Lokaal aan de slag met de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen. Brussel, 24 november 2016

Transcriptie

1 Lokaal aan de slag met de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen Brussel, 24 november 2016

2 Overzicht 1. Inleiding tot de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen 2. Lokale vertaling van de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen 3. Aanpak in de gemeente 4. Inspiratie 2 - VVSG - SDG's

3 1. Inleiding tot de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen 3 - VVSG - SDG's

4 SDG s: het kader 4 - VVSG - SDG's

5 Een terugblik T O E N 5 - VVSG - SDG's

6 Millennium ontwikkelingsdoelen 8 doelen Thema = armoedebestrijding Oude visie op ontwikkelingssamenwerking N Z Succes verschilt per thema & land 6 - VVSG - SDG's

7 Duurzame ontwikkeling - Klimaat 7 - VVSG - SDG's

8 8 - VVSG - SDG's

9 Parijs 2015: - Lange termijndoelstellingen - Transparant - Acties in stijgende lijn - «afdwingbaar» - bedrijven 9 - VVSG - SDG's

10 Een terugblik T O E N N U Opvolging MDG s + leaving no one behind Duurzame ontwikkeling in de ruime betekenis van het woord 10 - VVSG - SDG's

11 Duurzame ontwikkelingsdoelstellingen 11 - VVSG - SDG's

12 De SDG s: karakteristieken VN-agenda VVSG - SDG's

13 De SDG s: karakteristieken VN-agenda Getekend door 193 landen, waaronder België 13 - VVSG - SDG's

14 De SDG s: karakteristieken VN-agenda Getekend door 193 landen, waaronder België Opmaak via participatief proces met landen, academici, bedrijven, civiele maatschappij 17 doelstellingen, 169 targets, 230 indicatoren Armoedebestrijding + duurzame ontwikkeling Universeel (cfr. Mensenrechten) en voor iedereen! 14 - VVSG - SDG's

15 De SDG s: karakteristieken VN-agenda Getekend door 193 landen, waaronder België Opmaak via participatief proces met landen, academici, bedrijven, civiele maatschappij 17 doelstellingen, 169 targets, 230 indicatoren Armoedebestrijding + duurzame ontwikkeling Universeel (cfr. Mensenrechten) en voor iedereen! 15 - VVSG - SDG's

16 De SDG s: karakteristieken VN-agenda Getekend door 193 landen, waaronder België Opmaak via participatief proces met landen, academici, bedrijven, civiele maatschappij 17 doelstellingen, 169 targets, 230 indicatoren Armoedebestrijding + duurzame ontwikkeling Universeel (cfr. Mensenrechten) en voor iedereen! 5 pijlers 16 - VVSG - SDG's

17 5 pijlers 17 - VVSG - SDG's

18 5 pijlers 18 - VVSG - SDG's

19 SDGs MDGs MDG ( ) vs SDG ( ) People Peace Prosperity Partnership Planet VVSG - SDG's

20 De SDG s: karakteristieken VN-agenda Getekend door 193 landen, waaronder België Opmaak via participatief proces met landen, academici, bedrijven, civiele maatschappij 17 doelstellingen, 169 targets, 230 indicatoren Armoedebestrijding + duurzame ontwikkeling Universeel (cfr. Mensenrechten) en voor iedereen! 5 pijlers 1 en ondeelbaar (onderling verbonden) 20 - VVSG - SDG's

21 Een voorbeeld: voedselstrategie Voedselstrategie (overheid en al haar diensten, voedselproducenten en consumenten, ) 21 - VVSG - SDG's

22 Kernthema & Verbondenheid 22 - VVSG - SDG's

23 Oefening: kernthema + verbanden Kies je kern-sdg/thema Zoek verbanden met elke andere SDG ( win-win ) doelstellingen 23 - VVSG - SDG's

24 24 - VVSG - SDG's

25 Aandachtspunten Geld Conflicten Rechtvaardige fiscaliteit Uitgetekend parcours Beleidscoherentie vb. handel Kapitalisme, economische groei 25 - VVSG - SDG's

