Studieprogramma Concept : Juli 5, Theologisch Instituut Sint-Bonifatius

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Studieprogramma Concept : Juli 5, Theologisch Instituut Sint-Bonifatius"

Transcriptie

1 Studieprogramma Concept : Juli 5, 017 Theologisch Instituut Sint-Bonifatius

2

3 PRAKTISCHE INFORMATIE Bezinningsdagen Algemene informatie over de bezinningsdagen en de wijze van aanmelding is te vinden in het eerste algemene deel van de Studiegids (apart uitgegeven). De bezinningsdagen in het studiejaar 017/01 worden gehouden op de Tiltenberg. Opgave voor de bezinningsdagen en verzoeken tot overnachting op de Tiltenberg dienen bij het secretariaat van De Tiltenberg te worden gedaan. Retraites Algemene informatie over de retraites en de wijze van aanmelding is te vinden in het eerste algemene deel van de Studiegids (apart uitgegeven). De zomerretraite voor het studiejaar 017/01 wordt van tot en met 01 (wordt vastgesteld in overleg met de spirituaals) gehouden op het Diocesaan Heiligdom Onze Lieve Vrouw ter Nood, Hoogeweg PJ Heiloo, tel.: Opgave voor de retraites dient bij het secretariaat van de Tiltenberg te worden gedaan. Over de retraite ter voorbereiding van de diakenwijding of zending tot catechist(e) krijgen de kandidaten apart informatie. Spirituaal Voor het collegejaar 017/01 zullen (N.N. en N.N.) spirituaal zijn voor de studenten van het Sint-Bonifatiusinstituut. Tijdens de collegedagen zal een spirituaal aanwezig zijn aanwezig zijn. De leiding van de bezinningsdagen en de retraite(s) voor de studenten berust ook bij een van de spirituaals. Stagebegeleider Algemene informatie over de stages is te vinden in het eerste algemene deel van de Studiegids (apart uitgegeven). De student zal worden begeleid door een stagecoördinator en een supervisor. BIJDRAGE IN DE ONKOSTEN Collegegeld en bijdrage in andere onkosten Om de onderwijsactiviteiten van het Sint-Bonifatiusinstituut financieel mogelijk te maken, wordt van de student een beperkte jaarlijkse bijdrage in de kosten gevraagd. De bijdrage die gevraagd wordt is zeker niet kostendekkend, wanneer studenten een extra bijdrage geven boven het vastgestelde collegegeld is dat zeer welkom. In de vastgestelde bijdrage zijn verwerkt de financiële verplichtingen aan de Pauselijke Universiteit van Lateranen en voor de bezinningsdagen voor het studiejaar 017 / 01. Tevens zijn de middagmaaltijden op collegedagen in de bedragen verwerkt. 3

4 Er worden vier verschillende basistarieven gehanteerd. Dit hangt enerzijds samen met de keuze voor de major of de minor. Anderzijds is hierin verwerkt dat studenten die voor de diaken- of catechistenopleiding zijn aangenomen worden geacht vier bezinningsdagen in een studiejaar te volgen en de overige theologiestudenten twee. Er is een keuzemogelijkheid om het collegegeld in één keer óf middels een aanbetaling in vier termijnen te voldoen. De cursusbedragen en de aanbetaling en termijnbedragen zijn als volgt: Minor Major Licent. Aantal Twee Vier Twee Vier Twee bezinningsdagen: Totaalbedrag: Aanbetaling vóór 1 sept.: e termijn vóór 1 okt.: e termijn vóór 1 nov.: e termijn vóór 1 dec.: e termijn vóór 1 jan.: Richtlijnen voor de betaling Mede gezien de ervaringen in het verleden ziet de staf van de Tiltenberg zich genoodzaakt enkele richtlijnen mee te geven ten aanzien van de betaling van de collegegelden. Deze richtlijnen zijn zowel bestemd voor de studenten die al ingeschreven staan als voor nieuwe studenten. Na inschrijving voor en bij voortzetting van de studie ontvangt de student een bevestiging alsmede een factuur ter voldoening van het collegegeld. Degenen die de studie vervolgen dienen minimaal de aanbetaling vóór 1 september 017 te hebben voldaan (zie voor aanbetaling en termijnbedragen bijgevoegde schema). Voor nieuwe studenten geldt dat de aanbetaling dient te zijn overgemaakt vóór 1 oktober 017. Betaling van het volledige bedrag in één keer wordt door de financiële administratie zeer op prijs gesteld. Op verzoek van de financiële administratie worden de studenten verzocht hun betaling te doen nadat ze de factuur voor het collegegeld ontvangen hebben. Men dient NIET TE VERGETEN bij overmaking het betalingskenmerk dat op de factuur staat te vermelden. Dit geldt zowel voor de aanbetaling als voor de termijnbetalingen. 4

5 De cursist van wie de aanbetaling niet voor de opgegeven datum is ontvangen, zal niet deel kunnen nemen aan de cursus totdat de aanbetaling is ontvangen. (Zie overigens NB onderaan voor wie de betaling een probleem vormt.) Wie tussentijds, maar voor 1 januari 01 stopt met de studie, zal slechts een deel van het collegegeld hoeven te betalen: - bij beëindiging van de studie vóór 1 november 017 is dit de aanbetaling en één termijn; - bij beëindiging tussen 1 november en 1 januari 01 is dit de aanbetaling en twee termijnen. Indien te veel is overgemaakt wordt het te veel betaalde op verzoek gerestitueerd. Voor degenen die een eigen route volgen zullen de navolgende bijdragen in rekening worden gebracht. Voor de bezinningsdagen 5,- per dag, voor de afzonderlijke cursussen die worden gevolgd en/of waarvoor een toetsing wordt afgelegd zal 35,- in rekening worden gebracht voor elke EC die voor een cursus wordt verkregen. Voor inschrijving voor bijvoorbeeld twee cursussen van elk twee EC is de totale bijdrage 140,-. Indien de cursusbijdrage het collegegeld van de major overschrijdt, wordt het bedrag van de major in rekening gebracht. NB: We willen zo veel mogelijk situaties vermijden dat de hoogte van het collegegeld een belemmering vormt voor deelname aan de opleiding. Indien de kosten voor iemand echt bezwaarlijk zijn, kan hierover overleg plaatsvinden. De student kan dit telefonisch, schriftelijk of via de mail aangeven bij de rector of de studieprefect, waarna bezien zal worden op welke wijze dit opgelost wordt. Bijdrage voor studiemateriaal Studiemateriaal zoals boeken, kopieën en cursusteksten komen voor eigen rekening. In voorkomende gevallen ontvangt de student voor geleverde of op de Tiltenberg zelf gemaakte kopieën een rekening op basis van 0,05 per kopie. Om de kosten voor de student en de opleiding te drukken zullen zo veel mogelijk teksten via het digitale studie dossier beschikbaar worden gesteld. Bijdrage voor bezinningsdagen Een bijdrage in de kosten is verwerkt in het collegegeld (zie hiervoor). Het is mogelijk en aan te bevelen maar niet verplicht om aan meer bezinningsdagen deel te nemen. De bezinningsdagen die uitgaan boven het aantal waarvoor collegegeld is betaald, worden apart in rekening gebracht. Wie zich voor een bezinningsdag heeft opgegeven, heeft de mogelijkheid zich 5

6 zonder kosten weer af te melden vóór woensdag 1.00 uur voorafgaand aan de bezinningsdag. Daarna worden de kosten voor de bezinningsdag die is verzuimd in rekening gebracht. Meerkosten voor bezinningsdagen die nodig zijn om aan het gestelde minimum te voldoen en die niet meer door het collegegeld worden gedekt, komen voor eigen rekening. Bijdrage voor retraite(s) Voor degenen die deelnemen aan de diaken- of catechistenopleiding zijn de kosten voor het volgen van verplichte retraites voor rekening van de opleiding. Ook andere studenten van het Sint-Bonifatiusinstituut kunnen tegen een vergoeding deelnemen aan de zomerretraites. De hoogte van deze vergoeding wordt in de loop van het studiejaar vastgesteld. Veranderingen in de opzet van het studieprogramma De opzet van het studiejaar kent de volgende veranderingen ten opzichte van eerdere jaren: - acht college-uren op een dag in plaats van zeven (de nieuwe dagdeling vindt u op pagina 41); - voor de minoropleiding in totaal 13 collegedagen (in plaats van 15); - voor de majoropleiding in totaal 4 collegedagen (in plaats van ); - voor de majorstudenten twee midweken van donderdag tot en met zaterdag (in plaats van drie midweken van woensdag tot en met vrijdag). We zullen komend studiejaar de veranderde dagindeling evalueren en vervolgens hieromtrent een definitieve beslissing nemen. Een van de redenen voor deze wijzigingen is om het mogelijk te maken dat majorstudenten vanaf jaar III reeds vakken uit programma F (jaar VI van het baccalaureaat) kunnen gaan volgen. Het is de bedoeling dat voortaan ieder jaar een aantal vakken van dit F-programma wordt aangeboden tijdens aparte collegedagen (zie het collegerooster op pagina 31-40). Uiteraard kunnen majorstudenten er ook voor kiezen om te wachten tot het zesde jaar van de opleiding om de vakken van het F-programma te volgen. De consequentie daarvan is wel dat dan niet meer alle vakken kunnen worden gevolgd door middel van colleges, maar dat meer vakken door middel van een literatuurstudie moeten worden afgelegd (zonder colleges). 6

7 VAKBESCHRIJVINGEN De codes van de vakken zijn als volgt opgebouwd: Hoofdletter B L Studiefase Baccalaureaat Licentiaat 0 of Romeinse cijfer Vakgebied 0 Inleidend I Filosofie II Exegese III Dogmatiek IV Moraal V Liturgie VI Canoniek recht VII Kerkgeschiedenis VIII Menswetenschappen IX Keuzevakken X Pastoraal / catechese XI Werkstuk / scriptie Arabisch cijfer: vaknummer in het vakgebied Arabisch cijfer: onderverdeling vak in vakgebied Kleine letter: Onderverdeling binnen één vak (bijv. a / b) Romeinse cijfer: minor (I) en major (II) deel binnen één vak Voorbeeld: B.IV.6.Ia Theologie van de spiritualiteit I (a) IV vakgebied moraal 6 onderverdeling binnen vakgebied I Minordeel a onderverdeling binnen vak 7

8 Literatuur: Inleiding studie theologie (a) B.0.1a 0,5 EC Minor I Drs. J.D.J.T. Wienen Het doel van deze bijeenkomsten is kennis te maken met de eigen methode van de studie van de filosofie en theologie. Onder meer komt aan de orde: een overzicht van de verschillende filosofische, theologische en verwante vakken; de bibliotheek; methodes van zelfstudie; het maken van samenvattingen; het maken van werkstukken (opzet, literatuurlijst, verwijzingen, citeerwijze e.d.). Verplicht: Syllabus. Bepalingen voor de verschillende vormen van schriftelijke werkzaamheid voor de studenten op de Tiltenberg. Aanbevolen: P. DE BUCK, e.a., Zoeken en schrijven. Handleiding bij het maken van een historisch werkstuk, Haarlem 19. Schriftelijke opdrachten waarin blijk wordt gegeven dat de in de les (en in de literatuur) behandelde stof is verwerkt. Inleiding studie theologie (b) B.0.1b 0,5 EC Minor II Drs. J.D.J.T. Wienen Enkele thema s uit de cursus van vorig jaar worden hernomen. Verder zal de aandacht uitgaan naar het ontwikkelen van vaardigheden ten dienste van de opleiding, zowel op het vlak van de eigenlijke studie als op het vlak van de geloofsverwerking. Literatuur: Verplicht: Syllabus. Bepalingen voor de verschillende vormen van schriftelijke werkzaamheid voor de studenten op de Tiltenberg. Aanbevolen: BUCK P. DE et al., Zoeken en schijven. Handleiding bij het maken van een historisch werkstuk, Haarlem 19. Schriftelijke opdrachten(en). Uiterlijk 15 september 017.

