Vandaag start de inhaaloperatie in scholenbouw

Transcriptie

1 Vandaag start de inhaaloperatie in scholenbouw 1

2 Welkom Historiek & belang voor Vlaamse Regering Kris Peeters Minister-President Vlaamse Regering 2

3 Agenda Historiek en belang voor Vlaamse regering & regeerakkoord Minister President Kris Peeters Belang voor onderwijsveld Minister Pascal Smet Waarborgstelling en impact op begroting Minister Philippe Muyters Financiële constructie Filip Dierckx & Franky De Wispelaere, BNP Paribas Fortis Operationalisering van het programma Alain Devos & Filip Vanhaverbeke, Fortis Real Estate 3

4 Evolutie budget wachtlijst scholenbouw , , , , , , , , ,00 0, Wachtlijst Budget 4

5 Inhaalbeweging Onevenwicht nood aan schoolinfrastructuur en jaarlijkse overheidsbudget voor schoolfaciliteiten Wachtlijst > 10 jaar Vlaamse Regering is een investeringsregering Publiek Private Samenwerking Alternatieve financiering als gevolg van ESR 95 neutraliteit Terbeschikkingstelling 5

6 Historiek 05/07/2006 : Decreet betreffende de inhaalbeweging voor schoolinfrastructuur 08/09/2006 : Eerste kandidatuur 01/02/2007 : Tweede kandidatuur 17/12/2007 : Eerste offerte 01/08/2008 : BAFO 29/05/2009 : Gunning Fortis 31/08/2009 : Ondertekening met opschortende voorwaarde van financial close 6

7 Juridische Structuur DBFM Kaderovereenkomst: tussen Vlaamse Gemeenschap, vertegenwoordigd door de heer Kris Peeters, Minister-President Vlaamse Regering, de heer Philippe Muyters, Vlaams Minister van Begroting en de heer Pascal Smet, Vlaams Minister van Onderwijs. AGIOn: Agentschap voor Infrastructuur in het onderwijs DBFM - Vennootschap FScholen 50% Fortis Real Estate 50% BNPP Fortis School Invest 50% AGIOn 50% PMV 75% - 1 aandeel 25% + 1 aandeel DBFM Vennootschap DBFM Scholen van Morgen 7

8 Belang voor het Vlaamse onderwijsveld Pascal Smet Vlaams Minister van Onderwijs 8

9 Operatie zonder voorgaande Vernieuwende formule Omvang van het programma 200-tal scholen over de verschillende netten heen + reservedossiers m² totaalkost Vele, sterk verschillende partners en dus verscheiden aanpak 9

10 Kernprincipes DBFM Taak vennootschap Design: Ontwerp Build: Bouwen Finance: Financieren Maintain: Eigenaarsonderhoud D,B & M gecoördineerd door de afgevaardigd bouwheer, Fortis Real Estate Private partner 30 jaar eigenaar van de gerealiseerde infrastructuur die tegen een vergoeding ter beschikking gesteld wordt Infrastructuur wordt na 30 jaar kosteloos aan de Inrichtende Macht overgedragen 10

11 Structuur Kaderovereenkomst: tussen Vlaamse Gemeenschap, vertegenwoordigd door de heer Kris Peeters, Minister-president Vlaamse Regering, de heer Philippe Muyters, Vlaams Minister van Begroting en de heer Pascal Smet, Vlaams Minister van Onderwijs. AGIOn: Agentschap voor Infrastructuur in het onderwijs DBFM - Vennootschap Aandeelhoudersstructuur FScholen 50% Fortis Real Estate 50% BNPP Fortis School Invest 50% AGIOn 50% PMV 75% - 1 aandeel 25% + 1 aandeel Operationele Structuur Contract Afgevaardigd Bouwheer DBFM Scholen van Morgen Zakelijk recht Voorcontract Individuele DBFM - overeenkomst Inrichtende Machten Afgevaardigd Bouwheer: Fortis Real Estate Standaardcontracten Basisteam: Architecten, Ingenieurs stabiliteit en speciale technieken (D) Algemene Aannemers (dbm) Overige dienstverleners: verontreinigingsspecialisten, stedenbouwkundigen, asbestspecialisten 11

