Noord-Holland Noord. Vervoerplan 2018

Transcriptie

1 Noord-Holland Noord Vervoerplan 2018 Datum 10 april 2017 Soort document Adviesaanvraag Auteur René M. Ouwehand MSc. Classificatie Vertrouwelijk Versie 1.0 Aan ROCOV-NH Connexxion Openbaar Vervoer NV, Haarlem Handelsregister Connexxion en Witte Kruis zijn onderdeel van Transdev.

2 Pagina 2 van 44 Inhoudsopgave 1 Voorwoord Samenvatting Regionale ontwikkelingen en kenmerken Gebruik per jaar Gebruik per lijn Vervoerstromen Gebruik Overstapper Wijzigingsvoorstellen Rondom Alkmaar Wijzigingen NS Lijn 1 en lijn Lijn 2, 3 en Lijn Lijn Lijn Lijn Lijn Lijn Lijn Lijn Lijn Lijn Lijn Lijn Lijn Lijn Lijn N Lijn N Buurtbus Buurtbus Buurtbus Lijn Lijn Lijn Rondom Hoorn Wijzigingen NS Lijn 11, 12, 13, 14, 131, 132, 139 en Lijn Lijn Lijn Buurtbus Buurtbus Buurtbus Lijn Lijn Lijn Rondom Den Helder Wijzigingen NS Lijn 28 en lijn Lijn 30 en lijn Lijn Lijn Lijn Lijn

3 Pagina 3 van Lijn Lijn Buurtbus Buurtbus Buurtbus Buurtbus Lijn Lijn Lijn Lijn De Overstapper Overstapper 720 en Inspraak, reacties en advies Reacties van gemeenten Reacties van buurtbusverenigingen Bijlagen Reizigerskilometers per lijn Voorgenomen patroontijden NS dienstregeling Copyright 2017 Connexxion Nederland. Alle rechten voorbehouden. Dit document is eigendom van Connexxion. Connexxion behoudt zich alle rechten ter zake voor en er mag, behoudens de door de Auteurswet 1912 gestelde uitzonderingen, niets uit dit rapport worden verveelvoudigd (waaronder begrepen het opslaan in een geautomatiseerd gegevensbestand) en / of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Connexxion.

4 Pagina 4 van 44 1 Voorwoord Het voorliggend vervoerplan is de toelichting bij, normaal gesproken, de laatste grote wijziging in de huidige concessie Noord-Holland Noord. Vanaf zondag 22 juli 2018 gaat de nieuwe concessie in. Op zondag 10 december 2017 start de nieuwe dienstregeling van de Nederlandse Spoorwegen. De voorstellen die de NS hebben voorgelegd aan de consumentenorganisaties in het Locov en die de basis zijn voor de capaciteitsaanvraag bij Prorail, bevatten een duidelijke systeemwijziging. De NS gaan starten met Hoog Frequent Spoor (HFS) tussen Amsterdam en Eindhoven. Dit werkt door op de situatie in Noord-Holland Noord. Omdat treinen op andere tijden zullen gaan rijden zal ook de dienstregeling van de buslijnen aangepast moeten worden. Immers goede aansluitingen tussen bus en trein zijn belangrijk om de reizigers een goede ketenreis te blijven bieden. 1 In hoofdstuk 3 presenteren we de resultaten van de analyses die we gemaakt hebben op basis van het huidig OV-gebruik in Noord-Holland Noord. Vervolgens beschrijven we in hoofdstuk 4 de wijzigingen die we willen doorvoeren op de buslijnen van de concessie Noord-Holland Noord voor de periode 10 december 2017 tot 22 juli De focus ligt daarbij op het behouden / verbeteren van de aansluitingen tussen de verschillende openbaar vervoer verbindingen in de regio. Wijzigingen in routes vinden alleen plaats als daar zwaarwegende redenen voor zijn. Natuurlijk zorgen we er ook voor dat de rijtijden en frequenties/capaciteit blijven passen bij de realiteit. Alvorens onze voorstellen uit te werken, hebben we eerst de consumentenorganisaties (vertegenwoordigd in het Rocov Noord-Holland), de gemeenten en de buurtbusverenigingen in het concessiegebied om input gevraagd. Ook hebben we overleg gevoerd met de vertegenwoordigers van onze chauffeurs. De ontvangen reacties zijn opgenomen in hoofdstuk 5. Voorliggend document is het concept vervoerplan 2018 waarover we het Rocov om advies vragen. Nadat wij het advies van het Rocov ontvangen hebben, verwerken we dat in het definitieve vervoerplan 2018 en bieden dat aan de provincie Noord-Holland aan. 1 Uitgangspunt voor onze voorstellen is de voorgenomen NS dienstregeling 2018 zoals bij ons bekend op 31 maart Eventuele wijzigingen die daarna bekend gemaakt zijn / worden, verwerken we in het definitieve vervoerplan.

5 Pagina 5 van 44 2 Samenvatting Vermoedelijk zal de start van de nieuwe concessie (22 juli 2018) tot grote wijzigingen leiden. Het voorliggende vervoerplan is vooral volgend op relevante ontwikkelingen in Noord-Holland Noord en betreft met name aanpassingen in aankomst- en vertrektijden. De belangrijkste wijziging is dat diverse buslijnen op andere tijden gaan rijden, om aan te kunnen blijven sluiten op de nieuwe treintijden, maar ook om bus-bus aansluitingen in stand te houden. De treintijden in Hoorn wijzigen ingrijpend en vragen om expliciete keuzes in de dienstregeling van de bus. Op de corridor Den Helder Alkmaar en verder zijn de wijzigingen beperkt. Gegeven de beschikbare middelen (aantal dienstregelinguren, aantal bussen en chauffeurs) en de verwachte reizigersopbrengsten zien we in Hoorn geen andere optie dan één reisrichting te prioriteren in de opbouw van de dienstregeling. De tegenovergestelde reisrichting is daaruit volgend. In de praktijk kiezen we ervoor om op station Hoorn: in de ochtendspits te zorgen voor een goede aansluiting (circa 7 minuten) vanuit de aankomende bus op de vertrekkende intercity naar Amsterdam en de vertrekkende sprinter naar Alkmaar; in de middagspits te zorgen voor een goede aansluiting (circa 7 minuten) vanuit de aankomende intercity uit Amsterdam en de aankomende sprinter uit Alkmaar op de vertrekkende bus; in de daluren te zorgen voor een robuuste aansluiting (circa 15 minuten) tussen de aankomende/vertrekkende bus en vertrekkende/aankomende intercity Amsterdam. De transactiegegevens van de OV-chipkaart laten zien dat we hiermee de grootste groepen reizigers een snelle ketenreis blijven bieden. De consequentie is dat kleine vervoerstromen in reistijd achteruit kunnen gaan. Naast de wijzigingen in de treindienstregeling moeten we ook inspelen op de wijzigingen op Qliner 350. Deze lijn gaat ongeveer een kwartier later rijden. Dit betekent dat ook lijn 135 een kwartier zal wijzigen. De belangrijkste consequentie daarvan is dat de overstap in Den Helder vanuit lijn 135 op lijn 33 richting de TESO komt te vervallen. Dit is met name vervelend voor studenten die vanuit Friesland op vrijdagavond richting hun huis op Texel reizen. Daarnaast vraagt de reconstructie van de Middenweg-Zuid in Heerhugowaard tot langdurige aanpassing van de route van lijn 160. De tijdelijke route die wij voorstellen, past binnen de huidige rijtijd en is daarmee voor doorgaande reizigers de beste optie. De reizigers van de twee haltes die komen te vervallen zullen wel langer onderweg zijn, dat is echter niet te vermijden. Wij verwachten dat met deze wijzigingen de reizigers een passend vervoeraanbod blijven ervaren en dat de bereikbaarheid per openbaar vervoer minimaal gelijk blijft.

6 Pagina 6 van 44 3 Regionale ontwikkelingen en kenmerken De concessie Noord-Holland Noord startte op 14 december 2008, na bijna 10 jaar loopt deze nu ten einde. In dit hoofdstuk gaan we in op de ontwikkelingen in en kenmerken van het concessiegebied. We maken daarvoor onder andere gebruik van transactiedata van de OV-chipkaart. De transactiedata van de OV-chipkaart levert, op geaggreerd niveau, veel inzichten op in de reisbewegingen in de concessie Noord-Holland Noord. Ook kan bijvoorbeeld naar productgebruik gekeken worden, waaruit tot op zekere hoogte reismotieven en reisfrequentie afgeleid kunnen worden. Daarbij moet opgemerkt worden dat zeker de eurokaartjes in Alkmaar maar ook de Reiskaartjes aanzienlijk gebruikt worden. Ongeveer één vijfde van de reizen wordt niet op de OV-chipkaart gemaakt. Helaas beschikken we alleen over verkoopcijfers van deze kartonnen kaartjes, maar is niet bekend welke reizen (wanneer, waar) er mee gemaakt worden. De onderstaande analyses zijn op basis van de transactiedata van de OV-chipkaart tenzij anders aangegeven. Specifieke analyses die dienen ter onderbouwing van gemaakte keuzes in ons vervoerplan zijn onderdeel van hoofdstuk 4. In hoofdstuk 3 kijken we naar de concessie Noord-Holland Noord als geheel. 3.1 Gebruik per jaar De ontwikkeling van het aantal reizigerskilometers en gemaakte ritten toont een stijgende lijn. De aantallen kilometers en ritten op papier zijn een geschatte waarde op basis van de verkochte vervoerbewijzen. In hoofdstuk 6 is het aantal reizigerskilometers per jaar per lijn opgenomen.

7 Pagina 7 van 44 Als we inzoomen op het aantal check ins per week, komt een duidelijk seizoenspatroon in beeld. In de perioden met slechter weer neemt het aantal reizigers toe. Nog opvallender is echter de daling in het aantal reizigers tijdens de schoolvakanties. Er reizen in Noord-Holland Noord veel passagiers met een aan onderwijs gerelateerd reismotief. Dat wordt ook zichtbaar als we op een gemiddelde werkdag het totaal aantal check ins per uur in kaart brengen. De topspits in de middag begint al om 15:00 uur en is rond 17:00 uur voorbij. Ook dit wijst op een groot aantal reizigers met onderwijs als motief. Forenzen reizen juist wat later naar huis. Dit reisgedrag vereist een hoge capaciteitsinzet in de ochtendspits, maar ook dat we al vanaf 14:00 uur starten met het rijden van hogere frequenties en specifieke scholierenlijnen.

8 Pagina 8 van Gebruik per lijn Het aantal reizigerskilometers en check ins per lijn geven inzicht in de mate van gebruik. Ook is af te leiden of een lijn voor korte of juist langere ritten wordt gebruikt. De lijnen 2 en 4 in Alkmaar en 6 en 160 tussen Heerhugowaard en Alkmaar (en lijn 6 ook Bergen) vervoeren de meeste reizigers. De meeste reizigerskilometers worden op lijn 135 gemaakt. Reizigers in lijn 650 maken gemiddeld de langste reis (34,3 kilometer per rit); lijn 135 is met een gemiddelde reisafstand van 24,6 kilometer de reguliere streeklijn met de langste reizen. De gemiddelde reisafstand in de concessie is 9,1 kilometer.

