PROJECTMATIG WERKEN IN PONTIANAK TRANSMISSIELEIDING

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "PROJECTMATIG WERKEN IN PONTIANAK TRANSMISSIELEIDING"

Transcriptie

1 PROJECTMATIG WERKEN IN PONTIANAK TRANSMISSIELEIDING September 2007 RUWWATER PONTIANAK BIYUNG SCHOONWATER KOTA PONTIANAK

2 TECHNICAL COOPERATION PDAM PONTIANAK - OASEN GOUDA Basis handleiding voor Projectmatig Werken PROJECTMATIG WERKEN IN PONTIANAK * Afgeleid van: Werken aan Projecten Rudy Kor * Uitgeverij: Kluwer Bedrijfswetenschappen Gouda sept H.Nuijten

3 Transmissieleiding HPE 800/630 mm Stad Pontianak Transmissieleiding Ruwwater HPE 800 mm Pontianak - Biyung Nieuwe buis HPE 800 mm

4 PROJECTMANAGEMENT Hoofdstuk 1 Inleiding In dit hoofdstuk behandelen we in grote lijnen wat projectmatig werken betekent. Welke kenmerken heeft een project. Welke fasen er in een project voorkomen en tenslotte wat projectdoelen zijn en hoe daarmee om te gaan. In dit hoofdstuk leer je de grove structuur van een project kennen. Deze structuur is een eerste houvast om een project gestalte te gaan geven.

5 1.1 Wat is projectmatig werken? Projectmatig werken is een middel om eenmalige werkzaamheden die minder voorspelbaar zijn en buiten de normale orde vallen, meer structuur te geven met als doel de werkzaamheden beter hanteerbaar en controleerbaar te maken. Buiten projectmatig werken kennen we nog twee in groepen in te delen werkzaamheden, namelijk improvisatie, waarbij zonder een vooraf opgesteld plan gereageerd wordt. Er wordt dan vaak van geval tot geval beslissingen genomen en routinematige werkzaamheden. Hierbij worden handelingen herhaaldelijk uitgevoerd en zijn ze goed voorspelbaar. Men hoeft niet steeds te verzinnen wat er precies moet gebeuren, want daar is in het verleden al goed ver nagedacht. Om de voorspelbaarheid bij projectmatig werken te vergroten wordt er planmatig gewerkt, zodat de te volgen weg geleidelijk duidelijker wordt. Dit betekent dat men vooraf de tijd neemt om goed na te denken over het te bereiken doel en de manier waarop dit doel bereikt kan worden. Hiertoe wordt een project vaak opgedeeld in fasen, waarbij na elke fase het projectdoel en de te volgen weg kunnen worden bijgesteld. 1.2 Wat is een project? Een project is een tijdelijk werkverband van een aantal mensen om een vooraf vastgesteld doel te bereiken met een vastgesteld budget. Kenmerken van een project zijn o.a.: een project moet een duidelijk beginpunt en ook een einddatum kennen; een project heeft een tijdelijk karakter; een project heeft een eenmalig en duidelijk gedefinieerd doel; een project heeft een opdrachtgever die het project betaalt; een project beschik over een budget; een project kent een projectleider die de opdrachtgever als baas heeft. Het werken in projectvorm heeft een aantal voordelen. Als er een degelijk plan van aanpak is geschreven, is het voor alle partijen duidelijk wat er staat te gebeuren. Het project is goed gedefinieerd en er is duidelijk wat de projectgrenzen zijn. Bij een goede samenstelling van het projectteam zullen de projectleden elkaar aanvullen en stimuleren. Hierdoor kan de productiviteit van elk toenemen. Aandachtspunten bij projectmatig werken. Een projectleider zal eerst de grote lijn van het project bepalen. Ga nog niet in op de details; deze komen later wel aan de orde. Om een project hanteerbaar te maken, kan dit opgedeeld worden in fasen. Een grove indeling in fasen is: Voorbereiding (denken) Realisatie (doen) Nazorg (onderhouden).

6 1.3 Fasen Grote projecten zijn vaak moeilijk beheersbaar. Dat wil zeggen dat het moeilijk is te voorkomen dat het budget wordt overschreden, de einddatum te halen of het gesteld doel te bereiken. Om een groot project toch beheersbaar te maken, kan een aantal maatregelen worden getroffen. Zo zullen we aan het begin van het project een zogenoemd Plan van Aanpak maken. Hierin wordt door de projectleider het project duidelijk beschreven. Denk eraan dat in zo n plan van aanpak behalve het projectdoel en de te leveren producten ook het te gebruiken budget en planning van het project worden genoemd. Over het maken van een plan van aanpak zullen we later in de cursus tegen komen. Een opdrachtgever zal zeer nieuwsgierig zijn hoe een projectleider het project denkt uit te gaan voeren. Als handig hulpmiddel gaan we het project opdelen in fasen. Een fase kan beschouwd worden als een serie activiteiten binnen een project, die logisch gezien bij elkaar horen. Men past fasering toe om risico s te verkleinen. Een algemene, bruikbare fasering is; Het initiatief: het idee De definitie: wat moet er gebeuren? Het ontwerp: hoe komt het eruit te zien? De voorbereiding: hoe moet het gemaakt worden? De realisatie: Doen! De nazorg: gebruiken en instandhouding. Initiatieffase In de initiatieffase is van een project nog geen sprake. Wel bestaat er een probleem of een idee waarvan men vindt dat er iets aan gedaan moet worden. In deze fase wordt een eerste stap gezet voor het project. In deze fase wordt een projectleider aangesteld, die overlegt voert met de opdrachtgever en die verder de projectorganisatie opstelt. De fase wordt afgesloten met een goedgekeurde projectopdracht. Definitiefase De definitiefase geeft duidelijkheid over wat er van het project verwacht kan worden. Er is een opdracht om een project te starten. Het vereiste projectresultaat wordt nu duidelijk vastgelegd. We maken hierbij onderscheid tussen wensen en eisen. Er worden randvoorwaarden gesteld. Eisen moeten verplicht worden gerealiseerd binnen het project en wensen wil men graag gerealiseerd zien maar zijn niet noodzakelijk. Er ligt aan het eind van de definitiefase een plan van aanpak. Soms wordt er voor gekozen om een plan van aanpak gelijktijdig aan te leveren met de projectopdracht. Ontwerpfase Nu dat we weten wat het projectdoel wordt, kan in de ontwerpfase aangegeven worden hoe de oplossing eruit zal komen te zien. In deze fase wordt er eerst een voorlopig ontwerp gemaakt, welke na verdere uitwerking de status definitief ontwerp krijgt. Aan het eind van deze fase wordt het definitieve ontwerp gepresenteerd aan de opdrachtgever en ter goedkeuring ondertekend. Voorbereidingsfase In deze fase wordt het ontwerp uit de vorige fase geschikt gemaakt voor realisatie. In deze fase zorgt men ervoor dat de realisatie probleemlos kan verlopen. Hierbij geldt dan ook: Eerst denken, dan doen.

7 In deze fase worden de vergunningen aangevraagd een werkomschrijving geschreven, de materialen besteld. Het werk gegund aan een aannemer en de opdracht aan deze aannemer gestuurd. Realisatiefase Hier wordt het product gemaakt. Hoe beter de vorige fase is uitgevoerd, hoe minder kans men op onaangename verrassingen heeft bij de realisatie. In deze fase zal de projectleider het werk begeleiden en toezicht houden op de uitvoering. Hij zal door middel van voortgangrapportages de opdrachtgever regelmatig op de hoogte houden. De realisatiefase wordt beëindigd op het moment dat het projectresultaat in gebruik wordt genomen. Nazorgfase In de nazorgfase wordt het projectresultaat gebruikt. Restpunten worden afgehandeld, de projectadministratie wordt beëindigd en het project wordt geëvalueerd. Een nacalculatie moet helderheid brengen in de totale kosten van het project. Deze fase wordt afgesloten door een goedgekeurde projectevaluatie. 1.4 Doel van fasering Het maken van een fasering heeft als voordeel dat in een project beslissingsmomenten worden ingebouwd. Aan het eind van elke fase heeft de opdrachtgever de gelegenheid het project bij te sturen. Hierbij kan hij kiezen op de ingeslagen weg door te gaan, doorgaan met aanpassingen van het projectdoel of zelfs stoppen met het project. Voorbeeld van een fasering Bij de aanleg van nieuwe watertransportleiding zullen we een uitgebreid voorbeeld per fase aangeven welke activiteiten er zullen plaats vinden. Probleem of aanleiding In Pontianak-City op het eiland Kalimantan in Indonesie is een wijk A in de stad die te kampen heeft met een zeer lage waterdruk. Het plaatselijke waterleidingbedrijf heeft te kampen met ontevreden klanten die dagelijks hun beklag bij de directie uiten. De directie van het waterleidingbedrijf heeft geld ter beschikking gekregen om de problemen op te lossen. De directie stelt een projectleider aan om de mogelijkheden te onderzoeken. Initiatief De opdrachtgever namens de directie van het waterleidingbedrijf bespreekt samen met de projectleider o.a. - de oorzaak van de problemen een in slechte staat verkerende transportleiding- - de opdracht de aanleg van een nieuwe transportleiding vanaf het pompstation naar de wijk A- - de eisen waaraan de opdracht moet voldoen het projectresultaat en de beschikbare termijn waar binnen het project moet zijn uitgevoerd - het beschikbare budget De projectleider zal nu een werkvoorbereider aanstellen om het ontwerp te maken. Verder zal hij samen met de werkvoorbereider o.a. een voorstudie maken van een mogelijk tracé. Het nieuw gekozen tracé zal behalve economisch en financieel ook een strategische afweging moeten zijn. Bijvoorbeeld door het aanleggen via een kleine - omweg kan gelijktijdig een andere wijk mee profiteren van de aanleg van de nieuwe leiding. Of door een ander tracé te kiezen wordt de lengte van de nieuwe leiding weliswaar langer, maar zullen de kosten lager uitvallen omdat er geen ingewikkelde constructies gemaakt hoeven worden. Bij ons voorbeeld wordt gekozen om niet door het centrum van Pontianak-

