HANDLEIDING LEER BRIDGE MET BERRY WESTRA 1

Transcriptie

1 HADLEIDIG LEER BRIDGE MET BERRY WESTRA 1 Een woord vooraf pag. 3 Les 1 De basisregels pag. 5 Les 2 Slagen maken pag. 9 Les 3 Het tegenspel pag. 15 Les 4 Het bieden pag. 21 Les 5 De opening/dialoog of monoloog pag. 29 Les 6 Antwoorden op de opening van een in een kleur...pag. 35 Les 7 Antwoorden op de opening pag. 41 Les 8 Het speelplan pag. 47 Les 9 Tips voor af- en tegenspel pag. 53 Les 10 Tussenbieden pag. 59 Les 11 De 2-openingen pag. 65 Les 12 Slotdrive pag. 71 Biedwedstrijd pag. 77 1

2 2

3 EE WOORD VOORAF Het boek Leer bridge met Berry ra bestaat uit twaalf hoofdstukken. Per les van circa 2,5 uur kan één hoofdstuk behandeld worden. De gehele cursus neemt derhalve 12 lessen in beslag. De relatief korte hoofdstukken 5a en 5b kunnen in één les gecombineerd worden. Dit maakt de weg vrij voor een slotdrive. Mijns inziens is het een goede zaak om de beginner snel kennis te laten maken met bridge in wedstrijdvorm. In een beginnerscursus krijgt de cursist een grote hoeveelheid stof te verwerken. Het is belangrijk dat hij een en ander thuis op zijn gemak kan nalezen. Doel van Leer bridge met Berry ra is om de leerling grote steun te bieden bij zelfstudie. Ik heb daarbij zoveel mogelijk getracht om de logica achter de regels te laten zien, zodat de lezer niet veroordeeld is tot het uit het hoofd leren van regeltjes. Het is niet nodig om in de les alle stof uit het boek diepgaand te behandelen. De docent kan zich beter beperken tot de hoofdlijnen, zodat er veel tijd overblijft voor het oefenen. Bridge leer je immers het beste met de kaarten in handen. Wel verdient het aanbeveling om de leerlingen het te behandelen hoofdstuk zowel vooraf als achteraf te laten bestuderen. Eventuele onduidelijkheden in de stof kunnen dan direct of tijdens de volgende les worden verhelderd. Indeling van de les In een les van 2,5 uur behoort het grootste deel van de tijd besteed te worden aan het oefenen, minstens 1,5 uur. De les kan het beste beginnen met een vragenkwartiertje. De leerlingen kunnen dan vragen stellen over de stof uit de vorige les. Daarnaast kunnen enkele quizvragen uit het betreffende hoofdstuk klassikaal besproken worden. Hierna wordt een deel van de nieuwe stof behandeld. Dan volgt het eerste speelgedeelte, waarin vier spellen worden gespeeld die geënt zijn op de zojuist besproken theorie. Hierna volgt het tweede deel theorie, waarna nogmaals vier spellen gespeeld worden. Als er nog wat tijd over is, kan de docent besluiten met het klassikaal behandelen van één of twee oefenspellen. Qua indeling ziet een les er dus ongeveer zo uit: 3

4 1/4 uur: vragenkwartier 1/4 uur: theorie 3/4 uur: spelen 1/4 uur: theorie 3/4 uur: spelen 1/4 uur: nabespreking spellen De spellen In deze handleiding staan per les 12 oefenspellen afgedrukt (m.u.v. les 1). De spellen 1 tot en met 4 horen bij het eerste gedeelte van de les, de spellen 5 tot en met 8 bij het tweede gedeelte. 9 tot en met 12 zijn reservespellen, die ingezet kunnen worden als een tafel moet wachten op een nieuw spel. Vaak zijn dat spellen met ook wat oude theorie. Per les heb ik vier spellen geselecteerd die m.i. het meest geschikt zijn voor een eventuele nabespreking. Algemeen Bij een beginnerscursus heb je als docent feitelijk maar één taak: ORGE DAT JE LEERLIGE PLEIER KRIJGE I HET BRIDGESPEL. Om dit te bewerkstelligen is het kweken van zelfvertrouwen enorm belangrijk. Geef veelvuldig complimentjes en wees spaarzaam met kritiek. Voor de spelvreugde is het van groot belang dat het oefenen goed verloopt. De docent mag niet toestaan dat de leerlingen elkaar tijdens het spelen les gaan geven. Het gevaar bestaat dan dat mindere leerlingen geen kaart meer durven te spelen en afhaken. Benadruk dat iedereen plezier aan het spel moet beleven. In dat kader is het ook belangrijk dat er tijdens het spel zo weinig mogelijk wordt ingegrepen. Een enkel adviesje hier en daar mag natuurlijk wel. a afloop van een spel willen leerlingen graag weten wat ze fout hebben gedaan. oem nooit meer dan één fout, al zijn er honderd gemaakt. Licht de meest elementaire fout eruit en leg daar wat over uit. Dat beklijft beter dan een omstandige verhandeling over de correcte speelwijze. Ook bij het behandelen van de theorie dient het plezier voorop te staan. Kijk uit voor overvoering. Pas desnoods de hoeveelheid te behandelen stof aan het niveau van de groep aan. De leerlingen moeten ook continu bij de les worden betrokken. odra de docent merkt dat de aandacht verslapt, is het verstandig om over te stappen op spelen. Het is absoluut geen ramp als niet alle theorie behandeld wordt. De meeste onderwerpen worden in Leer bridge met Berry ra deel 2 herhaald en uitgediept. 4

5 LES 1: DE BASISREGELS a de verwelkoming van de cursisten begint de docent met een korte introductie van het bridgespel. Enkele dingen die hij zou kunnen vertellen: * Bridge is het meest fascinerende kaartspel en behoort samen met dammen en schaken tot de denksporten. * Het spel wordt in praktisch alle landen ter wereld gespeeld, overal met dezelfde spelregels. Je kunt dus in willekeurig welke uithoek van deze aarde een bridgeclub binnenstappen en aanschuiven aan tafel om een partijtje te bridgen! * De basisregels van bridge zijn simpel te leren, maar het spel heeft een geweldige diepgang. * Er zijn duizenden boeken over bridge geschreven. * Bridge is een wedstrijdsport. Aan de Olympiade van 1996 na men bijna 80 landen deel. * Het vermelden van prestaties. ederland werd wereldkampioen in Carla Arnolds-Bep Vriend haalden in 1994 een wereldtitel bij de vrouwen. Het ederlandse damesteam werd wereldkampioen in Vlaamse leraren kunnen vertellen dat het Belgische nationale team in 1987 het prestigieuze lan dentoernooi om de Dunhill Cup met een hoofdprijs van DM op zijn naam schreef. * ederlandse docenten kunnen melden dat de ederlandse Bridge Bond tot de tien grootste sportbonden van het land behoort. Daarnaast moet er iets over de lesmethode verteld worden. Bridge is een spel dat je in de praktijk moet leren en de nadruk zal dus liggen op veel spelen. Introductie van het boekje Leer bridge met Berry ra (lid van het ederlandse team dat in 1993 wereldkampioen werd). Om het bridgespel onder de knie te krijgen is inzet noodzakelijk. Aan het einde van elke les zal derhalve huiswerk worden opgegeven. Druk de leerlingen daarnaast op het hart om vragen te stellen als ze iets niet begrijpen. Hierna kan worden afgetrapt. eker als er leerlingen zijn die nog nooit een kaart in handen hebben gehad, valt het aan te bevelen om het doceren van de spelregels rustig op te bouwen. De les valt uiteen in drie fasen. 5