9 Pagina 9 van Vervoerstromen De transacties met de OV-chipkaart bieden ook inzicht in waar er gereisd wordt. Op een geaggregeerd niveau zijn vervoerstromen in kaart te brengen. De volgende kaart laat op plaatsnaam de top 200 reisrelaties zien binnen de concessie Noord-Holland Noord. Omdat er in de Texelhoppers nu niet met de OV-chipkaart gereisd kan worden 2, is er alleen inzicht in de vervoerstromen op het vaste land. Hoe dikker de lijn of het bolletje, hoe meer reizigers. Lijnen geven relaties tussen twee plaatsen aan; bolletjes betreffen de verplaatsingen binnen één plaats. Het geschetste beeld betreft ritten; een reiziger die van de ene op de andere bus overstapt levert in het kaartbeeld twee verplaatsingen op. De meeste busreizigers reizen vanuit, naar of binnen Alkmaar, Hoorn en Den Helder. De grootste interlokale vervoerstroom is tussen Heerhugowaard en Alkmaar. Op halteniveau reizen de meeste reizigers tussen de haltes Alkmaar Station en Alkmaar Hogeschool en tussen Alkmaar Station en Bergen Plein. De haltes Hogeschool en Plein liggen dicht bij grote scholen en trekken daardoor veel reizigers. De helft van alle check ins in Noord-Holland Noord vindt plaats op slechts negentien haltes. Ook dat benadrukt de concentratie van reizigers. 2 Vanaf 1 mei 2017 wordt de OV-chipkaart weer op Texel gebruikt.

10 Pagina 10 van 44 De belangrijkste overstaplocaties (bus-bus) binnen de concessie Noord-Holland Noord zijn hieronder weergegeven. Het getoonde beeld betreft het gemiddelde voor één werkdag. Haltes met veel lijnen leveren ook veel overstapbewegingen op. De halte Noordbeemster, Oosthuizerweg valt dan extra op. Hier stappen relatief veel reizigers tussen lijn 128 en 129 over. Een perfecte aansluiting tussen deze twee lijnen is dan ook noodzakelijk. Helaas is het niet mogelijk om vanuit de transacties met de OV-chipkaart inzicht te kregen in vervoerder overstijgende reisrelaties. We kunnen alleen registreren of reizigers het Connexxion domein verlaten of met één van onze eigen lijnen verder reist. Op basis van de data kunnen we dus niet bepalen of reizigers die in bijvoorbeeld Hoorn onze bussen verlaten overstappen op de trein of een bus van EBS of dat zij te voet verder gaan. En daardoor weten we van de reizigers die op een trein overstappen ook niet of ze bijvoorbeeld de IC naar Amsterdam of de sprinter naar Alkmaar nemen. Van NS hebben we een relatieve verdeling in reisrichting vanaf een aantal stations in Noord-Holland ontvangen op basis van een gemiddelde werkdag. Bij gebrek aan vervoerder overstijgende data gaan we er derhalve van uit dat de verdeling die geldt voor de instappende treinreiziger ook van toepassing is voor de busreizigers die op de trein overstappen. Instappers op een gemiddelde werkdag (bron: NS) Naar Hoorn Purmerend Van Kersenboogerd Obdam Hoorn 23% 52% 25% Van Naar Alkmaar Noord Heiloo Alkmaar 25% 75% Van Naar Uitgeest Heiloo Castricum 75% 25% Van Naar Krommenie Assendelft Heemskerk Castricum Uitgeest 62% 21% 17% De gegevens van NS laten voor de betreffende stations zien dat de corridor naar Amsterdam de belangrijkste reisrichting is, maar ook dat de verdeling in Hoorn gespreider is dan in Alkmaar. Aangezien de tijden van diverse treinseries wijzigen, is de kans groot dat niet alle bestaande aansluitingen tussen bus en trein op dezelfde wijze in 2018 gehandhaafd kunnen blijven. We zullen keuzes die we moeten maken onderbouwen met onder andere deze gegevens van NS.

11 Pagina 11 van Gebruik Overstapper Op diverse locaties en tijden waar geen regulier openbaar vervoer beschikbaar is, kan gebruik gemaakt worden van de Overstapper. Dit is een vraagafhankelijk systeem waarbij reizigers na (telefonische) reservering vervoerd worden tussen een OV-knooppunt en halte in de kern. Sommige Overstappers verzorgen de volledige ontsluiting van een kern en kunnen dan zeven dagen per week van s ochtends vroeg tot s avonds laat geboekt worden. Andere Overstappers worden bijvoorbeeld alleen in de avond of het weekend ingezet als de reguliere lijndienst niet rijdt. In de Overstappers kan geen gebruik worden gemaakt van de OV-chipkaart, reizigers betalen contant aan de chauffeur. Inzicht in het gebruik van de Overstapper halen we dan ook uit gegevens van de reserveringscentrale. De volgende tabel toont het aantal reizigers per maand vanaf juli 2016 tot en met februari jul aug sep okt nov dec jan feb De meeste reizen met de Overstapper worden op zondag en in de avonduren gemaakt. Veel Overstappers vervoeren maar enkele reizigers per maand. Dat is ook te verklaren doordat veel van deze verbindingen pas nodig zijn als de reguliere lijndienst is gestopt. De Overstapper tussen Hoorn en Spierdijk wordt het meest gebruikt. Op basis van de boekingen voor ritten in februari 2017 toont de volgende tabel het gebruik van de Overstappers.

12 Pagina 12 van 44 De nieuwe Overstapper tussen Alkmaar en Sint Pancras doet het in verhouding tot de meeste andere Overstappers gelijkwaardig. In absolute zin zijn de reizigersaantallen op bijna alle verbindingen laag. Het flexibele karakter van de Overstapper biedt de mogelijkheid om ritaanvragen te combineren. Reizigers die op min of meer hetzelfde tijdstip vanaf of naar een knooppunt willen reizen kunnen dan met één voertuig vervoerd worden. In februari 2017 was in 25% van de uitgevoerde ritten vanaf één van de zes knooppunten de bezetting 2 of meer reizigers. Het overgrote deel van die ritten reed dus specifiek voor een individuele reiziger. De gemiddelde bezetting van de ritten vanaf één van de zes knooppunten bedroeg 1,3 reizigers. Het reispatroon met de Overstapper is blijkbaar dusdanig versnipperd en klein van omvang dat combinatieritten maar beperkt realiseerbaar zijn.

13 Pagina 13 van 44 4 Wijzigingsvoorstellen In dit hoofdstuk beschrijven we de voorgenomen wijzigingen op de lijnen die behoren tot de concessie Noord-Holland Noord. Daartoe delen we de concessie in drie gebieden in: rondom Alkmaar, rondom Hoorn en rondom Den Helder. De Overstapper behandelen we apart. Een aantal uitgangspunten ligt ten grondslag aan onze wijzigingsvoorstellen. Met het oog op de vermoedelijk grootschalige wijzigingen op het moment dat de nieuwe concessie ingaat op 22 juli 2018 ligt de focus bij de wijzigingen per 10 december 2017 op het optimaliseren van de aankomst- en vertrektijden. Daarbij gaat het zowel om aanpassingen van rijtijden als om het behouden van aansluitingen tussen de verschillende openbaar vervoer verbindingen. Vanuit reizigersperspectief is het immers onlogisch en ongewenst om in de laatste 8 maanden van de huidige concessie grote wijzigingen door te voeren. Het aantal dienstregelinguren moet gelijk blijven aan de huidige situatie. De kostendekkingsgraad van de concessie moet gelijk blijven of verbeteren. Op diverse lijnen is de huidige dienstregeling per dagtype duidelijk anders van opzet. Voor reizigers betekent dat, dat zij altijd goed moeten opletten hoe laat de bus vertrekt. Deels zijn de wisselende tijden goed te verklaren: immers op bijvoorbeeld zondag is het veel rustiger dan op een werkdag. Bussen kunnen dan sneller van A naar B rijden en daardoor zijn aankomst- en vertrektijden anders. Daarnaast moeten we rekening houden met de kostendekkingsgraad van de exploitatie: we zoeken voortdurend naar een efficiënte inzet van materieel en personeel. Doordat frequenties niet de hele dag en hele week door gelijk zijn, moeten we soms schuiven met aankomst- en vertrektijden om te voorkomen dat chauffeurs en voertuigen op een onzinnige locatie lang stil komen te staan. Rekening houdend met de hiervoor geschetste redenen, streven we naar een verdere uniformering van de aankomst- en vertrektijden van de lijnen in Noord-Holland Noord. Uitgangspunt daarbij zal de dienstregeling op werkdagen zijn. In de wijzigingsvoorstellen per lijnen benoemen we deze uniforming niet telkens separaat. Er is overigens wel een belangrijke kanttekening. De NS dienstregeling in de vroege ochtend en in de avond kent voor een aantal treinen, met name voor de treinseries via Hoorn, een afwijkend patroon ten opzichte van overdag. Het moment waarop de patroonwijziging ingaat, verschilt per dagsoort. Met het oog op goede aansluitingen zal dit er toe leiden dat ook onze bussen met patroonwisselingen te maken krijgen en dat daardoor per dagsoort afwijkingen kunnen gaan ontstaan. NS geeft aan dat zij van de hiernaast getoonde opzet uitgaat. De voorgenomen basispatroontijden van NS zijn in hoofdstuk 6 opgenomen.

14 Pagina 14 van Rondom Alkmaar Het gebied rondom Alkmaar bevat de volgende lijnen: Lijn Route Type 1 Alkmaar Station - MCA - De Hoef - Alkmaar Station 2 Alkmaar Overdie - Station - Daalmeer 3 Alkmaar Station - Daalmeer 4 Alkmaar Overdie - Station - Daalmeer 5 Alkmaar Station - De Hoef 6 Bergen - Alkmaar Station - Heerhugowaard 9 Alkmaar Station - Oudkarspel 10 Alkmaar Station -Oudorp-Langedijk-Heerhugowaard 123 Alkmaar Station - De Rijp - Alkmaar Station 129 Alkmaar Station - Noordbeemster - P'rend Tramplein 150 Alkmaar Station - Nieuwe Niedorp - Schagen Station 151 Alkmaar Station - Julianadorp 155 Alkmaar Station - St. Maartenszee 157 Alkmaar Station - Tuitjenhorn - Schagen Station 160 Alkmaar Station - Heerhugowaard 163 Alkmaar Station - Akersloot - Uitgeest 164 Castricum Station - Egmond Binnen - Egmond aan Zee 165 Alkmaar Station - Egmond a/zee 167 Castricum Station - Alkmaar Station N60 Alkmaar Station - Heerhugowaard nacht N69 Amsterdam Marnixstraat - Alkmaar Station nacht 408 Heiloo 't Loo - Egmond aan Zee buurtbus 409 Obdam - Ursem - Heerhugowaard buurtbus 410 Egmond aan Zee - Schoorl buurtbus 606 Alkmaar Station - Bergen Europese School scholierenlijn 660 Alkmaar Station - Alkmaar Hogeschool scholierenlijn 868 Castricum - Castricum aan Zee strandlijn Wijzigingen NS De voorgenomen aanpassingen in de dienstregeling van NS hebben nagenoeg geen invloed op de intercity Den Helder Schagen Alkmaar Amsterdam en verder. Wel verschuiven de aankomst- en vertrektijden van de intercity (Schagen) Alkmaar Amsterdam en verder met een aantal minuten; deze intercity rijdt overdag vanaf Alkmaar en in de spits vanaf Schagen Lijn 1 en lijn 5 In principe is ons uitgangspunt dat we de huidige opzet van lijn 1 en 5 voortzetten. In de praktische uitwerking van de busomlopen onderzoeken we mogelijkheid om deze lijnen door te koppelen aan lijn 10 zodat reizigers van/naar Oudorp rechtstreeks naar het ziekenhuis kunnen reizen Lijn 2, 3 en 4 De dienstregeling van lijn 2, 3 en 4 zijn volledig op elkaar afgestemd. Zowel door de koppeling van lijn 2 en 4 in Overdie en door de afstemming van lijn 3 en 4 tussen station Alkmaar en Rietschoot. Zodra één lijn wijzig, moeten de andere lijnen even veel meeschuiven om de afstemming in stand te houden. De aansluitingen op station Alkmaar zijn en blijven leidend in de dienstregeling. De huidige opzet willen we dan ook in 2018 voortzetten.

