NOAC s versus klassieke OAC s. Is het pleit beslecht?! Dr. Geert Valgaeren Cardiologie. NOAC s versus klassieke OAC s 1

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "NOAC s versus klassieke OAC s. Is het pleit beslecht?! Dr. Geert Valgaeren Cardiologie. NOAC s versus klassieke OAC s 1"

Transcriptie

1 NOAC s versus klassieke OAC s Is het pleit beslecht?! Dr. Geert Valgaeren Cardiologie 1

2 2

3 Warfarine bij atriale fibrillatie 3 Atriale fibrillatie (paroxysmaal = permanent = flutter): risico op ischemisch CVA x5 Atriale fibrillatie: verantwoordelijk voor 15% van de ischemische CVA s, oplopend tot 25% in de oudere populatie! Warfarine: verlaging risico op ischemisch CVA en systemische embolisaties met 2/3, verlaagt globaal mortaliteitsrisico met 26% bij nonvalvulaire atriumfibrillatie Warfarine: desondanks sterk ondergebruikt Complexe en wisselende doseringsinstructies. Regelmatige INR controles. Bloedingsrisico s

4 CHA²DS²-Vasc score 4

5 Plaats van aspirine in preventie van cardiogene embolisaties 5 Bleeding risk also similar to well - controlled warfarin! * Aguilar et al. Oral anticoagulants versus antiplatelet therapy for preventing stroke in patients with no-valvular atrial fibrillation and no history of stroke or transient ischemic attacks. Cochrane database Syst Rev 2007; van Walraven et al. Oral anticoagulants vs aspirin in nonvalvular atrial fibrillation: an individual patient meta analysis. JAMA 2002

6 Meta-analysis of Phase 3 trials Comparative efficacy of NOACs and warfarin in Phase 3 studies: stroke or systemic embolic events => gemiddeld 21% Study RE-LY* Relative risk (95% CI) Relative risk (95% CI) NOAC events Warfarin events 0.66 ( ) p= / /6022 ROCKET AF 0.88 ( ) p=0.12 ARISTOTLE 0.80 ( ) p=0.012 ENGAGE AF-TIMI ( ) p= / / / / / /7036 Combined 0.81 ( ) p< /29, /29, Favours NOAC Favours warfarin 1.5 *Dabigatran 150 mg BID; rivaroxaban 20 mg QD; apixaban 5 mg BID; edoxaban 60 mg QD regimen Ruff CT et al. Lancet 2013; doi: /S (13)

7 Secondary efficacy outcomes in Phase 3 studies: pooled NOACs versus pooled warfarin Outcome Relative risk (95% CI) Relative risk (95% CI) NOAC events Warfarin events Ischaemic stroke 0.92 ( ) p= /29, /29,221 Haemorrhagic stroke 0.49 ( ) p< /29, /29,221 => -50%! Myocardial infarction 0.97 ( ) p= /29, /29,221 All-cause mortality 0.90 ( ) p= /29, /29,221 => -10%! Favours NOAC Favours warfarin 1.5 Treatment arms analysed: Dabigatran 150 mg BID; rivaroxaban 20 mg QD; apixaban 5 mg BID; edoxaban 60 mg QD regimen Ruff CT et al. Lancet 2013; doi: /S (13)

8 8 Real life data (Yao)

9 IC bloedingen: VKA gerelateerd! Een INR tussen 2 en 3 is niet goed genoeg! 14 Percentage van patiënten onder VKA die gehospitaliseerd werden met IC hemorrhagie INR Berwaerts J et al. Stroke 2000

10 10

11 Er is geen antidotum voor de NOAC s? Comparative safety of NOACs and warfarin in Phase 3 studies: major bleeding Study RE-LY* Relative risk (95% CI) Relative risk (95% CI) NOAC events Warfarin events 0.94 ( ) p= / /6022 ROCKET AF 1.03 ( ) p=0.72 ARISTOTLE 0.71 ( ) p< ENGAGE AF-TIMI ( ) p= / / / / / /7012 Combined 0.86 ( ) p= /29, /29, Favours NOAC Favours warfarin 1.5 *Dabigatran 150 mg BID; rivaroxaban 20 mg QD; apixaban 5 mg BID; edoxaban 60 mg QD regimen Ruff CT et al. Lancet 2013; doi: /S (13)

12 Comparative effectiveness and safety of NOACs and warfarin in patients with Afib: propensity weighted Danish national cohort study. Larsen et al. BMJ 2016 Weighted event rate (1 year follow-up)* Major bleeding Adjusted HR (95% CI) vs warfarin ,04 HR = 0.58 ( ) 2,29 HR = 1.06 ( ) HR = 0.61 ( ) 3,92 3,58 Weighted event rate (1 year follow-up)* All-cause mortality Adjusted HR (95% CI) vs warfarin ,62 HR = 0.63 ( ) 5,01 HR = 0.92 ( ) HR = 0.65 ( ) 7,02 7,41 BE-PRA161636a 10/ Dabigatran Apixaban Rivaroxaban Warfarin Dabigatran Apixaban Rivaroxaban Warfarin D A R W Only standard doses of NOACs were compared in this study. *Inverse probability of treatment weighted and expressed as population average treatment rates per 100 years. Adjusted HR (95% CI), bold values indicate statistical significance. Limitations: ITT analysis; limited variables for adjustment; limited follow-up; patients included prior to availability of apixaban. Larsen TB et al. BMJ D A R W Dabigatran and apixaban were associated with a statistically significantly lower risk of major bleeding and death compared with warfarin

13 Majeure bloedingen ARISTOTLE (Apixaban) 13 Majeure bloeding Apixaban 2,13%/ jaar versus Warfarine 3,09%/jaar (HR 0,69, p < 0,001) Onder Apixaban: extracraniële bloeding gaf aanleiding tot Minder hospitalisaties (1,05 vs 1,41 (p 0,005) Minder medische of chirurgische interventies 0,65 vs 0,9 (p 0,012) Minder transfusies 0,89 vs 1,25 (p 0,008) Minder wijziging in antitrombotische therapie 1,14 vs 1,47 (p 0,012) Minder mortaliteit (30d) 36 vs 71 (p < 0,001)

14 Bloedingsrisico in dagelijkse praktijk (rivaroxaban vs VKA): Real life data uit Dresden NOAC registry 14 VKA in daily care (historische data: 1-7) Rivaroxaban in daily care (8) Rates of major bleeding Case-fatality rate of major bleeding 6 à 8 / 100pt / jaar 3 à 4 / 100pt / jaar (= Rocket AF trial) +/- 15% +/- 6%* Van de 1082 majeure bloedingen werd slechts bij 6 patiënten PCC gebruikt 1. Beyth, Ann J Med 1998; 2. Gitter, Mayo Clinic 1995; 3. Steffensen J Intern Med 1997; 4. Willey Clin Ther 2004; 5. Gomes CMA J 2012; 6. Linkins Ann Intern Med 2003; 7. Snipelisky and Kusumoto J Blood Med 2013; 8. DRESDEN NOAC REGISTRY Beyer Westendorf et al. Blood 2014 ( 3,1%/jaar in SPAF cohort, 4,1%/jaar in VTE cohort)

