Deltaplan Nieuwe Energie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Deltaplan Nieuwe Energie"

Transcriptie

1 Uneto-VNI: alle steun voor Deltaplan Nieuwe Energie Het Deltaplan Nieuwe Energie dat zeven politieke partijen op 16 maart in Den Haag hebben gepresenteerd, verdient volgens Uneto-VNI alle steun. De denktanks van de partijen CDA, PVDA, VVD, D66, GroenLinks, ChristenUnie en SGP concluderen in het plan dat een krach tig stimuleringsbeleid nodig is om een versnelde omslag naar een volledig duurzame energievoorziening in 2050 mogelijk te maken. De partijen doen in het stuk daarom het voorstel om een Deltawet Nieuwe Energie (DNE) in te voeren. Uneto-VNI roept de partijleiders op de huidige beleid lukt het niet de overheidsdoelstellingen plannen te ondersteunen en vraagt een nieuw kabinet snel met een wetsvoorstel te komen. Volgens de brancheorganisatie is een Deltawet voor energie dringend noodzakelijk. Uneto-VNI voorzitter Marcel Engels: Er gebeurt veel op het gebied van energiebesparing, maar het is te vrijblijvend en de initiatieven komen vanuit verschillende ministeries. Door de centrale verantwoordelijkheid straks bij een ministerie voor Energie transitie neer te leggen, winnen wij aan slagkracht. Volgens de voorzitter moet de overheid nu dwingende maatregelen nemen om de klimaatverandering tegen te gaan en de afhankelijkheid van fossiele brand stoffen te verminderen. Met het te realiseren. Uneto-VNI pleit al langer voor een Ener - gietransitiefonds, fiscale vergroening en een duidelijk en robuust subsidiestelsel. Ik ben verheugd dat deze voorstellen nu ook in het plan van de politieke partijen zijn opgenomen. Decentrale opwekking van energie, zoals zonne- en windenergie en warmtepompen, moet volgens de politieke partijen een belangrijke bijdrage gaan leveren aan een volledig duurzame energievoorziening. De energieconsument wordt straks energieproducent. Technisch is dit al mogelijk, maar grootschalige toepassing komt maar niet van de grond. De overheid zou dan ook een feed-intarief moeten introduceren, waarbij de energieleverancier wordt verplicht teruggeleverde energie voorrang te geven op het net en te vergoeden tegen het tarief van duurzaam opgewekte stroom.' Engels wijst erop dat uitvoering van het Delta plan een forse impuls voor de Neder landse economie zal opleveren. Uneto-VNI heeft onlangs het Econo misch In stituut voor de Bouwnijverheid (EIB) laten becijferen dat grootschalige verbeteringen aan de energie-efficiëntie van gebouwen een toegevoegde waar de heeft van miljoen euro per jaar en nieuwe arbeidsplaatsen oplevert. De politieke partijen on der schrij ven in het Deltaplan deze conclusies van de brancheorganisatie. Opmerkelijk is dat de VVD zich uiteindelijk distantieerde van het rapport. Halbe Zijlstra spreekt van een geitenwollensokkeninitiatief mogelijk als tegemoetkoming aan de klimaatsceptici binnen de achterban. Smart grid voor Groningse woonwijk Kema, ECN, Essent en softwarebedrijf Hu miq hebben een zogenoemd smart grid ontwikkeld voor energieopwekking in de wijk Hoogkerk in Groningen. Decen trale energieopwekking door bijvoorbeeld kleinere typen windmolens en zonnepanelen vereist een andere manier van verdeling van vraag en aanbod. Een softwaresysteem gaat daarom het aanbod van energie in de wijk coördineren. Zo blijft het aanbod op peil en blijft het rendement gegarandeerd. Het is de eerste keer in Europa dat een smart grid op een dergelijke schaal is ontwikkeld. Het netwerk is door de aansturing met software ook direct klaar voor de toekomst. Zo kan het systeem tevens worden gebruikt voor de elektrische auto. In de proef in Hoogkerk zijn 25 woningen virtueel met elkaar verbonden en uitgerust met microwarmtekrachtkoppeling (hre-ketels), hybride warmtepompen, slimme energiemeters, pv-panelen, elektrisch vervoer en slimme huishoudelijke apparatuur. Een wasmachine treedt dan bijvoorbeeld in werking als de elektriciteitsprijs het laagst is of er een overschot aan zonne-energie is. Gezamenlijk vormen deze woningen zo een virtuele energiecentrale. De woningen wekken hun eigen elektriciteit op, maar zijn ook aangesloten op een windpark om de inpassing van duurzame energie in de netten te onderzoeken. Omdat het aanbod van duurzaam opgewekte energie niet altijd aansluit op de vraag het kan immers windstil of bewolkt zijn op het moment dat veel energie nodig is en vice versa wordt gebruikgemaakt van een coördinatiemechanisme. Dit is gebaseerd op de PowerMatcher, een protocol dat vraag en aanbod van energie coördineert. 54

