18. Naäman word gesond 2 Konings 5

Transcriptie

1 1 18. Naäman word gesond 2 Konings 5 Tema Alles het begin by die eenvoudige geloof van ʼn dogtertjie Agtergrond en interpretasie Sien ook die agtergrondinligting en interpretasie by Ontmoeting 16. Elisa het vir Elia opgevolg (2 Kon 2). Elisa het ʼn hele paar wonderwerke gedoen wat bevestig het dat hy Elia se werk sou voortsit en ʼn instrument in die Here se hand sou wees. In 2 Konings 5 kry Elisa se woorde ook buite die grense van Israel betekenis. Hier lees ons ʼn verhaal en ʼn omgekeerde verhaal. Die middelpunt van die eerste verhaal is Elisa se opdrag aan Naäman om hom in die Jordaan te gaan was en só gesond te word. In die tweede verhaal, Gehasi se storie, word hy weggestuur met Elisa se woorde dat die melaatsheid wat vir Naäman aangetas het vir altyd aan Gehasi en sy nageslag sou kleef. Die verskillende rolspelers in die verhaal maak elk ʼn besonderse bydrae tot hierdie dubbele verhaal sodat die geheel meer as een dimensie van die verhouding tussen God en die verskillende mense vertoon: Naäman is die hoof van die koning van Aram se leër. Die Arameërs was vyandig teenoor Israel. Tog genees die Here hom en maak hom ʼn getuie van sy mag (2 Kon 5:15). Die skrywer het reeds in 5:1 die mag van die Here beskryf met die woorde dat die Here vir Naäman gebruik het om ʼn oorwinning aan Aram te besorg. Naäman vertrek as ʼn vername persoon wat sy status as t ware in die Jordaan moet gaan afwas. ʼn Naamlose slawedogtertjie sit die genesingsproses aan die gang en Naäman se melaatse vel word uiteindelik so sag soos dié van ʼn kindjie (5:14). Die magtelose koning van Israel (5:7) staan teenoor Elisa, die man van God, wat nie eens self verskyn nie, maar van agter die skerms die instrument in God se hand is. Elisa bied die genade van God gratis aan. Hy verskyn net op die agtergrond van hierdie drama, maar bly die man van God wat as geloofwaardige instrument van die Here optree. Gehasi wou persoonlike voordeel uit die wonderwerk probeer trek, maar ly op die ou end onder sy hebsug. Miskien oordeel ʼn mens te gou en te vinnig oor Gehasi. Hy was immers ʼn slaaf uitgesluit van baie voorregte en besittings. Daarom word hy ʼn spieël vir mense wat hulle onaanneemlike gedrag op ʼn manier wil regverdig. Gehasi, die slaaf wat wou hê, was tog anders as die slawedogtertjie wat wou gee.

2 2 Die verhaal begin by die siekte van ʼn vreemdeling wat op die ou end gesond na sy land toe terugkeer. Daar moet hy sy nuwe geloof gaan uitleef in die ongemaklike teenwoordigheid van sy koning wat afgode aanbid. Daar moet hy offers aan die lewende Here bring. Vanuit hierdie keerpunt waar offers aan die Here beplan word, ontvou die tweede verhaal van ʼn oneerlike slaaf wat voordeel uit die genesing wou trek en dan melaats word. Die verhaal loop dus van melaatsheid tot melaatsheid met dankoffers aan die God van Israel in die middel as ʼn keerpunt. Opmerkings: Melaatsheid was ʼn siekte wat mense weggeneem het uit hulle familiekring en sosiale groeperings omdat ander mense bang was hulle steek die siekte aan. Om van melaatsheid genees te word, het mense teruggeplaas tussen die ander. Bybelgedeeltes en hoofgedagtes Bybelgedeelte (lees of vertel) Lees 2 Konings 5:1-5 Vertel 2 Konings 5:5b-13 en lees vers 14 Vertel 2 Konings 5:15-18 Vertel 2 Konings 5:19-26 en lees vers 27 Hoofgedagtes van die ontmoeting 1. Naäman kry raad by ʼn dogtertjie en vra siekverlof. 2.Naäman luister en word gesond. 3. Naäman glo. 4. Gehasi soek geld en word melaats. Uitkoms Hierdie verhaal moet (ter wille van die kinders) vinnig vertel word. Vertel dit dan ook só dat die verskillende kante van die verhaal goed na vore kom. Waarskynlik sal die kinders hulle (positief) in die skoene van die dogtertjie plaas en (negatief) uit die skoene van Gehasi wil kry. Hulpmiddels by die storie 1. Paneel 4. Hulpmiddels vir kleingroepvaslegging Junior kleingroep Bring saam Senior kleingroep Bring saam 1. ʼn Afskrif van die rap-rympie vir elke kind. 1. ʼn Prent wat Naäman voorstel en 12 papiertjies om hom toe te plak (Sticky notes sal goed werk). 2. ʼn Afskrif van die rap-rympie vir elke kind. Voor die tyd Voor die tyd Dink oor hoe die kinders die rap-rympie die maklikste sal aanleer. Dink oor hoe die kinders die rap-rympie die maklikste sal aanleer.

