OPENBAAR RAPPORT ENQUÊTE CONTRACTVOORWAARDEN. Inleiding

Transcriptie

1 OPENBAAR RAPPORT ENQUÊTE CONTRACTVOORWAARDEN Inleiding Tussen 22 april en 10 mei 2013 hebben BNA (de branchevereniging voor Nederlandse architectenbureaus) en NLingenieurs (de branchevereniging van advies-, managementen ingenieursbureaus) een enquête gehouden onder hun achterban over contractvoorwaarden. De aanleiding van deze enquête is de wens van BNA en NLingenieurs om te komen tot betere algemene voorwaarden voor architecten- en ingenieursdiensten. Een belangrijk element daarin is de acceptatie van opdrachtgevers van deze contractvoorwaarden. BNA en NLingenieurs nemen nu het initiatief tot een proces dat moeten leiden tot paritaire voorwaarden, dat wil zeggen: contractvoorwaarden die door architectenbureaus, ingenieursbureaus én opdrachtgevers worden gedragen. Uit de enquête blijkt dat de achterbannen van BNA en NLingenieurs in hoge mate voorstanderd zijn van dergelijke paritaire voorwaarden. Gemiddeld steunt 90% van de bureaus dit initiatief. De leden dragen daarbij de volgende zaken aan als voornaamste voordelen van dergelijke voorwaarden: Ze leiden tot een beter begrip voor elkaars standpunten Ze dragen bij aan een betere samenwerking in het project Ze leiden tot minder wederzijdse irritaties Daarbij is de hoop dat ook de administratieve lasten zullen verminderen door het toepassen van gezamenlijke, breedgedragen contractvoorwaarden. Hierna vindt u de voornaamste resultaten van dit onderzoek.

2 Resultaten enquête contractvoorwaarden Totaal aantal volledige deelnames: Van welke algemene voorwaarden maakt uw organisatie gebruik? RVOI 5.5% SR 11.6% Consumenten Regeling 32.2% DNR % DNR % UAV 9.0% UAV-GC 5.1% Eigen algemene voorwaarden 2.9% 6.1% Open antwoorden o.a.: - Voorwaarden opdrachtgevers - FIDIC - ARVODI 2. Bij welk percentage van de opdrachten van uw organisatie worden deze voorwaarden gehanteerd? Indien exacte cijfers niet beschikbaar zijn, is een schatting geven voldoende. (antwoordopties afhankelijk van antwoorden vraag 1). RVOI 29.47% SR 19.89% Consumenten Regeling 46.12% DNR % DNR % UAV 48.8% UAV-GC 7.38% Eigen algemene voorwaarden 39% Anders 51% 3. Omdat de DNR, als opvolger van de RVOI en de SR, de huidige brancheregeling voor ingenieurs- en architectenwerkzaamheden is, willen wij meer weten over uw gebruik van de DNR. Ondervindt uw organisatie bezwaren bij de toepassing van de DNR vanwege: Ja Nee - onbekendheid van de opdrachtgever met de DNR? 20.3% 79.7% - het aantal wijzigingen van opdrachtgevers op de DNR? 46.3% 53.7% - inhoudelijke wijzigingen van opdrachtgevers op de DNR? 56.6% 43.4% - taalgebruik en leesbaarheid van de DNR? 21.2% 78.8% - vormgeving/lay-out/lengte van de DNR? 21.9% 78.1% 4. Leggen opdrachtgevers uw organisatie hun eigen algemene voorwaarden op? Ja 58.5% Nee >> ga naar vraag %

3 5. Welke eigen algemene voorwaarden worden u door opdrachtgevers opgelegd?. (indien antwoord vraag 4 is Ja ) ARVODI % ARVODI % ABAA-DNR % AWVODI % AWVODI % VNG model voorwaarden 12.6% Eigen algemene voorwaarden van een gemeente (niet zijnde VNGvoorwaarden) 41.8% Eigen algemene voorwaarden van een provincie 13.7% Anders, namelijk 70.9% - eigen voorwaarden overheid - inkoopvoorwaarden ontwikkelaar - particuliere voorwaarden - voorwaarden corporaties - eigen voorwaarden industrie 6. In hoeveel procent van de opdrachten van uw organisatie zijn, naar schatting, de algemene voorwaarden van een opdrachtgever van toepassing verklaard? (indien antwoord vraag 4. is Ja ) Bijna nooit (in minder dan 10% van de opdrachten) 18.7% Af en toe (tussen de 10 en 25% van de opdrachten) 36.8% Regelmatig (tussen de 25 en 50% van de opdrachten) 26.4% Vaak (in meer dan 50% van de opdrachten) 18.1% 7. Ervaart uw organisatie druk vanuit opdrachtgevers op het gebied van: Ja (%) Nee (%) - aansprakelijkheid? 66.2% 33.8% - boetes, vrijwaringen en garanties? 41.8% 58.2% - fatale termijnen? 32.2% 67.8% - verzekeringsdekking? 60.1% 39.9% - IE-rechten? 26.7% 73.3% - tussentijdse ontbinding? 40.8% 59.2% - het nemen van uitvoeringsrisico (bijv. bij D&C contracten)? 14.5% 85.5% 8. Waardoor wordt, volgens u, deze druk vanuit opdrachtgevers veroorzaakt? Clustering van opdrachtgevers (bijv. gezamenlijke inkoop) 11.9% Houding van de overheid: 'ieder voor zich' in plaats van polderen 20.6% Onbekendheid van opdrachtgever/inkoopafdeling met inhoud van de 44.1% architecten- dan wel ingenieurswerkzaamheden Onbekendheid met de branchevoorwaarden 24.8% Het argument van opdrachtgevers: 'alles is verzekerbaar' 35.4% De economische crisis 36.0% De opkomst van nieuwe contractvormen 28.9% 34.4% - risico s wegleggen bij derden - marktdenken - onwetendheid

