Projectplan/offerte Voedselvisie Regio FoodValley Naar een ambitiedocument voor duurzame voedselproductie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Projectplan/offerte Voedselvisie Regio FoodValley Naar een ambitiedocument voor duurzame voedselproductie"

Transcriptie

1 Projectplan/offerte Voedselvisie Regio FoodValley Naar een ambitiedocument voor duurzame voedselproductie November 2013 Regio FoodValley heeft Projectbureau Vallei en Heuvelrug gevraagd om offerte uit te brengen voor een regionale Voedselvisie. De Voedselvisie is onderdeel van het uitvoeringsprogramma van de Regio. De uitvraag geeft aan dat de Voedselvisie belangrijk is om te weten waar de regio naartoe wil op het gebied van een duurzame voedselvoorziening. De regio heeft als ambitie om toeristische en zakelijke bezoekers kennis te laten maken met de agrofoodsector en zijn innovaties. Hoe kan de regio zich zo profileren en positioneren op het gebied van voedsel als Silicon Valley op het gebied van ICT? De visie zal inzicht geven in de kracht en opgaven op het gebied van voedsel in regio FoodValley en lijn brengen in de vele food activiteiten, voor zover haalbaar vanuit de rol en invloedssfeer van de regiogemeenten. In dit projectplan wordt de aanpak beschreven om te komen tot deze visie. Context en kader Food is een onderwerp dat raakt aan veel beleidsthema s, zoals werkgelegenheid, milieu (duurzaamheidsaspecten van voedselproductie), economie, landschap, vitaliteit en ruimtelijke ontwikkeling van het platteland. Maar voedsel gaat ook over gezondheid, beleving en kent sociale aspecten als gemeenschapstuinen en zinvolle dagbesteding. Food is een onderwerp dat thema s uit de strategische agenda met elkaar verbindt: een economisch sterke regio, versterken van de woon- en leefomgeving, de gezonde (jeugdige) mens, samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs en versterken van zakelijk toerisme. En Food is een onderwerp waarmee de regio FoodValley zich kan laten zien aan de eigen bewoners en aan zakelijke en toeristische bezoekers: Wat gebeurt er in de regio op het gebied van duurzame voedselproductie, bijzonder eten en innovatie? Dit kan zichtbaar gemaakt worden in winkels, op evenementen, in de horeca en online. Regio FoodValley heeft Projectbureau Vallei & Heuvelrug gevraagd een gedragen voedselvisie op te stellen. Deze Voedselvisie wordt een bouwsteen voor de nieuwe strategische agenda die de Regio in 2014 wil maken. Met de visie wil de Regio: Zich positioneren en profileren als dé regio waar kennis en innovatie over duurzame voedselvoorziening zichtbaar en beleefbaar zijn Een duidelijk beeld geven van hoe voor de Regio een duurzame voedselvoorziening eruit ziet ( stip op de horizon ). Wat willen en kunnen we op gebied van voedselproductie betekenen in het licht van mondiale en nationale ontwikkelingen? Aangeven welke rollen en taken de gemeenten voor zichzelf zien om de gewenste ontwikkeling te bevorderen Richting geven aan lopende en nog te ontwikkelen projecten op gebied van voedsel.

2 Visie op de opgave Krachtig aan de regio FoodValley is dat hier voedselproductie in de breedte plaats vindt, op grondgebonden bedrijven, stedelijk georiënteerd en in de vorm van innovatie o.a. bij Wageningen UR. Een mooie manier om in beeld te brengen wat er gebeurt in de regio, wat parels zijn (succesvolle voorbeelden en ontwikkelingen) en waar opgaven liggen is een aanpak die de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur dit voorjaar introduceerde (publicatie: Ruimte voor duurzame landbouw en agrofoodsector, te vinden via deze link). De Raad stelt dat voor een duurzame ontwikkeling People (de sociale kant), Planet (de ecologische aspecten) en Profit (economische aspecten) in evenwicht moeten zijn. En de Raad stelt dat elk deel van de agrofoodsector hierin eigen opgaven heeft. De grondgebonden bedrijven doen het vaak wel goed op sociale aspecten, hun opgaven liggen op het gebied Elk deel van de agrofoodsector heeft eigen uitdagingen voor van ecologische innovaties: daar ligt hun licence to duurzame voedselproductie (RLI, maart 2013). produce voor de toekomst. Voor de stedelijk georiënteerde projecten (stadslandbouw, gemeenschapstuinen e.d.) geldt dat ze erg sterk zijn op sociale aspecten, wat betreft ecologische aspecten liggen er uitdagingen (o.a. CO2 reductie van transport) en bij veel projecten is de business case, de economische kant, zwak. Deze projecten en initiatieven hebben baat bij een gezonde businesscase om duurzaam voort te Elk deel van de agrofoodsector heeft eigen uitdagingen voor bestaan. duurzame voedselproductie (RLI, maart 2013). Zo heeft elke sector haar eigen opgaven en uitdagingen. Overal zullen er voorlopers zijn waar andere bedrijven van kunnen leren en die de Regio zichtbaar wil maken. Met dit inzicht in kracht en opgaven kunnen we de regio FoodValley een plek geven op het gebied van Food ten opzichte van andere regio s zoals bijvoorbeeld het Westland, de Kop van Noord- Holland, regio Venlo en internationaal. Doelstellingen en resultaten De doelen waaraan de visie moet voldoen staan hierboven beschreven. Food is een breed onderwerp dat veel gezichtspunten kent. De essentie van de visie ligt erin om keuzes te maken en focus aan te brengen: waar kan vanuit de samenwerkende gemeenten een toegevoegde waarde worden gerealiseerd? Deze focus willen we kernachtig en beeldend weergeven, zodat de visie gemakkelijk herkend kan worden door de vele partijen waarmee de Regio samenwerkt. Het resultaat van dit project zal bestaan uit: 1. Ambitiedocument in de vorm van posters/presentatie met visuele weergave van: Minimaal 3 kwaliteiten waarop Regio FoodValley rond het thema Food sterk is ten opzichte van andere regio s in Nederland en daarbuiten Parels en voorlopers onder de aanwezige bedrijven/ondernemers die deze kwaliteiten illustreren De 5 belangrijkste opgaven voor de agrofoodsector waarin de Regio een rol wil vervullen 2. Achtergronddocument met o.a. Voedselvisie Regio FoodValley oktober

3 Enkele kerncijfers van de agrofoodsector in de Regio FoodValley Analyse van kwaliteiten en belangrijkste opgaven voor de te onderscheiden clusters van bedrijven/ondernemers in de Regio Stand van zaken beschikbare kennis en kennisvragen die nog beantwoord moeten worden (buiten het bestek van dit project) Beschrijving rollen en taken die de Regiogemeenten willen vervullen rond agrofood 3. Eenvoudige uitvoeringsagenda in tabelvorm Vervolgstappen/vervolgactiviteiten (SMART geformuleerd) Consequenties voor lopende / nog te ontwikkelen projecten. De posters/presentatie kunnen als basis dienen voor een brochure of flyerset waarin de kracht en het toekomstbeeld van de regio op aantrekkelijke wijze worden vormgegeven ( voor in de tas of op de koffietafel ). De definitieve vormgeving en productie van een brochure vallen buiten het bestek van dit project. Procesresultaat: We streven er in dit project ook naar: dat bestuurders zich in het project goed gevoed weten door ondernemers, kernspelers en experts van binnen en buiten de regio dat het merendeel van de bestuurders zich herkent in het eindproduct, trots is op het beeld en de identiteit die hieruit naar voren komen en zich gecommitteerd voelt aan de gemaakte keuzes. Wij stellen voor om een periode van ca. 10 jaar voor ogen te houden, tot het jaar De bestuurders hebben gevraagd om het einddocument op hoofdlijnen gereed te hebben voor de gemeenteraadsverkiezingen van maart Het ambitiedocument zal daarom als definitief concept gereed zijn eind februari 2014 en worden geagendeerd in het portefeuillehoudersoverleg Duurzame Regio medio maart 2014 (eerder is niet mogelijk omdat er in februari geen overleg is). Achtergronddocument en uitvoeringsagenda zullen als concept gereed zijn en na half maart worden afgerond. Stappenplan Het project bestaat uit de volgende stappen: 1. Inventarisatie 2. Twee werkbijeenkomsten 3. Ambitiedocument presenteren in Portefeuillehoudersoverleg maart Afronding definitieve Voedselvisie 1. Inventarisatie (november en december 2013) Als eerste wordt bestaande informatie verzameld, gebundeld en geanalyseerd. Deels is deze al voorhanden, maar we zullen ook input nodig hebben van ambtenaren van de regio, bestuurders, kennisinstellingen (o.a. Wageningen UR) en landbouwbedrijfsleven. Daarnaast spreken we enkele experts/kernspelers die beoogd deelnemer zijn aan de werkbijeenkomsten (zie 2). Onderdelen: 1. Overzicht creëren van bedrijven en ondernemers in de agrofoodsector in regio FoodValley (in werkdatabase) en identificeren van relevante clusters/sectoren daarbinnen. 2. Kort beschrijven van belangrijke trends en innovaties op het gebied van duurzame voedselvoorziening. 3. Verkennen en analyseren van de kracht en de opgaven/uitdagingen voor de verschillende clusters op sociale, ecologische en economische aspecten (People, Planet, Profit). Voedselvisie Regio FoodValley oktober