15 Pagina 15 van Lijn 6 De dienstregeling van lijn 6 is complex. Dit komt doordat de lijn twee station bedient en op beide stations sprake is van een doorgaande busverbinding. Hierdoor is het lastig om elke gewenste aansluiting goed vorm te geven en moeten keuzes gemaakt worden. Wij denken dat keuzes makkelijker kunnen zijn wanneer de doorgaande lijn 6 op station Alkmaar in twee verbindingen wordt geknipt: Bergen Alkmaar en Alkmaar Heerhugowaard. Maar tegelijkertijd zien we ook in dat doorgaande reizigers die over station Alkmaar reizen dan slechter af zullen zijn. Op een gemiddelde werkdag constateren we dat van alle reizigers die op station Alkmaar aankomen, zo n 75% daar uitstapt; we weten echter niet hoeveel van die reizigers met de trein verder reizen. Ook zien we dat de bezetting op beide deeltrajecten (richting Bergen of richting Heerhugowaard) redelijk gelijkwaardig is. Bij voorkeur bouwen we een dienstregeling die zowel de doorgaande als de overstappende reiziger te station Alkmaar goed faciliteert. Een knip in lijn 6 heeft dan niet de voorkeur. We stellen voor om overdag als de intercity s vier keer per uur rijden de patroontijden tussen station Alkmaar en Bergen en vice versa aan te passen, zodat er tussen bus en trein 6 minuten overstaptijd ontstaat. In de huidige dienstregeling is dat 13 respectievelijk 10/11 minuten. In de vroege ochtend en (late) avond rijden er twee in plaats van vier intercity s per uur. De voorgestelde patroontijden passen dan niet meer, daarom kiezen we er voor om s ochtends de goede overstap vanuit Bergen naar de intercity te bieden en s avonds vanuit de intercity naar Bergen. Uitgaande van een stilstand van 2 minuten op station Alkmaar kunnen we dan overdag ook goed aansluiten komend vanuit / vertrekkend naar Heerhugowaard. De overstaptijden op de intercity bedragen dan 6 of 7 minuten. Het patroon wordt dan als volgt: Van Bergen Naar Heerhugowaard.08 /.38 Alkmaar Station (aankomst).07 / /.40 Alkmaar Station (vertrek).09 /.39 Van Heerhugowaard Naar Bergen

16 Pagina 16 van 44 In de vroege ochtend en (late) avond kunnen we de opzet gezien vanuit Bergen ook vanuit Heerhugowaard doorvoeren. s Ochtends sluit de bus die aankomt op station Alkmaar dan aan op de vertrekkende intercity, in de avond juist vice versa. De stilstand van lijn 6 op station Alkmaar houden we op 2 minuten. Als gevolg van deze wijzigingen kan lijn 6 vanuit Rivierenwijk in de ochtendspits op station Heerhugowaard een aansluiting bieden op de intercity naar Amsterdam; tevens is er overdag altijd een overstap uit de intercity op lijn 6 naar Reigersdaal. In de andere richting is er overdag een (11 minuten) overstap vanuit de intercity uit Amsterdam op lijn 6 richting Rivierenwijk. Vanuit Reigersdaal is er geen aansluiting op de intercity naar Amsterdam, tenzij we lijn 6 direct op Reigersdaal laten keren en 10 of 11 minuten op station Heerhugowaard stil laten staan, dan kunnen we een krappe overstap van 3 minuten tussen bus en intercity creëren. Deze keuze bespreken we graag met het Rocov. In de vroege ochtend en (late) avond neemt het aantal overstapmogelijkheden op station Heerhugowaard af door de expliciete keuze voor één bepalende overstap op station Alkmaar. Er zijn enkele kanttekeningen bij dit voorstel, ook die willen we graag met Rocov doornemen. De beschreven opzet zit heel strak in elkaar. Buffertijden onderweg zijn minimaal en alleen op Reigersdaal (of station Heerhugowaard) komt hersteltijd te liggen. Een verstoring onderweg kan er dus zo toe leiden dat een aantal opvolgende aansluitingen vervalt. Het alternatief is een opzet die te vergelijken is met de huidige dienstregeling, waarbij de stilstand in de lijn over meer punten is verdeeld. Dat geeft een robuustere dienstregeling, met wat langere overstaptijden maar tegelijk biedt dat ook meer zekerheid. De andere kanttekening is dat we met name komend vanuit Bergen ervaren dat het oversteken van de N9 via de Bergerweg vertragingsgevoelig is, te vaak moet de bus één of meer groenlichtfases afwachten. Dat kost rijtijd, die nu niet in de dienstregeling is verwerkt. We hebben, via de gemeente Alkmaar, een voorstel gedaan om door middel van KAR de werking van de VRI aan te sturen zodat de groenlichtfase wordt opgerekt tot de bus is gepasseerd. De wegbeheerder heeft nog niet op dit voorstel kunnen reageren. Als die reactie negatief is, moet extra rijtijd aan lijn 6 worden toegevoegd en dan past ons voorstel helaas niet. In dat geval baseren we ons op de huidige dienstregeling en voegen daar de rijtijd aan toe door eerder vanuit Bergen te vertrekken Lijn 9 De route en dienstregeling van lijn 9 zetten we in 2018 voort op dezelfde wijze als in Lijn 10 Het gebruik van lijn 10 is voor het overgrote deel op Alkmaar gericht. De reizigersaantallen aan de kant van Heerhugowaard zijn laag. De grafiek hiernaast laat dat, op basis van een gemiddelde werkdag, ook zien. De dienstregeling van lijn 10 bouwen we met het oog op de verdeling van de reizigersaantallen daarom op vanuit Alkmaar. Daar sturen we op de aansluitingen, de tijden in Heerhugowaard volgen daar uit. De opzet van de huidige dienstregeling, waarbij we alleen op werkdagen overdag eens per uur naar Heerhugowaard rijden, zetten we voort in Daarbij merken we op dat we een nader onderzoek doen naar de onderlinge verdeling van de rijtijden binnen de ritten. We hebben de sterke indruk dat, ondanks de tussentijdse herverdeling per 26 februari 2017, de verdeling nog optimaler kan. Daardoor hoeven bussen onderweg niet onnodig stil te staan en verbeteren we de punctualiteit op de haltes onderweg.

17 Pagina 17 van Lijn 123 De aansluiting op lijn 301 van EBS in De Rijp is leidend in de opbouw van de dienstregeling van lijn 123. EBS heeft aangegeven geen wijzigingen in lijn 301 te voorzien. Derhalve continueren we ook de huidige dienstregeling van lijn 123. Daarbij merken we op dat we waar nodig een maatwerkoplossing (in de ochtendspits) zullen treffen om de overstap van lijn 123 op lijn 6 naar Bergen te blijven bieden Lijn 129 De aansluiting op lijn 128 te Noordbeemster is nogal belangrijk voor reizigers in lijn 129. Zoals beschreven wordt in paragraaf wijzigen de patroontijden van lijn 128 als gevolg van andere aankomst- en vertrektijden van de treinen te Hoorn. De dienstregeling van lijn 128 is tot circa 13:00 uur gebaseerd op de overstap van de bus naar de trein en na 13:00 uur vice versa. Dat leidt tot een wijziging in de patroontijden. We zorgen ervoor dat alle kerende ritten van lijn 128 twee minuten over staan in Noordbeemster en passen de dienstregeling van lijn 129 daar op aan. Op deze manier blijft de aansluiting tussen beide lijnen intact. We beseffen dat dit in Alkmaar kan leiden tot slechtere aansluitingen. Echter, omdat de meeste lijnen waarop een overstap gemaakt kan worden in Alkmaar frequent rijden, verwachten wij dat de negatieve effecten beperkt zullen zijn Lijn 150 In vervoerplan 2016 is al ingegaan op het aanpassen van de route van lijn 150 en buurtbus 406. De buurtbus zou voortaan t Veld gaan ontsluiten, waardoor lijn 150 via de Hartweg kan blijven rijden. Deze routewijziging was onder voorbehoud van de reconstructie van de N241. Vooralsnog verwachten wij dat aan het begin of einde van zomervakantie 2017 de beoogde routevoering eindelijk in kan gaan. De aankomst- en vertrektijden van lijn 150 voorzien in een goede overstap te Schagen op de intercity vanuit en naar Den Helder. Dat is de meest logische treinaansluiting, omdat voor nagenoeg alle reizigers die met lijn 150 richting Alkmaar zouden willen reizen het veel praktischer is de bus naar Alkmaar te nemen. We handhaven daarom de huidige tijden te Schagen Lijn 151 Lijn 151 sluit in Julianadorp aan op lijn 30/32 richting Den Helder en vice versa. Aangezien de dienstregeling van lijn 30/32 niet wijzigt, handhaven we ook de dienstregeling van lijn Lijn 155 De dienstregeling van lijn 155 is afgestemd op die van lijn 151. Zoals hierboven aangegeven, wijzigt lijn 151 niet. De huidige rijtijd van lijn 155 blijkt wat aan de krappe kant te zijn. We onderzoeken momenteel of dit veroorzaakt wordt door een verkeerde verdeling of dat er werkelijk te weinig tijd beschikbaar is. In dat laatste geval zullen we om de punctualiteit van lijn 155 te waarborgen extra rijtijd moeten toevoegen. 3 In overleg met Rocov en de provincie Noord-Holland hebben we één rit van lijn 6 uit patroon getrokken zodat reizigers vanuit lijn 123 door kunnen reizen naar Bergen.

18 Pagina 18 van Lijn 157 Het gebruik van lijn 157 is voornamelijk georienteerd op Alkmaar. De reizigersaantallen van/naar Schagen zijn laag. En daarbij valt dan ook nog op dat ongeveer de helft van de reizigers die op een werkdag te Schagen station instappen al weer uitstappen bij halte Hofstraat. Het uitgangspunt voor de dienstregeling van lijn 157 is het traject Tuitjenhorn Alkmaar. De tijden in Schagen volgen daaruit. De huidige tijden in Alkmaar bieden op werkdagen een goede aansluiting op de intercity van/naar Amsterdam. In het weekend is deze overstap wat langer (tot circa een kwartier). De overstaptijd op zaterdag en zondag kunnen we alleen optimaliseren als we lijn 157 in het weekend niet verder laten rijden dan Tuitjenhorn. De bediening van Kalverdijk zou dan komen te vervallen. Op basis van het aantal reizigers op een gemiddelde zaterdag of zondag, zo n vijf reizigers per dag per richting, zou dat moeten kunnen. Aangezien we geen klachten ontvangen over de huidige aansluiting in het weekend, handhaven we de huidige tijden en routevoering en blijft de ontsluiting van Kalverdijk geborgd Lijn 160 Eén van de drukste lijnen in de concessie Noord-Holland Noord is lijn 160 en deze lijn dient met name om reizigers tussen Heerhugowaard en Alkmaar te vervoeren. In 2018 zal de gemeente Heerhugowaard min of meer het gehele jaar de Middenweg-Zuid afsluiten vanwege een grootschalige herinrichting. Dat betekent dat lijn 160 via een (deels) andere route moet rijden. Op dit moment zijn de precieze data van de werkzaamheden nog niet bekend, wij gaan er vooralsnog van uit dat we vanaf 10 december 2017 de routevoering van lijn 160 aanpassen. Met de gemeente Heerhugowaard hebben we overleg gehad over de te volgen omleiding van lijn 160. Connexxion is van mening dat de normale omleidingsroute via Reuzenpandasingel en N242 de beste optie is. Die omleidingsroute kan binnen de normale dienstregelingtijd gereden worden. Een alternatieve route via Strand van Luna kost per richting zeker 6 minuten extra en is bij mooi weer congestiegevoelig vanwege strand -bezoekers. De route via Strand van Luna vinden wij voor de doorgaande reizigers geen acceptabele oplossing, derhalve de keuze voor de route via de N242. Als gevolg van de omleiding via de N242 vervallen de haltes Stad van de Zon en Park van Luna met ingang van 10 december Halte Park van Luna wordt beperkt gebruikt (10 check ins per dag), terwijl Stad van de Zon gemiddeld per dag 107 check ins heeft. De reizigers die nu deze twee haltes gebruiken hebben als alternatief de halte Butterhuizen op lijn 160 of De Wending op lijn 6. Begin maart reed lijn 160 enkele dagen de omleiding van de N242. We zagen toen dat er ongeveer evenveel reizigers via Butterhuizen als via De Wending gingen reizen, maar ook dat een aantal reizigers geen gebruik van de bus maakte. Omdat de halte Butterhuizen nog drukker is (167 check ins per dag), achten wij het wenselijk om alle ritten van lijn 160 via de N242 te laten rijden. Een alternatief zou namelijk zijn om een deel van de ritten via de route van lijn 6 om te leiden, zodat daar extra capaciteit wordt geboden; alleen verwachten we dan bij de halte Butterhuizen capaciteitstekort op te lopen. We gaan reizigers adviseren zoveel mogelijk via Butterhuizen te reizen.

