OP WEG NAAR DE EEUW VAN AZIË

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "OP WEG NAAR DE EEUW VAN AZIË"

Transcriptie

1 I NOORDNIEUWS MAGAZINE VAN VNO-NCW NOORD JAARGANG 17 NUMMER 3 > 2012 OP WEG NAAR DE EEUW VAN AZIË terugblik op eerste WIllem lodewijk ConferentIe > Vno-nCW noord lanceert app Voor noordelijk bedrijfsleven > belofte leidt tot slimmer Werken en reizen > Hoe zetten We lofar beter op de kaart? > Waddenfonds: de regio aan zet

2 Hoe groen is gas? De vraag naar energie blijft stijgen. De vraag naar duurzame energie-oplossingen ook. Daarom heeft aardgas een schone taak in de verduurzaming van onze energievoorziening. Het is de schoonste fossiele brandstof met veruit minste CO 2 (broeikasgas) uitstoot dat scheelt meteen al aanzienlijk. Bovendien kunnen we altijd en overal op gas vertrouwen, mede door ons geavanceerde gastransportnetwerk. Het is op afroep beschikbaar: zomer of winter, wind of geen wind. Dankzij deze flexibele energiebasis kunnen wind- en zonne-energie optimaal aan bod komen, terwijl de energievoorziening als geheel stabiel en betaalbaar blijft. En wereldwijd is er nog tot ver in deze eeuw gas beschikbaar. We maken nu al vergroening mogelijk, door de toevoeging van biogas, bijvoorbeeld gewonnen uit afval. Via het gastransportsysteem kan dit als gecertificeerd duurzaam groen gas overal in Nederland bij u thuis worden gebracht. Zo vormt gas onderdeel van onze duurzame energietoekomst. Met aardgas naar een groenere toekomst.

3 1 InHoud noordnieuws 3 > Terugblik op eerste Willem Lodewijk Conferentie Verder in dit nummer: Belofte leidt tot slimmer werken en reizen Op inboeringscursus in West-Groningen Actueel: 10 NoordNieuws in t kort 15 Bestuurders verliezen noordelijk belang uit het oog 17 Bouwend Nederland: Niet meer arbeidsplaatsen verliezen 19 Waddenfonds: de regio aan zet 31 VNO-NCW Noord lanceert app voor noordelijk bedrijfsleven 34 Nieuwe impulsen nodig voor noordelijke energieambities Praktijk: 16 LOFAR commercieel op de kaart zetten 24 Aanbesteden kan anders wie durft buiten kaders te denken? 27 Duurzaamheid in 3D 32 Terugblik op Visite Veenhuizen Vaste rubrieken: 9 Column Lambert Zwiers 20 VNO-NCW Noord in beeld: bezoek Koninklijke Landmacht 28 JNO in the picture interview Janneke Hadders 36 Nieuwe leden stellen zich voor 38 Welkom nieuwe leden 40 Agenda Volg ons ook op Voorwoord Veel eigen nieuws in deze laatste editie van NoordNieuws voor de zomer. Uiteraard vindt u in dit nummer een uitgebreide terugblik op de eerste Willem Lodewijk Conferentie, die VNO-NCW Noord 8 juni j.l. organiseerde in nauwe samenwerking met De Friesland Zorgverzekeraar. Wij kijken terug op een kwalitatief zeer geslaagde bijeenkomst, waarmee we een trend voor de komende jaren hopen te zetten. Maar ook andere bijeenkomsten van VNO-NCW Noord leenden zich voor een uitgebreide terugblik: zo hebben wij het bezoek aan de Koninklijke Landmacht voor u in beeld gebracht en vindt u verderop in deze NoordNieuws een inhoudelijke terugblik op Visite Veenhuizen, waarbij anders kijken naar Duurzaam Ondernemen centraal stond. Naast terugblikken op deze meetings, presenteren wij ook graag onze mobiele applicatie aan u. Deze App voor het noordelijk bedrijfsleven, ontwikkeld door Quintor, hebben wij medio mei gepresenteerd aan de deelnemers van het Noordelijk Overleg en is beschikbaar voor gebruikers van iphone, ipad en Android toestellen. U kunt de App gratis downloaden in de store op uw telefoon. Voor vragen, reacties en suggesties over NoordNieuws kunt u contact met ons opnemen via noordnieuws@vnoncwnoord.nl Namens de redactie, Lex Kloosterman

4 2 NoordNieuws juli 2012 Lex Kloosterman Foto s: JAV Studio s, Assen niet wachten Terugblik op eerste Willem Lodewijk Conferentie Vrijdag 8 juni 2012 vond de eerste Willem Lodewijk Conferentie plaats op Landgoed Lauswolt in Beetsterzwaag. In samenwerking met De Friesland Zorgverzekeraar zet VNO-NCW Noord hiermee een nieuwe topconferentie op de kaart. Onder het motto Vernieuwend Vergezicht keken we van buiten naar binnen. Hoe kan Noord-Nederland er in 2025 uitzien? Waar liggen onze kansen en welke koers moeten we varen om onze doelen te bereiken? Het is hoog tijd voor vastberadenheid, creativiteit en een sterkere noordelijke samenwerking. Laten we niet wachten tot het één voor twaalf is. Met ruim 150 deelnemers was de eerste Willem Lodewijk Conferentie qua aantal deelnemers direct een groot succes. Maar, zoals VNO-NCW Noord voorzitter Bert van der Haar benadrukte, het gaat er vooral ook om wie er zijn. Het was dan ook goed om te zien dat er een kwalitatief goed gezelschap in de zaal zat, met de Commissarissen van de Koningin van Drenthe en Groningen, staatssecretaris Joop Atsma en meerdere noordelijke Tweede Kamerleden, gedeputeerden, burgemeesters, wethouders en niet te vergeten noordelijke topondernemers. Gedurende de gehele Willem Lodewijk Conferentie, die begon met een lunch bij het terras van Lauswolt, leek de naamgever via zijn afbeelding op het scherm mee te kijken. Zowel Bert van der Haar als dagvoorzitter Jeroen Smit (o.a. bekend van zijn boeken De Prooi over ABN AMRO en het Drama van Ahold) gingen in op de symboliek. Van der Haar: Willem Lodewijk was een hervormer. Hij gaf in de noordelijke provincies leiding aan de Opstand, organiseerde de kerkhervorming en het onderwijs en was

5 3 tot het één voor twaalf is als stadhouder de hoogste bestuurlijke gezagsdrager. Ook op de legerhervorming in de Nederlanden heeft hij veel invloed uitgeoefend. Willem Lodewijk zag in zijn tijd meer verbinding dan wij nu, stelt Jeroen Smit. Juist deze verbindende rol die hij speelde als eerste stadhouder van zowel Friesland, Groningen en Drenthe, maakt dat wij ervoor gekozen hebben om onze conferentie de Willem Lodewijk Conferentie te noemen. eeuw van azië De eerste spreker die hier verder op inging, was Rien Segers, hoogleraar Bedrijfscultuur & directeur Center for Japanese Studies, Rijksuniversiteit Groningen. Segers sprak over de Eeuw van Azië en de kansen die hier liggen voor het (Noord-)Nederlandse bedrijfsleven. Volgens Segers is er in de Westerse landen sprake van besluiteloosheid en een gebrek aan leiderschap en visie. De opkomst van de Aziatische economieën vergelijkt hij met een tsunami: Je ziet er in het begin niets van en dus blijf je rustig op het strand liggen, maar het komt wel naderbij. Als je geen maatregelen neemt, zijn de gevolgen desastreus. Zoals de 19e eeuw de eeuw van Groot- Brittannië was en de 20e eeuw van de Verenigde Staten, zo voorspelt Segers dat, gelet op de huidige ontwikkelingen, de 21e eeuw de economische macht naar Azië verschuift. Segers voorziet dat op korte termijn veel meer Aziatische producten gemeengoed zullen zijn in het Westen. Aziatische bedrijven zullen hier steeds meer grip op de zaken krijgen. actueel Dagvoorzitter Jeroen Smit zet de discussie over meer samenwerking en verbinding in het Noorden direct op scherp. Gaat het wel goed als we doorgaan op de manier zoals we dat nu doen? Waar gaan we in de toekomst onze welvaart mee verdienen? Er komen grote vraagstukken op ons af. Juist het bedrijfsleven is volgens Smit aan zet om de crisis aan te pakken, zij kan over grenzen heen kijken. Hopelijk realiseren we ons na vanmiddag dat de potentie van Noord- Nederland enorm is. Dagvoorzitter Jeroen Smit Aziatische bedrijven zullen hier steeds meer grip op de zaken krijgen Rien Segers, hoogleraar Bedrijfscultuur RUG»

6 4 NoordNieuws juli 2012 Forumdiscussie met v.l.n.r. Niek Jan van Kesteren, Jaap Smit, Douwe Faber en Diana Monissen De vraag is hoe wij hier mee om gaan. In Azië kent men andere kernwaarden, is de maatschappij groepsgericht in plaats van individualistisch en voelt men meer verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling van de eigen regio en het eigen land. Zoals de oprichter van Toyota het verwoordde: alles wat ik gedaan heb voor Toyota, heb ik gedaan voor Japan. Zijn wij, simpel gezegd, klaar voor de Eeuw van Azië? Volgens Segers geldt in zijn algemeenheid dat er hier in Nederland weinig échte belangstelling is voor Azië. We hebben weinig gevoel bij dit werelddeel. Maar wat is dan de oplossing, wat kan Noord-Nederland doen om dit gevoel te ontwikkelen? Segers: We moeten vooral zelf het initiatief nemen en beslissen wat we gaan doen. Wij zijn een handelsnatie, maak daar gebruik van. Kruip in hun huid en begrijp hun normen en waarden, maar blijf wel gebruik maken van je eigen expertise. Douwe Faber, actief in Azië als eigenaar van Ekwadraat (een bedrijf dat projecten initieert, ontwikkelt en begeleidt op het gebied van duurzame energie), herkent zich in deze boodschap: Je moet vooral jezelf blijven, doe wat je hier ook doet, zo vertelt hij even later bij de Forumdiscussie. Zijn boodschap: ga er naartoe, bereid je voor en leer van andere culturen. forumdiscussie Samen met Niek Jan van Kesteren (VNO- NCW), Diana Monissen (De Friesland Zorgverzekeraar) en Jaap Smit (CNV) vormt Faber het Forum, dat tijdens de Willem Lodewijk Conferentie ingaat op diverse actuele thema s als zorg, onderwijs, ict, de bouw en duurzaamheid. De verschillende thema s worden ingeleid door korte video s waarin prominente noorderlingen hun vergezicht voor de toekomst van hun sector schetsen. Door de forumleden één voor één te introduceren, gaf dagvoorzitter Jeroen Smit een ieder de kans om zich te positioneren. Diana Monissen, voorzitter Raad van Bestuur van De Friesland Zorgverzekeraar, uit haar zorgen over de betaalbaarheid van de zorg in de toekomst. Volgens Monissen kijken we te weinig buiten de deur. Kijk naar De urgentie om het anders te doen komt pas werkelijk tot gelding als de nood écht aan de man komt een land als Singapore, dat is echt een voorbeeldland. Daar moeten we naartoe om te leren. We kijken in de zorgsector nog te veel naar de korte termijn, terwijl we een business case moeten maken voor over tien, twintig jaar. Ook Jaap Smit, voorzitter van het CNV, pleit ervoor om meer over de grens te kijken. Ga eens naar Azië om te zien hoe het anders kan. We zijn in Nederland zó overgeorganiseerd. Volgens Smit komt het op leiderschap aan om het roer om te gooien: Een nieuwe toekomst gaat altijd gepaard met ontberingen. Douwe Faber heeft deze oversteek naar Azië al gemaakt en vertelt over de zaken die hij daar heeft gedaan en de manier waarop je je moet aanpassen aan hun manier van werken, zonder jezelf te verloochenen. Praat vanuit je hart en je eigen onderneming. Niek Jan van Kesteren, algemeen directeur van VNO-NCW, completeert het Forum. Van Kesteren kijkt vooruit naar de aanstaande verkiezingen en pleit ervoor om in actie te komen: de urgentie om het anders te doen komt pas werkelijk tot gelding als de nood aan de man komt. We aanvaarden de consequenties van de crisis pas wanneer het ons écht