8 city te gaan, maar erom heen. Het centrum van Pontianak-city heeft veel kanalen die gepasseerd moeten worden en dat levert ingewikkelde en dure constructies op. Bovendien ondervindt het drukke centrum weinig hinder van de werkzaamheden en kan de nieuw aan te leggen wijk B ook profiteren van de nieuwe transportleiding. De projectleider schrijft een projectopdracht, waarin hij behalve het gekozen tracé, ook een Plan van Aanpak met een kostenraming en planning aangeeft. Definitie Speciale eisen worden van het project niet geëist. Ontwerp Samen met een werkvoorbereider zal de projectleider behalve de eisen van de opdrachtgever uit de definitiefase, ook de projectspecifieke kenmerken bespreken, waarna de werkvoorbereider een voorlopig ontwerp uitwerkt. Dit voorlopig ontwerp wordt met de opdrachtgever besproken en bij goedkeuring wordt het voorlopig ontwerp verder uitgewerkt tot een definitief ontwerp. De aanlegvergunning wordt aangevraagd. Voor het project in Pontianak-city betekent dit dat de projectleider samen met de werkvoorbereider o.a. bepaalt welke diameter en van welk materiaal de nieuwe transportleiding moet worden. De werkvoorbereider zal voorlopige werktekeningen maken. Met dit voorlopige ontwerp gaat de projectleider naar opdrachtgever om dit met hem te bespreken. Na goedkeuring van de opdrachtgever werkt de werkvoorbereider het voorlopige ontwerp uit tot een definitief ontwerp. Voorbereiding In deze fase wordt de werkomschrijving bestek - gemaakt met daaraan gekoppeld een directiebegroting (voorcalculatie). Een werkomschrijving vertelt precies wat er van de aannemer verwacht wordt. Niet alleen technisch, maar ook administratief. De projectleider denkt na over de op handen zijnde wijze van aanbesteding. De werkomschrijving en directiebegroting wordt aan de opdrachtgever ter goedkeuring gepresenteerd. Na goedkeuring kan begonnen worden met de aanbesteding van het werk. Alvorens wordt overgegaan tot de gunning, moeten de benodigde vergunningen verleend zijn. Daarna kunnen de materialen worden besteld. Voor Pontianak-city betekent dit dat er een plan voor het aanleggen van de nieuwe transportleiding volledig is uitgewerkt. Realisatie De aannemer levert een planning aan waarin het gedetailleerd aangeeft wanneer hij wat klaar heeft. Deze zogenaamde mijlpalen zullen gebruikt worden om de planning op de voet te kunnen volgen. De projectleider zal gedurende de realisatiefase optreden als woordvoerder van het waterleidingbedrijf. Hij zal regelmatig met de aannemer de voortgang van het project bespreken en dit ook schriftelijk vastleggen. Ook zal hij regelmatig de opdrachtgever op de hoogte houden over de ontwikkelingen van het project. Aan het eind van realisatiefase is de transportleiding aangelegd en in gebruik. Het projectdoel is bereikt. Voor Pontiank-city betekent dit dat straten zullen worden opgebroken. De projectleider geeft sturing aan het project en zal er alles aan gelegen zijn om zo geruismogelijk het project te laten ontwikkelen. Hij zal niet weg lopen voor de problemen, maar zal juist optreden daar waar het project spaak begint te lopen. Hij communiceert behalve met de aannemer en opdrachtgever ook met de aanwonende. Uiteindelijk wordt de nieuwe transportleiding, na goedkeuring van de projectleider opgeleverd. Daarbij is de transportleiding in Pontianak-city onderworpen aan een drukproef en is de leiding bacteriologisch akkoord.

9 Nazorg Nu dat de leiding is opgeleverd is het o.a. van groot belang dat de ligging van deze transportleiding wordt geregistreerd. De aannemer zal daarvoor revisietekeningen moeten aanreiken. Vervolgens worden deze tekeningen op de tekenkamer verwerkt op basiskaarten van het waterleidingbedrijf. Ook het afhandelen van restpunten zal door de aannemer verricht moeten worden. Door de projectleider wordt een projectevaluatie gemaakt, waarin verantwoording wordt afgelegd voor het gerealiseerde project. In Pontianak-city is het weer rustig. De wegen zijn over het algemeen weer goed begaanbaar. Wel wordt er een lijst van restpunten opgesteld, zoals het opnieuw bestraten van een gedeelte van het trottoir in jalan C. De aannemer heeft hierbij slordig gewerkt en de bewoners hebben geklaagd dat het trottoir schots en scheef ligt. Na inspectie van de projectleider, waarbij hij zelf heeft geconstateerd dat de bestrating niet in orde was, noteert hij deze herstelwerkzaamheden bij de lijst met restpunten. Verder schrijft hij zijn eindevaluatie, waarbij hij o.a. verantwoording aflegt van de gemaakte kosten en het bereikte projectdoel. Een goedgekeurde eindevaluatie is het eind van het project in Pontianak-city. 1.5 Projectdoelen Projecten worden uitgevoerd om een doel te bereiken. Om deze doelen te bereiken zullen ze beschreven moeten worden door middel van kenmerken, of wel projectdoelen moeten SMART zijn opgesteld. Deze afkorting staat voor - Specifiek - Meetbaar - Aanwijsbaar/ acceptabel - Realistisch - Tijdgebonden Specifiek Wat gaan we precies doen! Er mag geen misverstand bestaan over het te behalen eindresultaat. Volgens ons Pontianak-city project betekent dit dat de waterdruk in wijk A omhoog moet van 1 bar naar 2 bar. Meetbaar Achteraf moet worden vastgesteld of het projectdoel behaald is of niet. Dit kan worden uitgedrukt in tijd, geld, kwaliteit en kwantiteit. Bijvoorbeeld- Op 31 december van dit jaar ligt er een nieuwe transportleiding van het pompstation naar wijk A tegen het vooraf bepaalde budget en waarbij de waterdruk is verhoogd van 1 naar 2 bar. Aanwijsbaar/acceptabel Een persoon of groep moet verantwoordelijk zijn voor het behalen van het doel. Dit doel moet wel acceptabel zijn voor degene die het moet behalen. Bijvoorbeeld- De afdeling Distributie zal voor 31 december van dit jaar een nieuwe transportleiding hebben aangelegd. Realistisch De doelen moeten haalbaar en uitvoerbaar zijn. Kan het wat we willen? Als een doel niet te behalen valt, zullen mensen er geen zin in hebben. Bijvoorbeeld: de waterdruk in wijk A hoeft geen 2 bar, maar 1,5 bar te zijn, of het project hoeft niet op 31 december gereed te zijn, maar op 1 maart volgend jaar..