2 Vrijstelling voor kleinere installatiebedrijven om jaarrekening op te stellen Nederland en andere EU-landen mogen kleine bedrijven, en dus ook kleine installatiebedrijven, vrijstellen van de plicht een jaarrekening op te stellen. Dat meldt het Financieele Dagblad. Het gaat om bedrijven die minder dan tien werknemers hebben en een balanstotaal dat lager is dan een half miljoen euro. Driekwart van de 7,2 miljoen ondernemingen in de EU valt in deze categorie. Een groep Europarlementariërs stemde tegen toen het wetsvoorstel werd behandeld in het Europees Parlement, omdat ze de voordelen niet zo groot vinden. Europarlementslid Toine Manders (VVD) bestreed dat: Een mogelijke kostenbesparing voor deze ondernemingen van 6,3 miljard euro per jaar, zoals de Europese Commissie heeft berekend, kun je toch moeilijk overdreven noemen. De PvdA stemde ook voor. Een enorme lastenverlichting voor de kleinste bedrijven, zegt Thijs Berman. Nederland moet dan ook meegaan met Europa en kleine bedrijven bevrijden van de verplichting een jaarrekening te presenteren.' De jaarrekening geeft een jaarlijks overzicht van de financiële situatie van een bedrijf. Zij bestaat uit een balans, een resultatenrekening of winst- en verliesrekening, een toelichting en soms ook een accountantsverklaring. De meeste ondernemers moeten de jaarrekening deponeren bij de Kamer van Koop - han del. Crisis- en herstelwet kans voor windmolenparken en wko De Eerste Kamer heeft ingestemd met de Crisis- en herstelwet. De wet zorgt voor kortere procedures en versnelt de uitvoering van bouw- en infraprojecten. Verantwoordelijk demissionair minister Huizinga heeft laten weten dat vooral voor energiebesparende projecten de kans op succes toeneemt met de wet. Ik ben blij dat de wet een ruime meerderheid van de senaat achter zich heeft gekregen. Met de wet in de hand kunnen we de besluitvorming rondom ruimtelijke projecten, zoals de Rotterdamse Stadshavens, de Noordelijke IJ-oever in Amsterdam of Klavertje Vier in Venlo, aanzienlijk versnellen. Dat scheelt al gauw anderhalf tot twee jaar. Dat is niet alleen goed nieuws voor onze economie. Het is ook goed nieuws voor het milieu. Het wordt immers makkelijker windmolenparken aan te leggen, of om meer werk te maken van wko. De wet is bedoeld om de schadelijke gevolgen van de economische crisis in de bouwen installatiesector enigszins te verzachten. Met de wet moet worden voorkomen dat door gebrek aan inkomsten duizenden banen op de tocht komen te staan. Lees en huiver De laatste jaren zie je dat de kwaliteit van de Nederlandse elektrische installaties aan erosie onderhevig is. Met de veiligheid valt het wel mee, maar toch. Het kan veel erger. Heugelijke, huiselijke omstandigheden brachten mij wat jaren geleden voor een paar weekjes in de buurt van de evenaar. Wat verpozen in een luxe ressort aan een palmenstrand in de Dominicaanse republiek. Ons appartement had een redelijk complete elektrische installatie. Met een thee lepeltje bij gebrek aan beter gaf het haar geheimen prijs. De installatie, gevoed vanuit een eigen Hager-verdelertje, zag er goed uit: alles keurig geaard en het geheel was voorzien van een aardlekschakelaartje. Dit, tezamen met een netspanning van 100 of 110 V, gaf vertrouwen in de overlevingskansen. Noem het vakverdwazing. Ik loop in het buitenland vaak rond te kijken hoe elektrische installaties en de distributiestelsels in elkaar zijn gestoken. Op zekere middag, de wederhelft (uit)gestald onder een palm in het zwemparadijs nabij de eeuwig stromende bronnen van de rum-cola s en de pinacolada s, ging ik zelf de poort uit naar de in de zon zinderende duistere binnenlanden. Zo n exploratietocht moet je goed aanpakken. Openbaar vervoer? Er is een minibusje dat rijdt bij voldoende passagiersaanbod. Het meest flexibel is een bromfiets met chauffeur. Achterop kunnen met wat inschikken twee of drie passagiers mee, eventueel vergezeld van een toom kippen. Wat een luxe dat ik dit vervoermiddel geheel privé ter beschikking had. Al snel een trafostation gevonden waarvandaan keurig 3x10 kv bovengrondse aders naar onbekende verten liepen. Toen kwam de verbazing. De aders gingen elk hun eigen weg, dus een enkele 10 kv bovengrondse ader. Nabij wat bewoning een masttrafo 1x10 kv naar 2x100 V, primair aangesloten op de 10 kv-ader en een aardelektrode. Het is wel heel erg simpel, maar het werkt en is razend goedkoop. Dat dezelfde aardelektrode daarna razend riskant werd gebruikt om ook de nul van het 2x100 V-net op aardpotentiaal te houden, sloeg me met stomheid. Nog gekker werd het een trafo verder. Een wandeling rond de mast leverde geen enkele aardelektrode. Uegra, riep de bromchauffeur die nu het licht zag van het onderzoek. Daarna ging het snel. Voortrazend weer en bandengepiep bij vijf masten verder: hier zat de aardelektrode. Een stuk van het laagspanningsnet maakte deel uit van het hoogspanningcircuit. Een boomtak door de nul en er staat 10 kv op de contactdozen in huis. Zijn daar grote gezinnen om de bevolking in stand te houden? Het moet toch af en toe fout gaan. BOB VERHEUL, R.J.VERHEUL@LIVE.NL 55

3 Glasvezel bezig aan sterke opmars Het marktaandeel van glasvezel in Ne - derland is in zes maanden tijd verdubbeld. Dat meldt Telecompaper is zijn kwartaalrapport over de breedbandmarkt in Nederland. Glasvezel heeft zijn marktaandeel uitgebreid tot 2,8 procent. De totale markt voor breedband is in het vierde kwartaal van 2009 met 1,3 procent gegroeid tot 6,06 miljoen aansluitingen. In het laatste kwartaal kwamen er netto iets meer dan aansluitingen bij, tegenover ruim in het derde kwartaal. Kabel groeide met of 2,8 procent tot 2,358 miljoen, waarbij het marktaandeel met 0,6 procent groeide tot 38,9 procent. Kabel is daarmee terug op het niveau van begin 2008, na een daling in 2008 en juist weer groei in Het aantal aansluitingen per huis houden steeg tot 82,9 procent, 2,3 procentpunt meer dan aan het eind van In Nederland zijn nu 36,6 aansluitingen per 100 inwoners, tegen 35,4 een jaar eerder. In 2010 groeit de markt met 3 tot 3,5 procent, gedreven door kabel en FTTH, stelt Telecompaper. DSL blijft terrein verliezen, ondanks de snelheidsverhoging door KPN via VDSL. Huurders besparen het meest met energiebesparing Jones Lang LaSalle, een van de grootste verhuurders van bedrijfsruimte in Nederland, zegt in een onderzoek dat gebouweigenaren het grootste deel van de vaste lasten kunnen besparen door energiebesparing toe te passen. In de zogenoemde benchmark stelt het bedrijf dat vaste lasten van huurders voor 47 procent bestaan uit energiekosten. Daarmee zijn energiekosten de grootste kostenpost als gaat om de vaste lasten. In 2004 was het aandeel nog 36 procent. De stijging is vooral terug te voeren op de hogere brandstofprijzen, aldus de verhuurder. De benchmark is gebaseerd op de eindafrekeningen van de servicekosten over 2008 die in de tweede helft van 2009 beschikbaar waren. De analyse is gemaakt op basis van de vastgoedportefeuille die wordt beheerd door de vastgoedmanagementafdeling van Jones Lang LaSalle en een van de kantorenportefeuilles van ING Real Estate Investment Management. Uit het onderzoek blijkt verder dat de servicekosten per regio verschillen. In Den Haag bijvoorbeeld zijn gebouweigenaren meer kwijt aan vaste lasten, in vergelijking met andere geanalyseerde locaties. Utrecht heeft de laagste gemiddelde servicekosten. Het verschil in servicekosten per locatie wordt voornamelijk bepaald door de energiekosten. Aspecten als stadsverwarming en energie-inkoopcontracten spelen daarin een doorslaggevende rol. Inschrijving geopend voor regionale verkiezing Beste Leerbedrijf Kenteq Erkende leerbedrijven in de elektro-, installatie- en metaalsector kunnen zichzelf aanmelden als deelnemer aan de regionale verkiezing Beste Leerbedrijf 2010 van Kenteq. Elk leerbedrijf draagt op zijn eigen manier en niveau bij aan de ontwikkeling van technisch vakmanschap. Daarom kiest Kenteq in 2010 in elk Kenteqdistrict twee leerbedrijven van het jaar: één in de categorie bedrijven tot en met vijftien personeelsleden, en één in de categorie bedrijven met zestien of meer personeels leden. Kenteq doet op deze manier meer recht aan de specifieke mogelijkheden van grote en kleine bedrijven. Op de themasite zijn criteria, procedure en voordracht- en deelnameformulieren van regionale verkiezingen te vinden. Elke district nomineert zes bedrijven, drie grote en drie kleine bedrijven. Zij worden aan de hand van hun deelnameformulier en een jurybezoek beoordeeld. Deelnameformulieren kunnen tot 30 april 2010 worden ingestuurd. MEER INFO: 56