7 5 Jeroen Smit in gesprek met Diana Monissen Als je als regio een prominente rol wilt blijven spelen is een goede infrastructuur essentieel pijn gaat doen en onze welvaart in het geding komt. samenwerking Eén van de eerste punten die naar voren kwam bij de forumdiscussie, was meer noordelijke samenwerking. Sijbrand de Vries van De Vries Scheepsbouw in Makkum gaf in zijn videoboodschap aan zich te verbazen over de gang van zaken omtrent de spoorlijn Heerenveen- Groningen. Een historische fout, zo onderstreepte het Forum. Niek Jan van Kesteren: Als regio moet je vooruitkijken, wat wil je met dit gebied? Als bestuurders moet je durven investeren in de toekomst van je regio. Ook Jaap Smit toonde zich een voorstander van de spoorlijn. Als je als regio een prominente rol wilt blijven spelen is een goede infrastructuur essentieel. Nu knokken de verschillende belanghebbenden te veel voor hun eigen belang. Hayo Apotheker (l) en Piet Adema, burgemeesters Súdwest Fryslân en Achtkarspelen Meer samenwerking dus, waarom komt dat er niet van? De verklaring van Niek Jan van Kesteren: Het is nu vijf voor twaalf, de noodzaak om aan de slag te gaan is aanwezig. Maar in Nederland moet het eerst één voor twaalf worden voordat we in actie komen. Ondanks deze kritische noot is Van Kesteren wel fundamenteel positief over het innovatieve vermogen dat we in (Noord-) Nederland vervolgens hebben om onze problemen op te lossen. Een ander thema dat een paar keer aan bod kwam, was de betaalbaarheid van de zorg. Hans Feenstra, voorzitter van de Raad van Bestuur van het Ferd Crone (l) en Sicko Heldoorn, burgemeesters van Leeuwarden en Assen»

8 6 NoordNieuws juli 2012 André Rouvoet (l) en Jaap Smit Als het water daalt, komen de scheepswrakken tevoorschijn Martiniziekenhuis, was een van de zes noorderlingen die zijn toekomstvisie in een videoboodschap schetste. Hij stelt: Niemand durft de discussie aan of je alles wat je overal kunt doen, ook moet doen. Diana Monissen sloot zich hierbij aan: We moeten met elkaar de gezondheidszorg hervormen vanuit de optiek van kwaliteit. Volgens Feenstra is dit een autonoom proces dat in het veld van de gezondheidszorg zelf moet plaatsvinden. Hij voorziet dat in het Noorden enkele grote ziekenhuizen als het UMCG, Martiniziekenhuis en het MCL in Leeuwarden specialistische zorg zullen blijven leveren. Daaromheen heb je een aantal kleinere ziekenhuizen nodig om zorg dicht bij de klant te blijven houden. Maar voor sommige behandelingen zullen burgers straks wat verder moeten rijden. munten, is de goederenhandel tussen de eurolanden op een hoger niveau getild en is de productiviteitsgroei duidelijk hoger dan zonder de euro het geval zou zijn geweest. Kortom, de euro is van grote waarde voor Europa. Maar we moeten er wel wat voor doen om het succes van de EMU te continueren. De schuldencrisis heeft ons duidelijk gemaakt dat er sprake is van een complex netwerk van financiële relaties, aldus Knot. Hij benadrukt dat de EU goede stappen heeft gezet om het raamwerk te versterken, maar dat het uiteindelijk aan de politiek is om afspraken te maken over te nemen maatregelen. De vraag is in hoeverre landen invloed op hun begrotingsdiscipline zullen accepteren. Inzoomend op Nederland stelt Knot vast dat de kwetsbaarheden van onze economie pas naar voren komen als deze minder draait. Als het water daalt, komen de scheepswrakken tevoorschijn. Hij benoemt vier punten die Nederland moet aanpakken om haar solide reputatie te behouden: de overheidsfinanciën, de arbeidsparticipatie en pensioenleeftijd, de hoge hypotheekschuld en de beschikbaarheid van bankkrediet. Hervormingen Knot spreekt zijn waardering uit voor de doelstelling van het Lenteakkoord om het overheidstekort terug te brengen naar 3% in Hoewel er kanttekeningen bij te plaatsen zijn, waardeer ik het Lenteakkoord positief. Het stopt de stijging van de overheidsschuld en versterkt de Nederlandse economie. klaas knot Op het moment dat Klaas Knot na de pauze zijn inleiding houdt over de euro, de schuldencrisis en de rol van de Nederlandse ondernemer, barst buiten het onweer los. Symbolisch of niet, de boodschap van Knot is helder. De Economische en Monetaire Unie (EMU) heeft ons sinds de invoering in 1999 veel goeds gebracht. Knot: Met de introductie van de euro verviel het wisselkoersen transactierisico tussen de verschillende De vraag is in hoeverre landen invloed op hun begrotingsdiscipline zullen accepteren Klaas Knot, president De Nederlandsche Bank

9 7 Ook over de noodzaak tot verhogen van de pensioenleeftijd, het aanpakken van de hypotheekrenteaftrek en de beschikbaarheid van bankkrediet is Knot helder. Over dit laatste punt zegt hij: De crisis heeft gezorgd voor een hernieuwd risicobewustzijn bij banken, mede door de invoering van nieuwe, strengere regels voor de bancaire sector. Voor risicovollere leningen, bijvoorbeeld aan het MKB, vragen banken een hogere rente dan vroeger. Deze ontwikkeling is toe te juichen, omdat de onderschatting van risico s één van de oorzaken van de crisis is. Wat Knot niet herkent, is het veel gehoorde geluid dat het steeds moeilijker is om kredieten los te krijgen bij banken. Uit een enquête gehouden onder verschillende banken, is gebleken dat vooral de vraag vanuit het MKB naar kredietverlening is gedaald. Knot: Bovendien blijkt uit harde cijfers dat er momenteel niet minder krediet wordt verleend. Gaat het krediet dan naar een kleiner aantal bedrijven? En heeft het MKB hier een andere kijk op? We komen het niet te weten, de zaal met veel ondernemers blijft in ieder geval stil. Nederlandse ondernemers op zoek gaan naar nieuwe kansen en markten. afsluiting Wat beklijft na deze eerste Willem Lodewijk Conferentie? Natuurlijk, de boodschap van Rien Segers dat we moeten anticiperen op de Eeuw van Azië en van Klaas Knot over de staat van de Europese samenwerking en de maatregelen die nodig zijn om onze economie op peil te houden. En de boodschappen vanuit de forumdiscussie: ga naar Azië om de mogelijkheden te ontdekken, goed opgeleid personeel is de sleutel tot succes, we moeten meer oog hebben voor groen in onze samenleving, in de bouwsector is het één voor twaalf, de betaalbaarheid van de zorg komt in het geding en op ICT gebied zijn we pas halverwege. Maar wat vooral óók bij de deelnemers is blijven hangen, is dat Jaap Smit niet in Indonesië wil wonen, dat de Commissaris van de Koningin in Friesland twee eeuwen achterloopt met een reis naar Engeland en dat VNO-NCW Noord directeur Lambert Zwiers zijn opdracht niet begrepen heeft om video s op hoog niveau te maken. Het zijn slechts een paar elementen uit de hilarische dagafsluiting van Armand Schreurs, die met zijn poppenkast de conferentie samenvatte en hiermee de lachers schaterend op zijn hand had. Het vormde de opmaat naar Vertrouwen komt te voet en gaat te paard, vervolgt Knot. Op korte termijn is een oplossing van de schuldencrisis volgens hem cruciaal voor vertrouwensherstel. Als dit lukt, kan een aantrekkende mondiale conjunctuur de Nederlandse economie weer op gang brengen. Volgens Knot staat het bedrijfsleven er financieel gezien goed voor, maar de vooruitzichten op zowel korte als lange termijn zijn minder goed. We zullen een structureel lagere groei moeten accepteren. Als de beroepsbevolking niet groeit, is er ook geen krachtige economische groei mogelijk. Des te belangrijker is het volgens hem om het Nederlandse groeivermogen te versterken door hervormingen op het gebied van overheidsfinanciën, hypotheekmarkt en arbeidsmarkt. En voor het bedrijfsleven geldt: Het is daarom meer dan ooit van belang dat de De humorvolle afsluiting van Armand Schreurs... Het is meer dan ooit van belang dat Nederlandse ondernemers op zoek gaan naar nieuwe kansen en markten... werkte op de lachspieren van de zaal»

10 Voor meer informatie: kpmg.nl 2011 KPMG Staffing & Facility Services B.V. All rights reserved.

11 9 Tafelspeech Joop Atsma, staatssecretaris Infrastructuur en Milieu Column de eeuw van azië Met groot genoegen kijken wij terug op de eerste Willem Lodewijk Conferentie. Niet alleen was de conferentie qua opkomst een groot succes, ook de kwaliteit van de aanwezigen sprak tot de verbeelding. Combineer dit met een uitstekende locatie (Landgoed Lauswolt in Beetsterzwaag), twee inleiders van formaat, een boeiende forumdiscussie en inspirerende videoboodschappen van prominente noorderlingen en alle ingrediënten voor een succesvolle bijeenkomst zijn aanwezig. En last but not least een ongeëvenaarde humorvolle afsluiting. Een van de belangrijkste boodschappen die beklijft na afloop van de conferentie is dat we hard op weg zijn naar de Eeuw van Azië. We staan dan ook aan het begin van een spectaculaire ontwikkeling, zo stelde Rien Segers, waarmee de aziatisering van de wereld ingeluid wordt: een stroom van grote Aziatische ondernemingen die zich in het Westen gaan vestigen. (Noord-)Nederland is onvoldoende voorbereid op deze Aziatische tsunami : we hebben te weinig belangstelling en voelen niet de urgentie om onze blik op dit werelddeel te richten. Tafelspeech Geert Sanders, voorzitter SER Noord-Nederland de borrel en het diner, waar nog lang werd doorgepraat over de dag. Dit gebeurde zowel aan tafel als plenair door Diana Monissen van De Friesland Zorgverzekeraar en door staatssecretaris Joop Atsma en Geert Sanders (voorzitter SER Noord- Nederland), die met tafelspeeches de dag in stijl afrondden. Willem lodewijk Conferentie 2013 De tweede Willem Lodewijk Conferentie staat gepland op vrijdag 7 juni Noteer deze datum alvast in uw agenda. Graag gaan we dan weer met u en elkaar in gesprek over de toekomst van Noord-Nederland. < Segers boodschap: bereid je erop voor, zet als bedrijfsleven in op verbreding en verdieping van onze zakelijke banden met Azië. Deze boodschap moeten wij ter harte nemen, zeker gezien het feit dat we volgens Klaas Knot de komende jaren rekening moeten houden met een zeer bescheiden economische groei. Door noodzakelijke financiële saneringen en demografische ontwikkelingen is een krachtige groei volgens Knot niet realistisch. Deze boodschap onderstreept het belang dat we als land en als regio aansluiting moeten zoeken met regio s waar wél krachtige economische groei plaatsvindt. De noodzaak om onze blik op bijvoorbeeld Azië te richten is dus groot. Rien Segers deed tijdens de conferentie een oproep om een Azië denktank op te richten die gaat onderzoeken wat we kunnen doen om ons voor te bereiden op de Eeuw van Azië. Ik juich dit initiatief van harte toe en roep bij deze geïnteresseerden zich bij VNO-NCW Noord te melden. Laten we gezamenlijk de uitdaging aangaan, want de tijd begint te dringen. Zoals Rien Segers al zei: Azië komt eraan en zal niet wachten tot Nederland het boerka- of hypotheekprobleem hoe relevant ook voor de Nederlandse samenleving eindelijk opgelost heeft. Lambert Zwiers Directeur VNO-NCW Noord