6 Theorie I De leraar vertelt dat bridge gespeeld wordt met 52 kaarten, verdeeld over vier kleuren. Hij toont de kleuren en legt uit wat de rangorde van de kaarten is. De 52 kaarten worden verdeeld over 4 spelers. Het doel van het spel is om slagen te maken. Aan de hand van de tekst op pagina 10 wordt, gelardeerd met wat voorbeelden, uitgelegd wat een slag is en hoe een slag verloopt. De bekenplicht wordt toegelicht; tevens wordt vermeld dat je een slag niet kunt winnen als je niet kunt bekennen. Spelen I a dit stukje theorie komen direct de kaarten op tafel. Onderwerpen als troef en partners blijven nog buiten beschouwing. Er wordt geschud en gegeven. We spreken af dat de speler links van de gever mag uitkomen. Hierna worden 13 slagen uitgespeeld. Het gaat er voorlopig alleen maar om dat iedereen de regels van het spel begrijpt. De leraar grijpt dus alleen in als er tegen de spelregels wordt gezondigd. Theorie II a een spel of drie volgt weer wat theorie. Allereerst legt de docent uit dat bij bridge niet ieder voor zich speelt. Het is twee tegen twee. De speler die tegenover je zit is je partner. Daarnaast wordt aan de hand van de tekst op pagina 13/14 het spelen met een troefkleur geïntroduceerd. De docent vertelt dat de troefkleur normaliter bepaald wordt tijdens het bieden. In deze les wordt de troefkleur echter voor het geven gedraaid; wanneer er een plaatje wordt gedraaid, is de speelsoort sansatout. Tot slot legt de leraar aan de hand van de tekst op pagina 13 (registratie van slagen) uit dat gespeelde kaarten niet, zoals bij andere kaartspelletjes, op een hoop worden gegooid. Spelen II Voor het geven wordt een troefkleur gedraaid. De spelers die tegenover elkaar zitten moeten nu trachten samen te werken, hetgeen niet mee zal vallen. De leraar houdt wederom alleen de gang van zaken in de gaten. Er wordt dus alleen ingegrepen als iemand bijvoorbeeld troeft, terwijl hij nog moet bekennen. 6

7 Theorie III a weer een drietal spellen oefenen komt de laatste spelregel aan bod. De leraar legt aan de hand van de tekst op pagina 14/15 het begrip dummy uit. Wie dummy is, wordt normaliter bepaald tijdens het bieden. Omdat we daar nog niet aan toe zijn, spreken we voor deze les af dat de partner van de gever de dummy is. Onmiddellijk nadat is uitgekomen legt hij zijn kaarten open (zoals afgebeeld op pagina 15). Spelen III Op deze manier worden er minimaal vier spellen gespeeld, zodat iedereen een keer met een dummy kan spelen. Indien er dan nog tijd over is, kan de docent aan de hand van het volgende spel laten zien dat er met beleid gespeeld moet worden: V B A H A H A H A H V B V B V B Er wordt zonder troef gespeeld. mag beginnen met spelen. Hoeveel slagen kan hij maken? De leraar laat iedereen een getal noemen. Vervolgens wordt getoond hoe west bij onjuist spel 6 slagen maakt en bij goed spel 11 slagen. Tevens kun je laten zien dat noord 7 slagen maakt als hij mag beginnen. Moraal van het verhaal: niet alleen maar slagen rapen, maar ook slagen ontwikkelen! HUISWERK Hoofdstuk 1 bestuderen + oefeningen maken Hoofdstuk 2 doorlezen 7

8 8

9 LES 2: SLAGE MAKE Vragenkwartier Als er geen vragen zijn, wordt de eerste les even summier herhaald. Dit kan worden gedaan aan de hand van de oefeningen bij hoofdstuk 1. Theorie I u de leerlingen weten hoe het spel in zijn werk gaat, zijn ze toe aan de volgende stap: het leren van technieken om zoveel mogelijk slagen te maken. In het eerste gedeelte van de les komen de onderwerpen slagen incasseren en slagen ontwikkelen aan bod. Belangrijk is dat de leerlingen begrijpen hoe de volgende kleuren gespeeld moeten worden: 1. A V B 7 2. B 6 H 6 A H V 7 3. A V H H B 3 A V 6 Om wat houvast te geven kan de leraar de uitdrukking: honneurs van de korte kant eerst laten vallen. Daarbij moet dan toegelicht worden wat we onder de korte kant verstaan. Bij Het itsel (kader op pagina 20) kan de docent laten zien dat het belangrijk is om te letten op het bijspelen van de tegenstanders. Voor de meeste beginners zal dat in de praktijk echter te moeilijk zijn. Het ontwikkelen van slagen is een belangrijke speeltechniek. Je laat de tegenpartij in een bepaalde kleur een slag maken om later zelf in die kleur ook één of meer slagen te kunnen maken. 9

10 Enkele voorbeelden ter illustratie: V H V B H B B V A H Bij 2. en 3. is het belangrijk dat de leider beide handen laat samenwerken. Hij doet dat door aan de ene kant een honneur te spelen en aan de andere kant een kleintje. Spelen I De leerlingen gaan vanaf nu gelegde spellen spelen. aar aanleiding hiervan kan de leraar het board introduceren. Hierna worden de spellen 1 t/m 4 uitgedeeld. Theorie II In het tweede gedeelte van de les wordt aan de hand van de tekst op pagina 22/23 het snijden behandeld. Als de standaardvoorbeelden er goed ingaan, kan de leraar een kleine uitbreiding geven: 1. A V B 2. A V B 9 3 H H In beide gevallen moet de leider terug zien te komen in de zuidhand om de snit te herhalen. Bij speelfiguur 2. leidt dat tot vijf klaverslagen. 10

