Innovatie voor verduurzaming. Kansen innovatie verantwoord en zorgvuldig benutten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Innovatie voor verduurzaming. Kansen innovatie verantwoord en zorgvuldig benutten"

Transcriptie

1 Innovatie voor verduurzaming Kansen innovatie verantwoord en zorgvuldig benutten Hinse Boonstra, Ctgb relatiedag, 15 juni 2017

2 Science for a better life Zaden, middelen en diensten voor een duurzame geïntegreerde teelt Zaden Diensten Middelen Page 2

3 Agenda Innovatie Waarom? Waar? Waarmee? Wat? Waar lopen we tegenaan? Wat is nodig? Page 3

4 Agenda Waarom innovatie? Duurzame ontwikkeling Page 4

5 Duurzame ontwikkeling Voorzien in de behoeften hier en nu en daar en later Page 5

6 De weg naar duurzaamheid Stevige uitdagingen op alle fronten UITPUTTING HULPBRONNEN KLIMAATVERANDERING MILIEU NATUURVERLIES MILIEUVERVUILING DUURZAME ONTWIKKELING LEEFBAARHEID WERKGELEGENHEID ECONOMIE MENS BEVOLKINGSGROEI INNOVATIEKRACHT GEZONDHEID CONCURRENTIEPOSITIE GROEIENDE WELVAART Page 6

7 We zijn goed op weg Er is al veel bereikt EFFICIENCY VERBETERING VOORZORGSBEGINSEL ONTKOPPELING MILIEU NATUURHERSTEL CONCURRENTIEPOSITIE MILIEUHERSTEL ECONOMIE DUURZAME ONTWIKKELING DIVERSIFICATIE MENS GELUK PRODUCTIVITEIT GEZONDHEID KOOPKRACHT LEVENSVERWACHTING Page 7

8 Focus: Gezonde oogst Gezonde en betaalbare producten van goede kwaliteit Page 8

9 Focus: Meer met minder Optimaliseren van de productie Page 9

10 Agenda Waar innoveren? Kansen voor geïntegreerde teelt en schoon en veilig werken Page 10

11 Geïntegreerde teelt Basis voor een duurzame landbouw Page 11

12 Schoon en veilig werken Voorkomen van onaanvaardbare effecten op mens en milieu Page 12

13 Agenda Waarmee innoveren? Precisie! Page 13

14 Precisie! Ontwikkeling in kennis en technologie maakt precies werken mogelijk Page 14

15 DNA technologie Detail kennis over en precies werken met erfelijk materiaal Page 15

16 Sensoren Om te weten moet je meten Page 16

17 Smart data en Big data Wijs worden uit (grote hoeveelheden) gegevens Page 17

18 Robotica Precies en gecoördineerd werken Page 18

19 The internet of farms Verbindende digitale netwerken Page 19

20 Agenda Wat voor innovatie? Game Changers Page 20

21 Nieuwe wegen Game Changers Precisie biedt kansen voor verdere verduurzaming Moderne veredeling Precisie landbouw Innovatieve middelen Page 21

22 Moderne veredeling Verbeteren van planten met nieuwe genetische kennis en technologie Page 22

23 Precisielandbouw Optimalisatie in tijd, plaats en hoeveelheid Page 23

24 Innovatieve middelen Nieuwe middelen op basis van kennis plant en omgeving Page 24

25 Agenda Waar lopen we tegenaan? Ontwikkelingen in het debat over landbouw en voedsel Page 25

26 De nulrisicosamenleving Veilige producten worden onnodig verboden Risico = Gevaar (effect) x Blootstelling (kans) Page 26

27 Polarisatie Duurzame ontwikkeling vraagt om een open houding Biologisch Lokaal MKB Academisch Volle grond Kleinschalig Natuurlijk Klassieke veredeling Gangbaar Mondiaal Multinationaal Industrie Kas Grootschalig Chemisch GMO Page 27

28 Simplificatie Nuance in het debat gaat verloren + = Gewasbescherming de oorzaak van bijensterfte Page 28

29 Romantisering Beeldvorming en werkelijkheid drijven uit elkaar Page 29

30 Wantrouwen Wantrouwen (als instrument) in het maatschappelijk debat Page 30

31 Agenda Wat is nodig? Werken aan en in dialoog over verdere verduurzaming van de landbouw Page 31

32 Visie en ambitie Nefyto Duurzaam en helder naar de toekomst Page 32

33 Bayer ForwardFarming Praktijk- en dialoogplatform voor verdere verduurzaming van de landbouw Samenwerken Kennis en innovatie Dialoog Page 33

34 Forward Farming NL Familie Roubos, Abbenes Noord-Holland, Het Groene Hart Page 34

35 In het veld, op het erf en in de schuur Duurzaamheid waar een teler wat mee kan! Was-, vul- en spoelplaats Opslag oogst Bezoekers centrum Vanggewassen Weerstation Natuuroever Bijenstal GBM opslag Permanente akkerrand Precisie bemesting Natuurlijke vijanden Zonnecellen Bestuivers Precisie bescherming Groen bemesters Gewassensoren Expert Septoria timer Drainage Lagune greppel Oog voor de omgeving Spuittechniek Closed Transfer Afvalwaterverwerking Gemengde haag Helofytenfilter Organische stof Page 35

36 Thema s Schoon en Veilig, Werken met de Natuur en Precisielandbouw Schoon en Veilig Werken met de Natuur Precisie landbouw Page 36

37 Dialoog Een goed gesprek over verdere verduurzaming van de landbouw Dialoog Voorlichting Educatie Page 37

38 Forward Farm Het Groene Hart U bent van harte welkom

39 Dank voor uw aandacht! Vragen!

Hightech meets Nature. Natuurinclusief en precisielandbouw

Hightech meets Nature. Natuurinclusief en precisielandbouw Hightech meets Nature Natuurinclusief en precisielandbouw Joris Roskam, 26 januari 2018 Bayer Science for a better life Innovatie voor mensen, dieren en planten Mensen Dieren Planten Page 2 Bayer Crop