9 Literatuur: Antropologie B.I. 3 EC Major I-II Dr. J.H.P. Verburgt De cursus biedt een filosofiehistorische inleiding tot de wijsgerige antropologie. Daarbij is de focus onder meer gericht op het gegeven dat, met name vanaf de negentiende eeuw, de traditionele bepalingen van de mens (b.v. de mens als animal rationale ) verregaand zijn geproblematiseerd. Ook wordt ingegaan op de kwestie in hoeverre de wijsgerige antropologie zich onderscheidt van, met name, de empirische menswetenschappen. In de cursus wordt o.a. ingegaan op de volgende denkers: Plato, Aristoteles, Augustinus, Thomas, Descartes, Pascal, Lamettrie, Rousseau, Kant, Kierkegaard, Weber. Verplicht: J. DECORTE e.a J. DECORTE e.a., Fundamentele wijsbegeerte, Universitaire Pers, Leuven 001. Online beschikbaar via TiltenbergNET. M. LANDMANN, Filosofische antropologie, Uitgeverij Het Spectrum, Utrecht/Antwerpen 1976 (vierde druk). Online beschikbaar via TiltenbergNET. Aanbevolen: E. CORETH, Was ist der Mensch? Grundzüge philosophischer Anthropologie, Verlag Tyrolia, Innsbruck 196 (4. neu bearb. Auflage). Online beschikbaar via Tiltenberg- NET. S. IJSSELING (red.), Over de mens. Vijf filosofische conferenties, Universitaire Pers, Leuven 197. Schriftelijk tentamen (open vragen) dan wel een werkstuk in overleg met de docent Niet-christelijke religies B.I.4 3 EC Major I-II Drs. J.H.J. Belt, diaken Deze cursus geeft een (historisch) overzicht van de belangrijkste niet-christelijke religies en levensbeschouwingen. Aan bod komen met name de religies van de primi- 9

10 Literatuur: tieve volkeren; de Islam; het Hindoeïsme; het Boeddhisme, en hun vertakkingen; en daarnaast de hedendaagse spiritualiteit. Deze religies en levensbeschouwingen worden tevens getoetst aan de hand van de christelijke godsdienst. Het doel is om de cursist beknopte, maar grondige informatie te bieden van deze religies en levensbeschouwingen waarvan vele ook in onze maatschappij aanwezig zijn, als ook de mogelijkheid om zich tot deze religies en levensbeschouwingen als gelovig en denkend christen kritisch te verhouden. Wordt in de colleges aangereikt: J. BELT, De waaier van het Boeddhisme, Amsterdam Aanbevolen literatuur: H. ARTS, Wereldgodsdiensten allemaal gelijkwaardig?, Leuven H. BÜRKLE, Der Mensch auf der Suche nach Gott - die Frage der Religionen, Paderborn V. NECKEBROUCK, Gij alleen de Allerhoogste : Christus en de andere godsdiensten, Leuven 001. H. VAN STRAELEN, The church and the non-christian religions at the threshold of the 1st century, London 199. H. VAN STRAELEN, De levensweg van een missionaris. Een bewogen weg op de grens tussen twee tijdperken. brieven en praktijkervaringen, Brugge H. VAN STRAELEN, De niet-christelijke godsdiensten en het christendom, Brugge Schriftelijke opdracht(en). Inleiding Oude Testament: Geschriften B.II..3 EC Minor I-II Mw. dr. C.C.M. de Lange De cursus omvat, als een vervolg op de Tora (de wet van Mozes) en de Profeten, een inleiding op het derde deel van de Tenach, de zogenoemde Ketoeviem, dat zijn de Geschriften. Daaronder vallen 1) de Psalmen, Job en Spreuken, ) de vijf Feestrollen: Hooglied, Ruth, Klaagliederen, Prediker en Ester, en 3) de boeken Daniël, Ezra en Nehemia, en 1+ Kronieken. In de cursus zullen vooral de boeken onder categorie 1 en aan de orde komen. 10

11 Literatuur: J. FOKKELMAN & W. WEREN, De Bijbel Literair, Zoetermeer 003. TH. C. VRIEZEN & A.S. VAN DER WOUDE, oud-israëlische en vroeg-joodse literatuur, 009, 10de druk. Schriftelijke opdracht. Inleiding Nieuwe Testament: Synoptici B.II.3.1 EC Minor I-II Dr. R.G.M. Gouw, pr. De eerste drie evangeliën vertonen grote overeenkomsten, maar tevens significante verschillen. We staan voor het zogenaamde synoptische probleem. In deze cursus maakt de cursist kennis met exegetische inzichten hieromtrent. Naast aandacht voor de diachrone benadering van de evangeliën, besteden we aandacht aan een synchrone benadering en bezien hoe in ieder evangelie de theologische visie van de betreffende evangelist naar voren komt. Literatuur: Syllabus. Aanbevolen literatuur: A. DENAUX & M. VERVENNE, Synopsis van de eerste drie evangeliën, VBS, Leuven 199. W. WEREN, Matteüs (Belichting van het Bijbelboek). KBS, s-hertogenbosch W. WEREN, Matteus, in: Schrift 161 (jrg. 1995). B. V. IERSEL, Marcus (Belichting van het Bijbelboek), KBS, s-hertogenbosch V. HOWARD e.a., Marcus, in: Erik Eynikel e.a., Internationaal Commentaar op de Bijbel. Band, Kok, Kampen /001, G. VAN OYEN, Het evangelie volgens Marcus, in: J. FOK- KELMAN & W. WEREN (red.), De Bijbel Literair. Opbouw en gedachtegang van de bijbelse geschriften en hun onderlinge relaties, Meinema, Zoetermeer:, 003, F. NOËL, Lucas, in: ERIK EYNIKEL e.a., Internationaal Commentaar op de Bijbel, Band, Kok, Kampen /001, W. WEREN, Het evangelie volgens Lucas en de Handelingen van de Apostelen, in: J. FOKKELMAN & W. WEREN (red.), De Bijbel Literair. Opbouw en gedachtegang van 11

12 Literatuur: de bijbelse geschriften en hun onderlinge relaties, Meinema, Zoetermeer 003, Aan het einde van het merendeel van de colleges wordt een opdracht meegegeven die voor het begin van de volgende collegedag dient te zijn ingeleverd. Inleiding Nieuwe Testament: Paulus B.II.3.3 EC Minor I-II Dr. R.G.M. Gouw, pr. In deze cursus komen de persoon van de apostel Paulus, de situatie van de geloofsgemeenschap waarin hij werkte en zijn theologische opvattingen aan de orde. Paulus schreef zijn brieven met het oog op bepaalde conflictsituaties, waarin meningen botsten. Toch zijn zijn brieven meer dan conflictbeheersing. In zijn brieven komt ook Paulus' verkondiging van Jezus Christus tot uitdrukking. Om die reden is men ze in de Kerk blijven lezen en zijn ze in de Bijbel opgenomen. Aan de hand van de teksten zullen we nagaan welke thema's Paulus' theologie kenmerken en hoe deze in zijn brieven tot uitdrukking komen. Syllabus Aanbevolen literatuur: E.P. SANDERS, Paulus, Kok, Kampen 000 [het Engelse origineel E.P. Sanders, Paul, is in verschillende reeksen verschenen]. M. Hooker, Paul. A Short Introduction, Oneworld, Oxford 003. Aan het einde van het merendeel van de colleges wordt een opdracht meegegeven die voor het begin van de volgende collegedag dient te zijn ingeleverd. Bijbelse exegese Oude Testament: Bijbelse vertelkunst B.II EC Major VI (programma F1) Mw. dr. C.C.M. de Lange Exegese is inde laatste eeuwen wel erg beperkt gebleven tot de zogenaamde historisch-kritische benadering, met 1

13 Literatuur: al haar vragen naar auteur, tijd en ontleding van het materiaal uit verschillende tradities. Niet veel beter is de Bijbeluitleg die alleen maar een bevestiging is van de overtuigingen die de exegeet al van te voren bezit. Tegenwoordig heeft men veel meer oog voor de taal als communicatiemiddel, en voor de kunst om te leren lezen en luisteren. De zin en de betekenis van de bijbel komt te voorschijn in een voortdurende ontmoeting met teksten waardoor we ons moeten laten verrassen, vrij van de houding dat we al weten wat ér staat of wat de bedoeling is. Bedoeling: gevoel krijgen voor de Bijbelse vertelkunst middels een juiste lees- en luisterhouding, met als resultaat een steeds weer frisse interpretatie van oude teksten in nieuwe omstandigheden. J. FOKKELMAN & W. WEREN, De Bijbel Literair, Zoetermeer 003. J. FOKKELMAN, Vertelkunst in de bijbel, 3e druk, Zoetermeer 00 TH.C. VRIEZEN & A.S. VAN DER WOUDE, Oud-Israëlische en vroeg-joodse literatuur, 10e druk, 009. Schriftelijke opdracht(en). Bijbelse exegese Nieuwe Testament: Paulus en de 1 e Korinthiërsbrief B.II.5.1 EC Major III-V en VI (programma F1) Dr. R.G.M. Gouw, pr. In de cursus Bijbelse exegese gaat het allereerst om een juiste benadering van de tekst. Door middel van close reading bezien we welke (literaire) middelen de Bijbelse schrijver aanwendt om zijn theologische visie naar voren te brengen. Het gaat erom Bijbelteksten zo te lezen, dat we recht doen aan de bedoelingen van de Bijbelse schrijver en de zeggingskracht van zijn tekst op het spoor komen. In deze cursus bezien we de 1 e Korinthiërsbrief. In deze brief gaat Paulus in op een aantal actuele zaken in zijn tijd. We komen de theologische overtuigingen op het spoor waardoor Paulus zich liet leiden. Daarmee kan tevens duidelijk worden, wat de betekenis van Paulus woorden is voor vandaag. 13