11 Voorbeelden waarbij een honneur moet worden voorgespeeld, kunnen in dit stadium beter gemeden worden: 1. A A 7 2 V B 10 V 9 8 Het is voor een beginner heel moeilijk om deze speelfiguren van elkaar te onderscheiden. e komen in hoofdstuk 9 aan de orde, nadat de regel honneur op honneur is behandeld. Aan de hand van de tekst op pagina 24 wordt het spelen van troefcontracten besproken. De leraar benadrukt dat het belangrijk is om de vijandelijke troeven zo snel mogelijk te verwijderen. Om dit goed te doen, is het tellen van de troeven noodzakelijk: 1. B A H V B A H V In het eerste voorbeeld zijn alle troeven er na twee rondjes al uit. In 2. moet je driemaal troeftrekken. Tot slot worden de spelregels van het minibridge uitgelegd. De kaartwaardering (aas = 4, etc.) is natuurlijk belangrijk. Hoe meer punten je hebt, hoe beter je hand is. Voor het kiezen van de speelsoort geldt de richtlijn dat je een kleur troef maakt als je er samen met partner 8 of meer kaarten in hebt. Spelen II De spellen 5 t/m 8 worden gespeeld volgens de regels van het minibridge. HUISWERK Hoofdstuk 2 bestuderen + oefeningen maken Hoofdstuk 3 doorlezen 11

12 OEFESPELLE In de eerste helft van de les is het minibridge nog niet uitgelegd. De docent kan daarom bij spel 1 t/m 4 het beste een briefje met de beoogde leider en speelsoort bijvoegen H V 9 7 A H V 2 H B 3 A 6 5 A 8 4 B 4 A V H V B 10 9 B 2 oord leider; speelsoort SA. Harten- en schoppenkleur op de correcte wijze incasseren. 10 slagen. 2. H 7 4 A V V B 7 5 A 4 2 V B B A 8 3 H 4 A H 6 H V B 10 9 leider; speelsoort SA. Klaverkleur ontwikkelen en incasseren. 10 slagen. 3. V B B 10 4 H 9 2 H V B 3 A H V B B V 8 H 6 A V 3 B 7 4 A A V 5 2 H B 10 7 A H V A 8 4 V H B A A H 8 6 uid leider; speelsoort SA. Schoppenkleur ontwikkelen en incasseren 9/10 slagen. leider; speelsoort SA. a AHV ook 3 en 2 incasseren. 10 slagen. 12

13 5. V 9 3 A A A B H 4 3 B V 9 3 V B 10 5 H 6 H V B 3 2 A H B H A V H 9 3 H V B 10 2 A H A V B A 8 V 5 B kiest speelsoort harten. 26 punten samen: 9 slagen. Precies tweemaal troeftrekken. 11 slagen. uid kiest speelsoort SA. 33 punten samen: 12 slagen Hartensnit. 12 slagen A H V 2 H V B 10 A 6 5 A V B 7 3 A H B 7 2 A V H V B 7 4 A H B A V 10 9 B A H B H V B 9 V H 5 kiest speelsoort schoppen. 25 punten samen: 9 slagen. Troeftrekken en klaverkleur goed behandelen. 10 slagen. oord kiest speelsoort schoppen. 23 punten samen: 8 slagen. Troeftrekken en snijden in ruiten. 9 slagen. 13

14 9. A H V H H B 8 4 V 9 2 B A V 3 A H 7 V B B A 7 uid kiest speelsoort SA. 22 punten samen: 7 slagen. Hartenkleur goed behandelen. 7 slagen. 10. H A H V 7 6 A H V B 10 8 A B H V B 2 A V 6 4 B kiest speelsoort ruiten. 26 punten samen: 9 slagen. Troeftrekken + hartensnit + schoppen ontwikkelen. 11 slagen. 11. A H B 10 5 H B B A H B H V B V 5 H V 4 A V B A H V 8 7 B V A H B A V 6 4 A H A V 2 oord kiest speelsoort SA. 26 punten samen: 9 slagen. Hartenkleur ontwikkelen. 10 slagen. kiest speelsoort schoppen. 25 punten samen: 9 slagen. Klaversnit nemen ( ruitenaftroever vinden). 10 slagen. VOORKEURSPELLE ABESPREKIG: 1, 2, 5 en 6. 14

15 LES 3: HET TEGESPEL Vragenkwartier De vorige les wordt kort herhaald. Als het snijden er goed inzit, kan aandacht worden besteed aan oefening 2b. Dat is feitelijk een klein voorproefje van hoofdstuk 9. Theorie I De les zelf gaat over het tegenspel. De docent legt uit dat de tegenspelers moeten samenwerken. Dat is echter niet eenvoudig, aangezien ze elkaars handen niet kunnen zien. Om de samenwerking te bevorderen gaan we een aantal afspraken maken. Vervolgens worden de uitkomstregels op pagina 29 uitgelegd. Ter verduidelijking kunnen wat aanvullende voorbeelden gegeven worden: 1. V AB HV VB32 7. HB AVB2 Ook van een korte serie (voorbeeld 5. en 6.) wordt met de hoogste gestart. Het is niet verstandig om op dit moment al onderscheid te maken tussen uitkomen tegen SA-contracten en uitkomen tegen troefcontracten. Dat werkt alleen maar verwarrend. De voorbeelden 7. en 8. kunnen worden uitgelegd aan de hand van de volgende regel: Als je met een honneur start, beloof je de direct onderliggende kaart. De heer belooft de vrouw, de vrouw belooft de boer, etc. Een andere belangrijke regel is de derde man doet wat hij kan. Deze regel geldt voor de partner van de uitkomer wanneer deze met een kleintje is gestart. De voorbeelden op bladzijde 32 worden vervolgens klassikaal behandeld. og wat varianten: A B 8 3 H V 9 2. V 6 A B 8 3 H

16 3. A B 3 H V Bij de toelichting dient vermeld te worden dat in het tweede voorbeeld B alleen wordt gezet als in noord 6 wordt gespeeld. et de leider V, dan hoeft de derde man natuurlijk niet te doen wat hij kan. Spelen I De spellen 1 t/m 4 worden gespeeld. De leraar houdt in de gaten dat er met een technisch correcte kaart gestart wordt. De juiste kleur is minder belangrijk. Als iemand op spel 1 met 8 of 7 start, mag de leraar dat best laten seren. Wordt echter H op tafel gelegd, dan merkt de leraar op dat dat ook de vrouw belooft. Theorie II In de tweede helft van de les kan de leraar aan de hand van wat voorbeelden laten zien waarom het zo belangrijk is om afspraken te maken over het uitkomen: 1. A 6 2. A 6 H V In voorbeeld 1. weet oost dat zijn partner de volgende schoppenslag kan maken met V. In het tweede voorbeeld weet hij dat de tweede schoppenslag voor de heer van zuid zal zijn V A 9 4 H B H B 7 A V 4 In voorbeeld 3. weet oost dankzij de 2 start dat partner een plaatje heeft. a de eerste slag is bekend dat dat V is. In voorbeeld 4. weet oost onmiddellijk na de uitkomst dat zuid AV heeft. 16

17 Vervolgens wordt aandacht besteed aan de eerste, tweede, derde en vierde man. De regel tweede hand laag is belangrijk en wordt aan de hand van wat voorbeelden nader toegelicht: 1. H B 6 2. V 9 2 V A 7 3 B A H Met name 2. is illustratief; het leggen van B maakt op termijn 8 van zuid hoog. Spelen II De spellen 5 t/m 8 worden gespeeld. HUISWERK Hoofdstuk 3 bestuderen + oefeningen maken Hoofdstuk 4 doorlezen 17