Nadere informatie

Bayer ForwardFarming. Duurzame landbouw in de praktijk

Bayer ForwardFarming. Duurzame landbouw in de praktijk Bayer ForwardFarming Duurzame landbouw in de praktijk Joris Roskam, 23 mei, 2017 Debat over voedselproductie is complex Planet Profit Duurzame ontwikkeling People Page 2 Debat over voedselproductie is

Nadere informatie

Welkom Natuurlijk Kapitaal Expeditie Finance & Agro Food

Welkom Natuurlijk Kapitaal Expeditie Finance & Agro Food Welkom Natuurlijk Kapitaal Expeditie Finance & Agro Food Abbenes, 6 maart 2018 OPENING Anne-Marie Bor - NextGreen BLOK A Expeditie & Presentatie 1 Hinse Boonstra - Bayer Presentatie 2 Colette Grosscurt

Nadere informatie

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw de rol van onderzoek 19 oktober 2017, prof.dr.ir. Jack van der Vorst, lid concernraad Wageningen University & Research Wereldwijde uitdagingen land-

Nadere informatie

Duurzaam en helder naar de toekomst

Duurzaam en helder naar de toekomst Duurzaam en helder naar de toekomst De visie en ambitie van Nefyto Visie Voor een productieve en duurzame landen tuinbouw is geïntegreerde gewasbescherming een belangrijke voorwaarde. Deze land- en tuinbouw

Nadere informatie

Forward Farming. Duurzame landbouw in de praktijk. Kennis- & Communicatieplatform. Page 1 ForwardFarming Phytofar Instituut Marc Sneyders

Forward Farming. Duurzame landbouw in de praktijk. Kennis- & Communicatieplatform. Page 1 ForwardFarming Phytofar Instituut Marc Sneyders Forward Farming Duurzame landbouw in de praktijk Kennis- & Communicatieplatform Page 1 ForwardFarming Phytofar Instituut Marc Sneyders Duurzame landbouw : hype of toekomst Page 2 ForwardFarming Phytofar

Nadere informatie

Bayer ForwardFarming. Duurzame landbouw in de praktijk Potato Valley

Bayer ForwardFarming. Duurzame landbouw in de praktijk Potato Valley Bayer ForwardFarming Duurzame landbouw in de praktijk Potato Valley Joris Roskam, 06 juli, 2017 Inhoud Wie is Bayer (Cropscience) Debat over de landbouw Forward Farming Page 2 Inhoud Wie is Bayer (Cropscience)

Nadere informatie

Ambitie: Op naar een Vitale Teelt in 2030

Ambitie: Op naar een Vitale Teelt in 2030 Ambitie: Op naar een Vitale Teelt in 2030 Met bollen en bloemen van topkwaliteit, vrij van ziekten, op een rendabele manier geteeld in harmonie met de omgeving, emissieloos, klimaatneutraal en met een

Nadere informatie

Duurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen?

Duurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Duurzame wereldvoedselvoorziening hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Even voorstellen: Ruben Bringsken Ondernemer in Food en ICT (focus op duurzame oplossingen) Eigenaar/participatie

Nadere informatie

Het perspectief van de agrarische sector in Nederland

Het perspectief van de agrarische sector in Nederland Het perspectief van de agrarische sector in Nederland Agroconnect-symposium 19 november 2009 Dr.ir. Huib Silvis Hoofdpunten Toekomst agrarische sector Betekenis technologie Strategie LEI Wageningen UR

Nadere informatie

Vergroening van de landbouw: hoe maken we stappen/ hoe maken we sprongen? Jolanda Wijsmuller, BCS

Vergroening van de landbouw: hoe maken we stappen/ hoe maken we sprongen? Jolanda Wijsmuller, BCS Vergroening van de landbouw: hoe maken we stappen/ hoe maken we sprongen? Jolanda Wijsmuller, BCS Markt trends Vraag naar veilig en duurzaam geteeld voedsel Sterkere focus op voedselkwaliteit en gezonde

Nadere informatie

Groenten voor de markt van morgen : wat met residuen?

Groenten voor de markt van morgen : wat met residuen? Groenten voor de markt van morgen : wat met residuen? Dr. Ir. Paul Demyttenaere Directeur REO Veiling Studiedag KVIV 5 oktober 2010 : besluit Op de vraag vanuit de markt naar residu vrij product zal de

Nadere informatie

Klimaatverandering en onze voedselzekerheid

Klimaatverandering en onze voedselzekerheid Klimaatverandering en onze voedselzekerheid Prof. Dr. Martin Kropff Rector Magnificus Wageningen University Vice-president Raad van Bestuur Wageningen UR Ons klimaat verandert Ons klimaat verandert Oplossingsrichtingen

Nadere informatie

Wat zijn duurzame landbouwsystemen, en hoe kunnen we die bereiken?

Wat zijn duurzame landbouwsystemen, en hoe kunnen we die bereiken? Duurzame landbouw Gezond voedsel - Vitaal platteland Wat zijn duurzame landbouwsystemen, en hoe kunnen we die bereiken? Gijs Kuneman 21 mei 2016 1 Duurzaam? 2 Inhoud 1. Hoe beoordeel je duurzaamheid 2.

