Elementare elektronica schakelingen in de motorvoertuigentechniek (3)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Elementare elektronica schakelingen in de motorvoertuigentechniek (3)"

Transcriptie

1 Elementare elektronica schakelingen in de motorvoertuigentechniek (3) Timloto o.s. / E. Gernaat / ISBN Op dit werk is de Creative Commens Licentie van toepassing. Uitgave: september Niet elektronische schakel-componenten In de elektronica maakt men veelvuldig gebruik van componenten die niet direct tot de elektronica gerekend worden. We noemen: de koolstofweerstanden; de instelpotentiometers; de condensator; de reed-schakelaar. 2 Weerstanden Om stromen c.q. spanningen in de elektronica in te stellen worden koolstofweerstandjes gebruikt (fig. 1). Deze weerstanden meestal met een vermogen van 0,25 Watt, zijn verkrijgbaar in verschillende standaard reeksen. De weer- Figuur 1: Doorsnede van een lineaire koolstofweerstand standswaarde variëert meestal tussen de 1Ω en 1 MΩ. Veel toegepast worden de E24, E12 resp. E6 reeks. De weerstanden zijn dan verkrijgbaar in decimale veelvouden van de in de reeks aangegeven waarden (fig. 2). Voorbeeld: Het getal 27 in de E12 reeks betekent dat een weerstandsgrootte van 2, ,7k - 27k - 270k(Ω) verkrijgbaar is. Om de weerstandswaarde te herkennen 1

2 E24 E12 E Figuur 2: Links: De drie meest bekende E-reeksenKleurringen. Rechts: Tabel voor het bepalen van de grootte van de weerstanden (tabel: Elektuur). wordt gebruik gemaakt van gekleurde ringen. Deze ringen zijn op de weerstand gedrukt. De eerste en laatste ring zijn te herkennen aan het verschil in afstand van de buitenzijde tot de ring. Na de kleinste afstand volgt de eerste ring. De laatste ring is bij de meest voorkomende weerstanden goudkleurig. Deze zgn. tolerantieband geeft aan dat de afgelezen afwijking maximaal 5% mag bedragen. We geven een voorbeeld: Bij een weerstand is de 1e ring geel; 2e ring violet; 3e ring oranje; 4e ring goudkleurig; We raadplegen nu de tabel van fig. 2. De 1e ring geel staat voor het eerste cijfer 4, de tweede ring violet geeft het tweede cijfer 7 en de vermenigvuldigingsfactor wordt door de oranje kleur van de derde ring De weerstandwaarde is dan Ω of 47 kω. De afwijking mag 5% meer of 5% minder bedragen. 3 Potentiometers Instelpotentiometers komen we in de auto-elektronica veel tegen. Het betreft in veel gevallen een enkelslag, 100 mw koolfilm potentiometer. Een potentiometer heeft drie aansluitingen, de plus, de min en de zgn. loper. Ook hier worden 2

3 weerstandsreeksen zoals bij de koolweerstand aangehouden. De hoogste weerstandswaarde geldt als maat. Potentiometers worden gebruikt om spanningen in te stellen. Potentiometers kunnen ook gebruik worden als variabele of instelbare weerstanden. Het is dan gebruikelijk om de loper met de plus of de min door te verbinden. Een instelbare weerstand (dus niet te verwarren met een potentiometer) wordt ook wel een rheostaat genoemd. Fig. 3 geeft diverse opstellingen van een potentiometer in een schakeling. Behalve de verschillende Figuur 3: Potentiometer als spannings- insteller en geheel rechts als variabele weerstand uitvoeringsvormen, draadgewonden, meer slagen etc. is er nog een belangrijk onderscheid aan te brengen nl. de lineaire en de logaritmische potentiometer. Bij de lineaire potmeter komt elke graad hoekverdraaiing overeen met een bepaalde vaste waarde. Bijv. een 330 Ω potmeter die een slag kan maken van geeft 1 Ω weerstandverschil per graad verdraaiing. Bij de logaritmische potmeter is dit verloop niet rechtevenredig maar progressief. Fig. 4 geeft grafisch het verschil weer. Logaritmische potmeters worden vaak ingezet wanneer natuurkundige processen moeten worden ingeregeld. Bijv. de potentiometer van een volumeknop van een (ouderwetse?) radio is logaritmisch. Wordt bij een po- Figuur 4: Het weerstandsverloop van een lineaire resp. een logaritmische potentiometer tentiometer de hoekverdraaiing t.o.v. de spanningsverandering bekeken, dan 3

4 spreekt men van een (hoekverdraaiings)sensor. Gasklepsensoren bijv. zijn vaak potentiometers. 4 Condensatoren Condensatoren worden veelvuldig in de elektronica gebruikt. Het zijn echter geen elektronische componenten. Constructief bestaat een condensator uit twee geleiders die geïsoleerd ten opzichte van elkaar staan opgesteld. Een condensator is in staat om een zekere hoeveelheid energie op te nemen. We spreken van capaciteit. De capaciteit wordt uitgedrukt in farad. De capacaciteit van de condensatoren waar we in de elektronica mee te maken krijgen ligt tussen de 1 nf en 100 µf (1 µf = 0, F en 1nF = 0,001 µf). Nog kleinere waarden worden uitgedrukt in picofarad (1 pf = 0,001 nf). Door de opbouw vormt de condensator voor een gelijkspanning een oneindig grote weerstand. Voor een wisselspanning vormt de condensator een weerstand waarvan de grootte afhangt van de capaciteit van de condensator en de frequentie van de wisselspanning. Hoe groter de frequentie en de capaciteit, hoe kleiner de (capacitieve) weerstand. Condensatoren spelen in schakelingen een rol wanneer we met veranderlijke spanningen te maken hebben. Veranderende spanningen treden ook op tijdens het in- en uitschakelen van elektrische circuits Stromen en spanningen in een condensatorcircuit Het laden van een condensator Hoewel de condensatorplaten gescheiden zijn door een isolator, lijkt het alsof er tijdens het laadproces stroomdoorgang plaats vindt. De ampèremeters slaan dan ook (tijdelijk) uit. We kunnen het ons voorstellen alsof aan de ene zijde elektronen naar de plaat toe worden gedrukt en aan de andere zijde worden weggezogen (fig. 5). Op het moment van inschakelen is de stroomsterkte in het circuit bijzonder hoog (de condensator heeft geen ohmse weerstand), maar zal snel teruglopen omdat op de platen van de condensator een spanning komt te staan. Het spanningsverschil tussen stroombron en condensator wordt dan kleiner. Hoe verder de condensator wordt opgeladen, des te kleiner is het spanningsverschil en des te kleiner is de laadstroom. Na enige tijd is het spanningsverschil zo klein, dat de laadstroom vrijwel nul is geworden. Wanneer we de spanning en de stroom tijdens het laden van de condensator meten dan zien we dat deze grootheden zich tegengesteld gedragen. De spanning over de condensator wordt steeds groter en de stroomsterkte steeds kleiner. Het stroom- en spanningsverloop tijdens het laden kan dan volgens fig. 6 worden weergegeven. 4