15 Mortaliteitsrisico na majeure bloeding onder Dabigatran versus Warfarine 15

16 Bloeding in relatie met INR controle 16

17 Renale dysfunctie: is NOAC beperking of opportuniteit?! 17 Outcome: major bleeding Hohnloser et al. Eur Heart J 2012

18 Reduceren van bloedingsrisico 18 bij anticoagulantia Comparative risk of gastro-intestinal bleeding with dabigatran, rivaroxaban en warfarine: a population based cohort study: patienten onder Warfarine, Dabigatran of Rivaroxaban: Kleiner bloedingsrisico van Dabigatran 2x 150mg en Rivaroxaban 1x 20mg versus Warfarine bij patiënten met laag bloedingsrisico, doch neemt toe bij oudere populatie (> 75 jaar) Reductie bloedingsrisico: Bloeddrukcontrole Bij optreden van / voorgeschiedenis van bloeding (vnl GI): oorzaak zoeken en corrigeren Alcoholgebruik > 8/week (als gevolg van secundaire leverfunctie, valrisico, therapietrouw, SD varices) Valrisico: contra-indicatie voor antico bij ernstig ongecontroleerd vallen (epilepsie, multisysteematrofie met achterovervallen) of bij dementia, waarbij compliance niet gewaarborgd is Geen bridging met LMWH bij onderbreken van NOAC, of VKA (enkel bij mechanische hartklep) Time in Therapeutic Range (TTR of INR 2 à 3) bij VKA dient > 70% te zijn Opletten met combinatie plaatjesaggregatieremmers: combinatie met asa verdubbelt bloedingsrisico! Opletten bij lever- en/of nierfunctieproblemen ECHTER: opletten voor onderdosering!

19 Absolute risk reduction of edoxaban 60 mg compared to warfarin Primary net clinical outcome: Stroke/SEE, major bleeding, or death from any cause Age (yr) < Warfarin (events/10,000 pt-yrs) , Edoxaban 60 mg* Absolute risk reduction (events / 10,000 pt-yrs) *Includes patient-specific dose reduction to edoxaban 30 mg once-daily, SEE=systemic embolic event Kato ET et al. Circulation 2014;130: A16612 Presented at American Heart Association Scientific Sessions, November, 2014 Chicago, USA

20 20 Engage AF Timi 48 Net bij de hoog-bejaarde patiënten is het benefit des te groter!

21 Secondary safety outcomes in Phase 3 studies: pooled NOACs versus pooled warfarin Outcome Relative risk (95% CI) Relative risk (95% CI) NOAC events Warfarin events Intracranial haemorrhage Gastrointestinal bleeding 0.48 ( ) p< ( ) p= /29, /29, /29, /29, Favours NOAC Favours warfarin Treatment arms analysed: Dabigatran 150 mg BID; rivaroxaban 20 mg QD; apixaban 5 mg BID; edoxaban 60 mg QD regimen Ruff CT et al. Lancet 2013; doi: /S (13)

22 22 Real life data (Yao)

23

24 Majeure bloedingen Antidota 24 Dabigatran: Idarucizumab - aan 2x 2,5g bolus (met 15 tussentijd) - specifiek monoclonaal antilichaam - quasi onmiddellijke reversal, 100% na 4h - Antico onmiddellijk te herstarten - Hoge kostprijs van PRAXBIND R/ ProtrombineComplexConcentraat (PCC) bij Edoxaban: 30 na toedienen van 50 IE/kg PCC wordt effect van Edoxaban teniet gedaan Anti Xa inhibitoren: Andexanet (bolusinjectie in minuten, gevolgd door een infuus van 2 uur) bij 49% GI bloedingen, 42% IC bloedingen: bij 79% goede hemostase na 12h. 18% trombotische events na 30 dagen onderbreken van anticoagulantie (nog niet op de markt)

25 Effect van PCC bij levensbedreigende bloeding of urgente ingreep 25

26 Is het pleit beslecht!? 26 Contra NOAC s zijn gecontra-indiceerd bij mechanische hartklepprothesen en bij atriumfibrillatie bij ernstige mitralisklepstenose Geen plaats bij ernstige nierinsufficientie, hoewel veiliger dan VKA: - Anti Xa inhibitoren (apixaban veiligst) te gebruiken tot klaring > 15ml/min - Dabigatran hoogste renale klaring: te gebruiken tot klaring > 30ml/min - Belang van adekwate dosering/doseringsaanpassing (geen nieuwe aanvraag nodig bij Edoxaban) NOAC s zijn niet controleerbaar: nadeel bij slechte therapietrouw, doch betere therapietrouw dan bij OAC! => belang van teaching, risico bij onderbreking tgv epistaxis, bloeding thv sclerae, Gastro-intestinale bloedingen: Lagere incidentie tov Warfarine: enkel apixaban Hogere incidentie tov Warfarine: rivaroxaban, dabigatran en edoxaban Kostprijs: echter, kosten-baten analyse: ten voordele van NOAC s: door reductie events, geen nood aan INR controles

27 27 Non-inferioriteit superioriteit van NOAC s aangetoond in fase III studies, maar ook onafhankelijke real life data (Yao, Dresden registry, FDA, ), ook bij hoogbejaarden, nierinsufficientie, - Reductie ischemisch CVA/systemische embolen: NOAC s -21% en mortaliteit -10% - IC bloedingen: NOAC s -50%! (geen factor VII depressie bij NOAC, vs warfarine) - Majeur bloedingsrisico: NOAC s -14%; lagere complicatieratio dan met Warfarine Veiliger en efficiënter, zeker bij de oudere populatie (medicatie / voedingsgeïnduceerde INR schommelingen). Opgelet: Reduceer dosis niet te snel bij oudere patient (onderdosering)! Controle nierfunctie: kreatinineklaring / 10 = frekwentie (vb. 60ml/min / 10 = om de 6 maand) Met Warfarine: INR-controles, wisselende en complexe doseringssschema s, slechtere therapietrouw). Stabieler preventief effect: Warfarine: TTR INR (Time to Therapeutic Range) slechts 45 à 55% in real life! Geen noodzaak tot bridging, onmiddellijk therapeutisch na opstart (risico met Warfarine op subtherapeutische/supratherapeutische dosering bij opstart of bridging, gepaard gaand met hoger risico op ischemische en bloedingscomplicaties)

28 NOAC? VKA? Bedankt! 28

29 Bedankt! 29

PRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten

PRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten PRO De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten Prof. dr. Saskia Middeldorp, internist Afdeling Vasculaire Geneeskunde Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Wat zegt de NHG standaard

Nadere informatie

Preventie van CVA: Zijn NOACS altijd superieur. Stand van zaken klinische trials met NOACS bij VKF