4 AGENDA april Hannover Messe Deutsche Messe, Hannover mei Elektro Vakbeurs Evenementenhal Gorinchem oktober Bouw Relatiedagen Evenementenhal Hardenberg Doorbraak in onderzoek naar internet via led s Het Fraunhofer Instituut in Berlijn heeft samen met collega s van Siemens een internetverbinding tot stand weten te brengen van 500 Mbps, enkel door gebruik te maken van normaal verkrijgbare ledverlichting. Hiermee is het oude record van 200 Mb verbroken. De opvallende verschijning van deze verbinding is niet voor de grap ontwikkeld. Volgens de onderzoekers opent dit een wereld van nieuwe mogelijkheden voor de distributie van draadloos internet. De signalen werden tijdens het onderzoek opgevangen door een lichtgevoelige detector die lichtsignalen omzet in elektrische pulsen. De led knippert met extreem hoge snelheid, waardoor gegevensoverdracht mogelijk wordt. Dat knipperen gaat zo snel dat het onzichtbaar is voor het blote oog. Voordeel van dit bijzondere onderdeel in een internetverbinding is dat het relatief veilig is; aftappen is nog nauwelijks mogelijk omdat de ontvanger van de gegevens op zicht afstand moet zitten. Het systeem is daarom goed te gebruiken op plekken waar storing van apparatuur niet mag voorkomen, zoals in ziekenhuizen en militaire installaties. Voordeel van budgettaire aard is er ook: voor de overdracht is geen licentie verplicht, wat de kosten drukt. Het gehele project rond dataoverdracht via licht is begonnen in 2007 en wordt naar verwachting in 2010 afgerond. Nieuwe kansen Het kabinet is dood; leve het kabinet. Zo n veranderingsmoment geeft ook nieuwe energie. Wie er straks gaat regeren valt moeilijk te voorspellen. Zeker is dat nieuwe energie de aandacht zal gaan krijgen. CDA, D66, PvdA, SGP, Christen Unie en VVD hebben samen een partijoverstijgend voorstel voor een Deltaplan Nieuwe Energie geschreven, waarvoor vanuit Uneto-VNI bijstand is verleend: natuurlijk! De ambities van partijen op dit gebied zijn hoog: niks kernenergie, maar energieleverende nieuwe woningen, slimme netwerken om terug te leveren, elektrisch rijden en elektrische warmtepompen met wind van zee en de oprichting van een laagdrempelig nationaal energiefonds, waarmee al die mooie ambities kunnen worden gefinancierd. Niet langer van die slappe vrijblijvende subsidieregelingen, maar gewoon fiscale vergroening, een wettelijk vastgelegd teruglevertarief, harde regels weliswaar in de tijd uitgezet, maar niet meer vrijblijvend. Dit alles is op 16 maart bekend geworden en het zal je niet verwonderen dat Uneto-VNI al is begonnen contouren van dit plan verder uit te werken. Wachten tot het moment dat partijen er onderling uit zijn en beginnen met regeren, is in deze tijd van crisis niet aan te raden. Bedrijven moeten met deze nieuwe inzichten en maatregelen zo snel mogelijk aan de slag. Zij moeten dan wel een gedachtesprong gaan maken. We zijn zo gewend onze capaciteit als installatiebedrijf aan te bieden, wanneer daarom wordt gevraagd. Bij de uitvoering van dit deltaplan gaan de partijen uit van: een consistente langetermijnkoers met een stevig en samenhangend pakket aan beleidinstrumenten om drempels voor vernieuwing weg te nemen, ruimte te geven aan decentrale burgerinitiatieven en innovatief ondernemerschap. De markt zal het moeten oppakken en omdat installateurs nou eenmaal meer verstand van techniek en economie hebben, zijn zij degenen die het initiatief moeten nemen. Komt dan alles goed? Weten doe ik dat natuurlijk niet, maar het is wel zaak om, nu de politiek een partijoverstijgend plan heeft (waarvan de VVD zich ondertussen heeft gedistantieerd), daarop thuis te geven. Straks als er een nieuwe regering is: haar helpen herinneren aan wat er in dat deltaplan stond en bovenal aan de gang gaan.. Er zijn nog steeds sceptici die met een paar kerncentrales het hele probleem wegredeneren. Dat is een bedreiging, maar de grootste is inertie: niets doen. Het bord staat scheef, het balletje rolt altijd naar jou. Tenzij je niets doet, dan zetten ze het bord de andere kant op. HARM VAN DEN OEVER, UNETO-VNI 57

5 Etap vertegenwoordigd door Vosco Sinds 1 januari 2010 vertegenwoordigt Vosco International de Amerikaanse firma Etap in de Benelux. Etap ontwikkelt software om verschillende elektrische metingen uit te voeren. Daarnaast is deze software geschikt om analyses en simulaties uit te voeren en om generatoren, hoogspanningsinstallaties, distributiesystemen en industriële krachtinstallaties te controleren en te optimaliseren. Vosco International heeft ruim 35 jaar ervaring met het ontwerpen van hoogspanningsinstallaties en vertegenwoordigt Etap al meer dan vijf jaar in de Verenigde Staten. Hierdoor heeft het bedrijf ruime ervaring met het productenpakket en bijbehorende toepassingsmogelijkheden. Vosco opereert vooralsnog vanuit de Verenigde Staten, maar heeft voor dit jaar een vestiging in Nederland op de planning staan. Verbijstering over statistieken gereed gekomen woningen Onderzoeksbureau Bouwkennis heeft met verbijstering kennisgenomen van statistieken van het CBS over de gereedkoming van het aantal woningen in Volgens het CBS zijn in 2009 bijna nieuwe woningen afgebouwd. Dit is een stijging van 5 procent ten opzichte van 2008, toen er bijna woningen gereed kwamen. Het is het hoogste aantal gereedmeldingen in tien jaar tijd. De stijging komt volgens Bouwkennis als een complete verrassing, gezien de ontwikkelingen op de woningmarkt en de geluiden uit de bouw en installatiesector. Volgens het onderzoeksbureau was er tot en met november een cumulatieve daling van het aantal gereedmeldingen met 2,8 procent. Bouwkennis kan het getal van gereedgekomen woningen moeilijk duiden en doet verder onderzoek om te kijken waar de grote verschillen vandaan komen. Het CBS heeft nog niet gereageerd op de twijfels van het bureau. Taskforce NGN: ontzorg bedrijven die zorgen voor snel internet Volgens het eindrapport van de Taskforce Next Generation Networks (NGN) laten gemeenten veel kansen liggen om de groei van supersnel breedband te versnellen. Dat blijkt volgens de taskforce uit onderzoek van PriceWaterHouseCoopers. De tijdelijke commissie is samengesteld uit politici en heeft als doel de belangrijke positie van Nederland op het gebied van ict te waarborgen voor de toekomst. Het rapport is onlangs uitgereikt aan demissionair minister Van der Hoeven van Economische Zaken. Zij heeft beloofd werk te maken van de conclusies van het rapport. De taskforce concludeert bijvoorbeeld dat regionale en lokale overheden snel breedband kunnen stimuleren door installateurs te ontzorgen. Overheden kunnen bijvoorbeeld deelnemer worden aan een project rond de aanleg van ict-infrastructuur, mocht de financiële haalbaarheid onzeker zijn. Daarnaast kunnen zij zorgen voor betere coördinatie, bijvoorbeeld bij graafwerkzaamheden. Overheden kunnen verder zorgen voor een groei van snelle internetverbindingen door de vraag slim te bundelen of dienstenontwikkeling te stimuleren, waardoor nieuwe netwerken sneller tot stand komen. Om regionale overheden hierbij te helpen heeft de taskforce een menukaart opgesteld die bestuurders een aantal keuzemogelijkheden biedt om de aanleg van supersnel breedband te versnellen. Een nieuw kabinet zal het advies betrekken bij de opstelling van een kabinetsreactie op een motie van Tweede Kamerleden Vendrik en Van der Ham. In die motie wordt de demissionair minister gevraagd naar een visie op breedband. Volgens de taskforce zal de vraag naar breedbanddiensten de komende jaren groeien met dertig tot veertig procent per jaar. Burgers kiezen bijvoorbeeld steeds vaker voor Triple Play, het ontvangen van telefonie, digitale tv en internet over een digitale verbinding. Ook zijn nieuwe internetdiensten in opkomst die veel capaciteit vragen (gaming, toepassingen in onderwijs en zorg en dergelijke). Deze nieuwe diensten bieden volgens de taskforce kansen voor de Nederlandse economie, en zeker ook voor de installatiesector. Zonnepanelen verdienen zichzelf terug, ook zonder subsidie Naar aanleiding van een Belgische publicatie dat zonne-energie haar geld niet zou opbrengen, heeft het bedrijf Brabant Energy van Jeroen Saeijs een tegenberekening gemaakt. Zijn conclusie: zonneenergie levert zijn geld op, ook zonder subsidie. Laatstejaars studenten van de Xios Hogeschool Limburg maakten in een onderzoek bekend dat de prestaties van zonnepanelen en warmtepompen achterblijven bij wat er wordt beloofd. Over twintig jaar heeft niemand zijn geld eruit, aldus de studenten. Brabant Energy spreekt dit tegen en doet dit aan de hand van een beknopte berekening. Volgens Saeijs zijn zonnepanelen bij een huidige energieprijs na zestien jaar terugverdiend en genieten bewoners daarna nog tien tot vijf jaar van gratis energie. Dat de energieprijzen naar verwachting alleen maar zullen stijgen, is niet meegenomen. 58