14 Literatuur: Verplicht: H.W. HOLLANDER, 1 Korintiërs I Een praktische bijbelverklaring Tekst & Toelichting (te downloaden via Universiteit Leiden). Aanbevolen: R.F. COLLINS, First Corinthians (Sacra Pagina, 7), The Liturgical Press, Collegeville Minn, G.D. FEE, The First Epistle to the Corinthians, Eerdmans, Grand Rapids Mich,197. J.A. FITZMYER, First Corinthians (Anchor Bible, 3), Yale, New Haven & London, 00. Schriftelijke opdracht(en). Bijbelse theologie Oude Testament B.II.6 3 EC Major VI (programma F1) Opmerking: Dit vak kan dit jaar uitsluitend worden afgelegd door middel van een literatuur-/zelfstudie; er worden geen colleges verzorgd. Judaïca B.II. 3 EC Major VI (programma F1) Mw. C.C.M. de Lange De eerste colleges bieden Vijfentwintig eeuwen jodendom in vogelvlucht: beknopte geschiedenis van het Joodse volk en godsdienst. Hierna worden de Kernmomenten uit de Joodse godsdienst en de Joodse feesten behandeld, waarbij het accent ligt op de viering thuis. Verder komen de Joodse spiritualiteit aan de orden, met name Kabbala en Chassidisme. De laatste colleges staan in het teken van de dialoog tussen Joden en christenen. Hierbij gaat het zowel om de thema s binnen die dialoog zelf als om de praktische vraag hoe wij christenen het jodendom in liturgie en catechese op de juiste manier ter sprake kunnen spreken. Literatuur: LOU EVERS & JANSJE STODEL, Jodendom in de praktijk een heldere inleiding, De Boekenrij bv, 6e herziene druk, Amsterdam 011. Schriftelijke opdracht. 14

15 Literatuur: Triniteitsleer I B.III..I 3 EC Minor III-V Dr. A.J.T. van den Hout, pr. Ook in een tijdperk van secularisatie laat de vraag naar God de mens niet los. Ze wordt in deze cursus opnieuw gesteld, vertrekkend vanuit het getuigenis van de H. Schrift, de belangrijkste momenten van de Traditie en het kerkelijk geloof. Het geheim van de Ene en Drie-ene God is geen terneerdrukkend mysterie, maar plaatst ons voor de volheid van het inter-persoonlijk goddelijk leven. Het biedt uitzicht op de openheid van God naar de wereld, alsmede de innerlijke religieuze betrokkenheid van de mens. Een cursustekst zal tijdens de colleges ter beschikking worden gesteld. Verplicht: Syllabus: Triniteitsleer (minor). Aanbevolen: F. COURTH, Der Gott der dreifaltigen Liebe (= AMATECA, Lehrbücher zur katholischen Theologie, Band VI), Bonifatius Verlag, Paderborn J. RATZINGER / BENEDICTUS XVI, De kern van ons geloof Lannoo, Arnhem 006 (oorspr. editie in het Duits: Einführung in das Christentum, Kösel Verlag, München 196, herdruk 00). L. SCHEFFCZYK, Der Gott der Offenbaring. Gotteslehre (L. SCHEFFCZYK / A. ZIEGENAUS, Katholische Dogmatik, - Zweiter Band), MM Verlag, Aachen H. TERCIC, Mee-bewegen met God. Essay over de Drieene God, Uitgeverij Altiora, Averbode 000. Schriftelijke opdracht. Triniteitsleer II B.III..II 3 EC Major III-V Prof. dr. habil. M. Stickelbroeck 15

16 Literatuur: Deel I: hoe wordt de godsvraag in mythe en metafysiek gesteld? Bepaling van het goddelijk mysterie van de wereld waarin de mens leeft. Deel II: de belijdenis van de Triniteit in de Kerk (dogmageschiedenis en theologie). 1. Van het kerygma tot het dogma a) Historische ontwikkelingen in het algemeen. b) Legitimiteit van deze ontwikkeling: werd het geloof helleniserend vervreemd? c) Verschillende aspecten en stappen van de ontwikkeling, b.v. het "subordinatianisme" bij de vaders, het apostolische geloofsbelijdenis. d) Systematische reflectie op de conciliaire triniteitsleer: Éen God, drie personen - hoe gaat dat samen?. De bijdrage van de speculatieve triniteitstheologie: geloof (triniteitsmysterie) en rede; wat zijn de "processiones" in God?; wat zijn "relationes"; het trinitair persoonbegrip. Deel III: de godsvraag van de nieuwe tijd en het belang van het triniteitsgeloof. 1. Wat is de achtergrond van het moderne atheïsme?. Wat betekent "a-theïsme"? 3. Het christelijk geloof in de triniteit als antwoord op de godsvraag van de nieuwe tijd. Deel IV: de betekenis van het "Filioque". Deel V: trinitaire zelfopenbaring als grondslag van de heilsgeschiedenis. Verplicht: Syllabus: Triniteitsleer (major). Christologie I B.III.3.I 3 EC Minor I-II Dr. A.J.T. van den Hout, pr. Na een korte hermeneutische introductie tot de Leben Jesu Forschung en de historisch-kritische methode wordt het Christusmysterie ontvouwd vanuit bijbels-historisch perspectief. De geloofsbelijdenis dient hierbij als omkadering van de Christologie. Aan bod komen achtereenvolgens: 16

17 Literatuur: Literatuur: I. Jezus Christus als pre-existente Zoon van God (Concilie van Nicea); II. de Menswording van Gods Zoon (Bijbelse toegangen; Concilie van Chalcedon: "waarachtig God en waarachtig Mens); III. de aardse weg van Gods Zoon (zending, bewustzijn, mysteries van Jezus' leven); IV. het Pascha van Gods Zoon (verlossingsleer); V. de verheerlijking van Gods Zoon (verrijzenis). Een cursustekst zal tijdens de colleges ter beschikking worden gesteld. Verplicht: Syllabus: Christologie (minor). Aanbevolen: A. AMATO, Gesù il Signore. Saggio di Cristologia, Edizioni Dehoniane, Bologna, 1999 (5a edizione ampliata). L. SCHEFFCZYK - A. ZIEGENAUS, Katholische Dogmatik. Bd. IV. Jesus Christus. Die Fülle des Heils. Christologie und Erlösungslehre (A. Ziegenaus), MM Verlag, Aachen 000. CHR. SCHÖNBORN, Gott sandte seinen Sohn. Christologie, Unter Mitarb. von M. KONRAD und H.P.WEBER, Bonifatius, Paderborn 00. M. BORDONI, Gesù di Nazaret. Presenza, memoria, attesa, Queriniana, Brescia, 004. J. RATZINGER / BENEDICTUS XVI, Jezus van Nazareth, Lannoo, Arnhem 007 (oorspr. uitgegeven in het Duits: Jesus von Nazareth, Herder, Freiburg im Br. 007). Christologie II B.III.3.II 3 EC Major I-II Dr. A.J.T. van den Hout, pr. Er zullen christologisch-soteriologische kwesties aan de orde worden gesteld aan de hand van het boek Jezus van Nazareth van Joseph Ratzinger / paus Benedictus XVI. Ook enkele themata uit de inhoud van de minor-cursus zullen verder worden verdiept en uitgebreid Verplicht: 17

18 Literatuur: J. RATZINGER / BENEDICTUS XVI, Jezus van Nazareth, Lannoo, Arnhem 007 (oorspr. uitgegeven in het Duits: Jesus von Nazareth, Herder, Freiburg im Br. 007). Mariologie B.III.6 1 EC Minor III-V Mgr. dr. J.W.M. Hendriks In deze cursus wordt een inleiding gegeven tot de katholieke leer over de heilige Maagd Maria. Aandacht zal worden gegeven aan de plaats van Maria in de heilige Schrift, bij de kerkvaders, in de theologie en in het leergezag. Belangrijke thema s zijn: De maagdelijk-heid van Maria; Maria, moeder van God; de onbevlekte ontvangenis van Maria; de tenhemelopneming van Maria en Maria s medewerking aan de verlossing. Voorts worden de belangrijkste Maria feesten en devoties behandeld en wordt stil gestaan bij verschijningen van Maria. Verplicht: J. HENDRIKS, Maria. Inleiding tot de katholieke leer over de Moeder van de Verlosser, Van Gorcum, Assen 00. Aanbevolen: A. BOULET & E. VONIER, Petite catéchese sur Marie. Mère du Christ et Mère de l Église, Pierre Téqui, Paris 006. M. MIRAVALLE (ed.), Mariology. A guide for priests, deacons seminarians and consecrated persons, Seat of Wisdom books, Goleta CA 007. A. ZIEGENAUS, Maria in der Heilsgeschichte, Mariologie, in: L. SCHEFFCZYK & A. ZIEGENAUS (ed.), Katholische Dogmatik, deel 5, Aachen, 199. Sacramententheologie 3 B.III.7.3 EC Major VI (programma F1) Opmerking: Dit vak kan uitsluitend worden afgelegd door middel van een literatuur-/zelfstudie; er worden geen colleges verzorgd. 1

19 Literatuur: Kerkelijke documenten (a) B.III.a 0,5 EC Minor I Mgr. dr. J.W.M. Hendriks De studenten krijgen inzicht in de verschillende soorten kerkelijke documenten, hun benaming en betekenis. Zij leren deze teksten lezen en interpreteren en krijgen een idee van de inhoudelijke samenhang van de uitingen van het leergezag. Omschrijving van de leerstof: In deze cursus krijgen de studenten een inleiding tot het tweede Vaticaans concilie en een overzicht en bespreking van de grote thematische lijnen van de documenten van dit concilie aan de hand van de teksten. We staan met name stil bij Lumen gentium, Nostra Aetate, Dignitatis Humanae, Gaudium et spes en voor zover de tijd het toelaat bij Sacrosanctum concilium, Dei verbum en Unitatis redintegratio. Verplicht: Een uitgave van de conciliedocumenten, bijv.: Constituties en decreten van het tweede Vaticaans concilie, Katholiek Archief, Amersfoort 1967 of herdruk. Als hulpmiddel bij het lezen van de conciliedocumenten wordt gebruikt: J. HENDRIKS, Vaticanum II en verder..., Colomba, tweede druk, Oegstgeest 006. Aanbevolen: G. ALBERIGO (ed.), Geschichte des zweiten vatikanischen Konzils ( ), 5 delen, Mainz, Leuven, 1997vv.; ook in veel andere talen verschenen. F. GIL HELLIN, Constitutio dogmatica De Ecclesia Lumen Gentium. Concilii Vaticani II synopsis, Roma G. PHILIPS, Dogmatische constitutie over de Kerk "Lumen gentium". Geschiedenis, tekst, commentaar, delen, Antwerpen F. MORRISEY, M. THÉRIAULT, Papal and curial pronouncements: their canonical significance in the light of the Code of canon law, Faculty of canon law; St. Paul University, Ottawa Bij de beoordeling wordt de participatie tijdens de colleges betrokken. Er wordt een eindopdracht gevraagd van ongeveer vier bladzijden. 19