4 4. Identificeren van voorlopers: bedrijven, ondernemers of activiteiten waar anderen van kunnen leren en activiteiten of initiatieven die de regio zichtbaar wil maken (de parels ) 5. Bundelen relevante kennis en benoemen kennisleemten/kennisvragen; aandachtsgebieden: Mogelijkheden voedselproductie in vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen Effecten op klimaat/co2 van verschillende clusters/sectoren Mogelijkheden voor transitie naar duurzame eiwitten Relatie agrarische bedrijfsstructuur en kwetsbaarheid voor dierziekten 6. Gesprek met marketingdeskundigen over mogelijkheden voor profilering van Regio FV aan bewoners, bezoekers, onderwijs, distributeurs, horeca en online. 7. Quick scan van Regio FoodValley t.o.v. enkele andere agrofood gebieden in Nederland (bv. Westland, kop van Noord Holland, Greenport Venlo of Betuwse Bloem). Resultaat: posters / PP-presentatie van stappen 1 t/m 7 met daarin al een aanzet voor een ambitie, te gebruiken als voorbereidingsdocument bij de werkbijeenkomsten. 2. Twee werkbijeenkomsten (december 2013 en januari 2014) Twee werkbijeenkomsten, beide van een halve dag met experts van buiten de regio, meedenkers en dwarsdenkers in duurzame voedselvoorziening (sociale, economische en ecologische aspecten), ambtenaren, bestuurders, Wageningen UR en projectbureau Vallei en Heuvelrug. Een voorlopige lijst met beoogde deelnemers is bijgevoegd in bijlage 1. Onderdelen van de bijeenkomsten zijn: 1. Bespreken, aanvullen en aanscherpen van de conclusies van de inventarisatie (kracht, opgaven, parels). 2. Bespreken welke rol gemeenten en regio willen vervullen op het gebied van agrofood vanuit de invloedsfeer en taken van regio en gemeenten. 3. Bespreken waar de regio naartoe wil op het gebied van een duurzame agrofoodsector, o.a. Kansen voor ontwikkeling van de agrofoodsector t.b.v. een aantrekkelijk landschap en nieuwe (food)functies in vrijkomende agrarische bebouwing Nieuwe kansen voor de agrofoodsector in regio FoodValley vanuit markt en maatschapppij, bijvoorbeeld door nieuwe verbindingen en samenwerking 4. Profilering van de Regio als Foodregio (zichtbaar maken van innovaties en initiatiefnemers): hoe zien buitenstaanders de regio? hoe ver strekt de ambitie? 5. Projecten en activiteiten formuleren (SMART) om de agrofoodsector verder te ontwikkelen. 6. Benoemen onderwerpen waarover nog bestuurlijke keuzes moeten worden gemaakt. Wij geven de werkbijeenkomsten een actieve, praktische werkvorm, waarbij u vooraf om input gevraagd kunt worden om de bijeenkomsten zo effectief mogelijk te laten zijn. In de eerste bijeenkomst zal ruimte zijn voor brede beeld- en oordeelsvorming, in de tweede bijeenkomst zal meer naar resultaten toe gewerkt worden. Resultaat: beeld van de ontwikkelingsrichting / speerpunten van de regio FoodValley op het gebied van een duurzame voedselvoorziening richting Ambitiedocument opstellen (januari en februari 2014) Ambitiedocument maken in de vorm van posters/pp-presentatie zoals omschreven bij de resultaten, met zeer beknopte toelichting (max. 2 A4). Achtergronddocument en uitvoeringsagenda in concept gereedmaken. Penvoerder is projectbureau Vallei en Heuvelrug. Tekstbijdragen rond specifieke kennis of inspiratie komen van Wageningen UR en (andere) kernspelers. Activiteiten: 1. Ambitiedocument, achtergronddocument en uitvoeringsagenda maken (de laatste twee nog in concept). Bestuurlijke keuzes uitwerken tot voorstellen voor PHO. Voedselvisie Regio FoodValley oktober

5 2. Ronde met mogelijkheid voor aanvullingen door stakeholders (februari 2014). 3. Bespreking van ambitiedocument met de bestuurlijk trekker en enkele andere betrokken bestuurders (februari 2014). 4. Agendering ambitiedocument in PHO Duurzame Regio medio maart 2014 (verzending stukken eind februari). 4. Definitieve visiedocumenten afronden (maart en april 2014) Na bespreking in het PHO van maart worden de opmerkingen verwerkt en worden de drie documenten afgerond. Deze worden in april 2014 opgeleverd. De accordering van de definitieve visiedocumenten vindt dan plaats in het eerste PHO na de gemeenteraadsverkiezingen. Ter evaluatie zullen wij de bestuurders vragen naar hun ervaringen in dit project en of naar hun mening de procesdoelen bereikt zijn. Dit gebeurt na afloop of in combinatie met het PHO in maart. Planning Om een bouwsteen te kunnen zijn voor de strategische visie is het belangrijk dat de voedselvisie op hoofdlijnen klaar is in februari Inventarisatie met stakeholders Werkbijeenkomst 1 Werkbijeenkomst 2 Concept Voedselvisie Aanvullen en afronden Portefeuillehoudersoverleg (accorderen ambitiedocument) november december jan 2014 feb 2014 maart 2014 april 2014 Begroting De begroting is samengevat op de volgende pagina. Een meer gedetailleerde versie is opgenomen in bijlage 1. Het gehanteerde uurtarief is 90 per uur voor projectleiders en 65 per uur voor ondersteuning (excl. BTW). Enkele opmerkingen bij de begrotingstabel: - Op verzoek van de portefeuillehouders is ruimte gemaakt voor het betrekken van stakeholders en experts van buiten de regio. Hiervoor is een stelpost van opgenomen. Mocht dit budget niet nodig zijn, dan wordt dit alleen na voorafgaand overleg met de Regio ingezet voor andere activiteiten. - Ambtelijke inzet vanuit de gemeenten is niet opgenomen in de begroting, maar wordt wel gevraagd. Inbreng vanuit alle afzonderlijke gemeenten is zeer gewenst, enerzijds voor het aanleveren van gegevens en contacten, anderzijds voor begeleiding via de begeleidingsgroep. - Kosten voor een accountantsverklaring zijn niet opgenomen in de begroting. Natuurlijk kan te allen tijde een financieel overzicht worden verstrekt van de gemaakte kosten voor het Voedselvisie Regio FoodValley oktober

6 project. Kosten voor een egalisatiebijdrage (zoals horend bij de projecten uit het Regiocontract Foodvalley) zijn niet voorzien. - Vanwege de wens van bestuurders om de visie medio maart 2013 gereed te hebben, start Projectbureau Vallei & Heuvelrug op eigen risico met de voorbereiding per medio november. Dit betreft een deel van de inventarisatie, contacten met experts en stakeholders en eerste voorbereiding van de 2 werksessies. - Voorbereidingskosten zijn niet in rekening gebracht. Deze vormen de eigen bijdrage van Projectbureau Vallei & Heuvelrug, Wing en Wageningen UR aan dit project. - Het project wordt gefactureerd incl. btw (btw is terugvorderbaar). Begroting regionale voedselvisie Projectmanagement Voorbereiding/planvorming - Activiteiten: Inventarisatie (personele kosten) Werkbijeenkomsten (personele kosten) Opstellen conceptvisie (personele kosten) Ambtelijk overleg (personele kosten) Kosten derden: vergoedingen experts/kernspelers Overige kosten: foto's, posters, kaartmateriaal Overige kosten: locaties en catering 500 Promotie en publiciteit 500 Administratiekosten 975 Accountantskosten - Subtotaal excl btw Btw 21% Subsidiabele kosten incl. btw Niet subsidiabele kosten - Totaal incl. btw Organisatie Opdrachtgever is het bestuur van de Regio FoodValley, feitelijk is dit het portefeuillehoudersoverleg Duurzame Regio. Het ambtelijk overleg duurzaamheid van de Regio FoodValley is daarvan het ambtelijk voorportaal. Wijzigingen in de aanpak en doelen, inhoudelijke bijsturing op vooraf aangegeven momenten is daarmee in handen van de Regio FoodValley. Zoals bij meerdere Regio FoodValley projecten is Projectbureau Vallei & Heuvelrug, juridisch onder de naam Stichting Vernieuwing Gelderse Vallei (SVGV), gedelegeerd opdrachtgever. Tussen Regio FoodValley en SVGV is een bestaand uitvoeringscontract, waarvan de meeste uitvoeringsafspraken ook voor dit project gelden. Het projectbureau zal de projectcoördinerende rol op zich nemen, de projectadministratieve taken uitvoeren en inhoudelijk en financieel verantwoording afleggen naar de Regio FoodValley. Voedselvisie Regio FoodValley oktober