12 10 NoordNieuws juli 2012 Noordnieuws in 't kort Jojo Bottema winnares De Hak 2012 Tijdens de eerste editie van zakenevenement She-Vent ( Zakenvrouw op de hak ) is De Hak 2012 uitgereikt aan Jojo Bottema, directeur Facilitair Bedrijf van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij kreeg de bokaal uitgereikt door de organisatoren van She-Vent: Monique Huizenga (Niquell Organisatiebureau) en Dorothea Piek (Buro Goeie Grond). De Hak 2012 is bestemd voor diegene die de positie van de vrouw en diversiteit belangrijk vindt en versterkt. Jojo Bottema s visie is helder: Ik kies voor goede vrouwen en die zijn er genoeg. Dit resulteerde er in vijf jaar tijd in dat na haar aanstelling 100 vrouwen en 151 (voornamelijk technische) mannen werkzaam zijn bij het Facilitair Bedrijf van de Rijksuniversiteit Groningen. In het juryrapport wordt Jojo Bottema geroemd om haar inzet in het delen van kennis binnen haar arbeidzame leven binnen haar eigen organisatie - maar ook ver daarbuiten. Zij is aangesloten bij diverse (sociale) activiteiten en ondersteunt diverse goede doelen/initiatieven. Een vrouw met een groot hoofd qua kennis en een groot hart qua delen & stimuleren van verschillende omgevingen en in het bijzonder de positionering van de vrouw. Bottema heeft zelf een beslissingsbevoegde positie binnen haar organisatie, is zich daar van bewust en gebruikt dat podium (actief) om andere vrouwen een volgende stap te laten zetten. Bouwgroep Dijkstra Draisma voor derde keer Best Managed Company Voor de derde keer op rij mag Bouwgroep Dijkstra Draisma de titel Best Managed Company dragen. Best Managed Companies is de verkiezing van de best geleide bedrijven binnen het Nederlands midden- en grootbedrijf, welke Deloitte in samenwerking met VNO-NCW en TiasNimbas Business School dit jaar voor de vijfde keer organiseert. Slechts 72 bedrijven kwamen door de selectie heen, met de Bouwgroep als enige noordelijke winnaar. Bouwgroep Dijkstra Draisma biedt totale bouwoplossingen op het gebied van werken, wonen en recreëren in het noorden van Nederland. Over 2011 werd een omzet gehaald van 128 miljoen euro. Herman Roose, partner bij Deloitte en juryvoorzitter Best Managed Companies: Ondanks de economische tegenwind laten de bedrijven prima cijfers zien. De sleutel tot dit succes lijkt een sterke focus op innovatie waardoor men zich goed door de crisis lijkt te slaan. De jury is van mening dat juist in de komende jaren bedrijven met innovatie in hun DNA verschil gaan maken. Voorbeelden van het innoverend vermogen van de Bouwgroep zijn onder andere de revitalisatie van het winkel- en appartementencomplex Amicitia in Leeuwarden en het ombouwen van het Personeel: ESD-SIC topwerkgever 2012 Uit landelijk onderzoek onder meer dan bedrijven is ESD-SIC naar voren gekomen als Topwerkgever Het bedrijf uit Farmsum eindigde op de achtste plaats in de categorie bedrijven met minder dan 500 medewerkers. CEO Cas König, rechts voormalige politiebureau tot kantoren met zorgwoningen in De Veilige Veste in Leeuwarden. Jaarlijks gaat Deloitte op zoek naar de best geleide bedrijven binnen het Nederlandse midden- en grootbedrijf. Daarvoor beoordeelt Deloitte de strategie, de bedrijfsvoering en de resultaten van de deelnemende bedrijven. Het Best Managed Companies programma richt zich op niet-beursgenoteerde Nederlandse ondernemingen met een omzet van minimaal 10 miljoen euro, waarvan het management ook een aandeel in het bedrijf heeft. Het onderzoek is gehouden onder de medewerkers van ESD-SIC en heeft als doel inzicht te krijgen in de gezondheidssituatie en de werk(druk) beleving bij het bedrijf. Ondanks de relatief zware omstandigheden bij ESD-SIC hebben medewerkers veel plezier in het werk en een prima relatie met hun direct leidinggevende. Ook inspraak in het werk is een gunstige factor bij ESD-SIC. Het bedrijf is een zelfstandige dochteronderneming van het Duitse REF-Processing GmbH.

13 11 Beelden Hein Mader vinden plek bij Lauwersmeer noordnieuws In 't kort eind mei is de tentoonstelling Collectie mader lauwersmeer geopend. drie jaar lang zullen 80 beelden van de collectie van Hein mader te zien zijn in het nationaal park lauwersmeer. op veertig zogenaamde gastlocaties binnen en buiten staat een selectie van zijn vrije werk. Grote en kleine beelden, gemaakt van diverse materialen: steen, hout en staal. Abstracte krachtige beelden die evenwicht en harmonie uitstralen. Beelden gemaakt om aangeraakt te worden en om even bij stil te staan. Gemaakt vanuit de drijfveer van Mader om vanuit zijn talent zijn positieve bijdrage te leveren aan een betere wereld. Hein Mader werd geboren in Oostenrijk in 1925, kwam begin jaren zestig naar Nederland en begon een kleine tien jaar later aan zijn omvangrijke collectie eigen werk, naast de vele opdrachten uit binnen- en buitenland. Tot zijn 85ste Noorden scoort beter dan landelijk zoals gewoonlijk na de winter trekt in het tweede kwartaal van het jaar de bedrijvigheid aan. dat betekent niet dat de neerwaartse trend wordt omgebogen. Integendeel, de groei in het tweede kwartaal pakt dit jaar lager uit dan in voorgaande jaren. zonder het gunstige seizoenseffect valt de economie zelfs verder terug. Het economisch klimaat verslechtert volgens veel ondernemers steeds meer. een positief punt is dat noord-nederland als geheel dit kwartaal iets beter presteert dan landelijk. Dit beeld komt naar voren uit de Conjunctuurenquête Nederland (COEN) die KvK Noord voor Noord-Nederland publiceert. De COEN drukt de omzetontwikkeling uit in een getal dat het saldo vormt van de percentages bedrijven met positieve en negatieve antwoorden. De seizoensinvloed is uitgeschakeld door voor elk kwartaal het gemiddelde te presenteren van de laatste vier kwartalen. In Noord-Nederland verwacht 27% van de bedrijven in het lopende kwartaal een toename van de omzet en 18% een afname. Deze percentages resulteren in een omzetsaldo van +9. Vorig jaar bedroeg het saldo in het tweede kwartaal +22. De omzetstijging in het tweede kwartaal valt dit jaar dus lager uit. Zonder deze positieve seizoensinvloed zou de omzet dit kwartaal dalen. Ook op landelijk heeft hij beelden gemaakt en tot zijn dood (in 2012) was hij op zoek naar een permanente locatie waar zijn collectie als geheel voor het publiek te zien zou zijn. Gerd Lindemann, algemeen directeur van Holtrop en Jansma B.V. in Dokkum en lid van VNO-NCW Noord, heeft Mader jarenlang geholpen met zijn missie. Een jaar geleden stond hierover nog een uitgebreid verhaal in NoordNieuws. Deze driejarige tentoonstelling is wellicht de opmaat naar het uiteindelijke doel van Mader. Meer weten? Volg de activiteiten rond de Collectie Mader Lauwersmeer op en op twitter niveau is het dieptepunt van de crisis nog niet bereikt. Het omzetsaldo loopt in een jaar tijd terug van +22 tot +7. De bouw blijft in mineur. In Noord- Nederland verwacht de helft van de bouwbedrijven dit kwartaal een verdere omzetdaling. Dat zijn er twee keer zo veel als in dezelfde periode vorig jaar. Nog geen 10% rekent op enig herstel van de omzet na de voor deze sector doorgaans toch slappe winterperiode. De detailhandel profiteert wel van het voorjaarseffect. Ook in de zakelijke dienstverlening en de industrie is de balans positief. geert sanders, voorzitter van de SER Noord-Nederland, is per 1 mei benoemd tot hoogleraar Institutional Advancement aan de Nyenrode Business Universiteit. Hiervoor was hij o.a. werkzaam als hoogleraar organisatiekunde en als directeur fondsenwerving aan de Rijksuniversiteit Groningen. Sanders is ook bestuurlijk actief, o.a. binnen het Platform Defensie-Bedrijfsleven van VNO-NCW Noord, als voorzitter van de Raad van Toezicht van Lentis Groningen/ Drenthe en als voorzitter van de Raad van Toezicht van het Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag in Groningen andreas blühm is de opvolger van Kees van Twist als directeur van het Groninger Museum. Blühm, geboren in Berlijn en opgegroeid in Bremen, is sinds 2005 directeur van het Wallraf-Richartz- Museum & Fondation Corboud in Keulen. Het Wallraf-Richartz-Museum is een van de grotere kunstmusea in Duitsland. Het toont Europese kunst vanaf de 13de tot het begin van de 20ste eeuw. Daarvoor werkte Blühm onder meer in het Museum voor Kunst en Cultuurgeschiedenis van de Hansestadt Lübeck, de Ostdeutsche Galerie in Regensburg en het Van Gogh Museum in Amsterdam. In het Van Gogh Museum was hij Hoofd Presentaties en verantwoordelijk voor het tentoonstellingsbeleid van 1993 tot De nieuwe directeur zal omstreeks 1 september 2012 met zijn werkzaamheden in Groningen beginnen. personalia