20 Literatuur: Literatuur: Kerkelijke documenten (b) B.III.b O,5 EC Minor II Mgr. dr. J.W.M. Hendriks In dit gedeelte van de cursus wordt een inleiding gegeven over de betekenis van de verschillende soorten kerkelijke documenten en een overzicht van de voornaamste postconciliaire kerkelijke documenten. Verplichte literatuur: HENDRIKS J., Kerkelijke Documenten. Inleiding en repertorium (Tiltenberg Studies 4), tweede druk Vogelenzang 010. Aanbevolen literatuur: zie literatuurlijst Kerkelijke Documenten (a) Kerkelijke documenten II B.III..II EC Major I-II Mgr. dr. J.W.M. Hendriks In deze cursus kerkelijke documenten staan we stil bij een aantal belangrijke thema's van het tweede Vaticaans concilie vooral die welke worden besproken in de dogmatische constitutie over de Kerk, Lumen gentium, zoals: het "subsistit in" van LG ; de gradualiteit van de "communio"; het Bisschoppencollege en de collegialiteit; de verhoudingen binnen het wijdingssacrament; de "potestas" vraag (verhouding van wijding en zending); de leek in de Kerk. Voor wat betreft de pastorale constitutie Gaudium et spes: we zullen vooral stil staan bij de antropologie van dit document en in samenhang daarmee bij de visie op het huwelijk. Verplichte literatuur: Een uitgave van de conciliedocumenten, bijv.: Constituties en decreten van het tweede Vaticaans concilie, Katholiek Archief, Amersfoort, 1967 of herdruk. Als hulpmiddel bij het lezen van de conciliedocumenten wordt gebruikt: 0

21 Literatuur: J. HENDRIKS, Vaticanum ll en verder..., Colomba, tweede druk, Oegstgeest, 006, m.n. pp. 193_7. Aanbevolen literatuur: G. ALBERIGO (ed.), Geschichte des zweiten vatikanischen Konzils (196_1965), 5 delen, Mainz, Leuven 1997vv.; ook in veel andere talen verschenen. F. GIL HELLIN, Constitutio dogmatica De Ecclesia Lumen Gentium. Concilii Vaticani ll synopsis, Roma G. PHILIPS, Dogmatische constitutie over de Kerk "Lumen gentium". Geschiedenis, tekst, commentaar, delen, Antwerpen F. MORRISEY, M. THÉRIAULT, Papal and curial pronouncements: their canonical significance in the light of the Code of canon law, Faculty of canon law; St. Paul University, Ottawa Andere literatuur zal tijdens de colleges worden aangegeven. Schriftelijke opdracht. Bio-ethiek I B.IV.5.I EC Minor III-V Mw. dr. E. Garcia Gonzales In de cursus is gekozen om voornamelijk in te gaan op ethische vraagstukken die handelen over het begin van het leven. Om adequaat antwoord te kunnen geven op dergelijke ethische vraagstukken is het van belang enige basale kennis van (cel)biologische processen machtig te zijn. Daartoe start de cursus met een introductie op de celbiologie en de genetica. Vervolgens wordt ingegaan op de menswaardigheid, en de vraag waaraan de mens die waardigheid ontleent. De seksuele moraal wordt kort behandeld om vervolgens in het licht van de seksuele moraal en de menswaardigheid, vruchtbaarheidsonderwerpen aan de orde te stellen, zoals artificiële inseminaties en anticonceptiva. Nieuwe ontwikkelingen zoals Het humaan Genoom Project en Klonering komen kort ter sprake. De cursus wordt afgesloten met enkele capita selecta uit de praktijk. Verplicht: Collegedictaat, sheets. 1

22 Literatuur: Literatuur: Aanbevolen: W.J. EIJK, L. HENDRIKS, & J.A. RAYMAKERS (ed.), Handboek katholieke medische ethiek. Verantwoorde gezondheidszorg vanuit katholiek perspectief, Parthenon, Almere 010. Bio-ethiek II B.IV.5.II 1 EC Major III-V Mw. dr. E. Garcia Gonzales De cursus diept de in het vak Bio-ethiek I geboden stof uit, onder meer aan de hand van enkele casussen. Wordt tijdens de colleges aangegeven. Schriftelijke opdracht. Liturgie: inleiding B.V.1 EC Minor I-II Drs. lic. S.G.R. Marcantognini, pr. Deze cursus is bedoeld om de student inzicht te geven in het eigene van liturgie. Vanuit de traditie van de liturgische documenten wordt er een wezensbepaling van de liturgie gegeven. In grote lijnen wordt de geschiedenis van de westerse liturgie behandeld; daarbij zullen in beschouwing worden genomen de theologische en pastorale lijnen van het Tweede Vaticaans Concilie en de belangrijkste theologische en antropologische studies over de liturgie. Bijzondere aandacht zal worden besteed aan de verschillende aspecten die verband houden met de eredienst zoals: godsdienstige ervaring, rituele handeling, enz. Verplicht: Syllabus. Aanbevolen literatuur: JOSEPH RATZINGER/PAUS BENEDICTUS XVI, De Geest van de liturgie. Vereniging voor Latijnse Liturgie.

23 Literatuur: Liturgie: de drie initiatiesacramenten B.V.3 EC Minor III-V Drs. A. Kortekaas OSB, pr. In deze cursus worden de drie initiatiesacramenten (doopsel, vormsel en eucharistie) behandeld vanuit een theologische en liturgische perspectief. De bedoeling is de student inzicht te geven in het eigenen van elk van deze drie sacramenten afzonderlijk en in hun onderlinge samenhang in het kader van de christelijke initiatie. Uitgaande van de Heilige Schrift en de gebruiken in de christelijke oudheid zal de historische ontwikkeling van deze sacramenten worden bestudeerd om uit te komen bij de huidige liturgische vormgeving daarvan. Dit alles zal worden gedaan met het oog op de uitdagingen voor de Kerk in onze dagen, met name waar het christelijke initiatie betreft en de drie sacramenten die haar kern vormen. Verplicht: Wordt tijdens de colleges aangegeven. Aanbevolen: Tweede Vaticaans Concilie, const. Sacrosanctum Concilium, 4 december 1963, in de Nationale Raad voor Liturgie, Liturgische Documentatie, deel IX, s-hertogenbosch, 01, blz L.M. CHAUVET, Un scrament pas comme les autres, in <La Maison-Dieu>, 16 (1976), blz J. HERMANS, Het doopsel van kinderen. Theologisch en liturgisch handboek bij de orde van dienst, Oegstgeest- Brugge J. HERMANS,. De Liturgie van de Eucharistie. Inleiding tot het nieuwe Missaal, Brugge, Uitgeverij Emma us-descleé de Brouwer, 1979 (Sudia Rodensia, 1). J. LAMBERT, De kwestie van de vormselleeftijd. Een liturgiewetenschappelijke en pastoraaltheologische benadering, in levensrituelen. Het Vormsel, Katholiek Documentatie- en Onderzoekcentrum, Leuven, 1991, blz Schriftelijke opdracht. Liturgie: Goede Week en Pasen 3

24 B.V.4 EC Major I-II en VI (programma F1) Drs. A. Kortekaas OSB, pr. De liturgie van de Goede Week, die uitmondt in het Paasfeest, vormt het hart en de bron van heel het liturgisch jaar. In deze cursus gaan we dieper in op de achtergronden van wat we deze dagen vieren. We ontdekken de rijkdom van iedere dag van de Goede Week. We zien hoe de plechtigheden zich in de loop der tijd hebben ontwikkeld. En uiteraard staan we stil bij de betekenis voor ons vandaag. Literatuur: Aanbevolen literatuur: Missaal (zowel voor zon- en feestdagen als ook voor de weekdagen). J. GAILLARD, La liturgie pascale, Semaine Sainte et Paques, Paris 19. K. JOOSSE, Om Hem te gedenken, de viering van de Goede Week achtergronden en suggesties, Baarn 000. Als Pelgrim naar het heilige Land, de pelgrimage van Egeria in de vierde eeuw ingeleid, vertaald en toegelicht door drs. F. Ledegang, Kampen Canoniek recht B.VI. EC Major III-V Dr. B.J. Putter, pr. In deze cursus wordt een aantal geselecteerde thema s uit het canoniek recht behandeld, die niet aan de orde komen in de minor-cursus die meer op de pastorale praktijk is afgestemd: Geschiedenis en theologie van het canoniek recht; de uitoefening van bestuursmacht in de Kerk; het volk van God: verenigingsrecht; de benoeming van een bisschop; de parochie in het canoniek recht; ketterij, schisma, apostasie; katholiek onderwijs; imprimatur; toelating tot de communie; het sacrament van de biecht; ontwikkeling van het huwelijksrecht; kerkelijk strafrecht: excommunicatie, interdict en suspensie. Literatuur: Verplichte literatuur: 4

25 J. HENDRIKS, Kerkelijk recht. Handboek voor de pastorale praktijk met de bijzondere bepalingen voor Nederland, Colomba, Oegstgeest, 199. Aanbevolen literatuur: J. HENDRIKS, Volk van God. Structuur en inrichting van de Rooms-Katholiek Kerk volgens het Wetboek van Canoniek Recht (cc ), Colomba, Oegstgeest, 006. C. VAN DE WIEL, Geschiedenis van het kerkelijk recht, Leuven 196; ook in verschillende andere talen verschenen. R.G.W. HUYSMANS, Algemene normen van het wetboek van canoniek recht (Novum commentarium Lovaniense), Leuven. Schriftelijke opdracht. Canoniek recht 3 B.VI.3 EC Major VI (programma F1) Dr. B.J. Putter, pr. In deze cursus zullen verschillende thema s besproken worden vanuit het canoniek recht, zoals de parochie en veranderingen in de parochiestructuur, hoe binnen de kerk vormgegeven kan worden aan oecumene, en hoe de Kerk het beheer van het kerkelijk vermogen heeft geregeld. Tevens zal het sacramentenrecht behandeld worden, waarbij de nadruk zal liggen op doopsel, vormsel en Eucharistie. Literatuur: Verplicht: J. HENDRIKS, Kerkelijk recht. Handboek voor de pastorale praktijk met de bijzondere bepalingen voor Nederland, Colomba, Oegstgeest, 199. Aanbevolen literatuur: J. HENDRIKS, Volk van God. Structuur en inrichting van de Rooms-Katholiek Kerk volgens het Wetboek van Canoniek Recht (cc ), Colomba, Oegstgeest, 006. B. PUTTER, De bedienaren van de munus docendi van de Kerk, in: B. PUTTER/J. VIJGEN, Voor een missionaire Kerk, verzamelde opstellen, Vogelenzang, 010, B. PUTTER, Verwijdering uit de ledenadministratie. Kerkrechtelijke notities rond een nieuw document, Communio 1 (007),

