomsten. U kunt iedere maand geld op een spaarrekening zetten om voor meer inkomsten voor later te zorgen. Via een lijfrente of banksparen kunnen ook extra inkomsten geregeld worden. Soms is de premie die u hiervoor betaalt fiscaal aftrek baar (als u nog fiscale ruimte heeft). Ook kunt u later met pensioen gaan, uw pensioen wordt dan hoger. Besef dat u uiteindelijk zelf verantwoordelijk bent voor uw toekomstige financiële positie. Pensioen is daar een onderdeel van. Daarom is het belangrijk af en toe eens stil te staan bij uw pensioensituatie. Andere inkomstenbronnen Pensioen is voor velen de belangrijkste inkomstenbron na pensioneren. Naast het pensioen dat u via Wolters Kluwer Nederland opbouwt, kan het zijn dat u bij eerdere werkgevers ook pensioen heeft opgebouwd _Jaarbericht Stichting Pensioenfonds 2013.indd :54

4 4 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2013 WAT VINDT U? Dit voorjaar verrichtte Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland een onderzoek naar pensioenkennis, pensioenbewustzijn, tevredenheid en risicobereidheid onder (oud-) werknemers en gepensioneerden. De respons was overweldigend (deelname door: 41% van alle werknemers; 42% van alle aangeschreven gepensioneerden en 29% van alle aangeschreven oud-werknemers). Daarmee is het onderzoek statistisch representatief. Dat betekent dat we ervan uit mogen gaan dat de uitkomsten voor onze gehele populatie gelden. De resultaten van dit onderzoek zijn voor het pensioenfonds van grote waarde. Ze vormen input voor aanscherping van het communicatieen beleggingsbeleid. Heel hartelijk dank voor uw bijdrage. Hierna volgen een aantal interessante uitkomsten van het onderzoek. DUURZAAM BELEGGEN. HOE DENKT U DAAROVER? WELKE PENSIOENZORGEN HEEFT U? 69% van alle respondenten maakt zich zorgen over de financiële situatie van het pensioenfonds. Welke zorgen dat zijn, leest u in onderstaande infographic. Opvallend is dat 10% de angst heeft dat er straks helemaal geen pensioen meer wordt uitgekeerd. Dit is een onmogelijk scenario. Het pensioenfonds grijpt in zodra het pensioenvermogen lager is dan de waarde van alle nu en in de toekomst uit te keren pensioenen. We zorgen zelfs voor extra buffers. De Nederlandsche Bank ziet hier bovendien op toe. 69% van alle respondenten heeft pensioenzorgen Dat de pensioenen worden verlaagd 54% Dat indexatie uitblijft 31% Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland streeft een duurzaam beleggingsbeleid na. Daarbij spelen onder meer aspecten op het gebied van milieu, mensenrechten, ethiek en goed ondernemingsbestuur een rol. 72% 74% werknemers gepensioneerden 77% oud-werknemers 10% Dat straks helemaal geen pensioen meer wordt uitgekeerd HOE SOLIDAIR BENT U? De populatie scoort hoog op solidariteit en collectiviteit. We leven allemaal steeds langer. De rekening die er daardoor ligt voor de langer uit te keren pensioenen (terwijl daar geen premie voor is betaald!) moet door alle generaties eerlijk verdeeld worden, vindt maar liefst 87% van de werknemers, 81% van de gepensioneerden en 82% van de oud-werknemers. 87% Ik vind dat een goede zaak, ongeacht de vraag of het op lange termijn iets meer of iets minder rendement oplevert _Jaarbericht Stichting Pensioenfonds 2013.indd :54