3 3 Die storie Begin Vooraf: Sit ʼn emmer water by jou neer wanneer jy die storie vertel. Gooi babapoeier in ʼn rubberhandskoen en trek die handskoen aan. Maak of jy baie selfbewus oor jou hand is. Vertel die verhaal terwyl jy so nou en dan jou hand wys. Wanneer jy kom by die deel waar Naäman hom in die rivier gaan was het, volg die riglyne in die teks hieronder. Hoor Moment 1: 2 Konings 5:1-5 Naäman kry raad by ʼn dogtertjie en vra siekverlof Die Arameërs het ʼn jong dogtertjie van Israel gevange geneem. Sy het Naäman se vrou se slavin geword. Toe sy sien hoe siek Naäman is, het sy na Naäman se vrou toe gegaan en vir haar gesê: Ag, as Meneer maar net by die profeet in Samaria kon uitkom, sou hy vir Meneer van sy melaatsheid kon gesond maak. Die vrou het dadelik hierdie nuus vir haar man gaan vertel. Naäman is onmiddellik na die koning toe om vir hom te vertel wat die dogtertjie gesê het. Die koning het ingestem dat Naäman na Israel kon gaan. Hy het ook ʼn brief saam met Naäman na koning Joram van Israel gestuur. In die brief het hy gevra dat die koning sy generaal sal gesond maak. Moment 2: 2 Konings 5:5b-14 Naäman luister en word gesond Naäman het met ʼn hele wavrag silwer en goud en klere na Joram, die koning van Samaria, vertrek. Dit was bedoel as geskenke vir die koning as hy hom gesond kon maak. Koning Joram was baie ontsteld toe hy hierdie brief lees, want hy het geweet hy kan nie mense van melaatsheid gesond maak nie. Hy was oortuig die koning van Aram wou net ʼn oorlog met hom uitlok. Op ʼn manier het Elisa, die man van God, van hierdie brief en Naäman se besoek gehoor. Hy laat weet toe vir die koning: Laat Naäman na my toe kom sodat hy kan besef daar is ʼn profeet in Israel. Toe Naäman en al sy volgelinge met hulle perde en wa by Elisa se huis aankom, stuur Elisa net vir Naäman ʼn boodskap: Gaan was jou sewe keer in die Jordaan. Dan sal jy gesond word en rein wees. Naäman was sommer baie vies oor Elisa se optrede. Hy het gevoel die profeet kon darem na hom toe gekom en self met hom gepraat en hom gesond gemaak het. Naäman se amptenare het egter mooi met hom gepraat en hom oorreed om tog maar te doen wat die profeet gesê het. Naäman is toe weg na die Jordaan. Daar het hy hom sewe keer gewas. Ná die sewende keer het sy vel gesond geword en soos dié van ʼn seuntjie gelyk. Riglyn: Sê nou vir die kinders: Ek dink ek moet my hand in die water was. Druk jou hand in die handskoen sewe keer in die emmer water. Laat die kinders saam met jou tel: 1, 2, 3 7. Trek ná die sewende keer jou hand uit die handskoen en laat die kinders aan jou hand vat en daaraan ruik. Wat dink julle het Naäman en sy amptenare gedoen toe hy uit die water kom en hulle sien hy is gesond? Moment 3: 2 Konings 5:15-18 Naäman glo Naäman en al sy volgelinge het na Elisa, die man van God, teruggegaan. Daar het Naäman voor almal bely: Ek weet nou, daar is geen God op die hele aarde nie behalwe in Israel (v 15). Dit was vir Naäman ʼn groot belydenis om te maak.