26 Literatuur: Literatuur: De studenten krijgen een schriftelijke opdracht waardoor zij blijk geven de lesstof te hebben verwerkt. Algemene inleiding Kerkgeschiedenis B.VII.1 3 EC Minor I-II Drs. G.H.B. Bruggink, pr. In deze cursus wordt een overzicht van de geschiedenis van de Kerk in grote lijnen gegeven. Daarmee wordt een historische achtergrond aangereikt voor wat verder in het curriculum wordt aangeboden. Verplichte literatuur: N. VAN DEN AKKER & P. NISSEN, Wegen en dwarswegen. Tweeduizend jaar christendom in hoofdlijnen, Boom, Amsterdam, 1999 of hogere druk. Aanbevolen naslagwerken: P.W.F.M. HAMANS, Geschiedenis van de katholieke Kerk, band 1 en, Parthenon, Almere, 014. H. JEDIN ed., Handbuch der Kirchengeschichte, 3 dln., 3 e druk, Freiburg im Breisgau 195. J. LAUX, Church history. A complete history of the Catholic Church to the present day, Illinois, 199. Schriftelijke opdracht. Middeleeuwse kerkgeschiedenis B.VII.3 EC Major III-V Drs. G.H.B. Bruggink, pr. In deze cursus komen aan de hand van bronteksten capita selecta uit de geschiedenis van de Westerse Kerk in de Middeleeuwen aan de orde. Belangrijke thema's zijn: de hervormingsbeweging, de kruistochten, het pausdom en de 'societas christiana'. Verplicht: N. VAN DEN AKKER & P. NISSEN, Wegen en dwarswegen. Tweeduizend jaar christendom in hoofdlijnen, Boom, Amsterdam 1999 of hogere druk. 6

27 Literatuur: Standaardwerken: I.W. FRANK, Kirchengeschichte des Mittelalters, Düsseldorf, 005. P.W.F.M. HAMANS, Geschiedenis van de katholieke Kerk, band 1 en, Parthenon, Almere, 014. H.P.H. JANSEN, Geschiedenis van de Middeleeuwen, 10 e druk, Utrecht K. SCHATZ, Allgemeine Konzilien - Brennpunkte der Kirchengeschichte, e druk, Paderborn 00. Schriftelijke opdracht. Kerkgeschiedenis nieuwe en hedendaagse tijd B.VII.4 EC Major III-V Drs. G.H.B. Bruggink, pr. Aan de hand van bronteksten worden in deze cursus belangrijke thema s uit de geschiedenis van de Kerk in de nieuwe en nieuwste tijd uitgediept. Verplicht: N. VAN DEN AKKER & P. NISSEN, Wegen en dwarswegen. Tweeduizend jaar christendom in hoofdlijnen, Boom, Amsterdam 1999 of hogere druk. Standaardwerken: P.W.F.M. HAMANS, Geschiedenis van de katholieke Kerk, band 1 en, Parthenon, Almere, 014. H. JEDIN (ed.), Handbuch der Kirchengeschichte, 3 dln., 3e druk, Freiburg im Breisgau 195. J. LAUX, Church history. A complete history of the Catholic Church to the present day, Illinois 199. Schriftelijke opdracht. Psychologie B.VIII. EC Major III-V Dr. M.W.J. Lindt Inleiding in de wetenschappelijke psychologische reflectie van en voor de geloofsgemeenschap. We focussen op de evangelisatie door de geloofsgemeenschap. De evangeli- 7

28 satie door de geloofsgemeenschap, de nieuwe evangelisatie, ontmoet vrágen. Ook: krítische vragen. Ons wordt gevraagd ons geloof te verantwoorden. Daar is een psychologische kant aan, de psychologie schiet te hulp. Psychologie van de dialoog. Het dynamisch evenwicht tussen de eigen inbreng en die van de ander in de communicatie. Op de psychologische vragen en inzichten daarover spitsen we deze colleges toe. Bij de werkcolleges is er veel aandacht voor de praktische toepassing. Literatuur: Wordt tijdens het college ter beschikking gesteld. Uiterlijk 1 november 017. Heiligen B.IX.6 EC Minor en major III-V en VI (programma F1) Drs. J.H. Smith, pr. In dit vak wordt de wereld van de heiligen verkend: de hagiographie, de hagiologie, het proces van zalig- en heiligverklaring, de zending van heiligen. Maar ook komen legendarische heiligen, dwaze heiligen, kinder-heiligen, gehuwde heiligen in het vizier. Wat weerkaatsen de heiligen van Christus in deze wereld en hoe helpen ze ons op de weg van de heiligheid? Literatuur: Niet om aan te schaffen, maar ter informatie (* in de bibliotheek aanwezig): WALTER NIGG & MARIANNE PHILIPS, Grote heiligen, Ploegsma, Amsterdam, 1956.* ANTONIO SICARI, Das Geistliche Leben des Christen, 1997.* FRANÇOIS-MARIE LÉTHEL, La Lumiere du Christ dans le Cœur de l Église. Jean-Paul II en la Théologie des Saints, 011. BART LAUVRIJS, Zalig- en heiligverklaringen, Tabor, Brugge, 1995.* Werkstuk aan de hand van vragen. Catechetiek B.X. 3 EC Minor

29 Literatuur: III-V Drs. H. Vanheeswijck De catechetiek behandelt de uitgangspunten en kenmerken van de leerprocessen die deel uitmaken van geloofscommunicatie en religieuze vorming. Uitgangspunt is de vraag naar mogelijkheden en weerstanden om te evangeliseren in de huidige cultuur. In de inleiding wordt een beknopt overzicht gegeven van de geschiedenis van de antropologie van de religie. We bespreken de begrippen, de geschiedenis en de huidige crisis in de catechese. Vervolgens wordt de godsdienstpedagogie geplaatst in een theologische context van 'geloof'. In het tweede stap vergelijken we ondermeer een aantal godsdienstpedagogische modellen en verkennen we nieuwe wegen. In 'Het atelier' - het derde stap - bespreken we methodieken van evangelisering en catechese. Tegen deze achtergrond wordt ingezoomd op diverse leeftijdsgroepen. Ten slotte bezien we de parochie, het gezin en vooral de school als plekken van geloofscommunicatie en denken we na over de rol van de godsdienstpedagoog in het catechetisch proces. Verplicht: H. VANHEESWIJCK, God op school. De religieuze factor in het onderwijs, Davidsfonds, Leuven J. VAN DER VLOET, Meegaan om te zien. Godsdienstpedagogie op nieuwe wegen, Halewijn, volledig e herwerkte druk, Antwerpen 010. Aanbevolen: Algemeen Directorium voor de Catechese, 1997, Kerkelijke Documentatie 199, no. 7. Compendium van de Catechismus van de Katholieke Kerk, Gooi & Sticht, Kampen 00. Schriftelijke deelopdrachten. Pastorale gespreksvoering B.X.4.3 EC Major VI (programma F1) Opmerking: Dit vak kan dit jaar uitsluitend worden afgelegd door middel van een literatuur-/zelfstudie; er worden geen colleges verzorgd. De verkondiging van het Woord 9

30 Literatuur: B.X.5. EC Minor III-V Drs. N.A.M. van der Peet, pr. In deze cursus wordt een inleiding gegeven in de homiletiek en worden praktische vaardigheden ontwikkeld om een homilie of overweging te houden in Eucharistievieringen (voor de diaken) en gebedsdiensten bij bijzondere gelegenheden, met name huwelijken en uitvaarten. Aanbevolen: Homiletisch Directorium en Gids voor grote vieringen, (Liturgische Documentatie, dl. 1), Den Bosch, 015. Catechese B.X.6 4 EC Major VI (programma F1) Opmerking: Dit vak kan dit jaar uitsluitend worden afgelegd door middel van een literatuur-/zelfstudie; er worden geen colleges verzorgd. Jaaropdracht B.XI EC Minor en major I-VI en VI (programma F1) Drs. J.D.J.T. Wienen Jaarlijks wordt van de student gevraagd een tekst te bestuderen en aan de hand van richtvragen een werkstuk te maken waaruit de verwerking van de inhoud blijkt. In de regel gaat het om een recent verschenen kerkelijk document, zoals een encycliek of een apostolische exhortatie. Literatuur: Wordt bij de opdracht aangegeven. Schriftelijke opdracht. 30

31 ROOSTER Hieronder is opgenomen het collegerooster van 017/01. De bezinningsdagen staan gepland voor: - zaterdag.. september zaterdag.. december zondag.. december zaterdag zondag zaterdag.01 - zondag.01 (de bezinningsdagen worden nog ingevuld in overleg met de spirituaals) 31

32 COLLEGEROOSTER 017/01 PROGRAMMA A PROGRAMMA D PROGRAMMA F1 JAAR I JAAR II JAAR III-IV-V JAAR VI ZATERDAG SEPTEMBER 017 COLLEGEDAG MAJOR & MINOR 1 B.0.1a Inl. studie theologie (a) (Wienen) B.III.b Kerkelijke documenten (b) (Hendriks) 3 B.VII.1 Algemene inleiding kerkgeschiedenis 4 (Bruggink) B.IV.5.I Bio-ethiek I (Garcia Gonzales) B.III.6 Mariologie (Hendriks) Geen college 5 B.II..3 Inleiding OT: Geschriften 6 (De Lange) 7 B.III.3.I Christologie I B.III..I Triniteitsleer I B.IX.6 Keuzevak: Heiligen (Smith) B.IX.6 Keuzevak: Heiligen (Smith) ZATERDAG 16 SEPTEMBER 017 COLLEGEDAG MAJOR & MINOR 1 B.VII.1 Algemene inleiding B.IV.5.I Bio-ethiek I Geen college kerkgeschiedenis (Bruggink) (Garcia Gonzales) 3 B.II.3.1 Inleiding NT: Synoptici 4 (Gouw) 5 B.V.1 Liturgie: inleiding (Marcantognini) 6 7 B.III.3.I Christologie I B.III.6 Mariologie (Hendriks) B.III..I Triniteitsleer I B.IX.6 Keuzevak: Heiligen (Smith) B.IX.6 Keuzevak: Heiligen (Smith) ZATERDAG 7 OKTOBER 017 COLLEGEDAG MAJOR 1 B.I.4 Niet-christelijke religies (Belt) B.VI. Canoniek recht (Putter) 3 B.II.5.1 Bijbelse exegese 4 B.I. Antropologie Nieuwe Testament (Gouw) (Verburgt) 5 Geen college B.II.5.1 Bijbelse exegese Nieuwe Testament (Gouw) 6 B.III.3.II Christologie II 7 B.VII.3 Middeleeuwse kerkgeschiedenis (Bruggink) 3 Geen college