19 Pagina 19 van 44 De intercitytreinen van/naar Amsterdam CS rijden in de nieuwe dienstregeling met een minuten interval. Lijn 160 rijdt elke 15 minuten. Dat betekent dat wanneer op de ene treinserie goed wordt aangesloten, de aansluiting op de andere treinserie 2 minuten korter of juist langer gaat zijn. Vanwege de lengte van de looproute tussen bus en trein streven we naar zeven minuten als minimum voor een aansluiting te Alkmaar. In de spits heeft lijn 160 voor een retourrit Alkmaar Heerhugowaard 59 minuten nodig, in de daluren tenminste 54 minuten. In Heerhugowaard rijdt lijn 160 een doorgaande route, onderweg lang(er) stil gaan staan is vanuit het belang van doorgaande reizigers niet gewenst. Daardoor zijn vertrek- en aankomsttijd in Alkmaar rechtstreeks aan elkaar verbonden. Als de bus bijvoorbeeld vier minuten later gaat vertrekken, schuift ook de aankomst vier minuten op. De huidige patroontijden van lijn 160 bieden goede overstapmogelijkheden op de intercitytreinen en continueren we daarom Lijn 163 Het aantal reizigers wat gebruik maakt van lijn 163 is vrij beperkt. De meeste passagiers reizen vanaf of naar station Alkmaar of station Uitgeest. Weinig reizigers maken de rit van begin- tot eindpunt, dat is logisch aangezien de trein een veel snellere optie is. De treindienstregeling in Uitgeest biedt overdag de mogelijkheid om, zij het krap, aan te sluiten op zowel de sprinter naar Amsterdam als naar Haarlem. Dit betekent dat we lijn 163 laten aankomen om.29 en om.30 laten vertrekken. De overstaptijd richting Amsterdam is dan vier minuten (of negentien) en richting Haarlem vijf minuten. In de (latere) avond kan niet op beide treinen aangesloten worden, dan kiezen we er voor om de sprinter van/naar Amsterdam de prioriteit te geven. Lijn 163 komt dan om.14 aan en vertrekt om Lijn 164 Zowel in Castricum als in Egmond blijven de tijden van andere buslijnen en de treinen (nagenoeg) gelijk. Daarom handhaven we ook de dienstregeling van lijn Lijn 165 Doordat lijn 165 in Egmond als doorgaande lijn wordt uitgevoerd, bepaalt de vertrektijd in Alkmaar ook de aankomsttijd in Alkmaar. Extra stilstand in Egmond is ongewenst, omdat de doorgaande reizigers daar dan hinder van ondervinden. Voorgaande uitgangspunt in combinatie met de benodigde rijtijd van lijn 165 en de nieuwe dienstregeling van NS maakt dat er twee mogelijkheden zijn. Als we de huidige dienstregeling van lijn 165 continueren is de overstap tussen bus en trein altijd ruim (circa 10 minuten). Het alternatief is om s ochtends de aansluiting van bus naar trein terug te brengen naar circa 7 minuten, in de andere richting wordt het dan circa 13 minuten; in de middag en avond zorgen we dan juist voor een korte overstap van de trein naar de bus.

20 Pagina 20 van 44 De transactiegegevens van de OV-chipkaart laten zien dat lijn 165 bepalende spitsrichting heeft. De grafiek hiernaast toont op station Alkmaar de aantal in- en uitstappers op een gemiddelde werkdag. Vanwege de redelijk gelijke verdeling in beide richtingen achten wij het onwenselijk om één richting een korte overstap en op datzelfde moment de andere richting een lange overstap te geven. We zetten daarom de huidige opzet voort, waarbij beide richtingen een gelijke overstaptijd bus-trein van circa 10 minuten hebben Lijn 167 De overstapmogelijkheden in Castricum op lijn 79 richting Beverwijk en de trein richting Amsterdam bepalen de dienstregeling van lijn 167. Aangezien de treintijden en de dienstregeling van lijn 79 niet wijzigen, continueren wij de huidige dienstregeling op lijn Lijn N60 De dienstregeling van nachtlijn N60 zetten we ongewijzigd voort Lijn N69 Lijn N69 volgt in 2018 dezelfde dienstregeling als in Buurtbus 408 De aankomst- en vertrektijden van de treinen te Heiloo wijzigen nauwelijks. We overleggen met de buurtbusvereniging over de dienstregeling in 2018, maar gaan uit van de huidige situatie Buurtbus 409 De dienstregeling van buurtbus 409 zit vast tussen de treintijden in Obdam en in Heerhugowaard. Er is daardoor eigenlijk geen mogelijkheid om de dienstregeling aan te passen, zonder concessies te doen aan de aansluiting met de trein. In principe blijven de huidige treintijden in stand en kan de buurtbus ongewijzigd blijven. Er is echter één aandachtspunt. In de middagspits gaat de sprinter van/naar Hoorn enkele minuten eerder rijden. Te Obdam heeft dat tot gevolg dat dan de overstap vanuit de buurtbus op de sprinter naar Hoorn komt te vervallen. Dat zou alleen voorkomen kunnen worden door eerder uit Heerhugowaard te vertrekken, dat gaat echter ten koste van de overstap in Heerhugowaard. Aangezien het aantal reizigers vanaf station Heerhugowaard groter is dan het aantal reizigers naar station Obdam, is ons voorstel om de overstap in Heerhugowaard leidend te laten zijn. Dit bespreken we met de buurtbusvereniging Buurtbus 410 De dienstregeling van buurtbus 410 zal, in overleg met de buurtbusvereniging, waar nodig worden aangepast om de aansluiting op reguliere lijnen te behouden. Dit betreft met name de overstap op lijn 6 te Bergen Lijn 606 De dienstregeling van lijn 606 is afgestemd op de lestijden van de Europese School en wijzigt niet.

21 Pagina 21 van Lijn 660 De huidige frequenties van lijn 660 worden voortgezet. In de spitsuren rijdt lijn 660 elke tien minuten, daardoor verschilt per rit het aantal overstapmogelijkheden. Dit biedt enige speling in de exacte tijdligging van lijn 660. De praktische detailuitwerking van de dienstregeling kan er mogelijk toe leiden dat in de spitsuren de aankomst- en vertrektijden van lijn 660 nog iets wijzigen. Op lijn 660, maar ook lijn 6 en 165, ondervinden onze bussen regelmatig vertraging bij het passeren van de N9 richting station Alkmaar. De groenlichtfase op de Bergerweg is vrij kort, als er maar enkele auto s voor de bus staan te wachten is de kans klein dat de bus in de eerstvolgende groenlichtfase de N9 passeert. Dan moet er minstens één cyclus gewacht worden. De tijd die daardoor verloren gaat, zit niet in de huidige rijtijd verwerkt. We hebben, via gemeente Alkmaar, het voorstel / verzoek ingediend om met behulp van KAR te zorgen dat wanneer een bus voor het verkeerslicht staat te wachten de groenlichtfase verlengd wordt totdat de bus het kruispunt passeert. Op dit moment weten wij nog niet of dit voorstel gerealiseerd kan worden, mocht dat niet het geval zijn dan zal met name in de middagspits de rijtijd op de lijnen die via de Bergerweg rijden verlengd moeten worden Lijn 868 In de periode tot 22 juli 2018 zal lijn 868 alleen in het weekend rijden (vanaf 2 juni 2018). De huidige dienstregeling zetten we dan voort.

22 Pagina 22 van Rondom Hoorn In het gebied rondom Hoorn rijden onderstaande lijnen: Lijn Route Type 11 Hoorn Station - Risdam - Oostwoud 12 Hoorn Station - Wognum - Opmeer - Hoogwoud 13 Hoorn Station - Zwaag - Kersenboogerd 14 Hoorn Station - Kersenboogerd - Hoorn Hoorn Station - Noordbeemster 131 Hoorn Station - Blokker - Wervershoof - Andijk 132 Hoorn Station - Wervershoof - Andijk 134 Hoorn Station - Abbekerk Dorp - Wieringerwerf 135 Hoorn Station - Wieringerwerf - Den Helder 139 Hoorn Station - Abbekerk - Opperdoes - Medemblik 239 Hoorn Station - Abbekerk - Opperdoes - Medemblik 412 Hoorn Station - Hem - Hoogkarspel - Bovenkarspel buurtbus 415 Medemblik - Wervershoof - Westwoud - Hoorn Station buurtbus 438 Enkhuizen - Bovenkarspel - Wervershoof buurtbus 617 Hoogwoud - Obdam scholierenlijn 636 Aartswoud - Hoogwoud - Hoorn Station scholierenlijn 650 Lelystad - Enkhuizen - Wervershoof scholierenlijn Wijzigingen NS De voorgenomen aanpassingen in de dienstregeling van NS leiden in Hoorn tot flinke verschuivingen ten opzichte van de huidige dienstregeling. De tijdligging van de intercity en spitsintercity Enkhuizen Hoorn Amsterdam wijzigt overdag met ongeveer 15 minuten. De sprinter Hoorn Kersenboogerd Hoorn Schiphol wijzigt overdag met 1 à 2 minuten, terwijl de sprinter via Obdam in principe ongewijzigd blijft. In de (late) avond wijzigt NS het patroon van de intercity van/naar Amsterdam en sprinter van/naar Schiphol met circa 5 minuten ten opzichte van het nieuwe dagpatroon. De gewijzigde opzet van de bediening van West-Friesland door NS heeft een aantal consequenties voor de dienstregeling van de buslijnen rond Hoorn. Op dit moment is het basispatroon van de bussen zo opgezet dat alle lijnen rond :10 en :40 op het station aankomen en rond :19 en :49 vertrekken. Op die manier bieden we goede overstapmogelijkheden tussen alle bussen, is er aansluiting op de reguliere intercity van/naar Amsterdam en op de sprinter van/naar Alkmaar. Ook is er een krappe overstap op de intercity van/naar Enkhuizen. Doordat NS de tijden van de sprinter van/naar Alkmaar en de reguliere intercity van/naar Amsterdam uit elkaar trekt, is het niet meer mogelijk om met één bus op beide treinen aan te sluiten. Ook krijgt de doorgaande intercity een langere stilstand te Hoorn en komen de vertrek- en aankomsttijden richting Enkhuizen versus Amsterdam eveneens verder uit elkaar te liggen. We zijn daarom gedwongen een keuze te maken welke overstap tussen bus en trein de prioriteit gaat krijgen. Zoals al eerder aangegeven beschikken we niet over chipkaartgegevens die inzicht geven in de feitelijke overstap tussen bus en trein, we hebben dus geen harde data om keuzes te onderbouwen. Op basis van visuele waarnemingen en gesprekken met betrokkenen in de regio is het beeld dat de grootste groep reizigers die te station Hoorn met de trein vertrekt of aankomt, reist in de richting Amsterdam. In aanvulling op de algemene informatie over de vervoerstromen per station heeft NS voor station Hoorn de verdeling in de ochtendspits aangegeven. Instappers in de ochtendspits (bron: NS) Naar Hoorn Purmerend Van Kersenboogerd Dat pleit er voor om de intercity van/naar Amsterdam de meeste prioriteit te geven en daar de aansluiting tussen bus en trein op te enten. Met als direct gevolg dat de overstap tussen bus en andere treinen/richtingen vervalt cq ruim wordt. En juist die consequentie, waar veel reizigers last van kunnen hebben, stelt ons voor de vraag wat de alternatieven zouden zijn. Obdam Hoorn 3% 78% 19%