5 Figuur 5: Situatie op het moment van inschakelen. De condensator laadt op. Beide ampéremeters slaan uit. Er vindt ogenschijnlijk stroomdoorgang plaats. Figuur 6: Stroom- en spanningsverloop tijdens het laden van een condensator 5

6 4.0.3 De laadtijd van de condensator Wanneer we een weerstand in serie schakelen met een condensator, ontstaat een zogenaamde RC-keten. De laadtijd van de condensator hangt dan af van: de grootte van de weerstand (deze beperkt immers de maximale stroom); de grootte van de condensator (hoe groter de condensator, hoe meer lading kan worden opgenomen). Wanneer we nu de grootte van de weerstand vermenigvuldigen met de grootte van de condensator, dan kunnen we daar de dimensie tijd aan toekennen. We spreken dan van de RC-tijd. De RC-tijd is die tijd in seconden, waarbij de condensator voor 63,2 % is opgeladen. Aangezien een condensator nooit voor de volle 100 % kan worden opgeladen (immers, het spanningsverschil tussen stroombron en condensator wordt wel steeds kleiner maar nooit nul), stellen we dat een condensator geladen is wanneer 3 x de RC-tijd wordt bereikt. Als voorbeeld nemen we het elektrische circuit van fig. 7. De grootte van de weerstand bedraagt 3 kω en de condensator 0,3 µf. Bij het sluiten van de schakelaar zal de condensator worden geladen. De RC-tijd bedraagt dan 3000 x 0,3 x 0, s. De condensator is dan geladen in 3 x (3000 x 0,3 x 0,000001) s, hetgeen overeenkomt met 2,7 ms. Figuur 7: Het RC-circuit voorgesteld op het moment dat de condensator wordt geladen. De laadtijd wordt gesteld op (3000 x 0,3 x 0,000001) x 3 = 2,7 ms Het spannings- en stroomverloop over de weerstand tijdens het laden Soms wordt gebruik gemaakt van het spanningsverloop over de met de condensator in serie geschakelde weerstand. Het stroomverloop zal uiteraard hetzelfde zijn, omdat we met een serieschakeling te maken hebben. Het verloop van de spanning is echter tegengesteld aan dat van de condensator. Immers, op het moment dat de stroom het grootst is (condensatorspanning nul volt), zal het spanningsverlies over de weerstand maximaal zijn. Wordt de laadstroom kleiner dan zal ook het spanningsverlies over de weerstand afnemen. Zie fig. 8. 6

7 Figuur 8: Het spanningsverloop over de condensator (a) en de weerstand (b) tijdens het laden Het ontladen van de condensator Wanneer we een geladen condensator met behulp van een weerstand aansluiten (zie fig. 9) dan zal het spanningsverschil tussen de platen voor een ontlaadstroom zorgen. De maximale grootte hangt af van de weerstandsgrootte, terwijl de ontlaadtijd weer bepaald wordt door de RC-waarde. De ontlaadstroom is aanvankelijk maximaal en loopt terug omdat het spanningsverschil tussen de platen steeds kleiner wordt. Wanneer we een condensator zullen gaan laden en Figuur 9: Het spanningsverloop over de condensator tijdens het ontladen. vervolgens weer ontladen, dan zal het verloop van de spanning volgens fig. 10 plaatsvinden. Op een oscilloscoop is een dergelijk spanningsverloop zichtbaar te maken als we de oscilloscoop over de condensator aansluiten en het circuit voeden met een blokspanning. Een dergelijk citcuit wordt een integrator-circuit genoemd. 7

8 Figuur 10: Het spanningsverloop over de condensator wanneer we een blokspanning als voeding op het circuit aansluiten Capaciteit in elektrische circuits Twee draden naast elkaar voldoen aan de definitie van een condensator. Het zijn namelijk twee geleiders die door een isolator van elkaar gescheiden zijn. Ze vormen dus een ongewenste condensator. Een kabelbundel heeft dus een zekere capaciteit. Of we daar rekening mee moeten houden hangt af van het signaal dat door een kabel gaat. De flanken van blokvormige signalen kunnen door de capaciteit van de kabelbundel worden vervormd Condensator uitvoeringen Men onderscheidt o.a. keramische condensatoren; elektrolitische condensatoren (elco s); tantaal condensatoren; MKT-(polyester film) condensatoren. De verschillen betreffen de gebruikte materialen, de wijze van opbouw en de toepassing. De elco s en de tantaal condensatoren zijn polariteitsgevoelig (fig. 11). Verkeerd aansluiten kan de condensator doen uiteenspatten. Voor de toepassing onderscheidt men nog wel, voedings- ontstorings en veiligheidscondensatoren. De gangbare waarden voor de elco s liggen tussen de 1 µf en 1000 µf, voor de MKT-condensatoren tussen de 1 nf en 1 µf en voor de keramische condensatoren tussen de 1 pf en 10 nf. Veelal zijn de waarden opgedrukt. Bijv 3n3 betekent een condensator grootte van 3,3 nf. Verwar niet µ1 met 1µ zijnde het verschil tussen 0,1 en 1 µf. Condensatoren hebben als componenten een zekere capaciteit. Er zijn echter in elektrische circuits ook ongewilde capaciteiten. De bobine bijv. bestaat uit twee spoelen, die elektrisch van elkaar geschieden (kunnen) zijn. Deze spoelen vormen (ongewild) ook een condensator. Men zegt dan 8

9 Figuur 11: Een elco is polariteitsgevoelig. Voor de aansluiting dient rekening te worden gehouden met de plus en de min. dat een spoel een zekere capaciteit heeft. Hetzelfde geldt ook voor de draden in de draadbundel. Twee draden naast elkaar voldoen aan de definitie van een condensator, namelijk dat twee geleiders gescheiden door een isolator een condensator vormen. Men kan ook zeggen dat twee draden naast elkaar capacitief met elkaar in verbinding staan. 5 Reedschakelaars Reedschakelaars komen we in de auto-elektronica een enkele maal tegen. Bij een aantal airbag-computers wordt de vertraging geregisteerd door een verschuivend magneetje dat een reedschakelaar bedient. De reedschakelaar is een microschakelaar die zich in een geheel gesloten en met gas gevuld buisje bevindt. Wanneer een magnetisch voorwerp de reedschakelaar nadert dan sluiten of openen de contacten. De bediening vindt dus plaats zonder mechanische delen en de constructie is ongevoelig voor stof. Ook kunnen we reedschakelaars tegenkomen waar omheen een spoeltje is gewikkeld (fig. 12). Wanneer de stroom een bepaalde waarde overschrijdt dan zorgt het magnetische veld ervoor dat de contacten sluiten (of openen). Er vindt dan een zekere stroommeting plaats. Autotechnische toepassingen kunnen worden gezocht in het toenemen van de knipperfrequentie wanneer een knipperlicht uitvalt of een waarschuwing aan de bestuurder dat bijv. een achterlicht defect is. Figuur 12: Reed-schakelaar met stroomspoeltje 9

10 6 Vragen en opgaven Vragen zie boek 10

Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (3)

Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (3) Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (3) E. Gernaat, ISBN 978-90-808907-3-2 1 Theorie wisselspanning 1.1 De inductieve spoelweerstand (X L ) Wanneer we een spoel op een wisselspanning

Nadere informatie

Opgave 2 Een spanningsbron wordt belast als er een apparaat op is aangesloten dat (in meer of mindere mate) stroom doorlaat.