5 Jaarbericht juli 2013 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland 5 Wat vindt u van de kwaliteit van de communicatie door het pensioenfonds? 62% De zorgen die men heeft over de financiële situatie van het fonds, lijken los te staan van de professionaliteit die men het pensioenfonds toedicht. In geval van vragen over het pensioen richt van de werknemers (en zelfs 52% van de gepensioneerden) zich rechtstreeks tot het pensioenfonds. van de medewerkers en 37% van de gepensioneerden bezoeken bij vragen de website van het pensioenfonds. Ook de communicatie vanuit het fonds wordt hoog gewaardeerd. 90% van alle werknemers, 97% van de gepensioneerden en 85% van de oud-werknemers vindt de kwaliteit van de informatievoorziening en communicatie goed/voldoende. 57% Ik wil mijn pensioenopbouw zoveel mogelijk op peil houden. Ik ben bereid daarvoor extra pensioenpremie te betalen. 59% 36% 24% oud-werknemers gepensioneerden werknemers 60% BENT U OP KOERS MET UW PENSIOENOPBOUW? Zowel werknemers als oud-werknemers hebben behoefte aan financiële planning. Dat blijkt onder meer uit het feit dat 41% van de werknemers en 60% van de oud-werknemers de afgelopen 2 jaar heeft onderzocht in welke mate hij/zij op koers is met betrekking tot de eigen pensioenopbouw. Bij 41% van de gevallen blijk uit dit onderzoek dat de pensioenopbouw niet op peil is. Er wordt door werknemers dan ook op redelijk grote schaal voor eigen rekening aanvullend pensioen opgebouwd of extra gespaard. Oók door jongere generaties. Indien nodig is een groot gedeelte van de werknemers bereid om extra premie te betalen in ruil voor een hoger pensioen. 17% Iedere maand geld opzij leggen 20% Een lijfrente 10% Banksparen Risicobereidheid In het onderzoek geven werknemers aan weinig risico s te willen lopen. 65% verkiest een zeker pensioen van boven een verwacht pensioen van (dat echter kan zijn gestegen naar of gedaald tot 9.000). Opvallend is echter dat men voorafgaand aan het pensioen, wel bereid is flink in te leveren op het pensioen als daar toeslagverlening tegenover staat. 58% heeft liever een onvoorwaardelijk geïndexeerd pensioen dat begint op een hoogte van dan een nominaal gelijkblijvend pensioen van Ja, ik vind het goed dat er enige mate van risico wordt genomen in het beleggingsbeleid. BELEGGEN IN AANDELEN? 3% Vrijwillige bijspaarregeling van WKNL Uit het onderzoek blijkt dat de werknemers, oud-werknemers en gepensioneerden over het algemeen niet graag risico s lopen als het gaat om hun pensioen. Wel zijn de deelnemers aan het onderzoek het ermee eens dat het pensioenfonds belegt in aandelen. 59% vindt het acceptabel dat er enige mate van risico wordt genomen in het beleggings beleid,als dat betekent dat de hoogte van het pensioen positief beïnvloedt wordt. Daarmee wordt ook een (binnen grenzen) negatief effect op de hoogte van het pensioen geaccepteerd _Jaarbericht Stichting Pensioenfonds 2013.indd :54

6 6 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2013 KORT VERSLAG VAN HET BESTUUR LICHT HERSTEL IN 2012 De dekkingsgraad van het Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland is in 2012 gestegen. De belangrijkste oorzaak was het goede rendement. Desondanks was het een onrustig jaar. De schuldencrisis in de wereld speelde nog diverse malen op, maar dankzij de steun van de Europese Centrale Bank ontstond geleidelijk meer vertrouwen. Financiële resultaten 2012 Het pensioenfonds behaalde in 2012 een rendement van 15,0%. Daar stond een negatief effect tegenover van een verder dalende rente. Door de daling van de rente stegen de pensioenverplichtingen, maar dit werd ruim voldoende gecompenseerd door het goede rendement. De dekkingsgraad steeg daardoor in 2012 van 97,8% naar 