12 Informatiecampagne naar scholen en onderwijspartners In samenwerking met Fortis Real Estate (afgevaardigd bouwheer) Wat gebeurde er al? Informatiebrochure Informatiesessies (mei 2010) Nog gepland Speciale sectie op website Bijkomende informatiesessies Individuele benadering inrichtende machten 12

13 Timing Versnelde bouw naast regulier systeem 1. Ontwerpfase: laatste project binnen de 4 jaar (bouwaanvraag ingediend) 2. Bouwfase: i.f.v. de projecten 1 à 2 jaar (tot max. 2016) 3. Onderhoudsfase: 30 jaar NV Schoolinvest al operationeel sinds 18/3/ 09 Pilootprojecten die al in plannings- en aanvraagfase zitten 13

14 Onderscheid DBFM vs. andere dossiers Capaciteitsuitbreiding Is een ander dossier Projecten uit DBFM-operatie liggen al enige tijd vast, capaciteitsdossier is recent Andere financiering, de 12 mio extra uit begrotingscontrole staat los van deze PPSfinanciering Reguliere scholenbouw Eveneens ander dossier Blijft doorlopen Begroting ,7 mio machtigingskredieten 14

15 Energie-efficiëntie Algemene vergroening van het park met ook passiefscholen nu al 7 passiefscholen in planning binnen DBFM + 17 binnen regulier systeem ecobouwers.be Agion zette ism BBL een sectie op poten met informatie rond passiefscholen Naar een inspirerende leeromgeving. publicatie Agion - ism GO! leidraad voor duurzame bouw scholen met ruime aandacht voor energie-efficiëntie 15

16 Waarborgstelling en impact op Vlaamse begroting Philippe Muyters Vlaams Minister van Begroting 16

17 Waarborgstellingen Financieringsconstructie Tijdens de ontwerp- en de bouwfase dient de DBFM SCHOLEN VAN MORGEN NV alle kosten voor te financieren; Vanaf de oplevering (beschikbaarheid) van een schoolgebouw zal de betrokken inrichtende macht gedurende een periode van 30 jaar op kwartaalbasis een beschikbaarheidsvergoeding betalen aan de DBFM SCHOLEN VAN MORGEN NV voor het ter beschikking stellen en het onderhoud van de school; Na 30 jaar gaat de infrastructuur kosteloos over naar de inrichtende macht. Sleutelmomenten Oprichting DBFM-Vennootschap Voorlopige oplevering van de school => vestiging van een gemeenschapswaarborg Verplicht herfinancieringsmoment 17

18 Impact op de Vlaamse begroting Globaal overzicht Jaar In duizend euro Beschikbaarheidsvergoedingen Intercallaire intresten TOTAAL Subsidies vanuit de Vlaamse begroting - Op te vangen binnen huidige machtiging van AGION en GO! Aantal opgeleverde scholen Jaarlijkse enveloppe van 100 miljoen euro Omschakeling van klassieke financiering naar beschikbaarheidsvergoedingen; 18

19 Financiële constructie Filip Dierckx Franky De Wispelaere BNP Paribas Fortis 19

20 Betrokkenheid van BNP Paribas Fortis (BNPPF) in het Scholen van Morgen project Rol Investeert 60 miljoen risicokapitaal in het project en co-beheert dus op een actieve manier de projectvennootschap. Financiële structurering van de gehele transactie. Onderschrijft 250 miljoen van de 700 miljoen constructiefaciliteit. Onderschrijft voor de volle 100% de door de Vlaamse Gemeenschap gegarandeerde LT-financiering ten belope van miljoen. Structureert en onderschrijft het gehele interest-risico indekkingsprogramma. Reden De bank heeft steeds een leidende rol gespeeld in de PPS-markt : Transacties afgesloten in vrijwel alle Europese landen, Noord-Amerika en Australië. Is tot nu toe betrokken geweest in vrijwel alle PPS-projecten in België, zowel op regionaal als federaal niveau. Wil dit ook in de toekomst verder zetten. Project Finance in Brussel is het competence centre voor PPS PF in Europa binnen de BNPParibas groep. Gezien de aard van de aanbesteding van het project waarbij er enkel kon ingeschreven worden door ondernemingen die actief zijn in de financiële sector lag het voor de hand om de financiële knowhow van de bank te combineren met de operationeel onroerend goed projectontwikkelings know-how van Fortis Real Estate. 20