33 COLLEGEROOSTER 017/01 PROGRAMMA A PROGRAMMA D PROGRAMMA F1 JAAR I JAAR II JAAR III-IV-V JAAR VI DONDERDAG 1 OKTOBER 017 COLLEGEDAG MAJOR 1 B.III.3.II Christologie II B.IV.5.II Bio-ethiek II Geen college (Garcia Gonzales) 3 B.I. Antropologie (Verburgt) 4 B.II.5.1 Bijbelse exegese Nieuwe Testament (Gouw) B.II.5.1 Bijbelse exegese Nieuwe Testament (Gouw) 5 B.III..II Kerkelijke documenten 6 7 II (Hendriks) B.VII.3 Middeleeuwse kerkgeschiedenis (Bruggink) Geen college VRIJDAG 13 OKTOBER 017 COLLEGEDAG MAJOR 1 B.I.4 Niet-christelijke religies (Belt) B.II.5.1 Bijbelse exegese Nieuwe testament (Gouw) 3 B.VII.3 Middeleeuwse 4 5 B.V.4 Liturgie: Goede Week en Pasen (Kortekaas) kerkgeschiedenis (Bruggink) B.VIII. Psychologie (Lindt) 6 B.III..II Kerkelijke documenten II 7 (Hendriks) B.VI. Canoniek recht (Putter) ZATERDAG 14 OKTOBER 017 COLLEGEDAG MAJOR 1 B.III.3.II Christologie II B.VII.3 Middeleeuwse kerkgeschiedenis (Bruggink) B.II.5.1 Bijbelse exegese Nieuwe testament (Gouw) B.V.4 Liturgie: Goede Week en Pasen (Kortekaas) Geen college Geen college 3 B.VI. Canoniek recht (Putter) 4 5 B.III..II Kerkelijke documenten 6 (Hendriks) B.IV.5.II Bio-ethiek II (Garcia Gonzales) 7 33

34 COLLEGEROOSTER 017/01 PROGRAMMA A PROGRAMMA D PROGRAMMA F1 JAAR I JAAR II JAAR III-IV-V JAAR VI ZATERDAG OKTOBER 017 COLLEGEDAG MAJOR & MINOR 1 B.II..3 Inleiding OT: Geschriften (De Lange) B.IV.5.I Bio-ethiek I (Garcia Gonzales) Geen college 3 B.II.3.1 Inleiding NT: Synoptici 4 (Gouw) B.III..I Triniteitsleer I 5 B.X. Catechetiek (Vanheeswijck) 6 B.VII.1 Algemene inleiding kerkgeschiedenis 7 (Bruggink) B.X.5 De verkondiging van het Woord (Van der Peet) ZATERDAG 11 NOVEMBER 017 COLLEGEDAG MAJOR 1 B.III..II Kerkelijke documenten II (Hendriks) B.VII.3 Middeleeuwse kerkgeschiedenis (Bruggink) Geen college 3 4 B.I. Antropologie (Verburgt) 5 B.VI. Canoniek recht (Putter) 6 B.VIII. Psychologie (Lindt) 7 B.III.3.II Christologie II ZATERDAG 5 NOVEMBER 017 COLLEGEDAG MAJOR & MINOR 1 B.0.1a Inl. theologie (a) B.III.b Kerk. doc. (b) B.IV.5.I Bio-ethiek I (Garcia Gonzales) Geen college B.III.3.I Christologie I 3 B.III.6 Mariologie (Hendriks) 4 B.II.3.1 Inleiding NT: 5 Synoptici (Gouw) 6 B.IX.6 Keuzevak: 7 B.VII.1 Algemene inleiding Heiligen (Smith) kerkgeschiedenis (Bruggink) B.IX.6 Keuzevak: Heiligen (Smith) 34

35 COLLEGEROOSTER 017/01 PROGRAMMA A PROGRAMMA D PROGRAMMA F1 JAAR I JAAR II JAAR III-IV-V JAAR VI ZATERDAG DECEMBER 017 COLLEGEDAG MAJOR 1 Geen college Geen college B.II. Judaïca (De Lange) 3 4 B.VI.3 Canoniek recht 3 (Putter) B.II.4.5 Bijbelse exegese Oude Testament (De Lange) ZATERDAG 16 DECEMBER 017 COLLEGEDAG MAJOR & MINOR 1 B.VII.1 Algemene inleiding kerkgeschiedenis (Bruggink) B.IX.6 Keuzevak: Heiligen (Smith) B.IX.6 Keuzevak: Heiligen (Smith) 3 B.III..I. Triniteitsleer I 4 B.II..3 Inleiding OT: Geschriften 5 (De Lange) B.X. Catechetiek (Vanheeswijck) 6 B.III.3.I Christologie I 7 B.IV.5.I Bio-ethiek I (Garcia Gonzales) Geen college ZATERDAG 6 JANUARI 01 COLLEGEDAG MAJOR & MINOR 1 B.III.3.I Christologie I B.IV.5.I Bio-ethiek I Geen college (Garcia Gonzales) 3 B.X. Catechetiek (Vanheeswijck) 4 B.II.3.1 Inleiding NT: Synoptici 5 (Gouw) 6 7 B.V.1 Liturgie: inleiding (Marcantognini) B.III..I Triniteitsleer I 35

36 COLLEGEROOSTER 017/01 PROGRAMMA A PROGRAMMA D PROGRAMMA F1 JAAR I JAAR II JAAR III-IV-V JAAR VI ZATERDAG 0 JANUARI 01 MAJOR 1 Geen college Geen college B.II. Judaïca (De Lange) 3 4 B.VI.3 Canoniek recht 3 (Putter) B.II. Judaïca (De Lange) ZATERDAG 7 JANUARI 01 COLLEGEDAG MAJOR & MINOR 1 B.III.3.I Christologie I B.IV.5.I Bio-ethiek I Geen college (Garcia Gonzales) 3 B.II.3.1 Inleiding NT: Synoptici 4 (Gouw) B.X. Catechetiek (Vanheeswijck) 5 B.II..3 Inleiding OT: 6 Geschriften (De Lange) B.IX.6 Keuzevak: 7 B.V.1 Liturgie: inleiding (Marcantognini) Heiligen (Smith) DONDERDAG FEBRUARI 01 COLLEGEDAG MAJOR 1 B.III.3.II Christologie II B.III..II Triniteitsleer II (Stickelbroek) B.IX.6 Keuzevak: Heiligen (Smith) Geen college 3 B.V.4 Liturgie: Goede Week en Pasen 4 (Kortekaas) B.VIII. Psychologie (Lindt) B.V.4 Liturgie: Goede Week en Pasen (Kortekaas) 5 B.VII.4 Kerkgeschiedenis 6 7 B.I.4 Niet-christelijke religies (Belt) nieuwe en hedendaagse tijd (Bruggink) B.III..II Triniteitsleer II (Stickelbroek) Geen college 36

Theologisch Instituut Sint-Bonifatius

Theologisch Instituut Sint-Bonifatius Studieprogramma 2017/201 Theologisch Instituut Sint-Bonifatius 2 INHOUDSOPGAVE Praktische informatie 4 Bezinningsdagen 4 Retraites 4 Spirituaals 4 Stagebegeleider 4 Bijdrage in de onkosten 4 Veranderingen

Nadere informatie

STUDIEPROGRAMMA. ROOSTER 2013/2014 U JAAR l JAAR ll JAAR lll JAAR IV. JAAR V JAAR Vl LICENCIAAT ZATERDAG 31 AUGUSTUS 2013 COLLEGEDAG MAJOR & MINOR

STUDIEPROGRAMMA. ROOSTER 2013/2014 U JAAR l JAAR ll JAAR lll JAAR IV. JAAR V JAAR Vl LICENCIAAT ZATERDAG 31 AUGUSTUS 2013 COLLEGEDAG MAJOR & MINOR STUDIEPROGRAMMA ROOSTER 01/014 U JAAR l JAAR JAAR l JAAR IV JAAR V JAAR Vl LICENCIAAT ZATERDAG 1 AUGUSTUS 01 COLLEGEDAG MAJOR & MINOR 1 B.0.1.a Inleiding studie theologie (a) B.l.8.b. Kerkelijke documenten

Nadere informatie

Inhoudsopgave Inleiding 1. Bezinningsdagen 3 2. Retraite(s) 3 3. Spirituaal 3 4. Stagebegeleider 3 5. Bijdrage in de onkosten (Collegegeld en

Inhoudsopgave Inleiding 1. Bezinningsdagen 3 2. Retraite(s) 3 3. Spirituaal 3 4. Stagebegeleider 3 5. Bijdrage in de onkosten (Collegegeld en Inhoudsopgave Inleiding 1. Bezinningsdagen 3 2. Retraite(s) 3 3. Spirituaal 3 4. Stagebegeleider 3 5. Bijdrage in de onkosten (Collegegeld en bijdrage in 3 andere onkosten) en richtlijnen voor betaling

Nadere informatie

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR Zaterdagcursussen 01 Cursus Inleiding in de filosofie 02 Instructie gebedsmomenten 03 Onze postmoderne cultuur 04 Sociale ethiek 05 Inleiding kerkgeschiedenis 06 Spiritualiteit

Nadere informatie

STUDIE- EN VORMINGSPROGRAMMA voor toekomstige pastoraal werkers van het bisdom Haarlem

STUDIE- EN VORMINGSPROGRAMMA voor toekomstige pastoraal werkers van het bisdom Haarlem STUDIE- EN VORMINGSPROGRAMMA voor toekomstige pastoraal werkers van het bisdom Haarlem 2008-2009 BISDOM van HAARLEM STUDIEGIDS 2008-2009 STUDIE- EN VORMINGSPROGRAMMA voor toekomstige pastoraal werkers