Preventie van CVA: Zijn NOACS altijd superieur. Stand van zaken klinische trials met NOACS bij VKF Preventie van CVA: Zijn NOACs Altijd Superieur? Preventie van CVA: Zijn NOACS altijd superieur Stand van zaken klinische trials met NOACS bij VKF o Superioriteit versus warfarine o Superioriteit versus

Nadere informatie

Bloedingen onder antitrombotische medicatie

Bloedingen onder antitrombotische medicatie Bloedingen onder antitrombotische medicatie Timing van herstarten Marieke Gimbel, arts-onderzoeker cardiologie 06-11-2018 Disclosure belangen spreker Marieke Gimbel - St. Antonius ziekenhuis Geen (potentiële)

Nadere informatie

DR SELLESLAGH ST JOZEF KLINIEK BORNEM 29/09/2016

DR SELLESLAGH ST JOZEF KLINIEK BORNEM 29/09/2016 DR SELLESLAGH ST JOZEF KLINIEK BORNEM 29/09/2016 Bloedverdunners en voorkamerfibrillatie Probleem van voorkamerfibrillatie 1% wereldbevolking Prevalentie : x3 tegen 2050 5x meer risico op ischaemisch

Nadere informatie

Atriumfibrilleren & NOAC s. Dionne van Kessel

Atriumfibrilleren & NOAC s. Dionne van Kessel Atriumfibrilleren & NOAC s Dionne van Kessel S Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of

Nadere informatie

Voortgezette behandeling van longembolie in 2016 visie van de 1.5 lijn Menno Huisman. Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden

Voortgezette behandeling van longembolie in 2016 visie van de 1.5 lijn Menno Huisman. Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden Voortgezette behandeling van longembolie in 2016 visie van de 1.5 lijn Menno Huisman Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden Traditionele behandeling van VTE UFH LMWH Fondap. Vitamin-K antagonists Vitamin-K

Nadere informatie

Voorkamerfibrillatie: ontstolling anno Frank Provenier

Voorkamerfibrillatie: ontstolling anno Frank Provenier Voorkamerfibrillatie: ontstolling anno 2014 Frank Provenier 26/4/2012 Voorkamerfibrillatie, definitie eerste episode voorkamerfibrillatie paroxysmale voorkamerfibrillatie persisterende voorkamerfibrillatie

Nadere informatie

NOAC s. Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog

NOAC s. Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog NOAC s Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog Antistollingsmedicatie Toegepast ter preventie en behandeling van arteriële en

Nadere informatie

NOAC bij niet-valvulair AF. Visie cardiologie

NOAC bij niet-valvulair AF. Visie cardiologie NOAC bij niet-valvulair AF Visie cardiologie Boezemfibrilleren Nadelen Meestal versneld ritme Geen optimale bloedstroom Verlies van boezemcontractie Pompfunctiestoorniss en 2 Trombus in hartoor Screening

Nadere informatie

Directe orale antistollingsmiddelen. Pieter Willem Kamphuisen Internist vasculair geneeskundige Hoogleraar vasculaire geneeskunde

Directe orale antistollingsmiddelen. Pieter Willem Kamphuisen Internist vasculair geneeskundige Hoogleraar vasculaire geneeskunde Directe orale antistollingsmiddelen Pieter Willem Kamphuisen Internist vasculair geneeskundige Hoogleraar vasculaire geneeskunde Kerngetallen Gebruikers orale antistolling Nederland 350.000 patiënten acenocoumarol

Nadere informatie

NOAC en coronairlijden. Drs. N. Bennaghmouch, arts-onderzoeker Cardiologie NICE Congres 7 oktober 2016

NOAC en coronairlijden. Drs. N. Bennaghmouch, arts-onderzoeker Cardiologie NICE Congres 7 oktober 2016 NOAC en coronairlijden Drs. N. Bennaghmouch, arts-onderzoeker Cardiologie NICE Congres 7 oktober 2016 Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties Geen

Nadere informatie

Vernieuwingen in stroke preventie in atrium fibrilleren. Joep Hufman, Medical Scientific Liason

Vernieuwingen in stroke preventie in atrium fibrilleren. Joep Hufman, Medical Scientific Liason Vernieuwingen in stroke preventie in atrium fibrilleren Joep Hufman, Medical Scientific Liason Agenda/ Content Atrium fibrilleren & Stollingscascade Heden Toekomst Discussie Atrium fibrilleren en Stollingscascade

Nadere informatie

Zorgpad Atriumfibrilleren (AF)

Zorgpad Atriumfibrilleren (AF) Zorgpad Atriumfibrilleren (AF) Highlights Ziekenhuizen 2017 Hans Ros, ziekenhuisapotheker Inhoud Wat is AF? Hoe ontstaat een CVA (beroerte)? Behandeling AF: 4 peilers Orale antistolling 1 2016 ESC Guidelines

Nadere informatie

Antistollingstherapie. Boezemfibrilleren. Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp

Antistollingstherapie. Boezemfibrilleren. Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp Antistollingstherapie Boezemfibrilleren Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp ESC Guidelines 2010 ESC Guidelines 2010 Do: 1.Preventie van AF gerelateerde complicaties 2.Optimale veiligheid van

Nadere informatie

Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren. Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG

Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren. Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG Epidemiologie van atriumfibrilleren (AF) Meest voorkomende ritmestoornis in de westerse wereld Gemiddeld

Nadere informatie

Content. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei?

Content. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei? Disclosures: Zeg eens A. Over Atrium fibrilleren en Antistolling in ESRD Geen Marjolijn van Buren Internist-Nefroloog Content Epidemiologie: en Nierfalen & Nierfalen: Epidemiologie whites ARIC study Atheroslerosis

Nadere informatie

Nieuwe analyse van dagelijkse praktijk meldt lager risico van ernstige bloeding met dabigatran dan met rivaroxaban voor CVA-preventie

Nieuwe analyse van dagelijkse praktijk meldt lager risico van ernstige bloeding met dabigatran dan met rivaroxaban voor CVA-preventie Nieuwe analyse van dagelijkse praktijk meldt lager risico van ernstige bloeding met dabigatran dan met rivaroxaban voor CVA-preventie JAMA Internal Medicine publiceert onafhankelijke studie van onderzoekers

Nadere informatie

Chemotherapie en stolling

Chemotherapie en stolling Chemotherapie en stolling Therapie, preventie en risicofactoren Karen Geboes UZ Gent 4 december 2015 Avastin en longembolen: hoe behandelen en Avastin al dan niet verder? Chemotherapie en stolling: Therapie,

Nadere informatie

Stolling en antistolling. Esther Kragten, arts trombose en trombofilie

Stolling en antistolling. Esther Kragten, arts trombose en trombofilie Stolling en antistolling Esther Kragten, arts trombose en trombofilie Inhoud Antistolling peri-operatief onderbreken continueren Risico op trombose Arterieel Veneus Risico op bloeding: Peri-operatief Nabloeding

Nadere informatie

Aanpak van CVA. Robin Lemmens

Aanpak van CVA. Robin Lemmens Aanpak van CVA Robin Lemmens 25-4-2018 Casus 81 jarige man Risicofactoren: Hypertensie, diabetes Plotse hemiplegie rechts en spraakstoornis om 19u Volgende stap? 1. Huisarts laten komen 2. 112 bellen 3.

