SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD AD VIES INZAKE DE VERHOGING VAN SOCIALE-VERZEKERINGSUITKERINGEN PER.1JANUARI1967 ,SER)

Transcriptie

1 SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD AD VIES INZAKE DE VERHOGING VAN SOCIALE-VERZEKERINGSUITKERINGEN PER.1JANUARI1967,SER) UITGAVE VAN DE SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD 1967, no. 1

2 SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD AD VIES INZAKE DE VERHOGING VAN SOGIALE-VERZEKERINGSUITKERINGEN PER 1 JANUARI1967 UITGEBRACHT AAN DE MINISTER VAN SOGIALE ZAKEN EN VOLKSGEZONDHEID

3 's-gravenhage, 17 februari Bij brief van 11 januari 1967 heeft Uwe Excellentie het oordeel van de Raad gevraagd over een verhoging per 1 januari 1967 van de uitkeringen krachtens de Algemene Ouderdomswet, de Algemene Weduwen- en Wezenwet, de Interimwet invaliditeitsrentetrekkers, de Algemene Kinderbijslagwet, de Kinderbijslagwet voor loontrekkenden en de Kinderbijslagwet voor kleine zelfstandigen. De adviesaanvrage is als bijlage achter dit advies gevoegd. De Raad heeft de voorbereiding van het advies opgedragen aan zijn Commissie Sociale Verzekeringen. Het door de commissie opgestelde preadvies is behandeld in 's Raads vergadering van 17 februari 1967, hetgeen in de vaststelling van het onderhavige advies heeft geresulteerd. 2. De adviesaanvrage is een uitvloeisel van de in het loonpolitiek overleg door de regering gedane toezegging, te bevorderen dat de uitkeringen krachtens de genoemde sociale-verzekeringswetten met ingang van 1 januari 1967 met in totaal5% zouden worden verhoogd. Aangezien het verschil tussen het indexcijfer der regelingslonen per 30 September 1966, waarop de laatste herziening was gebaseerd, en het indexcijfer per 31 december 1966 geringer is, kan de in het vooruitzicht gestelde verhoging slechts worden geeffectueerd door mede gebruik te maken van de bevoegdheid tot voorindexering. Het is op deze grond dat de Raad over deze verhogingen moet worden gehoord. Gelet opde achtergrond van de adviesaanvrage meentde Raad niet te moeten treden in beschouwingen, of het opportuun moet worden geacht ook thans weer van de bevoegdheid tot voorindexering gebruik te maken. Te dozen aanzien moge worden verwezen naar hetgeen de Raad hierover heeft opgemerkt in zijn adviezen ter zake van de verhoging van de uitkeringen per 1 januari 1965 en 1 januari Er is voorts te minder aanleiding thans dit pimt wederom aan de orde te stellen, nu in de adviesaanvrage wordt medegedeeld dat 's Raads advies van 23 September 1966 inzake de systematiek voorde wijziging van de welvaartsvaste sociale verzekeringsuitkeringen nog in studie is. De wijziging van de systematiek, welke in dat advies in overweging is gegeven, beoogt immers de behoefte aan toepassing van de indexering vooraf weg te nemen of althans in belangrijke mate te verminderen. De Raadzal een spoedige beslissing overeenkomstig zijn advies op prijs stellen. De Raad stelt voorts met voldoening vast dat over het vraagstuk van de vakantie-uitkering in het kader van de sociale verzekering ten dele beslissingen zijn genomen en voor een ander deel voorstellen aan de Staten- Generaal zijn gedaan en dat bij de uitwerking van de toezegging tot verhoging van de uitkeringen per 1 januari 1967 hiermede rekening is gehouden. Dientengevolge behoeft ook deze materie niet wederom in dit advies aan de orde te worden gesteld.