Nadere informatie

BISDOM HAARLEM-AMSTERDAM

BISDOM HAARLEM-AMSTERDAM BISDOM HAARLEM-AMSTERDAM Studieprogramma 2014-2015 Theologisch Instituut Sint-Bonifatius Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 1. Bezinningsdagen 3 2. Retraite(s) 3 3. Spirituaal 3 4. Stagebegeleider 3 5. Bijdrage

Nadere informatie

Theologisch Instituut Sint-Bonifatius

Theologisch Instituut Sint-Bonifatius Studieprogramma 2015-2016 Theologisch Instituut Sint-Bonifatius Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 1. Bezinningsdagen 3 2. Retraite(s) 3 3. Spirituaal 3 4. Stagebegeleider 3 5. Bijdrage in de onkosten 3 (Collegegeld

Nadere informatie

Cursusbeschrijving

Cursusbeschrijving Cursusbeschrijving 2019-2020 Jaar 1 Voorwoord In dit overzicht van het eerste cursusjaar wordt een serie vakken aangeboden. Er is gekozen om in het eerste jaar een fundament te leggen vanuit de theologie

Nadere informatie

STUDIEGIDS OPLEIDING GODSDIENSTWETENSCHAPPEN

STUDIEGIDS OPLEIDING GODSDIENSTWETENSCHAPPEN STUDIEGIDS 2018-2019 OPLEIDING GODSDIENSTWETENSCHAPPEN Diaken- en catechistenopleiding Hart van het bisdom en vormingshuis van kerkelijk leven DEEL I 1. OPLEIDING GODSDIENSTWETENSCHAPPEN De opleiding

Nadere informatie

Eucharistie vieren. Dankzegging

Eucharistie vieren. Dankzegging Eucharistie Eucharistie vieren viering van de eucharistie is in de Kerk van levensbelang. Het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) noemt de viering van het EDe sacrament van de eucharistie bron en hoogtepunt

Nadere informatie

Cursusbeschrijving

Cursusbeschrijving Cursusbeschrijving 2018-2019 Voorwoord In dit overzicht van het eerste cursusjaar wordt een serie vakken aangeboden. Er is gekozen om in het eerste jaar een fundament te leggen vanuit de theologie en theorie.

Nadere informatie

Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar

Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar Zaterdagcursussen 01 Introductie 02 Geloven in deze tijd 03 Samen op zoek naar je spiritualiteit 04 Bijbelse verkenningen: Oude Testament 05 Bijbelse

Nadere informatie

Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar

Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar Zaterdagcursussen 01 Introductie 02 Geloven in deze tijd 03 Samen op zoek naar je spiritualiteit 04 Bijbelse verkenningen: Oude Testament 05 Bijbelse

Nadere informatie

Boekenlijsten CGO-opleiding Theologie

Boekenlijsten CGO-opleiding Theologie Boekenlijsten CGO-opleiding Theologie Leerjaar 1 t/m 4 (alleen de verplichte literatuur; aanbevolen literatuur is vermeld in de moduleboeken) 2013-2014 1. Boekenlijst eerste leerjaar 1.1.1 Oude Testament

Nadere informatie

Theologisch Instituut Sint-Bonifatius

Theologisch Instituut Sint-Bonifatius Studieprogramma 2016-2017 Theologisch Instituut Sint-Bonifatius Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 1. Bezinningsdagen 3 2. Retraite(s) 3 3. Spirituaal 3 4. Stagebegeleider 3 5. Bijdrage in de onkosten 3 (Collegegeld

Nadere informatie

Boekenlijsten CGO-opleiding Theologie

Boekenlijsten CGO-opleiding Theologie Boekenlijsten CGO-opleiding Theologie Leerjaar 1 t/m 4 (alleen de verplichte literatuur; aanbevolen literatuur is vermeld in de moduleboeken) 2012-2013 1. Boekenlijst eerste leerjaar 1.1.1 Oude Testament

Nadere informatie

NASLAGCOLLECTIE UITLEENBARE COLLECTIE IN OPEN OPSTELLING. Rubrieksindeling op onderwerp, algemeen

NASLAGCOLLECTIE UITLEENBARE COLLECTIE IN OPEN OPSTELLING. Rubrieksindeling op onderwerp, algemeen 1!"# $%& '()* +,' - *./*.00!00,%%($*.+ 1% *./.222342222 NASLAGCOLLECTIE TFL 0. TFL 9 (=TFL + UDC code) UDC-codering globaal Wijsbegeerte TFL 1 Theologie algemeen TFL 2 Exegese TFL 22 Dogmatische theologie

Nadere informatie

Archivalia T.H.M. Akerboom

Archivalia T.H.M. Akerboom Plaatsingslijst Archivalia T.H.M. Akerboom Archiefnummer: 572 Archiefnaam: AKER Sector: Kerkelijk en godsdienstig leven Soort archief: Archivalia van persoon Datering: 1967-1985 Katholiek Documentatie

Nadere informatie

STUDIEGIDS Ten behoeve van de catechistenopleiding

STUDIEGIDS Ten behoeve van de catechistenopleiding STUDIEGIDS Ten behoeve van de catechistenopleiding Hart van het bisdom en vormingshuis van kerkelijk leven uitgave, 20 juli 2018 INHOUDSOPGAVE pagina I. ALGEMEEN 3 II. PROFIEL VAN DE CATECHIST 4 III. VOORWAARDEN

Nadere informatie

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR Zaterdagcursussen 01 Cursus Inleiding in de filosofie 02 Onze postmoderne cultuur 03 Sociale ethiek 04 Christus en menselijke vragen 05 Inleiding kerkgeschiedenis 06

Nadere informatie

Studieprogramma instroom 2008-2009

Studieprogramma instroom 2008-2009 Studieprogramma instroom 2008-2009 Alle colleges hebben een omvang van 5 ects tenzij anders vermeld. Studenten met een vwo-certificaat Grieks met een voldoende resultaat krijgen een vrijstelling voor het

Nadere informatie

Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015

Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015 Deel 2 Opleidingsspecifiek deel: Master Theologie Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt

Nadere informatie

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR Zaterdagcursussen 01 Cursus Inleiding in de filosofie 02 Instructie gebedsmomenten 03 Onze postmoderne cultuur 04 Sociale ethiek 05 Inleiding kerkgeschiedenis 06 Spiritualiteit

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Bachelor Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Bachelor Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2015-2016 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel) Bachelor Religiewetenschappen Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR)

Nadere informatie

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR Zaterdagcursussen 01 Cursus Inleiding in de filosofie 02 Onze postmoderne cultuur 03 Sociale ethiek 04 Christus en menselijke vragen 05 Inleiding kerkgeschiedenis 06

Nadere informatie

Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar

Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar Zaterdagcursussen 01 Introductie 02 Jezus Christus, Zoon van God en onze Verlosser 03 Inleiding Nieuwe Testament 04 Instructie gebedsmomenten 05 Spiritualiteit

Nadere informatie

opleidingsinstituut voor geloofsverdieping, catechese en pastoraal

opleidingsinstituut voor geloofsverdieping, catechese en pastoraal opleidingsinstituut voor geloofsverdieping, catechese en pastoraal Allemaal zoeken we naar een zinvol leven. Gelovigen hebben in die zoektocht eigen ankerpunten om met die grote en kleine vragen die het

Nadere informatie

Theologisch Instituut Sint-Bonifatius

Theologisch Instituut Sint-Bonifatius STUDIEGIDS 2008-2009 Theologisch Instituut Sint-Bonifatius BISDOM van HAARLEM STUDIEGIDS 2008-2009 Theologisch Instituut SINT-BONIFATIUS De Tiltenberg Zilkerduinweg 375 2114 AM Vogelenzang tel. +31 252

Nadere informatie

Moduleboek Catechetiek. Leerjaren 3 en 4

Moduleboek Catechetiek. Leerjaren 3 en 4 Moduleboek Catechetiek Leerjaren 3 en 4 2012-2013 Module Catechetiek keuzevak PW-/GL-variant leerjaren 3 en 4 drs. J. van Mourik ORIËNTATIE 1. Titel collegeserie Leren in de gemeente 2. Introductie a.

Nadere informatie

AFDELING THEOLOGIE CURSUSSEN ACADEMIEJAAR 2010 2011. LITURGIE prof. Koen Vanhoutte (code: T1-50,00) maandag van 9.00 tot 9.50 uur

AFDELING THEOLOGIE CURSUSSEN ACADEMIEJAAR 2010 2011. LITURGIE prof. Koen Vanhoutte (code: T1-50,00) maandag van 9.00 tot 9.50 uur CURSUSSEN ACADEMIEJAAR 2010 2011 AFDELING THEOLOGIE LITURGIE prof. Koen Vanhoutte (code: T1-50,00) maandag van 9.00 tot 9.50 uur In deze cursus wordt een algemene inleiding op de liturgiewetenschap voorgesteld.

Nadere informatie

Curriculum voor het behalen van canonieke graden in de Sacra Theologia

Curriculum voor het behalen van canonieke graden in de Sacra Theologia Curriculum voor het behalen van canonieke graden in de Sacra Theologia Inleiding De Tilburg School of Catholic Theology (TST) is een door de Heilige Stoel erkende theologische faculteit. Dat betekent dat

Nadere informatie

STUDIEGIDS INSTITUUT SINT-BONIFATIUS OPLEIDING GODSDIENSTWETENSCHAPPEN. (Diaken- en catechistenopleiding)

STUDIEGIDS INSTITUUT SINT-BONIFATIUS OPLEIDING GODSDIENSTWETENSCHAPPEN. (Diaken- en catechistenopleiding) STUDIEGIDS INSTITUUT SINT-BONIFATIUS OPLEIDING GODSDIENSTWETENSCHAPPEN (Diaken- en catechistenopleiding) Hart van het bisdom en vormingshuis van kerkelijk leven Autoriteiten en bestuursorganen van het

Nadere informatie

Diocesaan Vormingscentrum `s-hertogenbosch

Diocesaan Vormingscentrum `s-hertogenbosch Cursusaanbod Diocesaan Vormingscentrum `s-hertogenbosch Studiejaar 2012-2013 CURSUS GROEIEN IN GELOOF In september 2012 opnieuw van start Wil jij Jezus Christus als leidraad van je leven? Vind je het moeilijk

Nadere informatie

Curriculum voor het behalen van canonieke graden in de Sacra Theologia en Scientiae Religiosae

Curriculum voor het behalen van canonieke graden in de Sacra Theologia en Scientiae Religiosae Curriculum voor het behalen van canonieke graden in de Sacra Theologia en Scientiae Religiosae Inleiding De Tilburg School of Catholic Theology (TST) is een door de Heilige Stoel erkende theologische faculteit.