10 Tijdgebonden. Er staat een bepaalde eindtijd voor waarop het doel behaald moet zijn. Bijvoorbeeld: op 1 maart volgend jaar moet door de afdeling distributie de waterdruk in wijk A verhoogd zijn van 1 bar naar 1,5 bar. Hoofdstuk 2 In dit hoofdstuk nemen we o.a. de projectorganisatie onder de loep. We kijken naar de eigenschapen en verantwoordelijkheden van de projectleider en kijken naar de rol van de projectleden. 2.1 De projectorganisatie Om een project uit te voeren, wordt soms een aparte projectorganisatie in het leven geroepen. Zo n projectgroep bestaat uit mensen die voor een project op basis van hun bekwaamheid, vakkennis en hun karakter bijeen zijn gebracht. Bovenaan zo n projectgroep staat de projectleider. Daaronder komen de projectleden, zoals een werkvoorbereider, een toezichthouder of in sommige gevallen projectsecretaris. Verder kan een adviseur bij het projectteam betrokken raken, wanneer speciale deskundigheid gevraagd wordt. Deze projectgroep heeft verder een relatie met de buitenwereld. Dit is in eerste instantie de opdrachtgever. Verder zal een stuurgroep actief zijn. Een stuurgroep bestaat minimaal uit leden van de directie van het waterleidingbedrijf, het afdelingshoofd, de directe chef waaronder de projectleider valt en de opdrachtgever. De stuurgroep zorgt voor informatie uitwisseling en coördinatie tussen verschillende projecten. Verder controleert de stuurgroep de projectvoortgang en adviseert de opdrachtgever. 2.2 De rol, de eigenschappen en verantwoordelijkheden van de projectleider Een projectleider heeft binnen het team vaak een zwaardere taak dan de overige teamleden. Het vervullen van een rol als projectleider is echter een grote uitdaging en bijzonder leerzaam. Om een project goed te kunnen leiden, heeft een projectleider een aantal eigenschappen nodig. Een projectleider moet onder andere: het lef hebben zich als leider te gedragen; taakgericht kunnen werken; goede communicatieve vaardigheden hebben; enthousiast anderen kunnen motiveren; hoofd en bijzaken van elkaar kunnen onderscheiden; vooruit kunnen denken; kunnen omgaan met onzekerheden; kunnen organiseren en delegeren.

11 De verantwoordelijkheden van een projectleider zijn als volgt samen te vatten: zorgen voor een juist plan van aanpak; bekendmaken van het plan van aanpak bij betrokkenen; goedkeuring verkrijgen van het plan van aanpak bij de opdrachtgever; de voortgang rapporteren aan de opdrachtgever; de dagelijkse leiding nemen binnen het team; voorzitter zijn van de projectteamvergaderingen; zorgen voor een goede motivatie en sfeer binnen het projectteam; oplossen van conflicten tussen projectmedewerkers onderling; bewaken van de planning; bewaken van het projectbudget; bewaken van de kwaliteit van de op te leveren producten. 2.3 De Projectleden De projectleden zijn samen met de projectleider de uitvoerders van het project. Ze worden vaak geselecteerd op basis van hun deskundigheid en ervaring. Een projectleider zal samen met de opdrachtgever goede projectleden moeten vinden voor zij projectteam. De kwaliteit van de projectleden is immers van groot belang voor het welslagen van het project. De projectleden zullen in staat moeten zijn: gemeenschappelijk te komen tot een taakverdeling en planning van het werk; de creativiteit te stimuleren door een goede sfeer te creëren; effectief te discussiëren; om te gaan met meningsverschillen en conflicten binnen de groep; gezamenlijk beslissingen te nemen; kritiek te geven en te ontvangen. Projectleden hebben ook hun verantwoordelijkheden, namelijk: een correcte uitvoering van de opgedragen taken; het behalen van de eigen deelplanning; de voortgangsrapportage aan de projectleider en de daaraan verbonden eigen tijdsverantwoording; 2.4 De Opdrachtgever De opdrachtgever is te beschouwen als de klant van de projectgroep. Meestal is dit het afdelingshoofd. Hij wil beschikken over het eindproduct van het project en betaalt hiervoor. Een opdrachtgever heeft de volgende verantwoordelijkheden: - het nemen van beslissingen; - het scheppen van duidelijkheid in onduidelijke situaties; - het scheppen van voldoende draagvlak binnen de organisatie voor het project; - het meedenken met de projectgroep; - het bewaken van de voortgang; - het beschikbaar stellen en bewaken van het budget; - het bewaken van de kwaliteit.

12 Hoofdstuk 3 In dit hoofdstuk volgen we een project van begin tot het eind. Wij kijken hoe we een project kunnen organiseren, hoe we een project kunnen beheersen en ook waarom projecten soms mislukken Het organiseren van een project Allereerst zal er een intakegesprek met de opdrachtgever plaats vinden. De opdrachtgever kiest een projectleider uit en zal door brainstormen en discussie de grote lijnen van het project doornemen. Belangrijk hierbij is dat de projectleider een zo helder mogelijk beeld krijgt van wat er aan het eind van het project moet worden opgeleverd, hoeveel geld er beschikbaar is welke mensen er eventueel beschikbaar zijn, wat wel en wat niet bij het project hoort en wanneer het project klaar moet zijn. De projectleider zal niet meteen overal ja of nee op kunnen zeggen. Hij zal vaak eerst bedenktijd moeten hebben. Vaak zal hij met de opdrachtgever moeten onderhandelen over bijvoorbeeld meer geld en meer beschikbare projectleden. Als het besluit genomen wordt het project te starten, zal een flink aantal zaken georganiseerd moeten worden: - De doelstelling van het project moet worden bepaald. - Er moet een samenwerking tot stand gebracht worden. - de beslissingsbevoegdheid en autorisatie moet worden geregeld. Wat mag de projectgroep zelf beslissen? Waarvoor moet vooraf toestemming voor gevraagd worden? - De communicatie moet worden geregeld. Management en projectleden moeten op de hoogte worden gebracht en gehouden over d projectvoortgang. Om dit vast te leggen wordt er in de definitiefase een plan van aanpak gemaakt. Het maken van een goed plan van aanpak is van groot belang voor een project Een project start-up vergadering In de meeste gevallen zal het projectteam uit slechts twee of drie personen bestaan, namelijk de projectleider en de werkvoorbereider. Soms kan er voor gekozen worden om in de uitvoering een toezichthouder aan te stellen. I zo n geval is het handig om ook de toezichthouder deel te laten nemen met de start-up vergadering. Een project start-up vergadering kan de volgende elementen bevatten: - Kennismaking - Bespreking van de doelen van het project. - Presentatie va het plan van aanpak. - Bespreking van de uit te voeren activiteiten. - Afspraken maken over de te volgen werkwijzen en procedures. - Duidelijk maken welke bevoegdheden de projectgroep heeft.

13 Uitvoering van het project Nadat het project gestart is zal op basis van het plan van aanpak met de uitvoering van het project begonnen worden. De voortgang va het project moet periodiek worden vastgesteld en de planning eventueel aangepast. Een project dat niet goed wordt geleid kan behoorlijk uit de hand lopen. Dit resulteert in bijvoorbeeld hoge kosten, vertraging of een verkeerd projectresultaat. Een project moet daarom beheerst worden, dat wil zeggen onder controle worden gehouden Projectafsluiting Behalve dat een project wordt opgestart met een plan van aanpak en een project start-up vergadering, moet een project ook netjes worden afgesloten. Het moet voor iedereen duidelijk zijn dat het project nu is afgelopen. Hierbij moet met een aantal zaken rekening gehouden worden: - Er moet een eindrapport of eindevaluatie ingeleverd worden. - De projectleider zorgt voor een schriftelijke ontheffing van de opdracht bij de opdrachtgever. - Er dient een nacalculatie gemaakt te worden. 3.2 Beheersen van projecten Als een project tijdens de uitvoering niet goed bestuurd wordt zal het projectveel geld kosten, niet het gewenste resultaat opleveren of veel te laat klaar zijn. Projecten kunnen ingewikkeld en moeilijk beheersbaar zijn. Bij de uitvoering van een project zijn de volgende beheersaspecten te onderscheiden: 1. Tijd (T) 2. Geld (G) 3. Kwaliteit (K) 4. Informatie (I) 5. Organisatie (O) Zowel de projectleider als opdrachtgever moeten aan elk van deze factoren voldoende aandacht besteden voor een succesvol project. Tijdens de uitvoering zal de projectleider de tijd (planning) in de gaten moeten houden. Ook zal hij moeten weten hoeveel geld op een bepaald moment is gebruikt en nog beschikbaar is. De projectleden moeten hun werk goed uitvoeren, zodat de geleverde producten van voldoende kwaliteit zijn. Om ervoor te zorgen dat iedereen weet wat hij moet doen, moet iedereen de juiste informatie krijgen. Ook de opdrachtgever moet informatie krijgen over de voortgang van het project. De projectleider is verantwoordelijk voor het project. Dat zijn zaken als interne en externe samenwerking, de besluitvorming, het toewijzen van verantwoordelijkheden en het organiseren van vergaderingen. WORDT VERVOLGD!!!!!!