26 Een blik vooruit 26 - VVSG - SDG's

27 2. Lokale vertaling van de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen 27 - VVSG - SDG's

28 Lokale vertaling van de SDG s: beweegredenen Waarom lokale besturen? - De opdracht die de wetgever toevertrouwt aan lokale besturen: Artikel 2 in het Vlaamse Gemeentedecreet - België ondertekende SDG-verklaring - Integrale benadering: beleidsdomeinen die samenkomen op het lokale niveau ( territoriale aanpak ) - Multi-disciplinair: samenhang tussen verschillende beleidsdomeinen - SDG s als kapstok om het lokale beleid te verbinden met internationale beleidskaders en ontwikkelingen VVSG - SDG's

29 Opdracht: 30 minuten Per 3 à 4 personen Initiatieven bedenken per SDG op 3 niveaus (intern, lokaal en mondiaal) 29 - VVSG - SDG's

30 3. Aanpak in de gemeente 30 - VVSG - SDG's

31 Leidraad Wat is de leidraad? Een stappenplan Waarom deze leidraad? Om de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen bekend te maken binnen het gemeentebestuur én daarbuiten Om te tonen hoe de gemeente bijdraagt aan de SDG s Om het kader van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in de volgende beleidsperiode mee te nemen in het gemeentelijk beleid Voor wie? Schepenen en ambtenaren lokaal mondiaal beleid Adviesraden Hoe gebruiken? Stappenplan: aanpassen aan eigen situatie en behoeften Niet lineair Transversaal 31 - VVSG - SDG's

32 De stappen Opwarmer 10 stappen (of onderdelen ) op tafel bekijk de 10 welke volgorde volgens jullie? (per tafel) (10 min) feedback 32 - VVSG - SDG's

33 Stap 1: Eerste analyse Wat? Eerste analyse van hoe de eigen stad of gemeente, via de huidige BBC, bijdraagt aan de SDG s Waarom? eerste zicht krijgen op de bijdrage van de gemeente argumentatie opbouwen Wie? o Mondiale/Noord-Zuid ambtenaar, duurzaamheidsambtenaar, milieuambtenaar, sociale dienst, dienst welzijn o Adviesraad / andere betrokkenen bij mondiaal beleid Hoe? BBC-meerjarenplan + fluo-stift 33 - VVSG - SDG's

34 Stap 2: bespreking met de betrokken schepen(en) Wat? Waarom? Wie? Hoe? Overleg met de schepen(en) (mondiaal/noord-zuid beleid, duurzaamheid, milieu, sociale zaken, welzijn ) over: de SDG's het belang van de (huidige en toekomstige) bijdrage van de gemeente Inzicht geven in de rol en actuele bijdrage van gemeente Goedkeuring en draagvlak voor verdere stappen Schepen(en) met argumentatie wapenen voor ondersteuning college o Mondiale ambtenaar, duurzaamheidsambtenaar, milieuambtenaar, sociale dienst, dienst welzijn + evt. voorzitter adviesraad o Schepen(en) Overleg 34 - VVSG - SDG's

35 Stap 3: draagvlak bij college bekomen Wat? College / gemeenteraad informeren en bewust maken over de rol en huidige bijdrage aan de SDG's Waarom? Mandaat nodig van College voor verdere analyse/stappen Wie? Hoe? Respectieve schepen(en) + ambtenaren; Het schepencollege / gemeenteraad Infomeren & sensibiliseren via infosessie (schepen, ambtenaar, expert, VVSG of andere), via brochure lokale schouders voor mondiale uitdagingen, via presentatie van de eerste analyse, College ondertekent engagementsverklaring + geeft mandaat 35 - VVSG - SDG's