Nadere informatie

Atriumfibrilleren anno Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen

Atriumfibrilleren anno Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen Atriumfibrilleren anno 2014 Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen Onderwerpen Epidemiologie Atriumfibrillerren (AF ) Indeling AF Behandeling AF - rate versus ritme therapie - ontstolling anno 2104

Nadere informatie

Wat is nieuw in Antistollingswereld?

Wat is nieuw in Antistollingswereld? Wat is nieuw in Antistollingswereld? Peter Verhamme Bloedings- en vaatziekten UZ Leuven NOACs/DOACs - Antistolling bij VKF: Waarom we NOACs verkiezen! - Peri-operatief beleid 1 Nieuwe orale anticoagulantia

Nadere informatie

kwetsbaar en oud: wat doet de huisarts met AF? WDH Rijnstate 28 maart 2017 sander van doorn huisarts, phd student

kwetsbaar en oud: wat doet de huisarts met AF? WDH Rijnstate 28 maart 2017 sander van doorn huisarts, phd student kwetsbaar en oud: wat doet de huisarts met AF? WDH Rijnstate 28 maart 2017 sander van doorn huisarts, phd student inhoud atrium fibrilleren: kwetsbaar en oud nhg standpunt anticoagulantia 2016 lacunes:

Nadere informatie

NOACs in de dagelijkse praktijk. Menno Huisman Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden m.v.huisman@lumc.nl

NOACs in de dagelijkse praktijk. Menno Huisman Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden m.v.huisman@lumc.nl NOACs in de dagelijkse praktijk Menno Huisman Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden m.v.huisman@lumc.nl Belangen Voordrachten tijdens wetenschappelijke verenigingen ondersteund door farma; honoraria

Nadere informatie

Antitrombotica tijdens de peri-operatieve fase. Dr. Dirk Verleyen Cardioloog AZ St-Lucas Brugge

Antitrombotica tijdens de peri-operatieve fase. Dr. Dirk Verleyen Cardioloog AZ St-Lucas Brugge Antitrombotica tijdens de peri-operatieve fase Dr. Dirk Verleyen Cardioloog AZ St-Lucas Brugge Hemostase Anticoagulantia / anti-aggregantia: allebei bloedverdunners PRIMARY AGGREGATION Platelet Aggregation

Nadere informatie

FRAIL-AF studie Switchen van anticoagulatietherapie bij kwetsbare ouderen met atriumfibrilleren

FRAIL-AF studie Switchen van anticoagulatietherapie bij kwetsbare ouderen met atriumfibrilleren FRAIL-AF studie Switchen van anticoagulatietherapie bij kwetsbare ouderen met atriumfibrilleren Linda Joosten, arts-onderzoeker WDH Arnhem, 28 maart 2017 Inhoud Casus en inleiding FRAIL-AF studie Vraagstelling

Nadere informatie

Atriumfibrilleren in de 2e lijn

Atriumfibrilleren in de 2e lijn Atriumfibrilleren in de 2e lijn Robert Tieleman Martini Ziekenhuis Inhoud Waarom werkt de cardioloog mee aan ketenzorg AF? Uitgangspunt van AF behandeling Antistolling, wie doet wat? Ritme controle in

Nadere informatie

DOACs, vanuit klinisch perspectief. Karina Meijer Afdeling Hematologie, UMCG 10 e DHC 2016

DOACs, vanuit klinisch perspectief. Karina Meijer Afdeling Hematologie, UMCG 10 e DHC 2016 DOACs, vanuit klinisch perspectief Karina Meijer Afdeling Hematologie, UMCG 10 e DHC 2016 Financiële disclosures Lokale PI voor Einstein (rivaroxaban), Resonate (dabigatran), Hokusai (edoxaban) en Reverse

Nadere informatie

Perioperatief beleid. van patiënten behandeld met bloedverdunners

Perioperatief beleid. van patiënten behandeld met bloedverdunners Perioperatief beleid van patiënten behandeld met bloedverdunners Perioperatief beleid van patiënten behandeld met plaatjesremmers Aspirine en/of ADP receptor inhibitor (Plavix of clopidogrel, Efient of

Nadere informatie

NOAC s: New Oral Anticoagulants

NOAC s: New Oral Anticoagulants NOAC Safety protocol NOAC s: New Oral Anticoagulants Willem Bax, Internist-nefroloog-vasculair geneeskundige Namens Werkgroep NOAC s Werkgroep safety protocol NOAC s Matthijs Westerman, Internist Hematoloog

Nadere informatie

Atriumfibrilleren en het ischemisch CVA. Hands on!!! Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis Groningen

Atriumfibrilleren en het ischemisch CVA. Hands on!!! Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis Groningen Atriumfibrilleren en het ischemisch CVA Hands on!!! Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis Groningen CVA en Atriumfibrilleren: de feiten CVA is de belangrijkste complicatie van AF AF is geassocieerd met

Nadere informatie

DOACs in 15 dia s Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen

DOACs in 15 dia s Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen DOACs in 15 dia s - 2018 - Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen Wat zijn DOACs? DOACs zijn bloedverdunners: Directe Orale Anti Coagulantia Die worden gebruikt bij atriumfibrilleren (AF) en

Nadere informatie

HF & AF: Antistolling

HF & AF: Antistolling HF & AF: Antistolling Ron Pisters Cardioloog - Rijnstate ziekenhuis, Arnhem Nationale Hartfalendag 2017, Zeist Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk

Nadere informatie

Nieuwe anticoagulantia in de praktijk De evidence in vogelvlucht en interactieve casuïstiek

Nieuwe anticoagulantia in de praktijk De evidence in vogelvlucht en interactieve casuïstiek Nieuwe anticoagulantia in de praktijk De evidence in vogelvlucht en interactieve casuïstiek Dr. P.W. Kamphuisen - internist Universitair Medisch Centrum Groningen Nieuwe orale antistollingsmiddelen in

Nadere informatie

Protocol: NOACs bij boezemfibrilleren en hartfalen

Protocol: NOACs bij boezemfibrilleren en hartfalen Protocol: NOACs bij boezemfibrilleren en hartfalen Indicaties: Boezemfibrilleren met CHADSVASC2 score 2 bij hartfalen door zowel HFREF (hartfalen door systolische dysfunctie) als bij HFPEF (hartfalen door

Nadere informatie

Voorkamerfibrillatie: heeft edoxaban een meerwaarde boven warfarine?

Voorkamerfibrillatie: heeft edoxaban een meerwaarde boven warfarine? Voorkamerfibrillatie: heeft edoxaban een meerwaarde boven warfarine? Giugliano RP, Ruff CT, Braunwald E, et al; ENGAGE AF-TIMI 48 Investigators. Edoxaban versus warfarin in patients with atrial fibrillation.