7 Projectbureau Vallei & Heuvelrug heeft in de verdere uitvoering van dit project de procesrol, hierbij ondersteund door Wing. Kennisinstituut Wageningen UR heeft een onderzoeks- en kennisrol voor een aantal gerichte onderdelen, met name tijdens de inventarisatie. Vanwege de korte doorlooptijd van het project wordt geen uitgebreide projectorganisatie opgezet. Wel is voorzien in twee maal kort overleg met de meest betrokken wethouders uit het portefeuillehoudersoverleg. Zij vervullen een sturende rol. De begeleidingsgroep van het project zal bestaan uit ambtenaren van het ambtelijk overleg duurzaamheid (contactpersonen: Marlies Knol en Remi Verburg), aangevuld met enkele andere ambtenaren van Regio Foodvalley met kennis en netwerk op dit onderwerp. Belangrijk is goede afstemming met gemeente Ede rond de Voedselstrategie Ede die gelijktijdig wordt ontwikkeld, zodat wederzijdse kennis en informatie maximaal worden benut en geen dingen dubbel worden gedaan. Wij stellen voor dat de projectleider van gemeente Ede deel gaat uitmaken van de ambtelijke beleidingsgroep van de voedselvisie. Hierover worden nadere afspraken gemaakt. Het projectteam bestaat uit de volgende teamleden: Marjon Groot Nibbelink (SVGV) is projectleider en richt zich daarmee op de overall coördinatie, het proces en de netwerken in de regio. Marjon is agrarisch econoom met brede ervaring in uiteenlopende projecten zowel binnen als buiten de Gelderse Vallei. Charlot Teng (Wing) is uitvoerend projectleider en richt zich op het proces en de uitvoerende werkzaamheden. Zij is het dagelijks aanspreekpunt voor de opdrachtgever. Charlot is een breed georiënteerde planoloog met grote affiniteit voor visievorming, gebiedsontwikkeling en ruimtelijke kwaliteit. Charlot werkt bij Wing onder meer aan projecten op het gebied van duurzame energie en aan diverse voedselprojecten. Jannemarie de Jonge (Wing) zal optreden als gespreksleider in de werkbijeenkomsten. Paulien Keijzer (SVGV) zal bijdragen in het project leveren door het inbrengen van kennis en netwerk. Als medewerker landbouw en milieu kent zij de agrarische sector in de regio bij uitstek. Wageningen UR Herman Agricola (Alterra) vormt de verbindende schakel naar Wageningen UR. Henriette van de Loosdrecht of Sanne Buitenhuis (SVGV) verzorgen secretariële ondersteuning. Miranda Moesbergen (SVGV) verzorgt de administratieve organisatie van het project. Afbakening Inhoudelijk Het ambitiedocument betreft alleen het onderwerp food. Als het gaat om kracht en kwaliteiten van de Regio Foodvalley worden deze alleen beschreven op gebied van food en niet op bijvoorbeeld nadere onderwerpen als landschap of vestigingsklimaat. Vanwege de beperkte omvang van het project is het niet mogelijk om een volledige inventarisatie en diepgaande analyse van sterkten en zwakten van de Regio op gebied van food uit te voeren. De inventarisatie beperkt zich tot het eenmalig ophalen en bundelen van informatie aanwezig bij Regiobestuurders en medewerkers, stakeholders voor de werkbijeenkomsten en (een deel van) het netwerk van Regio, Projectbureau, Wing en Wageningen UR. De analyse kan alleen kort en gericht op enkele clusters plaatsvinden en levert vooral bouwstenen op. Voedselvisie Regio FoodValley oktober

8 Locatie en catering De kosten voor locatiehuur en catering zijn laag gehouden. Er wordt naar gestreefd gebruik te maken van eigen ruimte bij een van de projectteamleden of bij een gemeente. Hiervoor kan een beroep worden gedaan op de gemeenten. Overleg In de begroting is uitgegaan van maximaal twee werkbijeenkomsten, driemaal ambtelijk overleg (startoverleg, inventarisatie en concept Voedselvisie), tweemaal kort bestuurlijk overleg met de bestuurlijk trekker(s) en eenmaal Portefeuillehoudersoverleg. In de begroting is uitgegaan van afstemming met de stakeholders in twee werkbijeenkomsten, telefonisch en per . De ervaring leert echter dat een aanspreekpunt op het gebied van duurzaam voedsel veelvuldig wordt benaderd voor kansen, projectideeën en nieuwe contacten. De opdrachtnemer zal hierin selectief opereren en met de opdrachtgever blijven afstemmen over nut en belang. Eindproduct De posters/presentatie in het ambitiedocument krijgen een eenvoudige vormgeving en dienen als voorproefje voor een eventuele brochure of flyerset waarin de kracht en het toekomstbeeld van de regio op aantrekkelijke wijze worden vormgegeven ( voor in de tas of op de koffietafel ). De definitieve vormgeving en productie van een brochure vallen buiten het bestek van dit project. Het ambitiedocument wordt opgeleverd als pdf gereed om te laten drukken en te plaatsen op internet. Voor drukwerk zijn geen kosten begroot. Facturatie De facturatie vindt plaats als volgt: 40% bij aanvang, 40% na afronding van de inventarisatie en 20% bij afronding. Bijlagen Bijlage 1: Begroting Bijlage 2: Voorlopige lijst van beoogde deelnemers werkbijeenkomsten Bijlage 3: Overzicht van relevante Foodvalley projecten op gebied van voedsel: Duurzaam Agrarisch Ondernemen in Foodvalley Vallei Boert Bewust Voedzame Grond fase 1 Roadmap biobased economy Kennisnetwerk Duurzame Landbouw (in voorbereiding) PROEVtuin FoodValley (in voorbereiding) Voedselvisie Regio FoodValley oktober

9 Bijlage 1 Begroting

10 Bijlage 2 Voorlopige lijst van mogelijke deelnemers werkbijeenkomsten Enkele ondernemers uit de regio, zowel agrarische ondernemers als ondernemers uit andere schakels van de productiekolom Siem Korver onder meer Hoogleraar Food, Farming en Agribusiness Universiteit Tilburg, Director Public Affairs Food bij Vion NV, lid Raad van Toezicht Wageningen UR Rabobank deskundige regionaal of landelijk, bv. Geurt Boon of Ruud Huirne Wageningen UR vertegenwoordiger Alterra en/of ASG Stichting Natuur en Milieu Sijas Akkerman, hoofd voedsel Vertegenwoordiger Stichting FoodValley en/of Oost NV en/of MKB Valleiregio Jan Wolleswinkel - Voorzitter Gebiedscommissie Vallei & Heuvelrug, voorzitter Dutch Poultry Centre ( Suzanne van der Pijll Schuttelaar en Partners ( Christiaan Weij Ondernemer, eigenaar Puur-E, VanChris, Pappa s Pasta, reclameman en trekker Ede Hoofdstad van de Smaak 2014 Vertegenwoordiger overige onderwijsinstellingen in de regio, bv. Groenhorst Ambtenaren en bestuurders Foodvalley Duurzame Regio, aanvullend: Arjan Bossenbroek (gemeente Barneveld), Geert Butz (gemeente Ede), Arnoud Leerling (Regio FoodValley) Gerard van Santen directeur Projectbureau Vallei & Heuvelrug

11 Bijlage 3 Overzicht van relevante Foodvalley projecten op gebied van voedsel Duurzaam Agrarisch Ondernemen in Foodvalley Vallei Boert Bewust Voedzame Grond fase 1 Roadmap biobased economy Meerwaarde uit afval In dit Regiocontractproject worden innovatie en verduurzaming van de landbouw, met name in de veehouderij, gestimuleerd en gefaciliteerd. Dit gebeurt door intensieve begeleiding van ondernemers met passende plannen (opstellen integraal bedrijfsplan), investeringsbijdragen voor innovatieve en/of duurzaamheidsmaatregelen en door het opstellen van plannen voor enkele vernieuwende ontwerpen voor agrarische bedrijfsgebouwen. Vallei Boert Bewust is een initiatief van varkenshouders in de Gelderse Vallei en Utrecht Oost. Binnen Vallei Boert Bewust zoeken boeren uit de Vallei actief het contact met de burger op. Op deze manier willen zij de burger betrekken bij hun bedrijf en hen laten zien hoe zij als ondernemer rekening houden met de maatschappij. Deelnemende boeren scoren plussen op minimaal vier van de volgende thema s: maatschappij, landschappelijke inpassing, energie, milieu, mest, dierenwelzijn en diergezondheid. Hiervoor is een eenvoudige certificering ontwikkeld. Ondernemers die meedoen krijgen een bedrijfslabel en mogen het Vallei Boert Bewust bord langs de weg plaatsen. De belangrijkste voorwaarde om mee te kunnen doen is interactie met de burgers in de Vallei. Dat kan op vele manieren, bijvoorbeeld via open dagen, boerderij-educatie, twitter, facebook of een boerderijwinkel. Via een burgerpanel zijn ook burgers betrokken bij het project. Meer informatie: Ook dit project is een Regiocontractproject. Het projectvoorstel Voedzame Grond richt zich op de vraag op welke manier burgers, bedrijfsleven en boeren, via de inzet van particuliere grond, kunnen samenwerken aan een aantrekkelijk, duurzaam en voedzaam landschap in Food Valley. In fase 1 wordt een quick scan wordt uitgevoerd van mogelijke relevante initiatieven in de regio en inspirerende projecten elders. Er wordt een voorstel ontwikkeld voor enkele kansrijke pilots/deelgebieden in de Regio om grond-voedselcombinaties verder uit te werken. Het resultaat van dit verkennend project is een gedragen roadmap voor biobased economy. Deze roadmap geeft een schets van een toekomstbeeld, waaruit duidelijk wordt wat de benodigde stappen zijn, werkwijze en gaten in de kennis en praktijk van nu om daar te komen. Wezenlijke onderdelen van deze roadmap zijn: - Georganiseerd netwerk van koplopers - Een door bedrijven, overheden en kenniswerkers gedragen programma - Globale beschrijving van de organisatie (orgware) voor realisatie van deze innovatieagenda, bijvoorbeeld in de vorm van een innovatiewerkplaats. Het project eindigt in het voorjaar van 2014 met een expliciet moment waarbij wordt stilgestaan bij het wel of niet opstarten en verder aanzwengelen van een innovatiewerkplaats biobased economy in de regio FoodValley (go no go moment). Het Regiocontractproject Meerwaarde uit afval bevat een deelproject Voedselverspilling/c2c. Hierbij gaat het om een communicatieproject waarin kinderen en volwassenen bewust worden gemaakt van Voedselvisie Regio FoodValley oktober