Nadere informatie

Vergroening en verduurzamen landbouw

Vergroening en verduurzamen landbouw Duurzame landbouw Gezond voedsel - Vitaal platteland Vergroening en verduurzamen landbouw Wim Dijkman Dronten, 2-12 2014 1 Agenda Groen Ondernemen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Maatregelen POP en water

Nadere informatie

Visie op bodemvruchtbaarheid vanuit de landbouwsector. Themadag Nederlandse Bodemkundige Vereniging Vrijdag 8 november 2013 Mark Heijmans

Visie op bodemvruchtbaarheid vanuit de landbouwsector. Themadag Nederlandse Bodemkundige Vereniging Vrijdag 8 november 2013 Mark Heijmans Visie op bodemvruchtbaarheid vanuit de landbouwsector Themadag Nederlandse Bodemkundige Vereniging Vrijdag 8 november 2013 Mark Heijmans Introductie Mark Heijmans LTO Nederland Vereniging met 60.000 agrarisch

Nadere informatie

25 jaar NAV NAV-visie op de Nederlandse akkerbouw tot 2030

25 jaar NAV NAV-visie op de Nederlandse akkerbouw tot 2030 25 jaar NAV 1 NAV-visie op de Nederlandse akkerbouw tot 2030 Visie NAV 2 Visie NAV: Een goed inkomen voor akkerbouwers Economisch en maatschappelijk duurzame akkerbouw Gewenste situatie: Nederlandse boeren

Nadere informatie

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boeren hebben een oplossing! Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boerenkracht & financiering KLIMAAT VOEDSELZEKERHEID & GEZONDHEID VITAAL PLATTELAND Innovatie, data & kennis ZLTO (Zuidelijke Land- en Tuinbouw

Nadere informatie

Precisielandbouw: voet aan wal in Nederland

Precisielandbouw: voet aan wal in Nederland Precisielandbouw: voet aan wal in Nederland Herman Krebbers DLV Plant Nederlandse telers Koplopers in Productiviteit Hoge productie per hectare Goede kwaliteit producten Hoge productie per arbeidseenheid

Nadere informatie

Hoe voeden we 9 mrd mensen optimaal: lokaal of mondiaal? Aalt Dijkhuizen MVO

Hoe voeden we 9 mrd mensen optimaal: lokaal of mondiaal? Aalt Dijkhuizen MVO Hoe voeden we 9 mrd mensen optimaal: lokaal of mondiaal? Aalt Dijkhuizen MVO 12-03-2015 NL Agri & Food: oprecht een topsector! Tweede exporteur ter wereld Stevige pijler onder de economie 10% v/h BNP;

Nadere informatie

Van gewasbescherming naar integrale aanpak plantgezondheid

Van gewasbescherming naar integrale aanpak plantgezondheid Van gewasbescherming naar integrale aanpak plantgezondheid Helma Verberkt Beleidsspecialist Gewasbescherming / Plantgezondheid LTO Glaskracht Nederland 4 december 2013 Ontwikkelingen op nationaal en Europees

Nadere informatie

Samen werken aan gezonde gewassen en veilige voeding. Verantwoorde gewasbescherming Agrifirm Better Together

Samen werken aan gezonde gewassen en veilige voeding. Verantwoorde gewasbescherming Agrifirm Better Together Samen werken aan gezonde gewassen Verantwoorde gewasbescherming Agrifirm 2017-2020 Better Together Verantwoorde gewasbescherming, een zaak voor ons allen! Maximaal oogsten met een minimale milieubelasting.

Nadere informatie

Meer met minder. Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel. Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI. 6 juni 2012

Meer met minder. Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel. Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI. 6 juni 2012 Meer met minder Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI 6 juni 2012 Inhoud presentatie Mondiale trends die van invloed zijn op toekomstige watervraag Nationale

Nadere informatie

Aanvraagformulier RAAK-mkb indieningsronde maart 2019

Aanvraagformulier RAAK-mkb indieningsronde maart 2019 1 INHOUD 1 Inhoud... 1 2 Toelichting... 1 3 Algemene gegevens... 2 4 Betrokkenen (penvoerende) hogeschool... 3 5 Betrokkenen extern... 5 6 Overige informatie... 7 2 TOELICHTING Het aanvraagformulier bevat

Nadere informatie

Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen.

Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen. 1 INHOUD 1 Inhoud... 1 2 Toelichting... 1 3 Algemene gegevens... 2 4 Betrokkenen penvoerende hogeschool... 3 5 Betrokkenen extern... 5 6 Overige informatie... 6 2 TOELICHTING Dit aanvraagformulier is geldig

Nadere informatie

Vroegtijdige detectie van ziekten en plagen in aardbei

Vroegtijdige detectie van ziekten en plagen in aardbei Vroegtijdige detectie van ziekten en plagen in aardbei Aardbeiendag, 9 januari 2019 Wiebe Logghe, projectmanager Agrofood Agenda Introductie REWIN West-Brabant Innovatiecluster Zachtfruit Polariks & Spectral

Nadere informatie

Indien anders gewenst, hier omschrijving geven: (max. 20 tekens incl. spaties)

Indien anders gewenst, hier omschrijving geven: (max. 20 tekens incl. spaties) Het aanvraagformulier bevat kerngegevens van het postdocvoorstel en de hogeschool. NB Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen. Algemene gegevens

Nadere informatie

Veldleeuwerik. Duurzame landbouw een prachtige uitdaging. Henk Heinhuis

Veldleeuwerik. Duurzame landbouw een prachtige uitdaging. Henk Heinhuis Veldleeuwerik Duurzame landbouw een prachtige uitdaging Henk Heinhuis Produceren wij al duurzaam Klimaat Bodem Infrastructuur Waarom moet het anders Bewustwordingsproces Maatschappelijke druk Groei wereldbevolking

Nadere informatie

De principes van geïntegreerde gewasbescherming (IPM) met aardappel als voorbeeld

De principes van geïntegreerde gewasbescherming (IPM) met aardappel als voorbeeld De principes van geïntegreerde gewasbescherming (IPM) met aardappel als voorbeeld Piet M. Boonekamp Foodlog symposium Landbouw zonder chemie, hoe dan? Ommeren 15 april, 2019 Stelling: Gewasbescherming

Nadere informatie

Van Precisielandbouw naar Smart Farming! Klaar voor de praktijk? Event AgriFood april 2018 Marc Sneyders