14 12 NoordNieuws juli 2012 Jan-Willem Lobeek belofte leidt tot slimmer Het begon twee jaar geleden met een belofte en deze lijkt langzaam maar zeker te worden ingelost. In mei 2010 sloten overheden en bedrijfsleven zowel in Leeuwarden als in Groningen-Assen een convenant met elkaar om te streven naar 5% minder autokilometers in de spits. Inmiddels hebben in beide regio s vele tientallen (vooral grote) bedrijven en organisaties hun commitment omgezet in daden. Dat betekent dat bedrijven en instellingen met hulp van een publieke-private projectorganisatie proberen hun werknemers te verleiden slimmer met hun reisgedrag om te gaan. bewust gedrag Voor veel werknemers is het reisgedrag naar hun werkplek inmiddels een vorm van onbewust gedrag geworden. Men stelt zich zelden de vragen: Moet ik wel reizen, maar kan ik thuis werken? Waarom zou ik per se in de spits reizen als het ook eerder/later kan? Moet ik elke dag met de auto, of kan ik ook regelmatig op de fiets? Is de E-bike (elektrische fiets) iets voor mij? Met andere woorden, maak je medewerkers bewust van hun reisgedrag. Bij slimmer werken en reizen draait het dus om bewustwording en vervolgens In beide regio s zijn veel organisaties en bedrijven zich bewust van het feit dat een goede bereikbaarheid cruciaal is voor de economische groei van onze regio. Zij realiseren zich dat bouw- en wegwerkzaamheden de komende jaren een grote impact gaan hebben op de bereikbaarheid. Daarnaast zijn zij milieu- en omgevingsbewust. Vitaliteit en gezondheid van werknemers, duurzaam ondernemen en kostenbewust handelen zijn voorbeelden van uitgangspunten die bedrijven hanteren bij beleidsvoering. Door goed mobiliteitsmanagement te voeren kan hieraan invulling worden gegeven. De tienduizenden werknemers van de organisaties die deelnemen aan Ga slimmer reizen en werken vertegenwoordigen circa 25% tot 35 % van de totale werknemerspopulatie. Dit getal moet nog groeien naar 50%. De verwachting is dat naar mate de bouwwerkzaamheden in de betreffende plaatsen dichterbij komen steeds meer bedrijven zullen aanhaken. Want een verminderde bereikbaarheid vraagt om slimmer reis- en werkgedrag. Directeur VNO-NCW Noord Lambert Zwiers op de e-bike actueel meer dan slimme werknemers in noord-nederland Inmiddels zijn 29 partners in het Noorden aangehaakt bij Ga slimmer reizen en werken. Gistermiddag ondertekende de Belastingdienst het convenant, waardoor in totaal meer dan werknemers in het Noorden slimmer reizen en werken. Ook directeur Douwe van der Werff van Belastingdienst/ Noord ondertekende het convenant Mobiliteitsmanagement Regio Groningen-Assen. Volgens Van der Werff is dit een logische vervolgstap van de Belastingdienst. Het nieuwe gebouw, waar we samen met DUO in gehuisvest zijn en de omgeving nabij het station, biedt een uitstekende kans om slimmer te reizen en te werken. Voor ons is het belangrijk dat werknemers minder reistijd kwijt zijn. We gaan graag samen met de werknemers kijken hoe we uit de file kunnen blijven. Met de ondertekening van Belastingdienst/Noord telt de regio nu 29 convenantpartners. Deze organisaties hebben gezamenlijk werknemers. Albert Bruins Slot, bestuurslid VNO-NCW Noord en lid van het Platform Mobiliteitsmanagement: We zien dat grote bedrijven graag meedenken over hun eigen bereikbaarheid. En echt niet alleen om kosten te besparen, maar zeer zeker ook vanuit het oogpunt duurzaam en omgevingsbewust handelen. Albert Bruins Slot (links) en Douwe van der Werff

15 13 werken en reizen Bewustere mobiliteit leidt tot niet alleen tot een betere bereikbaarheid, maar ook tot kostenverlaging en productiviteitsverhoging activatie. Bovendien is het, met de grootschalige bouwwerkzaamheden in het vooruitzicht, helemaal niet gek om eens stil te staan wat nou écht slim werken en reizen is. Tegenwoordig zijn veel werknemers niet langer volledig tijd- en locatiegebonden als het om hun werk gaat. Dat schept mogelijkheden voor zowel de werknemer als de werkgever. Voorbeeldprojecten Hoewel de aanzet tot gedragsverandering ook vooral door de werkgever zal moeten worden geïnitieerd, worden door de projectgroepen ook concrete acties en projecten aangeboden die de werknemer moeten helpen in zijn keuzes. Uit ervaring blijkt namelijk dat mensen alternatieven een aantal keren moeten hebben ervaren alvorens zij overgaan tot ander gedrag. De initiatieven van de projectgroepen zijn daarop gebaseerd. Organisaties en bedrijven zijn zich bewust van het feit dat een goede bereikbaarheid cruciaal is voor de economische groei van onze regio Een goed voorbeeld hiervan is de Rij2op5 campagne. Met deze campagne sporen bedrijven hun werknemers, die op fietsbare afstand wonen, aan om vaker naar het werk te fietsen. Twee van de vijf werkdagen fietsen naar het werk maakt al een groot verschil voor de gezondheid van mens en milieu. De samenwerking met bedrijven zorgt ervoor dat collega s elkaar nog meer stimuleren om te gaan fietsen. Een speciale rol speelt tegenwoordig de e-bike (een elektrische fiets). Het gebruik hiervan wordt niet alleen binnen de Rij2op5 campagne gestimuleerd, ook is er de #twitterfiets actie. Prominente Groningers en Drenthe mogen een aantal dagen gebruik maken van een e-bike of een e-scooter onder de voorwaarde dat men zijn ervaringen deelt op Twitter. Voor nagenoeg alle gebruikers was dit een eerste kennismaking die smaakte naar meer. In Groningen mocht VNO- NCW Noord directeur Lambert Zwiers recent de primeur hiervan beleven. Maar bij slimmer reizen en werken gaat het niet alleen om de fiets, het gaat juist om een breed palet aan mogelijke alternatieven. Van inrichten van thuiswerkplekken tot P+R voorzieningen en teleconferencing mogelijkheden. Voor grote organisaties geldt vooral dat maatwerk gewenst is, voor MKB bedrijven vooral dat het om makkelijk inpasbare maatregelen gaat. uniek project Dit project is uniek, omdat het op initiatief van het bedrijfsleven zelf tot stand is gekomen. Omdat bereikbaarheid een vraagstuk is van overheid en samenleving is vervolgens de overheid aangesloten. Deze heeft hiervoor publieke middelen beschikbaar gesteld om het proces te versnellen. De deelnemende bedrijven stellen interne middelen ter beschikking om de werknemers te activeren en dat leidt inmiddels tot aantoonbare resultaten. De uiteindelijke doelstelling van 5% minder autokilometers in de spits is nog niet gehaald, maar dat is een kwestie van tijd. Want bewustere mobiliteit leidt tot niet alleen tot een betere bereikbaarheid, ook leidt het vaak tot kostenverlaging en productiviteitsverhoging. En dat zijn zaken die veel ondernemers en werknemers in beweging brengen. <

16 Opereren in een internationale setting Wubbo Everts Projectmanager Foreign Direct Investments (FDI) Noord-Nederland staat op de kaart, ook internationaal. Kijk naar wat er gebeurt in de Eemshaven, het stopcontact van Noordwest-Europa. Dit beeld wordt ook in het buitenland steeds bekender, mede door onze inspanningen. Grote spelers weten ons in toenemende mate te vinden. We hebben al internationale parels binnen onze regionale grenzen, maar er is altijd ruimte voor meer. En met die bedrijven mag ik aan de slag. Dan is werken geen opgave, maar wordt het een hobby. Kerntaak van NOM-FDI is het acquireren en verankeren van investeerders in Noord-Nederland, waarvan een groot deel uit het buitenland komt. Geïnteresseerde bedrijven doen we een aanbod, daarbij nemen we vanzelfsprekend onze kennis van vestigingslocaties en het vestigingsklimaat mee. We kennen de noordelijke ondernemers en zijn daardoor als geen ander in staat de voordelen van vestigen in het Noorden aan anderen duidelijk te maken. Meer weten? Bel ons of kijk op FDI Actueel : 47 projecten (vestiging, behoud en uitbreiding) in NNL ++ goed voor meer dan arbeidsplaatsen waarvan bijna de helft nieuw ++ meer dan 600 buitenlandse bedrijven gevestigd in NNL ++ 2,5 miljard aan nieuwe investeringen N.V. NOM Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland Paterswoldseweg 810 Postbus AK Groningen T (050) F (050) E info@nom.nl I

17 Lambert Zwiers 15 bestuurders verliezen noordelijk belang uit het oog VNO-NCW Noord en MKB- Nederland Noord zijn diep teleurgesteld over het besluit van de provincies Friesland en Groningen om de spoorlijn Groningen-Drachten- Heerenveen af te blazen. Hiermee mist het Noorden de laatste kans om alsnog de Zuiderzeelijn van Groningen naar de Randstad te realiseren. actueel De teleurstelling is groot omdat juist de werkgeversorganisaties een beslissende rol hebben gespeeld bij het beschikbaar komen van de compensatiegelden voor het niet doorgaan van de Zuiderzeelijn in VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord vinden dat de markt geen faire kans heeft gekregen. De bestuurders trekken de stekker om financiële redenen uit het project, terwijl marktpartijen tot twee maal toe hebben aangegeven dat de spoorlijn binnen de budgettaire kaders uitvoerbaar is. Het is teleurstellend dat de markt niet de gelegenheid heeft gekregen om hier invulling aan te geven. Volgens VNO-NCW Noord en MKB- Nederland Noord hebben de provincies onvoldoende oog voor het strategische en structuurversterkende karakter van de spoorlijn. Het ontbreekt de bestuurders op dit dossier aan lef en ambitie. Met het afblazen van de spoorlijn Groningen- Heerenveen wordt plaatsen als Drachten en Leek een aansluiting op het spoornet onthouden en missen we de kans om de lijn door te trekken naar de Randstad en de andere kant op richting Hamburg. Op de schouders van de provincies rust nu de zware last om met waardige alter- natieven voor de spoorlijn Groningen- Heerenveen te komen. Wij verwachten dat zij met voorstellen komen die minstens zoveel effect sorteren als de spoorlijn en hetzelfde ruimtelijk-economische rendement garanderen. stad groningen Sinds bekend is geworden dat de spoorlijn er niet komt, worstelt het Noorden met de besteding van de vrijgekomen gelden. Meest in het oog springende kwestie in deze is de voorjaarsbrief van het gemeentebestuur van Groningen. De gemeente wil onder andere haar hindermacht rondom de Zuidelijke Ringweg gebruiken om een financiële deal met de provincie te forceren. Volgens VNO-NCW Noord een vorm van onbehoorlijk bestuur en daarmee onaanvaardbaar. De voorjaarsbrief toont een lijst met mogelijke maatregelen en keuzes die het college kan maken. Omdat de gemeente Groningen in het verleden op het vlak van vastgoedtransacties haar hand overspeeld heeft, moet zij nu stevige budgettaire keuzes maken. Het is voor VNO-NCW Noord onbespreekbaar dat als gevolg hiervan Noord-Nederland in het algemeen en ondernemers in het bijzonder de rekening gepresenteerd krijgen. De Stad Met het afblazen van de spoorlijn Groningen-Heerenveen missen we de kans om de lijn door te trekken naar de Randstad en Hamburg Groningen zal haar problemen zelf moeten oplossen. Na jarenlange obstructie heeft de Stad Groningen (mede) voor elkaar gekregen dat de stekker uit het project van de spoorlijn Groningen-Heerenveen werd getrokken. Voor VNO-NCW Noord was dat een van de hoekstenen van het alternatieve pakket voor het afblazen van de Zuiderzeelijn. Een van de andere hoekstenen is de Zuidelijke Ringweg. De gijzeling die het gemeentebestuur nu toepast op dit project vindt VNO-NCW Noord onaanvaardbaar. Hiermee wordt voor de tweede keer binnen korte tijd het Noordelijk belang ondergeschikt gemaakt aan het Stadsbelang. In de voorjaarsbrief van het gemeentebestuur leest VNO-NCW Noord nog veel meer mogelijke maatregelen die slecht zijn voor ondernemers en het ondernemersklimaat. De meest in het oog springende is daarbij de verhoging van de OZB voor niet-woningen. Daar waar de burgers nog gecompenseerd worden middels een lagere afvalstoffenheffing, wordt de rekening volledig aan de ondernemers gepresenteerd. VNO-NCW Noord roept het gemeentebestuur op om haar financiële problemen binnen haar eigen budgettaire kaders op te lossen. Daarbij is het van belang dat de economische structuur en het vestigingsklimaat niet (verder) worden aangetast en de lasten eerlijk worden verdeeld. <