23 Pagina 23 van 44 De volgende scenario s zijn mogelijk: Scenario Beschrijving Effect 1 Iedere aankomende èn iedere vertrekkende bus heeft een goede aansluiting op minimaal één trein. Bus-bus aansluitingen worden hierdoor minder goed. Afhankelijk van de gekozen treinaansluiting(en) kunnen patroontijden van de buslijnen één of meer keer per dag wisselen. In zijn algemeenheid geldt dat per dagdeel verschillende keuzes gemaakt kunnen worden en dat voor de meeste reizigers de beste keten ontstaat als we niet vasthouden aan vaste patronen gedurende de dag maar juist per deel van de dag de doorgaande keten borgen. (zie scenario 2, 3 en 4 voor keuzes in patroontijden) 2 We hanteren de hele dag één vaste patroontijd voor onze buslijnen. Die enten we op de dienstregeling van de reguliere intercity (3900- resp 2900-serie) van/naar Amsterdam. De vaste patroontijd leidt dan tot standaard overstaptijden van circa vijftien minuten per richting. Goede aansluiting tussen bussen onderling blijft bestaan. 3 Tot aan het middaguur (12:00-13:00) sluit iedere aankomende bus goed aan op de vertrekkende reguliere intercity naar Amsterdam (3900-serie); vanaf het middaguur sluit iedere vertrekkende bus goed aan op de aankomende reguliere intercity uit Amsterdam (3900-serie en in de avond de 2900-serie). De tijden van busritten in de tegenovergestelde richting vloeien voort uit de opbouw van efficiënte busomlopen en bieden daardoor minder of geen aansluiting op de trein; wel blijven bus-bus aansluitingen in stand. 4 Per dagdeel baseren we de patroontijden van de buslijnen op de grootste groep reizigers. Dat leidt tot verschillende patronen gedurende de dag. Tijdens de ochtendspits bepalen we dienstregeling op basis van een goede aansluiting van de aankomende bussen op de vertrekkende spits intercity naar Amsterdam èn de vertrekkende sprinter naar Alkmaar. In de ochtenddal is een goede aansluiting van de aankomende bussen op de vertrekkende intercity naar Amsterdam bepalend. Rond lunchtijd wijzigt de reizigersstroom en geven we de prioriteit aan de goede aansluiting van de aankomende intercity uit Amsterdam op de vertrekkende bussen. In de middagspits sluiten de vertrekkende bussen goed aan op de aankomende spits intercity uit Amsterdam èn de sprinter uit Alkmaar. In de avond sluiten de vertrekkende bussen aan op de aankomende intercity uit Amsterdam. Doordat de tijden van busritten in de tegenovergestelde richting voortvloeien uit de opbouw van efficiënte busomlopen, zijn aansluitingen op niet genoemde treinen / richtingen ruim of niet beschikbaar. Per dagdeel is er wel een goede aansluiting van bus op bus. Om deze perfecte aansluitingen mogelijk te maken, moeten we extra voertuigen en personeel inzetten. Dit wordt veroorzaakt doordat de busomlopen minder efficiënt worden. De exploitatiekosten worden fors hoger maar niet gecompenseerd door hogere reizigersopbrengsten. Optie 1: De meerkosten zullen gedekt moeten worden door aanvullende overheidsbijdragen. Optie 2: De meerkosten zullen gecompenseerd moeten worden door in het voorzieningenniveau te snijden. Daardoor zal het aantal busritten in de concessie dalen wat tot extra reizigersverlies zal leiden. De buslijnen rijden de hele dag volgens een vaste volledig regelmatige dienstregeling. Hooguit wijzigt in de avond het patroon op het moment dat NS de 3900-serie om laat gaan naar de 2900-serie. Busreizigers die met de sprinter van/naar Alkmaar reizen of de intercity van/naar Enkhuizen hebben geen aansluiting meer. Reizigers van/naar Amsterdam zijn langer onderweg. Dit zal tot reizigersverlies leiden. Exploitatiekosten zullen min of meer gelijk blijven, maar voor het verlies aan inkomsten zal een extra overheidsbijdrage of compensatie in het voorzieningenniveau nodig zijn. Rond het middaguur en in de avond vindt een wijziging van het patroon van de buslijnen plaats. De interval tussen opvolgende ritten zal op dat moment langer zijn dan normaal om extra inzet van voertuigen en personeel te voorkomen. Busreizigers die met de sprinter van/naar Alkmaar reizen of de intercity van/naar Enkhuizen hebben geen aansluiting meer. Dit zal tot reizigersverlies leiden. Exploitatiekosten zullen min of meer gelijk blijven, maar voor het verlies aan inkomsten zal een extra overheidsbijdrage of compensatie in het voorzieningenniveau nodig zijn. De dienstregelingtijden van de buslijnen wijzigen per dagdeel en is daardoor minder goed te onthouden. Echter, de meeste reizigers reizen op een vast moment en zullen niet eens merken dat er patroonwisselingen zijn. Juist die patroonwisselingen zorgen er voor dat de meeste reizigers die met bus en trein reizen een goede ketenreis kunnen blijven maken. Ook de overstap van bus naar bus op station Hoorn blijft goed. Al met al zal een beperkte groep reizigers een minder goede dienstregeling ervaren. Dat leidt mogelijk tot een beperkt reizigersverlies. De exploitatiekosten zullen min of meer gelijk blijven.

24 Pagina 24 van 44 Scenario 1 is financieel gezien niet realistisch (optie 1) en vanuit reizigersperspectief ongewenst (optie 2). In scenario 2 wordt weliswaar een eenvoudig te onthouden dienstregeling voor de buslijnen geboden, maar zijn reizigers die met bus en trein reizen bijna allemaal (veel) langer onderweg. De scenario s 3 en 4 verminderen de langere reistijd van scenario 2, maar leiden daardoor wel tot een dienstregeling met wisselende patroontijden. Connexxion verwacht met scenario 4 de meeste reizigers de beste reismogelijkheden per bus en ook aansluitend op de trein te bieden. Dat dan de vertrek- en aankomsttijden gedurende de dag een aantal keer zullen wijzigen, vraagt dat reizigers zich altijd goed oriënteren op hun persoonlijke reismogelijkheden. Met alle interactieve, actuele reisinformatiesystemen die beschikbaar zijn, maar ook gewoon via traditionele media (haltevertrekstaat, lijnfolder) kan de reiziger zich goed voorbereiden. Die wisselende patroontijden wegen naar onze mening daarom minder zwaar dan het verslechteren van de ketenreis met bus en trein. De reizigersstromen van en naar Hoorn tonen duidelijke pieken, waar met wisselende patroontijden goed op in te spelen is. Op basis van de transacties met de OV-chipkaart hebben we per kwartier (werkdag) het aantal instappers, overstappers en uitstappers op bushalte station Hoorn in kaart gebracht. De onderstaande grafiek laat zien dat in de ochtend de meeste reizigers naar Hoorn toe reizen ( uitstappers ) en in de middag/avond vanaf Hoorn vertrekken ( instappers / overstappers ).

25 Pagina 25 van 44 De basis opzet van de dienstregeling van de lijnen van en naar station Hoorn kan dan als volgt worden. Dagdeel Dagsoort Patroontijd Treinaansluitingen Zo Ma Di Wo Do Vr Za Aankomst Vertrek Ochtendspits X X X X X :16 / :46 :25 / :55 Spits IC naar Amsterdam (7 minuten) Sprinter naar Alkmaar (5 minuten) IC naar Enkhuizen (10 minuten) Spits IC uit Enkhuizen (6 minuten) IC uit Amsterdam (4 minuten) Ochtend dal X X X X X X X :03 / :33 :15 / :45 IC naar Amsterdam (7 minuten) Sprinter uit Alkmaar (5 minuten) Middag dal X X X X X X X :16 / :46 :28 / :58 IC uit Amsterdam (7 minuten) Sprinter naar Alkmaar (5 minuten) Middagspits X X X X X :05 / :35 :14 / :44 Spits IC uit Amsterdam (7 minuten) Sprinter uit Alkmaar (8 minuten) IC uit Enkhuizen (11 minuten) Spits IC naar Enkhuizen (6 minuten) IC naar Amsterdam (5 minuten) Avond dal (vroeg) X X X X X X X :16 / :46 :28 / :58 IC uit Amsterdam (7 minuten) Sprinter naar Alkmaar (5 minuten) Avond dal (laat) X X X X X X X :19 / : 49 :01 / :31 IC uit Amsterdam (7 minuten) Sprinter naar Amsterdam (5 minuten) De tijden die in grijstint zijn weergegeven zijn volgend op de maatgevende zwart gekleurde tijden en kunnen daardoor per lijn afwijken van de basis. Om het aantal momenten waarop de patroontijden wijzigen te beperken is het denkbaar om de ochtend- en middagdal samen te voegen en ook s avonds dat patroon te volgen. Dit leidt tot scenario 5 (een combinatie van scenario 2 en 4). Dagdeel Dagsoort Patroontijd Treinaansluitingen Zo Ma Di Wo Do Vr Za Aankomst Vertrek Ochtendspits X X X X X :16 / :46 :25 / :55 Spits IC naar Amsterdam (7 minuten) Sprinter naar Alkmaar (5 minuten) IC naar Enkhuizen (10 minuten) Spits IC uit Enkhuizen (6 minuten) IC uit Amsterdam (4 minuten) Overdag dal X X X X X X X :25 / :55 (*) :07 / : 37 (*) IC naar Amsterdam (15 minuten) Sprinter naar Amsterdam (4 minuten) IC uit Amsterdam (16 minuten) Sprinter uit Amsterdam (6 minuten) Middagspits X X X X X :05 / :35 :14 / :44 Spits IC uit Amsterdam (7 minuten) Sprinter uit Alkmaar (8 minuten) IC uit Enkhuizen (11 minuten) Spits IC naar Enkhuizen (6 minuten) IC naar Amsterdam (5 minuten) Avond dal (vroeg) X X X X X X X :25 / :55 (*) :07 / : 37 (*) IC naar Amsterdam (15 minuten) Sprinter naar Amsterdam (4 minuten) IC uit Amsterdam (16 minuten) Sprinter uit Amsterdam (6 minuten) IC naar Amsterdam (10 minuten) IC uit Amsterdam (13 minuten) Avond dal (laat) X X X X X X X :25 / :55 (*) :07 / : 37 (*) (*) als gevolg van benodigde rijtijd en daaruit volgende busomlopen zullen sommige lijnen enkele minuten vroeger of later rijden. Eén patroon voor de daluren overdag en s avonds draagt bij aan een makkelijker te onthouden dienstregeling. In de spits kiezen we voor de grootste groep reizigers en goede, korte aansluitingen naar Amsterdam en Alkmaar. In de daluren zorgen we voor een robuuste aansluiting van/naar Amsterdam. Het is echter niet te vermijden dat diverse aansluitingen tussen bus en trein komen te vervallen of dat deze flink ruimer worden. Omdat we onvoldoende tot geen zicht hebben op de aantallen reizigers die in een bepaald dagdeel overstappen tussen bus en trein, kunnen we niet onderbouwen wat de eventuele verliestijden zijn doordat de ketenreis langer wordt. Desalniettemin zijn wij van mening dat, gegeven de nu beschikbare middelen (dienstregelinguren, voertuigen en personeel), scenario 5 het meest recht doet aan de verschillende vervoerstromen en type reizigers. Reizigers in de tegenspits en daluren zullen langer onderweg zijn, dit zal tot een lichte daling van het aantal reizigers kunnen leiden.