Opgave 2 Een spanningsbron wordt belast als er een apparaat op is aangesloten dat (in meer of mindere mate) stroom doorlaat. Uitwerkingen 1 A Een spanningsbron wordt belast als er een apparaat op is aangesloten dat (in meer of mindere mate) stroom doorlaat. Een ideale spanningsbron levert bij elke stroomsterkte dezelfde spanning.

Nadere informatie

Inhoudsopgave. - 2 - De condensator

Inhoudsopgave.  - 2 - De condensator Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Inleiding...3 Capaciteit...3 Complexe impedantie...4 De condensator in serie of parallel schakeling...4 Parallelschakeling...4 Serieschakeling...4 Aflezen van de capaciteit...5

Nadere informatie

Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (2)

Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (2) Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek () E. Gernaat, ISBN 97-9-97-3- 1 Inductiespanning 1.1 Introductie Eén van de belangrijkste ontdekkingen op het gebied van de elektriciteit was het

Nadere informatie

Condensator. Het hellingsgetal a is constant. Dit hellingsgetal noemen we de capaciteit van de condensator C. Er geldt dus: C = Q U

Condensator. Het hellingsgetal a is constant. Dit hellingsgetal noemen we de capaciteit van de condensator C. Er geldt dus: C = Q U Inhoud Condensator... 2 Het laden van een condensator... 3 Het ontladen van een condensator... 6 Het gedrag van een condensator in een schakeling... 7 Opgaven... 8 Opgave: Alarminstallatie... 8 Opgave:

Nadere informatie

Condensator. Het hellingsgetal a is constant. Dit hellingsgetal noemen we de capaciteit van de condensator C. Er geldt dus: C = Q U

Condensator. Het hellingsgetal a is constant. Dit hellingsgetal noemen we de capaciteit van de condensator C. Er geldt dus: C = Q U Inhoud Condensator... 2 Het laden van een condensator... 3 Het ontladen van een condensator... 5 Opgaven... 6 Opgave: Alarminstallatie... 6 Opgave: Gelijkrichtschakeling... 6 Opgave: Boormachine... 7 1/7

Nadere informatie

Uitwerking LES 5 N CURSSUS

Uitwerking LES 5 N CURSSUS 1) C De letter C wordt in de elektronica gebruikt voor een: A) spoel (symbool L, eenheid Henry) B) weerstand (symbool R, eenheid Ohm Ω) C) condensator (symbool C, eenheid Farad, 2 geleiders gescheiden

Nadere informatie

Repetitie Elektronica (versie A)

Repetitie Elektronica (versie A) Naam: Klas: Repetitie Elektronica (versie A) Opgave 1 In de schakeling hiernaast stelt de stippellijn een spanningsbron voor. De spanningsbron wordt belast met weerstand R L. In het diagram naast de schakeling

Nadere informatie

Inhoudsopgave De weerstand

Inhoudsopgave De weerstand Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Inleiding...3 Wet van Ohm...3 Geleidbaarheid (conductantie)...3 Weerstandsvariaties...3 Vervangingsweerstand of substitutieweerstand...4 Serieschakeling...4 Parallelschakeling...4

Nadere informatie

155, U R = IR = 1, , = 7,3 V U C = 12 7,3 = 4,7 V.

155, U R = IR = 1, , = 7,3 V U C = 12 7,3 = 4,7 V. 1 CONDENSATOR Een stroomkring is opgebouwd uit een gelijkspanningsvoeding van 12 V, een schakelaar, een weerstand van 2,0 k en een condensator van 4,7 mf. Op t = 0 wordt de kring met de aanvankelijk ongeladen

Nadere informatie

Spanning en sensatie!!! Wat een weerstand!! Elektriciteit. 3HV H3 elektriciteit les.notebook February 13, Elektriciteit 3HV

Spanning en sensatie!!! Wat een weerstand!! Elektriciteit. 3HV H3 elektriciteit les.notebook February 13, Elektriciteit 3HV 3HH3elektriciteitles.notebook February 13, 2016 Spanning en sensatie!!! Elektriciteit Elektriciteit 3H Wat een weerstand!! Spanning en Lading + + + + 3HH3elektriciteitles.notebook February 13, 2016 + +

Nadere informatie

Elementaire meettechniek (3)

Elementaire meettechniek (3) Elementaire meettechniek (3) E. Gernaat (ISBN 978-90-808907-5-6) 1 Multimeters 1.1 Analoge en digitale uitvoeringen Multimeters kent men in vele uitvoeringen 1. Met multimeters kunnen we -zoals het woord

Nadere informatie

Inleiding elektronica Presentatie 1

Inleiding elektronica Presentatie 1 Inleiding elektronica Presentatie 1 2 Versie: 18 augustus 2014 Inleiding Elektronica Presentatie 1 16-9-2013 Praktische Elektronica, talk of the day! 2 1 Doel van deze module Herkennen van de algemene

Nadere informatie

Elektronicapracticum. een toepassing van complexe getallen. Lesbrief

Elektronicapracticum. een toepassing van complexe getallen. Lesbrief Elektronicapracticum een toepassing van complexe getallen Lesbrief 2 Inleiding Bij wiskunde D heb je kennisgemaakt met complexe getallen. Je was al vertrouwd met de reële getallen, de getallen die je op

Nadere informatie

Vak: Elektromagnetisme ELK Docent: ir. P.den Ouden nov 2005

Vak: Elektromagnetisme ELK Docent: ir. P.den Ouden nov 2005 Onderstaande opgaven lijken op de de verwachten tentamenvragen. Getallen bij beweringen kunnen zijn afgerond, om te voldoen aan de juiste significantie. BEGIN TOETS 1 Een magnetisch veld kan worden voorgesteld

Nadere informatie

Leereenheid 3. Diagnostische toets: Enkelvoudige wisselstroomkringen

Leereenheid 3. Diagnostische toets: Enkelvoudige wisselstroomkringen Leereenheid 3 Diagnostische toets: Enkelvoudige wisselstroomkringen Let op! Bij meerkeuzevragen: Duid met een kringetje rond de letter het juiste antwoord of de juiste antwoorden aan. Vragen gemerkt met:

Nadere informatie

Elektro-magnetisme Q B Q A

Elektro-magnetisme Q B Q A Elektro-magnetisme 1. Een lading QA =4Q bevindt zich in de buurt van een tweede lading QB = Q. In welk punt zal de resulterende kracht op een kleine positieve lading QC gelijk zijn aan nul? X O P Y

Nadere informatie

Rekenkunde, eenheden en formules voor HAREC. 10 april 2015 presentator : ON5PDV, Paul

Rekenkunde, eenheden en formules voor HAREC. 10 april 2015 presentator : ON5PDV, Paul Rekenkunde, eenheden en formules voor HAREC 10 april 2015 presentator : ON5PDV, Paul Vooraf : expectation management 1. Verwachtingen van deze presentatie (inhoud, diepgang) U = R= R. I = 8 Ω. 0,5 A =

Nadere informatie

Condensator = passieve component bestaande uit 2 geleiders (platen) met een isolator/diëlectricum(lucht, papier, kunststoffen) tussen.