12 voedselverspilling. Een drietal activiteiten: - ontwikkelen en uitvoeren "koken met restjes", - deelproject basisonderwijs - project bewustwording voedselverspilling bij kinderopvang/bso Het Groene Wiel uit Wageningen gaat dit deelproject trekken. Ook aan de orde in 2014: Deelname aan Europees campagnejaar 2014 rond voedselverspilling. Kennisnetwerk duurzame landbouw (in voorbereiding) PROEVtuin Foodvalley (in voorbereiding) Ook dit project is gericht op het stimuleren en faciliteren van innovatie en verduurzaming van de landbouw, door middel van een structurele kennisuitwisseling binnen de agrarische sector, met Wageningen UR en mogelijk ook andere kennisinstellingen zoals CLM en Louis Bolkinstituut. De kennisuitwisseling vindt plaats middels het opzetten van een aantal netwerken, waar vraagstukken uit zowel de sector als ook het onderzoek in worden uitgewerkt. In deze netwerken werken diverse instanties nauw samen. Naast deze netwerken, waar de (veelal sectorbrede) vraagstukken in komen, richten we ook een loket in, waar ondernemers hun vragen kunnen stellen aan Wageningen UR of de andere kennisinstellingen. Project is in voorbereiding, start van de uitvoering wordt verwacht in januari Het project PROEVtuin FoodValley is er op gericht om de beschikbaarheid en bereikbaarheid van duurzaam regionaal voedsel te vergroten. De regio kent veel ondernemers in de voedselketen, van producent tot verwerker en retailers. Zij produceren zowel op wereldschaal als regionaal. Steeds meer ondernemers willen hun producten dichter bij de gebruiker brengen, om diverse redenen. Deze ambitie sluit aan bij de behoefte en inspanningen van consumenten en maatschappelijke partijen om meer grip te krijgen op hun voedsel. Zij zoeken steeds meer producten uit de buurt. Echter, de huidige ketens zijn daar niet altijd op ingericht. Samenwerking van ketenpartners onderling en met kennisinstellingen is nodig voor de ontwikkeling en professionalisering van korte, minder milieubelastende rendabele ketens. Op dit moment is een projectvoorstel in ontwikkeling om samen met regionale (keten)partijen te werken aan het ontwikkelen en versterken van regionale ketens. Voedselvisie Regio FoodValley oktober

Voedselvisie Regio FoodValley

Voedselvisie Regio FoodValley Projectaanvraag regio FoodValley Voedselvisie Regio Foodvalley REGIO FOODVALLEY A. Projectgegevens A.1. Project Gegevens project Projectnaam: Voedselvisie Regio FoodValley Speerpunt Strategische agenda

Nadere informatie

Projectaanvraag regio FoodValley Kennisnetwerk duurzame landbouw REGIO FOODVALLEY

Projectaanvraag regio FoodValley Kennisnetwerk duurzame landbouw REGIO FOODVALLEY A. Projectgegevens A.1. Project Projectaanvraag regio FoodValley Kennisnetwerk duurzame landbouw REGIO FOODVALLEY Gegevens project Projectnaam: Kennisnetwerk duurzame landbouw (FV 6.1.1.c; oude naam: Verbinding

Nadere informatie

Projectplan Kennisnetwerk Duurzame landbouw Regio FoodValleyproject F 6.1.1.c Verbinding met Wageningen UR en innovatieve netwerken 19 november 2013 1

Projectplan Kennisnetwerk Duurzame landbouw Regio FoodValleyproject F 6.1.1.c Verbinding met Wageningen UR en innovatieve netwerken 19 november 2013 1 Projectplan Kennisnetwerk Duurzame landbouw Regio FoodValleyproject F 6.1.1.c Verbinding met Wageningen UR en innovatieve netwerken 19 november 2013 1 Aanleiding, doelstelling en beoogd effect In het Gebiedsprogramma

Nadere informatie

Proeftuin FoodValley. Biobased economy en energietransitie

Proeftuin FoodValley. Biobased economy en energietransitie Proeftuin FoodValley Biobased economy en energietransitie 1 2 Inhoudsopgave Inleiding Waarom is een biobased economy belangrijk voor FoodValley? Wat is de ambitie voor FoodValley? Hoe kun je innovaties

Nadere informatie

Innovatiewerkplaats biobased economy - fase 1: Roadmap

Innovatiewerkplaats biobased economy - fase 1: Roadmap A. Projectgegevens A.1. Project Projectaanvraag regio FoodValley Innovatiewerkplaats biobased economy - fase 1 REGIO FOODVALLEY Gegevens project Projectnaam: Innovatiewerkplaats biobased economy - fase

Nadere informatie

Kennisfestival Menukaart REGIOCONTRACT REGIO FOODVALLEY

Kennisfestival Menukaart REGIOCONTRACT REGIO FOODVALLEY Projectaanvraag regio FoodValley Kennisfestival Menukaart REGIOCONTRACT REGIO FOODVALLEY A. Projectgegevens A.1. Project Gegevens project Projectnaam: Kennisfestival over flexibiliteit in vergunningverlening

Nadere informatie

REGIONAAL AMBITIEDOCUMENT Kop van Noord-Holland

REGIONAAL AMBITIEDOCUMENT Kop van Noord-Holland 521 REGIONAAL AMBITIEDOCUMENT Kop van Noord-Holland Frame: Algemene regionale opgaven veranderende functies platteland Projectnaam: Vrijkomende agrarische bebouwing en kwaliteitsimpuls vergroting agrarische

Nadere informatie

Plan van Aanpak Horecavisie Emmen

Plan van Aanpak Horecavisie Emmen Plan van Aanpak Horecavisie Emmen vastgesteld door b&w op 19-06-2018 1. Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Onderwerpen Horecavisie... 3 1.3 Reikwijdte Horecavisie... 3 2. Onderwerpen Horecavisie...

Nadere informatie

Strekt ter vervanging. Bijlage bij begroting. Plan van aanpak lokale invulling Floriade.

Strekt ter vervanging. Bijlage bij begroting. Plan van aanpak lokale invulling Floriade. Bijlage bij begroting Strekt ter vervanging Plan van aanpak lokale invulling Floriade. Inleiding Het Floriade-evenement is voor onze regio wellicht het meest in het oog springende evenement van de laatste

Nadere informatie

Dutch Agri Food Week

Dutch Agri Food Week Dutch Agri Food Week Over Dutch Agri Food Week 2 e editie van 12-25 oktober 2016 Events en activiteiten in regio s verspreid over NL Doelen Helder en open zijn als sector, deuren openen en maatschappelijke

Nadere informatie

Leegstand agrarisch vastgoed

Leegstand agrarisch vastgoed Leegstand agrarisch vastgoed Aard, omvang, duiding en oplossingsrichtingen 26 mei 2016, Edo Gies, Alterra Wageningen UR 2 Een stille revolutie op het platteland Dynamiek in de landbouw (1950 2016) 4 x

Nadere informatie

Doel: In samenwerking met maatschappelijke partners organiseren van een proces dat leidt tot een herijkte visie op Borne in 2030

Doel: In samenwerking met maatschappelijke partners organiseren van een proces dat leidt tot een herijkte visie op Borne in 2030 Projectvoorstel Projectopdracht / -voorstel Datum: 8 juli 2010 Versie: definitief t.b.v. definitiefase en ontwerpfase Pagina: 1 / 9 Soort project Extern/Lijn Projectnaam MijnBorne2030 (Herijking Toekomstvisie)

Nadere informatie

Manifest van Salentein. Ketenpartners, kennisinstellingen en overheden in FoodValley werken aan toekomstgericht ondernemerschap agrariërs

Manifest van Salentein. Ketenpartners, kennisinstellingen en overheden in FoodValley werken aan toekomstgericht ondernemerschap agrariërs Manifest van Salentein Ketenpartners, kennisinstellingen en overheden in FoodValley werken aan toekomstgericht ondernemerschap agrariërs Manifest van Salentein Ketenpartners, kennisinstellingen en overheden