26 Pagina 26 van Lijn 11, 12, 13, 14, 131, 132, 139 en 239 De opzet van de dienstregeling voor de lijnen 11, 12, 13, 14, 131, 132, 139 en 239 volgt het in paragraaf beschreven scenario 5. Per dagdeel zijn de patroontijden van de buslijnen gebaseerd op de grootste vervoerstroom en houden we rekening met type reizigers: dagelijkse reizigers vervoeren we met name in de spits zij weten precies hoe hun keten in elkaar zit, gaan bijvoorbeeld op de juiste plek in de trein zitten om goed bij de trap uit te komen, hebben liever een snelle overstap die af en toe mis gaat dan iedere dag lang moeten wachten ; incidentele reizigers vervoeren we met name in de daluren zij willen zekerheid, zien op tegen een overstap die kort lijkt te zijn. Een aandachtspunt is dat we in de ochtendspits vijf tot tien minuten later gaan rijden, daardoor sluiten we minder goed aan de begintijden van de scholen in Hoorn. De kans is aanwezig dat leerlingen uit de regio net te laat gaan zijn voor de eerste les. Dit gaan we met de scholen bespreken Lijn 128 Waar de lijnen 11, 12, 13, 14, 131, 132, 139 en 239 eigenlijk alleen maar overstapbewegingen in Hoorn kennen, heeft lijn 128 ook een belangrijke aansluiting in Noordbeemster op lijn 129. De transactiedata van de OV-chipkaart laat zien dat 63% van de overstapbewegingen vanuit of naar lijn 128 plaatsvindt met lijn 129. Iedere patroonwijziging die op lijn 128 wordt toegepast, geldt dan ook op lijn 129 zodat de aansluiting altijd gehandhaafd blijft. En omdat het aantal reizigers in lijn 129 bijna het dubbele is van het aantal in lijn 128 vinden wij het ongewenst dat al die reizigers geconfronteerd worden met wisselende patroontijden ten behoeve van een aansluiting tussen bus en trein in Hoorn waar zij helemaal geen gebruik van maken. Tegelijkertijd zien we, in nevenstaande grafiek, op lijn 128 van en naar station Hoorn een zeer sterke spitsrichting: s ochtends naar en s middags vanuit Hoorn. We verwachten dat een groot deel van die reizigers de overstap maakt op de trein. Dat zal voornamelijk de trein richting Amsterdam zijn, reizigers naar Alkmaar reizen immers veel makkelijker via Noordbeemster en lijn 129. De dienstregeling van lijn 128 bouwen we zo dat vanaf de eerste rit tot circa 13:00 uur de aankomsttijd (:03/:33) te Hoorn aansluiting biedt op de reguliere intercity naar Amsterdam en daarna sluit de vertrektijd (:28/:58) van lijn 128 aan op de binnenkomende reguliere intercity uit Amsterdam. Tijdens de daluren is er daarmee ook een aansluiting op de verschillende buslijnen mogelijk, in de spits helaas niet. In Noordbeemster hebben alle ritten van lijn 128 twee minuten keertijd; lijn 129 is in beide richtingen tegelijkertijd met lijn 128 in Noordbeemster zodat er in alle richtingen eenvoudig overgestapt kan worden Lijn 134 De dienstregeling van lijn 134 is afgestemd op die van lijn 135 zodat er op het gezamenlijke traject een interval van 30 minuten wordt gereden. Zoals hieronder wordt beschreven wijzigt de dienstregeling van lijn 135 met een kwartier; lijn 134 gaat daarom ook een kwartier later rijden. De consequenties die dat heeft voor aansluitingen in Hoorn beschrijven we bij lijn 135.

27 Pagina 27 van Lijn 135 De aansluiting van lijn 135 op Qliner 350 van Arriva op Den Oever busstation is bepalend voor de patroontijden van lijn 135. Arriva heeft aangegeven dat de dienstregeling van Qliner 350 met een kwartier opschuift: de knoop op Den Oever komt om kwart voor het hele uur te liggen. Daarnaast vervalt op werkdagen het onregelmatige interval wat nu in de dienstregeling zit, Qliner 350 rijdt direct elke 60 minuten. Daarmee voegt Arriva ook een extra vroege rit toe. Om de aansluiting tussen lijn 135 en Qliner 350 te behouden laten we lijn 135 voortaan een kwartier later rijden. Tevens voegen we extra ritten aan het begin van de dienstregeling toe, zodat iedere rit van Qliner 350 een overstapmogelijkheid met lijn 135 heeft (nota bene: alleen de spitsrit die om 7:15 vanaf Den Oever richting Leeuwarden rijdt heeft geen aansluiting vanuit lijn 135). Als gevolg van deze patroonwijziging komt lijn 135 voortaan om :28 aan te Hoorn en vertrekt daar om :00 (in de avond komt de bus één of twee minuten eerder binnen en vertrekt één of twee minuten later). De overstaptijd tussen lijn 135 en de reguliere intercity naar Amsterdam varieert daarmee tussen de 9 en 12 minuten. In de latere avonduren is de overstaptijd circa 7 minuten. De overstap tussen bussen onderling bedraagt in de daluren 5 à 7 minuten, maar loopt in de spits op tot 15 à 25 minuten. Ook in Den Helder wijzigen daardoor de aankomst- en vertrektijden. Ons beeld is dat het aantal reizigers dat in Den Helder tussen lijn 135 en de trein overstapt beperkt is en dat daarom de aansluiting tussen bus en trein niet relevant is. Wel zien we geregeld een overstap naar lijn 33 om vervolgens met de TESO naar Texel te varen. Die overstap vindt het meest plaats op vrijdag aan het einde van de middag en in de avond en gaat vooral om reizigers die in Den Oever op lijn 135 zijn ingestapt (zo n 15 reizigers per gemiddelde vrijdag; op andere dagen ligt het gemiddeld aantal overstappers op 6 à 7 per dag). Dit betreft vermoedelijk vooral studenten die vanuit Friesland terug naar huis reizen. Die overstap van circa 10 minuten in dienstregeling 2017 gaat in dienstregeling 2018 dan op enkele minuten mis en daardoor moet er bijna een uur gewacht worden. De overstaptijd vanuit lijn 33 komend vanaf TESO naar lijn 135 neemt toe van circa een half uur naar drie kwartier. Omdat op lijn 33 vanaf de TESO niet ingecheckt hoeft te worden, zijn er geen transactiegegevens beschikbaar om de overstap in omgekeerde richting in beeld te brengen. Het toevoegen van een extra vroege rit per richting leidt per werkdag tot een uitbreiding van 2:22 DRU. Overigens verwachten wij dat het aantal reizigers wat de eerste vroege rit zal gebruiken van beperkte omvang is. Van Hoorn naar Den Helder zal het een enkele reiziger betreffen, in omgekeerde richting niet meer dan tien Buurtbus 412 De aansluiting op de trein in Hoogkarspel (voornamelijk gericht op Venhuizen) en in Hoorn bepalen de patroontijd van buurtbus 412. Aangezien de (reguliere) intercity van/naar Enkhuizen een kwartier opschuift, ligt het voor de hand om ook de buurtbus een kwartier op te schuiven. Met de buurtbusvereniging zijn we nog in overleg of de ritten een kwartier eerder of juist later moeten gaan rijden. Wij zien dat de eerste rit drukker is, dan de laatste rit. Dat pleit voor een kwartier vroeger, echter daarmee komt het laatste vertrekmoment rond 17:00 te liggen, wat voor een forens die per trein terug naar huis reist aan de vroege kant zal zijn. Opgemerkt wordt dat de intercity enkele minuten langer stil zal staan op station Hoorn dan nu het geval is, de overstaptijd tussen buurtbus 412 en de trein wordt daardoor ook wat langer dan nu.

28 Pagina 28 van Buurtbus 415 Buurtbus 415 sluit in de huidige dienstregeling aan op de reguliere intercity van Hoorn naar Amsterdam en vice versa. Die overstap bedraagt 9 minuten, ook is er een korte overstap van 4 minuten op de trein richting Enkhuizen. De wijzigende treintijden maken het niet meer mogelijk om beide aansluitingen op dezelfde wijze te continueren. Met de buurtbusvereniging bespreken we de opties om de dienstregeling aan te passen en zo in te spelen op de nieuwe treintijden. Aangezien de meeste treinreizigers van/naar Amsterdam reizen, zal die treindienst de prioriteit moeten hebben Buurtbus 438 De dienstregeling van buurtbus 438 is gebaseerd op aansluiting op de trein Enkhuizen Amsterdam en daarnaast op overstapmogelijkheden op de lijnen 131, 132, 415 en 650. Samen met de buurtbusvereniging onderzoeken we de consequenties van de diverse wijzigingen in de nieuwe dienstregeling. Aangezien de tijden van de treinen en buslijnen op verschillende manieren zullen verschuiven, zal dat onvermijdelijk leiden tot andere overstapmogelijkheden dan in de huidige dienstregeling het geval is Lijn 617 De verbinding tussen Hoogwoud en het station in Obdam wordt primair door buurtbus 417 verzorgd. In de spitsuren is het dusdanig druk dat extra capaciteit geboden moet worden. Dat doen we met lijn 617. Deze lijn wordt vooral door scholieren en studenten gebruikt. Vanaf 26 februari 2017 rijden we op lijn 617 een extra vroege rit, zodat reizigers makkelijker op tijd voor het eerste lesuur in Amsterdam kunnen zijn. Het gebruik van deze extra rit is nog beperkt, gemiddeld bijna 3 reizigers per dag. Daarnaast hebben we in de middag de vertrektijden enkele minuten verlaat om zo een ruimere overstap vanuit de trein op de bus te realiseren. We constateerden namelijk, dat zeker bij vertraagde treinen, de overstap nogal eens misgaat. En de trein is relatief vaak te laat. De dienstregeling van buurtbus 417 is niet gewijzigd, daardoor ontstaat er soms een run op de buurtbus, want die is net enkele minuten eerder weg vanaf Obdam. In de reisinformatie van buurtbus 417 hebben we aangegeven dat op de momenten dat lijn 617 rijdt, lijn 617 gebruikt moet worden om tussen Obdam en Hoogwoud (v.v.) te reizen. Op deze manier is er voor de chauffeurs van de buurtbus in ieder geval een reisregel waar ze naar kunnen verwijzen als de buurtbus te vol zou raken. Op dit moment is het nog te kort dag om te constateren dat de aanpassingen van 26 februari juist goed of juist slecht zijn geweest. Dit blijven we de komende tijd monitoren, indien dat nodig blijkt te zijn stellen we op een later moment een aanvullend voorstel voor lijn 617 op. De basispatroontijden van de treinen op Obdam wijzigen niet. Echter, in de middagspits op werkdagen (16:30 18:00 te Obdam) rijden de treinen enkele minuten vroeger om in Hoorn aan te kunnen sluiten op een spitsintercity richting Enkhuizen. Dit betekent dat de trein uit Alkmaar één minuut vroeger in Obdam aankomt en de trein uit Hoorn vier minuten vroeger. Het vertrek van de sprinter naar Hoorn wordt vier minuten vroeger, naar Alkmaar vertrekt de trein op de normale tijd. Door het verschoven patroon is geen overstap mogelijk op de trein naar Hoorn. Het aantal reizigers wat daar mogelijk gebruik van zou maken is nihil. Maar omdat de treinen eerder op Obdam aankomen, kan de bus wel eerder vertrekken. Weliswaar ontstaat daardoor een patroonswitch in de middagdienstregeling van lijn 617, maar wij verwachten dat de specifieke doelgroep die met lijn 617 reist daar alleen maar bij gebaat is. De gewijzigde tijden zijn hieronder in geel gemarkeerd.