Condensator = passieve component bestaande uit 2 geleiders (platen) met een isolator/diëlectricum(lucht, papier, kunststoffen) tussen. H2: Condensatoren: Opbouw: Condensator = passieve component bestaande uit 2 geleiders (platen) met een isolator/diëlectricum(lucht, papier, kunststoffen) tussen. Opgelet: 2 draden/printbanen kort naast

Nadere informatie

1 Elektriciteit Oriëntatie 1.1 Elektrische begrippen Elektrische stroomkring

1 Elektriciteit Oriëntatie 1.1 Elektrische begrippen Elektrische stroomkring 1 Elektriciteit Oriëntatie Om met je auto of een tractor te kunnen rijden heb je elektriciteit nodig. Ook voor verlichting en je computer is veel elektriciteit nodig. Ook als je de mobiele telefoon aan

Nadere informatie

Materialen en onderdelen. Nadruk verboden 1

Materialen en onderdelen. Nadruk verboden 1 Materialen en onderdelen. Nadruk verboden 1 Opgaven 1. Bereken de weerstand van koperdraad waarvan de diameter 2 mm. en de lengte 30 m. bedraagt. 2. Bereken de weerstand van een aluminiumdraad met een

Nadere informatie

Examenopgaven VMBO-KB 2004

Examenopgaven VMBO-KB 2004 Examenopgaven VMBO-KB 2004 tijdvak 1 maandag 24 mei 9.00-11.00 uur ELEKTROTECHNIEK CSE KB Gebruik waar nodig de bijlage formulelijst. Dit examen bestaat uit 50 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 60

Nadere informatie

Elektronica. Voorvoegsels van eenheden. Schakeling van een simpele audioversterker met een opamp

Elektronica. Voorvoegsels van eenheden. Schakeling van een simpele audioversterker met een opamp Elektronica 1 Spanningsbronnen 2 Weerstanden en diodes in de elektronica 3 Spanningsdeler, potentiaal, opamp 4 Stroomsterkte en lading; condensator 5 Het op- en ontladen van een condensator 6 De 555 timer

Nadere informatie

Mini Handleiding over Elektronica-onderdelen

Mini Handleiding over Elektronica-onderdelen Mini Handleiding over Elektronica-onderdelen Deze handleiding is speciaal geschreven voor kinderen vanaf 10 jaar. Op een eenvoudige manier en in begrijpelijke tekst leer je stapsgewijs wat elk elektronica-onderdeel

Nadere informatie

Antwoorden Natuurkunde Hoofdstuk 1

Antwoorden Natuurkunde Hoofdstuk 1 Antwoorden Natuurkunde Hoofdstuk 1 Antwoorden door een scholier 3703 woorden 23 maart 2011 5,3 69 keer eoordeeld Vak Methode Natuurkunde Banas Tekstoek Gecursiveerde tekst is een toelichting op het antwoord.

Nadere informatie

Hoofdstuk 26 DC Circuits. Copyright 2009 Pearson Education, Inc.

Hoofdstuk 26 DC Circuits. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Hoofdstuk 26 DC Circuits EMF en Klemspanning Electrische circuits hebben een batterij of generator nodig om stroom te produceren deze worden bron van emf genoemd. (emf electromotive force electromotorische

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde H7 elektriciteit

Samenvatting Natuurkunde H7 elektriciteit Samenvatting Natuurkunde H7 elektriciteit Samenvatting door een scholier 1150 woorden 22 april 2016 8,3 8 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Samenvatting Natuurkunde H7 Elektriciteit/Elektrische schakelingen

Nadere informatie

Elementaire meettechniek (7)

Elementaire meettechniek (7) Elementaire meettechniek (7) E. Gernaat (ISBN 978-90-808907-5-6) 1 Temperatuurmetingen In de motorvoertuigentechniek kunnen we de temperatuurmetingen onderscheiden in 1 : Temperatuurmetingen door het systeem

Nadere informatie

Schakelingen Hoofdstuk 6

Schakelingen Hoofdstuk 6 Schakelingen Hoofdstuk 6 Een schakeling... I = 0,1 A = 100 ma U = 6 V Geen grote stroom door de lamp. Dit komt door de weerstand van die lamp. De weerstand kunnen we berekenen. Presentatie H6 1 De weerstand

Nadere informatie

Over Betuwe College Oefeningen H3 Elektriciteit deel 4

Over Betuwe College Oefeningen H3 Elektriciteit deel 4 1 Door een dunne draad loopt een elektrische stroom met een stroomsterkte van 2 µa. De spanning over deze draad is 50 V. Bereken de weerstand van de dunne draad. U = 50 V I = 2 µa R = 50V 2µA R = 2,5 10

Nadere informatie

Over Betuwe College Oefeningen H3 Elektriciteit deel 4

Over Betuwe College Oefeningen H3 Elektriciteit deel 4 1 Door een dunne draad loopt een elektrische stroom met een stroomsterkte van 2 A. De spanning over deze draad is 50 V. Bereken de weerstand van de dunne draad. U = 50 V I = 2 A R = 50V 2A R = 25Ω 2 Een

Nadere informatie

Weerstand kleurcodes lezen. Condensator coderingen lezen. Elektronica symbolen leren herkennen

Weerstand kleurcodes lezen. Condensator coderingen lezen. Elektronica symbolen leren herkennen www.budgetronics.eu www.budgetronics.nl www.budgetronics.com www.budgetronics.tel Weerstand kleurcodes lezen Condensator coderingen lezen Elektronica symbolen leren herkennen www.budgetronics.eu 1 WEERSTAND

Nadere informatie

Fiche 7 (Analyse): Begrippen over elektriciteit

Fiche 7 (Analyse): Begrippen over elektriciteit Fiche 7 (Analyse): Begrippen over elektriciteit 1. Gelijkstroomkringen (DC) De verschillende elektrische grootheden bij gelijkstroom zijn: Elektrische spanning (volt) definitie: verschillend potentiaal