103,4%, nog net onder het minimaal vereiste niveau van 104,2% Afdekken risico s Het pensioenfonds neemt risico s om een rendement te halen dat hoger is dan het zogenaamde risicovrije rendement (bijvoorbeeld het rendement op Nederlandse staatsobligaties). Daarom belegt het pensioenfonds onder andere in aandelen en vastgoed. Een aantal risico s waarvan op lange termijn geen extra rendement wordt verwacht, wordt geheel of gedeeltelijk afgedekt. Dit geldt voor het valutarisico en het renterisico. Volledige afdekking van het risico is echter bijna niet mogelijk. Zo heeft het pensioenfonds voor de afdekking van het renterisico gekozen voor de inzet van staatsobligaties, naast een beperkte hoeveelheid derivaten. Omdat de rente waarmee de pensioenverplichtingen worden berekend afwijkt van die op staatsobligaties, ontstaan verschillen die invloed kunnen hebben op de dekkingsgraad. Op de lange termijn zullen die verschillen echter grotendeels tegen elkaar wegvallen. Evaluatie herstelplan: verlaging van pensioenen nog niet uitgesloten Vanwege de lage dekkingsgraad eind 2008 heeft het pensioenfonds in maart 2009 een herstelplan opgesteld. Met name door de gestegen levensverwachting in de afgelopen jaren, is ten opzichte van dit oorspronkelijke herstelplan een achterstand opgelopen (zie de grafiek op deze pagina). Als alles echter volgens plan verloopt is een herstel boven het minimum van 104,2% mogelijk eind Dan zijn er geen aanvullende maatregelen nodig, zoals een bijstorting door de werkgever of het verlagen van de pensioenen. De bandbreedte in de grafiek geeft de grote onzekerheid aan (95% waarschijnlijkheidsinterval). Tot en met mei 2013 steeg de dekkingsgraad naar 103,7%. De stand op 31 december 2013 is uiteindelijk bepalend. Beleggingsbeleid Het pensioenfonds voert een voorzichtig beleggingsbeleid. Ten opzichte van het lange termijn beleid wordt, in de periode dat het herstelplan van toepassing is, aanzienlijk minder risico genomen bij de beleggingen. Ontwikkeling dekkingsgraad Herstelplan Feitelijk Minimum Verwacht Bandbreedte 104,2 Niet alle risico s kunnen echter worden afgedekt (zie het kader afdekken risico s hier boven). Zonder het nemen van beleggingsrisico wordt het rendement te laag. Dit rendement is nodig voor de toeslagverlening. Het bestuur maakt steeds een zorgvuldige afweging tussen rendement en risico. Verwachte toeslagverlening (indexatie) Gezien de lage dekkingsgraad zal er de komende jaren niet of slechts in beperkte mate toeslagverlening kunnen plaatsvinden. Op basis van een door het fonds uitgevoerde continuïteitsanalyse mag bij de huidige dekkingsgraad slechts worden gerekend op een gemiddelde toeslagverlening van ongeveer 50% van de ambitie over een periode van 15 jaar. Dit betekent een daling van de koopkracht in 15 jaar met 14%. In de slechtste scenario s kan de koopkracht zelfs met 32% dalen. In de betere scenario s wordt volledige toeslagverlening weer mogelijk. Kosten pensioenfonds In het jaarverslag 2012 geeft het pensioenfonds inzicht in de kosten van de uitvoering van de pensioenregeling en de vermogensbeheerkosten. In de tabel op de volgende pagina zijn de kosten kort weergegeven _Jaarbericht Stichting Pensioenfonds 2013.indd :54