18 16 NoordNieuws juli 2012 Lex Kloosterman lofar commercieel op de kaart zetten deelnemers ondernemende staten organiseren congres Drents Statenlid Peter Zwiers en Otto Lussenburg van LuCsim zijn binnen het project Ondernemende Staten van VNO-NCW Noord aan elkaar gekoppeld. Zij gaven een concrete invulling aan deze koppeling door een congres rondom LOFAR te organiseren, dat volgens hen commercieel gezien niet optimaal wordt benut. Direct na de Provinciale Statenverkie zingen in 2011 is VNO-NCW Noord begonnen met de derde serie van het project Ondernemende Staten. Hierbij worden ondernemers uit Groningen, Friesland en Drenthe gekoppeld aan Statenleden uit hun eigen provincie. Doel van het project is het dichter bij elkaar brengen van deze twee werelden. Binnen Ondernemende Staten zijn inmiddels bijna honderd noordelijke ondernemers en Statenleden actief. Ieder Statenlid wordt voor een periode van een jaar één op één gekoppeld aan een ondernemer. Na een jaar worden nieuwe koppelingen gemaakt. Het is aan de deelnemers zelf om met elkaar af te spreken. LOFAR verdient het om meer aandacht te krijgen. Ondernemers weten er nog te weinig van en het wordt commercieel gezien niet optimaal benut lofar congres Een van de koppels van het afgelopen jaar werd gevormd door Peter Zwiers, Drents Statenlid namens de PvdA, en Otto Lussenburg van LuCsim (Lussenburg consultancy, interim-management en mediation). Zwiers en Lussenburg gaven een zeer concrete invulling aan hun koppeling en organiseerden twee maanden geleden een congres rondom LOFAR, waar volgens Lussenburg kansen liggen voor ondernemers. LOFAR verdient het om meer aandacht te krijgen. Ondernemers weten er nog te weinig van en het wordt commercieel gezien niet optimaal benut. Voor wie er inderdaad te weinig van af weet: LOFAR is de grootste radiotelescoop ter wereld. Het centrum van LOFAR ligt in Drenthe, tussen Exloo en Buinen. De telescoop is gebouwd door ASTRON in Dwingeloo en werd op 12 juni 2010 geopend door koningin Beatrix. Omdat er niets gebeurt als je niets onderneemt en omdat zowel Zwiers als Lussenburg belangstelling hadden voor het LOFAR project, besloten zij dat ze hier meer aandacht voor wilden vragen. Lussenburg: We wilden het ondernemerschap rondom LOFAR in het zonnetje zetten, want er zijn veel mogelijkheden voor ondernemers. De omliggende dorpen hebben de ambitie iets te doen met LOFAR, maar weinig initiatieven worden uitgewerkt. Toch bruist het van de ideeën. Gezamenlijke denksessies kunnen helpen bij het ontwikkelen of opzetten van nieuwe initiatieven. Samen met de LofarTafel en een doorsnede van het praktijk

19 Drentse en Groningse (bedrijfs)leven gingen zij daarom om tafel. Centraal stond de vraag hoe we LOFAR beter kunnen benutten en nadrukkelijker op de kaart kunnen zetten. pieterpad Om LOFAR letterlijk op de kaart te zetten, is er een idee om een landmark te creëren voor de markering van het centrale antenneveld. In opdracht van natuurorganisatie Het Drentse Landschap presenteerde architectenbureau B+O hiervoor de eerste plannen, die op veel bijval konden rekenen, ook vanuit VNO-NCW Noord. Een goed informatiecentrum is de basis voor de verdere commerciële ontwikkeling van het LOFAR-gebied. Volgens Lussenburg is het van belang om een goed businessplan op te zetten, waarmee de ambities van het Drents Landschap kunnen worden vormgegeven. LOFAR ligt in een lokale omgeving, waar op toeristisch gebied veel te verzinnen is. Kijk bijvoorbeeld naar het Pieterpad, dat in Drenthe een onaantrekkelijke route kent. Deze zouden we kunnen verleggen, zodat de route door het LOFAR gebied loopt. Maak het gebied levendig, zorg dat er attracties en horecagelegenheden zijn. samenwerking Tijdens de middag, die onder leiding stond van Hein Visser (directeur KPN Noord Oost en bestuurslid VNO-NCW Noord), kwamen meer ideeën boven tafel die eenvoudig lokaal te realiseren zijn. Een educatief centrum voor scholen komt ter sprake. Dit zou bijvoorbeeld gecreëerd kunnen worden binnen de Landmark en is uit te breiden met een kennisinstituut. Dan zouden het Planetron in Friesland, het Planetarium en LOFAR kunnen samenwerken. Allen kijken vanuit een andere invalshoek naar de ruimte. Wat Lussenburg en Zwiers betreft zoeken deze noordelijke attracties elkaar op in een gezamenlijk initiatief. De ideeën en mogelijkheden zijn talrijk en wat Lussenburg en Zwiers betreft komt er dan ook snel een vervolg op het eerste LOFAR congres. Lussenburg: We gaan voor drie sessies, waarbij we als doel hebben om ondernemers te informeren en te enthousiasmeren over LOFAR en te inspireren om binnen de LofarZone activiteiten te ontplooien en tevens creativiteit en ondernemingszin over LOFAR te bevorderen. Bij de komende bijeenkomsten willen Lussenburg en Zwiers verder ingaan op de ambities en op zoek gaan naar mensen die een voortrekkersrol willen vervullen bij bijvoorbeeld het verleggen van het Pieterpad. Ook willen we kijken naar de mogelijkheden op ICT-gebied. Zo zou er bijvoorbeeld rekenkracht vanuit LOFAR kunnen worden aangeboden door middel van een datacentrum. bouwend nederland: niet meer arbeidsplaatsen verliezen bouwend nederland regio noord roept gemeenten op samen te werken aan een begin van herstel in de bouw en infra. sinds het uitbreken van de crisis, in september 2008, zijn de bouw- en infrasector bijzonder hard geraakt. In groningen, fryslân en drenthe zijn er inmiddels ruim 3000 bouw-cao-arbeidsplaatsen verloren gegaan. dat is een daling van 20%. gezien de grote economische spin-off van de bouw wordt het totale verlies aan bouwgerelateerde arbeid minimaal op het dubbele geschat. bouwend nederland wil deze ontwikkeling, samen met de gemeenten, nu een halt toeroepen. 17 Het Rijk heeft de nadelige gevolgen van de crisis voor bouwen infrasector iets weten te beperken door maatregelen, zoals de BTW-verlaging en de verlaging van de overdrachtsbelasting. Veel gemeenten hebben mede geprofiteerd van de zogenaamde Van der Laan-gelden en de noordelijke provincies hebben met versnellingsagenda s een bijdrage geleverd aan behoud van werkgelegenheid. Ook een beperkt aantal gemeenten in de noordelijke provincies heeft stappen gezet om de bouwproductie aan de gang te krijgen. Sociale partners in de sector hebben zelf de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in het anticyclisch opleiden. In het Noorden hebben 123 bedrijven meegedaan, met meer dan scholingsdagen voor meer dan 1000 werknemers in de bouw. Daarom wil Bouwend Nederland Regio Noord met de gemeenten in gesprek. Drie onderwerpen staan nadrukkelijk op de agenda: > Versterk de inzet op verduurzaming en energiebesparing in de bestaande woningvoorraad en in uw eigen gebouwen. > Laat de kwaliteit van de (wegen)infrastructuur niet (verder) afglijden; houd onderhoud van infrastructuur op niveau. > Bied ruimte voor flexibele en marktgerichte duurzame nieuwbouw met een lager overheidsaandeel in de stichtingskosten. Een groot aantal van de voorstellen die Bouwend Nederland Regio Noord met de gemeenten wil bespreken, kost niet direct geld. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een verstandige toepassing van Social Return on Investment. Uiteraard snapt Bouwend Nederland Regio Noord de positie waar gemeenten in zitten. Het is dan ook geenszins de intentie om voorbij te gaan aan de crisismaatregelen en gemeentelijke maatregelen die zijn genomen. Wel is het doel, dat gemeenten en bouw- en infrabedrijven samen bekijken hoe we in de noordelijke provincies een prettig woon- werk- en reisklimaat kunnen behouden. Meer weten? Neem contact op met Otto Lussenburg via <

20 18 NoordNieuws juli 2012 Advertorial

SNN <communicatie=snn.eu@mail203.atl81.rsgsv.net> namens SNN <communicatie@snn.eu> Verzonden: donderdag 21 mei 2015 15:17 Aan:

SNN <communicatie=snn.eu@mail203.atl81.rsgsv.net> namens SNN <communicatie@snn.eu> Verzonden: donderdag 21 mei 2015 15:17 Aan: Rienks, Diane Van: SNN namens SNN Verzonden: donderdag 21 mei 2015 15:17 Aan: Statengriffie provinsje Fryslân Onderwerp: Waar verdient

Nadere informatie

Speech van commissaris van de koningin en voorzitter RvT Energy Valley Max van den Berg, inspiratiemiddag Enexis, Dwingeloo, 7 september 2012

Speech van commissaris van de koningin en voorzitter RvT Energy Valley Max van den Berg, inspiratiemiddag Enexis, Dwingeloo, 7 september 2012 Speech van commissaris van de koningin en voorzitter RvT Energy Valley Max van den Berg, inspiratiemiddag Enexis, Dwingeloo, 7 september 2012 Dames en heren, [Inleiding] Mensen die op inspiratie wachten

Nadere informatie

Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland

Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland Ondernemersverenigingen 2018 t/m 2020 Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland Ondernemersverenigingen 2018 t/m 2020 Optimale bereikbaarheid staat bij u hoog

Nadere informatie

MKB-Nederland Noord. Folder Lokale Partners

MKB-Nederland Noord. Folder Lokale Partners MKB-Nederland Noord Folder Lokale Partners Samen haar lokale partners werkt MKB-Nederland aan krachtige en effectieve lobby op lokaal niveau. Dit document legt uit wat het Lokaal Partnerschap precies inhoudt

Nadere informatie

Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, seminar 'Wetenschap middenin de samenleving', Groningen, 30 mei 2013

Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, seminar 'Wetenschap middenin de samenleving', Groningen, 30 mei 2013 Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, seminar 'Wetenschap middenin de samenleving', Groningen, 30 mei 2013 Dames en heren, Wetenschap is ontstaan uit verwondering en nieuwsgierigheid. Al

Nadere informatie

Spreektekst wethouder Hans Haring Werkconferentie Energiek Zoetermeer 11 juni 2013

Spreektekst wethouder Hans Haring Werkconferentie Energiek Zoetermeer 11 juni 2013 Spreektekst wethouder Hans Haring Werkconferentie Energiek Zoetermeer 11 juni 2013 Welkom allemaal! Om te beginnen fantastisch dat we met zo n grote groep en uit diverse geledingen hier bij elkaar zijn

Nadere informatie

WAAROM IS FRANKRIJK AANTREKKELIJK VOOR NEDERLANDSE INVESTEERDERS?

WAAROM IS FRANKRIJK AANTREKKELIJK VOOR NEDERLANDSE INVESTEERDERS? WAAROM IS FRANKRIJK AANTREKKELIJK VOOR NEDERLANDSE INVESTEERDERS? Driekwart van de buitenlandse besluitvormers vindt dat Frankrijk een aantrekkelijke bestemming is voor investeringen (74%, toename van

Nadere informatie

Ik ben als bestuurder in deze provincie bijzonder geïnteresseerd in de kansen van nieuwe energie voor onze kenniseconomie.