36 Stap 4: draagvlak bij adviesraden creëren Wat? Diverse adviesraden informeren en bewustmaken over de belangrijke rol en bijdrage van de eigen gemeente o De eerste stap of initiatief kan komen vanuit één of meerdere adviesraden >> moeten worden ondersteund! Waarom? Langs diverse kanalen het politieke draagvlak vergroten Wie? Respectieve ambtenaren en hun adviesraden Hoe? Informeren, sensibiliseren via infosessies, spelmethodiek, debat, ( ) Ondersteunen in hun advies aan het college 36 - VVSG - SDG's

37 Stap 5: Intern informeren en sensibiliseren Wat? MAT + personeel informeren en bewustmaken over de (huidige en toekomstige) bijdrage van de eigen gemeente en het eigen beleidsdomein Waarom? Draagvlak creëren binnen de administratie en alle beleidsdomeinen Wie? Betrokken/geïnteresseerde collega s (mondiale ambtenaar, duurzaamheids- (of milieu)ambtenaar, ambtenaar voor welzijn, sociale zaken, ) De respectieve adviesraden Hoe? Spelmethodiek, lunchcauserie, infosessie, VVSG-brochure met voorbeelden, posters in de gebouwen van het gemeentebestuur, interne nieuwsbrief, als agendapunt op een vergadering van het managementteam, via individueel overleg met de gemeentesecretaris en collega s per dienst of beleidsdomein, 37 - VVSG - SDG's

38 Stap 6: Interne werkgroep oprichten Wat? Waarom? Wie? Hoe? Interne werkgroep uitbreiden of oprichten met geïnteresseerde collega s (schepenen/ambtenaren), vb. mondiaal, duurzaamheid, milieu, ruimtelijke ordening, gezondheid, sociale zaken, welzijn, Groter draagvlak bekomen binnen de organisatie voor volgende stappen Reeds betrokken collega-ambtenaren Goedkeuring gemeentesecretaris en managementteam Via oproep in interne nieuwsbrief, collega s aanspreken, via stimulansen van het managementteam, tijdens interne infomomenten over de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (zie vorige stap), 38 - VVSG - SDG's

39 Stap 7: Verfijnd analyseren Wat? Grondigere analyse (BBC // SDG's) Waarom? - andere collega s (diverse diensten) beter betrekken - grondig zicht op de (mogelijke) bijdrage van de gemeente voor elk beleidsdomein Wie? Interne werkgroep zet in gang collega s van de andere diensten en adviesraden nemen deel managementteam kijkt finale versie na Hoe? BBC + SDG's + diensthoofd + collega s: - Elk lid van de interne werkgroep leidt de analyse binnen de eigen dienst (+ eventueel een andere dienst) om in detail samen een zicht te krijgen op huidige + mogelijke bijdrage van eigen dienst/beleidsdomein aan de SDG's - Bespreking resp. schepen/dienst met adviesraad voor eventuele aanvulling of bijsturing - Interne werkgroep brengt alles bij mekaar - Managementteam bespreekt de finale versie 39 - VVSG - SDG's

40 Stap 8: voorstel van aanvullende acties Wat? Aanvullende acties bepalen vanuit de analyse over wat gemeente nog kan of wil doen vóór de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 Voorleggen aan en goedkeuring krijgen van college Waarom? Eigen bijdrage tot 2018 expliciteren, zodat ook lokale politici deze bijdrage kunnen gebruiken in Wie? hun communicatie en werk. Interne werkgroep, managementteam, schepenen, diensten, adviesraden Hoe? Hetzelfde groepje per dienst of beleidsdomein (+ schepen + consultatie adviesraad) maakt voorstel van mogelijke aanvullende acties voor het eigen beleidsdomein. Interne werkgroep brengt alles samen (met steun van het managementteam) + bereidt voorstelling op college voor. Na (eventuele) bekrachtiging bewaken het MAT en het schepencollege de uitvoering en opvolging VVSG - SDG's