Projectmanagement. Hoofdstuk 1 en 2. Roel Grit. Het project Mensen en projecten

Projectmanagement. Hoofdstuk 1 en 2. Roel Grit. Het project Mensen en projecten Projectmanagement Hoofdstuk 1 en 2 Het project Mensen en projecten Roel Grit Hoofdstuk 1 Het project 1. Soorten werkzaamheden 2. Voorbeelden van projecten 3. Wat is een project? 4. Van improvisatie via

Nadere informatie

Projectmanagement. Hoofdstuk 1 en 2. Roel Grit. Het project Mensen en projecten

Projectmanagement. Hoofdstuk 1 en 2. Roel Grit. Het project Mensen en projecten Projectmanagement Hoofdstuk 1 en 2 Het project Mensen en projecten Roel Grit Instructie docent Er is een aantal dia s met animaties. Als je die niet wilt gebruiken vanwege afdrukken van hand-outs, kun

Nadere informatie

Projectmanagement Samengesteld door Leon Wetzel

Projectmanagement Samengesteld door Leon Wetzel Projectmanagement Samengesteld door Leon Wetzel Het project Soorten werkzaamheden Improvisatie o Vaak bij plotselinge gebeurtenissen. o Ad hoc reageren; niet volgens plan, maar van geval tot geval beslissen.

Nadere informatie

Projectmatig betekent: op de wijze van een project. Je moet dus eerst weten wat een project is. Een eenvoudige definitie van project is:

Projectmatig betekent: op de wijze van een project. Je moet dus eerst weten wat een project is. Een eenvoudige definitie van project is: Projectmatig werken Inhoudsopgave Projectmatig werken vs. niet-projectmatig werken... 1 Projectmatig werken... 1 Niet projectmatig werken... 2 Waarom projectmatig werken?... 2 Hoe herken je wanneer projectmatig

Nadere informatie

Les E-01 Projectmanagement

Les E-01 Projectmanagement Les E-01 Projectmanagement 1.1 Werken op projectbasis Op allerlei manieren werken mensen in het sociale leven samen om bepaalde doelen te verwezenlijken. Buurtbewoners organiseren een pleinfeest, verenigingsleden

Nadere informatie

Bijlage H: VAKGEBIED PROJECTMANAGEMENT

Bijlage H: VAKGEBIED PROJECTMANAGEMENT RVOI-2001 Bijlage H: VAKGEBIED PROJECTMANAGEMENT Deze Bijlage is opgesteld door de heer ir. C.H. Wentink, sectordirecteur Ruimte, vastgoed en economie van Witteveen + Bos. Hij heeft zich hierbij o.a. laten

Nadere informatie

Project Management. Hfst 1: Het project:

Project Management. Hfst 1: Het project: Project Management Hfst 1: Het project: 1.1: Soorten werkzaamheden: We kennen 3 soorten werkzaamheden: Improvisatie: een plotselinge reactie op een niet verwachte gebeurtenis. Hiervoor zijn geen richtlijnen.

Nadere informatie

Plan van aanpak. Project : Let s Drop. Bedrijf : DropCo BV

Plan van aanpak. Project : Let s Drop. Bedrijf : DropCo BV Plan van aanpak Project : Let s Drop Bedrijf : DropCo BV Plaats, datum: Horn, 28 september 2012 Opgesteld door: 1205366 1205366smit@zuyd.nl Plan van Aanpak project Let s Drop pagina 1 Inhoudsopgave plan

Nadere informatie

Projectvoorstellen maken

Projectvoorstellen maken Projectvoorstellen maken 1. Kader 1.1. Gebruiksaanwijzing 1.2. Wat zijn de eisen aan een projectvoorstel? 2. Inleiding 2.1 Signalering 2.2 Vooronderzoek 2.3 Probleemsituatie 3. Doelstellingen en randvoorwaarden

Nadere informatie

Definitiefase fase 2

Definitiefase fase 2 Definitiefase fase 2 Nu dat jullie als projectteam de startnotitie af hebben, kunnen jullie beginnen met de volgende fase: jullie gaan de startnotitie uitbreiden tot een projectplan en jullie gaan de rollen

Nadere informatie

Handleiding Projectmatig werken. Faculteit der Letteren

Handleiding Projectmatig werken. Faculteit der Letteren Handleiding Projectmatig werken Faculteit der Letteren 1 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Inleiding... 4 1.1 Wat is een project?... 4 1.2 Kenmerken van een project... 4 2 Basisbegrippen projectmatigwerken...

Nadere informatie

PROJECTMATIG WERKEN. Luk Indesteege

PROJECTMATIG WERKEN. Luk Indesteege PROJECTMATIG WERKEN Luk Indesteege Overzicht van de inhoud 1. Verschillende manieren van werken 2. Wat is een project? 3. Fasen in een project ---------------------------- 4. Beslissingen nemen 5. Projectbeheersing/projectmanagement

Nadere informatie

Stappenplan nieuwe Dorpsschool

Stappenplan nieuwe Dorpsschool Stappenplan nieuwe Dorpsschool 10 juni 2014 1 Inleiding Het college van burgemeester en wethouders heeft op 10 juni 2014 dit stappenplan vastgesteld waarin op hoofdlijnen is weergegeven op welke wijze

Nadere informatie

Projectmanagement De rol van een stuurgroep

Projectmanagement De rol van een stuurgroep Projectmanagement De rol van een stuurgroep Inleiding Projecten worden veelal gekenmerkt door een relatief standaard projectstructuur van een stuurgroep, projectgroep en enkele werkgroepen. De stuurgroep

Nadere informatie

Kandidaat: EXAMEN: proefexamen Projectmatig Werken. Lees de volgende aanwijzingen goed door! Dit examen bestaat uit 40 meerkeuzevragen.

Kandidaat: EXAMEN: proefexamen Projectmatig Werken. Lees de volgende aanwijzingen goed door! Dit examen bestaat uit 40 meerkeuzevragen. Kandidaat: EXMEN: proefexamen Projectmatig Werken Lees de volgende aanwijzingen goed door! Dit examen bestaat uit 40 meerkeuzevragen. Na elke vraag volgen drie antwoordmogelijkheden, waarvan er slechts

Nadere informatie

Titel Projectplan Versie: 0.0

Titel Projectplan Versie: 0.0 Titel Projectplan Versie: 0.0 Bestandsnaam: Naam opdrachtgever Contactgegevens Naam projectleider Contactgegevens Projectcode [voeg relevante afbeelding in] Datum opgesteld: dd-mm-jj Voor akkoord: Datum:

Nadere informatie

Realisatiefase fase 5

Realisatiefase fase 5 Realisatiefase fase 5 Dit is de tweede doe-fase. Tijdens de realisatiefase voeren jullie de ontwerpen uit om het product te realiseren. Tijdens de voorbereidingsfase hebben jullie alles wat jullie nodig

Nadere informatie

Plan van aanpak. Project : Project DropCo. Bedrijf : DropCo

Plan van aanpak. Project : Project DropCo. Bedrijf : DropCo Plan van aanpak Project : Project DropCo Bedrijf : DropCo Plaats, datum: 16 Januari 2013, Oostburg Opgesteld door: Projectgroep X [Bjornvansteenberghe] [0030610] [30610@scalda.nl] [Dave Krijnen] [0030659]

Nadere informatie

DEEL I. 5.8 ProjectMatig Werken. 5.8.1 Definitie project. 5.8.2 Kern van de methode. 5.8.3 Historie. 5.8.4 Scope

DEEL I. 5.8 ProjectMatig Werken. 5.8.1 Definitie project. 5.8.2 Kern van de methode. 5.8.3 Historie. 5.8.4 Scope 102 Wegwijzer voor methoden bij projectmanagement - 2de druk 5.8 ProjectMatig Werken Deel I van de beschrijving van ProjectMatig Werken is gereviseerd en geautoriseerd door Gert Wijnen, een van de auteurs

Nadere informatie

Voorbeeld projectplan

Voorbeeld projectplan Voorbeeld projectplan Projectplan voor project < naam > Naam project Datum Naam projectleider Naam opdrachtgever Startdatum Einddatum Doorlooptijd in weken/ maanden Datum Versie Status Auteur(s) Maak een

Nadere informatie

Een project opzetten, plannen en beheren.