Van Precisielandbouw naar Smart Farming! Klaar voor de praktijk? Event AgriFood april 2018 Marc Sneyders Van Precisielandbouw naar Smart Farming! Klaar voor de praktijk? Event AgriFood 4.0-26 april 2018 Marc Sneyders Nieuwe technologieën Page 2 Bayer ForwardFarming 2017 ongekende mogelijkheden!? Het juiste

Nadere informatie

Bedrijfsadvies aan de keukentafel

Bedrijfsadvies aan de keukentafel Nederland: de koploper in agrifood, hoe houden we stand? Bedrijfsadvies aan de keukentafel Bedrijfsadvies aan de keukentafel Elies Lemkes-Straver (Algemeen Directeur ZLTO) Conferentie Agrivaknet, 3 februari

Nadere informatie

Banking for Food. Nederland aan kop! Jeen Nijboer Projectmanager Food & Agri

Banking for Food. Nederland aan kop! Jeen Nijboer Projectmanager Food & Agri Banking for Food Nederland aan kop! Jeen Nijboer Projectmanager Food & Agri Nederland aan kop Historisch Waar komen we vandaan? Waar staan we nu? Rol Rabobank Spilfunctie 3x access Belangrijk voor Nederland

Nadere informatie

Precisielandbouw bij: De Samenwerking BV. Als het nauwkeurig en duurzaam moet.

Precisielandbouw bij: De Samenwerking BV. Als het nauwkeurig en duurzaam moet. Precisielandbouw bij: De Samenwerking BV Als het nauwkeurig en duurzaam moet. Agrarisch loonwerk MEST GRAS MAIS Grond, Weg- & Waterbouw Transport & Handel Transport+handel Drijfmest Losgestort Afval: -Containerverhuur

Nadere informatie

Activiteiten Colruyt Group

Activiteiten Colruyt Group Activiteiten Colruyt Group Waarom meedoen aan de Blauwe Cluster? Meerwaarde creëren Ecologie Maatschappij Economie = onze verantwoordelijkheid opnemen Geloof in duurzaam ondernemen Lange-termijngroei en

Nadere informatie

Duurzaam middelengebruik: een gezamenlijke opgave. Ernst van den Ende Algemeen Directeur Plant Sciences Group Wageningen UR

Duurzaam middelengebruik: een gezamenlijke opgave. Ernst van den Ende Algemeen Directeur Plant Sciences Group Wageningen UR Duurzaam middelengebruik: een gezamenlijke opgave Ernst van den Ende Algemeen Directeur Plant Sciences Group Wageningen UR Toenemende vraag naar voedsel Beschikbaarheid ongelijk verdeeld Malnutrition

Nadere informatie

Innovatie Biociden Kansen en belemmeringen

Innovatie Biociden Kansen en belemmeringen Innovatie Biociden Kansen en belemmeringen Dr. Ingrid Becks, Plaatsvervangend Secretaris/directeur 15 juni 2017 Inhoud Innovatie Waarom innovatie? Uitdagingen Ontwikkelingen Technisch Maatschappelijk

Nadere informatie

1 Inhoud Toelichting Algemene gegevens Betrokkenen (aanvragende) hogeschool Betrokkenen extern Overige informatie...

1 Inhoud Toelichting Algemene gegevens Betrokkenen (aanvragende) hogeschool Betrokkenen extern Overige informatie... 1 INHOUD 1 Inhoud...1 2 Toelichting...1 3 Algemene gegevens...2 4 Betrokkenen (aanvragende) hogeschool...3 5 Betrokkenen extern...5 6 Overige informatie...8 2 TOELICHTING Het aanvraagformulier bevat kerngegevens

Nadere informatie

Aanvraagformulier KIEM-ce, indieningsronde 2019

Aanvraagformulier KIEM-ce, indieningsronde 2019 1 INHOUD 1 Inhoud... 1 2 Toelichting... 1 3 Algemene gegevens... 2 4 Betrokkenen (aanvragende) hogeschool... 3 5 Betrokkenen extern... 5 6 Overige informatie... 8 2 TOELICHTING Het aanvraagformulier bevat

Nadere informatie

Smart Farming. Rendement door efficiency. Herman Krebbers Mechanisatie en precisielandbouw

Smart Farming. Rendement door efficiency. Herman Krebbers Mechanisatie en precisielandbouw Smart Farming Rendement door efficiency Herman Krebbers Mechanisatie en precisielandbouw Onderzoek Rabobank Kans! 2 Gebruik beschikbare data 3 Snelle ontwikkeling techniek Meest interessante toepassingen

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

Hoe evolueert de aardappelteelt in de toekomst?

Hoe evolueert de aardappelteelt in de toekomst? Hoe evolueert de aardappelteelt in de toekomst? Oudenaarde, 31 januari 2017 Guy Vandepoel, Lid Hoofdbestuur Boerenbond Een sector in expansie BE aardappelproductie groeit sneller ten opzichte van Europese

Nadere informatie

Precisie Tuinbouw. Sassenheim,

Precisie Tuinbouw. Sassenheim, Precisie Tuinbouw Jos.Balendonck@wur.nl Sassenheim, 7-9-2017 Overzicht Wat speelt er momenteel in de glastuinbouw? Wat is gedaan en wat is aanleiding voor project precisietuinbouw? Wat is precisietuinbouw,

Nadere informatie

Better Plants for New Demands. Wie ben ik Duik in BPfND Twee voorbeeldprojecten Basis van BPfND Maximaal aansluiten

Better Plants for New Demands. Wie ben ik Duik in BPfND Twee voorbeeldprojecten Basis van BPfND Maximaal aansluiten Better Plants for New Demands Wie ben ik Duik in BPfND Twee voorbeeldprojecten Basis van BPfND Maximaal aansluiten Better Plants for New Demands Generieke programma Zaadtechnologie Groene Veredeling Uitgangsmateriaal