41 Stap 9: 2030 in het vizier Wat? Beleidsvoorbereidend werk van diensten en adviesraden naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen (in 2018 en 2024) om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in een nieuwe beleidsperiode (2019 en 2025) op te nemen. Waarom? Een voorstel doen om het kader van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in de volgende beleidsperiode mee te nemen in het gemeentelijk beleid. Wie? Interne werkgroep, managementteam, schepenen, diensten, adviesraden Hoe? Overleg van diensten, adviesraden en schepenen (per beleidsdomein + samen) naar aanleiding van nieuwe verkiezingen (in 2018 en 2024) om voorstel uit te werken voor de nieuwe beleidsperiode opdat de SDG's in het vizier van het gemeentelijk beleid blijven Pilootgroep VVSG 41 - VVSG - SDG's

42 Extern: draagvlak creëren bij de bevolking Wat? Waarom? Wie? Hoe? Diverse doelgroepen (individuele burgers, bedrijven, scholen, verenigingen ) informeren en bewust maken over de SDG's, hun rol, huidige en mogelijke bijdrage aan de SDG's Draagvlak bij de burger creëren om, samen met de gemeente, de SDG's helpen realiseren Geïnteresseerde ambtenaren en adviesraden die naar hun respectieve doelgroepen communiceren over de SDG's Infoblad, infosessies, lezingen, debatten, via wijkcomités, gerichte subsidies met info over Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen, 42 - VVSG - SDG's

43 Overzicht leidraad feedback? 1. Eerste analyse 2. Bespreking met de betrokken schepen(en) 3. Draagvlak bij het college bekomen 4. Draagvlak bij de adviesraden verkrijgen 5. Intern informeren en sensibiliseren bij administratie 6. Interne werkgroep oprichten 7. Verfijnd analyseren 8. Voorstel van aanvullende acties tot 10/2018 (gemeenteraadsverkiezingen) in het vizier Extern / continu: draagvlak creëren bij de bevolking 43 - VVSG - SDG's

44 Lokale vertaling van de SDG s: aanpak (H)erkenning voor wat er nu al gebeurt bij steden en gemeenten Vertrekken van bestaande planning en initiatieven (huidige Beheers- en Beleidscyclus) Versterken van bepaalde initiatieven (periode ) Voorbereiding voor de volgende beleidsperiode: SDG-kader gebruiken in de BBC = geïntegreerd beleid 44 - VVSG - SDG's

45 4. Inspiratie 45 - VVSG - SDG's

46 COALITIE 2030?

47 LOKAAL VERTALEN VAN DE SDG S 1. Overzicht SDG s 2. Lokaal interpreteren van SDG s 3. Toepassen van ambitieuze doelstellingen Brochure -Lokale vertaling duurzame ontwikkelingsdoelstellingen Presentatie Workshop

48 LEREND NETWERKEN VOOR DE WERELDDOELEN Voluit: duurzame ontwikkelingsdoelstellingen 1. het brede spectrum van de SDG s 2. van theorie naar praktijk 3. raden-generaal Brochure Lerend Netwerk Adviesraden Presentatie Workshop

49 POLITIEKE DOSSIERS

50 WEBSITE

51 WERELDS STADSSPEL Brussels Goes Sustainable

52 Team Lokaal Mondiaal Beleid Lies Busselen GROS ondersteuner Limburg en Vlaams-Brabant GSM/tel Websites: www. 4epijler.be Nieuwsbrief lokaal mondiaal / GROS SDG's 52

53 Localizing the SDG s: inspiratie Brochure: Lokale schouders voor globale uitdagingen 53 - VVSG - SDG's

54 Localizing the SDG s: inspiratie Brochure: Lokale schouders voor globale uitdagingen Engagementsverklaring 54 - VVSG - SDG's

55 Localizing the SDG s: inspiratie Brochure: Lokale schouders voor globale uitdagingen Engagementsverklaring Leidraad SDG s 55 - VVSG - SDG's

56 Localizing the SDG s: inspiratie Brochure: Lokale schouders voor globale uitdagingen Engagementsverklaring Leidraad SDG s Trekkergroep van 30 gemeenten vanaf 2017: lokale inbedding van de SDG s Posters 56 - VVSG - SDG's