De opkomst van all-electric woningen

De opkomst van all-electric woningen De opkomst van all-electric woningen Institute for Business Research Jan Peters Directeur Asset Management Enexis Inhoud Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige

Nadere informatie

GEEN EIGEN DAK, WEL EIGEN ZONNEPANELEN? KOOP NU PANELEN OP ZONSTATION 1. EEN COLLECTIEF ZONNEDAK OP METROSTATION REIGERSBOS

GEEN EIGEN DAK, WEL EIGEN ZONNEPANELEN? KOOP NU PANELEN OP ZONSTATION 1. EEN COLLECTIEF ZONNEDAK OP METROSTATION REIGERSBOS ZONSTATION GEEN EIGEN DAK, WEL EIGEN ZONNEPANELEN? KOOP NU PANELEN OP ZONSTATION 1. EEN COLLECTIEF ZONNEDAK OP METROSTATION REIGERSBOS Amsterdam staat aan de vooravond van een energietransitie. Van vieze

Nadere informatie

Ja. Ja. D66 wil dat Groningen in 2040 al CO 2- neutraal is en wil dat de provincie een ambitieuze regionale energiestrategie opstelt.

Ja. Ja. D66 wil dat Groningen in 2040 al CO 2- neutraal is en wil dat de provincie een ambitieuze regionale energiestrategie opstelt. CDA - Wij zijn voor kleinschalige windenergie rond boerderijen. Onduidelijk. ChristenUnie 2035: 60% 2045: 100% 2050: 100% klimaatneutraal Ja. Net als zonnedaken en windmolens op zee, zijn windmolens op

Nadere informatie

Ontwerp Gezonde Systemen

Ontwerp Gezonde Systemen Ontwerp Gezonde Systemen Het huidige zonne-inkomen gebruiken De cycli van de natuur worden aangedreven door de energie van de zon. Bomen en planten vervaardigen voedsel op zonlicht. De wind kan worden

Nadere informatie

Smart Grid. Verdiepende opdracht

Smart Grid. Verdiepende opdracht 2015 Smart Grid Verdiepende opdracht Inleiding; In dit onderdeel leer je meer over het onderwerp Smart Grid. Pagina 1 Inhoud 1. Smart Grid... 3 1.1 Doel... 3 1.2 Inhoud... 3 1.3 Verwerking... 8 Pagina

Nadere informatie

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Erik van der Steen HYS legal 1 HYS Legal Inleiding Triodos Bank: Waarom we graag duurzaam vastgoed financieren Jones

Nadere informatie

KWARTAALMONITOR JULI Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland

KWARTAALMONITOR JULI Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland KWARTAALMONITOR JULI 2017 Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland Inhoud 3 HERSTELLENDE MARKT HUNKERT NAAR HERZIENINGEN 4 FREELANCERS EN FLEXWERKERS ONVERMINDERD POPULAIR 5 JONGE

Nadere informatie

Speech van commissaris van de koningin en voorzitter RvT Energy Valley Max van den Berg, inspiratiemiddag Enexis, Dwingeloo, 7 september 2012

Speech van commissaris van de koningin en voorzitter RvT Energy Valley Max van den Berg, inspiratiemiddag Enexis, Dwingeloo, 7 september 2012 Speech van commissaris van de koningin en voorzitter RvT Energy Valley Max van den Berg, inspiratiemiddag Enexis, Dwingeloo, 7 september 2012 Dames en heren, [Inleiding] Mensen die op inspiratie wachten

Nadere informatie

De slimste investering in uw eigen windenergie De Blauwe Molen.

De slimste investering in uw eigen windenergie De Blauwe Molen. De slimste investering in uw eigen windenergie De Blauwe Molen www.windenergyholland.com www.windenergyholland.com Slim ondernemen met de Blauwe Molen De Blauwe Molen is de slimste investering in uw eigen

Nadere informatie

Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM KIVI 25 januari 2017

Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM KIVI 25 januari 2017 Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM KIVI 25 januari 2017 Even voorstellen Ex-bestuurslid KIVI E (-2016) Vroeger: Hoogovens IJmuiden en KPN Telecom, ing. bureau Ebatech, Nuon Windenergie Vattenfall (2009),

Nadere informatie

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo Maak werk van zon & wind Tynaarlo Aanleiding Najaarsnota 2008 aankondiging plannen voor duurzame energie Voorjaar 2009 ontwikkelen scenario s Mei 2009 raadpleging inwoners Tynaarlo Juni 2009 voorstellen

Nadere informatie

SOCIAL RESPONSIBILITY

SOCIAL RESPONSIBILITY SOCIAL RESPONSIBILITY LID WORDEN SAMEN JE EIGEN WINDMOLEN Tegenwoordig draait alles om duurzaamheid en groen. Een goede tijd voor de Windcentrale. We weten allemaal dat er ergens stroom en energie vandaan

Nadere informatie

Visie op Windenergie en solar Update 2014

Visie op Windenergie en solar Update 2014 Visie op Windenergie en solar Update 2014 De vooruitzichten voor hernieuwbare energie zijn gunstig Succes hangt sterk af van de beschikbaarheid van subsidies Naast kansen in Nederland kan de sector profiteren

Nadere informatie

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03 1 van 13 5-7-2011 17:03 Enquête Enquête beheer Ingelogd als: aqpfadmin Uitloggen Enquête sta s eken Enquête beheer > De Klimaat Enquête van het Noorden > Statistieken Algemene statistieken: Aantal respondenten

Nadere informatie

Experiment toepassen zonne-energie Castellum in Oudheusden

Experiment toepassen zonne-energie Castellum in Oudheusden College Onderwerp Experiment toepassen zonne-energie Castellum in Oudheusden OORJV004 Collegevoorstel Inleiding In Oudheusden ontwikkelt Woonveste samen met de gemeente Heusden het plan Castellum. Er worden