4 4 Naäman wou graag vir Elisa geskenke gee om vir hom dankie te sê, maar Elisa wou nie betaling hê vir iets wat die Here gedoen het nie. Miskien het dit vir Naäman nog meer aangespoor om die Here te dien. Toe vra hy vir Elisa of hy twee vragte grond uit Samaria na sy huis in Aram kon saamneem. Naäman wou die grond saamneem sodat hy die Here in sy eie land kon aanbid en vir Hom offers kon bring. Daarna is Naäman huis toe. Moment 4: 2 Konings 5:19-27 Gehasi soek geld en word melaats Toe Naäman al op pad was huis toe, hardloop Gehasi, Elisa se slaaf, hom in. Gehasi vertel toe vir Naäman ʼn leuen sodat hy wat Gehasi is van die geskenke kon kry wat Elisa nie wou gehad het nie. Naäman het vir Gehasi 68 kg silwer en twee stelle klere gegee. Gehasi het dit in sy kamer gaan wegsteek. Hy was kwaad omdat Elisa niks van hierdie vreemdeling wou neem nie. Toe Elisa vir Gehasi vra waar hy was, het Gehasi weer gejok: Ek was nêrens nie. Elisa het geweet Gehasi jok vir hom. Gehasi is oor sy gierigheid en leuens gestraf hy het dieselfde siekte as Naäman gekry. Gehasi het onmiddellik melaats geword. Dink In hierdie storie het ons van geskenke gehoor. Die dogtertjie het vir haar Naäman ʼn geskenk gegee toe sy vir sy vrou van Elisa, die man van God, vertel het. Naäman het geskenke vir Elisa saamgeneem, maar Elisa wou dit nie aanvaar nie. Elisa se geskenk aan Naäman om hom gesond te maak was gratis. Gehasi was skelm en wou graag ʼn groot betaling of geskenk hê. Hy het selfs gejok om dit te kon kry. As ʼn mens jok om iets te kry wat jy nie moet hê nie, beland jy altyd in die moeilikheid. Die dogtertjie het vir ander mense omgegee. Dit is ook ʼn geskenk, want dit het gemaak dat haar eienaar gesond geword en ʼn wonderwerk van God beleef het. Dit het gemaak dat Naäman vir God wou aanbid en dien. Die Een wat sy liefde en genade vir ons as mense wys, is ons God. Hy gee groot en wonderlike geskenke aan wie Hy wil. Leef Iemand wat vir ander mense omgee, wens vir hulle goeie dinge toe. Kom ons dink aan maniere om goed te wees vir ander mense, selfs vir ons vyande. Sê altyd vir die Here dankie vir sy genade en goedheid. Wees versigtig om nie selfsugtig te wees nie.

5 5 Kleingroepvaslegging: Junior groep Welkom Verwelkom die kinders deur aan elkeen se arm te raak en vir hulle ʼn high five te gee. Wegspring Vra vir die kinders van watter karakter in die verhaal hulle die meeste gehou het. En van wie het hulle die minste gehou? Laat hulle sê hoekom. (Die karakters: Naäman, sy vrou, die koning van Aram, die Israelitiese dogtertjie, Naäman se volgelinge, die koning van Israel, die profeet Elisa, of Gehasi, Elisa se slaaf.) Werksaam Verlede week het ons ʼn rap-rympie oor Elia geleer. Wie kan dit nog onthou? (Opmerking: Gee die kinders wat wil kans om dit op te sê. Die kan mekaar ook help.) Vandag gaan ons almal saam Elisa se rap-rympie leer. (Opmerking: Deel vir elke kind ʼn afskrif van die rympie uit. Dit is by die hulpmiddels en hieronder ingesluit. Doen dit eers vers vir vers vir die kinders om vir hulle te wys hoe hulle hulle hande moet klap en hoe die gebare lyk. Doen dit dan saam met hulle.) Kies iemand vir wie jy hierdie rympie wil gaan leer.