Nadere informatie

Praktische opdracht Natuurkunde Gelijkrichting

Praktische opdracht Natuurkunde Gelijkrichting Praktische opdracht Natuurkunde Gelijkrichting Praktische-opdracht door een scholier 1084 woorden 30 augustus 2011 7,3 5 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Enkelzijdige en Stein Hendriks (TNP3.2) 1. Doel

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 2 (elektriciteit)

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 2 (elektriciteit) Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 2 (elektriciteit) Samenvatting door een scholier 1671 woorden 2 december 2012 5,6 55 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Natuurkunde overal Natuurkunde H2 elektriciteit

Nadere informatie

Zelf een hoogspanningsgenerator (9 kv gelijkspanning) bouwen

Zelf een hoogspanningsgenerator (9 kv gelijkspanning) bouwen Zelf een hoogspanningsgenerator (9 kv gelijkspanning) bouwen Inhoud De schakeling Een blokspanning van 15 V opwekken De wisselspanning omhoog transformeren Analyse van de maximale stroom door de primaire

Nadere informatie

7. MEETINSTRUMENTEN Inleiding. 7.2 Stroommetingen

7. MEETINSTRUMENTEN Inleiding. 7.2 Stroommetingen 7-1 7. MEETINSTRUMENTEN 7.1 Inleiding Iedere zendamateur doet vroeg of laat metingen. Daarom wordt op het examen enige kennis van de belangrijkste meet-instrumenten gevraagd. We behandelen in dit hoofdstuk

Nadere informatie

6,9. Samenvatting door een scholier 833 woorden 13 december keer beoordeeld. Natuurkunde 1.1

6,9. Samenvatting door een scholier 833 woorden 13 december keer beoordeeld. Natuurkunde 1.1 Samenvatting door een scholier 833 woorden 13 december 2014 6,9 35 keer beoordeeld Vak Natuurkunde 1.1 Sommige materialen kunnen stroom doorlaten > geleiders. Isolatoren laten geen stroom door. De grootte

Nadere informatie

Inhoudsopgave Schakelen van luidsprekers

Inhoudsopgave Schakelen van luidsprekers Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Inleiding...3 Vermogen...3 Impedantie...3 Serieschakeling van luidsprekers...4...4...4...4 Voorbeeld...4 Parallelschakeling van luidsprekers...4...4...4...4 Voorbeeld...5

Nadere informatie

Uitwerking LES 22 N CURSSUS

Uitwerking LES 22 N CURSSUS 1) C In een schakeling, bestaande uit een batterij en twee in serie geschakelde weerstanden, moet de stroom door de weerstanden gemeten worden. Wat is de juiste schakeling? A) schakeling 3 ( dit is de

Nadere informatie

Impedantie V I V R R Z R

Impedantie V I V R R Z R Impedantie Impedantie (Z) betekent: wisselstroom-weerstand. De eenheid is (met als gelijkstroom-weerstand) Ohm. De weerstand geeft aan hoe goed de stroom wordt tegengehouden. We kennen de formules I R

Nadere informatie

Zelf een simpele ionisatiekamer bouwen

Zelf een simpele ionisatiekamer bouwen Zelf een simpele ionisatiekamer bouwen Simpele ionisatiekamer Een ionisatiekamer is een detector voor ioniserende straling, zoals alfa-, bèta- en gammastraling. Ten gevolge van ionisaties wordt de lucht

Nadere informatie

Pajottenlandse Radio Amateurs. De multimeter

Pajottenlandse Radio Amateurs. De multimeter Pajottenlandse Radio Amateurs De multimeter ON3BL 05/03/2013 Wat is een multimeter of universeelmeter? Elektronisch meetinstrument waar we de grootheden van de wet van ohm kunnen mee meten Spanning (Volt)

Nadere informatie

UITWERKINGEN Examentraining (KeCo) SET-B HAVO5-Na

UITWERKINGEN Examentraining (KeCo) SET-B HAVO5-Na UITWERKINGEN KeCo-Examentraining SET-C HAVO5-Na UITWERKINGEN Examentraining (KeCo) SET-B HAVO5-Na EX.O... Lichtstraal A verplaatst zich van lucht naar water, dus naar een optisch dichtere stof toe. Er

Nadere informatie

De condensator. Q = C x V of. BRON: http://on4cp.org/cursus/cc/cond.htm. Starten we met het symbool en een paar voorbeelden :

De condensator. Q = C x V of. BRON: http://on4cp.org/cursus/cc/cond.htm. Starten we met het symbool en een paar voorbeelden : BRON: http://on4cp.org/cursus/cc/cond.htm De condensator In dit hoofdstuk behandelen we de condensator als essentieel element in schakelingen. We beperken ons tot het gedrag en gebruik bij gelijkstroom;

Nadere informatie

Een batterij is een spanningsbron die chemische energie omzet in elektrische (zie paragraaf 3).

Een batterij is een spanningsbron die chemische energie omzet in elektrische (zie paragraaf 3). 5. Opwekken van spanning: Spanningsbronnen Om een lamp te laten branden, een rekenmachine te laten rekenen, een walkman muziek te laten weergeven heb je een bron van elektrische energie nodig. Een spanningsbron

Nadere informatie

Elementaire meettechniek (6)

Elementaire meettechniek (6) Elementaire meettechniek (6) E. Gernaat (ISBN 978-90-808907-5-6) 1 Autotechnische signalen In dit hoofdstuk laten we een aantal met de oscilloscoop opgenomen autotechnische signalen zien 1. Bij elk signaal

Nadere informatie

Elementare elektronica schakelingen in de motorvoertuigentechniek (4)

Elementare elektronica schakelingen in de motorvoertuigentechniek (4) Elementare elektronica schakelingen in de motorvoertuigentechniek (4) Timloto o.s./ E. Gernaat / ISBN 978-90-808907-4-9 Op dit werk is de Creative Commens Licentie van toepassing. Uitgave: september 2012

Nadere informatie

6 VEELVOUDEN EN ONDERDELEN VAN EENHEDEN

6 VEELVOUDEN EN ONDERDELEN VAN EENHEDEN 6 VEELVOUDEN EN ONDERDELEN VAN EENHEDEN Bij weerstanden, maar ook bij spanning en stroom, kunnen zeer uit een lopende waarden voorkomen. Spanning kan liggen tussen bijvoorbeeld 0,000 001 V en 160 000 V.

Nadere informatie

We kunnen nu met deze kabel de spanning meten door de kabel parallel te schakelen op bv het LEGO zonnepaneel, de LEGO condensator of de LEGO motor.