Nadere informatie

Innovatieagenda Melkveehouderij

Innovatieagenda Melkveehouderij Innovatieagenda Melkveehouderij stappen naar een nieuwe melkweg samen met ketenpartijen in de melkveehouderij INLEIDING NL 20 Waarom een innovatieagenda? Innovatie is een belangrijke voorwaarde voor de

Nadere informatie

REGIONAAL AMBITIEDOCUMENT Kop van Noord-Holland

REGIONAAL AMBITIEDOCUMENT Kop van Noord-Holland 516 REGIONAAL AMBITIEDOCUMENT Kop van Noord-Holland Frame: Aantrekkelijke Noordzeekust Projectnaam: Revitaliseren verblijfsrecreatie Datum: 14 september 2017 Bestuurlijke opdrachtgever: Jelle Beemsterboer

Nadere informatie

Ruimtelijk strategische visie Regio Rivierenland

Ruimtelijk strategische visie Regio Rivierenland Ruimtelijk strategische visie Regio Rivierenland Ambitiedocument Regio Rivierenland Wij, de tien samenwerkende gemeenten binnen Regio Rivierenland: delen de beleving van de verscheidenheid in ons gebied;

Nadere informatie

Openluchttheater (OLT)

Openluchttheater (OLT) Projectaanvraag regio FoodValley Openluchttheater Ede (OLT) REGIOCONTRACT REGIO FOODVALLEY A. Projectgegevens A.1. Project Gegevens project Projectnaam: Openluchttheater (OLT) Speerpunt Strategische agenda

Nadere informatie

Aandacht voor voedsel bij Gelderse gemeenten. Resultaten digitale verkenning 22 september 14

Aandacht voor voedsel bij Gelderse gemeenten. Resultaten digitale verkenning 22 september 14 Aandacht voor voedsel bij Gelderse gemeenten Resultaten digitale verkenning 22 september 14 In het kort Doelgroep: Gelderse gemeenten Doel: verkennen behoefte aan provinciale ondersteuning bij faciliterende

Nadere informatie

Startnotitie Visie winkelcentra Heemstede- fase 2

Startnotitie Visie winkelcentra Heemstede- fase 2 Startnotitie Visie winkelcentra Heemstede- fase 2 1. Inleiding In het collegeakkoord voor de periode 2014-2018 is als één van de doelstellingen geformuleerd: Het college zet zich in voor een florerende

Nadere informatie

Meerjarenprogramma Ambitiedocument 2016-2020

Meerjarenprogramma Ambitiedocument 2016-2020 Meerjarenprogramma Ambitiedocument 2016-2020 Agribusiness Economie & Logistiek Recreatie & Toerisme maandag 15 juni 2015, bijeenkomst voor raadsleden Naar een nieuw Programma Jaar 2011-2014 2015 2015 2015

Nadere informatie

World Food Center uit de startblokken!

World Food Center uit de startblokken! World Food Center uit de startblokken! De plannen voor de realisatie van het World Food Center (WFC) zijn in een ver gevorderd stadium. Het WFC wordt een iconisch experience center waar de Nederlandse

Nadere informatie

Platformtaak volgens gemeente

Platformtaak volgens gemeente Oplegvel 1. Onderwerp Cofinanciering Regionale proeftuin Cultuur om de hoek 2. Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland Platformtaak volgens gemeente 3. Regionaal belang De jeugd in de regio Holland

Nadere informatie

Startnotitie Toeristische visie gemeente Bergen 2015-2025

Startnotitie Toeristische visie gemeente Bergen 2015-2025 Startnotitie Toeristische visie gemeente Bergen 2015-2025 1 1. Inleiding Gemeente Bergen beschikt niet over een toeristische visie. Voor een gemeente waarvan het toerisme een grote economische peiler vormt,

Nadere informatie

Bestuurlijke programmaopdrachten 2009-2010 Regio Groningen-Assen

Bestuurlijke programmaopdrachten 2009-2010 Regio Groningen-Assen Bestuurlijke programmaopdrachten - Regio Groningen-Assen stuurgroep 22 juni Bijlage 3 Bestuurlijke programmaopdrachten.doc Bestuurlijke programmaopdracht bereikbaarheid Verbetering en waarborging bereikbaarheid

Nadere informatie

Groengebied Amstelland AB 10-11-2011 Agendapunt 9 eerder door het bestuur behandelde notities over rol en positie GGA BIJLAGE 1 DISCUSSIENOTITIE

Groengebied Amstelland AB 10-11-2011 Agendapunt 9 eerder door het bestuur behandelde notities over rol en positie GGA BIJLAGE 1 DISCUSSIENOTITIE Groengebied Amstelland AB 10-11-2011 Agendapunt 9 eerder door het bestuur behandelde notities over rol en positie GGA BIJLAGE 1 DISCUSSIENOTITIE Bestuurlijke begeleidingsgroep Visie Amstelland Aantal bijlagen:

Nadere informatie

Agendaformulier B&W-vergadering 1 november Raadsinformatiebrief *16.I000864* 16.I Programma. Ruimte, Bouwen en Wonen

Agendaformulier B&W-vergadering 1 november Raadsinformatiebrief *16.I000864* 16.I Programma. Ruimte, Bouwen en Wonen Agendaformulier B&W-vergadering 1 november 2016 Raadsinformatiebrief Programma Ruimte, Bouwen en Wonen Onderwerp Voorstel Tekst voor openbare besluitenlijst Integrale Strategie Ruimte De bijgevoegde raadsinformatiebrief

Nadere informatie

Regeling samenwerking voor innovaties op lokaal niveau 2016

Regeling samenwerking voor innovaties op lokaal niveau 2016 CVDR Officiële uitgave van Gelderland. Nr. CVDR414664_1 6 december 2016 Regeling samenwerking voor innovaties op lokaal niveau 2016 GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND Gelet op artikel 1.3 en paragraaf

Nadere informatie

Gebiedsprogramma 2016-2020. Dit document geeft schematisch de hoofdlijnen weer van het Gebiedsprogramma 2016 2020.

Gebiedsprogramma 2016-2020. Dit document geeft schematisch de hoofdlijnen weer van het Gebiedsprogramma 2016 2020. Gebiedsprogramma 2016-2020 Dit document geeft schematisch de hoofdlijnen weer van het Gebiedsprogramma 2016 2020. 1 Integrale gebiedsopgaven Initiëren, faciliteren en uitvoeren van integrale gebiedsopgaven

Nadere informatie

5 -minuten versie voor Provinciale Staten

5 -minuten versie voor Provinciale Staten 5 -minuten versie voor Provinciale Staten Directie DLB Afdeling Water en Groen Registratienummer PZH-2016-553033657 (DOS-2016-0003510) Datum vergadering Gedeputeerde Staten Verzenddatum Geheim 24 mei 2016

Nadere informatie

Plan van Aanpak Profilering Hof van Twente

Plan van Aanpak Profilering Hof van Twente Plan van Aanpak Profilering Hof van Twente Datum: : 13-6-2017 Van Onderwerp: : Marco van Hoek, Wendy Kolste : Plan van aanpak Aanleiding Ondernemers, inwoners, maatschappelijke organisaties en de gemeente

Nadere informatie

Werkconferentie woensdagmiddag 24 april Erfgoednota Leiden Startdocument voor hoofdthema Stad van (internationale) kennis en collecties

Werkconferentie woensdagmiddag 24 april Erfgoednota Leiden Startdocument voor hoofdthema Stad van (internationale) kennis en collecties Werkconferentie woensdagmiddag 24 april Erfgoednota Leiden Startdocument voor hoofdthema Stad van (internationale) kennis en collecties Erfgoed is in de nieuwe erfgoednota een breed begrip; de cultuurhistorie

Nadere informatie

Triple helix: Strategische Agenda Van denken naar doen!