18 OEFESPELLE 1. H B H V A 6 5 A H 3 A 10 H 10 2 H V B 3 A V 8 6 B A 6 5 V B A H 10 3 A B B 5 2 V B H B A H V 3 2 V 8 4 V kiest speelsoort SA. 24 punten samen: 8 slagen. oord start met 3, zuid legt V. ontwikkelt ruiten. 8 slagen. oord kiest speelsoort schoppen. 21 punten samen: 7 slagen. start A. Correcte manier van troeftrekken. Snijden op V. 3 wordt hoog. 10/11 slagen. 3. A V B 4 3 A B B A 4 H 8 6 H H V 9 7 A 9 6 V 8 B 5 2 A H 2 V B 4 3 A H H V B 10 2 A H B 5 3 H V 9 B V V A 7 5 kiest speelsoort SA. 24 punten samen: 8 slagen. uid start met 9. oord speelt schoppen door. gaat ruiten ontwikkelen. 8 slagen. uid kiest speelsoort schoppen. 26 punten samen: 9 slagen. start V. Troeftrekken en harten goed behandelen. 10 slagen. 18

19 5. B 7 6. B A H 10 B 10 3 H V B H V H B 8 A A V B 9 V 9 V A H 3 A H A 10 3 B V B A A H V H V 6 5 oord kiest speelsoort SA. 21 punten samen: 7 slagen. komt uit met 3, west legt B. oord ontwikkelt ruiten. 7 slagen. kiest speelsoort harten/klaveren. 26 punten samen: 9 slagen. uid start met 2/2. Troeftrekken en eventueel klaveren ontwikkelen. 11/12 slagen (in klaveren). 7. V V B V H 8 2 A H 10 7 B A B 7 6 H 8 2 A H B A 9 3 V B H B 8 V H 4 3 V B A H A A B H 10 2 A V 4 2 V uid kiest speelsoort SA. 26 punten samen: 9 slagen. start 2, oost legt B (als de leider klein legt). Snijden in klaveren (nog niet op deze manier besproken!). 9 slagen. kiest speelsoort klaveren. 24 punten samen: 8 slagen. oord start V, zuid A. Troeftrekken, harten ontwikkelen en snijden in ruiten. 11 slagen. 19

20 9. H V H 10 3 H V B 3 H V 8 H 6 V B A V B A 6 5 A V B 9 2 A B A H V B H A B H A A V B 3 uid kiest speelsoort SA. 34 punten samen: 12 slagen. start B. Klaveren goed behandelen en schoppenslag ontwikkelen. 12 slagen. kiest speelsoort schoppen. 24 punten samen: 8 slagen. oord start met H. Troeftrekken en klaversnit. 9 slagen. 11. A B A H A B 7 V 9 2 V 8 V B 10 5 H V A 10 B 6 V B H B H V A V H H 10 3 A 9 6 A B H V B 2 H 10 3 A 7 4 oord kiest speelsoort harten. 26 punten samen: 9 slagen. start met H. Troeftrekken en klaveren ontwikkelen. 9 slagen. kiest speelsoort SA. 22 punten samen: 7 slagen. uid start met 4, noord legt V. Harten ontwikkelen, schoppensnit. 8 slagen. VOORKEURSPELLE ABESPREKIG: 1, 4, 5 en 7. 20

21 LES 4: HET BIEDE Vragenkwartier De les start met de behandeling van de oefeningen bij hoofdstuk 3. 2a en 2c zijn belangrijk. In 3b ligt H sec in dummy. Theorie I In de nieuwe les komt het bieden aan de orde. De docent legt uit waar het bieden toe dient en neemt rustig de tijd om de mechaniek uit te leggen (pagina 41 t/m 43). De vergelijking met een veiling is treffend. Er kunnen wat extra voorbeelden worden gegeven: oord uid Een zeer kort biedverloop. Een hoger bod had op tweeniveau moeten plaatsvinden. 2 oord uid 2 Een typisch voorbeeld van tegen elkaar opbieden. 2 oord 2 3 uid 1 3 Het feit dat je eerst get hebt, is geen beletsel om later mee te bieden. Opmerken dat west geen 1 mocht bieden. Dit zijn maar enkele voorbeelden om de stof nog wat te verduidelijken. Er zijn er natuurlijk nog veel meer te verzinnen. 21

22 Belangrijke zaken zijn de volgorde van bieden en de relatie tussen bieden en spelen (je moet het gebodene waarmaken bij het spelen). Alvorens er gespeeld kan worden moet het eerste voorbeeld m.b.t. de overgang van bieden naar spelen op pagina 49 besproken worden. Degene die een kleur als eerste geboden heeft wordt leider. Spelen I In de eerste speelfase gaan de leerlingen het bieden oefenen. De docent doet er goed aan om alleen in te grijpen als de spelregels worden overtreden. Wanneer geen van de vier spelers aan tafel durft te bieden, kan degene met de meeste punten aangespoord worden om een openingsbod te doen. Aan de meeste tafels zal de bieding laag uitsterven. Dit is absoluut niet erg! Theorie II In de tweede helft van de les komt de puntentelling aan de orde. Het is van importantie om vast te stellen dat er met bepaalde contracten een manchepremie te verdienen valt. Hoog bieden kan dus extra punten opleveren. De leraar vertelt welke contracten een manchepremie opleveren. Vervolgens geeft hij wat voorbeelden waarbij door slechts één partij wordt geboden: oord 3SA uid gokt met zijn 3SA bod op de manchepremie. moet negen slagen maken. 1 4 oord 1 uid Hier probeert west de manche. Met harten troef moet er een slag meer gemaakt worden dan in sans-atout. Opmerken dat oost leider wordt. Ook de keerzijde van de medaille moet voor het voetlicht gehaald worden: wanneer je het aantal geboden slagen niet maakt, ga je down en ontvangt de tegenpartij punten. 22

23 In dat kader wordt direct ook het doublet ter sprake gebracht. Benadruk dat deze bieding alleen gedaan kan worden na een bod van de tegenpartij. oord 3SA uid dbl oord of zuid kunnen het 3SA bod doubleren, west niet. Belangrijk is tevens dat de leerlingen begrijpen dat de bieding na een doublet gewoon verder gaat: 1 oord 2 dbl uid owel zuid, west als noord mag nog bieden. Wat concrete voorbeelden die gegeven kunnen worden: 1 2 oord 2 dbl uid Het 2 bod heft het doublet op. Het bieden gaat weer gewoon verder totdat er driemaal is get. 1 oord 2 dbl dbl uid 2 2 gedoubleerd is het contract. Als oost op 2 had get, was 2 ongedoubleerd het contract geworden. 23