29 Pagina 29 van Lijn 636 Lijn 636 wordt vooral gebruikt door scholieren die in Hoorn hun onderwijs genieten. De transactiedata van de OV-chipkaart laat zien dat er nauwelijks vanuit of naar lijn 636 wordt overgestapt vanuit andere buslijnen. De dienstregelingtijden van lijn 636 hoeven daarom alleen op de schooltijden afgestemd te worden. Vooralsnog gaan we er van uit dat de schooltijden niet wijzigen en continueren we daarom de huidige dienstregeling van lijn Lijn 650 Lijn 650 wordt voornamelijk gebruikt door scholieren van het Pieter Zandt college in Kampen. Zij stappen in Lelystad over op de scholierenbus naar het PZ. Aangezien de bus tussen Lelystad en PZ niet zal wijzigen, handhaven we ook de huidige dienstregeling op lijn 650.

30 Pagina 30 van Rondom Den Helder Het lijnennet in de omgeving van Den Helder bestaat uit: Lijn Route Type 28 Texel Veerhaven - Den Burg - De Koog 30 Den Helder Station - Station Zuid - Julianadorp 31 Den Helder Station Zuid - Den Helder Station 32 Den Helder Station - Station Zuid - Julianadorp 33 Den Helder Station - Veerhaven 34 Den Helder Station - De Schooten 828 Texel Veerhaven - Den Burg - De Koog 152 Schagen Station - Julianadorp 158 Anna Pauwlowna - Den Helder Station 250 Middenmeer - Alkmaar Station 406 Schagen Station - Zijdewind - Waarland buurtbus 411 Tuitjenhorn - Schagen Station buurtbus 416 Kreileroord - Schagen Station buurtbus 417 Schagen Station - Obdam buurtbus 652 Den Helder Station - Schagen Station scholierenlijn 653 Kreileroord - Wieringerwerf - Middenmeer - Schagen scholierenlijn 658 Schagen Station - Anna Paulowna Station scholierenlijn 851 Den Helder - Petten strandlijn Wijzigingen NS De voorgenomen aanpassingen in de dienstregeling van NS hebben nagenoeg geen invloed op de intercity Den Helder Schagen Alkmaar Amsterdam en verder. Wel verschuiven de aankomst- en vertrektijden van de intercity (Schagen) Alkmaar Amsterdam en verder met een aantal minuten; deze intercity rijdt overdag vanaf Alkmaar en in de spits vanaf Schagen. In de nieuwe dienstregeling rijden drie treinen per richting vanaf / naar Den Helder. Dit betekent dat er gedurende anderhalf uur aan het begin van de ochtendspits grofweg elk kwartier een trein vanuit Den Helder zal vertrekken en aan het einde van de avondspits elk kwartier een trein zal aankomen. Aangezien nagenoeg alle lijnen rondom Den Helder een frequentie van één of twee keer per uur rijden en de aankomst- en vertrektijden gebaseerd zijn op de reguliere intercity vanaf Den Helder ligt het voor de hand dat de meeste dienstregelingen gelijk blijven. Wel is extra aandacht voor de bundel 30/32 omdat die lijnen samen vier keer per uur rijden en het daarom logisch is dat zij profiteren van de extra treinen van/naar Den Helder in de spits Lijn 28 en lijn 828 De dienstregeling van lijn 28 en 828 is volledig gebaseerd op de aansluiting met TESO. Aangezien daar geen wijzigingen in zijn voorzien, continueren we de dienstregeling van lijn 28 en 828. Opgemerkt wordt dat vanaf 1 mei (weer) met de OV-chipkaart gereisd kan worden op lijn 28 en 828. De transactiedata die daaruit beschikbaar komt, kan mogelijk nog aanleiding zijn om een enkele nuance in de lijnvoering of dienstregeling aan te brengen. Als die situatie zich voordoet, zullen we een aanvullend voorstel hiervoor indienen.

31 Pagina 31 van Lijn 30 en lijn 32 Lijn 30 en 32 vormen gezamenlijk de verbinding tussen Den Helder en Julianadorp. De treinaansluiting te Den Helder Station Zuid is bepalend voor de dienstregeling. Dit station is voor de inwoners van Julianadorp immers de belangrijkst overstaplocatie op de trein. De volgende tabel laat voor ritten vanuit Julianadorp voor een gemiddelde werkdag zien op welke trajecten gereisd wordt (top 20). De halte Station Zuid is dan veruit het belangrijkst. Traject Aantal reizigers Julianadorp, De Slenk - Den Helder, Station Zuid Westzijde 23,0 Julianadorp, Dorperweerth - Den Helder, Station Zuid Westzijde 19,5 Julianadorp, Vogelzand - Den Helder, Station Zuid Westzijde 15,1 Julianadorp, Zuiderhaaks - Den Helder, Station Zuid Westzijde 15,0 Julianadorp, Wierbalg - Den Helder, Station Zuid Westzijde 12,9 Julianadorp, Middelzand - Den Helder, Station Zuid Westzijde 12,6 Julianadorp, Dorperweerth - Den Helder, Station 11,5 Julianadorp, v. Foreestweg - Den Helder, Station Zuid Westzijde 10,3 Julianadorp, Doorzwin - Den Helder, Station Zuid Westzijde 9,0 Julianadorp, Langevliet - Den Helder, Station Zuid Westzijde 8,6 Julianadorp, Malzwin - Den Helder, Station Zuid Westzijde 7,7 Julianadorp, Wierbalg - Den Helder, Station 7,6 Julianadorp, Zwanenbalg - Den Helder, Station Zuid Westzijde 7,0 Julianadorp, Dorperweerth - Den Helder, Stadhuis 6,3 Julianadorp, Middelzand - Den Helder, Station 6,1 Julianadorp, De Slenk - Den Helder, Station 5,9 Julianadorp, v. Foreestweg - Den Helder, Station 5,9 Julianadorp, Dorperweerth - Den Helder, Drs. Bijlweg 5,3 Julianadorp, Zuiderhaaks - Den Helder, Station 5,1 Julianadorp, Dorperweerth - Den Helder, Station uitstap 4,9 De dienstregeling van lijn 30 en 32 biedt te station Den Helder Zuid ieder half uur aansluiting op de trein vanuit en naar Schagen; zowel overdag als in de avond. De aansluiting is er zowel voor busreizigers van/naar Julianadorp als van/naar Den Helder. Doordat de aansluiting tussen bus en trein op station Den Helder Zuid is geoptimaliseerd, zijn de aankomst- en vertrektijden op station Den Helder volgend. De aansluiting op de trein is op dat station daardoor minder goed; maar omdat alle reizigers even makkelijk via Den Helder Zuid kunnen reizen is dat geen groot bezwaar. De huidige dienstregeling van lijn 30 en 32 zetten wij daarom voort, daarbij onderzoeken we de mogelijkheid om de minimale verschillen die er nu in patroontijden zijn (werkdag versus weekend) zoveel mogelijk te reduceren. Dit zal geen gevolgen voor overstapmogelijkheden hebben.

32 Pagina 32 van 44 In de ochtendspits voegt NS drie treinen toe deze vertrekken om 6:46, 7:16 en 7:46 vanaf station Den Helder. In de avondspits komen er drie extra treinen op station Den Helder aan om 18:41, 19:11 en 19:41. De vertrek- c.q. aankomsttijden op station Den Helder Zuid liggen circa vier minuten later c.q. vroeger 4. In de ochtendspits is er vanuit Julianadorp dan een overstap van 6 of 7 minuten, vanuit Den Helder is de overstaptijd met 2 minuten (te) krap. We onderzoeken de mogelijkheid om drie busritten vanuit Den Helder enkele minuten eerder te laten vertrekken, dat betekent echter dan ook dat de bus vanuit Julianadorp vroeger gaat rijden en dat de overstap op Den Helder Zuid voor die ritten langer wordt. Ook ontstaat er om 7:00 dan mogelijk een conflict met de aansluiting op lijn 151 vanuit Alkmaar. In de avondspits gaat rond 19:00 de interval op lijn 30/32 terug van een kwartier naar een half uur. Daardoor kan niet op alle drie de spitstreinen aangesloten worden. De trein met aankomst 18:37 heeft een overstap van 10 minuten richting Julianadorp en 7 minuten richting Den Helder en de trein met aankomst 19:07 heeft alleen nog een overstap richting Den Helder van 6 minuten. Als we kijken naar het aantal reizigers wat we op lijn 30/32 na 19:00 vervoeren (circa 10 passagiers per half uur) zien we geen aanleiding om de dienstregelingtijden aan te passen en/of extra ritten toe te voegen Lijn 31 We streven er in de dienstregelingopbouw van lijn 31 naar dat deze lijn op het gezamenlijke traject met lijn 30 is afgestemd zodat bussen zo min mogelijk tegelijkertijd rijden. Daarnaast willen we op station Den Helder Zuid zowel aansluiting op de trein vanuit/naar Schagen als lijn 30/32 vanuit/naar Julianadorp bieden. De huidige dienstregeling bevat in de avond en het weekend alleen de gewenste bus-bus aansluiting komend vanuit Julianadorp. In tegenovergestelde richting gaat deze op enkele minuten mis. Zolang dit past binnen de exploitatieve mogelijkheden laten we lijn 31 s avonds en in het weekend enkele minuten vroeger rijden dan nu zodat de bus-bus aansluiting op Den Helder Zuid in beide richtingen mogelijk wordt Lijn 33 Lijn 33 sluit aan de ene kant aan op de intercity richting Alkmaar en Amsterdam en aan de andere kant op de TESO naar Texel. De gelijkblijvende tijden van trein en veerdienst bepalen dat ook de dienstregeling van lijn 33 niet wijzigt Lijn 34 Met ingang van dienstregeling 2017 is in de ochtendspits de route van lijn 34 richting De Schooten aangepast. De bus slaat het Marinapark over en rijdt een korte route. Deze wijziging heeft nauwelijks tot reacties van reizigers (via onze afdeling Klantenservice) geleid. Een oproep in/van het Noordhollands Dagblad om te reageren heeft niks opgeleverd. In de transactiedata van de OV-chipkaart zien we dat de aanpassing tot een beperkt reizigersverlies heeft geleid. We hadden verwacht dat reizigers voortaan bij halte Quelderduin of Walvisvaardersweg zouden uitstappen als alternatief voor Marinapark, H. Baskeweg en Harpoenierstraat. Kennelijk heeft men een ander alternatief gekozen. De tabel hieronder laat voor de betreffende ritten in de ochtendspits de bezetting in week 45 (2016) en week 4 (2017) zien. Per saldo is het aantal reizigers met ongeveer vier per dag gedaald. 4 De exacte tijden levert NS nog aan.

