LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE TIJD

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE TIJD"

Roel Janssen
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 1. LESBEGIN : Probleemstelling: hoe komt het dat de stripfiguur minder inspanning moet leveren door gebruik te maken van een katrol? Vroeger moest er heel wat arbeid geleverd worden in tegenstelling tot nu. Nu beschikken we veel meer over machines die zwaar werk voor ons verrichten. Met het hulpmiddel gaat het veel beter om te heffen, de last is minder zwaar. slide : stripfiguur die zware lasten tilt - ll laten heffen en daarna met hulpmiddel het zelfde laten heffen. - Wat stellen jullie vast? 2. LESUITWERKING : Een hijskraan kan zoveel tillen door het gebruik van de katrol. Onderdelen van een katrol kunnen opsommen. Uitleggen wat de last, lastarm is en de macht 2.1. Bouw van de katrol haak, beugel, schijf, as, groef Een katrol is een werktuig dat gebouwd is uit een schijf, draaibaar rond de as, en die vastzit in een beugel Werking van de katrol De katrol als hefboom Katrol tonen. - Beschrijf de onderdelen van deze katrol. Aan de hand van volgende vragen, de katrol als hefboom ontleden. We hangen aan de ene kant een 4min 8 min 1

2 en de machtarm. Kunnen aanduiden op een katrol. l = m Soorten katrollen 1. De vaste katrol massa en aan de andere trekken we opdat ze in evenwicht zal zijn. - Waar bevindt zich het steunpunt? - Wat betekent de last? - Wat betekent de macht? - Duid eens de lastarm aan - Duid eens de machtarm aan slide : schema katrol - Wat stel je vast ivm de lengte van de lastarm en machtarm? Invullen in werkboek. Demonstratie proef :1 Aan het uiteinde van het touw massa van 60 g Zoeken naar evenwicht door aan het andere uiteinde massa te hangen. - Hoeveel g hangt er aan de andere kant? Proefondervindelijk vaststellen dat bij een vaste katrol de macht = last. macht = last Machtarm en lastarm zijn gelijk. De katrol is in evenwicht als de macht en de last ook gelijk zijn want volgens de regels van de hefboom : l x F l = m x F m De proef wordt herhaald met 3x een ander massa als last en alles wordt genoteerd in het werkboek. - Wat kun je daaruit afleiden? - Kun je dat verklaren? - Met de dynamometer kun je de grootte van de uit te oefenen kracht meten. 3 min 6 min 2

3 0p 100 g wordt een kracht uitgeoefend van ±1 N ; daaruit berekenen met een regeltje van 3 hoeveel kracht uitgeoefend wordt op de verschillende massa s (60, 70 en 110 g) - Wat stel je vast ivm de krachten die uitgeoefend worden? 10 Proefondervindelijk vaststellen dat bij een vaste katrol de verplaatsing van de macht = de verplaatsing van de last. Vaststelling : Bij een vaste katrol is de macht gelijk aan de last. invullen werkboek Demonstratie proef :2 slide : schema Identieke proefopstelling maar katrol in evenwicht. - Wanneer weet ik dat de katrol in evenwicht hangt? 7 min We meten de afstand van de tafel tot de last en macht De last wordt verplaatst en we meten opnieuw beide afstanden tot de tafel De verplaatsing berekenen De proef 2x herhalen met verschillende verplaatsingen en alles wordt genoteerd in het werkboek. Vaststellen dat de zin Vaststelling : Bij een vaste katrol in evenwichtstoestand is de verplaatsing van de macht en de last gelijk. We tillen de last op. - Wat stellen we vast ivm de verplaatsing? - Indien we over geen katrol beschikken en we willen een zekere last verplaatsen wat doen we dan? 3 min 3

4 van de kracht veranderd bij een vaste katrol. We trekken het touw naar beneden. Besluit : Bij een vaste katrol wordt de zin van de kracht veranderd. Bij een kracht spreekt men van de zin, niet van de richting. - Indien we over een katrol beschikken welke kracht moeten we dan uitoefenen om de last te verplaatsen? - Wat kunnen we dus besluiten ivm de zin van de kracht Het is gemakkelijker om de kracht naar beneden uit te oefenen (te trekken) dan naar boven (te heffen). 3. LESAFSLUITING : 1. De macht is gelijk aan de last 2. De verplaatsing van de macht = de verplaatsing van de last. 3. De zin van de kracht veranderd invullen werkboek - Wat kunnen we zeggen ivm de macht en de last bij een vaste katrol? - Waaraan is de verplaatsing van de macht gelijk? - Wat weten jullie van de zin? Invullen werkboek Slide : overzicht 3 min 5min Besluit : Met een vaste katrol kunnen we een last van beneden af ophijsen. Dit is gemakkelijker dan iets naar boven optrekken. De krachten bij een vaste katrol blijven gelijk ; we verliezen ook niet aan verplaatsing. bv Als je 1 m koord naar beneden trekt, dan gaat de last ook 1m naar omhoog. Een vaste katrol is een hefboom waarmee - Hoe komt het dat de stripfiguur minder inspanning moet leveren door gebruik te maken van een katrol? 4

5 men noch aan kracht noch aan verplaatsing wint. - 5

6 Overzicht slide 6

7 7

Vergelijkbare documenten

LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE TIJD

LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE TIJD 1. LESBEGIN : Kort overzicht werking vaste katrol slide: stripfiguur vaste katrol + losse katrol Opstelling losse katrol + vaste katrol - Wat is het verschil tussen een vaste en een losse katrol? 2. LESUITWERKING