24 Bij de biedverlopen hoeven geen handen worden gegeven. Het gaat er voorlopig alleen om dat de mechaniek van het bieden begrepen wordt. Spelen II De spellen 5 t/m 8 worden gespeeld. Ook nu kan de leraar de biedverlopen beter niet sturen. In het kader van het kweken van zelfvertrouwen is het verstandiger om elk spelregeltechnisch correct bod met een compliment te belonen! HUISWERK Hoofdstuk 4 bestuderen + oefeningen maken Hoofdstuk 5a en 5b doorlezen 24

25 OEFESPELLE 1. A H V B H H 3 V B B A V H V V A 10 3 A H B B 5 4 A H H V B 2 6 A V B H 10 6 A 8 3 V B A oord biedt harten, oost ruiten en zuid schoppen. In schoppen moeten 10 slagen kunnen maken. bieden harten, OW schoppen. Wie wint? in harten: 9 slagen. OW in schoppen: 10 slagen B H V B A 9 6 A A H V V B 8 V H 7 5 H B 2 A B A A H B V A H B V 2 A H 6 H V B V biedt schoppen, noord harten. Wie wint? OW in schoppen: 8/9 slagen, in harten: 10 slagen. biedt harten, zuid ruiten en west klaveren. Eindigt het bieden in een hartencontract? Dan 11 slagen. 25

26 V B H V B 10 6 V H 10 4 B 8 2 A A B 2 A V H H V B A H B H 9 2 H V A 7 6 A B A B 9 2 A V H V biedt schoppen en west heeft geen reden om naar een andere speelsoort te zoeken. Wordt 4 bereikt? Ruiten- en klaversnit. 11 slagen. biedt ruiten, west harten. Een hartencontract voor west. Ruitensnit: 12 slagen V 3 A H A H V 3 H B B B A V 3 2 V H B A V H V B A H 7 A 10 A B 2 A H V B 10 B H V Opent noord 1? Kijk niet vreemd op als het contract 1 heet! Is niet erg. In harten: 11 of 12 slagen. a driemaal komt zuid nog aan de beurt. Hij kan direct 3SA (de manche) bieden! 10 slagen. 26

27 H H V B B 9 4 A V 4 B H V 6 V 10 4 A 7 H B A A 7 6 H B H V B A V B H 3 8 A B A V 7 A H V oord biedt en herbiedt harten. 9/10 slagen. biedt ruiten, schoppen. Wordt 4 bereikt? 11 slagen B B A 10 8 V 6 5 A V B H B 7 10 A H B A 6 4 V 9 2 H H V 10 2 A A H 9 2 A H B A B V B 10 3 H V 3 H V V uid biedt schoppen, west harten. OW winnen waarschijnlijk het bieden. Wordt 4 bereikt? OW in harten: 11 slagen. in schoppen: 6 slagen. OW moeten hun schoppenfit ontdekken. Het bereiken van 4 is een hele knappe prestatie. 11 slagen. VOORKEURSPELLE ABESPREKIG: 1, 2, 5 en 8. 27

28 28

29 LES 5: DE OPEIG (5a) DIALOOG OF MOOLOOG (5b) Vragenkwartier Eventuele vragen over de mechaniek van het bieden moeten worden opgehelderd. De oefeningen bij hoofdstuk 4 kunnen snel worden doorgenomen. Vraag 3, en dan met name 3c, is interessant. Theorie I Via vraag 3 kan de link worden gelegd naar de noodzaak van het maken van biedafspraken. De bedoeling is immers om in het (qua score) optimale contract te komen. Belangrijk is dat de doelstellingen van het bieden voor het voetlicht worden gehaald: het vinden van een fit en onderzoeken of er een manche inzit. Wat betreft dat laatste geldt een puntenrichtlijn: met 25 punten of meer heeft een manche goede kans van slagen. Daarna komt het openen aan bod. We maken de volgende afspraken: - openen vanaf 13 punten - met de langste kleur - van twee vierkaarten de laagste - van twee vijfkaarten de hoogste - met punten en een SA-verdeling Het gedachtengoed achter al deze afspraken kan de leraar beter laten rusten. Dat kunnen de leerlingen toch niet behappen. Eventuele vragen moeten zo kort mogelijk worden beantwoord ( Waarom 13 punten? 3 meer dan gemiddeld. Waarom de langste kleur? Grootste kans op achtkaart fit, etc.). Wat extra voorbeelden geven is nooit weg: 6 4 H V 8 2 B A B H 4 H V 8 2 B A B 1 A H B A 6 B B A 6 A H B

30 A 6 H B A H V A H V 9 2 H B A 6 1 H 7 3 H 8 2 A V 9 2 A B 6 A B 3 H 8 2 A V 9 2 A B 6 1 Spelen I Bij het spelen van de spellen 1 t/m 4 houdt de docent in de gaten of de correcte opening wordt gepleegd. Wanneer een leerling wil weten wat hij moet antwoorden, kan de docent hem de goede richting opsturen met de vraag of hij denkt samen met partner 25 punten te hebben. o ja: naar de manche! Theorie II In de tweede helft van de les wordt gekeken naar het antwoorden op de opening. De algemene lijn: als je weet wat het juiste contract is, bied je dat. Voorbeelden: A H V A SA B 8 7 H 3 A B 7 6 B B 8 7 H 3 B B Moeilijker wordt het wanneer het juiste contract nog niet duidelijk is. De docent legt uit dat je dat dan samen met partner moet gaan uitvinden. Je gaat dus een dialoog met hem aan. a een 1/// opening zul je dat vaker moeten doen dan na een opening. Reden: na is de hand qua punten en verdeling veel nauwkeuriger begrensd. Twee voorbeelden: 30

31 8 7 B A 9 3 V a een 1/// opening moet je bieden; partner kan 19 punten hebben en dan moet het een manche worden. a een opening kun je sen; partner heeft immers maximaal 17 punten B 10 7 A H V 7 De omgekeerde variant. a weet je dat je naar de manche kunt: er zijn immers 25 punten voorradig. a een 1/// opening is dat nog niet het geval, want partner kan 13 of 14 punten hebben. Tot slot wordt aan de hand van de voorbeelden op pagina 62/64 bekeken hoe het bieden na de verschillende openingen kan verlopen. Belangrijk is om te benadrukken dat je een kleur alleen mag bieden als je er vier of meer kaarten in hebt. Daar laten we het voorlopig bij. Spelen II De spellen 5 t/m 8 worden gespeeld. De leraar moet nog steeds zo weinig mogelijk ingrijpen. Als de leerlingen in een verkeerd contract zitten, komen ze vanzelf met vragen. HUISWERK Hoofdstuk 5a en 5b bestuderen + oefeningen maken Hoofdstuk 6 doorlezen 31