33 Pagina 33 van 44 Halte Bezetting (2016) Bezetting (2017) Den Helder, Station 8,2 4,6 Den Helder, Sperwerstraat 8,6 4,4 Den Helder, Vinkenstraat 8,6 5,0 Den Helder, Quelderduin 8,2 4,0 Den Helder, Marinapark 4,0 Den Helder, Hendrik Baskeweg 4,4 Den Helder, Harpoenierstraat 5,0 Den Helder, Walvisvaardersweg 3,8 2,0 De wijziging in de route van lijn 34 was nodig om de al eerder aangepaste opzet van lijn 158 en 658 te kunnen blijven exploiteren zonder inzet van extra bussen. Het aantal reizigers in lijn 158/658 is flink hoger dan in lijn 34 en heeft daarom de prioriteit gekregen. Indien de detailuitwerking van de dienstregeling en vooral de planning van de benodigde inzet van materieel en personeel de mogelijk blijkt te bieden om de spitsroute terug te brengen naar de normale route, zijn wij daar voorstander van. Echter, op dit moment zien wij die mogelijkheid nog niet. Gegeven de routevoering van lijn 34 ten opzichte van de ligging van de stations in Den Helder, zal de overstap tussen bus en trein beperkt zijn. Reizigers zijn sneller als ze lopend of per fiets naar station Den Helder Zuid gaan. De dienstregeling van lijn 34 hoeft daarom niet per se aan te sluiten op de trein. Reizigers hebben meer baat bij een aansluiting op een bus van/naar het ziekenhuis. Waar dat exploitatief mogelijk is, bieden we die aansluiting. Transactiedata van de OV-chipkaart toont overigens niet aan dat er een substantiële groep reizigers overstapt tussen lijn 34 en een andere buslijn: gemiddeld per werkdag per richting zo n 11 tot 15 overstappers. We zullen derhalve terughoudend zijn met het aanpassen van de dienstregeling van lijn Lijn 152 De dienstregeling van lijn 152 baseren we op de aansluiting op lijn 30/32 te Julianadorp en op de trein van/naar Alkmaar te Schagen. De huidige aankomst- en vertrektijden voorzien in deze gewenste overstap. Per dagsoort verschuiven de patroontijden enigszins, dit is deels te verklaren doordat er andere rijtijden nodig zijn. We streven er naar om meer uniformiteit te creëren, waarbij de huidige dienstregeling op werkdagen het uitgangspunt is. Overigens laten de transactiegegevens van de OV-chipkaart zien, dat de halte Hofstraat ongeveer de helft van alle reizigers van/naar Schagen verwerkt. Lijn 152 wordt namelijk veel door scholieren gebruikt en zij lopen vanaf de halte Hofstraat zo naar school. Niet alleen de aansluiting op ander openbaar vervoer is dus van belang, ook de afstemming op de schooltijden. De huidige dienstregeling voorziet daar in, ook daarom laten we de bestaande tijden op werkdagen als uitgangspunt gelden Lijn 158 Het aantal reizigers wat gebruik maakt van lijn 158 is beperkt. De grootste vervoerstroom loopt tussen Hippolytushoef en Anna Paulowna, s ochtends naar Anna Paulowna en s middags terug. De meeste reizigers reizen verder met de trein richting Schagen. Daarnaast zien we ook een beperktere vervoerstroom richting Den Helder. De dienstregeling van lijn 158 baseren we daarom op de treinaansluiting te Anna Paulowna. We zorgen ervoor dat er s ochtends een goede overstap vanuit de bus op de trein richting Schagen is en s middags vice versa. De huidige dienstregeling voorziet in die aansluiting en continueren we daarom.

34 Pagina 34 van Lijn 250 Lijn 250 dient als versterker van Qliner 350. In de ochtendspits Halte Bezetting heeft de Qliner te weinig capaciteit en rijdt lijn 250 daarom 1 rit Wieringerwerf, Motel 3,3 tussen Wieringerwerf en Alkmaar. Sinds oktober 2016 is Wieringerwerf het beginpunt van lijn 250, voorheen was dat Middenmeer. Nieuwe Niedorp, Transferium 39,5 Middenmeer, Alkmaarseweg 10,9 Deze wijziging is toen ingegaan omdat Arriva aangaf dat zij reizigers Heerhugowaard, Smuigelweg 46,8 op de halte moesten achterlaten. Het gemiddeld aantal reizi- gers wat te Wieringerwerf instapt blijft laag: ruim 3 per dag; de meeste reizigers stappen te Nieuwe Niedorp in. Aangezien de Qliner uitgevoerd wordt met tempo 100 bussen, zijn staanplaatsen Heerhugowaard, Broekerweg Alkmaar, Kanaalkade Alkmaar, Station 38,2 37,4 0,0 niet toegestaan. Maar eigenlijk is het versterken vanaf Wieringerwerf een zeer verlieslatende kwestie. De voorgenomen dienstregeling van Arriva voor Qliner 350 gaat uit van het verschuiven van alle aankomst- en vertrektijden met 15 minuten (later). Tevens voegt Arriva een extra vroege rit toe. De huidige onregelmatigheid aan het begin van de dienstregeling komt daarmee te vervallen. Daardoor verandert de eerste reismogelijkheid naar Alkmaar aanzienlijk: een half uur vroeger of een half uur later. Dienstregeling 2017 Dienstregeling 2018 We hebben met Arriva overleg gevoerd over de verwachte verdeling van de reizigers over de ritten die om 7:39 en 8:39 in Alkmaar aan zullen komen. De verwachting is dat de meeste reizigers in de allervroegste rit gaan zitten en dat dan ook de inzet van lijn 250 nodig zal zijn. Lijn 250 gaat daarom bijna een half uur vroeger rijden dan nu het geval is. De gewijzigde dienstregeling is hieronder opgenomen Buurtbus 406 Buurtbusvereniging 406 geeft aan dat er behoefte is aan het opnemen van de zaterdag in de dienstregeling. Extra ritten betekent meer kosten, terwijl de overheidsbijdrage voor deze lijn niet wijzigt. Het huidige gebruik van buurtbus 406 is aan de lage kant. We verwachten niet dat zaterdagse ritten drukker zullen zijn dan die op werkdagen. Daarmee is de vraag van de buurtbusvereniging financieel gezien niet direct haalbaar. Op de langere termijn kan het toevoegen van de zaterdag mogelijk wel een stimulans zijn in het gebruik van buurtbus 406, daarom werken we samen met de vereniging een dienstregeling voor de zaterdag uit. Wanneer de buurtbus op zaterdag gaat rijden, heeft dat tot gevolg dat op de Overstappers 720 ( t Veld) en 726 (Zijdewind) het aantal reismogelijkheden wordt verminderd. Op werkdagen gaan we uit van het voortzetten van de huidige dienstregeling, tenzij overleg met de buurtbusvereniging tot iets anders leidt.

35 Pagina 35 van Buurtbus 411 Onder voorbehoud van afstemming met de buurtbusvereniging continueren we de huidige dienstregeling van buurtbus 411. We begrijpen overigens dat er gedachten zijn om de buurtbus te verlengen naar Petten. Daarmee ontstaat deels overlap met lijn 151. Als een dergelijk overlap kan leiden tot reizigersverlies op lijn 151, zijn wij op dit moment geen voorstander van een uitbreiding van de route van buurtbus 411. We wachten het voorstel van de buurtbusvereniging af Buurtbus 416 Doordat lijn 134 en 135 een kwartier later gaan rijden vanwege de overstap op Qliner 350 en de onderlinge afstemming wijzigen de overstapmogelijkheden te Wieringerwerf met buurtbus 416. Gemiddeld zo n vier reizigers per dag maken deze overstap. Andere bus-bus overstappen zijn er nauwelijks, maar in Anna Paulowna en Schagen zal er op de trein worden overgestapt. Aangezien de reguliere intercity op dezelfde tijden blijft rijden en het hogere aantal in-/uitstappers in Schagen en Anna Paulowna dan in Wieringerwerf, denken wij dat het voortzetten van de huidige dienstregeling het meest voor de hand ligt. Dit bespreken wij met de buurtbusvereniging Buurtbus 417 Buurtbus 417 verbindt de stations in Obdam en Schagen. Veruit de meeste reizigers reizen op (een deel van) het traject Obdam Winkel of op (een deel van) het traject Schagen Nieuwe Niedorp. Er zijn maar weinig reizigers die over Winkel of Nieuwe Niedorp heen reizen. Aangezien het aantal reizigers van/naar station Obdam twee maal zo groot is als van/naar station Schagen is de treinaansluiting te Obdam bepalend voor de dienstregeling. De basispatroontijden van de treinen op Obdam wijzigen niet. Echter, in de middagspits op werkdagen (16:30 18:00 te Obdam) rijden de treinen enkele minuten vroeger om in Hoorn aan te kunnen sluiten op een spitsintercity richting Enkhuizen. Dit betekent dat de trein uit Alkmaar één minuut vroeger in Obdam aankomt en de trein uit Hoorn vier minuten vroeger. Het vertrek van de sprinter naar Hoorn wordt vier minuten vroeger, naar Alkmaar vertrekt de trein op de normale tijd. Samen met de buurtbusvereniging onderzoeken we de mogelijkheden om een aantal ritten van buurtbus 417 van/naar Obdam in de middagspits te vervroegen zodat de huidige overstaptijden tussen buurtbus en trein niet wijzigen. De meest voor de hand liggende aanpassing ziet er dan als volgt uit (geel gemarkeerde ritten zijn gewijzigd):

36 Pagina 36 van 44 De consequentie is dan wel dat rond 16:00 en 17:00 de keertijd in Schagen van vier minuten teruggaat naar twee minuten. Of dit reëel is bespreken we met de buurtbusvereniging Lijn 652 De dienstregeling van lijn 652 sluit aan op de schooltijden in Schagen en zetten we ongewijzigd voort Lijn 653 De dienstregeling van lijn 653 sluit aan op de schooltijden in Schagen en zetten we ongewijzigd voort Lijn 658 Vanaf 26 februari hebben we de ritten op lijn 658 s ochtends naar Schagen vijf minuten extra rijtijd gegeven, om stipter te kunnen rijden. Analyse van de gerealiseerde rijtijden in maart laat zien dat de extra rijtijd over het algemeen voldoende soelaas biedt. Helaas loopt de bus incidenteel wel forse vertraging op vanwege congestie die veroorzaakt wordt door de werkzaamheden rond Schagen. De meeste vertraging zien we dan namelijk ontstaan voor de aansluiting met de N248. Die incidentele situaties blijven reizigers en chauffeurs goed bij, maar over het algemeen is de totale rijtijd haalbaar. De huidige dienstregeling die ook aansluit op de schooltijden in Schagen geldt dan ook in Lijn 851 In de periode tot 22 juli 2018 zal lijn 851 alleen in het weekend rijden (vanaf 2 juni 2018). De huidige dienstregeling zetten we dan voort.

37 Pagina 37 van De Overstapper Op diverse locaties en/of tijden is geen reguliere lijndienst of buurtbus beschikbaar. Als alternatief bieden we daar de Overstapper aan. Reizigers maken telefonisch een reservering en worden vervoerd tussen de kern en knooppunt (of vice versa). In Noord-Holland Noord zijn ruim 30 Overstapper-verbindingen beschikbaar. Nr Route 701 Abbekerk Busstation - Abbekerk Gemeentehuis 702 Abbekerk Busstation - Benningbroek 703 Abbekerk Busstation - De Weere 704 Abbekerk Busstation - Lambertschaag 705 Abbekerk Busstation - Sijbekarspel 706 Abbekerk Busstation - Twisk West 707 Abbekerk Busstation - Twisk Oost 708 Anna Paulowna - Oude Sluis 709 Anna Paulowna - Wieringerwaard 710 Hoorn Station - Hensbroek 713 Hoorn Station - Spierdijk 714 Hoorn Station - Wogmeer 715 Hoorn Station - Zuidermeer 716 Schagen - Barsingerhorn-West 717 Schagen - Barsingerhorn-Oost 718 Schagen - Dirkshorn 719 Schagen Station - Crematorium 720 Schagen - 't Veld 721 Schagen - Kolhorn 722 Schagen - Lutjewinkel 723 Schagen - Sint Maarten 724 Schagen - Sint Maartensbrug 725 Schagen - Stroet 726 Schagen - Zijdewind 727 Wieringerwerf - Kreileroord 728 Hoorn Station - Midwoud 729 Hoorn Station - Oostwoud 730 Hoorn Station - Nibbixwoud 731 Hoorn Station - Oosterblokker 732 Hoorn Station - Westwoud 733 Hoorn Station - Zwaagdijk 734 Alkmaar Station - St. Pancras Het aantal reismogelijkheden in tijd en locatie zal in principe per Overstapper gelijk zijn aan de huidige situatie. Echter, als gevolg van wijzigende aankomst- en vertrektijden van de verbindingen waar de Overstappers op aansluiten, zullen ook de aankomst- en vertrektijden van de (meeste) Overstappers worden aangepast Overstapper 720 en 726 De buurtbusvereniging 406 heeft aangegeven dat er vraag is naar het aanbieden van de buurtbus op zaterdag. Samen met de vereniging onderzoeken we mogelijke dienstregelingopzet. Indien deze uitbreiding doorgaat, zal op Overstappers 720 en 726 een aantal reismogelijkheden vervallen omdat dan de buurtbus beschikbaar is.