We kunnen nu met deze kabel de spanning meten door de kabel parallel te schakelen op bv het LEGO zonnepaneel, de LEGO condensator of de LEGO motor. Metingen met LEGO zonnepaneel en condensator In mei zullen we LEGO autootjes een circuit laten afleggen waarbij we gebruik maken van groene energie. Ik heb gekozen om zonne-energie te gebruiken en omdat

Nadere informatie

3.4.3 Plaatsing van de meters in een stroomkring

3.4.3 Plaatsing van de meters in een stroomkring 1 De stroom- of ampèremeter De ampèremeter is een meetinstrument om elektrische stroom te meten. De sterkte van een elektrische stroom wordt uitgedrukt in ampère, vandaar de naam ampèremeter. Voorstelling

Nadere informatie

TENTAMEN ELEKTROMAGNETISME

TENTAMEN ELEKTROMAGNETISME TENTMEN ELEKTROMGNETISME 23 juni 2003, 14.00 17.00 uur Dit tentamen bestaat uit 4 opgaven. OPGVE 1 Gegeven is een zeer dunne draad B waarop zch een elektrische lading Q bevindt die homogeen over de lengte

Nadere informatie

LABO. Elektriciteit OPGAVE: De cos phi -meter Meten van vermogen in éénfase kringen. Totaal :.../20. .../.../ Datum van afgifte:

LABO. Elektriciteit OPGAVE: De cos phi -meter Meten van vermogen in éénfase kringen. Totaal :.../20. .../.../ Datum van afgifte: LABO Elektriciteit OPGAVE: De cos phi -meter Meten van vermogen in éénfase kringen Datum van opgave:.../.../ Datum van afgifte: Verslag nr. : 7 Leerling: Assistenten: Klas: 3.1 EIT.../.../ Evaluatie :.../10

Nadere informatie

1. Twee lichamen zijn op een afstand van 30 cm van elkaar opgesteld. Het ene lichaam is negatief geladen met een lading van

1. Twee lichamen zijn op een afstand van 30 cm van elkaar opgesteld. Het ene lichaam is negatief geladen met een lading van Vraagstukken Theoretische Elektriciteitsleer Elektronica Technicus (Rens & Rens) 1. Twee lichamen zijn op een afstand van 30 cm van elkaar opgesteld. Het ene lichaam is negatief geladen met een lading

Nadere informatie

Elektrotechniek voor Dummies

Elektrotechniek voor Dummies Elektrotechniek voor Dummies Het programma Spoedcursus Elektrotechniek voor dummies Spanning/stroom Vermogen Weerstand (Resistantie) Wet van Ohm Serie/Parallel AC-DC Multimeter Componenten Weerstand Draadweerstand

Nadere informatie

Wisselspanningen. Maximale en effectieve waarde. We gaan de wisselspanning aansluiten op een weerstand. U R. In deze situatie geldt de wet van Ohm:

Wisselspanningen. Maximale en effectieve waarde. We gaan de wisselspanning aansluiten op een weerstand. U R. In deze situatie geldt de wet van Ohm: Wisselen Maximale en effectieve waarde We gaan de wissel aansluiten op een weerstand. I I G In deze situatie geldt de wet van Ohm: I = We zien een mooie sinusvormige wissel. De hoogste waarde word ook

Nadere informatie

STROOMSENSOR BT21i Gebruikershandleiding

STROOMSENSOR BT21i Gebruikershandleiding STROOMSENSOR BT21i Gebruikershandleiding CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De Stroomsensor BT21i is een veelzijdige sensor, die de stroomsterkte kan meten

Nadere informatie

Practicum complexe stromen

Practicum complexe stromen Practicum complexe stromen Experiment 1a: Een blokspanning over een condensator en een spoel De opstelling is al voor je klaargezet. Controleer of de frequentie ongeveer op 500 Hz staat. De vorm van het

Nadere informatie

Oplossing examenoefening 2 :

Oplossing examenoefening 2 : Oplossing examenoefening 2 : Opgave (a) : Een geleidende draad is 50 cm lang en heeft een doorsnede van 1 cm 2. De weerstand van de draad bedraagt 2.5 mω. Wat is de geleidbaarheid van het materiaal waaruit

Nadere informatie

-Zoek de eventuele benodigde gegevens op in het tabellenboek. -De moeilijkere opgaven hebben een rood opgavenummer.

-Zoek de eventuele benodigde gegevens op in het tabellenboek. -De moeilijkere opgaven hebben een rood opgavenummer. Extra opgaven hoofdstuk 7 -Zoek de eventuele benodigde gegevens op in het tabellenboek. -De moeilijkere opgaven hebben een rood opgavenummer. Gebruik eventueel gegevens uit tabellenboek. Opgave 7.1 Door

Nadere informatie

Bijlage frequentieregeling Frequentieregeling

Bijlage frequentieregeling Frequentieregeling Bijlage frequentieregeling Frequentieregeling Opbouw van een frequentieregelaar Alle typen frequentieregelaars werken volgens hetzelfde hoofdprincipe, zie fig. 1. Hierbij wordt de driefasenspanning van

Nadere informatie

b. Bereken de vervangingsweerstand RV. c. Bereken de stroomsterkte door de apparaten.

b. Bereken de vervangingsweerstand RV. c. Bereken de stroomsterkte door de apparaten. Oefenopgaven vervangingsweerstand en transformator 1 Twee lampjes L1 en L2 staan in serie: R1 = 5,0 Ω en R2 = 9,0 Ω Bereken de vervangingsweerstand van de twee lampjes. gegeven: R1 = 5,0 Ω, R2 = 9,0 Ω

Nadere informatie

POPPIX-80. Bouwbeschrijving

POPPIX-80. Bouwbeschrijving POPPIX-8 Bouwbeschrijving POPPIX-8 27-2-2 Inleiding Diverse Brabantse zendamateurs hebben het idee opgepakt om een eigen variant van de 'Pixie' te maken. Aangestoken door Jos (PAZP), zijn PEKQP en PAPOP

Nadere informatie

Elementaire meettechniek (1)

Elementaire meettechniek (1) Elementaire meettechniek (1) E. Gernaat (ISBN 978-90-808907-5-6) 1 Inleiding tot het autotechnisch meten 1.1 Apparatuur voor het stellen van diagnoses De tijd dat diagnoses werden gesteld door alleen naar

Nadere informatie

Elektriciteit, wat is dat eigenlijk?

Elektriciteit, wat is dat eigenlijk? Achtergrondinformatie voor de leerkracht Te gebruiken begrippen tijdens de les. Weetje!! Let op de correcte combinatie lampjes en batterijen -- 1,2 V lampjes gebruiken met de AA-batterijen van 1,5 V ---

Nadere informatie

AT-142 EPD Basis 1. Zelfstudie en huiswerk 10-08

AT-142 EPD Basis 1. Zelfstudie en huiswerk 10-08 AT-142 EPD Basis 1 Zelfstudie en huiswerk 10-08 2 Inhoud INTRODUCTIE 3 DOELSTELLINGEN 4 ELEKTRISCH METEN 5 SPANNING METEN 6 STROOM METEN 7 WEERSTAND METEN 9 BASISSCHAKELINGEN 10 ELEKTRISCH VERMOGEN 11

Nadere informatie

Van Dijk Educatie Parallelschakeling 2063NGQ0571. Kenteq Leermiddelen. copyright Kenteq

Van Dijk Educatie Parallelschakeling 2063NGQ0571. Kenteq Leermiddelen. copyright Kenteq Parallelschakeling 2063NGQ0571 Kenteq Leermiddelen copyright Kenteq Inhoudsopgave 1 Parallelschakeling 5 1.1 Inleiding 5 1.2 Doelen 5 1.3 Parallelschakeling 6 1.4 Shuntweerstand 21 1.5 Samenvatting 24

Nadere informatie

Het geheim van de vierkants weerstand.