4 3. Ten aanzien van de voornemens ter verhoging van de verschillende uitkerihgen diene het volgende: a) A.O.W.enA.W.W. De verhoging van de periodieke uitkeringen ingevolge deze wetten is opgebouwd uit drie elementen, te weten: le. aanpassing van de uitkeringen aan de stijging van het indexcijfer der regelingslonen tussen 30 September op het indexcijfer waarvan de laatste herziening is gebaseerd - en 31 december 1966; 2e. de verwerking in de periodieke uitkeringen van de uitkering ineens van 2%, welke de uitkeringsgerechtigden in 1966 hebben genoten; deze verwerking is noodzakelijk, aangezien besloten is in deze wetten geen vakantie-uitkering te introduceren; 3e. een voorindexering van 2% als sluitstuk om de totale stijging van de periodieke uitkeringen per 1 januari 1967 op 5% te brengen. De Raad kan zich met deze uitwerking van de in het loonpolitieke overleg gedane toezegging verenigen. Hij heeft hierbij mede overwogen dat per 1 juli o.m. als gevolg van de huurverhoging per die datum - de uitkeringen opnieuw zullen worden verhoogd, waarbij het verschil tussen de werkelijke procentuele stijging van het loonindexcijfer tot en met 30 juni 1966 en de voorindexering van 2% kan worden verwerkt. b) I.W.I. Voor de stijging van de periodieke uitkeringen krachtens de I. W. I. is dezelfde methodiek gevolgd en zijn dezelfde maatstaven aangelegd als voor die krachtens de A.O. W. en de A. W. W., met dien verstande dat uitsluitend de hiervoren onder le en 3e genoemde elementen in aanmerking zijn genomen. De in 1966 genoten uitkering ineens van 2% is niet in de periodieke uitkeringen verwerkt, aangezien ook over de in het eerste halfjaar genoten I. W, I.-uitkeringen een uitkering ineens van 2% zal worden verstrekt. Dit is een gevolg van de omstandigheid dat vanaf 1 juli 1967 de I. W. I.-uitkeringen krachtens een overgangsregeling als W. A.O.-uitkeringen zullen worden beschouwd, hetgeen o.m. inhoudt dat - naast de periodieke uitkeringen - aanspraak zal ontstaan op een vakantie-uitkering van 6%. De Raad kan zich verenigen met de voorgestelde berekening van de verhoging van de I. W. I. -uitkeringen. Het buiten beschouwing laten van de verwerking van de uitkering ineens in de periodieke uitkeringen heeft uiteraard tot gevolg dat de periodieke uitkeringen met minder dan 5% zullen stijgen.rekeninghoudende met de over het eerste halfjaar 1967 te verstrekken uitkering ineens, wordt materieel hetzelfde resultaat verkregen als voor de uitkeringen krachtens de A.O.W. ende A.W.W. c) kinderbijslagen Voor de kinderbijslagen is in het verleden geen uitkering ineens verstrekt zodat het element van de verwerking van deze uitkering ook in de verhoging van de kinderbijslagen geen rol speelt. De verhoging is dus ook voor de kinderbijslagen uitsluitend opgebouwd uit de aanpassing van de uitkeringen aan de stijging van het indexcijfer der regelingslonen tussen 30 September 1966 en 31 december 1966 en een voorindexering van 2%. Aan-

5 gezien de voor de kinderbijslagen gevolgde methodiek gelijk is aan die welke voor de overige uitkeringen is toegepast, geeft de gevolgde methode de Raad geen aanleiding tot opmerkingen. J.W. DE POUS, voorzitter. HUB.L. JANSEN, algemeen secretaris.

6 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN VOLKSGEZONDHEID VAN 11 JANUARI 1967 AAN DE RAAD BIJLAGE 1. Bij schrijven dd. 23 december jl. heeft de ondergetekende aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal mededeling gedaan van de resultaten van het onlangs gevoerde overleg tussen Regering en bedrijfsleven met betrekking tot het loonpolitieke beleid voor 1967, waarbij tevens de verhoging per 1 januari 1967 van een aantal sociale verzekeringsuitkeringen aan de orde werd gesteld. Zeals uit punt 4,2 van dit in de Gedrukte Stukken, no, 8973, no. 1, opgenomen schrijven blijkt, heeft het Kabinet zich voor wat dit laatste punt betreft bereid verklaard om - een beperkte voorindexering aanvaardbaar achtend en rekeninghoudendmetdenormale indexering per ljanuaril967 - te bevorderen, dat een aantal sociale verzekeringsuitkeringen per 1 januari zal worden verhoogd met in totaal 5%. Waar ingevolge het bepaalde in de leden 11 van de artikelen 9 van de Algemene Ouderdomswet (A.O. W.), 21 van de Algemene Weduwen- en Wezenwet (A. W, W.), 6 van de Interimwet invaliditeitsrentetrekkers (I.W. I.), 11a van de Algemene Kinderbijslagwet (A.K,W,), 22 van de Kinderbijslagwet voor loontrekkenden (K. W. L.) en 11 van de Kinderbijslagwet voor kleine zelfstandigen (K,K. Z.) uw Raad dient te worden gehoord alvorens een voordracht tot een algemene maatregel van bestuur tot verhoging van de uitkeringen krachtens die wetten met toepassing van voorindexering kan worden gedaan, stelde de ondergetekende in bedoeld schrijven een desbetreffende adviesaanvraag van uw Raad op korte termijn in het vooruitzicht. Alhoewel ten overvloede moge de ondergetekende mededelen, dat het advies van uw Raad dd. 23 September 1966 inzake de systematiek voor de wijziging van sociale verzekeringsuitkeringen, welke welvaartsvast zijn, op zijn departement nog in studie is. 2. Ten aanzien van de voorgenomen verhoging moge de ondergetekende het volgende opmerken, Een verhoging van de welvaartsvaste sociale verzekeringsuitkeringen per 1 januari 1967 met toepassing van voorindexering houdt blijkens de leden 6 van de hoger genoemde artikelen verband enerzijds met de stijging van het indexcijfer der lonen op 30 September aan de hand waarvan de thans geldende bedragen zijn vastgesteld - tot dat op 31 december 1966 en anderzijds met het percentage van de voorindexering. Van belang is voorts nog in dit verband, dat bij de vaststelling van de thans geldende uitkeringsbedragen bij Koninklijk besluit van 22 december 1966 (stb. 563) voor wat betreft de Kinderbijslagen rekening is gehouden met de doorwerking in het indexcijfer der lonen van de in 1966 aan de werknemers verleende 2%-verhoging van de vakantietoeslag, terwijl deze doorwerking voor wat betreft de uitkeringsbedragen krachtens de A.O. W., de A.W. W. en de I. W. I. buiten beschouwing werd gelaten. Het niet verwerken van bedoelde 2% in laatstbedoelde uitkeringen - aan de desbetreffende uitkeringsgerechtigden werd krachtens de wet van 8 december 1966 (stb. 545) een uitkering-ineens over geheel 1966 verleend - had ten doel de mogeilijkheid open te houden deze gereserveerde stijging aan te wenden voor een eventuele vakantieuitkering in de A.O.W., dea.w. W. en de I.W.I.