Nadere informatie

Toekomst agri & foodsector. Dirk Duijzer, directeur Food en Agri

Toekomst agri & foodsector. Dirk Duijzer, directeur Food en Agri Toekomst agri & foodsector in Neder Dirk Duijzer, directeur Food en Agri Agenda Nieuwe situatie na crisis 2007 Wereldbevolking, economie, voedsel Nederse positie niet vergelijkbaar Opgave voor het wereldwijde

Nadere informatie

DUURZAAM BODEMBEHEER IN DE LANDBOUW

DUURZAAM BODEMBEHEER IN DE LANDBOUW DUURZAAM BODEMBEHEER IN DE LANDBOUW Samen de schouders onder duurzaam bodembeheer EEN GEZONDE BODEM IS IN BELANG VAN DE HELE MAATSCHAPPIJ Wageningen UR en het Louis Bolk Instituut hebben in opdracht van

Nadere informatie

Weerbaarheid door diversiteit. Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel

Weerbaarheid door diversiteit. Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel Weerbaarheid door diversiteit Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel Ontwikkelingen in de landbouw Schaalvergroting, afnemende genetische (gewas) diversiteit in tijd en ruimte Uitsluiten van niet productieve

Nadere informatie

Houtskoolschets Asten april 2017

Houtskoolschets Asten april 2017 Houtskoolschets Asten2030 14 april 2017 Opzet Asten2030 Start A Verkenning B Verbreding C 3 Verankering Dag van de Toekomst Besluit vorming 1. Werk Conferentie intern 2. Werk Conferentie intern Internet

Nadere informatie

Toekomst bemesting aardappelen. Bart Debussche 31/01/2017

Toekomst bemesting aardappelen. Bart Debussche 31/01/2017 Toekomst bemesting aardappelen Bart Debussche 31/01/2017 Overzicht Terugblik Evolutie Toekomst 1. Bemestingsnormen 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Nadere informatie

Future farming Healthy living

Future farming Healthy living Future farming Healthy living Elies Lemkes-Straver - Algemeen Directeur ZLTO Themadag Granen - 9 maart 2016 How to feed the world? Farmers feed the world! Nederland landbouwland Handelsbalans Wereldconsumptie

Nadere informatie

Smart Industries, Smart Connections Leo Esselman, Financieel directeur NLR, Kernteamlid cluster maakindustrie Amsterdam Economic Board Innovatie

Smart Industries, Smart Connections Leo Esselman, Financieel directeur NLR, Kernteamlid cluster maakindustrie Amsterdam Economic Board Innovatie Smart Industries, Smart Connections Leo Esselman, Financieel directeur NLR, Kernteamlid cluster maakindustrie Amsterdam Economic Board Innovatie Ontketend - 10 sept 2015 Innovatie Ontketend: Smart Industries,

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. Trimble Agrometius. Precisielandbouw een uitdaging voor de loonwerker. Voorstelling Agrometius/Trimble

INHOUDSOPGAVE. Trimble Agrometius. Precisielandbouw een uitdaging voor de loonwerker. Voorstelling Agrometius/Trimble Precisielandbouw een uitdaging voor de loonwerker INHOUDSOPGAVE Voorstelling Agrometius/Trimble Wat is precisielandbouw en waarom? Cirkel van precisielandbouw: 1. 2. 3. 4. DETECTIE BESLISSEN UITVOEREN

Nadere informatie

Crises en kansen: van klimaatverandering tot circulaire economie

Crises en kansen: van klimaatverandering tot circulaire economie Crises en kansen: van klimaatverandering tot circulaire economie Inhoud Inleiding Uit de interviews / circulaire economie Afronding Overzicht jaren met hoogst gemeten temperatuur Wereldgemiddelde oppervlaktetemperatuursverandering

Nadere informatie

Tussenbalans Statenfractie

Tussenbalans Statenfractie 2017 Tussenbalans Statenfractie Inhoudsopgave 1. Waar staan we?... 2 2. Uitgangspunt... 3 3. Waar gaan we aan werken de komende twee jaar?... 4 4. Contact en informatie... 5 Pagina 1 van 5 1. Waar staan

Nadere informatie

Zonder datamanagement geen toekomst voor teelt en keten

Zonder datamanagement geen toekomst voor teelt en keten Zonder datamanagement geen toekomst voor teelt en keten Projectteam WUR / NFO: Carlijn Savelkouls, Jan v.d. Zande, Peter Frans de Jong, Dirk de Hoog, Robert Robbemond, Nico Bondt, Marion Bogers en Patricia

Nadere informatie

Continue verbeteren van het productieproces

Continue verbeteren van het productieproces Continue verbeteren van het productieproces Het belang van duurzaamheid Groei wereldbevolking Beschikbaarheid zoet water Klimaatverandering Beschikbaarheid grondstoffen Michael E. Porter Harvard Business

Nadere informatie

Van RTK GPS naar Smart Breeding! Marco Rijstenbil RijkZwaan Breeding B.V.