Ik ben als bestuurder in deze provincie bijzonder geïnteresseerd in de kansen van nieuwe energie voor onze kenniseconomie. Welkomstwoord van Jan Franssen, Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland, bij het Lustrumcongres 'Geothermal Heat is Cool' van het Platform Geothermie, Den Haag, 24 oktober 2012 ---------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

KWARTAALMONITOR APRIL Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland

KWARTAALMONITOR APRIL Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland KWARTAALMONITOR APRIL 2017 Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland Inhoud 3 VRAAG NAAR FLEX BLIJFT STIJGEN, MAAR VOOR HOELANG? 4 FREELANCERS EN FLEXWERKERS OOK IN 2017 ONVERMINDERD

Nadere informatie

SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND (SNN) IS EEN SAMENWERKING VAN DE DRIE NOORDELIJKE PROVINCIES FRYSLÂN, GRONINGEN EN DRENTHE. DEZE SAMENWERKING IS

SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND (SNN) IS EEN SAMENWERKING VAN DE DRIE NOORDELIJKE PROVINCIES FRYSLÂN, GRONINGEN EN DRENTHE. DEZE SAMENWERKING IS 14 SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND (SNN) IS EEN SAMENWERKING VAN DE DRIE NOORDELIJKE PROVINCIES FRYSLÂN, GRONINGEN EN DRENTHE. DEZE SAMENWERKING IS VASTGELEGD IN EEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING IN

Nadere informatie

WIJ ZIJN ACTIUM EN DIT IS ONZE KOERS STRATEGISCHE KOERS

WIJ ZIJN ACTIUM EN DIT IS ONZE KOERS STRATEGISCHE KOERS WIJ ZIJN ACTIUM EN DIT IS ONZE KOERS STRATEGISCHE KOERS 2018-2021 Dit is onze strategische koers, dé leidraad bij ons denken en ons doen. Het is ons kompas, dat richting geeft aan de keuzes die we maken

Nadere informatie

Economische vooruitgang

Economische vooruitgang #EURoad2Sibiu Economische vooruitgang Mei 219 NAAR EEN MEER VERENIGDE, STERKERE EN DEMOCRATISCHERE UNIE De ambitieuze EU-agenda voor banen, groei en investeringen en de versterking van de eengemaakte markt

Nadere informatie

Toespraak commissaris van de koningin Max van den Berg, Statenexcursie 17/18 november 2011 naar Hannover

Toespraak commissaris van de koningin Max van den Berg, Statenexcursie 17/18 november 2011 naar Hannover Toespraak commissaris van de koningin Max van den Berg, Statenexcursie 17/18 november 2011 naar Hannover Geachte aanwezigen, Noord-Nederland zet stevig in op sterke economische clusters rond agrofood,

Nadere informatie

Beter worden in wat we samen zijn!

Beter worden in wat we samen zijn! Beter worden in wat we samen zijn! Wie zijn we? Wat doen we? De gemeenten in de regio Stedendriehoek werken samen. Samen staan we sterk en maken we ons sterk voor het nog verder verbeteren van het VESTIGINGSKLIMAAT.

Nadere informatie

VNO-NCW Noord 2012: What s in it for you?

VNO-NCW Noord 2012: What s in it for you? VNO-NCW Noord 2012: What s in it for you? Gr @VNONCWNoord www.vno-ncwnoord.nl VNO atis Noo -NCW rd A pp Wat levert het lidmaatschap van VNO-NCW Noord u op? Of beter gezegd: wat krijgt u terug voor de contributie

Nadere informatie

Dé ondernemingsvereniging van Brabant en Zeeland

Dé ondernemingsvereniging van Brabant en Zeeland Dé ondernemingsvereniging van Brabant en Zeeland VERBINDT VERSTERKT VERTEGENWOORDIGT BRABANT ZEELAND IS HET STERKSTE ONDERNEMINGSNETWERK VAN UW REGIO. We hebben een voortrekkersrol in vernieuwing en innovatie,

Nadere informatie

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Burgers, bedrijven, milieu-organisaties en overheden hebben vandaag op initiatief van minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en

Nadere informatie

Verklaring Schone Mobiliteit Cleantech Regio

Verklaring Schone Mobiliteit Cleantech Regio Verklaring Schone Mobiliteit Cleantech Regio Samen naar een schone toekomst CO 2 -neutraal Cleantech Regio gaat voor energieneutraal Samen naar een schone toekomst Onze kantoren en fabrieken, onze (vracht)auto

Nadere informatie

Tweede kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zeeland

Tweede kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zeeland Tweede kwartaal 2013 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland

Nadere informatie

Manifest onze manier van werken

Manifest onze manier van werken 6-11-2008 12:23 Manifest onze manier van werken De gemeente Lelystad ontwikkelt op dit moment de visie op haar toekomstige manier van werken. Hoe het stadhuis er na de renovatie uit komt te zien en ingedeeld

Nadere informatie

Convenant Metropoolregio Amsterdam, FNV Finance, kennisinstellingen en cluster Financiële en Zakelijke Dienstverlening

Convenant Metropoolregio Amsterdam, FNV Finance, kennisinstellingen en cluster Financiële en Zakelijke Dienstverlening Convenant Metropoolregio Amsterdam, FNV Finance, kennisinstellingen en cluster Financiële en Zakelijke Dienstverlening Aanleiding Op 10 februari 2014 heeft, onder leiding van burgemeester Van der Laan,

Nadere informatie

Bezoekadres Kenmerk Uw brief Bijlage(n) Maatschappelijke diensttijd, kansen en uitdagingen

Bezoekadres Kenmerk Uw brief Bijlage(n) Maatschappelijke diensttijd, kansen en uitdagingen > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Werken aan mobiliteit levert winst op.

Werken aan mobiliteit levert winst op. Werken aan mobiliteit levert winst op. www.twentemobiel.nl Werken aan mobiliteit levert winst op Onze werk- en leefomgeving verandert. De digitale wereld, globalisering en toenemende verkeersdrukte vragen

Nadere informatie

Fotoalbum. door Otto Lussenburg. Ontwerp: Kirsten Lussenburg

Fotoalbum. door Otto Lussenburg. Ontwerp: Kirsten Lussenburg Fotoalbum door Otto Lussenburg Ontwerp: Kirsten Lussenburg 2 3 4 5 6 7 Na het inspirerende en persoonlijke voorwoord van burgemeester Sicko Heldoorn van de gemeente Assen waren er drie sprekers. Steven

Nadere informatie

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together Gids voor werknemers Rexel, Building the future together Editorial Beste collega s, De wereld om ons heen verandert snel en biedt ons nieuwe uitdagingen en kansen. Aan ons de taak om effectievere oplossingen

Nadere informatie

Visie toerisme en recreatie Noordoost Fryslân

Visie toerisme en recreatie Noordoost Fryslân 1 Visie toerisme en recreatie Noordoost Fryslân 1 ste stakeholdersbijeenkomst Dinsdag 27 november 2018 Programma 2 Welkom Korte toelichting op proces en resultaten tot nu toe Aanpak SWOT, ambitie en strategische

Nadere informatie

Voorjaarsprognoses : Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's

Voorjaarsprognoses : Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's IP/11/565 Brussel, 13 mei 2011 Voorjaarsprognoses 2011-2012: Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's Het geleidelijke herstel van de EU-economie zet door, zo blijkt uit de vooruitzichten voor

Nadere informatie

Allereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven

Allereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven Toespraak staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tijdens het bedrijvencongres Samen scholen, pure winst! op 11 september 2009 in Eindhoven. Dames en heren, Allereerst wil ik de

Nadere informatie

Dank u wel kolonel Lambrichts, mevrouw Sybilla Dekker, Generaal, geachte aanwezigen,

Dank u wel kolonel Lambrichts, mevrouw Sybilla Dekker, Generaal, geachte aanwezigen, Spreekpunten staatssecretaris De Vries van Defensie ter gelegenheid van de eerste deeltijdopleiding Middelbare Defensie Vorming te Den Haag. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Dank u wel kolonel Lambrichts,

Nadere informatie

Speech van commissaris van de koning Max van den Berg, debatavond Europese Commissie 'Energievoorziening in de toekomst', 30 januari 2014

Speech van commissaris van de koning Max van den Berg, debatavond Europese Commissie 'Energievoorziening in de toekomst', 30 januari 2014 Speech van commissaris van de koning Max van den Berg, debatavond Europese Commissie 'Energievoorziening in de toekomst', 30 januari 2014 Dames en heren, [Intro] Europa begint in Groningen. Zéker als het

Nadere informatie

MANIFEST Duurzaam Den Haag

MANIFEST Duurzaam Den Haag MANIFEST 2018-2028 Duurzaam Den Haag Duurzaam Den Haag Manifest 2018-2028 De uitdaging van de aarde is de uitdaging van Den Haag De 21ste eeuw stelt ons voor grote nieuwe uitdagingen. Klimaatverandering

Nadere informatie

Beter Benutten. Slim en vlot van deur tot deur

Beter Benutten. Slim en vlot van deur tot deur Beter Benutten Slim en vlot van deur tot deur Slim en vlot van deur tot deur Omdat er, zeker in de stad, nog maar weinig mogelijkheden zijn om de infrastructuur uit te breiden, is juist daar een wereld

Nadere informatie

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012 Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012 Dames en heren, [Inleiding] Ik vind het wel leuk, maar ook een beetje spannend. Maar moet

Nadere informatie

Toespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011

Toespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011 Toespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011 Dames en heren, Degenen, die hier te lande na 1820 verbetering van

Nadere informatie

Uitnodiging Een decennium duurzaam delen, durven en doen

Uitnodiging Een decennium duurzaam delen, durven en doen Uitnodiging Een decennium duurzaam delen, durven en doen Stadsontwikkeling en -beheer Grond, Economie en Vastgoed Fokke Postma, 058 292 57 96 Programma 10 september 2013 Geachte mevrouw, heer, Op donderdag

Nadere informatie

10 Innovatielessen uit de praktijk 1

10 Innovatielessen uit de praktijk 1 10 Innovatielessen uit de praktijk 1 Geslaagde gastoudermeeting levert veel ideeën op voor innovatie! Wat versta ik onder innoveren? Innoveren is hot. Er zijn vele definities van in omloop. Goed om even

Nadere informatie

Innovatieplatform Twente S a m e n w e r k e n a a n i n n o v a t i e

Innovatieplatform Twente S a m e n w e r k e n a a n i n n o v a t i e Innovatieplatform Twente S a m e n w e r k e n a a n i n n o v a t i e Twente is een innovatieve regio die nationaal en internationaal sterk in opkomst is. Daarom is op initiatief van de provincie Overijssel

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Derde kwartaal 2012. Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Gelderland

Derde kwartaal 2012. Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Gelderland Derde kwartaal 212 Conjunctuurenquête Nederland Conjunctuurenquête Nederland I rapport derde kwartaal 212 Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen

Nadere informatie

Rapport DE ANTIFILE-APP

Rapport DE ANTIFILE-APP Rapport DE ANTIFILE-APP Rapport over een klacht over de minister van Infrastructuur en Milieu (Rijkswaterstaat) Datum: 19 augustus 2015 Rapportnummer: 2015/125 2 Klacht Verzoeker klaagt erover dat een

Nadere informatie

Speech commissaris van de koningin/voorzitter Noordelijke Regieraad Bouw Max van den Berg, bijeenkomst over BrigID op 11 april 2011, Groningen

Speech commissaris van de koningin/voorzitter Noordelijke Regieraad Bouw Max van den Berg, bijeenkomst over BrigID op 11 april 2011, Groningen Speech commissaris van de koningin/voorzitter Noordelijke Regieraad Bouw Max van den Berg, bijeenkomst over BrigID op 11 april 2011, Groningen [Inleiding] MKB gebukt onder zware administratieve lasten.