Nadere informatie

Hernieuwbare elektriciteit,

Hernieuwbare elektriciteit, Indicator 17 juli 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De productie van hernieuwbare elektriciteit

Nadere informatie

Energietransitie biedt kansen in de gebouwde omgeving

Energietransitie biedt kansen in de gebouwde omgeving Energietransitie biedt kansen in de gebouwde omgeving Enexis: energie in goede banen Even if you doubt the evidence, providing incentives for energy-efficiency and clean energy are the right thing to do

Nadere informatie

100% groene energie. uit eigen land

100% groene energie. uit eigen land 100% groene energie uit eigen land Sepa green wil Nederland op een verantwoorde en transparante wijze van energie voorzien. Dit doen wij door gebruik te maken van duurzame energieopwekking van Nederlandse

Nadere informatie

28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs

28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs 28 november 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de

Nadere informatie

Allochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010

Allochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010 FORUM Maart Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt 9-8e monitor: effecten van de economische crisis In steeg de totale werkloosheid in Nederland met % naar 26 duizend personen. Het werkloosheidspercentage

Nadere informatie

ENERGIE ENQUÊTE VOORJAAR 2012

ENERGIE ENQUÊTE VOORJAAR 2012 ENERGIE ENQUÊTE VOORJAAR 2012 2 INHOUD Management samenvatting... 3 Respondenten... 3 Conclusies... 4 1. Inleiding... 6 2. Uitkomsten per vraag... 6 2.1 Energie en energiebesparing binnen de organisatie...

Nadere informatie

Wind op Zee Beknopt rapport Natuur & Milieu

Wind op Zee Beknopt rapport Natuur & Milieu bezoekadres Marnixkade 109 1015 ZL Amsterdam postadres Postbus 15262 1001 MG Amsterdam E moti@motivaction.nl T +31 (0)20 589 83 83 W www.motivaction.nl Wind op Zee Beknopt rapport Natuur & Milieu Amsterdam,

Nadere informatie

DE EUROPESE UNIE EERSTE EN DE WERKVORM IN HET KORT

DE EUROPESE UNIE EERSTE EN DE WERKVORM IN HET KORT DE EUROPESE UNIE JANUARI 2016 - POLITIEK IN PRAKTIJK #1 EERSTE EN WAT HEB JE NODIG Grote letters A, B en C Aftelklok (op digibord) 50 sterren, uitgeprint op geel papier Circa 4 grote enveloppen Een prijsje

Nadere informatie

Introductie. 1. Uw persoonlijke situatie. Voorbeeldvragenlijst COB-kwartaalenquête 2011

Introductie. 1. Uw persoonlijke situatie. Voorbeeldvragenlijst COB-kwartaalenquête 2011 Introductie Dit onderzoek vindt plaats in opdracht van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Met de resultaten wil het bureau het kabinet en de politiek in het algemeen informeren over zorgen en wensen

Nadere informatie

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening 1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% kunnen wel even wachten met grote maatregelen 17% 1 Een beetje dringend, we kunnen nog wel even wachten met grote maatregelen,

Nadere informatie

Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM NCLG Achterhoek 21 april 2016

Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM NCLG Achterhoek 21 april 2016 Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM NCLG Achterhoek 21 april 2016 Inhoudsopgave presentatie 1. Energietransitie: besparing, opwekking, ruimte 2. AGEM, stand van zaken 3. Programma Zon op Erf De urgente

Nadere informatie

Slimme energiemeters vanaf 1.1.2012 ingevoerd

Slimme energiemeters vanaf 1.1.2012 ingevoerd Regelingen en voorzieningen CODE 5.1.4.22 Slimme energiemeters vanaf 1.1.2012 ingevoerd bronnen vraag en antwoord ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I), 23.2.2011, www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

De Lokale Duurzame Energie Coöperatie. EnergieCoöperatieBoxtel WWW.ECBOXTEL.NL. Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk

De Lokale Duurzame Energie Coöperatie. EnergieCoöperatieBoxtel WWW.ECBOXTEL.NL. Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk De Lokale Duurzame Energie Coöperatie EnergieCoöperatieBoxtel Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk WWW.ECBOXTEL.NL LDEC: Waarom en waartoe leidt het Samen met leden realiseren van betaalbare, duurzame,

Nadere informatie

Toespraak Diederik Samsom, Toekomstfestival Duurzaamheid, 28 februari 2015, Leeuwarden.

Toespraak Diederik Samsom, Toekomstfestival Duurzaamheid, 28 februari 2015, Leeuwarden. Toespraak Diederik Samsom, Toekomstfestival Duurzaamheid, 28 februari 2015, Leeuwarden. -Gesproken woord geldt- We zijn hier in een gebouw van de toekomst. Hier stroomt straks door de leiding geen Gronings

Nadere informatie

den met minimumloon toeneemt, maar mag het er niet toe leiden dat degenen die ongewild zonder werk zitten financieel gestraft worden met een forse

den met minimumloon toeneemt, maar mag het er niet toe leiden dat degenen die ongewild zonder werk zitten financieel gestraft worden met een forse De kritiek van GroenLinks op het belastingplan komt eigenlijk ieder jaar op hetzelfde neer: het kan socialer, en het kan groener. Dit jaar is dat niet anders. De eerlijkheid gebiedt echter wel te vermelden

Nadere informatie

Het Slimme energienet..zx ronde 25 januari 2015

Het Slimme energienet..zx ronde 25 januari 2015 Het Slimme energienet..zx ronde 25 januari 2015 De laatste tijd worden we overspoeld door marketing verhalen over de slimme meter en het slimme energienet. Men stelt dat met de komst van de slimme meter

Nadere informatie

1.1/2.1 De zonne-energieinstallaties dragen bij aan het halen van de doelstellingen uit de Klimaatvisie Kempengemeenten.

1.1/2.1 De zonne-energieinstallaties dragen bij aan het halen van de doelstellingen uit de Klimaatvisie Kempengemeenten. Raadsvoorstel Bevoegdheid Raad Vergadering Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum: 25 oktober 2011 Registratienummer: 2011/66 Agendapunt nummer: 7 Onderwerp Besparing met zonne-energie Inleiding/aanleiding

Nadere informatie

Diversiteit in de Provinciale Staten

Diversiteit in de Provinciale Staten Onderzoek Diversiteit in de Provinciale Staten Het Huis voor democratie en rechtsstaat heeft na de verkiezingen van 2 maart 2011 de diversiteit in de nieuwe Provinciale Staten (PS) onderzocht. Het gaat

Nadere informatie

Mark Frequin. Voormalig Directeur-Generaal Energie en Telecom Ministerie van Economische Zaken

Mark Frequin. Voormalig Directeur-Generaal Energie en Telecom Ministerie van Economische Zaken Mark Frequin Voormalig Directeur-Generaal Energie en Telecom Ministerie van Economische Zaken Energiebeleid: van context tot acties. Mark Frequin Rijks Universiteit Groningen Inhoud 1. Context 2. Richting

Nadere informatie

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Burgers, bedrijven, milieu-organisaties en overheden hebben vandaag op initiatief van minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en

Nadere informatie

Lijst Lammers. Papendrecht 21 januari 2013

Lijst Lammers. Papendrecht 21 januari 2013 Lijst Lammers Papendrecht 21 januari 2013 Aan de voorzitter van de gemeenteraad van de gemeente Papendrecht, de heer C.J.M. de Bruin Markt 22 3351 PB Papendrecht Betreft: gemeente Papendrecht aansluiten

Nadere informatie

Eindexamen havo maatschappijwetenschappen 2014-I

Eindexamen havo maatschappijwetenschappen 2014-I Opgave 1 Besluitvorming rondom studiefinanciering Bij deze opgave horen de teksten 1 en 2 en figuur 1 uit het bronnenboekje. Inleiding Tijdens de regeringstermijn van kabinet-rutte 1 (oktober 2010 tot

Nadere informatie

Lijst Lammers. KORTE SAMENVATTING Papendrecht, 22januari 2013. Persbericht. Wordt Papendrecht de derde stadin Nederland met een zonatlas?