Triple helix: Strategische Agenda Van denken naar doen! Triple helix: Strategische Agenda Van denken naar doen! Hoe de triple helix in de regio FoodValley werkt aan de realisatie van de gezamenlijke ambities Hoe zat het ook al weer met onze ambities? FoodValley

Nadere informatie

Achtergrond. Probleemstelling

Achtergrond. Probleemstelling 1 Achtergrond PLAN VAN AANPAK REGIONALE ENERGIEVISIE Aanleiding Op wereldniveau zijn afspraken gemaakt om de temperatuur van de aarde niet meer dan 2 graden Celsius en bij voorkeur niet meer dan 1,5 graden

Nadere informatie

Presentatie Actieplan FoodValley

Presentatie Actieplan FoodValley Presentatie Actieplan FoodValley Doorontwikkeling FoodValley Ambitie 26 oktober 2012 FoodValley: kristallisatiepunt voor innovaties in agrofoodsector (1) Sense of urgency: wereldvoedselproblematiek en

Nadere informatie

Projectformat Agenda van Twente, jaarschijf 2010 Aanvrager: gemeente Almelo Project : Transitiestrategie Noordflank Bijlagen:

Projectformat Agenda van Twente, jaarschijf 2010 Aanvrager: gemeente Almelo Project : Transitiestrategie Noordflank Bijlagen: Projectformat Agenda van Twente, jaarschijf 2010 Aanvrager: gemeente Almelo Project : Transitiestrategie Noordflank Bijlagen: Algemene informatie over het project Aanleiding voor het project Het Almelose

Nadere informatie

Omgevingsvisie Giessenlanden. Plan van aanpak V1.3. Inleiding

Omgevingsvisie Giessenlanden. Plan van aanpak V1.3. Inleiding Omgevingsvisie Giessenlanden Plan van aanpak V1.3 Inleiding De omgevingsvisie van de gemeente Giessenlanden moet inspireren, ruimte bieden en uitnodigen. Een uitnodiging aan burgers, bedrijven en instellingen

Nadere informatie

Mineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking

Mineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking Mineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking Aanleiding In Twente is het mestoverschot aanzienlijk. De agrarische bedrijven moeten een bestemming voor het mestoverschot vinden buiten

Nadere informatie

Projectaanvraag regio FoodValley Kortdurend verblijf / logeeropvang in de regio Food Valley

Projectaanvraag regio FoodValley Kortdurend verblijf / logeeropvang in de regio Food Valley Projectaanvraag regio FoodValley Kortdurend verblijf / logeeropvang in de regio Food Valley A. Projectgegevens A.1. Project Gegevens project Projectnaam: Speerpunt Strategische agenda : Thema (regiocontract):

Nadere informatie

Startnotitie Omgevingsvisie Nijmegen

Startnotitie Omgevingsvisie Nijmegen Startnotitie Omgevingsvisie Nijmegen Inleiding In juni van dit jaar is met de gemeenteraad gesproken over de Nijmeegse Omgevingsvisie aan de hand van de Menukaart Omgevingsvisie (zie bijlage). Afgesproken

Nadere informatie

Bespreekpunten Kennis nemen van de stand van zaken wandelroutenetwerk Regio Amersfoort. Kennis nemen van de concept-uitvraag voor de offerte.

Bespreekpunten Kennis nemen van de stand van zaken wandelroutenetwerk Regio Amersfoort. Kennis nemen van de concept-uitvraag voor de offerte. Agendapunt 3 Vergadering : Bestuurlijk Overleg Recreatie & Toerisme Regio Amersfoort Datum : 22 november 2018 Onderwerp : Wandelroutenetwerk Bijlagen : Concept-uitvraag offerte Bespreekpunten Kennis nemen

Nadere informatie

Projectaanvraag regio FoodValley Energie uit zon REGIO FOODVALLEY

Projectaanvraag regio FoodValley Energie uit zon REGIO FOODVALLEY Projectaanvraag regio FoodValley Energie uit zon REGIO FOODVALLEY A. Projectgegevens A.1. Project Gegevens project Projectnaam: Speerpunt Strategische agenda : Thema (regiocontract): Energie uit zon Duurzame

Nadere informatie

Realisatie. Indienersbrochure DE PILOTSTARTER. Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening

Realisatie. Indienersbrochure DE PILOTSTARTER. Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening Realisatie Indienersbrochure DE PILOTSTARTER Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening DE PILOTSTARTER Werk je ook aan innovaties om gemeentelijke dienstverlening

Nadere informatie

Onderwerp: Lokale Ontwikkelingsstrategie voor de regio Holland Rijnland Besluitvormend

Onderwerp: Lokale Ontwikkelingsstrategie voor de regio Holland Rijnland Besluitvormend VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van 9 juni 2015 Besluit nummer: 2015_BW_00466 Onderwerp: Lokale Ontwikkelingsstrategie voor de regio Holland Rijnland 2015-2020 - Besluitvormend Beknopte samenvatting: LEADER

Nadere informatie

Alfons Oldeloohuis, Huisarts. Betrekken jongeren. Verbinden stad & land en consument & producent. Stimuleren innovatie. Procesbegeleiding partijen.

Alfons Oldeloohuis, Huisarts. Betrekken jongeren. Verbinden stad & land en consument & producent. Stimuleren innovatie. Procesbegeleiding partijen. Netwerk de Peelhorst Alfons Oldeloohuis, Huisarts Geïnteresseerd in het animatiefilmpje over het Netwerk de Peelhorst of direct naar de website? Scan het plaatje hierboven via de (gratis) layar-app "De

Nadere informatie

Ondernemerschap Programma

Ondernemerschap Programma Speciaal voor Limburgse Fruittelers Telers Ondernemerschap Programma Met een positief perspectief en het juiste financieel inzicht op weg naar een toekomstbestendig fruitteeltbedrijf in Limburg Haal meer

Nadere informatie

Cluster Agro en Food Regio Zwolle

Cluster Agro en Food Regio Zwolle Cluster Agro en Food Regio Zwolle Dé proeftuin voor duurzame, innovatieve systemen en nieuwe verdienmodellen: een living lab voor Agro en Food Cluster Agro en Food Regio Zwolle Werk en innovatie Sterk

Nadere informatie

Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie

Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie Zuid-Limburg Position Paper van de 16 Zuid-Limburgse gemeenten, aangeboden door de voorzitters van het Bestuurlijk Overleg Ruimtelijke Economie en Nationaal

Nadere informatie

Camperplaatsen stadscentrum

Camperplaatsen stadscentrum Projectopdracht en Plan van aanpak Camperplaatsen stadscentrum Datum: november 2015 Bert Hansma, SBC Postbus 20.000, 7900 PA Hoogeveen Telefoon 14 0528 Fax 0528-191325 Email info@hoogeveen.nl Internet

Nadere informatie

Uitnodiging. Raadsinformatiebijeenkomst. Regionale thema s en projecten. Aan: raadsleden van de regiogemeenten Regio FoodValley

Uitnodiging. Raadsinformatiebijeenkomst. Regionale thema s en projecten. Aan: raadsleden van de regiogemeenten Regio FoodValley Uitnodiging Raadsinformatiebijeenkomst Regionale thema s en projecten Woensdag 23 november 2016 Van 17.30 uur tot 21.30 uur Raadhuis Ede Aan: raadsleden van de regiogemeenten Regio FoodValley Op woensdag

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Deltapoort

Uitvoeringsprogramma Deltapoort Stuurgroep DP/LT 10 juli 2014 Bijlage 6.2 Bestuurlijke trekker: A. Kamsteeg Ambtelijke trekker: Myra Zeldenrust Uitvoeringsprogramma Deltapoort Aansluiting Onderwijs Arbeidsmarkt Conceptversie Myra Zeldenrust

Nadere informatie

* * ADVIESNOTA AAN B&W. Postregistratienummer. Onderwerp en inhoud. Maatschappelijke opgaven Pact van West Friesland 19.

* * ADVIESNOTA AAN B&W. Postregistratienummer. Onderwerp en inhoud. Maatschappelijke opgaven Pact van West Friesland 19. ADVIESNOTA AAN B&W Onderwerp en inhoud Maatschappelijke opgaven Pact van West Friesland Postregistratienummer *19.0003788* 19.0003788 Vertrouwelijk Sector Afdeling Medewerk(st)er Grondgebiedzaken RO M.

Nadere informatie

KRIMP INLEIDING. voor de welvaart. Bevolking -1,2% Banen -4% In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland

KRIMP INLEIDING. voor de welvaart. Bevolking -1,2% Banen -4% In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland SMART WATER INLEIDING In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland - nieuw te ontwikkelen) projecten en activiteiten aan worden verbonden en worden KRIMP voor de welvaart

Nadere informatie

Projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen

Projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen Projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen Afdeling grondgebied 26-0-205 INLEIDING Voor u ligt het projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen. 2 AANLEIDING PROJECT

Nadere informatie

BESTURINGSFILOSOFIE GEMEENTE GOOISE MEREN

BESTURINGSFILOSOFIE GEMEENTE GOOISE MEREN BESTURINGSFILOSOFIE GEMEENTE GOOISE MEREN Projectleider Afdeling Iris van Gils Kerngroep Visie/Missie Datum 28 november 2014 Planstatus Vastgesteld in de Fusieraad 24 november 2014 Opdrachtgever Stuurgroep

Nadere informatie

Trends en ontwikkelingen

Trends en ontwikkelingen Ons wereldbeeld ???!!! Intussen in Trends en ontwikkelingen >9 mld mensen!!!!! Wat betekent dit? Kernvraag Hoe zorgen we voor een blijvend goed leefklimaat voor onze burgers? Wonen, werken, welzijn

Nadere informatie

LEKKER BETROKKEN! Copyright VHVG / Phyllis den Brok- Phliss, jan. 2012 Lekker Betrokken! 1

LEKKER BETROKKEN! Copyright VHVG / Phyllis den Brok- Phliss, jan. 2012 Lekker Betrokken! 1 LEKKER BETROKKEN! Projectvoorstel voor het verduurzamen van de zorgsector wat betreft het aanbod van duurzame producten alsmede verduurzaming van de processen en de mens daarbinnen, uitgaande van het brede

Nadere informatie

Gelet op artikel 1.3 en paragraaf 7 van de Verordening POP3 subsidies provincie Gelderland