32 OEFESPELLE V B H B 9 2 V B 3 A H 7 H V 9 6 V B A 6 5 A H A A V B 6 H V V B 10 3 H V B B 9 5 A A 9 5 H A 8 H 9 2 oord uid 4 oord 1 uid start met A (of een kleintje) en speelt schoppen door. oord gaat de ruiten ontwikkelen. 7 slagen. 3. H V B V 10 4 A A V A V 4 2 H B 7 A H H B B uid start met H. moet een schoppen wegpoetsen op de derde ruiten (niet gemakkelijk). 10 slagen. 4. A V 7 V H 6 H V 8 7 H B A H B A 7 6 A V B 2 B 10 3 oord 3SA uid oord 3SA uid start met H. Ruitenkleur goed behandelen en de hartensnit nemen. 9 slagen. oord start met 2. Klaveren ontwikkelen en vier ruitenslagen maken. 10/11 slagen. 32

33 5. 2 H H B 8 2 B A B A 5 A H V V A V 10 9 V B H B 7 3 A V V B 5 4 A 10 3 A H 10 3 H H V 8 B 7 A 9 2 H V B 7 2 oord 1 uid 4 oord uid komt uit met V. Klaversnit nemen. 11 slagen. uid start met 2. Klaverkleur ontwikkelen. 8 slagen B A H V V B 8 3 H 4 B A V A H A V H B H A H V B V A H 9 8 B B H A V B A V 7 6 oord 2 uid oord 4 uid start met A. Schoppensnit nemen. 12 slagen. oord start met A. Als noord ook H speelt, moet hij partner daarna een introever geven. mag niet snijden in klaveren! 10 slagen. 33

34 H 10 4 B A H 3 A 8 4 A 8 2 A 4 V B H 3 B V V B V 9 3 H H B B H 7 3 V 8 5 H A 5 4 B 2 A V V B 10 6 A A H V oord uid 1 2 oord 1 1 uid start met V. Klaveren ontwikkelen. 7 slagen. uid start met V. Ruitenkleur optimaal behandelen. 8 slagen. 11. H V B A 9 4 B H V 7 4 V A 10 7 A B H 8 6 V B A H H V 7 B 10 3 A B A A H V B 10 B 9 8 H A 6 5 V 9 2 H V oord 2 uid 1 oord 3SA uid start met H. Ruitenslag ontwikkelen + een ruiten troeven in dummy. 8 slagen. oord komt uit met H. Ruitenkleur goed behandelen. 9 slagen. VOORKEURSPELLE ABESPREKIG: 2, 4, 7 en 8. 34

35 LES 6: ATWOORDE OP DE OPEIG VA EE I EE KLEUR Vragenkwartier De les begint zoals gebruikelijk met het vragenkwartier om onduidelijkheden op te helderen. De oefeningen bij hoofdstuk 5a en 5b worden behandeld. Theorie I Deze les is gewijd aan een systematische behandeling van het bijbieden na één in een kleur. Allereerst wordt het bijbod naar onderen begrensd: Antwoorden vanaf zes punten. Aangestipt kan worden dat de openaar maximaal 19 punten heeft, vandaar deze grens. Vervolgens wordt gekeken naar het bieden met fit. De leraar kan de logica achter de regels verduidelijken met de volgende voorbeelden: A H 3 A V A A V A V Logisch is dat je met 12+ punten direct naar de manche gaat. Er zijn immers 25 punten samen. Met punten is de manche nog niet zeker. 3 is een sterke uitnodiging aan partner om naar 4 te gaan. Met 6-9 punten doe je het beleefdheidsbod van 2. Dit laat partner de mogelijkheid om naar 4 te gaan als hij een sterke opening heeft. a deze uitleg moet het onderscheid tussen hoge en lage kleuren worden gemaakt. De docent legt uit dat je met een fit in een lage kleur niet automatisch steunt. Wat voorbeelden die gebruikt kunnen worden: 35

36 1-1 A H 3 A V A A V A V In alle gevallen wordt de vierkaart schoppen geboden om te onderzoeken of er in die kleur een fit aanwezig is. De leraar geeft daarbij duidelijk aan dat het bieden van een nieuwe kleur altijd zo goedkoop mogelijk gedaan wordt V A A V 6 5 A u wordt weer wèl direct gesteund. Spelen I De spellen 1 t/m 4 worden gespeeld. Theorie II In de tweede helft van de les wordt het bieden zonder fit behandeld. Het bieden van een nieuwe kleur kan worden afgeschilderd als een zoekbod ; je bent op zoek naar een fit. o n zoekbod kan worden gedaan met zes punten, maar ook met 16 punten (zie voorbeelden op pagina 70). De openaar mag er dus niet op sen. Voor het antwoorden gelden dezelfde regels als voor het openen: langste kleur eerst, van vierkaarten de laagste en van vijfkaarten de hoogste H B A H V H V B

37 Hierna volgt een behandeling van de nieuwe kleur op tweeniveau. Het is nuttig om uit te leggen waarom voor dat antwoord meer punten vereist zijn (zie pagina 73). Er moet goed duidelijk worden gemaakt dat je alleen naar het tweeniveau gaat als je daartoe gedwongen wordt: V B A H B V B A H B 7 Tot slot komt nog het antwoord aan de orde. De docent legt uit dat dit bod in tegenstelling tot het bieden van een nieuwe kleur naar boven toe begrensd is tot 9 punten. Als de groep de stof goed begrijpt, kan het volgende voorbeeld worden gegeven: 1 -?? H V V Te weinig punten voor 2 en geen vierkaart die je op éénniveau kunt bieden. Spelen II De spellen 5 t/m 8 worden gespeeld. HUISWERK Hoofdstuk 6 bestuderen + oefeningen maken Hoofdstuk 7 doorlezen 37

38 OEFESPELLE 1. A B H H A H B 7 A V B 5 4 H V 8 2 V 6 3 V A B A A V B 9 5 A B H V 5 3 A V H V 6 4 B 7 4 H 7 H B 9 3 oord 1 4 uid 3 3 oord 1 uid start met B. Troeftrekken en schoppen vanuit zuid spelen. 10 slagen. uid start met H. Bij goed tegenspel 9 slagen. 3. H V B 5 B 6 H A 6 A H V H V 7 2 V 3 B A B 10 6 A 3 4. B A H V 7 H V B A B H B V 6 5 A H V 7 A oord 1 2 uid 1 start met H. Troeftrekken en klaveren ontwikkelen. 9 slagen. 1 oord 4 uid oord start met V. Troeftrekken en twee hartens van oost wegpoetsen op HV van west! 11 slagen. 38

39 H B A 4 H B 2 A 7 A B V H V B 6 5 A V H V B V A 7 6 H H H 5 3 V 7 B B 10 5 B A 9 6 A V 8 2 A H 6 V 9 2 oord 1 uid oord 1 3SA uid start met 2. Klein in dummy leggen en klaveren ontwikkelen. 7 slagen. 7. A 10 3 V B 4 B H V A 6 3 A H B A V 6 5 B H 9 7 V 10 3 H 7 oord start met 4, zuid legt V en speelt schoppen door. Juiste behandeling ruitenkleur + hartensnit. 9 slagen. 8. A B 7 6 B 2 A H H V B A H V 5 B A H V V oord uid 1 4 oord 1 uid start met 2. speelt schoppen na. oord ontwikkelt de ruiten. 7/8 slagen. uid start met 10; starten van een serie is aantrekkelijker dan onder een honneur vandaan. Troeftrekken. 10 slagen. 39