Een project opzetten, plannen en beheren. Een project opzetten, plannen en beheren. Stephan Ramaekers, IVLOS, Universiteit Utrecht Een project wordt opgestart, uitgevoerd en afgesloten. Dit wordt wel de levenscyclus van een project genoemd. Om

Nadere informatie

BELEIDSPLAN: Visie op zorg;

BELEIDSPLAN: Visie op zorg; Stichting Samen toch apart Arnold van Rodelaan 65 5527 BS Hapert 0497-843196 Email: Info@Samentochapart.nl Website: www.samentochapart.nl KvK Eindhoven: 17203470 Rabobank Reusel: 12.12.05.991 BELEIDSPLAN:

Nadere informatie

BESTUURSOPDRACHT MAJEURPROJECT VOORTGEZET ONDERWIJS Gemeenteraad

BESTUURSOPDRACHT MAJEURPROJECT VOORTGEZET ONDERWIJS Gemeenteraad BESTEMD VOOR BESTUURSOPDRACHT MAJEURPROJECT VOORTGEZET ONDERWIJS Gemeenteraad STATUS Openbaar DATUM BESTUURLIJKE Wethouder F. Strik OPDRACHTGEVER AMBTELIJKE OPDRACHTGEVER H. Damen hoofd Afdeling Beleid

Nadere informatie

Nadat je projectvoorstel goedgekeurd is, kun je je projectvoorstel uitwerken in een projectplan.

Nadat je projectvoorstel goedgekeurd is, kun je je projectvoorstel uitwerken in een projectplan. Projectplan Nadat je projectvoorstel goedgekeurd is, kun je je projectvoorstel uitwerken in een projectplan. Het is van belang dat de portefeuillehouder en de projectleider gedurende het gehele project

Nadere informatie

Overzicht formulieren en procedures Projectmatig Werken

Overzicht formulieren en procedures Projectmatig Werken Overzicht formulieren en procedures Projectmatig Werken Fasering Formulieren Procedure Initiatief Projectmelding Een kansrijk idee wordt verwoord op een projectmeldingsformulier. De bedoeling is dat er

Nadere informatie

Projectmatig Creëren (PMC) en de rol van de Project Start Up (PSU) Waterkracht 28 januari 2016

Projectmatig Creëren (PMC) en de rol van de Project Start Up (PSU) Waterkracht 28 januari 2016 Projectmatig Creëren (PMC) en de rol van de Project Start Up (PSU) Waterkracht 28 januari 2016 Vraag - Wat is het meest succesvolle team waarvan je deel hebt uitgemaakt, waar je met de meeste bevrediging

Nadere informatie

Realisatiefase fase 5

Realisatiefase fase 5 Realisatiefase fase 5 Dit is de tweede doe-fase. Tijdens de realisatiefase voeren jullie de ontwerpen uit om het product te realiseren. Tijdens de voorbereidingsfase hebben jullie alles wat jullie nodig

Nadere informatie

inhoud Opzet van dit boek 9

inhoud Opzet van dit boek 9 inhoud Opzet van dit boek 9 1 Een project of een klus? 11 Over het nut en het waarom van projectmatig werken 2 De aap 24 Waarom is dat eerste gesprek met die opdrachtgever zo belangrijk? 3 Een projectteam

Nadere informatie

Handreiking. PROFESSIONELE EN ACADEMISCHE VAARDIGHEDEN Propedeuse Economie, Universiteit Utrecht. Projectmatig werken

Handreiking. PROFESSIONELE EN ACADEMISCHE VAARDIGHEDEN Propedeuse Economie, Universiteit Utrecht. Projectmatig werken Handreiking 1 PROFESSIONELE EN ACADEMISCHE VAARDIGHEDEN Propedeuse Economie, Universiteit Utrecht. Projectmatig werken PROFESSIONELE EN ACADEMISCHE VAARDIGHEDEN Projectmatig werken Opleiding Economie /

Nadere informatie

Projectmatig 2 - werken voor lokale overheden

Projectmatig 2 - werken voor lokale overheden STUDIEDAG Projectmatig werken in lokale overheden LEUVEN 27 oktober 2011 Projectmatig werken in de lokale sector Katlijn Perneel, Partner, ParFinis Projectmatig 2 - werken voor lokale overheden 1 Inhoud

Nadere informatie

voorbeeldexamen I-Tracks Project Participation Foundation (PPF) voorbeeldexamen PPF uitgave oktober 2007

voorbeeldexamen I-Tracks Project Participation Foundation (PPF) voorbeeldexamen PPF uitgave oktober 2007 voorbeeldexamen Project Participation Foundation (PPF) I-Tracks Project Participation Foundation (PPF) voorbeeldexamen PPF uitgave oktober 2007 Inhoud inleiding 2 voorbeeldexamen 3 antwoordindicatie 12

Nadere informatie

Bouwt mee aan uw rendement

Bouwt mee aan uw rendement Bouwt mee aan uw rendement 1 In de projectontwikkeling is het van belang de grote lijnen in het oog te houden. Een scherp oog voor details is echter ook onmisbaar. Want in elke fase van het bouwproces

Nadere informatie

PROJECT: ONTWIKKELOMGEVINGEN VIRTUELE TESTOMGEVINGEN

PROJECT: ONTWIKKELOMGEVINGEN VIRTUELE TESTOMGEVINGEN PROJECT: ONTWIKKELOMGEVINGEN VIRTUELE TESTOMGEVINGEN ( Project Initiation Document ) Datum voltooid: 20/03/2013 Auteur: Kevin Sanders Studentnummer: 2148839 Versie: 0.1 Status: Concept Documenthistorie

Nadere informatie

Ontwerpfase fase 3. Jullie kunnen individueel een eigen ontwerp maken dat voldoet aan de eisen en wensen van de opdrachtgever.

Ontwerpfase fase 3. Jullie kunnen individueel een eigen ontwerp maken dat voldoet aan de eisen en wensen van de opdrachtgever. Ontwerpfase fase 3 Dit is de laatste denk-fase. Tijdens deze fase gaan jullie het product ontwerpen. Jullie weten hoe jullie product of activiteit er uit moeten zien omdat jullie een eisen en wensen onderzoek

Nadere informatie

Startnotitie. Herinrichting Burg. Jhr. Van den Boschstraat, Nederstraat, Drostestraat te Amerongen

Startnotitie. Herinrichting Burg. Jhr. Van den Boschstraat, Nederstraat, Drostestraat te Amerongen Startnotitie Voorlopige projectnaam: Ambtelijk opdrachtgever: Bestuurlijk opdrachtgever: Voorgenomen projectleider: Herinrichting Burg. Jhr. Van den Boschstraat, Nederstraat, Drostestraat te Amerongen

Nadere informatie

Plan van aanpak implementatie WMO-dienstverlening gemeente Drimmelen

Plan van aanpak implementatie WMO-dienstverlening gemeente Drimmelen Plan van aanpak implementatie WMO-dienstverlening gemeente Drimmelen Auteur : drs. Natasja de Bruin Datum : Donderdag 16 februari 2006 Versie : 2.0 (definitief) LEGAL FINANCE PROCESS Inhoudsopgave 1. Inleiding...3

Nadere informatie

Auteurs: Marijke Hoftijzer en Piet Korte isbn: 978-90-01-82345-0

Auteurs: Marijke Hoftijzer en Piet Korte isbn: 978-90-01-82345-0 Projectplanning (extra bij paragraaf 3.1 Imagodoelstellingen) Naast je normale dagelijkse bezigheden kun je ook te maken krijgen met de organisatie van eenmalige zaken. Soms zijn deze heel overzichtelijk

Nadere informatie

Inleiding 9 Voor wie is dit boek bedoeld? 10 Opbouw van dit boek 11

Inleiding 9 Voor wie is dit boek bedoeld? 10 Opbouw van dit boek 11 Inhoud Inleiding 9 Voor wie is dit boek bedoeld? 10 Opbouw van dit boek 11 1 Wat is een project? 15 Niet iedere klus is een project 16 Misverstanden rond projectmatig werken 18 Wanneer pak je iets projectmatig

Nadere informatie

Plan van aanpak Portfolio

Plan van aanpak Portfolio Plan van aanpak Portfolio 1 Plan van aanpak Project Portfolio Persoonlijke website Opdrachtgever: Potentiële toekomstige werkgevers Datum: Auteur(s): Projectleden: 02/09/2013 Anthony Timmers Anthony Timmers

Nadere informatie

Voortgangsrapportage Provinciale staten

Voortgangsrapportage Provinciale staten Voortgangsrapportage Provinciale staten Algemeen Periode Status: Project: N62 Sloeweg (fase II) Vierde Datum 22-01-2018 kwartaalrapportage SW II SW17000272 Definitief Korte omschrijving van het project