Nadere informatie

NOACs: een update. NECF symposium antistolling

NOACs: een update. NECF symposium antistolling NOACs: een update. NECF symposium antistolling 27-9-2016 Emilie Gieling, ziekenhuisapotheker, klinisch farmacoloog i.o. Jenneke Leentjens, internist-vasculair geneeskundige, klinisch farmacoloog i.o. Landmarkstudies

Nadere informatie

Stand van zaken antistolling 2017

Stand van zaken antistolling 2017 Stand van zaken antistolling 2017 Karina Meijer internist-hematoloog UMCG Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen Disclosures Lokale PI voor Einstein (rivaroxaban), Resonate (dabigatran), Hokusai

Nadere informatie

Pradaxa Dr. W.H. Roemer

Pradaxa Dr. W.H. Roemer CVA PREVENTIE BIJ ATRIUMFIBRILLEREN Pradaxa Dr. W.H. Roemer 1 DABIGATRAN ETEXILAAT Het orale pro-drug wordt omgezet in dabigatran, een reversibele directe trombineremmer (DTI). Therapeutische plasmaspiegel

Nadere informatie

PUO Cardiologie. Er is geen evidentie en wat nu? 04/06/2019 Apr. Karolien Walgraeve

PUO Cardiologie. Er is geen evidentie en wat nu? 04/06/2019 Apr. Karolien Walgraeve PUO Cardiologie Er is geen evidentie en wat nu? 04/06/2019 Apr. Karolien Walgraeve Setting the scene RECORD RE-COVER AVERT ENGAGE-AF-TIMI EINSTEIN-DVT RE-MEDY ARISTOTLE HOKUSAIVTE Cancer EINSTEIN-PE RE-SONATE

Nadere informatie

FTO: het gebruik van (N)OAC s in de eerste lijn

FTO: het gebruik van (N)OAC s in de eerste lijn FTO: het gebruik van (N)OAC s in de eerste lijn Publicatiedatum: maart 2019 1 Casus: mevrouw AF Hart 79 jaar Mevrouw komt op uw spreekuur voor controle van haar bloeddruk Anamnese: Sinds enkele maanden

Nadere informatie

Ketenzorg antistolling Het regioprotocol

Ketenzorg antistolling Het regioprotocol Ketenzorg antistolling Het regioprotocol Qudrat Alikhil, huisarts en kaderarts hart- en vaatziekten Remy Bemelmans, Internist-vasculair geneeskundige ZGV Disclosures Remy Bemelmans: vergoeding van Bristol-Meyers

Nadere informatie

Perioperative management of NOACs

Perioperative management of NOACs Perioperative management of NOACs Peter Verhamme Bloedings- en Vaatziekten Erik Vandermeulen Anesthesie Perioperatieve Antitrombotic Therapy 2000 Vitamine K antagonists (Marcoumar, Marevan, Sintrom) Aspirine

Nadere informatie

Chronische antitrombotische medicatie: van incompliantie naar optimaal gebruik

Chronische antitrombotische medicatie: van incompliantie naar optimaal gebruik Chronische antitrombotische medicatie: van incompliantie naar optimaal gebruik NVF symposium 23 november 2018 Muntgebouw Utrecht Menno Huisman Afdeling Trombose en Hemostase Leids Universitair Medisch

Nadere informatie

Antistolling: Oh FAQ!

Antistolling: Oh FAQ! Antistolling: Oh FAQ! FTTO 5 februari 2014 Sponsoren www.astrazeneca.nl www.bayer.nl www.boehringer-ingelheim.nl www.pfizer.nl 1 Programma 17.30 uur Ontvangst met broodjes en gelegenheid om stands te bezoeken

Nadere informatie

NOAC bij voorkamerfibrillatie. Dr. Bart Wollaert Cardiologie ZNA

NOAC bij voorkamerfibrillatie. Dr. Bart Wollaert Cardiologie ZNA NOAC bij voorkamerfibrillatie Dr. Bart Wollaert Cardiologie ZNA Epidemiologie VKF 1 op 4 vanaf 40 jaar Go et al. JAMA 2001; 285: 2370-2375 VKF behandeling VKF Anticoagulatie Freq. vs Ritme OAC NOAC Medicatie

Nadere informatie

Herstart antistolling na bloeding. Karina Meijer internist-hematoloog UMCG

Herstart antistolling na bloeding. Karina Meijer internist-hematoloog UMCG Herstart antistolling na bloeding Karina Meijer internist-hematoloog UMCG 020318 Disclosures Onderzoeksgeld van Bayer en Pfizer (voor hemofiliegerelateerde projecten), van Sanquin voor PCC studie Speaker

Nadere informatie

Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk. Refik Kaplan Cardioloog SXB

Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk. Refik Kaplan Cardioloog SXB Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk Refik Kaplan Cardioloog SXB Boezemfibrilleren Ontbreken van relatie tussen sinusknoop activiteit en ventriculaire activiteit Elektrische activatie uit meerdere

Nadere informatie

NOACs: de dagelijkse praktijk binnen de cardiologie

NOACs: de dagelijkse praktijk binnen de cardiologie NOACs: de dagelijkse praktijk binnen de cardiologie Dr. Eric A. Dubois, cardioloog Thoraxcentrum Erasmus MC Nationale Antistollingsdag 1 oktober 2015 Casus 1 59 jarige man, bekend met portale hypertensie

Nadere informatie

De nieuwe orale anticoagulantia

De nieuwe orale anticoagulantia De nieuwe orale anticoagulantia Dr Tom Vydt o AZ Sint-Maarten (Mechelen & Duffel) o Hanswijkstraat, Mechelen Coumarines o o o Afgeleide van dicoumarol (stof voorkomend in rotte klaver => bloedingen bij

Nadere informatie

Robin Lemmens. Acute behandeling van CVA Preventie van CVA bij VF

Robin Lemmens. Acute behandeling van CVA Preventie van CVA bij VF Robin Lemmens Acute behandeling van CVA Preventie van CVA bij VF Nieuwe behandelingsmogelijkheden voor patiënten met een beroerte: Acute Behandeling Enkele cijfers ivm CVA 20000 beroerte/jaar 7500 miniberoerte/jaar

Nadere informatie

Antistolling in de Amsterdamse regio

Antistolling in de Amsterdamse regio Farmacotherapeutisch Overleg Antistolling in de Amsterdamse regio Wie doet wat in een tijd vol verandering? Ontwikkeld door Michiel Coppens, Trombose en Antistolling Expertisecentrum AMC, i.s.m. Ilona

Nadere informatie

Combinatietherapie van TARs en NOACs

Combinatietherapie van TARs en NOACs NECF nascholing 27-9-2016 Combinatietherapie van TARs en NOACs Margreet Warlé-van Herwaarden, openbaar apotheker, Groesbeek Harvey Fijn, cardioloog i.o., CWZ Inhoud Inleiding (dilemma en gevolgen combineren,