57 Localizing the SDG s: inspiratie Brochure: Lokale schouders voor globale uitdagingen Engagementsverklaring Leidraad SDG s Trekkergroep van 30 gemeenten vanaf 2017: lokale inbedding van de SDG s Posters, filmpje, folder Presentatie/uitleg voor MAT, ambtenaren, schepencollege > internationaal > Noord-Zuid > SDG s 57 - VVSG - SDG's

58 Provincie Vlaams-Brabant Lisa Deweirdt Noord-Zuid werking Tel Website: Vereniging van Vlaamse steden en gemeenten (VVSG) Karlien Gorissen Dienst Internationaal Tel Website: Nieuwsbrief: E-zine inschrijven door mail naar SDG's 58

59 My2050.be VVSG - aan de slag met de SDG Brussel 24/11/2016 Elisabeth Ellegaard Dienst Klimaatverandering Federale overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu

60 KOOLSTOFARME TRANSITIE TEGEN 2050 Transition management and sustainable development Modelling 2050 Mapping initiatives Low carbon scenarios BE 2050 Webtool for experts Educational webtool My2050.be Macroeconomic, competitiveness and employment impacts Financing Distributive aspects Skills and jobs MY2050 BRUSSEL 24/11/16 60

61 MAPPING VAN LOKALE INITIATIEVEN MY2050 BRUSSEL 24/11/16 61

62 MY2050 WEBTOOL MY2050 BRUSSEL 24/11/16 62

63 MY2050 WEBTOOL MY2050 BRUSSEL 5/10/

64 PROMOTIE VAN DE WEBTOOL Sensibiliseringsprogramma: Sensibiliseringssessie door vorming, selectie en beheer van klimaatcoaches (300 in totaal) Verspreid over ons land Voornaamste doelgroep: 3 e graad secundair onderwijs, maar ook steden en gemeenten Periode : vanaf januari 2017 eind 2017 Andere kanalen: WWF, CLIMACT, Réseau Idée (Symbioses), E- zine, Steden en gemeenten MY2050 BRUSSEL 24/11/16 64

65 CONTACTGEGEVENS Generieke mail Via contactknop op homepage van webtool My2050 Elisabeth Ellegaard Dienst Klimaatverandering Victor Hortaplein, 40/ Sint-Gillis Tel: MY2050 BRUSSEL 24/11/16 65

66 Dank u! my2050.be

67 Bijlage: lokale voorbeelden per SDG SDG's 67

68 5 pijlers 68 - VVSG - SDG's

69 Beëindig armoede overal en in al haar vormen Bedoeling is om armoede op nationaal vlak te halveren tegen VVSG - SDG's

70 Vlaanderen: 12-15% in armoede Lokale besturen: Charter tegen kinderarmoede Sociale tarieven voor VT activiteiten Betere en betaalbare huisvesting sociale huisvesting & SVK s 70 - VVSG - SDG's

71 Beëindig honger, bereik voedselzekerheid en verbeterde voeding en promoot duurzame landbouw Betaalbare voeding Voedselzekerheid Gezond en kwalitatief voedsel op een duurzame manier verbouwen 71 - VVSG - SDG's

72 Verbinding steden (afzetmarkt) en platteland Lokale besturen: Transversale duurzame voedselstrategie Stadslandbouw promoten vb. volkstuintjes, eetbare gevels Organisaties ondersteunen die in OL werken aan duurzame landbouw en voedselketens 72 - VVSG - SDG's

73 Verzeker een goede gezondheid en promoot welvaart voor alle leeftijden Daling kinder- en moedersterfte, drank- en druggebruik, verkeersdoden, mentale zieken Informatie over besmettelijke ziektes is noodzakelijk om de verspreiding ervan tegen te gaan 73 - VVSG - SDG's