7 Made gezien het advies van uw Raad van 17 december 1965 inzake het vraagstuk van een vakantieuitkering in het kader van de sociale verzekering (Publikaties S.E.R. 1965, 13) heeft de Regering gemeend van de doorvoering van een vakantieuitkering in het kader van de A.O.W. en de A.W.W. te moeten afzien. In de uitkeringen krachtens deze wetten zal derhalve de tot nu toe gereserveerde stijging van het indexcijfer der lonen als gevolg van de aan de werknemers in 1966 verleende verhoging van de vakantietoeslag bij de verhoging per 1 januari 1967 worden verwerkt. Voorwat de I. W. I. betreft is de Regering blijkens het zeer onlangs bij de Tweede Kamer der Staten-Generaal ingediende ontwerp van wet inzake invoering van een vakantieuitkering in het kader van de W. A.O. Gedrukte Stukken, no voornenaens otn ook aan degenen, die op grond van het genot van een I. W. I. -bijslag per 1 juli 1967 een arbeidsongeschiktheidsuitkering zullen ontvangen, een vakantietoeslag van 6% te verlenen. In de gedachtengang van bedoeld wetsontwerp zal een deel van deze vakantieuitkering, nl. 2% in de plaats treden van de 2%-uitkering-ineens, die aan de I. W. I. -gerechtigden in 1965 en 1966 werd verleend. Het ligt dan in de rede, dat aan de bedoelde gerechtigden ook over het eerste halfjaar van 1967 tot de inwerkingtreding vandew.a.o. een uitkering-ineens van 2% zal worden verleend. Een desbetreffende wettelijke maatregel is in voorbereiding. Het vorenstaande houdt in, dat bij de verhoging van de bijslagbedragen per 1 januari 1967 dat gedeelte van het indexcijfer der lonen, dat is toe te schrijven aan de meergenoemde verhoging van de vakantietoeslag in 1966 van de werknemers, buiten aanmerking wordt gelaten. Het vijfde lid van artikel 6 van de I. W. I. biedt hiertoe de mogelijkheid. 3. Ten aanzien van de technische verwerking van het vorenstaande moge de ondergetekende het volgende opmerken. a. A.O.W. ena.w.w. De thans sedert 1 oktober 1966 geldende uitkeringsbedragen krachtens de A.O.W. en de A.W.W. zijn - blijkens de toelichting op het Koninklijk besluit van 22 december 1966 (stb. 563) in dat Staatsblad opgenomen - opgetrokken tot het gecorrigeerde indexcijfer op 30 September 1966 van 240. Uitgaande van een - geschat - indexcijfer der lonen op 31 december 1966 van 247, zal de optrekking van de bedragen tot laatstbedoeld indexcijfer een verhoging geven van 2,92%. Een totale verhoging van de bedragen per 1 januari 1967 met 5% zal worden bereikt door het percentage van de voorindexering -dewettelijk voorgeschreven afronding van de uitkomsten naar boven op een veelvoud van f 6 in aanmerking genomen - op 2 te stellen. De bedragen zullen daarbij worden opgetrokken tot het indexcijfer 251,94 ( %). b. I.W.I. Evenals de uitkeringen krachtens de A. O. W. en de A. W. W. zijn de thans geldende I. W. I.-bijslagen opgetrokken tot het gecorrigeerde indexcijfer der lonen op 30 September 1966 van 240, Er vooralsnog van uitgaande, dat in het indexcijfer der lonen op 31 december 1966, punten zullen zijn begrepen als gevolg van de verhoging van de vakantieuitkering in 1966 van de werknemers, zal optrekking van de huidige bedragen tot het (gecorrigeerde) indexcijfer op 31 december 1966, 242, een verhoging opleveren van 0,83%.