Het geheim van de vierkants weerstand. Het geheim van de vierkants weerstand. PA0 FWN Vast wel eens van gehoord. De vierkants-weerstand. Om dit te begrijpen gaan we eens kijken hoe weerstanden gewoonlijk gemeten worden. Normaal doen we dit

Nadere informatie

Naam: Klas: Repetitie natuurkunde voor havo (versie A) Getoetste stof: elektriciteit 1 t/m 5

Naam: Klas: Repetitie natuurkunde voor havo (versie A) Getoetste stof: elektriciteit 1 t/m 5 Naam: Klas: Repetitie natuurkunde voor havo (versie A) Getoetste stof: elektriciteit 1 t/m 5 OPGAVE 1 Teken hieronder het bijbehorende schakelschema. Geef ook de richting van de elektrische stroom aan.

Nadere informatie

We willen dat de magnetische inductie in het punt K gelijk aan rul zou worden. Daartoe moet men door de draad AB een stroom sturen die gelijk is aan

We willen dat de magnetische inductie in het punt K gelijk aan rul zou worden. Daartoe moet men door de draad AB een stroom sturen die gelijk is aan jaar: 1995 nummer: 28 Twee zeer lange draden zijn evenwijdig opgesteld. De stroom door de linkse draad ( zie figuur) is in grootte gelijk aan 30 A en de zin ervan wordt aangegeven door de pijl. We willen

Nadere informatie

Weerstand. Bron: http://mediatheek.thinkquest.nl/~kl010/elektro/weerstand.htm. Cursus Radiozendamateur 1

Weerstand. Bron: http://mediatheek.thinkquest.nl/~kl010/elektro/weerstand.htm. Cursus Radiozendamateur 1 Bron: http://mediatheek.thinkquest.nl/~kl010/elektro/weerstand.htm Cursus Radiozendamateur 1 DOELSTELLINGEN: Kennis: - Inzicht in de fenomenen spanning, stroom, weerstand en vermogen. - De kleurcodes van

Nadere informatie

vanwege het hoge rendement weinig warmte-ontwikkeling vanwege de steile schakelpulsen genereert de schakeling sterke hf-stoorsignalen

vanwege het hoge rendement weinig warmte-ontwikkeling vanwege de steile schakelpulsen genereert de schakeling sterke hf-stoorsignalen SCHAKELENDE VOEDING INLEIDING Bij de examenstof over voedingen is sinds 2007 behalve de stof in hoofdstuk 3.3. van het cursusboek ook kennis van de werking van schakelende voedingen opgenomen. De voordelen

Nadere informatie

Deel 1: Metingen Bouw achtereenvolgens de onderstaande schakelingen en meet de klemspanning en de stroomsterkte. VOORKOM STEEDS KORTSLUITING!!

Deel 1: Metingen Bouw achtereenvolgens de onderstaande schakelingen en meet de klemspanning en de stroomsterkte. VOORKOM STEEDS KORTSLUITING!! Practicum elektronica: Spanningsbron Benodigdheden: Niet-gestabiliseerde voeding of batterij, 2 multimeters, 5 weerstanden van 56 Ω (5 W), 5 snoeren, krokodillenklemmen. Deel : Metingen Bouw achtereenvolgens

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 5

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 5 Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 5 Samenvatting door Fleur 1005 woorden 10 oktober 2017 4 3 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Pulsar Natuurkunde 5.1 Een schema van de elektrische installatie van

Nadere informatie

spanning. * Deel het verschil daarvan en deel dat getal door de gewenste stroom om de weerstandswaarde te krijgen.

spanning. * Deel het verschil daarvan en deel dat getal door de gewenste stroom om de weerstandswaarde te krijgen. Weerstand stroombeperking voor LED s Om de stroom door een LED te beperken wordt een weerstand toegepast. Maar hoe hoog moet de waarde van zo n weerstand eigenlijk zijn? In de dagelijkse praktijk wordt

Nadere informatie

R Verklaar alle antwoorden zo goed mogelijk

R Verklaar alle antwoorden zo goed mogelijk PROEFWERK TECHNOLOGIE VWO MODULE 6 ELECTRICITEIT VRIJDAG 19 maart 2010 R Verklaar alle antwoorden zo goed mogelijk 2P 2P 2P Opgave 1 Tup en Joep willen allebei in bed lezen. Ze hebben allebei een fietslampje.

Nadere informatie

Elementare elektronica schakelingen in de motorvoertuigentechniek (5)

Elementare elektronica schakelingen in de motorvoertuigentechniek (5) Elementare elektronica schakelingen in de motorvoertuigentechniek (5) Timloto o.s. / E. Gernaat / ISBN 978-90-808907-4-9 Op dit werk is de Creative Commens Licentie van toepassing. Uitgave: september 22

Nadere informatie

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Fysica: Elektrodynamica. 4 november Brenda Casteleyn, PhD

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Fysica: Elektrodynamica. 4 november Brenda Casteleyn, PhD Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts Fysica: Elektrodynamica 4 november 2017 Brenda Casteleyn, PhD Met dank aan: Atheneum van Veurne, Leen Goyens (http://users.telenet.be/toelating) 1. Inleiding

Nadere informatie

Hoofdstuk 1. Elektrische weerstand

Hoofdstuk 1. Elektrische weerstand Hoofdstuk 1. Elektrische weerstand Alle materialen hebben elektrische weerstand. Soms is de weerstand laag en gaat elektrische stroom er gemakkelijk door. In andere gevallen is de weerstand hoog. Deze

Nadere informatie

AIRBAGS EN GORDELSPANNERS

AIRBAGS EN GORDELSPANNERS AIRBAGS EN GORDELSPANNERS Airbag In een moderne carrosserie komen we tegenwoordig een aantal voorzieningen tegen die de actieve en de passieve veiligheid van de auto verhogen. Een goed voorbeeld hiervan

Nadere informatie

Historische autotechniek (4)

Historische autotechniek (4) Historische autotechniek (4) E. Gernaat (ISBN in overweging) 1 Dynamo en regelaar 1.1 Gelijkstroomdynamo De klassieke, historische dynamo (generator) staat bekent onder gelijkstroomdynamo. Moderne dynamo

Nadere informatie

TENTAMEN ELEKTROMAGNETISME (8N010)

TENTAMEN ELEKTROMAGNETISME (8N010) TENTAMEN ELEKTROMAGNETISME (8N010) 2 Juli, 2010, 14:00 17:00 uur Opmerkingen: 1. Dit tentamen bestaat uit 4 vragen met in totaal 19 deelvragen. 2. Werk nauwkeurig en netjes. Als ik het antwoord niet kan

Nadere informatie

Oefeningen Elektriciteit II Deel II

Oefeningen Elektriciteit II Deel II Oefeningen Elektriciteit II Deel II Dit document bevat opgaven die aansluiten bij de cursustekst Elektriciteit II deel II uit het jaarprogramma van het e bachelorjaar industriële wetenschappen KaHo Sint-ieven.