Nadere informatie

Wij zijn Brabantse Waard

Wij zijn Brabantse Waard Wij zijn Brabantse Waard Gastvrij wonen Inhoudsopgave 3 Wie is Brabantse Waard 4 Een organisatie met een transparante structuur 5 Onze missie en visie 5 Doelstellingen waarin de gast centraal staat 6 Onze

Nadere informatie

Ideeën Plannen. Het is tijd voor de NOM! Ambities

Ideeën Plannen. Het is tijd voor de NOM! Ambities I N V E S T E R E N I N O N T W I K K E L I N G Ideeën Plannen Het is tijd voor de NOM! Ambities Missie De NOM is de permanente katalysator van economische ontwikkeling in Noord-Nederland. Dit is niet

Nadere informatie

Hoofdstuk 1. Introductie

Hoofdstuk 1. Introductie Hoofdstuk 1 Introductie Wat kan dit boek voor jou betekenen? Als je dit boek leest, sta je op het punt een enorm succes te maken van je bedrijf. Dat vind ik geweldig cool. Welkom! Mijn naam is Marielle

Nadere informatie

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt orthodontist Daniël van der Meulen samen met veertien assistentes intensief

Nadere informatie

MANIFEST Stichting Duurzaam Den Haag

MANIFEST Stichting Duurzaam Den Haag MANIFEST 2018 2028 Stichting Duurzaam Den Haag Manifest 2018-2028 De uitdaging van de aarde is de uitdaging van Den Haag De 21 ste eeuw stelt ons voor grote nieuwe uitdagingen. Klimaatverandering zorgt

Nadere informatie

Organiseren. werkt! Krijg meer overzicht,, structuur en (tijd) winst! Germo Bekendam Karlijn L Ortye

Organiseren. werkt! Krijg meer overzicht,, structuur en (tijd) winst! Germo Bekendam Karlijn L Ortye Organiseren werkt! Krijg meer overzicht,, structuur en (tijd) winst! Germo Bekendam Karlijn L Ortye Inhoud 1. Organiseren is keuzes maken 6. Planning en digitaal organiseren 7. E-mail organiseren Pagina

Nadere informatie

Fietsen scoort voor een beter klimaat. www.fietsenscoort.nl

Fietsen scoort voor een beter klimaat. www.fietsenscoort.nl Fietsen scoort voor een beter klimaat www.fietsenscoort.nl Fietsen Scoort voor een beter klimaat Fietsen Scoort voor een beter klimaat is een landelijke campagne die het fietsen naar het werk stimuleert.

Nadere informatie

Velen van u heb ik al kort mogen begroeten tijdens de nieuwjaarsreceptie van de gemeente

Velen van u heb ik al kort mogen begroeten tijdens de nieuwjaarsreceptie van de gemeente 1 Nieuwjaarstoespraak Soester Zakenkring Dames en heren, Velen van u heb ik al kort mogen begroeten tijdens de nieuwjaarsreceptie van de gemeente Soest. En ook vanavond hoop ik met diegene die ik nog niet

Nadere informatie

Speech Annet Bertram,DG Wonen, namens de minister van VROM bij Jubileumbijeenkomst SVN 5 oktober 2006 te Rotterdam

Speech Annet Bertram,DG Wonen, namens de minister van VROM bij Jubileumbijeenkomst SVN 5 oktober 2006 te Rotterdam Speech Annet Bertram,DG Wonen, namens de minister van VROM bij Jubileumbijeenkomst SVN 5 oktober 2006 te Rotterdam thema; financiering van de woningmarkt Ik ben blij dat ik deze bijeenkomst kan bijwonen

Nadere informatie

COMMUNICEREN VANUIT JE KERN

COMMUNICEREN VANUIT JE KERN COMMUNICEREN VANUIT JE KERN Wil je duurzaam doelen bereiken? Zorg dan voor verbonden medewerkers! Afgestemde medewerkers zijn een belangrijke aanjager voor het realiseren van samenwerking en innovatie

Nadere informatie

Passie 2.0. Teamgeest helpt bij scoren. Inkt door de aderen. Concurrenten op afstand

Passie 2.0. Teamgeest helpt bij scoren. Inkt door de aderen. Concurrenten op afstand Passie 2.0 Teamgeest helpt bij scoren Inkt door de aderen ZuidamUithof Drukkerijen spreekt met medewerkers over hun ambities, drijfveren en overtuigingen. Leidinggevenden spelen daar op in, zodat medewerkers

Nadere informatie

KANTOREN NOORD-NEDERLAND Drenthe, Friesland en Groningen

KANTOREN NOORD-NEDERLAND Drenthe, Friesland en Groningen Landelijke marktontwikkelingen Mede dankzij enkele grote transacties in diverse steden bereikte de opname van kantoorruimte de eerste maanden van 2012 een (onverwacht) hoog niveau. Deze goede start zette

Nadere informatie

Concurrentiekracht van de Nederlandse ondernemer

Concurrentiekracht van de Nederlandse ondernemer samenvatting onderzoek Concurrentiekracht van de Nederlandse ondernemer Kwalitatief internationaal onderzoek onder ondernemers in buurlanden over zakendoen met Nederlandse bedrijven Hoe is het gesteld

Nadere informatie

hoe wij het best op die uitdagingen kunnen inspelen, wat daarvoor nodig is en hoe wij daar samen aan kunnen werken.

hoe wij het best op die uitdagingen kunnen inspelen, wat daarvoor nodig is en hoe wij daar samen aan kunnen werken. Toespraak van SNN-voorzitter Max van den Berg, bijeenkomst EFMI Business School (Academisch kennisinstituut voor de foodsector), Groningen op 18 november 2010 [Inleiding] Sommige mensen verdienen hun geld

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Het functioneringsgesprek

Het functioneringsgesprek Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Werknemer Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Inhoudsopgave Inleiding... 5 Wat is een functioneringsgesprek?... 7 Waarom is een functioneringsgesprek

Nadere informatie

JAARMONITOR 2015 JANUARI 2016. Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland

JAARMONITOR 2015 JANUARI 2016. Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland JAARMONITOR 2015 JANUARI 2016 Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland Inhoud 3 NÚ KAN DE WERKLOOSHEID OMLAAG 4 FREELANCERS EN FLEXWERKERS STIMULEREN GROEI BEDRIJVEN 5 OMZETONTWIKKELING

Nadere informatie

Waarom zou je ergens aan gaan morrelen als het goed loopt?

Waarom zou je ergens aan gaan morrelen als het goed loopt? Openingswoord CdK drs. Ank Bijleveld-Schouten bij de bijeenkomst over Profiel Provincies op 20 maart in New Babylon, Den Haag. Beste collega s van de 12 provincies, Waarom zou je ergens aan gaan morrelen

Nadere informatie

GOED BESTUUR VANUIT DRIE PERSPECTIEVEN

GOED BESTUUR VANUIT DRIE PERSPECTIEVEN NVZD najaarscongres 25 november 2015, Nyenrode Business Universiteit, Breukelen GOED BESTUUR VANUIT DRIE PERSPECTIEVEN Naar permanente leiderschapsontwikkeling Ambitie De NVZD wil met dit congres onderstrepen

Nadere informatie

De ambtenaar als ambassadeur aan de slag met social business Door: Jochem Koole

De ambtenaar als ambassadeur aan de slag met social business Door: Jochem Koole De ambtenaar als ambassadeur aan de slag met social business Door: Jochem Koole Sociale media hebben individuen meer macht gegeven. De wereldwijde beschikbaarheid van gratis online netwerken, zoals Facebook,

Nadere informatie

Nudge Finance Leadership Challenge

Nudge Finance Leadership Challenge Nudge Finance Leadership Challenge Extra informatie Wat is de Nudge Finance Leadership Challenge? De Nudge Finance Leadership Challenge is een ontwikkeltraject met een competitie voor de jonge leiders

Nadere informatie

Ondernemen: Hoe doen andere sectoren dat?

Ondernemen: Hoe doen andere sectoren dat? Ondernemen: Hoe doen andere sectoren dat? Wie ben ik Een willekeurige collega uit een andere sector Met dezelfde uitdaging en vraagstukken Met een persoonlijk verhaal Wil graag mijn ervaringen delen Overeenkomsten

Nadere informatie

Intentieovereenkomst. Asbest van het bedrijfsdak

Intentieovereenkomst. Asbest van het bedrijfsdak Intentieovereenkomst Asbest van het bedrijfsdak Intentieovereenkomst Wij, vertegenwoordigers van bestuursorganen en organisaties die werken aan de realisatie van een gezond en veilig leefmilieu, economie

Nadere informatie

De IVW, daar heb je wat aan!

De IVW, daar heb je wat aan! De IVW, daar heb je wat aan! Samen In Weesp hebben we een unieke samenwerking, waarmee we zaken ook echt voor elkaar krijgen en onze ambities waarmaken. Samen staan we sterk. Cees van Vliet, voorzitter

Nadere informatie

Programma Regionaal Platform 20 april 2016 Locatie: Van der Valk Hotel, Aalsterweg 322 te Eindhoven

Programma Regionaal Platform 20 april 2016 Locatie: Van der Valk Hotel, Aalsterweg 322 te Eindhoven Programma Regionaal Platform 20 april 2016 Locatie: Van der Valk Hotel, Aalsterweg 322 te Eindhoven Tijd Vanaf 12.00 uur Activiteit Inloop met broodjeslunch 13.00 uur Opening en welkom, mededelingen 13.15

Nadere informatie

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK!

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! In dit E-book leer je hoe je door het inzetten van je eigen netwerk je bedrijf kan laten groeien. WAAROM DIT E-BOOK? Veel ondernemers beginnen

Nadere informatie

Programmabureau werkorganisatie Stuurgroep verenigt mooi én vitaal Groene Hart ruimte voor ontwikkeling (geen museum!), Groene Hart kwaliteit

Programmabureau werkorganisatie Stuurgroep verenigt mooi én vitaal Groene Hart ruimte voor ontwikkeling (geen museum!), Groene Hart kwaliteit Mijn naam is Peter van Steensel Directeur van het Programmabureau Groene Hart Programmabureau Groene Hart is de werkorganisatie van De Stuurgroep Nationaal Landschap Groene Hart De Stuurgroep verenigt

Nadere informatie

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig De tijd vliegt voorbij en voor je weet zijn we al weer een jaar verder. Ik zeg wel eens: mensen overschatten wat je in een jaar kunt doen, maar onderschatten wat je in 3 jaar kan realiseren. Laten we naar

Nadere informatie

Nieuwe netwerken. Met meer diversiteit in je netwerk sta je sterker. Bouwen op. Een Intercultureel Fundament

Nieuwe netwerken. Met meer diversiteit in je netwerk sta je sterker. Bouwen op. Een Intercultureel Fundament Nieuwe netwerken Met meer diversiteit in je netwerk sta je sterker Bouwen op Een Intercultureel Fundament Diverse netwerken staan sterker Inderdaad. Diverse netwerken staan sterker. Vandaar dat ActiZ en

Nadere informatie

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening 1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% kunnen wel even wachten met grote maatregelen 17% 1 Een beetje dringend, we kunnen nog wel even wachten met grote maatregelen,

Nadere informatie

Samen investeren! Samenvatting bestuursakkoord Gemeente Emmen. betrokken leefbaar duurzaam bereikbaar sociaal ondernemend

Samen investeren! Samenvatting bestuursakkoord Gemeente Emmen. betrokken leefbaar duurzaam bereikbaar sociaal ondernemend Samen investeren! Samenvatting bestuursakkoord 2018-2022 Gemeente Emmen betrokken leefbaar duurzaam bereikbaar sociaal ondernemend S S Samen investeren! De partijen Wakker Emmen, PvdA en CDA gaan opnieuw

Nadere informatie

Kiezen, Delen én Doen Samen voor een sterke woningmarkt. platform woningcorporaties noord-holland noord

Kiezen, Delen én Doen Samen voor een sterke woningmarkt. platform woningcorporaties noord-holland noord Kiezen, Delen én Doen Samen voor een sterke woningmarkt platform woningcorporaties noord-holland noord Voorwoord Op 15 december 2011 is door ruim 20 corporaties uit de subregio s Noordkop, West-Friesland,

Nadere informatie

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' 'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende

Nadere informatie

Energy Services heeft nieuws voor u!