Gelet op artikel 1.3 en paragraaf 7 van de Verordening POP3 subsidies provincie Gelderland Openstellingsbesluit SAMENWERKING VOOR INNOVATIES OP LOKAAL NIVEAU korte voorzieningsketens (subsidieplafond 2016 voor de Verordening POP3 subsidies provincie Gelderland) GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Voorloper. Startnotitie Duurzaam Druten. Datum collegebesluit 9 januari 2018 Datum presidium 8 januari 2018

Raadsvoorstel. Voorloper. Startnotitie Duurzaam Druten. Datum collegebesluit 9 januari 2018 Datum presidium 8 januari 2018 Voorloper Onderwerp Startnotitie Duurzaam Druten Datum collegebesluit 9 januari 2018 Datum presidium 8 januari 2018 Portefeuillehouder A. Springveld Behandelend team Team strategie en beleid Behandelend

Nadere informatie

Dialoog veehouderij Venray

Dialoog veehouderij Venray Dialoog veehouderij Venray aanbevelingen dialoog veehouderij gemeente Venray Datum 21 december 2016 Portefeuillehouder Martijn van der Putten Team RO Naam steller Jos Kniest De onderstaande aanbevelingen

Nadere informatie

Vacature projectleider landelijke voedsel community building / campagne

Vacature projectleider landelijke voedsel community building / campagne Vacature projectleider landelijke voedsel community building / campagne De NMF s staan voor mooie en duurzame provincies. Lokaal en duurzaam geproduceerd voedsel dat goed is voor onze planeet, onze biodiversiteit

Nadere informatie

samen werken aan een lokale voedselstrategie

samen werken aan een lokale voedselstrategie samen werken aan een lokale voedselstrategie Waarom een voedselstrategie? Voedsel neemt een centrale plaats in binnen onze samenleving. Steeds meer mensen willen na jaren van vervreemding opnieuw bewust

Nadere informatie

Aard,omvang en oplossingsrichtingen huidige en toekomstige leegstand agrarische vastgoed Nederland

Aard,omvang en oplossingsrichtingen huidige en toekomstige leegstand agrarische vastgoed Nederland Agrarisch Vastgoed Aard,omvang en oplossingsrichtingen huidige en toekomstige leegstand agrarische vastgoed Nederland 9 maart 2017, Edo Gies, Wageningen Environmental Research (Alterra) 2 Agrarische ontwikkeling

Nadere informatie

Dairy Campus waar staan we nu? 20 mei 2010 Kees de Koning, Barend Spliethoff

Dairy Campus waar staan we nu? 20 mei 2010 Kees de Koning, Barend Spliethoff Dairy Campus waar staan we nu? 20 mei 2010 Kees de Koning, Barend Spliethoff Dairy Campus Initiatief Wageningen UR Livestock Research (LR), Van Hall Larenstein (VHL), AERES/ PTC+, Prov. Friesland, Gemeente

Nadere informatie

projecten Laanboompact

projecten Laanboompact Samenwerken aan gezonde groei Laanboompact projecten 2013 Het Laanboompact is een initiatief van de Boomkwekersvereniging Opheusden e.o., gemeente Neder-Betuwe, Provincie Gelderland, Rabobank West Betuwe

Nadere informatie

Procesvoorstel vervolg social impact contract Feyenoord City (SIC FC)

Procesvoorstel vervolg social impact contract Feyenoord City (SIC FC) Procesvoorstel vervolg social impact contract Feyenoord City (SIC FC) Projectorganisatie Opdrachtgeverschap - Coördinerend bestuurlijk opdrachtgever: wethouder FOHBS dhr. Adriaan Visser - Ambtelijk opdrachtgever:

Nadere informatie

Toeristische visie Regio Alkmaar

Toeristische visie Regio Alkmaar Toeristische visie Regio Alkmaar Conceptvisie en uitvoeringsagenda Proces Toeristische visie Wat Wanneer 1. Start met de Regio Alkmaar Februari 2. Eerste Regioavond 5 maart 3. Stakeholderbijeenkomst 1

Nadere informatie

Vervolg en gebiedsproces WBP 5

Vervolg en gebiedsproces WBP 5 Vervolg en gebiedsproces WBP 5 1 Inleiding Het WBP5 strategisch deel ligt voor. Hiermee is het WBP 5 niet af, maar staat het aan het begin van het gebiedsproces en het interne proces om tot een uitvoeringsprogramma

Nadere informatie

Openbaar. Rijk van Nijmegen Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad. Collegevoorstel.

Openbaar. Rijk van Nijmegen Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad. Collegevoorstel. Openbaar Onderwerp Rijk van Nijmegen 2025 Programma Economie & Werk BW-nummer Portefeuillehouder H.M.F. Bruls / T. Tankir Samenvatting De Rabobank Rijk van Nijmegen heeft in 2015 het initiatief genomen

Nadere informatie

FOODVALLEY INNOVEERT FOODVALLEY FOODVALLEY INNOVEERT FOODVALLEY INNOVEERT INNOVEERT FOODVALLEY BOUW MEE AAN HET SUCCES VAN FOODVALLEY! JIJ BENT NODIG!

FOODVALLEY INNOVEERT FOODVALLEY FOODVALLEY INNOVEERT FOODVALLEY INNOVEERT INNOVEERT FOODVALLEY BOUW MEE AAN HET SUCCES VAN FOODVALLEY! JIJ BENT NODIG! Foodproductiecentrum Nijkerk kwalitatieve woningen aantrekken internationale centrum voor arbeidsmobiliteit internationale R&D BOUW MEE AAN HET SUCCES VAN! FoodValley is uitgegroeid tot een aantrekkelijke,

Nadere informatie

FoodUp! Academie. 5 dagen 20 personen

FoodUp! Academie. 5 dagen 20 personen We staan, vandaag de dag, voor een groot aantal uitdagingen om ons eten gezonder, eerlijker en duurzamer te maken. Een van de grote vragen is hoe we het voedsellandschap in de toekomst willen inrichten

Nadere informatie

Nota inzake Economic Development Board

Nota inzake Economic Development Board Nota inzake Economic Development Board Inleiding De economische ontwikkeling van Noord-Limburg krijgt een grote impuls met de campusontwikkeling, maar daarmee zijn niet alle economische uitdagingen deze

Nadere informatie

Ondernemerschap Programma. Van idee naar actie: nu én in de toekomst een succesvol fruitteeltbedrijf

Ondernemerschap Programma. Van idee naar actie: nu én in de toekomst een succesvol fruitteeltbedrijf Telers Ondernemerschap Programma Van idee naar actie: nu én in de toekomst een succesvol fruitteeltbedrijf Haal meer uit uzelf en vergroot uw kansen in de markt Niets doen is geen optie Nederlandse fruittelers

Nadere informatie

Intentieovereenkomst. Asbest van het bedrijfsdak

Intentieovereenkomst. Asbest van het bedrijfsdak Intentieovereenkomst Asbest van het bedrijfsdak Intentieovereenkomst Wij, vertegenwoordigers van bestuursorganen en organisaties die werken aan de realisatie van een gezond en veilig leefmilieu, economie

Nadere informatie

VOORAANKONDIGING. Najaarsconferentie. Europese Eemland Conferentie EUROPESE EEMLAND CONFERENTIE VEELZIJDIG PLATTELAND! Het platteland leeft!

VOORAANKONDIGING. Najaarsconferentie. Europese Eemland Conferentie EUROPESE EEMLAND CONFERENTIE VEELZIJDIG PLATTELAND! Het platteland leeft! VOORAANKONDIGING Het platteland leeft! De Europese Eemland Conferentie en het Netwerk Platteland hebben de handen ineengeslagen om in het najaar een bruisende driedaagse plattelandsconferentie te organiseren.

Nadere informatie

Strategische visie Baarle-Nassau 2030 Samen Uniek!

Strategische visie Baarle-Nassau 2030 Samen Uniek! De samenleving verandert continu. Dat vraagt om een flexibele gemeente die in het belang van haar inwoners en ondernemers samen met haar partners tijdig anticipeert op maatschappelijke ontwikkelingen.

Nadere informatie

Van Afval Naar Grondstof

Van Afval Naar Grondstof Van Afval Naar Grondstof Toelichting onderdelen VANG-programma NVRD themadag 27 november Marc Pruijn Directie Duurzaamheid Van regeerakkoord naar ketens Rutte 2: groene groei, circulaire economie Circulaire

Nadere informatie

Speerpuntberaad Regio Rivierenland 8 november 2016

Speerpuntberaad Regio Rivierenland 8 november 2016 Speerpuntberaad Regio Rivierenland 8 november 2016 Onderwerpen Wie zijn we? Economisch belang Organisatie Greenport Gelderland Wat doen we? Resultaten 2012-2015 Agenda 2020, aktielijnen en speerpunten

Nadere informatie

CONCEPT-OPDRACHT STICHTING 2018EINDHOVEN BRABANT

CONCEPT-OPDRACHT STICHTING 2018EINDHOVEN BRABANT Beslisdocument Investeringsdossier 2018 BIJLAGE 4 CONCEPT-OPDRACHT STICHTING 2018EINDHOVEN BRABANT 1. Doel van de opdracht Winnen van de titel Culturele Hoofdstad van Europa voor het project 2018 Culturele

Nadere informatie

VOEDSELVISIE VOOR HAARLEM

VOEDSELVISIE VOOR HAARLEM VOEDSELVISIE VOOR HAARLEM Inleiding Duurzaam en gezond voedsel raakt aan alles wat voor de Haarlemse burger van belang is: een groene leefomgeving, gezondheid, een sociale stad en een duurzame toekomst.