21 Betrokkenheid van BNP Paribas Fortis (BNPPF) in het Scholen van Morgen project BNP Paribas Fortis gelooft heel sterk in het concept van PPS : De operationele risico s verbonden aan de realisatie van een publieke investering (ontwerp, bouw en onderhoud) worden maximaal doorgezet naar de private sector. Men doet op die manier maximaal beroep op de knowhow van de private sector en responsabiliseert deze laatste gedurende de lange looptijd van het project. De financiële lasten verbonden aan de investering die een per definitie lange economische levensduur heeft, worden gespreid over een corresponderende lange periode. PPS-projecten zijn bij uitstek projecten die én de reële economie financieren én tegelijk een belangrijke maatschappelijke bijdrage leveren. Realisatie periode voor dit project : lang? Door-to-door betreft het inderdaad 3,5 jaar; maar : - Ambitieus project waarbij 211 schoolprojecten worden gebundeld; behoort daardoor tot één van de grootste Sociale Infrastructuur PPS-projecten van Europa. - De schaal van het project samen met het eerbiedigen van een aantal keuzevrijheden voor de scholen maakt het project heel complex. - Het PPS-contract en alle daarmee samenhangende contracten waren nog niet getest in de markt. - Zware financiële crisis is tussengekomen (eind 2008 begin 2009) toen het project reeds in een ver stadium was. Onafgezien van het feit dat de onderhandelingen rond het project zich hebben uitgestrekt over twee verschillende regeringslegislaturen, wordt het toch gerealiseerd. M.a.w. dit project heeft een heel sterke politieke ondersteuning gekregen wat cruciaal was om te komen waar we nu zijn. 21

22 Contractuele Structuur / Betrokken Partijen Vlaamse Gemeenschap Inrichtende Machten Aandeelhouders Projectvennootschap PPS-contract (Kaderovereenkomst) (37,5%) (37,5%) F- Scholen 75% DBFM Scholen van Morgen NV (Projectvennootschap) AB-overeenkomst Project Manager: Afgevaardigd Bouwheer (AB) Aandeelhouders -overeenkomst School Invest NV Design Contracten: Architecten/ Ingenieurs design Built Maintenance contracten: geprequalificeerde bouwbedrijven AB is tegenpartij in naam en voor rekening van DBFM Scholen van Morgen NV. Per bundeling van Individuele DBFM-contracten worden er via een proces van openbare aanbesteding D en dbm-contracten afgesloten. 22

23 Contractuele Structuur / Betrokken Partijen De aanbestedende overheid heeft hier gekozen voor een participatieve PPS : Zij heeft een blokkeringsminderheid in het kapitaal en heeft een blokkeringsstem in iedere belangrijke management beslissing van de projectvennootschap. Bovendien is er een permanente toezichthouder die inzage heeft in alle management informatie van de projectvennootschap en aanwezig kan zijn bij iedere vergadering van de beslissingvoerende organen van de projectvennootschap. Dit onderstreept nogmaals sterk het feit dat dit project een SAMENWERKING is (op lange termijn!) tussen de publieke en private sector. Het project management is volledig in handen van Fortis Real Estate (FRE) : Heel lichte operationele structuur op het niveau van de projectvennootschap. FRE werkt in naam en voor rekening van de projectvennootschap met zware engagementen op vlak van output performance. De inrichtende machten hebben de keuzevrijheid om hun nieuw scholenproject te realiseren ofwel via het bestaande reguliere financieringsmechanisme of via het aangeboden PPS-programma. Scholen van Morgen zal dus de toegevoegde waarde van het programma moeten uitleggen; o.a. : Snelle realisatie van een project; Aan een vaste prijs en binnen een vooraf overeengekomen bouwperiode; Met alle risico s en lasten van onderhoud voor de private sector. 23