Nadere informatie

Je effectiviteit als projectleider wordt door drie factoren bepaald:

Je effectiviteit als projectleider wordt door drie factoren bepaald: Projectmatig Werken/Werken in Projecten 1. Aanleiding Projectmatig werken en het werken in projecten zijn in veel organisaties bekende termen en procedures. Hun toepassing wordt gezien als een effectieve

Nadere informatie

In-company Projectmanagement Stichting KOEL

In-company Projectmanagement Stichting KOEL In-company Projectmanagement Stichting KOEL Slotbijeenkomst 4 juni 2013 Loes van Amsterdam l.vanamsterdam@jvei.nl Wat is een project? Een project is een contract tussen opdrachtgever, projectleider en

Nadere informatie

Projectmanagement. of toch niet? V&VN Congres 26 mei 2016. Anita Olsthoorn 0612508652

Projectmanagement. of toch niet? V&VN Congres 26 mei 2016. Anita Olsthoorn 0612508652 V&VN Congres 26 mei 2016 Anita Olsthoorn 0612508652 Projectmanagement of toch niet? Inhoud 1. Probleem, opdrachtformulering en Governance 2. Verschil in proces of project 3. Fasen in projectmanagement

Nadere informatie

Voortgangsrapportage gemeentelijke huisvesting

Voortgangsrapportage gemeentelijke huisvesting Voortgangsrapportage gemeentelijke huisvesting Registratienummer: : 2013011476 Opdrachtgever: : Tames Kokke/Ton van der Wees Opdrachtnemer(s) : Wim van der Vliet Budgetnummer : 000210013 Datum : 4 april

Nadere informatie

Projectleiderschap: raketwetenschap of mensenwerk?

Projectleiderschap: raketwetenschap of mensenwerk? Projectleiderschap: raketwetenschap of mensenwerk? Een bescheiden handreiking 9 februari 2017 Denise Baecklant Agenda Basis van mijn presentatie Wat is een project? Basale structuur van een project De

Nadere informatie

Een vuilniszak uit een vuilnisbak krijgen geeft problemen als de vuilnisbak vol is. Of als de vuilniszak te zwaar is.

Een vuilniszak uit een vuilnisbak krijgen geeft problemen als de vuilnisbak vol is. Of als de vuilniszak te zwaar is. Plan van aanpak Achtergrond van het project Wat is het probleem Het probleem is een vuilniszak uit een vuilnisbak krijgen. Iedereen kent het wel, in elk huishouden komt het voor. De vuilnisbak moet geleegd

Nadere informatie

PROJECTMANAGEMENT 1 SITUATIE

PROJECTMANAGEMENT 1 SITUATIE PROJECTMANAGEMENT George van Houtem 1 SITUATIE Het werken in en het leidinggeven aan projecten is tegenwoordig eerder regel dan uitzondering voor de hedendaagse manager. In elk bedrijf of organisatie komen

Nadere informatie

Projectmatig werken. De weg naar een succesvol evenement. Versie: 1 juli 2012

Projectmatig werken. De weg naar een succesvol evenement. Versie: 1 juli 2012 Projectmatig werken De weg naar een succesvol evenement Versie: 1 juli 2012 Sportservice Nederland BV Nieuwe Gracht 7, 2011 NB, Haarlem Postbus 338, 2000 AH Haarlem Projectmatig werken De weg naar een

Nadere informatie

Projectmatig creëren Stappen en richtlijnen om een project mee te doorlopen

Projectmatig creëren Stappen en richtlijnen om een project mee te doorlopen Projectmatig creëren Stappen en richtlijnen om een project mee te doorlopen Inleiding Bij het doorlopen van een project komt er een hele berg informatie binnen en dat wordt verwerkt. Om dat ordelijk te

Nadere informatie

INITIATIEFVOORSTEL Gemeente Velsen

INITIATIEFVOORSTEL Gemeente Velsen INITIATIEFVOORSTEL Gemeente Velsen Raadsvergadering d.d. : 1 december 2011 Raadsbesluitnummer : R11.081 Carrousel d.d. : 17 november 2011 Onderwerp : Eindrapport Rekenkamercommissie kwaliteit Grondbeleid

Nadere informatie

Combineren PRINCE2 met PMW en Projectmatig Creëren

Combineren PRINCE2 met PMW en Projectmatig Creëren TM PRINCE2 Symposium: Combineren PRINCE2 met PMW en Projectmatig Creëren Bert Hedeman b.hedeman@insights-int.nl PRINCE2TM is a Trade Mark of the Office of Government Commerce Bert Hedeman Partner Insights

Nadere informatie

Voorblad Inhoudsopgave Inhoud

Voorblad Inhoudsopgave Inhoud Voorblad Inhoudsopgave Inhoud (INHOUD) Achtergronden We moeten een website voor een jonge catering en een party service bedrijf bouwen. Dit bedrijf is gespecialiseerd in verzorging van borrelhapjes en

Nadere informatie

Projectassistent. Pak je rol! Regionale TOP-avond Peter Vos

Projectassistent. Pak je rol! Regionale TOP-avond Peter Vos Projectassistent Pak je rol! Regionale TOP-avond 2017 Peter Vos Even voorstellen: Peter Vos PROJECT(je) om er in te komen 2000 balcontacten in 1 minuut! Groepsgrootte: ongeveer 10 6 personen actief betrokken

Nadere informatie

Projectaanpak. Van droom naar werkelijkheid; de kracht van planmatig werken. Joost Overmars, Cals College Willem van Dam, KPC Groep 11 december 2009

Projectaanpak. Van droom naar werkelijkheid; de kracht van planmatig werken. Joost Overmars, Cals College Willem van Dam, KPC Groep 11 december 2009 Projectaanpak Van droom naar werkelijkheid; de kracht van planmatig werken Joost Overmars, Cals College Willem van Dam, KPC Groep 11 december 2009 Programma opzet Even kennismaken Eigen ervaringen Mindmap

Nadere informatie

LEVENSLOOPGESCHIKT BOUWEN: PRAKTISCHE OVERWEGINGEN

LEVENSLOOPGESCHIKT BOUWEN: PRAKTISCHE OVERWEGINGEN LEVENSLOOPGESCHIKT BOUWEN: PRAKTISCHE OVERWEGINGEN 'Ons streven is 6.000 nultredenwoningen in de gemeente in 2020'. En: 'Alle nieuwbouw realiseren wij levensloopgeschikt'. Dit zijn voorbeelden van ambities

Nadere informatie

Competenties met indicatoren bachelor Civiele Techniek.

Competenties met indicatoren bachelor Civiele Techniek. Competenties met indicatoren bachelor Civiele Techniek. In de BEROEPSCOMPETENTIES CIVIELE TECHNIEK 1 2, zijn de specifieke beroepscompetenties geformuleerd overeenkomstig de indeling van het beroepenveld.

Nadere informatie

Projectopdracht TOOL- BOX

Projectopdracht TOOL- BOX Projectopdracht De sjabloon van de projectopdracht is de eerste sjabloon dat je invult voor je project. De nadruk in deze fase ligt op de afbakening van je opdracht: wat ga je wel en wat ga je niet doen?

Nadere informatie

Geclusterde voorziening voor zorg en opvang. van verslaafden en daklozen te Zwolle. Programma van eisen Deel 2, Projectorganisatie

Geclusterde voorziening voor zorg en opvang. van verslaafden en daklozen te Zwolle. Programma van eisen Deel 2, Projectorganisatie Geclusterde voorziening voor zorg en opvang van verslaafden en daklozen te Zwolle Programma van eisen Deel 2, organisatie Inhoudsopgave 01 PROJECTORGANISATIE 1 01.01 Inleiding 1 01.02 Algemeen 1 01.03

Nadere informatie

De gemeente is in alle fasen van elk project regiehouder en neemt initiatieven m.b.t. de regieactiviteiten. Projectfasering Activiteiten Actie door

De gemeente is in alle fasen van elk project regiehouder en neemt initiatieven m.b.t. de regieactiviteiten. Projectfasering Activiteiten Actie door 1. PROJECTFASERING EN ACTIVITEITEN Hieronder staan per projectfase de activiteiten beschreven die in het kader van proactieve regie afgestemd dienen te worden tussen de gemeente en netbeheerders. Daarnaast

Nadere informatie

PMW - Projectmatig Werken

PMW - Projectmatig Werken S5 PMW - Projectmatig Werken Presentatie voor PMI-workshop projectmanagementvisies Amersfoort 6 juni 2006 Rudy Kor Dia 1 S5 Rudy, De titel op de pagina die nu luidt: '' PMW - projectmatig werken", veranderen...