Van RTK GPS naar Smart Breeding! Marco Rijstenbil RijkZwaan Breeding B.V. Van RTK GPS naar Smart Breeding! Marco Rijstenbil RijkZwaan Breeding B.V. RijkZwaan = Groente Een assortiment met meer dan 20 groenten en meer dan 800 rassen Voor de professionele tuinbouw; volle grond

Nadere informatie

Bijeenkomst MKB Infra en Rijkswaterstaat. Guido Hagemann/Arnold Breur 7 juni 2018

Bijeenkomst MKB Infra en Rijkswaterstaat. Guido Hagemann/Arnold Breur 7 juni 2018 Bijeenkomst MKB Infra en Rijkswaterstaat Guido Hagemann/Arnold Breur 7 juni 2018 1 Inhoud De wereld van Rijkswaterstaat De opgave en strategische prioriteiten van Rijkswaterstaat Realisatie via het gedachtegoed

Nadere informatie

SMAAK EN CONSUMENTEN PARTNER VOOR PUBLIEK EN PRIVAAT ONDERZOEK

SMAAK EN CONSUMENTEN PARTNER VOOR PUBLIEK EN PRIVAAT ONDERZOEK PCG tot uw dienst HET PCG Het PCG is sinds 1977 actief in onafhankelijk praktijkonderzoek en voorlichting in de groenteteelt en biedt een ruime waaier aan diensten en adviezen voor telers en andere actoren

Nadere informatie

JanWillem Breukink Voorzitter Seed Valley en ex. CEO INCOTEC 04 Juni 2015

JanWillem Breukink Voorzitter Seed Valley en ex. CEO INCOTEC 04 Juni 2015 Goede zadenvoorziening; De basis voor een duurzame en gezonde land- en tuinbouw JanWillem Breukink Voorzitter Seed Valley en ex. CEO INCOTEC 04 Juni 2015 Goede zadenvoorziening de basis voor een duurzame

Nadere informatie

KRIMP INLEIDING. voor de welvaart. Bevolking -1,2% Banen -4% In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland

KRIMP INLEIDING. voor de welvaart. Bevolking -1,2% Banen -4% In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland SMART WATER INLEIDING In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland - nieuw te ontwikkelen) projecten en activiteiten aan worden verbonden en worden KRIMP voor de welvaart

Nadere informatie

Inleiding RIS3 en OPZuid

Inleiding RIS3 en OPZuid Inleiding RIS3 en OPZuid Inhoud RIS3 OPZuid 2014-2020 Toekomst structuurfondsen Call Systeemversterking Human Capital (1B3) Regionale Innovatie Strategie voor Slimme Specialisatie (RIS3) OPZuid 2014-2020

Nadere informatie

Samen realiseren we de koers van Zuid-Limburg

Samen realiseren we de koers van Zuid-Limburg Samen realiseren we de koers van Zuid-Limburg Ambitie programma Toegevoegde waarde/bijdrage aan BNP: 40 miljard euro op ZON niveau 8,5 miljard op het niveau van Zuid- Limburg Complete werkgelegenheid:

Nadere informatie

Natuur inclusieve (precisie)landbouw High Tech meets Nature. Corné Kempenaar Abbenes, 26 januari 2018

Natuur inclusieve (precisie)landbouw High Tech meets Nature. Corné Kempenaar Abbenes, 26 januari 2018 Natuur inclusieve (precisie)landbouw High Tech meets Nature Corné Kempenaar Abbenes, 26 januari 2018 Inhoudsopgave Wat is precisielandbouw? Trends Natuur-inclusieve precielandbouw? NPPL Tot slot 2 Wat

Nadere informatie

Netwerkbijeenkomst VAVI, VIGEF & NEBAFA

Netwerkbijeenkomst VAVI, VIGEF & NEBAFA Netwerkbijeenkomst VAVI, VIGEF & NEBAFA Bio-based Economy Den Haag, 17 april 2013 VAVI VAVI is een belangenvereniging die de belangen behartigt van 7 Nederlandse ondernemingen binnen de aardappelverwerkende

Nadere informatie

Met genoegen kondigen we de verkiezing van De Slimste Binnenstad van Nederland aan.

Met genoegen kondigen we de verkiezing van De Slimste Binnenstad van Nederland aan. Gemeente t.a.v. het College van Burgemeester en wethouders Datum: 24-2-2015 verkiezing@smartdatacity.org Aankondiging Slimste Binnenstad van Nederland Bijlage: Toelichting Geacht college, Met genoegen

Nadere informatie

Visie toerisme en recreatie Noordoost Fryslân

Visie toerisme en recreatie Noordoost Fryslân 1 Visie toerisme en recreatie Noordoost Fryslân 1 ste stakeholdersbijeenkomst Dinsdag 27 november 2018 Programma 2 Welkom Korte toelichting op proces en resultaten tot nu toe Aanpak SWOT, ambitie en strategische

Nadere informatie

Regionale voedselproductie en duurzaamheid. Jasper Scholten 24 september 2013

Regionale voedselproductie en duurzaamheid. Jasper Scholten 24 september 2013 Regionale voedselproductie en duurzaamheid Jasper Scholten 24 september 2013 Methodology and tools Sustainability performance LCA Sustainable nutrition Quiz Vraag 1: Heeft een aardbei die in de supermarkt

Nadere informatie

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011 De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G Datum 05 april 2011 EMT debat 5 apr. 2011 Stef Huisman & Sjaak Bakker Economisch belang glastuinbouw Glastuinbouw Ned - Groente & Bloemen Areaal 10.000

Nadere informatie

Het grote Bodemonderzoek

Het grote Bodemonderzoek Het grote Bodemonderzoek Het eerste grootschalige onderzoek naar hoe melkveehouders en akkerbouwers met hun bodem omgaan en hoe we ze in beweging krijgen voor een duurzaam bodembeheer Arnhem, juli 2017

Nadere informatie

Innovatiethema s. Pagina! 1 van! 5

Innovatiethema s. Pagina! 1 van! 5 Innovatiethema s MIT 2016 Pagina 1 van 5 Innovatiethema s MIT 2016 Innovatieve MKB-ers kunnen subsidie aanvragen binnen de MKB Innovatiestimuleringsregeling Topsectoren (MIT). Daarin zijn de volgende instrumenten

Nadere informatie

Relatiedag Ctgb Dr.ir. Luuk van Duijn, Secretaris/directeur. 14 juni 2018

Relatiedag Ctgb Dr.ir. Luuk van Duijn, Secretaris/directeur. 14 juni 2018 Relatiedag Ctgb 2018 Dr.ir. Luuk van Duijn, Secretaris/directeur 14 juni 2018 Inhoud Het Ctgb anno nu Uitdagingen De relatiedag 2018 2 Het Ctgb anno nu Organisatie is op orde: Financieel liggen we op koers