Nadere informatie

NOACs: PERI-OPERATIEVE AANDACHTSPUNTEN: EEN UPDATE. prof. dr. Erik Vandermeulen Anesthesiologie UZ Leuven

NOACs: PERI-OPERATIEVE AANDACHTSPUNTEN: EEN UPDATE. prof. dr. Erik Vandermeulen Anesthesiologie UZ Leuven NOACs: PERI-OPERATIEVE AANDACHTSPUNTEN: EEN UPDATE prof. dr. Erik Vandermeulen Anesthesiologie UZ Leuven NOACs: Aanpak bij bloedingscomplicaties en dringende heelkunde prof. dr. Peter Verhamme Bloedings-

Nadere informatie

Atriumfibrilleren, thrombose en nieuwe antistollingsmiddelen

Atriumfibrilleren, thrombose en nieuwe antistollingsmiddelen Prevalentie (%) Jaarlijks CVA risico (%) Percentage patienten (%) Fatal strokes (%) 21-11-214 Atriumfibrilleren, thrombose en nieuwe antistollingsmiddelen Ewout-Jan van den Bos Cardioloog Albert Schweitzer

Nadere informatie

Antitrombotica. Nederlands Vasculair Forum Melvin Lafeber. AIOS Interne (Vasculaire/Klinische Farmacologie)

Antitrombotica. Nederlands Vasculair Forum Melvin Lafeber. AIOS Interne (Vasculaire/Klinische Farmacologie) Antitrombotica Nederlands Vasculair Forum 2017 Melvin Lafeber AIOS Interne (Vasculaire/Klinische Farmacologie) DISCLOSURES AIOS Interne Geneeskunde Consulent BENU apotheken Nederland Redactiecommissie

Nadere informatie

(Anti)stolling in 2017

(Anti)stolling in 2017 (Anti)stolling in 2017 Karina Meijer Afd Hematologie, UMCG Jaarsymposium Hematologie 5 april 2018 Disclosures K. Meijer (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Diabetes in ACS. Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen. No disclosures

Diabetes in ACS. Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen. No disclosures Diabetes in ACS Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen No disclosures Wat we weten van diabeten Outcome na ACS slechter dan bij niet diabeten: o Dood o Infarct o Stroke o Bloeden Korte termijn én lange termijn:

Nadere informatie

Indicatie antistolling. NOAC/DOAC Is de praktijk net zo verwarrend als de naam.? Indicaties VKA in NL Wat gebruikten we. Het stollingsmechanisme

Indicatie antistolling. NOAC/DOAC Is de praktijk net zo verwarrend als de naam.? Indicaties VKA in NL Wat gebruikten we. Het stollingsmechanisme Indicatie antistolling NOAC/DOAC Is de praktijk net zo verwarrend als de naam.? Behandeling DVT/ longembolie Atriumfibrilleren Mechanische hartklep Arterieel vaatlijden Hartfalen met kamerdilatatie ( alleen

Nadere informatie

Atriumfibrilleren. Programma. Atriumfibrilleren 1-11-2012. UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp

Atriumfibrilleren. Programma. Atriumfibrilleren 1-11-2012. UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp Atriumfibrilleren UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp Programma Definitie, indeling, risico s Pathofysiologie Farmacotherapie atriumfibrilleren Ritmecontrole Frequentiecontrole Diverse middelen afzonderlijk

Nadere informatie

Antistolling: Kunt u het bijhouden?

Antistolling: Kunt u het bijhouden? Antistolling: Kunt u het bijhouden? Trombocytenaggregatieremming anno 2016 Sander Damen, arts-onderzoeker cardiologie Cyril Camaro, cardioloog 27-09-2016 Inhoud Achtergrond trombocytenaggregatieremming

Nadere informatie

Perioperatief beleid t.a.v anticoagulantia de nieuwste inzichten. Felix van der Meer Afdeling Trombose en Hemostase Trombosedienst Leiden

Perioperatief beleid t.a.v anticoagulantia de nieuwste inzichten. Felix van der Meer Afdeling Trombose en Hemostase Trombosedienst Leiden Perioperatief beleid t.a.v anticoagulantia de nieuwste inzichten Felix van der Meer Afdeling Trombose en Hemostase Trombosedienst Leiden Anticoagulantia Vitamine K antagonisten (VKA) Trombocytenaggregatieremmers

Nadere informatie

Wat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig. Start behandeling in het ziekenhuis. Na 1 dag naar huis. Na 2 dagen naar huis

Wat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig. Start behandeling in het ziekenhuis. Na 1 dag naar huis. Na 2 dagen naar huis Wat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig Start behandeling in het ziekenhuis Na 1 dag naar huis Na 2 dagen naar huis Na 5-7 dagen naar huis als de INR goed is Menno Huisman afdeling Interne

Nadere informatie

Bijlage 1: Beschrijving methoden en resultaten

Bijlage 1: Beschrijving methoden en resultaten Bijlage 1: Beschrijving methoden en resultaten NHG-Standpunt Niet-valvulair atriumfibrilleren Methoden Uitgangsvraag Zijn DOAC s vergeleken met cumarinederivaten aan te bevelen bij patiënten van 65 jaar

Nadere informatie

Scholingsset. Connect Atriumfibrilleren

Scholingsset. Connect Atriumfibrilleren Scholingsset Connect Atriumfibrilleren Versie 171129 Paul Smits, Huug van Duijn, Erik van Duin kaderhuisartsen hart- en vaatziekten disclosure dia van de sprekers (potentiële) belangenverstrengeling voor

Nadere informatie

Boezemfibrilleren en antistolling: consequenties voor de kwetsbare bejaarde

Boezemfibrilleren en antistolling: consequenties voor de kwetsbare bejaarde Boezemfibrilleren en antistolling: consequenties voor de kwetsbare bejaarde Dr. T.A. Simmers, cardioloog Verenso, 25-11-2011 De mythe van de vallende bejaarde Dr. T.A. Simmers, cardioloog Verenso, 25-11-2011

Nadere informatie

CVRM addendum (kwetsbare) ouderen

CVRM addendum (kwetsbare) ouderen CVRM addendum (kwetsbare) ouderen Prof. Dr. Majon Muller Internist-OUDGNK Hoofd sectie OUDGNK Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Boezemfibrilleren bij ouderen

Boezemfibrilleren bij ouderen Boezemfibrilleren bij ouderen Thema Jong tot Oud CarVasZ 20 november 2015 Cyril Camaro, cardioloog Programma: boezemfibrilleren 1. is een ziekte van de oudere patiënt! 3. een casus uit de praktijk Probleemstelling,

Nadere informatie

Anticoagulatie in veneuze thromboembolie: Dr Mathias Leys Pneumologie AZ Groeninge - Kortrijk

Anticoagulatie in veneuze thromboembolie: Dr Mathias Leys Pneumologie AZ Groeninge - Kortrijk Anticoagulatie in veneuze thromboembolie: nieuwe concepten Dr Mathias Leys Pneumologie AZ Groeninge - Kortrijk Na een diepe veneuze thrombose (DVT) of longembolen (LE) zijn recidieven frequent, vooral