Energy Services heeft nieuws voor u! Energy Services heeft nieuws voor u! Mobiele App voor uw Energiezaken Energiebesparende technieken en duurzame energie Nieuwe website, met nog meer informatie Energiebesparing in kantoren, bedrijfshallen

Nadere informatie

Bedrijven willen elkaar opzoeken, overheden faciliteren

Bedrijven willen elkaar opzoeken, overheden faciliteren Bedrijven willen elkaar opzoeken, overheden faciliteren Kempen broedplaats voor grensoverschrijdende samenwerking Meer dan 250 ondernemers, bestuurders en intermediairs uit Nederland en België waren aanwezig

Nadere informatie

Dit zijn de nieuwe trainingen en workshops van Mankind Mens & Organisatie in 2016:

Dit zijn de nieuwe trainingen en workshops van Mankind Mens & Organisatie in 2016: Mankind Mens & Organisatie gelooft in de kracht van dromen en drijfveren in relatie tot ondernemerschap en leiderschap. Dromen en drijfveren vormen de grond waarop ambitie kan groeien. Passie zorgt vervolgens

Nadere informatie

Meer Investplan. Meer Rendement. Meer Zekerheid. Meer Invest B.V. Boeingavenue 215 1119 PD Schiphol-Rijk E-mail: Info@meerinvest.

Meer Investplan. Meer Rendement. Meer Zekerheid. Meer Invest B.V. Boeingavenue 215 1119 PD Schiphol-Rijk E-mail: Info@meerinvest. Meer Rendement Meer Zekerheid Meer Invest B.V. Boeingavenue 215 1119 PD Schiphol-Rijk E-mail: Info@meerinvest.nl Kvk: 61887331 2 Onze Visie Uw opgebouwde kapitaal op de bank zetten loont tegenwoordig niet

Nadere informatie

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03 1 van 13 5-7-2011 17:03 Enquête Enquête beheer Ingelogd als: aqpfadmin Uitloggen Enquête sta s eken Enquête beheer > De Klimaat Enquête van het Noorden > Statistieken Algemene statistieken: Aantal respondenten

Nadere informatie

Cao Metalektro: die deal doen we samen

Cao Metalektro: die deal doen we samen Cao Metalektro: die deal doen we samen De drive om iets slimmer, sneller of beter te doen met de inzet van techniek, heeft de maakindustrie in ons land groot gemaakt. En daar zijn we trots op. Met technologische

Nadere informatie

DE ZIJLEN MET ZORG IN DE SAMENLEVING

DE ZIJLEN MET ZORG IN DE SAMENLEVING De Zijlen ondersteunt in de provincie DE ZIJLEN MET ZORG IN DE SAMENLEVING Groningen 1400 mensen bij wonen, werk en dagbesteding en vrijetijd. Het gaat om mensen met een verstandelijke beperking. Dat doen

Nadere informatie

EXPERTS MEET THE. Seminars voor financials in de zorg WWW.BAKERTILLYBERK.NL/FINANCE4CARE DE ZORG: ANDERS DENKEN VOOR EFFICIËNTERE ZORG

EXPERTS MEET THE. Seminars voor financials in de zorg WWW.BAKERTILLYBERK.NL/FINANCE4CARE DE ZORG: ANDERS DENKEN VOOR EFFICIËNTERE ZORG MEET THE EXPERTS KENNISMAKING MET LEAN IN DE ZORG: ANDERS DENKEN VOOR EFFICIËNTERE ZORG DOOR DR. VINCENT WIEGEL OP 16 OKTOBER 2014 VERBINDENDE CONTROL DOOR MR. DR. HARRIE AARDEMA OP 6 NOVEMBER 2014 INKOOP

Nadere informatie

Leeftijdbewust personeelsbeleid Ingrediënten voor een plan van aanpak

Leeftijdbewust personeelsbeleid Ingrediënten voor een plan van aanpak Leeftijdbewust personeelsbeleid Ingrediënten voor een plan van aanpak Inhoud Inleiding 3 Stap 1 De noodzaak vaststellen 4 Stap 2 De business case 5 Stap 3 Probleemverdieping 6 Stap 4 Actieplan 8 Stap 5

Nadere informatie

Dit nieuwe verkiezingsjaar volgt op het bijzondere politieke jaar 2017.

Dit nieuwe verkiezingsjaar volgt op het bijzondere politieke jaar 2017. Speech Sybrand Buma nieuwjaarsbijeenkomst CDA Almere Stadhuis van Almere Wat goed om hier weer met zoveel CDA ers bij elkaar te zijn. We wensen elkaar bij het start van het nieuwe jaar altijd alle goeds

Nadere informatie

Belanghoudersbijeenkomst

Belanghoudersbijeenkomst V e r s l a g Belanghoudersbijeenkomst Donderdag 17 november was u met ruim 30 andere genodigden aanwezig bij de belanghoudersbijeenkomst van Woningstichting Bergh. Een bijeenkomst waarbij wij graag twee

Nadere informatie

Doel is om voor deelnemers een beeld te schetsen van hoe het pensioen in elkaar steekt en hoe hun eigen pensioen er voorstaat.

Doel is om voor deelnemers een beeld te schetsen van hoe het pensioen in elkaar steekt en hoe hun eigen pensioen er voorstaat. Majesteit, dames en heren. Hartelijk welkom! En, Majesteit, ik weet zeker dat ik hier namens alle aanwezigen spreek als ik zeg dat wij buitengewoon vereerd zijn dat U bij een deel van dit programma aanwezig

Nadere informatie

Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek

Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek Zwaantina van der Veen / Dymphna Meijneken / Marieke Boekenoogen Stad met een hart Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding 3 Hoofdstuk 2

Nadere informatie

Aantal financials dat actief een andere functie zoekt bijna verdubbeld

Aantal financials dat actief een andere functie zoekt bijna verdubbeld Persbericht Yacht, 23 februari 2010 Aantal financials dat actief een andere functie zoekt bijna verdubbeld Trends en ontwikkelingen op de financiële arbeidsmarkt Door: mr.drs. E. Kolthof, Yacht, Competence

Nadere informatie

Betreft: Herindelingsontwerp samenvoeging provincies Noord-Holland, Utrecht en Flevoland

Betreft: Herindelingsontwerp samenvoeging provincies Noord-Holland, Utrecht en Flevoland Leeuwarden 15 oktober 2013 Aan: Ministerie van BZK, Postbus 20011, 2500 AE Den Haag Betreft: Herindelingsontwerp samenvoeging provincies Noord-Holland, Utrecht en Flevoland Zienswijze Noordvleugelprovincie

Nadere informatie

Samenvatting Twente Index 2016

Samenvatting Twente Index 2016 Samenvatting Twente Index 2016 Kijk voor regionale en lokale data op www.twenteindex.nl INLEIDING De Twente Index wordt door Kennispunt Twente samengesteld in opdracht van de Twente Board. De Board wil

Nadere informatie

Programma conferentie de Bredebieb Openbare bibliotheken in het sociaal domein

Programma conferentie de Bredebieb Openbare bibliotheken in het sociaal domein Programma conferentie de Bredebieb Openbare bibliotheken in het sociaal domein 28 november 2014 (13:00-19:00) The Alignment House nodigt u van harte uit voor de conferentie de Bredebieb op 28 november

Nadere informatie

Allereerst wil ik u een gezegend, gezond en gelukkig Nieuwjaar toewensen! En uiteraard hoop en wens ik dat het uw ondernemingen goed gaat.

Allereerst wil ik u een gezegend, gezond en gelukkig Nieuwjaar toewensen! En uiteraard hoop en wens ik dat het uw ondernemingen goed gaat. Toespraak bij het Nieuwjaarsontbijt van de Building Society, door Commissaris van de Koningin, drs. Ank Bijleveld-Schouten, op 10 januari 2012 te Delden. Dames en heren, Allereerst wil ik u een gezegend,

Nadere informatie

Sámen werken aan. Voor gemeenten en MKB. erduurzaming

Sámen werken aan. Voor gemeenten en MKB. erduurzaming Sámen werken aan verduurzaming Voor gemeenten en MKB erduurzaming Sámen werken aan verduurzaming Voor gemeenten en MKB Gemeenten hebben forse ambities op het gebied van duurzaamheid, innovatie en lokale

Nadere informatie

Inleiding. Morgen. Whitepaper: Betrokkenheid in bedrijf

Inleiding. Morgen. Whitepaper: Betrokkenheid in bedrijf Inleiding Geld verdienen. Voor de medewerker en het bedrijf belangrijke behoeften. Met een arbeidsrelatie vinden zij elkaar. De deal is rond, beide tevreden. Of nog niet? De wijze waarop de werkzaamheden

Nadere informatie

Een leergang over talent en ambitie voor vrouwen die het heft in eigen hand nemen Vrouwen maken het Verschil

Een leergang over talent en ambitie voor vrouwen die het heft in eigen hand nemen Vrouwen maken het Verschil Een leergang over talent en ambitie voor vrouwen die het heft in eigen hand nemen Vrouwen Vrouwen verschil is een leergang voor vrouwen die zich herkennen in de begrippen maatschappelijke betrokkenheid,

Nadere informatie

CommTalks. 40 Thought leaders over het communicatievak van morgen. Concept & samenstelling. Betteke van Ruler

CommTalks. 40 Thought leaders over het communicatievak van morgen. Concept & samenstelling. Betteke van Ruler CommTalks 40 Thought leaders over het communicatievak van morgen Concept & samenstelling Betteke van Ruler Spreek de taal van de bestuurskamer Piet Hein Coebergh 148 De communicatieprofessionals van vandaag

Nadere informatie

1. Wethouder Tiemens te machtigen voor het ondertekenen van het Gelders Energie Akkoord.

1. Wethouder Tiemens te machtigen voor het ondertekenen van het Gelders Energie Akkoord. Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Deelname Gelders Energieakkoord Programma Duurzaamheid Portefeuillehouder H. Tiemens Samenvatting Het Klimaatverbond, Alliander en Gelderse Natuur en Milieufederatie

Nadere informatie

STRATEGISCH BELEID EFFICIËNT EN ZICHTBAAR NAAR EEN CENTRUM VOOR REVALIDATIE

STRATEGISCH BELEID EFFICIËNT EN ZICHTBAAR NAAR EEN CENTRUM VOOR REVALIDATIE STRATEGISCH BELEID 2013 2014 NAAR EEN EFFICIËNT EN ZICHTBAAR CENTRUM VOOR REVALIDATIE UMCG Centrum voor Revalidatie Strategisch beleidsplan 2013-2014 Vastgesteld op 1 november 2012 Vooraf Met het strategisch

Nadere informatie

Topsectoren. Hoe & Waarom

Topsectoren. Hoe & Waarom Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van

Nadere informatie

PURPOSE, ACTION, IMPACT!

PURPOSE, ACTION, IMPACT! PURPOSE, ACTION, IMPACT! Accelereren naar een duurzame toekomst Geen focus op visies en meningen, maar op concrete plannen en acties. Word jij onze nieuwe partner? Donderdag 9 november 2017 Congrescentrum

Nadere informatie