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Bijpraten Raadsleden Vlissingen, 10 april 2017 Agenda > Welkom: Harry van der Maas (voorzitter stuurgroep) > Stand

Nadere informatie

Sterker, Slimmer, Schoner

Sterker, Slimmer, Schoner Sterker, Slimmer, Schoner D66 visie op duurzaamheid en groei C100 01-11-2014 Stientje van Veldhoven Groene genen Van Mierlo Terlouw Club van Rome Richtingwijzer: streef naar een duurzame en harmonieuze

Nadere informatie

Innovatie/EIP in Nederland Kees Anker - National Contactpoint EIP-Agri, Network Support Unit NL

Innovatie/EIP in Nederland Kees Anker - National Contactpoint EIP-Agri, Network Support Unit NL Innovatie/EIP in Nederland Kees Anker - National Contactpoint EIP-Agri, Network Support Unit NL Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland 22 november 2018

Nadere informatie

Hoog tijd voor een écht duurzame landbouw

Hoog tijd voor een écht duurzame landbouw nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn... Hoog tijd voor een écht duurzame landbouw een visie over de hervormingen in de landbouw Oktober 2013 nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn... Inleiding Landbouwbeleid heeft grote invloed op

Nadere informatie

Een zoektocht naar mogelijkheden

Een zoektocht naar mogelijkheden Inhoud presentatie Camiel Hoogland Introductie Hoogland B.V. Een zoektocht naar mogelijkheden (Regionale) Kansen Stellingen Hoogland BV Historie: Sinds 1880 Handelsonderneming Familiebedrijf >30 mill omzet

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Agro en Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den

Nadere informatie

Financiële banden van Wageningen UR met het bedrijfsleven. Een onderzoeksrapport voor Zembla

Financiële banden van Wageningen UR met het bedrijfsleven. Een onderzoeksrapport voor Zembla Financiële banden van Wageningen UR met het bedrijfsleven Een onderzoeksrapport voor Zembla Financiële banden van Wageningen UR met het bedrijfsleven Een onderzoeksrapport voor Zembla 2 maart 2011 Jan

Nadere informatie

Plant, mens en innovatie. BSc Plantenwetenschappen 17 maart 2018

Plant, mens en innovatie. BSc Plantenwetenschappen 17 maart 2018 Plant, mens en innovatie BSc Plantenwetenschappen 17 maart 2018 Plant your future! Waarom Plantenwetenschappen studeren? Plant en Mens Toenemende vraag plantaardige productie Plant en Innovatie MEER MINDER

Nadere informatie

Samen Ondernemen met de Natuur

Samen Ondernemen met de Natuur Samen Ondernemen met de Natuur Henk Gerbers Kleinschalig maakt gelukzalig, of is bulk beter? Naar een Voedselbeleid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) Verhaal over Ondernemen

Nadere informatie

Green Deal groene gewasbescherming

Green Deal groene gewasbescherming Green Deal groene gewasbescherming Jacobijn van Etten Projectleider Green Deal Ctgb Coördinator biologische middelen 11 juni 2015 Inhoud Vergroening Begrippen Doelstelling Green Deal Werkwijze Resultaten

Nadere informatie

Zal Europa de wereld voeden of omgekeerd?

Zal Europa de wereld voeden of omgekeerd? Zal Europa de wereld voeden of omgekeerd? Jacques Van Outryve Europees en landbouwjournalist Jacques@van-outryve.be Provinciaal Bestuur Vlaams-Brabant 8 en 12 januari 2016 Het nieuwe Europa Relevantie

Nadere informatie

ALLES OVER GENVOEDSEL EN ARGUMENTEN TÉGEN CRISPR-CAS GEWAS

ALLES OVER GENVOEDSEL EN ARGUMENTEN TÉGEN CRISPR-CAS GEWAS Next economy GEPLAATST DOOR: BERTUS BUIZER DIRECTEUR BUIZER ADVIES DUURZAME LANDBOUW EN ENERGIE VR 3 AUG ALLES OVER GENVOEDSEL EN ARGUMENTEN TÉGEN CRISPR-CAS GEWAS door Bertus Buizer (Buizer Advies) 25

Nadere informatie

WELKOM BIJ SURF MBO TREEDT TOE TOT SURF

WELKOM BIJ SURF MBO TREEDT TOE TOT SURF WELKOM BIJ SURF MBO TREEDT TOE TOT SURF Paul Rullmann, vz SURF Barneveld, 18 september 2014 Grensverleggende ICT-innovaties In SURF werken hoger onderwijsen onderzoeksinstellingen samen aan de verbetering

Nadere informatie

Interactie consument en producent Op weg naar gezonde groei, duurzame oogst. Ronald Hiel 11 juni 2015

Interactie consument en producent Op weg naar gezonde groei, duurzame oogst. Ronald Hiel 11 juni 2015 Interactie consument en producent Op weg naar gezonde groei, duurzame oogst Ronald Hiel 11 juni 2015 Wat u te wachten staat: Even voorstellen Waar staan we nu: resultaten en uitdagingen Hoe ziet het speelveld

Nadere informatie

Presentatie LANS. Woensdag 25 oktober 2013 Innovatieworkshop Watermanagement in de Agro keten

Presentatie LANS. Woensdag 25 oktober 2013 Innovatieworkshop Watermanagement in de Agro keten Presentatie LANS Woensdag 25 oktober 2013 Innovatieworkshop Watermanagement in de Agro keten Inhoud presentatie 1. Het bedrijf Lans 2. Teelt en arbeid en water 3. Energie en belichten 4. Verpakken en markt