7 Jaarbericht juli 2013 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland 7 Kosten pensioenfonds 2012 Uitvoeringskosten - per participant (in ) 98 - per participant exclusief gewezen deelnemers (in ) in % van het gemiddeld belegd vermogen 0,09% Kosten vermogensbeheer (excl. transactiekosten) - in in % van het gemiddeld belegd vermogen 0,36% Samenstelling beleggingen % 7% 64% vastrentend vastgoed aandelen Duurzaam beleggingsbeleid Het pensioenfonds hecht veel waarde aan een duurzaam beleggings beleid. Daarbij wordt rekening gehouden met het milieu, sociale aspecten en goed ondernemingsbestuur. De externe vermogensbeheerders van het pensioenfonds voeren in opdracht van het pensioenfonds een actief beleid in het beïnvloeden van ondernemingen door ze te wijzen op hun maatschappelijke verantwoordelijkheden. Dit heeft al geleid tot veranderingen op het gebied van duurzaamheid bij ondernemingen. Een ander element van dit beleid van het pensioenfonds is de uitsluiting van ondernemingen die controversiële wapens produceren. Meer informatie over dit onderwerp vindt u op de website en in het jaarverslag 2012 van het pensioenfonds. KERNGETALLEN UIT HET JAARVERSLAG 2012 (bedragen in mln) Aantal participanten - deelnemers gewezen deelnemers pensioengerechtigden Totaal participanten Premies en uitkeringen Premiepercentage 25,7% 26,5% 26,0% 24,0% 24,0% Ontvangen premie 9,9 11,0 11,8 11,4 12,2 Interne kostendekkende premie 8,6 10,9 11,5 10,9 12,0 Kostendekkende premie (FTK) 10,2 11,2 10,8 11,0 9,6 Pensioenuitkeringen 26,6 25,3 24,1 22,9 21,5 Toeslagverlening - deelnemers 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% - gewezen deelnemers en pensioengerechtigden 0,0% 0,0% 0,0% 0,38% 0,0% Solvabiliteit Fondsvermogen 860,9 764,9 720,7 675,0 617,4 Voorziening pensioenverplichtingen eigen rekening 831,4 782,1 686,8 606,8 597,9 Garantievermogen 28,6-17,1 33,9 68,2 19,5 Minimaal vereiste dekkingsgraad 104,2% 104,2% 105,0% 105,0% 105,0% Vereiste dekkingsgraad 113,3% 112,5% 114,6% 115,9% 112,5% Dekkingsgraad (FTK) 103,4% 97,8% 104,9% 111,2% 103,3% Dekkingsgraad exclusief achtergestelde lening 103,4% 96,7% 104,9% 111,2% 103,3% Reële dekkingsgraad 70,1% 63,0% 72,9% 73,6% 73,1% Gemiddelde rente RTS 2,4% 2,7% 3,5% 3,9% 3,6% Beleggingen Balanswaarde beleggingen 861,1 766,3 726,4 675,7 615,5 Beleggingsopbrengsten 112,0 59,1 59,0 70,6-93,9 Totaal rendement 15,0% 8,5% 8,8% 11,7% -13,1% 3-jaars gemiddelde 10,7% 9,6% 1,8% -0,6% -1,7% 5-jaars gemiddelde 5,7% 3,0% 2,9% 3,5% 3,0% _Jaarbericht Stichting Pensioenfonds 2013.indd :54

8 8 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2013 KORT VERSLAG VAN DE DEELNEMERSRAAD De deelnemersraad heeft in 2012 weer geregeld overleg gehad met het bestuur en het pensioenbureau over alle lopende zaken. Het onderwerp dekkingsgraad stond ook in 2012 centraal. De deelnemersraad werd goed op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen binnen het eigen fonds. Hetzelfde geldt voor de ontwikkelingen op landelijk niveau. Er kon over alle relevante stukken worden beschikt. De deelnemersraad heeft (positief) advies gegeven over de voorgestelde wijziging van de statuten en een aantal reglementen per 1 januari Ook heeft de deelnemersraad (positief) advies gegeven over de procedure voor de verkiezing van een gepensioneerde in het bestuur. De deelnemersraad heeft geparticipeerd in diverse commissies, waaronder de communicatiecommissie, de beleggingscommissie en de risicobeheercommissie. De deelnemersraad heeft besloten de reserveleden bij de werkzaamheden van de raad te betrekken ten einde qua kennis up to date te zijn als er een vacature ontstaat en een reservelid wordt benoemd. In 2012 hebben de leden van de deelnemersraad een cursus gevolgd en zijn er bijscholing sessies