Nadere informatie

1. Wethouder Tiemens te machtigen voor het ondertekenen van het Gelders Energie Akkoord.

1. Wethouder Tiemens te machtigen voor het ondertekenen van het Gelders Energie Akkoord. Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Deelname Gelders Energieakkoord Programma Duurzaamheid Portefeuillehouder H. Tiemens Samenvatting Het Klimaatverbond, Alliander en Gelderse Natuur en Milieufederatie

Nadere informatie

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' 'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende

Nadere informatie

Kadernota 2019 Holland Rijnland op Koers?

Kadernota 2019 Holland Rijnland op Koers? Kadernota 2019 Holland Rijnland op Koers? Op koers? Regeerakkoord Gemeenteraadsverkiezingen College programma s Nieuw bestuur DB en AB Besluit evaluatie DVO/ TWO 2 Het begint bij de kadernota SMART begroting

Nadere informatie

Ambitiedocument

Ambitiedocument Ambitiedocument 2016-2020 Bestuurlijke context Financiële context oud Regiocontract Tussen Regio en Provincie Contract voor uitvoering regionale programma s 15 miljoen Regie Regio Verdeling over 10 gemeenten

Nadere informatie

Verslag themabijeenkomst Lokale Economie

Verslag themabijeenkomst Lokale Economie Verslag themabijeenkomst Lokale Economie Datum bijeenkomst: 20 november 2012 Auteur: Els Holsappel Locatie: Tjark Riks Centrum Eerbeek Aanwezig: ca 50 deelnemers Doel bijeenkomst Verdiepingsslag op het

Nadere informatie

Ja, nl. uitgesteld Innovatieve en excellente stad, Centrum Euregio. DT d.d. OR d.d. B&W d.d. OR d.d. Raad Raadsdocumenten. .. Rv-nr...

Ja, nl. uitgesteld Innovatieve en excellente stad, Centrum Euregio. DT d.d. OR d.d. B&W d.d. OR d.d. Raad Raadsdocumenten. .. Rv-nr... Collegevoorstel ECONOMIE, CULTUUR EN ARBEID Reg.nr. B&W d.d. 7 december 2010 Openbaar Programma Ja, nl. uitgesteld Innovatieve en excellente stad, Centrum Euregio DT d.d. OR d.d. B&W d.d. OR d.d. Raad

Nadere informatie

Programma Regionaal Platform 20 april 2016 Locatie: Van der Valk Hotel, Aalsterweg 322 te Eindhoven

Programma Regionaal Platform 20 april 2016 Locatie: Van der Valk Hotel, Aalsterweg 322 te Eindhoven Programma Regionaal Platform 20 april 2016 Locatie: Van der Valk Hotel, Aalsterweg 322 te Eindhoven Tijd Vanaf 12.00 uur Activiteit Inloop met broodjeslunch 13.00 uur Opening en welkom, mededelingen 13.15

Nadere informatie

PROCESPLAN INTERACTIEF WERKEN LANGEDIJK ONTWIKKELT MET WATER Vastgesteld door college van B&W d.d. 26 april 2016

PROCESPLAN INTERACTIEF WERKEN LANGEDIJK ONTWIKKELT MET WATER Vastgesteld door college van B&W d.d. 26 april 2016 PROCESPLAN INTERACTIEF WERKEN LANGEDIJK ONTWIKKELT MET WATER Vastgesteld door college van B&W d.d. 26 april 2016 Conform: De Langedijker werkwijze, Notitie interactief werken gemeente Langedijk op basis

Nadere informatie

Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa

Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa Jennie van der Kolk, Alterra Helmond, 22-02-13 Nico Verdoes, Livestock Research Inhoud presentatie Wetenschapswinkel

Nadere informatie

Omslag notitie. Datum aanvraag 1 februari 2012. Naam aanvrager VGB Trade Services. Naam ontvanger van de bijdrage VGB

Omslag notitie. Datum aanvraag 1 februari 2012. Naam aanvrager VGB Trade Services. Naam ontvanger van de bijdrage VGB Omslag notitie Vergadering van de sectorcommissie Bloemkwekerijproducten Datum vergadering 5 maart 2012 Agendapunt 7b Voorbereid door Jerre de Blok Totaal aantal pagina s 5 17 februari 2012 1. Project

Nadere informatie

College van Burgemeester en wethouders en werkgroep Oosteind Datum juni 2008

College van Burgemeester en wethouders en werkgroep Oosteind Datum juni 2008 Plan van Aanpak Autonome groei+ Oosteind Aan van Burgemeester en wethouders en werkgroep Oosteind Datum juni 2008 Inleiding Het kerkdorp Oosteind krijgt de mogelijkheid uit te breiden ten behoeve van de

Nadere informatie

Van Regionale Ambitie naar succesvolle realisatie

Van Regionale Ambitie naar succesvolle realisatie Van Regionale Ambitie naar succesvolle realisatie Speerpunt Agribusiness Culemborg Buren Neder-Betuwe Geldermalsen Tiel Lingewaal Neerijnen West Maas en Waal Speerpunt Economie en Logistiek Zaltbommel

Nadere informatie

Onze gemeenschappelijke ambitie:

Onze gemeenschappelijke ambitie: 1 Concept-versie versnellingsafspraken vanuit de provinciale opgaven voor de regio Hart van Brabant d.d. 15 november Document ten behoeve van dialoog tussen het College van Gedeputeerde Staten van Noord

Nadere informatie

Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om:

Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om: STATENBRIEF Onderwerp: Gebiedsopgave Veluwe: VeluweAgenda 1.0 en Uitvoeringsprogramma Veluwe 2017 Portefeuillehouder: Bea Schouten Kerntaak/plandoel: duurzame ruimtelijke ontwikkeling & waterbeheer Doel

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL. LTO Noord Manager Programma s & Ontwikkeling (nieuwe functie) Standplaats: Zwolle. 1. LTO Noord

FUNCTIEPROFIEL. LTO Noord Manager Programma s & Ontwikkeling (nieuwe functie) Standplaats: Zwolle. 1. LTO Noord FUNCTIEPROFIEL LTO Noord Manager Programma s & Ontwikkeling (nieuwe functie) Standplaats: Zwolle 1. LTO Noord LTO Noord is dé belangenbehartiger en partner voor boeren en tuinders in de negen provincies

Nadere informatie

Masterplan Recreatie & Toerisme. Consulterende Startnotitie

Masterplan Recreatie & Toerisme. Consulterende Startnotitie Masterplan Recreatie & Toerisme Consulterende Startnotitie Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Waarom hebben we het hierover? 3 1.2 Opdrachtformulering 3 2 Het proces van het Masterplan Recreatie & Toerisme

Nadere informatie

Samenwerken aan een gezond, groen en economisch vitaal werk- en leefklimaat in het Groene Hart

Samenwerken aan een gezond, groen en economisch vitaal werk- en leefklimaat in het Groene Hart GREEN BUSINESS CLUB GROENE Sponsorpropositie HART u Samenwerken aan een gezond, groen en economisch vitaal werk- en leefklimaat in het Groene Hart GREEN BUSINESS CLUB u Green Business Club Groene Hart

Nadere informatie

Maatschappelijke structuurvisie 2013-2025. Projectopdracht / Plan van Aanpak

Maatschappelijke structuurvisie 2013-2025. Projectopdracht / Plan van Aanpak Maatschappelijke structuurvisie 2013-2025 Projectopdracht / Plan van Aanpak Afdeling Beleid, cluster Maatschappij januari 2013 Inhoudsopgave Aanleiding... 3 Doelstelling... 3 Resultaat... 3 Afbakening...

Nadere informatie

Begeleiding PV project gemeente Simpelveld

Begeleiding PV project gemeente Simpelveld Begeleiding PV project gemeente Simpelveld Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Vraag opdrachtgever en doelstelling... 3 3. Plan van Aanpak... 4 3.1 Schouw en schetsontwerp 3.2 Opstellen College Voorstel

Nadere informatie

Datum: Informerend. Datum: Adviserend. 15 februari 10 mei 6 juli 2017

Datum: Informerend. Datum: Adviserend. 15 februari 10 mei 6 juli 2017 Oplegvel 1. Onderwerp Plan van aanpak OV-visie Holland Rijnland Midden Holland en wijze van uitvoering 2. Rol van het Platformtaak volgens gemeente samenwerkingsorgaan Holland Rijnland 3. Regionaal belang

Nadere informatie

VNG-seminar 18 mei 2017

VNG-seminar 18 mei 2017 VNG-seminar Vrijkomende Agrarische Bebouwing Jeroen Heijmerink (RVO) Brendan McCarhty (O-gen) WER/Alterra Programma Achtergrond Uitdagingen Voorbeelden O-gen Opgehaalde punten concept agenda Dialoog-ronde

Nadere informatie