Lijst Lammers. KORTE SAMENVATTING Papendrecht, 22januari 2013. Persbericht. Wordt Papendrecht de derde stadin Nederland met een zonatlas? Lijst Lammers KORTE SAMENVATTING Papendrecht, 22januari 2013 Persbericht Wordt Papendrecht de derde stadin Nederland met een zonatlas? Fractie Lijst Lammers pleit voor de Zonatlas in Papendrecht en vraagt

Nadere informatie

Duurzame ontwikkeling

Duurzame ontwikkeling Duurzame ontwikkeling Rapportage duurzaamheid en groene energie 2010 Onderzoek & Statistiek Groningen is ondergebracht bij de dienst SOZAWE van de Gemeente Groningen Duurzame ontwikkeling Rapportage duurzaamheid

Nadere informatie

Resultaten Enquête Duurzame Energie Metslawier

Resultaten Enquête Duurzame Energie Metslawier Inleiding: Begin mei 23 is door Dorpsbelang Metslawier/DOM Metslawier een enquête huis aan huis verspreid. Doel van deze enquête is het inzichtelijk maken van de vraag van dorpsbewoners naar middelen om

Nadere informatie

Besluiten Provinciale Staten 24 juni 2015 Algemene Beschouwingen bij de Voorjaarsnota 2015

Besluiten Provinciale Staten 24 juni 2015 Algemene Beschouwingen bij de Voorjaarsnota 2015 p e r s b e r i c h t e-mail: website: statengriffie@provinciegroningen.nl www.provinciegroningen.nl PS-besluitenlijst, nr. 123, 25 juni 2015 Besluiten Provinciale Staten 24 juni 2015 Algemene Beschouwingen

Nadere informatie

LeidenPanel. Energiegebruik. BELEIDSONDERZOEK I I

LeidenPanel. Energiegebruik. BELEIDSONDERZOEK I I LeidenPanel Energiegebruik BELEIDSONDERZOEK 071-516 5123 I info@leidenincijfers.nl I www.leidenincijfers.nl Inleiding De gemeente Leiden werkt aan een warmtevisie. Om te peilen hoe inwoners omgaan met

Nadere informatie

Bewonerspanel. Windenergie. Oktoberpeiling eiling 2011

Bewonerspanel. Windenergie. Oktoberpeiling eiling 2011 Afdeling Bestuursinformatie, Gemeente Utrecht onderzoek@utrecht.nl / 030 286 1350 www.utrecht.nl/onderzoek Bewonerspanel Oktoberpeiling eiling 2011 Van 24 oktober t/m 6 november 2011 heeft Bestuursinformatie

Nadere informatie

CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid"

CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid" Inleiding! Wat zijn de plannen van de politieke partijen op gebied van duurzaamheid en wat betekent het voor de bouw?" Dit document zet de verschillende

Nadere informatie

Duurzame energie in de gemeente Ten Boer

Duurzame energie in de gemeente Ten Boer Duurzame energie in de gemeente Ten Boer Inge de Vries Oktober 2018 Marjolein Kolstein www.oisgroningen.nl BASIS VOOR BELEID Samenvatting 3 1. Inleiding 5 1.1 Algemeen 5 1.2 Aanpak 5 1.3 Respons 5 2. Resultaten

Nadere informatie

Wij brengen energie. Waar mensen licht en warmte nodig hebben

Wij brengen energie. Waar mensen licht en warmte nodig hebben Wij brengen energie Waar mensen licht en warmte nodig hebben Energie in goede banen De beschikbaarheid van energie bepaalt in grote mate hoe we leven: hoe we wonen, werken, produceren en ons verplaatsen.

Nadere informatie

Lesbrief Iedereen betaalt belasting

Lesbrief Iedereen betaalt belasting Lesbrief Iedereen betaalt belasting inleiding Iedereen betaalt belasting» waar komt het geld vandaan?» waar gaat het geld naar toe?» nederland, europa en de wereld» Iedereen betaalt belasting 1 Iedereen

Nadere informatie

De slimme meter. Informatie over de nieuwe energiemeter

De slimme meter. Informatie over de nieuwe energiemeter De slimme meter Informatie over de nieuwe energiemeter De slimme meter in vogelvlucht Alle huishoudens in Nederland krijgen een nieuw soort energiemeter aangeboden: de zogenaamde slimme meter. Deze digitale

Nadere informatie

Speech van commissaris van de koning Max van den Berg, debatavond Europese Commissie 'Energievoorziening in de toekomst', 30 januari 2014

Speech van commissaris van de koning Max van den Berg, debatavond Europese Commissie 'Energievoorziening in de toekomst', 30 januari 2014 Speech van commissaris van de koning Max van den Berg, debatavond Europese Commissie 'Energievoorziening in de toekomst', 30 januari 2014 Dames en heren, [Intro] Europa begint in Groningen. Zéker als het

Nadere informatie

Openingspagina: website gridflex

Openingspagina: website gridflex Openingspagina: website gridflex Onderwerpen Wie = Wie Over het project Gridflex Energie Management Systeem Zeezoutbatterij Onderzoek Gridflex Planning Gridflex Heeten Heeten: 4000 inwoners Duurzaamdorp

Nadere informatie

Flexibele & Rendabele Zonne-energie

Flexibele & Rendabele Zonne-energie Flexibele & Rendabele Zonne-energie Voor Verenigingen van Eigenaren Herman is een product van LENS Inleiding Zonne-energie is duurzaam én winstgevend. Wij geloven in een wereld waar mensen hier samen de

Nadere informatie

VAN ONRENDABELE GROND NAAR DUURZAAM RENDEMENT

VAN ONRENDABELE GROND NAAR DUURZAAM RENDEMENT VAN ONRENDABELE GROND NAAR DUURZAAM RENDEMENT De overheid wil duurzame energie stimu leren en innovatie van duurzame energietechnieken bevor deren: meer duurzame energie in de toekomst. Doel is 16% duur

Nadere informatie

Concept Development Opdracht 1B Battle of Concepts Enexis. Niels Joormann - 0819811 - CMD2a

Concept Development Opdracht 1B Battle of Concepts Enexis. Niels Joormann - 0819811 - CMD2a Concept Development Opdracht 1B Battle of Concepts Enexis Niels Joormann - 0819811 - CMD2a Inhoudsopgave Debriefing 03 Onderzoek 03 Omgevingsanalyse 04 Concept: Opgewekt! 05 Business Model Canvas 11 Pitch-presentatie

Nadere informatie

Inpassing van duurzame energie

Inpassing van duurzame energie Inpassing van duurzame energie TenneT Klantendag Erik van der Hoofd Arnhem, 4 maart 2014 doelstellingen en projecties In de transitie naar duurzame energie speelt duurzame elektriciteit een grote rol De

Nadere informatie

Gelderland. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens.