gehouden op het gebied van managementinformatie, de impact van actuele ontwikkelingen als Nieuw Pensioenakkoord en het wetsvoorstel Bestuur Pensioenfonds, pensioenregelingen en -reglementen, beleggingen en vermogensbeheer. Alle leden van de deelnemersraad hebben de E-learning module compliancy & integriteit van het Nederlands Compliance Instituut gevolgd. Communicatie naar de achterban Het onderwerp pensioencommunicatie staat hoog op de agenda van het pensioenfonds. Alle middelen die mogelijk zijn worden ingezet om met de klant in contact te komen. Uit de respons blijkt dat mensen meer interesse krijgen in het pensioenonderwerp mede omdat ze door de goede communicatie steeds meer het (eigen) belang zien. De mondelinge informatie o.a. met pensioenbijeenkomsten en spreekuren en uitnodigingen voor een persoonlijk pensioengesprek aan actieve deelnemers, geven een goede respons. De schriftelijke informatie/uitleg over de actuele stand van zaken aan gepensioneerden is helder en wordt gewaardeerd. De verbetering van de WKPF informatie in het Nationaal Pensioenregister met de nieuwe functionaliteit en de synchronisatie van de jaarlijkse UPO gegevens met het Nationaal Pensioenregister, werd gerealiseerd. Vragen? Wilt u vragen richten aan de leden van de deelnemersraad? Op de website van ons pensioenfonds vindt u de relevante informatie om (een lid van) de deelnemersraad te benaderen. Heeft u uw pensioenoverzicht al bekeken? Uw pensioenoverzicht is helemaal niet zo ingewikkeld als u denkt. U kunt erop terugvinden hoeveel pensioen u al heeft opgebouwd en hoeveel pensioen u bij uw pensionering zult ontvangen. In mei 2013 heeft u, als u nu in dienst bent van Wolters Kluwer, uw Uniform Pensioenoverzicht (UPO) ontvangen. Op dit overzicht vindt u onder het kopje Welk pensioen kunt u verwachten uw te bereiken pensioen en uw opgebouwd pensioen. Het staat er allemaal heel duidelijk, zodat u weet waar u straks op kunt rekenen. En als u het niet begrijpt dan beantwoorden onze medewerkers van het pensioenbureau graag uw vragen (tel ). Nationaal Pensioenregister Op de website kunt u de belangrijkste gegevens van uw UPO terugvinden, naast de voor u geldende bedragen voor de AOW en eventuele pensioenaanspraken bij vorige werkgevers. De site geeft ook een indicatie van de bruto-netto bedragen. Pensioenspreekuur Indien u vragen heeft over uw pensioen kan het soms prettig zijn deze in een persoonlijk gesprek te bespreken. De collega s in Deventer kunnen hiervoor op elk gewenst moment binnenlopen bij het pensioenbureau. Voor de collega s in Alphen aan den Rijn organiseren wij regelmatig een zogenaamd pensioenspreekuur. Voor 2013 staan nog pensioenspreekuren gepland op donderdag 12 september en dinsdag 26 november. U kunt u hiervoor aanmelden bij het pensioenbureau. Ongeveer een week van tevoren zult u de aankondiging van het pensioenspreekuur ook via uw mail ontvangen. U kunt natuurlijk ook terecht op onze website of bellen of mailen met het pensioenbureau ( of pensioenfonds@wolterskluwer.nl). U bent ook van harte welkom om bij ons langs te komen in Deventer (Staverenstraat 15, kamer B0.15). JAAR- VERSLAG 2012 Eind juni 2013 is het jaarverslag 2012 van het pensioenfonds gepubliceerd. U kunt het jaarverslag vinden op de website van het pensioenfonds U kunt het jaarverslag ook aanvragen: telefonisch: , pensioenfonds@ wolterskluwer.nl of schriftelijk: Stichting Pensioenfonds WKNL Postbus 23, 7400 GA Deventer _Jaarbericht Stichting Pensioenfonds 2013.indd :54