Nadere informatie

Goedkeuring in EU maakt de weg vrij om LIXIANA (edoxaban) in alle Europese lidstaten beschikbaar te maken

Goedkeuring in EU maakt de weg vrij om LIXIANA (edoxaban) in alle Europese lidstaten beschikbaar te maken LIXIANA (edoxaban) eenmaal daags van Daiichi Sankyo in de EU goedgekeurd voor preventie van beroerte bij nonvalvulair atriumfibrilleren en voor behandeling en preventie van recidiverende DVT en LE Goedkeuring

Nadere informatie

Antitrombotisch beleid. Karina Meijer ochtendrapport Interne Geneeskunde

Antitrombotisch beleid. Karina Meijer ochtendrapport Interne Geneeskunde Antitrombotisch beleid Karina Meijer ochtendrapport Interne Geneeskunde 300616 Achtergrond Initiatief door NIV, geschreven door multidisciplinaire werkgroep internisten, huisartsen, orthopeden, longartsen,

Nadere informatie

NOAC S E N D E H U I S A R T S.

NOAC S E N D E H U I S A R T S. NOAC S EN DE HUISARTS. NOAC/ DOAC/ NOAC? CADO/DOCA/NOCA/CANO/ONAC/ACDO? NOAC = New oral anticoagulant DOAC = Direct oral anticoagulant t Nieuwe is er wel vanaf, werken direct NOAC = Non vitamin K

Nadere informatie

Persbericht. Boehringer Ingelheim Persbericht pagina 1 van 8. * Randomized Comparison of the Effects of Two Doses of Dabigatran Etexilate on

Persbericht. Boehringer Ingelheim Persbericht pagina 1 van 8. * Randomized Comparison of the Effects of Two Doses of Dabigatran Etexilate on RELY-ABLE : Uitzonderlijke langetermijn gegevens bekrachtigen veiligheidsprofiel en aanhoudende effectiviteit van Pradaxa om beroertes te voorkomen bij AF De eerste langetermijnresultaten van de RELY-ABLE

Nadere informatie

Deze online versie bevat alle beschikbare updates over de aanpak van voorkamerfibrillatie, gevolgd door de Transparantiefiche van juni 2008.

Deze online versie bevat alle beschikbare updates over de aanpak van voorkamerfibrillatie, gevolgd door de Transparantiefiche van juni 2008. Deze online versie bevat alle beschikbare updates over de aanpak van voorkamerfibrillatie, gevolgd door de Transparantiefiche van juni 2008. Voorkamerfibrillatie Publicatiedatum tot 15 september 2015 Epidemiologische

Nadere informatie

Praktische aspecten van de nieuwe bloedverdunners. Cardio december 2012

Praktische aspecten van de nieuwe bloedverdunners. Cardio december 2012 Praktische aspecten van de nieuwe bloedverdunners Cardio 2013 1 december 2012 Inhoud Nieuwe orale anticoagulantia () bij VKF Dabigatran 2012 Rivaroxaban 2012 Nieuwe plaatjes anti-aggregantia bij ACS Prasugrel

Nadere informatie

Tromboseprofylaxe bij niet-chirurgische gehospitaliseerde patiënten. Dr. Marieke J.H.A. Kruip Internist-hematoloog Erasmus MC

Tromboseprofylaxe bij niet-chirurgische gehospitaliseerde patiënten. Dr. Marieke J.H.A. Kruip Internist-hematoloog Erasmus MC Tromboseprofylaxe bij niet-chirurgische gehospitaliseerde patiënten Dr. Marieke J.H.A. Kruip Internist-hematoloog Erasmus MC achtergrond veneuze trombose komt frequent voor Medisch jaarverslag FNT 2014

Nadere informatie

Mini symposium. VHL 18 juni 2013 An Stroobants

Mini symposium. VHL 18 juni 2013 An Stroobants Mini symposium VHL 18 juni 2013 An Stroobants Programma Introductie: An Stroobants Evaluatie van screeningstests Rol van PT en in screening op NOAC gebruik: Harry de Wit Evaluatie van specifieke tests

Nadere informatie

Hot topics in de behandeling van VTE

Hot topics in de behandeling van VTE Hot topics in de behandeling van VTE Saskia Middeldorp Academisch Medisch Centrum Afdeling Vasculaire Geneeskunde IVG feburari 2012 VTE hot topics n Deel 1 u Lange versus korte kousen u Aggressieve behandeling

Nadere informatie

OLIJFdag 3 oktober 2015

OLIJFdag 3 oktober 2015 OLIJFdag 3 oktober 2015 Nieuwe behandelingen bij eierstokkanker Els Witteveen Internist-oncoloog Huidige en nieuwe inzichten Intraperitoneale toediening Toevoeging van bevacizumab Dose dense toediening

Nadere informatie

NOAC s: Antistolling bij atriumfibrilleren

NOAC s: Antistolling bij atriumfibrilleren NOAC s: Antistolling bij atriumfibrilleren Uitgangspunten Handige websites NHG standaard Atriumfibrilleren M79 European Society of Cardiology Atrial Fibrillation (ESC) Leidraad begeleide introductie NOAC

Nadere informatie

Nieuwe Orale Anticoagulantia (NOACs)

Nieuwe Orale Anticoagulantia (NOACs) Nieuwe Orale Anticoagulantia (NOACs) Regionaal Formularium Zwolle Daphne Bertholee, ziekenhuisapotheker i.o. Douwe van der Meer, coördinator Regionaal Formularium Zwolle FTO 15 oktober 2013 Isala Inleiding

Nadere informatie

22-11-2013 DE NIEUWE ANTISTOLLINGSMIDDELEN IN DE CARDIOLOGISCHE PRAKTIJK CONFLICT OF INTEREST STATEMENT BIJDRAGE PRESENTATIE VRAAG VRAAG VRAAG

22-11-2013 DE NIEUWE ANTISTOLLINGSMIDDELEN IN DE CARDIOLOGISCHE PRAKTIJK CONFLICT OF INTEREST STATEMENT BIJDRAGE PRESENTATIE VRAAG VRAAG VRAAG DE NIEUWE ANTISTOLLINGSMIDDELEN IN DE CARDIOLOGISCHE PRAKTIJK Martin Jan Schalij Hartcentrum Leiden Leids Universitair Medisch Centrum CONFLICT OF INTEREST STATEMENT Geen persoonlijke belangen. De afdeling

Nadere informatie

Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG

Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG 0530.2015107627 Zorginstituut Nederland Pakket Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus

Nadere informatie

AANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER NIEUWE ANTICOAGULANTIA

AANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER NIEUWE ANTICOAGULANTIA AANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER NIEUWE ANTICOAGULANTIA Dr. Anna Vantilborgh Hematologie - UZ Gent 13 september 2013 ALGEMENE PRINCIPES IN BEHANDELING VAN BLOEDINGEN AANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER ORALE DIRECTE

Nadere informatie

ESC richtlijn boezemfibrilleren 2016

ESC richtlijn boezemfibrilleren 2016 ESC richtlijn boezemfibrilleren 2016 Thema Beeldvorming CarVasZ 2017 24 november 2017 Cyril Camaro, cardioloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk

Nadere informatie

Ervaring: edoxaban is bij een zeer groot aantal ouderen in RCTs bestudeerd.