Gelderland. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens. CDA - Het CDA is nadrukkelijk voorstander van wind naast alle andere vormen van opwekking. Het CDA zet in op de Regionale Energie Strategieën waarbij de regio's de opdracht krijgen om een doelstelling

Nadere informatie

Maatschappelijke Kosten- en Baten Analyse: energie uit wind en zon

Maatschappelijke Kosten- en Baten Analyse: energie uit wind en zon Maatschappelijke Kosten- en Baten Analyse: energie uit wind en zon Maatschappelijke Kosten- en Baten Analyse: energie uit wind en zon. Inleiding Het veenkoloniaal gebied in Drenthe is door het Rijk aangewezen

Nadere informatie

Windvermogen in Nederland,

Windvermogen in Nederland, Indicator 11 juli 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De elektriciteitsproductie van

Nadere informatie

KRAAN KÁN DICHT Tweede Kamerfractie februari 2015

KRAAN KÁN DICHT Tweede Kamerfractie februari 2015 DE KRAAN KÁN DICHT Tweede Kamerfractie februari 2015 Er gaat niets boven Groningen. En niets mag boven de veiligheid van de Groningers gaan. Daarom moet de gaskraan dit jaar nog fors dicht. Naar maximaal

Nadere informatie

Auteur: Job van Eijk versie

Auteur: Job van Eijk versie De enige consensus die bestaat tussen voor- en tegenstanders van klimaatverandering en de bijbehorende energietransitie (maatregelen) is dat DE GEVOLGEN GIGANTISCH ZIJN Wij vinden dat de klimaatdiscussie

Nadere informatie

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Korte omschrijving werkvorm De leerlingen beantwoorden vragen over de Europese politiek aan de hand van korte clips van Nieuwsuur in de Klas. Leerdoel De leerlingen leren

Nadere informatie

ZONNEPANELEN. Goed voor uw portemonnee. en het milieu!

ZONNEPANELEN. Goed voor uw portemonnee. en het milieu! ZONNEPANELEN Goed voor uw portemonnee en het milieu! Thuis in de buurt Zonnepanelen... Tiwos wil de woonlasten van haar huurders nu en in de toekomst betaalbaar houden. Besparen op energiekosten draagt

Nadere informatie

Ga jij ook voor een baan die iedereen energie geeft?

Ga jij ook voor een baan die iedereen energie geeft? Ga jij ook voor een baan die iedereen energie geeft? Netwerkbedrijf Endinet, de werkgever met energie Maar liefst 416.000 klanten in Zuidoost Brabant krijgen via kabels en leidingen van Endinet stroom

Nadere informatie

Hernieuwbare elektriciteit,

Hernieuwbare elektriciteit, Indicator 9 april 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2014 (voorlopige cijfers) bedroeg

Nadere informatie

Hoe kijkt de Nederlander tegen het aankomende klimaat- en energieakkoord aan? Nathalie Vermeij 2 mei 2018 H5285

Hoe kijkt de Nederlander tegen het aankomende klimaat- en energieakkoord aan? Nathalie Vermeij 2 mei 2018 H5285 Hoe kijkt de Nederlander tegen het aankomende klimaat- en energieakkoord aan? Nathalie Vermeij 2 mei 2018 H5285 Inhoudsopgave 1 De bekendheid met en het belang van het klimaat- en energieakkoord 5 2 Drijfveren

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2011 tijdvak 2 maatschappijleer 2 CSE GL en TL Tekstboekje GT-0323-a-11-2-b Analyse maatschappelijk vraagstuk: jeugdwerkloosheid tekst 1 FNV vreest enorme stijging werkloosheid jongeren

Nadere informatie

Stille windmolen voor ondernemers

Stille windmolen voor ondernemers Stille windmolen voor ondernemers Windenergie is een van de schoonste methoden om groene elektriciteit op te wekken. Dit kan uitstekend met de Blauwe Molen. Dit Hollandse product heeft een diameter van

Nadere informatie

Verschuiving van lasten op arbeid naar btw is beste scenario

Verschuiving van lasten op arbeid naar btw is beste scenario De Standaard 13 november 2013 Opinies Verschuiving van lasten op arbeid naar btw is beste scenario 1. 15.000 jobs, gratis en voor niks Dat de relancediscussie nu nog niet beslecht is, Gert Peersman en

Nadere informatie

Zonne-energie voor ondernemers

Zonne-energie voor ondernemers Zonne-energie voor ondernemers Een zonnige en zuinige toekomst? Johannes Zijlstra 20-03-2013 LTO Noord Advies Zonne energie; drijvende kracht!? 1 Zonuren Onderwerpen Energie en duurzaamheid Ontwikkeling

Nadere informatie

Grote dynamiek in kleinschalig ondernemerschap

Grote dynamiek in kleinschalig ondernemerschap Grote dynamiek in kleinschalig ondernemerschap J. Mevissen, L. Heuts en H. van Leenen SAMENVATTING Achtergrond van het onderzoek Het verschijnsel zelfstandige zonder personeel (zzp er) spreekt tot de verbeelding.

Nadere informatie

Voortaan heeft u zèlf de controle over uw energiekosten! Dezelfde energie goedkoper

Voortaan heeft u zèlf de controle over uw energiekosten! Dezelfde energie goedkoper Voortaan heeft u zèlf de controle over uw energiekosten! Dezelfde energie goedkoper Een innovatie van Oxxio: de revolutie in energiemeting! Als u kiest voor energie van Oxxio, kiest u voor de goedkoopste

Nadere informatie

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren over

Nadere informatie

NEDERLANDERS WILLEN GEEN NEXIT

NEDERLANDERS WILLEN GEEN NEXIT Ondanks euroscepsis: NEDERLANDERS WILLEN GEEN NEXIT Persbericht I&O Research 14 maart 2016 VVD en PVV grootste partijen Op dit moment zou de VVD 27 zetels halen, op de voet gevolgd door de PVV (25 zetels).

Nadere informatie

De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren

De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren Inspiratie voor de avond Marc Londo, ECN Beleidsstudies Alkmaar 1 april 2015 www.ecn.nl Boodschappen 1. De energiehuishouding verandert, en daar zijn

Nadere informatie

De slimme meter. Informatie over de nieuwe energiemeter

De slimme meter. Informatie over de nieuwe energiemeter De slimme meter Informatie over de nieuwe energiemeter De slimme meter in vogelvlucht Alle huishoudens in Nederland krijgen een nieuw soort energiemeter aangeboden: de zogenaamde slimme meter. Deze digitale

Nadere informatie

Duorsume enerzjy yn Fryslân. Energiegebruik en productie van duurzame energie

Duorsume enerzjy yn Fryslân. Energiegebruik en productie van duurzame energie Duorsume enerzjy yn Fryslân Energiegebruik en productie van duurzame energie 1 15 11 oktober 1 Inhoud Management Essay...3 1 Management Essay De conclusies op één A4 De provincie Fryslân heeft hoge ambities

Nadere informatie

MEI Westerkwartier 4 april 2011

MEI Westerkwartier 4 april 2011 Duurzame Energie veranderingen in de markt van Photo Voltaische systemen (PV) MEI Westerkwartier 4 april 2011 Frans Debets Duurzame energie 4 redenen om het te ontwikkelen 1. Klimaatbeleid, CO2 reductie

Nadere informatie

(65%) Totaal Mannen Vrouwen. Totaal jaar jaar

(65%) Totaal Mannen Vrouwen. Totaal jaar jaar Ontwikkeling van de WW in de periode 21 24 Ton Ferber Tussen eind 21 en eind 24 is het aantal WW-uitkeringen bijna verdubbeld. Vooral het aantal uitkeringen aan mannen jonger dan 45 is sterk gestegen.