4 9. In de volgende vragen willen wij graag uw mening peilen ten aanzien van het opstellen van branchevoorwaarden in overleg met opdrachtgevers. Dergelijke voorwaarden worden ook wel paritaire algemene voorwaarden genoemd. Steunt uw organisatie het initiatief van BNA en NLingenieurs om met opdrachtgevers te komen tot paritaire algemene voorwaarden? Ja 89.7% Nee >> ga naar vraag % 10. Waarom acht u paritaire algemene voorwaarden wenselijk?. (indien antwoord vraag 9 is Ja ) Paritaire algemene voorwaarden leiden tot minder administratieve lasten 35.5% Paritaire algemene voorwaarden leiden tot een beter begrip voor elkaars 72.8% standpunten Paritaire algemene voorwaarden leiden tot minder wederzijdse irritaties 44.8% Paritaire algemene voorwaarden dragen bij aan een betere 56.6% samenwerking in het project Anders, namelijk 8.2% - leiden tot concurrentie op kwaliteit i.p.v. prijs - vermijden van ondragelijke risico s - duidelijkheid over wat er verplicht verzekerd dient te worden - evenwichtiger verhouding partijen - zullen leiden tot een marktconforme risico- en aansprakelijkheidsverdeling 11. Waarom acht u het haalbaar om te komen tot paritaire voorwaarden?. (indien antwoord vraag 9 is Ja ) Het is nu het juiste moment voor dergelijke onderhandelingen 17.9% Er is bij opdrachtgevers en ondernemers draagvlak voor polderen 11.1% Opdrachtgevers hebben ook baat bij eenduidigheid in algemene 76.3% voorwaarden voor architecten en ingenieurs 11.1% - Haalbaar indien afgesproken met brancheorganisaties. - Goed moment om aan te sluiten bij de nieuwe aanbestedingswet. - Het zal veel tijd en geld besparen en irritaties voorkomen als er voorwaarden zijn waar beide partijen zich in kunnen vinden. - Voorkomt verrassingen bij aanbestedingen als gevolg van over het hoofd zien van aanvullende voorwaarden. - Politiek is dit ook besloten (motie Ziengs c.s.) Ik acht paritaire voorwaarden niet haalbaar 7.2%

5 12. Waarom bent u niet voor het initiatief om te komen tot paritaire algemene voorwaarden?. (indien antwoord vraag 9 is Nee ) Ze leiden tot meer administratieve lasten 37.5% Ze leiden niet tot meer begrip voor elkaars standpunten 31.3% Ze leiden niet tot een betere samenwerking in het project 25.0% Het is nu niet het juiste moment voor dergelijke onderhandelingen 40.6% Er is bij opdrachtgevers geen draagvlak voor 'polderen' 21.9% Opdrachtgevers hebben geen baat bij dergelijke voorwaarden 25.0% 56.3% - In hoeverre kan worden gegarandeerd dat iedere opdrachtgever akkoord gaat en niet uiteindelijk toch weer eigen voorwaarden wil hanteren? - Algemene voorwaarden worden dan een slecht compromis. - Te diverse klanten/opdrachtgevers. - DNR werkt prima. - Voor particuliere opdrachtgevers is het niet handig. 13. Waar liggen naar uw mening de belangrijkste uitdagingen in het opstellen van breedgedragen voorwaarden? Aansprakelijkheid 85.2% Boetes, vrijwaringen en garanties 33.4% Fatale termijnen 16.1% Verzekeringsdekking 54.7% IE-rechten 18.6% Tussentijdse ontbinding 30.2% Het nemen van uitvoeringsrisico's (bijv. bij D&C contracten) 23.5% 11.9% - Duidelijkheid - Alle opdrachtevers op een lijn krijgen - Een overzichtelijk stuk dat is gebaseerd op wederzijds vertrouwen - BIM-processen, juridische afspraken m.b.t. samenwerking in ketenintegratie en BIM-modellen. - Definitie van te verrichten werkzaamheden. - Er zullen veel tegenstrijdige belangen zijn. - Betalingsverplichtingen opdrachtgever. - Geen verbod op verpanding van vorderingen. - Samenwerkingsvormen (LEAN, BIM, co-makerschap). - Formulering en taalgebruik afstemmen. - Totaal en samenhang zijn belangrijk. - Transparantie. - Minder regels. - Volledigheid opdracht.