Nadere informatie

Student : Lex Krijgsman maakt voortgangsverslag zoals omschreven in het voorwoord

Student : Lex Krijgsman maakt voortgangsverslag zoals omschreven in het voorwoord Voortgangsverslag blok 5 Naam : Lex Krijgsman Studentnummer : 11071060 Groep : TP29 datum : 10-08-2013 periode : Leerjaar 2 (Propedeuse ) september 2013 augustus 2014 Doel : Het voortgangsverslag is vooral

Nadere informatie

Projectvoorstel. Integraal onderhoud Zeewolde-Noord (1) Inhoudsopgave. Projectleider : Anne Damstra Datum : 05 april 2016 Versie : definitief

Projectvoorstel. Integraal onderhoud Zeewolde-Noord (1) Inhoudsopgave. Projectleider : Anne Damstra Datum : 05 april 2016 Versie : definitief Projectvoorstel Integraal onderhoud Zeewolde-Noord (1) Projectleider : Anne Damstra Datum : 05 april 2016 Versie : definitief Inhoudsopgave 2/8 1. Inleiding 3 1.1. Aanleiding 3 1.2. Historie 3 1.3. Doel

Nadere informatie

Het GROW-model. Deze onderdelen worden hieronder toegelicht. Per onderdeel worden er voorbeeldvragen aangegeven.

Het GROW-model. Deze onderdelen worden hieronder toegelicht. Per onderdeel worden er voorbeeldvragen aangegeven. Het GROW-model Een ontwikkelingsgesprek is het meest effectief als je de vragen in een bepaalde structuur stelt. Het GROW-model biedt deze structuur. (Whitmore, 1995) Het GROW model bestaat uit de volgende

Nadere informatie

Projectmatig werken Luk Indesteege 2010

Projectmatig werken Luk Indesteege 2010 Projectmatig werken Luk Indesteege 2010 1 Projectmatig werken OVERZICHT van de INHOUD INLEIDING DEEL 1: DE FILOSOFIE VAN PROJECTMATIG WERKEN 11 Routinematig, improviseren en projectmatig werken 12 Kenmerken

Nadere informatie

Projectmatig Creëren 2.0. Samenvatting

Projectmatig Creëren 2.0. Samenvatting Projectmatig Creëren 2.0 Samenvatting Auteur: Mark van der Lee Plaats: Delft Datum: 17 januari 2014 Organisatie: Haagsche Hogeschool Delft Inhoudsopgave Projectmatig Creëren 2.0... 1 Samenvatting... 1

Nadere informatie

Bouwproces volgens de visie van Veelzijdigbouw

Bouwproces volgens de visie van Veelzijdigbouw 2011 Bouwproces volgens de visie van Veelzijdigbouw Veelzijdigbouw Walnootstraat 26 2461 DV Ter Aar Telefoon 06-43822608 Fax 0847-593939 info@veelzijdigbouw.nl www.veelzijdigbouw.nl Het bouwproces volgens

Nadere informatie

g e m e e n t e M O N T F O O R T Startnotitie Nieuw bedrijventerrein Startnotitie

g e m e e n t e M O N T F O O R T Startnotitie Nieuw bedrijventerrein Startnotitie Startnotitie Nieuw Bedrijventerrein Voorlopige projectnaam: Bestuurlijk opdrachtgever: Bestuurlijk opdrachtnemer: Nieuw bedrijventerrein H.T.J. van Beers C.L. Jonkers Ambtelijk opdrachtgever: Ambtelijk

Nadere informatie

EXIN Projectmanagement Foundation

EXIN Projectmanagement Foundation EXIN Projectmanagement Foundation Voorbeeldexamen Editie 201608 Copyright 2016 EXIN PRINCE2 is a registered trade mark of AXELOS Limited. All rights reserved. No part of this publication may be published,

Nadere informatie

Projectplan Duurzaam Inkopen

Projectplan Duurzaam Inkopen Projectplan Duurzaam Inkopen Gemeente Franekeradeel, afdeling Bouwen en Milieu Minke Lotens - Eichhorn Augustus 2010 status: Definitief Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelstellingen projectplan 4 Overige resultaten

Nadere informatie

Een project, weet waar je aan begint!

Een project, weet waar je aan begint! Een project, White paper Projectmanagement Auteur: Natascha Leeuwenkuijl Januari 2013 Bedrijfskunde www.avansplus.nl Een project, Je hebt t vast ooit meegemaakt, dat je op een gegeven moment in een project

Nadere informatie

Ontwerpfase fase 3. Jullie kunnen individueel een eigen ontwerp maken dat voldoet aan de eisen en wensen van de opdrachtgever.

Ontwerpfase fase 3. Jullie kunnen individueel een eigen ontwerp maken dat voldoet aan de eisen en wensen van de opdrachtgever. Ontwerpfase fase 3 Dit is de laatste denk-fase. Tijdens deze fase gaan jullie het product ontwerpen. Jullie weten hoe jullie product of activiteit er uit moeten zien omdat jullie een eisen en wensen onderzoek

Nadere informatie

Projectmanagement. Hoofdstuk 3 en 4 Het project van begin tot eind De planning. Roel Grit

Projectmanagement. Hoofdstuk 3 en 4 Het project van begin tot eind De planning. Roel Grit Projectmanagement Hoofdstuk 3 en 4 Het project van begin tot eind De planning Roel Grit Hoofdstuk 3 Van begin tot eind 1. Project organiseren en uitvoeren 2. Projectvoorstel 3. Intakegesprek met de opdrachtgever

Nadere informatie

Indicatief Stappenplan

Indicatief Stappenplan Indicatief Stappenplan In het stappenplan zijn globaal de per fase te verrichten werkzaamheden en producten voor de totstandkoming van een (interieur)project beschreven. Hoewel elke opdracht anders is

Nadere informatie

Papierloos Vergaderen Gemeente Brummen

Papierloos Vergaderen Gemeente Brummen Papierloos Vergaderen Gemeente Brummen INHOUDSOPGAVE 1. PROJECTIDENTIFICATIE... 3 1.1 PROJECTOPDRACHT... 3 1.2 ONDERTEKENING... 3 2. PROJECTOMSCHRIJVING... 4 2.1 ACHTERGROND / PROBLEEMSTELLING... 4 2.2

Nadere informatie

Reflectieverslag Projectmanagement 1

Reflectieverslag Projectmanagement 1 Reflectieverslag Projectmanagement 1 Student: Roy Krabbenborg Hogeschool: Haagse Hogeschool Opleiding: Ad Projectleider Techniek Klas: TP11 Document: Refl. Verslag Prj. Man. Versie: 1.0 (juni 2016) Pagina

Nadere informatie

PROJECTMATIG CREËREN 2.0 SAMENVATTING HOOFDSTUK 1 DE ESSENTIE VAN PROJECTMATIG CREËREN

PROJECTMATIG CREËREN 2.0 SAMENVATTING HOOFDSTUK 1 DE ESSENTIE VAN PROJECTMATIG CREËREN 27/06/2012 COSTIAN PROJECTMATIG CREËREN 2.0 SAMENVATTING HOOFDSTUK 1 DE ESSENTIE VAN PROJECTMATIG CREËREN Leerjaar 2012 propedeuse blok 2.4 Costian de Jonge Inhoudsopgave Voorwoord... 2 Hoofdstuk 1: De

Nadere informatie

Project Start Up Wat is het? Wie nemen er deel? Wanneer kies je voor een PSU? Hoe werkt het?