Nadere informatie

NATUURKUNDE OLYMPIADE EINDRONDE 2015 PRACTICUMTOETS

NATUURKUNDE OLYMPIADE EINDRONDE 2015 PRACTICUMTOETS NATUURKUNDE OLYMPIADE EINDRONDE 2015 PRACTICUMTOETS Opmerkingen 1. Schrijf bovenaan elk papier je naam. 2. Nummer elke bladzijde. 3. Schrijf op de eerste pagina het totale aantal bladen dat je inlevert.

Nadere informatie

Een 13,8 volt - 30 ampere voeding

Een 13,8 volt - 30 ampere voeding Een 13,8 volt - 30 ampere voeding We gaan de opbouw van dit schema van links naar rechts beschrijven zodat een ieder het kan volgen. Als eerste de transformator, neem hiervoor een type dat secundair minstens

Nadere informatie

E e n i n t r o d u c t i e in praktische electronica.

E e n i n t r o d u c t i e in praktische electronica. 9 9 1. 1 0 3 E e n i n t r o d u c t i e in praktische electronica. Vantek Electronica Kits Handleiding/Opdrachtenboek. N. B. De OPITEC bouwpakketten zijn gericht op het onderwijs. 1 HOE U AAN DE SLAG

Nadere informatie

4,1. Samenvatting door L. 836 woorden 21 november keer beoordeeld. Natuurkunde. Natuurkunde samenvattingen Havo 4 periode 2.

4,1. Samenvatting door L. 836 woorden 21 november keer beoordeeld. Natuurkunde. Natuurkunde samenvattingen Havo 4 periode 2. Samenvatting door L. 836 woorden 21 november 2012 4,1 51 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Pulsar Natuurkunde samenvattingen Havo 4 periode 2. Hoofdstuk 3 Stroom, spanning en weerstand. * Elektrische

Nadere informatie

Men schakelt nu twee identieke van deze elementen in serie (zie Figuur 3).

Men schakelt nu twee identieke van deze elementen in serie (zie Figuur 3). jaar: 1989 nummer: 09 Men heeft een elektrisch schakelelement waarvan we het symbool weergeven in figuur 1. De (I,U) karakteristiek van dit element is weergegeven in de nevenstaande grafiek van figuur

Nadere informatie

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Fysica: Elektrodynamica. 25 juli 2015 dr. Brenda Casteleyn

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Fysica: Elektrodynamica. 25 juli 2015 dr. Brenda Casteleyn Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts Fysica: Elektrodynamica 25 juli 2015 dr. Brenda Casteleyn Met dank aan: Atheneum van Veurne (http://www.natuurdigitaal.be/geneeskunde/fysica/wiskunde/wiskunde.htm),

Nadere informatie

Elektriciteit. Wat is elektriciteit

Elektriciteit. Wat is elektriciteit Elektriciteit Wat is elektriciteit Elektriciteit kun je niet zien, niet ruiken, niet proeven, maar wel voelen. Dit voelen kan echter gevaarlijk zijn dus pas hier voor op. Maar wat is het dan wel? Hiervoor

Nadere informatie

Schakelcursus Elektrotechniek

Schakelcursus Elektrotechniek Schakelcursus Elektrotechniek februari 2015 De cursus is bestemd voor die cursisten waarvan de vooropleiding in het vakgebied Elektrotechniek vooralsnog onvoldoende is. Auteur: L. Smit De Kooi 7 4233 GP

Nadere informatie

Eindronde Natuurkunde Olympiade 2018 theorietoets deel 1

Eindronde Natuurkunde Olympiade 2018 theorietoets deel 1 Eindronde Natuurkunde Olympiade 2018 theorietoets deel 1 1. Spelen met water (3 punten) Water wordt aan de bovenkant met een verwaarloosbare snelheid in een dakgoot met lengte L = 100 cm gegoten en dat

Nadere informatie

Gelijkrichten. Gelijkrichten met één diode

Gelijkrichten. Gelijkrichten met één diode Gelijkrichten Gelijkrichten met één diode We kunnen de typisch diode-eigenschap (doorlaten in één richting) gebruiken om van een wisselspanning een gelijkspanning te maken. We noemen dat gelijkrichten.

Nadere informatie

HOOFDSTUK 2: Elektrische netwerken

HOOFDSTUK 2: Elektrische netwerken HOOFDSTUK 2: Elektrische netwerken 1. Netwerken en netwerkelementen elektrische netwerken situering brug tussen fysica en informatieverwerkende systemen abstractie maken fysische verschijnselen vb. velden

Nadere informatie

Opgave 1 Er zijn twee soorten lading namelijk positieve en negatieve lading.

Opgave 1 Er zijn twee soorten lading namelijk positieve en negatieve lading. itwerkingen Opgave Er zijn twee soorten lading namelijk positieve en negatieve lading. Opgave 2 Een geleider kan de elektrische stroom goed geleiden. Metalen, zout water, grafiet. c. Een isolator kan de

Nadere informatie

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Fysica: Elektrodynamica. 18 augustus Brenda Casteleyn, PhD

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Fysica: Elektrodynamica. 18 augustus Brenda Casteleyn, PhD Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts Fysica: Elektrodynamica 18 augustus 2019 Brenda Casteleyn, PhD Met dank aan: Atheneum van Veurne, Leen Goyens (http://users.telenet.be/toelating) 1. Inleiding

Nadere informatie

6. MICROFOONS EN LUIDSPREKERS

6. MICROFOONS EN LUIDSPREKERS 6-1 6. MICROFOONS EN LUIDSPREKERS 6.1 Inleiding In dit hoofdstuk behandelen we de randapparaten, waarmee we geluid omzetten in elektrische energie of omgekeerd. 6.2 Microfoons Met een microfoon kunnen

Nadere informatie

Elektronica. Voorvoegsels van eenheden. Schakeling van een simpele audioversterker met een opamp

Elektronica. Voorvoegsels van eenheden. Schakeling van een simpele audioversterker met een opamp Elektronica 1 Spanningsbronnen 2 Weerstanden en diodes 3 IC, opamp, spanningsdeler 4 Stroomsterkte en lading; condensator 5 Een condensator op- en ontladen 6 De 555 timer 7 Het frequentieafhankelijke gedrag

Nadere informatie