74 Andere beleidsniveaus (Vlaams, federaal) Lokale besturen: Campagne gezonde gemeente Gezondheid opnemen in woonbeleid (vb. kangoeroewoningen, cohousing) Lokale dienstencentra inschakelen voor preventie (sociale netwerken, strijd tegen isolatie) 74 - VVSG - SDG's

75 Verzeker gelijke toegang tot kwaliteitsvol onderwijs en bevorder levenslang leren voor iedereen Deelname jongens en meisjes aan lager en middelbaar onderwijs Kans om verder te studeren 75 - VVSG - SDG's

76 Gemeenten zijn kleine speler Flankerende maatregelen van lokale besturen: Levenslang leren bij eigen gemeentepersoneel Inrichting schoolomgeving (fietspaden, veiligheid ) in overleg met o.a. politie Wereldburgerschapseducatie stimuleren 76 - VVSG - SDG's

77 Bereik gendergelijkheid en empowerment voor alle vrouwen en meisjes Komaf maken met genderongelijkheid: het glazen plafond, de loonkloof, gendergeweld Vrouwen en mannen hebben recht op een goede gezondheid en SDG's kennis over seksualiteit en voortplanting 77 - VVSG -

78 LB nemen een voorbeeldfunctie op: Eigen personeelsbeleid Europees charter voor gelijkheid van mannen en vrouwen Genderaspect in ruimtelijke ordening meenemen (vervoer, verlichting, ) Bij internationale partnerschappen/subsidies over gendergelijkheid waken 78 - VVSG - SDG's

79 79 - VVSG - SDG's

80 Verzeker toegang tot duurzaam beheer van water en sanitatie voor iedereen Veilig water Verbetering waterkwaliteit (minder vervuiling, chemicaliën, afvalwater) Waterschaarste aanpakken 80 - VVSG - SDG's

81 Veel actoren (Europa: regelgeving, VMM, intergemeentelijke samenwerking, provincies ) Lokale besturen: Opvang en hergebruik van regenwater: Goede voorbeeld geven bij gemeentelijke gebouwen Noodplan bij wateroverlast Sensibilisering 81 - VVSG - SDG's

82 Verzeker duurzame consumptie- en productiepatronen Afval verminderen (+ voedselverspilling) Duurzaam grondstoffenbeheer Sensibiliseren voor een duurzame levensstijl 82 - VVSG - SDG's

83 Lokale besturen: Bij overheidsopdrachten: duurzaam materialenbeheer, eerlijke handel Verwerken organisch afval tot compost + inzetten op compostmeesters Duurzame lokale voedselstrategie: veggie-dagen, seizoensgroenten in gemeentelijke keukens, 83 - VVSG - SDG's

84 Neem dringend actie om de klimaatverandering en haar impact te bestrijden Beleidsmaatregelen tegen klimaatverandering Sensibilisering burgers Weerbaarheid verhogen van kwetsbare naties 84 - VVSG - SDG's

85 Lokale besturen: Europese burgemeestersconvenant Lokaal klimaatplan Autodelen en fietsen aanmoedigen Klimaatbuffers 85 - VVSG - SDG's

86 Behoud en maak duurzaam gebruik van de oceanen, de zeeën en de maritieme hulpbronnen Overbevissing, afval, illegale visvangst 86 - VVSG - SDG's

87 Kustgemeenten: Verbreden strand, verstevigen golfbrekers, bouw keerdammen Kustburgemeestersoverleg Acties voor kuisactie strand Andere gemeenten: Sensibiliseren burgers over gebruik microplastiek, bedreigde vissoorten, keurmerken Duurzame vis in gemeentekeukens 87 - VVSG - SDG's

88 Bescherm, herstel en bevorder het duurzaam gebruik van ecosystemen, beheer bossen duurzaam, bestrijd woestijnvorming en landdegradatie en draai het terug en roep het verlies aan biodiversiteit een halt toe Behoud biodiversiteit en ecosystemen Herstel aangetaste gebieden 88 - VVSG - SDG's