6 6 Elisa en Naäman Van vuur was die perde en van vuur was die wa wat Elia weg van Israel na die hemel toe dra. Elisa kry sy mantel, en die werk gaan aan. n Profeet van God moet sterk kan staan. Naäman is van Aram en vir niemand bang: ʼn soldaat wat gaan veg, help om slawe te vang, die hoof van die leër, ʼn gesiene mens, ʼn man so na sy koning se wens! Hy word toe mos melaats en bly siek by die huis. ʼn Slawedogter werk in sy vrou se kombuis. As Meneer in my land by die profeet kan kom, maak hy u gesond, want die Here werk deur hom. Met ʼn wavrag geskenke, Naäman is op pad na Israel se koning om sy siekte weg te vat. Die koning kan nie help nie (Pouse) Elisa laat hom haal. In Israel se rivier, gaan was jou sewe maal. Naäman is woedend en hy weier om te bad. Melaats sal hy bly dis ʼn moeilike pad. Sy manne praat toe mooi en hy laat hom leer. Die Jordaan word sy bad hy doen dit sewe keer. Sy vel word weer mooi, soos ʼn kind is hy weer. Hy s gesond en erken nou God as sy Heer. Dis gratis, sê Elisa, geen geskenk vir my. Verniet kan jy twee vragte bidgrond ook kry. Gehasi, die skelm, jaag Naäman agterna. Hy jok oor geskenke wat Elisa sou vra. Hy smokkel dit terug in sy kamer in. Gehasi, pasop, jou moeilikheid begin! Elisa vra Gehasi van waar hy kom. Hy jok, maar Elisa weet reeds alles van hom. Daar s nog ʼn geskenk, en Elisa deel dit uit, aan Gehasi en sy kinders: melaats vir altyd!

7 7 Wegstuur/Huisgeloof 1. Gaan oefen die twee rap-rympies weer saam met jou huismense. Die woorde is op bladsy 77 en 79 in jou werkboek.

8 8 Kleingroepvaslegging: Senior groep Opmerking: Groepe kan gekombineer word om een of albei die rap-rympies te leer en dit met ʼn spesiale geleentheid vir die gemeente op te voer. Welkom Verwelkom die kinders deur aan elkeen se arm te raak en hulle ʼn high five te gee. Wegspring/Wonder Gebruik die prent van Naäman wat jy met 12 papiertjies (soos Sticky notes toegeplak het. As die kinders ʼn vraag reg beantwoord, laat een van die kinders een papiertjie aftrek totdat julle die skoon prent van Naäman kan sien. 1. Wie was Naäman? 2. Waar het hy gewoon? 3. Waarmee het hy gesukkel? 4. Wat het die dogtertjie gedoen? 5. Wat het Elisa gesê toe Naäman by hom kom? 6. Hoekom was Naäman kwaad? 7. Wat het Naäman se amptenare gedoen om hom te help? 8. Hoe is Naäman toe genees? 9. Hoekom wou Elisa nie Naäman se geskenk aanvaar nie? 10. Wat wou Naäman saam huis toe neem? 11. Wat het Gehasi gedoen? 12. Wat het hy toe gekry? Werksaam Verlede week het ons ʼn rap-rympie oor Elia geleer. Wie kan dit nog onthou? (Opmerking: Gee die kinders wat wil kans om dit op te sê. Die kan mekaar ook help.) Vandag gaan ons almal saam Elisa se rap-rympie leer. (Opmerking: Deel vir elke kind ʼn afskrif van die rympie uit. Dit is by die hulpmiddels en die junior groep se aanbieding ingesluit. Doen dit eers vers vir vers vir die kinders om vir hulle te wys hoe hulle hulle hande moet klap en hoe die gebare lyk. Doen dit dan saam met hulle.) Kies iemand vir wie jy die rympie wil gaan leer. Wegstuur/Huisgeloof 1. Gaan oefen die twee rap-rympies weer saam met jou huismense. Die woorde is op bladsy 79 en 80 van jou werkboek.