Nadere informatie

Tuinbouw Veenstreek Greenport(s) 2040 Ewald van Vliet Burgemeester gemeente Lansingerland. Lid stuurgroep Greenports Nederland

Tuinbouw Veenstreek Greenport(s) 2040 Ewald van Vliet Burgemeester gemeente Lansingerland. Lid stuurgroep Greenports Nederland Tuinbouw Veenstreek Greenport(s) 2040 Ewald van Vliet Burgemeester gemeente Lansingerland Lid stuurgroep Greenports Nederland Wat is een Greenport cluster van teeltbedrijven, veilingen, handelsbedrijven

Nadere informatie

Symposium Groene chemie in de delta

Symposium Groene chemie in de delta DPI Value Centre als onderdeel van TKI SPM en het valorisatienetwerk 2.0 Symposium Groene chemie in de delta A. Brouwer, 12 November 2012 TKI Smart Polymeric Materials Topresearch in polymeren 5-10 jaar

Nadere informatie

We create chemistry. Onze bedrijfsstrategie

We create chemistry. Onze bedrijfsstrategie We create chemistry Onze bedrijfsstrategie Het verhaal van BASF Al vanaf onze oprichting in 1865 richten wij ons op de evoluerende wereld om ons heen. Wanneer we kijken naar hoe we als bedrijf willen bijdragen

Nadere informatie

B8-0360/37. Anja Hazekamp, Curzio Maltese, Eleonora Forenza, Barbara Spinelli namens de GUE/NGL-Fractie

B8-0360/37. Anja Hazekamp, Curzio Maltese, Eleonora Forenza, Barbara Spinelli namens de GUE/NGL-Fractie 27.4.2015 B8-0360/37 37 Overweging A A. overwegende dat "Voedsel voor de planeet, energie voor het leven" het thema van de expo 2015 in Milaan is en dat dit evenement een forse impuls kan geven aan het

Nadere informatie

Initiatie Fieldlab Circulaire Bouw & Infra Twente Agenda voor Twente: Innovatietafel circulaire economie & duurzaamheid

Initiatie Fieldlab Circulaire Bouw & Infra Twente Agenda voor Twente: Innovatietafel circulaire economie & duurzaamheid Initiatie Fieldlab Circulaire Bouw & Infra Twente Agenda voor Twente: Innovatietafel circulaire economie & duurzaamheid Programmawerksessie Agenda 09.00 uur: welkom door gedeputeerde M. van Haaf 09.10

Nadere informatie

TOPSECTOR Wereldoplossingen voor werelduitdagingen

TOPSECTOR Wereldoplossingen voor werelduitdagingen TOPSECTOR TUINBOUW & UITGANGSMATERIALEN Wereldoplossingen voor werelduitdagingen Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen Topsector met topcijfers De Nederlandse sector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen behoort

Nadere informatie

SBIR Verduurzamen voedselproductie

SBIR Verduurzamen voedselproductie SBIR Verduurzamen voedselproductie Informatiebijeenkomst 16 juli 2014 Alexia Michel, Ministerie EZ Topsector Agri&Food en Tuinbouw&Uitgangmaterialen Achtergrond Initiatief: topsector Agri&Food en ministerie

Nadere informatie

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boeren hebben een oplossing! Meerjarenplan 2020 van ZLTO Wij zijn een vereniging van 15.000 boeren en tuinders in Zeeland, Noord-Brabant en Zuid-Gelderland. Wij staan voor de continuïteit van de land-

Nadere informatie

Internet Of Things & Sensorrevolutie

Internet Of Things & Sensorrevolutie Internet Of Things & Sensorrevolutie Smart Farming in de Veehouderij Bennie van der Fels, WUR Livestock Research Wageningen, 27 mei 2013 Smart Farming Agenda: IoT en de Sensor Revolutie Perspectieven Smart

Nadere informatie

How to feed the world?

How to feed the world? Future farming Healthy living Elies Lemkes-Straver - Algemeen Directeur ZLTO Themadag Granen - 9 maart 2016 How to feed the world? Farmers feed the world! 1 Nederland landbouwland Handelsbalans Wereldconsumptie

Nadere informatie

Precisiebemesting & optimalisatie mineralen kringlopen met NIRS

Precisiebemesting & optimalisatie mineralen kringlopen met NIRS Precisiebemesting & optimalisatie mineralen kringlopen met NIRS Philipp Heck John Deere Intelligent Solutions Group Precisielandbouw Toepassingen 2 Mineralen Management & Bemesting Eisen en grote uitdagingen

Nadere informatie

Economische scenario s West-Friesland

Economische scenario s West-Friesland Economische scenario s West-Friesland 24 april 2014 Opzet presentatie 1. Economische ontwikkeling West-Friesland 2. SWOT economie 3. Trends en ontwikkelingen 4. Prognose economische ontwikkeling 5. Scenario

Nadere informatie

Toekomstgerichte aardappelteelt Groene gewasbescherming. Carlos Nijenhuis 18 juni 2018

Toekomstgerichte aardappelteelt Groene gewasbescherming. Carlos Nijenhuis 18 juni 2018 Toekomstgerichte aardappelteelt Groene gewasbescherming Carlos Nijenhuis 18 juni 2018 Agenda Visie en ambitie Nefyto Politiek Agrifood Innovatie gewasbeschermingsmiddelen Wat kunt U doen? Wij ontwikkelen

Nadere informatie

Verduurzaming Gewasbescherming, verleden, heden en toekomst. 10,000 jaar van gewas selectie/veredeling

Verduurzaming Gewasbescherming, verleden, heden en toekomst. 10,000 jaar van gewas selectie/veredeling Verduurzaming Gewasbescherming, verleden, heden en toekomst Planten ziekten: sociaal- economische impact Ctgb relatiedag 9 juni 2016 Piet.boonekamp@wur.nl Zijn gewassen zo hulpeloos? 10,000 jaar van gewas

Nadere informatie