40 9. B A V 7 A V 7 A V B H V H 10 3 H 7 4 B 5 A H B H 3 A 10 7 B A V H B V B 7 B V 8 6 H A V A 4 H oord 1 3SA uid SA oord 1 3 uid (1) direct 3SA mag ook start met 10. Ruiten ontwikkelen. 11 slagen. oord start met 2, zuid speelt V. 9 slagen incasseren. 11. B 3 A 7 5 H A H 6 5 B A V H V 2 B 4 A H 6 5 V V B H B 4 2 A 8 A V V B A 9 7 B 10 9 H V H 6 2 V 7 A H B 3 oord 1 4 uid 1 1 start met 3. Ruitensnit, troeftrekken en harten ontwikkelen. 11 slagen. 1 2 oord 1 4 uid uid start met B. Troeftrekken en klaveren incasseren. 11 slagen. VOORKEURSPELLE ABESPREKIG: 3, 4, 5 en 8. 40

41 LES 7: ATWOORDE OP DE OPEIG Vragenkwartier Het is nuttig om de oefeningen bij hoofdstuk 6 door te lopen. Met name het onderscheid tussen 3a. en 3b. is belangrijk. Theorie I Deze les is het bieden na een opening aan de beurt. De leraar brengt in herinnering dat de antwoordende hand de baas van de bieding is en het contract bepaalt. Het bieden is dus een monoloog. Om deze reden gaan we totaal andere afspraken maken dan bij het antwoorden op de opening van één in een kleur. Allereerst moet de antwoorder bepalen in welke speelsoort hij wil spelen. Is dat SA, dan heeft hij drie opties:, 2SA en 3SA (zie pagina 78). 2SA is een verzoek aan partner om naar de manche te gaan als hij niet minimaal is. Dat noemen we een limietbod. De Stayman conventie kan worden ingeleid met het volgende voorbeeld: H V 8 2 H 3 2 A H A B 7 4 A B 9 5 V 8 5 B 7 Beide spelers hebben een SA-verdeling. 3SA gaat echter down omdat de klaverkleur lek is. 4 in de 4-4 fit wordt vlot gemaakt. Met acht kaarten samen in een hoge kleur heeft 4/ dus de voorkeur boven 3SA. De leraar legt uit dat we een speciale afspraak gaan maken om een 4-4 fit hoog te ontdekken. Hierna wordt de Stayman conventie geïntroduceerd. De kunst is om duidelijk te maken dat dit een vraag-en-antwoord spel is. De antwoorder is de baas van de bieding en vraagt nadere informatie op. De openaar geeft antwoord volgens een afgesproken schema (staat op pagina 79). Desgewenst kan de leraar daar aan toevoegen dat de openaar met een vierkaart harten én een vierkaart schoppen 2 biedt (van twee vierkaarten de laagste!). 41

42 Benadrukt moet worden dat Stayman wordt toeget met de volgende handen: - 8+ punten (mancheinteresse) - één of twee vierkaarten hoog Onderstaande handen kunnen als voorbeeld gebruikt worden: 1. -?? A V 7 6 H B B ?? A V H B 8 2 B ?? 8 2 B 10 6 A V 7 6 H B en 2. zijn geschikt voor Stayman. Het is nuttig om tevens te laten zien hoe je moet reageren op de verschillende antwoorden van partner. Met de derde hand ben je niet geïnteresseerd in partners hoge kleurenbezit en heeft 2 dus geen zin. Spelen I De spellen 1 t/m 4 worden gespeeld. De docent ziet er op toe dat de Stayman conventie correct gehanteerd wordt. Theorie II In de tweede helft van de les wordt het antwoordenschema op de opening gecompleteerd met de Jacoby transfers. De docent begint met het demonstreren van de noodzaak om met een zwak spel en een lange kleur in 2 of 2 te kunnen eindigen. Hij kan het volgende voorbeeld geven: H V 9 A 5 A A B In een SA-contract is de oosthand waardeloos. In een hartencontract maakt hij daarentegen drie troefslagen. 42

43 Hierna wordt uitgelegd hoe je met Jacoby transfers in 2 kunt eindigen. Belangrijk is om aan te geven dat een transfer alleen gedaan wordt met een 5+kaart. Wat voorbeelden: B B H A V B 9 2 Uitleggen waarom we Jacoby transfers spelen, is op dit moment nauwelijks zinvol. Dat kan beter bewaard worden tot de vervolgcursus. Als er naar gevraagd wordt, kan de leraar verwijzen naar de laatste alinea van pagina 80. De herbieding van de openaar is snel uitgelegd: het opvolgende bod is verplicht. A H V B 2 H V A H V B 2 H V iet denken, maar braaf doen wat er van je gevraagd wordt! Tot slot kan kort nog wat aandacht worden besteed aan het verder bieden na de transfer. Het meest simpele voorbeeld is natuurlijk de variant waarmee direct naar de manche verhoogd wordt. Gezien de hoeveelheid stof die de leerlingen deze les te verwerken hebben gekregen, is het verstandig om het daarbij te laten. Spelen II De spellen 5 t/m 8 worden gespeeld. De docent ziet er op toe dat de Jacoby transfers correct wordt toeget. HUISWERK Hoofdstuk 7 bestuderen + oefeningen maken Hoofdstuk 8 doorlezen 43

44 OEFESPELLE 1. B 7 2 H V A 8 2 A V B V B 5 A H V B A V H H A B H B 8 5 A 6 5 H B H B A V 7 2 H 8 3 A V 9 4 V 6 oord 3SA uid 2SA 2 4 oord 2 uid start met 4. Schoppensnit nemen. 9 slagen. uid start met 3 (of 2/7). Vier keer troeftrekken! 10 slagen H B B 10 4 A 10 A V H V H 4 3 A 7 6 A 2 H B B 10 5 V V A 10 6 H 3 2 V 9 A H A B H B V B 5 V 10 4 A H V B oord 2 3SA uid 2 oord uid start met 2. Ruiten en schoppen goed incasseren. 10 slagen. oord start met 5. H nemen en klaverkleur goed behandelen. 8 slagen. 44

45 5. H V 10 A H 9 4 A 6 H V 10 2 A 6 5 V B 7 2 B B H V B 4 A A H A H H V 9 2 V 9 5 V B B A B 7 2 A H 6 5 V 7 B 4 3 oord 2 uid 2 3SA oord uid start met H. Troeftrekken en harten ontwikkelen. 8 slagen. uid start met V. Ruitenkleur goed behandelen. 9 slagen V B H 8 7 B A 6 5 A V A H 10 5 H 6 3 H V V 6 A B B H 8 7 V B 10 H V 7 4 A 9 3 V B 10 3 H 6 A A B A H V B oord 2 4 uid 2 2 oord 2 4 uid start met B. Troeftrekken, snijden op H en de hartenkleur vanuit noord aanspelen. 12 slagen. oord start met V. uid neemt A. Hartensnit, op H een ruiten weg. 11 slagen. 45