8 Voorindexering met eenzelfde percentage, als voor de A.O.W. en A.W. W. wordt voorgesteld, nl. van 2 bij het tot 242 gecorrigeerde indexcijfer per 31decemberl966, 247, houdt in, dat de bedragen dan zullen worden opgetrokken tot het indexcijfer 246,84 ( %). De verhoging per 1 januari de wettelijk voorgeschreven afronding naar boven van de uitkomsten op een veelvoud van zes gulden in aanmerking genomen - zal neerkomen op gemiddeld 2,9%. In aanmerking nemend de aan de I. W. I. -trekkers over het eerste halfjaar van 1967 te verlenen uitkering-ineens van 2% over de per 1 januari 1967 vastgestelde bedragen zullen de betrokkenen in het totaal overde eerste zes maanden van dat jaar - evenals de A.O.W.- en A.W.W. -gerechtigden - een verhoging van rond 5% ontvangen. c. A.K.W., K.W.L. enk.k. Z. De thans sedert 1 oktober 1966 geldende kinderbijslagbedragen zijn gebaseerd op het ongecorrigeerde indexcijfer op 30 September 1966 van 244'. Uilgaande van een geschat indexcijfer op 31 december 1966 van 247, zal optrekking van de kinderbijslagen tot laatstbedoeld indexcijfer een verhoging opleveren van 1,23%. Bij voorindexering met 2% zullen de bedragen worden opgetrokken tot 251,94 ( %). De verhoging per 1 januari de wettelijk voorgeschreven afronding naar boven van de uitkomsten op een veelvoud van f 0,78 in aanmerking genomen - zal gemiddeld ruim 3,4% belopen. 4. De voorgenomen verhoging van de per 1 oktober 1966 vastgestelde bedragen zal - rekening houdende met de wettelijk voorgeschreven afrondingen en het bepaalde in artikel II van de wet van 14 juli 1966 (stb. 336) - de uitkeringsbedragen met ir^ang van 1 januari 1967 als volgt doen stijgen: A.O. W.. per jaar: gehuwde bejaarden ongehuwde bejaarden A. W. W. per jaar: weduwen met kinderen weduwen zonder kinderen wezen tot 10 jaar wezen van 10 tot 16 jaar wezen van 17 tot 27 jaar I. W. I, per jaar: invaliden in klasse A invaliden in klasse B invaliden in klasse C invaliden in klasse D kinderbijslagen per kwartaal: voor het eerste kind voor een tweede en derde kind voor een vierde en vijfde kind voor een zesde en zevende kind voor een achtste en elk daaropvolgend kind vanf 4.254,-- tot f 4.470,- van f 2.994, tot f 3.144,- van f 4.254, tot f 4.470,- vanf 2.994, tot f 3.144,- vanf 942, tot f vanf 1.410, tot f 1.482,- van f 1.830, tot f 1.926,- vanf 5.826, tot f 5.994,- vanf 4.740, tot f 4.878,- vanf 3.648, tot f ,- vanf 2.916, tot f 3.000,- vanf van f vanf vanf van f 95,16 totf 109,20 totf 146,64 totf 163,80 totf 180,96 totf

9 5. Gezien de voorgenomen toepassing van de voorindexering en, voor wat de I. W. I. betreft, de voorgenomen reservering van de stijging van het indexcijfer der lonen als gevolg van de aan de vi^erknemers verleende verhoging van de vakantietoeslag in 1966 met toepassing van het vijfde lid van artikel6 dierwet moge de ondergetekende uw Raad verzoeken hem omtrent de hiervoor omschreven verhogingen van de v/elvaartsvaste sociale verzekeringsuitkeringen uw oordeel te doen weten.