Ervaring: edoxaban is bij een zeer groot aantal ouderen in RCTs bestudeerd. Edoxaban B01AF03, december 2017 Indicatie Profylaxe en therapie van trombo-embolische aandoeningen. Standpunt Ephor In het rapport over de geneesmiddelengroep van augustus 2016 wordt edoxaban door Ephor

Nadere informatie

Landelijk Diabetes Congres 2016

Landelijk Diabetes Congres 2016 Landelijk Diabetes Congres 2016 Insuline Pompen, zelfcontrole en sensoren, need to know Thomas van Bemmel, Internist Gelre Ziekenhuis Apeldoorn Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling zie hieronder

Nadere informatie

Behandeling DVT/PE hoort NIET thuis in de eerste lijn

Behandeling DVT/PE hoort NIET thuis in de eerste lijn Behandeling DVT/PE hoort NIET thuis in de eerste lijn F.A. (Erik) Klok, MD PhD Department of Thrombosis and Hemostasis Leiden University Medical Center The Netherlands F.A.Klok@LUMC.nl Belang van tweede

Nadere informatie

Geneesmiddelen die de stolling beïnvloeden bij atrium fibrilleren

Geneesmiddelen die de stolling beïnvloeden bij atrium fibrilleren 27-10-2016 Geneesmiddelen die de stolling beïnvloeden bij atrium fibrilleren Wobbe Hospes, ziekenhuisapotheker Agenda Waarom en wanneer antistolling? Stollingscascade en aangrijpingspunten geneesmiddelen

Nadere informatie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie ASN Review 2012 Klinische implicaties van de EVOLVE studie Marc Vervloet, internist-nefroloog VU medisch centrum Associatie PTH met mortaliteit Kalantar-Zadeh, Kidney Int 2007 Welke evidence? Associatie

Nadere informatie

Aanbevelingen perioperatief beleid van patiënten behandeld met plaatjesremmers en anticoagulantia

Aanbevelingen perioperatief beleid van patiënten behandeld met plaatjesremmers en anticoagulantia Aanbevelingen perioperatief beleid van patiënten behandeld met plaatjesremmers en anticoagulantia dr. Tom Vydt, cardioloog AZ Sint-Maarten GR0034AV versie 04-2014 ALGEMEEN YK Perioperatief beleid van patiënten

Nadere informatie

Atriumfibrilleren, je zou er hartkloppingen van krijgen!

Atriumfibrilleren, je zou er hartkloppingen van krijgen! Atriumfibrilleren, je zou er hartkloppingen van krijgen! ATRIUMFIBRILLEREN EN ANTISTOLLING RECENTE ONTWIKKELINGEN WETENSCHAPPELIJKE BIJEENKOMST 2012 Drs. S Rutten- de Jong, cardioloog Elkerliek ziekenhuis

Nadere informatie

Perioperatief beleid voor patiënten behandeld met vitamine K antagonisten

Perioperatief beleid voor patiënten behandeld met vitamine K antagonisten Perioperatief beleid voor patiënten behandeld met vitamine K antagonisten Algemene principes: De voorgeschreven werkwijze is afhankelijk van 3 factoren: 1. Het bloedingsrisico gepaard met de ingreep. Dit

Nadere informatie

Antistolling in de Amsterdamse regio

Antistolling in de Amsterdamse regio Antistolling in de Amsterdamse regio Wie doet wat in een tijd vol verandering? Dr. Michiel Coppens Internist-Vasculaire Geneeskunde Congres Integrale Medicatiezorg 31.10.2017 1 Nieuwe Non-VKA Directe Orale

Nadere informatie

geneesmiddelenbrief Eerder is ximelagatran, een trombineinhibitor, snel uit de handel genomen omwille van hepatotoxiciteit.

geneesmiddelenbrief Eerder is ximelagatran, een trombineinhibitor, snel uit de handel genomen omwille van hepatotoxiciteit. Uitgave van vzw Farmaka jaargang 20 september 2013 geneesmiddelenbrief FORMUL R INFO Afgiftekantoor Gent X P 408505 verschijnt 4 x per jaar [februari, mei, september, november] nr 3 Moeten we ons voorschrijfgedrag

Nadere informatie

Antistolling in de Amsterdamse regio

Antistolling in de Amsterdamse regio Antistolling in de Amsterdamse regio Wie doet wat in een tijd vol verandering? Dr. Michiel Coppens Internist-Vasculaire Geneeskunde Congres Integrale Medicatiezorg 31.10.2017 Nieuwe Non-VKA Directe Orale

Nadere informatie

Atriumfibrilleren en antistolling- Aan het begin van een nieuw tijdperk?

Atriumfibrilleren en antistolling- Aan het begin van een nieuw tijdperk? UFO Zeist, 02 februari 2012 Atriumfibrilleren en antistolling- Aan het begin van een nieuw tijdperk? Dr. Peter Loh Universitair Medisch Centrum Utrecht Divisie Hart & Longen Prevalence % Voorkomen van

Nadere informatie

Dosis: de aanbevolen dosis is 60mg 1dd. Bij ouderen is geen dosisaanpassing vereist. Gebruiksgemak: eenmaal daagse dosis. Fijnmalen is toegestaan.

Dosis: de aanbevolen dosis is 60mg 1dd. Bij ouderen is geen dosisaanpassing vereist. Gebruiksgemak: eenmaal daagse dosis. Fijnmalen is toegestaan. Edoxaban B01AF03, januari 2019 Indicatie Edoxaban is geregistreerd voor de preventie van een cerebrovasculair accident (CVA) en systemische embolie bij volwassen patiënten met non valvulair atriumfibrilleren

Nadere informatie

Dr. Bart Oris h.-hartziekenhuis Lier

Dr. Bart Oris h.-hartziekenhuis Lier De klassieke voorstelling van de stollingscascade met een intrinsieke en extrinsieke arm strookt niet met de in vivo stolling Essentieel bij een normale stolling is de aanwezigheid van de fosfolipidenmembraan

Nadere informatie

Preventie en behandeling trombo-embolische aandoeningen. FTO 15-10-13 Paul van Buuren

Preventie en behandeling trombo-embolische aandoeningen. FTO 15-10-13 Paul van Buuren Preventie en behandeling trombo-embolische aandoeningen FTO 15-10-13 Paul van Buuren Inhoud Trombo-embolische preventie bij ouderen Preventie bij atriumfibrilleren en behandeling longembolie Formularium

Nadere informatie