Project Start Up Wat is het? Wie nemen er deel? Wanneer kies je voor een PSU? Hoe werkt het? Project Start Up Wat is het? De Project Start Up (PSU) is een krachtige interventie bij aanvang van het project. De PSU is een workshop waarin je de belangrijke aspecten van het project met elkaar inventariseert

Nadere informatie

Voorwoord 5. Inleiding 17. Casus verzorgingshuis Leeflang 23

Voorwoord 5. Inleiding 17. Casus verzorgingshuis Leeflang 23 Inhoudsopgave Voorwoord 5 Inleiding 17 Casus verzorgingshuis Leeflang 23 Deel 1 Projecten, projectmatig werken en onderzoek 1. Projecten en projectmatig werken 33 1.1 Projectenpalet 33 1.1.1 Project is

Nadere informatie

Netwerk voor procesbegeleiders en beleidsmedewerkers 1/5

Netwerk voor procesbegeleiders en beleidsmedewerkers 1/5 Netwerk voor procesbegeleiders en beleidsmedewerkers 1/5 het actieplan Als eindproduct van het doorlopen van het stappenplan voor oorzaakgerichte probleemoplossing bundelt het actieplan op een overzichtelijk,

Nadere informatie

Technisch projectmedewerker

Technisch projectmedewerker Technisch projectmedewerker Doel Bijdragen aan de uitvoering van projecten vanuit de eigen discipline, uitgaande van een projectplan en onder verantwoordelijkheid van een Projectmanager/ -leider, zodanig

Nadere informatie

Uitvoering van asbestsaneringen

Uitvoering van asbestsaneringen Uitvoering van asbestsaneringen Door: ir. Ingmar Scheiberlich In de uitvoeringsfase van een asbestsanering houdt de opdrachtgever of projectmanager, zich bezig met het bewaken van de contracten en de beheersing

Nadere informatie

Projectplan. : Verhuuroptimalisatie Cultuurhuis Pléiade. Ambtelijk opdrachtgever : Ab van de Craats. Bestuurlijk opdrachtgever : Wethouder Bert Homan

Projectplan. : Verhuuroptimalisatie Cultuurhuis Pléiade. Ambtelijk opdrachtgever : Ab van de Craats. Bestuurlijk opdrachtgever : Wethouder Bert Homan Projectplan Projectnaam : Verhuuroptimalisatie Cultuurhuis Pléiade Ambtelijk opdrachtgever : Ab van de Craats Bestuurlijk opdrachtgever : Wethouder Bert Homan Projectleider : Arie Overheul Inhoud: 1. Inleiding

Nadere informatie

Vacaturemelding Stichting VluchtelingenWerk Oost Nederland. projectmedewerker (s) Inburgering m/v (14)

Vacaturemelding Stichting VluchtelingenWerk Oost Nederland. projectmedewerker (s) Inburgering m/v (14) Vacaturemelding Stichting VluchtelingenWerk Oost Nederland Informatie algemeen Het werkgebied van de Stichting VluchtelingenWerk Oost Nederland (VWON) omvat de gemeenten binnen de provincies Gelderland

Nadere informatie

Voorbereidingsfase fase 4

Voorbereidingsfase fase 4 Voorbereidingsfase fase 4 Tijdens deze fase beginnen jullie met het uitvoeren van jullie project. Jullie gaan van denken naar doen. Jullie hebben besproken wat jullie wilden, een ontwerp gemaakt en nu

Nadere informatie

03 PROJECTCOÖRDINATIE Niveau F

03 PROJECTCOÖRDINATIE Niveau F 03 PROJECTCOÖRDINATIE Niveau F Assisteren van de projectcoördinator bij de uitvoering van activiteiten binnen het gehele project. Voert assisterende werkzaamheden uit met betrekking tot logistiek, archiveren,

Nadere informatie

6.3 Hoofdstuk 4 en de bijlage van het verbeterplan

6.3 Hoofdstuk 4 en de bijlage van het verbeterplan 6.3 Hoofdstuk 4 en de bijlage van het verbeterplan Tabel 6.2 Beoordelingscriteria inspectie voor de succesfactor Projectorganisatie Zijn de activiteiten en de doelen voldoende concreet en SMART? Is er

Nadere informatie

De werkzaamheden zullen hierna per fase worden toegelicht, in fig.1 is een globaal overzicht te zien van de werkzaamheden per fase.

De werkzaamheden zullen hierna per fase worden toegelicht, in fig.1 is een globaal overzicht te zien van de werkzaamheden per fase. Bijlage C: Fasering 1 Inleiding Het ontwerpproces kent een aantal fasen die elkaar opvolgen tot het moment dat daadwerkelijk wordt begonnen met de uitvoering van het ontwerp door een aannemer. Bij het

Nadere informatie

Porfolio. Politie Vormingscentrum

Porfolio. Politie Vormingscentrum Porfolio 1. Inleiding 2. Wat is een portfolio? Hoe gebruik je het portfolio Reflectieverslagen Persoonlijke leerdoelen formuleren Werkwijze en denkmodel om opgaven/problemen op te lossen 1. INLEIDING Ligt

Nadere informatie

Voortgangsrapportage Provinciale Staten

Voortgangsrapportage Provinciale Staten Voortgangsrapportage Provinciale Staten Project: Waterdunen Algemeen Periode Q2 2019 Datum 09-07-2019 Status Definitief Korte omschrijving van het project Achtergrond Het doel van Waterdunen is drieledig:

Nadere informatie

Project- en Programmamanagement Methodiek

Project- en Programmamanagement Methodiek Native Project- en Programmamanagement Methodiek drs. Kees van den Tempel, MBA Native Consulting Nov 2013 Specialisten in Informatiemanagement, bedrijfsvoering en politiek bestuur Strategische bedrijfsvoering,

Nadere informatie

De essentie van projectmatigwerken

De essentie van projectmatigwerken De essentie van projectmatigwerken Beleidsmedewerkers, lijnmanagers en interne projectleiders hebben steeds vaker een rol in een project. Zij zijn projectleider, zitten in een stuurgroep, zijn opdrachtgever,

Nadere informatie

Doetinchem, 2 juli 2008 ALDUS VASTSTELD 10 JULI 2008. Visie op dienstverlening

Doetinchem, 2 juli 2008 ALDUS VASTSTELD 10 JULI 2008. Visie op dienstverlening Aan de raad AGENDAPUNT 7k ALDUS VASTSTELD 10 JULI 2008 Visie op dienstverlening Voorstel: 1. Vaststellen visie op dienstverlening voor de periode 2008-2015: Wij als organisatie spelen constant in op een

Nadere informatie

Werken met een Architect. Jeroen de Vries Architecten

Werken met een Architect. Jeroen de Vries Architecten Werken met een Architect Jeroen de Vries Architecten WERKEN MET EEN ARCHITECT Je loopt rond met het idee je droomhuis te gaan bouwen of je huis te laten verbouwen, maar eigenlijk weet je niet precies hoe

Nadere informatie

Een praktisch boek over contracteren en aanbesteden

Een praktisch boek over contracteren en aanbesteden 1 Introductie Een praktisch boek over contracteren en aanbesteden Dit boek gaat over het contracteren en aanbesteden van bouw- en infrastructurele projecten. Over wat er nodig is om op een doordachte en

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL. raadsvergadering: 21 september 2011 Aanbesteding Masterplan Anna's Hoeve. datum: 12 september 2011 gemeenteblad I nr.: 68 agenda nr.

RAADSVOORSTEL. raadsvergadering: 21 september 2011 Aanbesteding Masterplan Anna's Hoeve. datum: 12 september 2011 gemeenteblad I nr.: 68 agenda nr. RAADSVOORSTEL raadsvergadering: 21 september 2011 onderwerp: Aanbesteding Masterplan Anna's Hoeve bijlage: ontwerp-besluit datum: 12 september 2011 gemeenteblad I nr.: 68 agenda nr.: 9 Aan de gemeenteraad,

Nadere informatie

Inlichtingenbureau Voortgangsrapportage April Realisatie van het Sectorloket-systeem

Inlichtingenbureau Voortgangsrapportage April Realisatie van het Sectorloket-systeem Inlichtingenbureau Voortgangsrapportage April 2004 Realisatie van het Sectorloket-systeem Opdrachtgever: stichting Inlichtingenbureau Status Versie Datum Definitief 1.0 27 april 2004 Inhoudsopgave Inhoudsopgave...

Nadere informatie

Beknopt plan van aanpak project centrale huisvesting

Beknopt plan van aanpak project centrale huisvesting BIJLAGE 2 Beknopt plan van aanpak project centrale huisvesting Het vervolgtraject na het raadsbesluit van 1 juli 2010 april 2010 2010011330 Project 3252 - Voorbereidingsfase centrale huisvesting gemeente

Nadere informatie

PROJECTPLAN Proeftuin AWBZ naar Wmo

PROJECTPLAN Proeftuin AWBZ naar Wmo Regio Gooi en Vechtstreek wmo@regiogenv.nl Postbus 251, 1400 AG, Bussum PROJECTPLAN Proeftuin AWBZ naar Wmo ALGEMENE KENMERKEN Auteurs: J. van Slooten / H. Uneken Opdrachtgever: Bestuurlijk overleg convenant

Nadere informatie

Projectmatig werken. Eisma-Edumedia bv, Leeuwarden

Projectmatig werken. Eisma-Edumedia bv, Leeuwarden Projectmatig werken Inleiding...2 Het maken van projecthandleidingen...3 Format Projecthandleiding...4 Procesverslag...5 Problemen bij samenwerking...7 Eisma-Edumedia bv, Leeuwarden 1 Inleiding In deze

Nadere informatie