89 Voornamelijk op Vlaams niveau Lokale besturen: In eigen groenbeheer en ruimtelijk beleid aandacht voor biodiversiteit Openbare bossen voor recreatief gebruik inzetten Inzetten op vrijwilligers vanuit jeugd- en milieuverenigingen (vogeltelling, herstel wandelwegen) 89 - VVSG - SDG's

90 90 - VVSG - SDG's

91 Verzeker toegang tot betaalbare, betrouwbare en moderne energie voor iedereen Efficiënte energieproductie en -gebruik Focus op hernieuwbare bronnen 91 - VVSG - SDG's

92 Voorwaarden creëren voor omschakeling naar duurzame energie: Goede voorbeeld geven: groendaken, fietsparking, energieneutraal gebouw, elektrische fietsen voor dienstverplaatsingen Elektrische laadpalen en fietspompen Mensen met energie-armoede opvolgen 92 - VVSG - SDG's

93 Bevorder aanhoudende, inclusieve en duurzame groei, volledige en productieve tewerkstelling en waardig werk voor iedereen Vooral economische groei voor minst ontwikkelde landen Arbeidsrechten Geen schade aan milieu en levensomstandigheden 93 - VVSG - SDG's

94 Lokale besturen: Duurzame bedrijventerreinen Duurzaam logistiek systeem (bundelen transporten, elektrisch vervoer ) Sensibiliseren rond schone kleren Internationale (handels)relaties (her)evalueren adhv duurzaamheidscriteria 94 - VVSG - SDG's

95 Bouw veerkrachtige infrastructuur, bevorder inclusieve en duurzame industrialisering en stimuleer innovatie Duurzame infrastructuur, innovatieve industrie & internet 95 - VVSG - SDG's

96 Lokale besturen: Duurzame overheidsopdrachten Stimuleren innovatie door aanbod ruimten + begeleiding, gemeenschappelijke diensten, promotie ter beschikking te stellen van starters Duurzame infrastructuur bij stedenbandpartner en subsidies 96 - VVSG - SDG's

97 Dring ongelijkheid in en tussen landen terug 97 - VVSG - SDG's

98 Brede sectoroverschrijdende strategie met structurele hervormingen (vnl regionaal en nationaal) Lokale besturen: Inzetten op integratie en inburgering van nieuwkomers/vluchtelingen In communicatie een positief beeld geven van diversiteit 98 - VVSG - SDG's

99 Maak steden en menselijke nederzettingen inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam Huisvesting veilig, proper en duurzaam bouwen Groen en natuur in woongebieden Degelijk openbaar vervoer 99 - VVSG - SDG's

100 Dwarsverband met alle SDG's Lokale besturen: Verduurzaming stedelijke agenda (TRAKSIS) Transitie-initiatieven van middenveld ondersteunen Netwerken van gemeenten rond duurzaamheid VVSG - SDG's

101 101 - VVSG - SDG's

102 Bevorder vreedzame en inclusieve samenlevingen met het oog op duurzame ontwikkeling, verzeker toegang tot justitie voor iedereen en creëer op alle niveaus doeltreffende, verantwoordelijke instellingen Vrede, veiligheid Eerlijk bestuur Participatie VVSG - SDG's

103 Lokale besturen: Divers personeelsbeleid Lokale inburgerings- en integratiemonitor gebruiken voor beleid Inspraak en participatie van de brede bevolking VVSG - SDG's

104 104 - VVSG - SDG's

105 Versterk de implementatiemiddelen en revitaliseer het wereldwijd partnerschap voor duurzame ontwikkeling Meer samenwerking: tussen bedrijven, overheden, burgers, organisaties Technologie, kennisdeling, handel, financiën en data VVSG - SDG's

106 Lokale besturen: Middelen vrij maken voor een mondiaal beleid (0,7%) Partnerschappen Op gemeentelijk grondgebied Internationale samenwerking ikv internationale rechtvaardigheid (stedenband, ngo s, 4 de pijlers, diaspora, bedrijven ) VVSG - SDG's