24 Contractuele Structuur / Betrokken Partijen Bij de keuze van de aannemers die potentieel de werken zullen uitvoeren diende rekening gehouden te worden met een reeks verzuchtingen, komende van zowel de private als publieke zijde : o o Ten einde maximale uitvoeringskwaliteit te garanderen dienen de bouwondernemingen die willen bieden voor de uitvoering van de werken te voldoen aan minimum vereisten (die vrij streng zijn) op volgende terreinen : Beantwoorden aan strenge ervarings- en kwaliteitsvereisten; Gezonde financiële situatie; Het aanvaarden van de volle verantwoordelijkheid die samenhangt met de bouw en het onderhoud van de schoolgebouwen. Ieder schoolproject (de projecten zullen gebundeld worden) moet volgens de regels van de openbare aanbesteding in de markt geplaatst worden. 24

25 terugbetaling Financiering van het Project / kasstromen Risicokapitaal ad 161 miljoen: Maatschappelijk kapitaal 23,8 miljoen achtergestelde lening (looptijd 31 jaar 71,3 miljoen stand-by risicokapitaal (gedurende constructieperiode) 65,9 miljoen IRR Onderscheiden scholen, uit hoofde van I-DBFM-contract BBV (beschikbaarheidsvergoedingen DBFM Scholen van Morgen NV (Projectvennootschap) Vlaamse Overheid Afdekken betaalrisico op iedere invididuele school Senior Debt Garantie voor : Default project debt herfinancieringsrisico 1. Constructie-faciliteit roll-over ad 700 miljoen met een looptijd van 6,5 jaar Verstrekkers : interest EUR 250 EUR 100 EUR 125 EUR 125 EUR 100 Financiële stromen Garanties Kapitaal + interest 2. Lange Termijn (LT)-krediet ad 1,5 miljard terugbetaalbaar over 30 jaar, te rekenen vanaf voltooiing der werken. Sole provider en underwriter : interest-stromen 3. LT-interest indekkingsprogramma ad 1,5 miljard over 30 jaar Sole provider en underwriter : 25

26 Operationalisering van het programma Alain Devos Filip Vanhaverbeke Fortis Real Estate 26

27 Wie is Fortis Real Estate? Dochtermaatschappij van AG Insurance De grootste geïntegreerde vastgoedgroep in België 160 vastgoedspecialisten Ondersteunende functies in-house: technisch, juridisch en financieel Werkt voor rekening van: AG Insurance 3 e partijen 27

28 Activiteiten Fortis Real Estate Real Estate Asset Management: Inclusief property management inhouse property management team ( m2) Portfolio van bijna 5.2 miljard euro in beheer, waarvan 3,9 miljard euro voor AG Insurance Real Estate Development: grootste Belgische ontwikkelaar met vandaag de dag 30-tal projecten in ontwikkeling en ervaring met in totaal 2 miljoen m 2 Car Park Management: 3 e grootste Europese uitbater van parkings: 550 parkings in 7 Europese landen 28

29 Expertise Fortis Real Estate Ontwikkelen, realiseren en het beheren van bouwprojecten Cultuur van partnerships (zowel met private als publieke partners) Ruime ervaring met het opzetten en begeleiden van private en publieke aanbestedingen Uitvoeren van grootschalige programma s via een procesmatige aanpak Bouwen op maat 29

30 Rol Fortis Real Estate Aandeelhouder Afgevaardigd Bouwheer: trekker in de concrete operationalisering van het dossier Opzetten en monitoren van het DBFM-traject Begeleiden van de scholen doorheen het gehele programma Opzetten, begeleiden en superviseren van de verschillende publieke aanbestedingsprocedures 30

31 Een snelle doorstart Operationele voorbereidingen Uitbouw van een gespecialiseerd team Ontwikkeling tools voor planning en rapportering Type projecten Proefprojecten Modelprojecten Gewone projecten Opstart openbare procedures (architect, aannemer) Informatiecampagne Infosessies verschillende fasen bouwtraject Algemene brochure 31

32 Een snelle doorstart (2) Volgende stappen Informatiecampagne Infosessies veelgestelde vragen in september Officiële uitnodiging deelname Begeleiding inrichtende machten 32

33 DBFM-traject VOORCONTRACT IDBFM-CONTRACT Initiatie-Fase Design-Fase Build-Fase Maintain-Fase 33

34 34