Nadere informatie

Eneco Groep. Duurzame energie voor iedereen

Eneco Groep. Duurzame energie voor iedereen Eneco Groep Duurzame energie voor iedereen Duurzame koploper Eneco is het grootste energiebedrijf van Nederland in publieke handen. Onze missie is betaalbare duurzame energie mogelijk maken die altijd,

Nadere informatie

Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement

Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement Rekenen aan rendement zonnepanelen Monique van der Meij Energie-adviseur Monique.vanderMeij@flynth.nl mobiel: 06 53 26 19 68 LTO Noord Programma Ondernemer

Nadere informatie

Overijssel maakt werk van nieuwe energie!

Overijssel maakt werk van nieuwe energie! Overijssel maakt werk van nieuwe energie! U wilt met uw onderneming of woningcorporatie werk maken van nieuwe energie of energiebesparing. Maar u krijgt de financiering niet (volledig) rond via een bancaire

Nadere informatie

Insights Energiebranche

Insights Energiebranche Insights Energiebranche Naar aanleiding van de nucleaire ramp in Fukushima heeft de Duitse politiek besloten vaart te zetten achter het afbouwen van kernenergie. Een transitie naar duurzame energie is

Nadere informatie

Belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie

Belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie Belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie Market Pro is de officiële dealer van Nord Solar panelen in de Benelux Wie zijn wij? Market Pro BV is de officiële dealer van Nord Solar GmbH

Nadere informatie

Naam: Thijs. Groep: 6/7. School: St.Willibrordusschool

Naam: Thijs. Groep: 6/7. School: St.Willibrordusschool Naam: Thijs Groep: 6/7 School: St.Willibrordusschool 1 Voorwoord Voor je ligt het werkstuk van Thijs. Dit werkstuk gaat over zonne-energie. Ik kwam op het idee voor dit onderwerp toen papa en mama ook

Nadere informatie

Wie wind niet durft, verliest!

Wie wind niet durft, verliest! Wie wind niet durft, verliest! Onderzoek naar de (on)haalbaarheid van de doelstellingen van de gemeente Hellendoorn op het gebied van duurzame energie en CO2-reductie met en zonder windmolens 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

MdV UITGESPROKEN TEKST GELDT

MdV UITGESPROKEN TEKST GELDT MdV De begroting is wederom een knap staaltje werk waar door heel veel medewerkers in dit huis veel energie en vakmanschap in is gestoken. Dat verdient waardering, zowel richting college als richting al

Nadere informatie

Loyens en Loeff seminar

Loyens en Loeff seminar Loyens en Loeff seminar Stientje van Veldhoven D66 woordvoerder energie en klimaat De politiek van salderen Een sterk merk? Bekijk decentrale opwekking / salderen vanuit een politieke bril: Decentraal

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

Windvermogen in Nederland,

Windvermogen in Nederland, Indicator 19 juli 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De elektriciteitsproductie van

Nadere informatie

Mogelijkheden voor energie coöperaties. Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195

Mogelijkheden voor energie coöperaties. Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195 Mogelijkheden voor energie coöperaties Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195 Inhoud Samen sterker Belang van gezamenlijke projecten Variant 1: alles achter de meter Variant 2: korting

Nadere informatie

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving 16 september 2014-15:25 Het ministerie van Infrastructuur en Milieu besteedt in 2015 9,2 miljard euro aan een gezond, duurzaam

Nadere informatie

snelwegen voor de wind

snelwegen voor de wind snelwegen voor de wind Snelwegen voor de wind GroenLinks stelt voor om grond langs snelwegen beschikbaar te stellen voor de bouw van windmolens. Er is in Nederland meer dan 2300 kilometer snelweg. Langs

Nadere informatie

omslag FORUM #01/

omslag FORUM #01/ Kabinet-Rutte-Verhagen 10 populair bij ondernemers Rutte heeft in oktober een sterke ploeg op het bordes gezet, vinden ondernemers. Ministers én beleid krijgen een dikke voldoende in de Nieuwjaarsenquête

Nadere informatie

Rapport Wat vinden Nederlanders van de Nul op de Meter woningen? PR-onderzoek in opdracht van Eneco

Rapport Wat vinden Nederlanders van de Nul op de Meter woningen? PR-onderzoek in opdracht van Eneco Rapport Wat vinden Nederlanders van de Nul op de Meter woningen? PR-onderzoek in opdracht van Eneco Project: 15083773 Datum: 22 december 2015 Inhoudsopgave 2 Onderzoeksopzet 4 Conclusies 6 Belangrijkste

Nadere informatie

Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010

Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010 Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010 Ben je van plan om op 9 juni te gaan stemmen? Ja 698 83,1 Nee 39 4,6 Ik weet het nog niet 103 12,3 Stemgedrag PVV/ Wilders PvdA

Nadere informatie

Aantal tegenstanders kernenergie toegenomen

Aantal tegenstanders kernenergie toegenomen Onderzoek Aantal tegenstanders kernenergie toegenomen Voor: Greenpeace Door: Synovate Datum: 19 april 2011 Project: 94014 Copyright: Synovate BV. Alle rechten voorbehouden. De concepten en ideeën die u

Nadere informatie

Financiële baten van windenergie

Financiële baten van windenergie Financiële baten van windenergie Grootschalige toepassing van 500 MW in 2010 en 2020 Opdrachtgever Ministerie van VROM i.s.m. Islant Auteurs Drs. Ruud van Rijn Drs. Foreno van der Hulst Drs. Ing. Jeroen

Nadere informatie

HIER. Interview EERSTE KAMERLEDEN Esther-Mirjam Sent & Ben Knapen. Dit doet de Eerste Kamer GEBEURT HET! INVLOED VAN DE EERSTE KAMER EERSTE KAMER

HIER. Interview EERSTE KAMERLEDEN Esther-Mirjam Sent & Ben Knapen. Dit doet de Eerste Kamer GEBEURT HET! INVLOED VAN DE EERSTE KAMER EERSTE KAMER STEM 2019 VOOR (V)MBO MAGAZINE OVER DE EERSTE KAMER HOE WORDT DE EERSTE KAMER GEKOZEN? Interview EERSTE KAMERLEDEN Esther-Mirjam Sent & Ben Knapen Dit doet de Eerste Kamer HIER GEBEURT HET! INVLOED VAN

Nadere informatie

RENT-A-ROOF : verhuur je dak en geniet van goedkope groene stroom

RENT-A-ROOF : verhuur je dak en geniet van goedkope groene stroom RENT-A-ROOF : verhuur je dak en geniet van goedkope groene stroom Veel mensen schrikken terug voor investeringen in zonneboilers, fotovoltaïsche zonnepanelen, kleine windturbines, maar bijv. ook warmtepompen.

Nadere informatie

Activiteitenterrein Rouveen

Activiteitenterrein Rouveen Speerpunten CDA Staphorst: Zwembad moet open blijven Activiteitenterrein Rouveen Slagen NU inrichten Meer burger, minder overheid Centrum: fiets-veiliger De ZORG = voor IEDEREEN Glasvezel JA! Het CDA wil

Nadere informatie