46 9. B A B V 9 2 B A B 7 2 H V V A 8 4 A H H V 6 H A H B 10 4 A 6 H V 6 5 V B H V B 7 B A H 7 V A oord 1 3SA uid oord 2 4 uid 2 oord start met 2. H leggen en ruitenkleur goed behandelen. 9 slagen. komt uit met A. Troeftrekken. 10 slagen. 11. B V A A 7 V H V A B 8 2 A H V B 9 7 H B 10 5 H A 9 A B 5 3 V A 5 4 H A H B V B 3 2 H H V B V oord 2 uid uid start met H. Troeftrekken en ruiten ontwikkelen. 9 slagen. oord 1 3/ start met H. Troeftrekken. 9 slagen. uid 2 VOORKEURSPELLE ABESPREKIG: 1, 2, 5 en 8. 46

47 LES 8: HET SPEELPLA Vragenkwartier Gezien de moeilijkheidsgraad van de vorige les is het mogelijk dat het vragenkwartier wat uitloopt. Het is nuttig om eerst het hele antwoordensysteem op de opening in vogelvlucht door te nemen en vervolgens de oefeningen bij hoofdstuk 7 te behandelen. 2c. is van belang omdat het vertelt dat je met een 4-4 hoog 2 biedt. De leraar kan daar desgewenst aan toevoegen dat de vierkaart schoppen nog geboden gaat worden als er geen hartenfit aanwezig blijkt. Theorie I De nieuwe les is gewijd aan het afspel en wel aan het maken van een speelplan. De leraar kan de vier punten van pagina 89 voor het voetlicht halen en aan de hand daarvan het maken van een speelplan stap voor stap toelichten. ad 1. Begrip van vaste slagen is heel belangrijk; het is verstandig om de voorbeelden van pagina 89/90 klassikaal te behandelen. ad 2. Uitrekenen hoeveel slagen je te kort komt, is vrij eenvoudig. Een voorbeeld dat gegeven kan worden: H V 7 B oord uid B A 7 6 A H V V 8 3 In moet je zeven slagen halen. Je telt vier vaste slagen en komt dus drie slagen tekort. ad 3. Hoe je slagen moet ontwikkelen is een belangrijk onderwerp. a behandeling van het kader op pagina 93 kan de leraar 47

48 laten zien hoeveel slagen je in andersoortige werkkleuren kunt ontwikkelen: 1. V B A H Je kunt twee slagen ontwikkelen, want AH zijn vaste slagen! 1. A V 2. A V B In 1. kun je nul slagen ontwikkelen als H fout zit en één als hij goed zit. In de tweede figuur zijn dat er één of twee. Ad 4. Bij het selecteren van de werkkleur moeten de kleuren waarin je slagen kunt ontwikkelen onderling vergeleken worden. De kleur waarin je de meeste slagen kunt ontwikkelen is de meest aantrekkelijke werkkleur. Een voorbeeld: COTRACT 3SA UITKOMST B A V A 7 H H V B 10 H V 2 A Er zijn drie kleuren waarin je mogelijk slagen kunt ontwikkelen: schoppen (snijden), harten en klaveren (lengteslag). De keuze is niet moeilijk. Spelen I De spellen 1 t/m 4 worden gespeeld. De leraar kan aan enkele leiders vragen om hardop een speelplan te maken. Dat kan 48

49 vervolgens eventueel bijgestuurd worden. Theorie II In de tweede helft van de les komt het spelen van troefcontracten aan bod. Aan de hand van wat voorbeelden kan het belang van het troeftrekken geïllustreerd worden. COTRACT 4 UITKOMST V A B H V 8 2 A 7 6 Troeftrekken versus ruiten spelen. H V 8 5 V 8 2 B H 9 COTRACT 4 UITKOMST V B 7 5 B A 6 Troef vanuit dummy spelen! A V B 3 2 A 6 H V 8 H 9 2 Spelen II De spellen 5 t/m 8 worden gespeeld. Ditmaal concentreert de leraar zich op het troeftrekken. Hij kan trachten de leerlingen te stimuleren de troeven te tellen. Dit kan het beste door te vragen hoeveel troeven er ontbreken. Vervolgens wordt er van dat getal na elke troefronde twee (of één) afgetrokken. HUISWERK Hoofdstuk 8 bestuderen + oefeningen maken Hoofdstuk 9 doorlezen 49

50 OEFESPELLE 1. B H V A 6 H 7 2 A B 8 A 7 4 V B 10 8 A 9 4 H 7 3 B 9 2 H V 10 3 V A V 8 2 H H 9 2 B H 4 B H 10 4 V B 10 3 A A 8 2 V B A V 7 oord uid 3SA 1 3SA oord 1 uid start met 2. aar boer laten lopen en klaveren ontwikkelen. 9 slagen. uid start met V. Ruiten ontwikkelen. 9 slagen. 3. B H 5 B 7 2 H 8 7 A H 10 4 A V 2 H V 6 B A B A V 6 V V A 6 A V 9 6 H V 3 A 10 5 H H B 7 V B H B 5 2 A B 9 2 oord 3SA uid 3SA oord 2SA uid start met B. Ruiten ontwikkelen! 9 slagen. Uitkomst: 2. egen topslagen incasseren. 50

51 H V B 7 6 A A H 10 4 A H B 8 B 6 V B H V 9 6 A V A 8 V B B 4 V 9 6 B A H V H 3 B A H V A H 3 oord 1 2 uid oord 2 uid start met 3/7. Vier keer troeftrekken! 10 slagen. uid start met H. Oversteken naar V om de laatste troef te trekken. 10 slagen. 7. A V A 6 H 9 3 A H V H 2 A V 6 B H B V B B H V A B B 8 5 A V B 10 2 H A A V B H V 8 H oord 2 uid oord 1 4 uid start met V. Troeftrekken! 10 slagen. oord start met V. Troeftrekken en schoppensnit. 10 slagen. 51

52 9. V B H 8 3 A V 7 V 7 H B H B 6 5 A V 7 A B H 8 5 A V A 6 H B 4 3 H 5 4 H B 9 A 8 V B V B H 10 2 A V 7 A 8 6 oord 2 uid 2 3SA 4 oord 1 uid start met 4, voor vrouw en heer. Klaveren ontwikkelen. schoppen oprapen. 9 slagen. Uitkomst: V. Troeftrekken en een klaveren weggooien op de vierde ruiten. 11 slagen. 11. H 3 A B 6 4 A A H 3 V B V B H B 7 5 B H V A H V 9 2 A V H V 7 B A 7 3 A H 6 A V B B H 4 2 V 9 8 oord 1 4 start met V. Troeftrekken. 10 slagen. uid 1 1 oord uid oord start met V. Schoppen ontwikkelen. 7 slagen. VOORKEURSPELLE ABESPREKIG: 2, 3, 6 en 7. 52