Nadere informatie

Curriculum voor het behalen van canonieke graden in de Sacra Theologia

Curriculum voor het behalen van canonieke graden in de Sacra Theologia Curriculum voor het behalen van canonieke graden in de Sacra Theologia Inleiding De Tilburg School of Catholic Theology (TST) is een door de Heilige Stoel erkende theologische faculteit. Dat betekent dat

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologe en Religiewetenschappen. Deel 2 (opleidingsspecifiek deel): Bachelor Theologie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologe en Religiewetenschappen. Deel 2 (opleidingsspecifiek deel): Bachelor Theologie ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologe en Religiewetenschappen Deel 2 (opleidingsspecifiek deel): Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september

Nadere informatie

Altaar en lezenaar. Ontmoeting met de Heer

Altaar en lezenaar. Ontmoeting met de Heer Altaar en lezenaar Ontmoeting met de Heer Eucharistie en Woord EHet altaar is het hart van een kerkgebouw. Het woord altaar komt van het Latijnse woord altare. Dat betekent hoogte. Op deze goed zichtbare

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel)

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel) ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel) Bachelor Religiewetenschappen Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR)

Nadere informatie

WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus. NT-les 1 ETS-jaar 1

WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus. NT-les 1 ETS-jaar 1 WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen

Nadere informatie

Samen Eucharistie vieren

Samen Eucharistie vieren Samen Eucharistie vieren Presentatie 23 november 2017 Methode OPSTAP 1 Situatieschets catechese 2 Omvorming De Kerk die erop uitgaat is de gemeenschap van missionaire leerlingen die initiatief nemen, die

Nadere informatie

Het kerkgebouw Huis van God

Het kerkgebouw Huis van God Het kerkgebouw Huis van God Tekenwaarde TTemidden van vele andere gebouwen die worden gebruikt voor bewoning en bedrijvigheid is een kerk de ruimte voor de ontmoeting met God. Kerken staan meestal op een

Nadere informatie

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal Vakbeschrijvingen derde jaar EBM: In het derde jaar volg je enkele verdiepende vakken, schrijf je de bachelorscriptie en heb je een vrije keuzeruimte. Je kunt deze ruimte invullen met keuzevakken (o.a.

Nadere informatie

Theologisch Instituut Sint-Bonifatius

Theologisch Instituut Sint-Bonifatius Studieprogramma 018/019 Theologisch Instituut Sint-Bonifatius PRAKTISCHE INFORMATIE Bezinningsdagen Algemene informatie over de bezinningsdagen en de wijze van aanmelding is te vinden in het eerste algemene

Nadere informatie

BIJBELSE THEOLOGIE OUDE TESTAMENT

BIJBELSE THEOLOGIE OUDE TESTAMENT BIJBELSE THEOLOGIE OUDE TESTAMENT VAKOMSCHRIJVING Studiejaar: 2018-2019 Locatie: Amsterdam Docent: Bram van Putten bramvanputten@icloud.com Studiepunten: 3 EC 84 studie-uren Inleiding Niet alleen afzonderlijke

Nadere informatie

P.E. & Catechese. kansen & mogelijkheden

P.E. & Catechese. kansen & mogelijkheden P.E. & Catechese kansen & mogelijkheden Leidraad: pastorale brief Vragen en uitdagingen hebben te maken met de zin zelf van ons bestaan als kerk. Hoe kunnen we vandaag het evangelie ontdekken als een woord

Nadere informatie

het vuur van de liefde pinksteren 2008

het vuur van de liefde pinksteren 2008 het vuur van de liefde pinksteren 2008 + J. van den Hende het vuur van de liefde pinksteren 2008 + J. van den Hende Pinksteren is het feest van de heilige Geest, het is de afronding van de Paastijd. We

Nadere informatie

WELKOM! Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën

WELKOM! Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen

Nadere informatie

Het sacrament van. De eucharistie. Sacramenten

Het sacrament van. De eucharistie. Sacramenten Het sacrament van De eucharistie Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de

Nadere informatie

STUDIE- EN VORMINGSPROGRAMMA voor toekomstige pastoraal werkers van het bisdom Haarlem-Amsterdam

STUDIE- EN VORMINGSPROGRAMMA voor toekomstige pastoraal werkers van het bisdom Haarlem-Amsterdam STUDIE- EN VORMINGSPROGRAMMA voor toekomstige pastoraal werkers van het bisdom Haarlem-Amsterdam 2011-2012 BISDOM van HAARLEM- AMSTERDAM STUDIEGIDS 2011-2012 STUDIE- EN VORMINGSPROGRAMMA voor toekomstige

Nadere informatie

Het sacrament van. De eucharistie. Sacramenten

Het sacrament van. De eucharistie. Sacramenten Het sacrament van De eucharistie Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de

Nadere informatie

Apostolische constitutie Anglicanorum coetibus

Apostolische constitutie Anglicanorum coetibus Apostolische constitutie Anglicanorum coetibus HET VOORZIEN VAN PERSONELE ORDINARIATEN VOOR ANGLICANEN DIE IN VOLLEDIGE GEMEENSCHAP TREDEN MET DE KATHOLIEKE KERK In het recente verleden heeft de heilige

Nadere informatie

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO Historische benadering: 4 lessen De Primitieve Kerk: De kenmerken van de eerste christenen. Het Apostolisch Concilie (begrip, aanvaarding).

Nadere informatie

Jezus, de gnosis en het dogma

Jezus, de gnosis en het dogma Jezus, de gnosis en het dogma Riemer Roukema Jezus, de gnosis en het dogma Uitgeverij Meinema, Zoetermeer www.uitgeverijmeinema.nl Ontwerp omslag: Studio Anton Sinke, Nieuwerkerk a/d IJssel Illustratie

Nadere informatie

Theologisch Instituut Sint-Bonifatius

Theologisch Instituut Sint-Bonifatius STUDIEGIDS 2009-2010 Theologisch Instituut Sint-Bonifatius BISDOM HAARLEM-AMSTERDAM STUDIEGIDS 2009-2010 Theologisch Instituut SINT-BONIFATIUS Hoger Instituut voor Godsdienstwetenschappen De Tiltenberg

Nadere informatie

opleiding KAIROS-opleiding: Omdat we samen de kerkgemeenschap dragen

opleiding KAIROS-opleiding: Omdat we samen de kerkgemeenschap dragen opleiding KAIROS-opleiding: Omdat we samen de kerkgemeenschap dragen Wijzelf zoeken naar zin en betekenis, net als onze samenleving. Als gelovigen willen we met onze en hun vragen aan de slag gaan. Dit

Nadere informatie

Dit omvat de boeken van de joden over hun geloof in god. Hierin kun je lezen over:

Dit omvat de boeken van de joden over hun geloof in god. Hierin kun je lezen over: Samenvatting door een scholier 1098 woorden 6 juni 2005 6,2 41 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing 4.2. De bijbel De bijbel is het belangrijkste heilige boek van christenen. Pas rond

Nadere informatie

Geloven is vertrouwen. Ik geloof het wel. de waarheid omtrent iets of iemand aannemen. Over het

Geloven is vertrouwen. Ik geloof het wel. de waarheid omtrent iets of iemand aannemen. Over het Geloven Geloven is vertrouwen GGeloven is ten diepste je vertrouwen hechten aan iets of iemand, de waarheid omtrent iets of iemand aannemen. Over het geloven in God zegt de Bijbel: Het geloof is de vaste

Nadere informatie

Liturgie: bron en hoogtepunt van het christelijk leven? Julisessie 2017 Grootseminarie Brugge Geloven in God: Ankerpunten en struikelstenen

Liturgie: bron en hoogtepunt van het christelijk leven? Julisessie 2017 Grootseminarie Brugge Geloven in God: Ankerpunten en struikelstenen Liturgie: bron en hoogtepunt van het christelijk leven? Julisessie 2017 Grootseminarie Brugge Geloven in God: Ankerpunten en struikelstenen Liturgie: bron en hoogtepunt van het christelijk leven? Inleiding

Nadere informatie

VORMINGSPROGRAMMA ARIËNSINSTITUUT

VORMINGSPROGRAMMA ARIËNSINSTITUUT VORMINGSPROGRAMMA ARIËNSINSTITUUT 1. Inleiding Het Ariënsinstituut, de priesteropleiding van het Aartsbisdom Utrecht, is een zogenaamde voltijds gecombineerde priesteropleiding: wonen en theologiestudie

Nadere informatie

Cursusbeschrijving

Cursusbeschrijving Cursusbeschrijving 2019-2020 Jaar 2 Voorwoord In dit overzicht van het tweede cursusjaar wordt een serie vakken aangeboden. Er is gekozen om voort te bouwen op het fundament dat in het eerste basisjaar

Nadere informatie

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar ASO

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar ASO Historische benadering: 4 lessen De Orthodoxe Kerk in de wereld vandaag: De Orthodoxe Kerk: inleiding - algemene situering. De Orthodoxe Kerk in België. De term Orthodox : juiste lofprijzing, geloof. De

Nadere informatie

Cursussenaanbod Grootseminarie Brugge 2014-2015

Cursussenaanbod Grootseminarie Brugge 2014-2015 Cursussenaanbod Grootseminarie Brugge 2014-2015 In het bisdom Brugge is het Grootseminarie het diocesaan huis voor de opleiding en permanente vorming van de bedienaars van de eredienst: diocesane priesters,

Nadere informatie

Moduleboek Homiletiek. Leerjaren 3 en 4

Moduleboek Homiletiek. Leerjaren 3 en 4 Moduleboek Homiletiek Leerjaren 3 en 4 2012-2014 1 Module Homiletiek keuzevak PW-/GL-variant leerjaren 3 en 4 drs. J. van Mourik ORIËNTATIE 1. Titel collegeserie Het Woord vertolken 2. Introductie a. Wat

Nadere informatie

Stichting Sint Paulus Instituut. Plan. De Lepelaar MT, Dronten KvK:

Stichting Sint Paulus Instituut. Plan. De Lepelaar MT, Dronten KvK: Stichting Sint Paulus Instituut Plan De Lepelaar 8 8251 MT, Dronten KvK: 65263820 Inhoudsopgave Algemene gegevens 3 Inleiding 3 Aanleiding en belang 3 Missie 4 Doelgroepen 4 Rechtsvorm 5 Projecten 5 2

Nadere informatie

Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar

Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar Zaterdagcursussen 01 Introductie 02 Jezus Christus, Zoon van God en onze Verlosser 03 Inleiding Nieuwe Testament 04 Instructie gebedsmomenten 05 Spiritualiteit

Nadere informatie

BASIS THEOLOGIE: GOD WOORD

BASIS THEOLOGIE: GOD WOORD Algemene Bijbelstudie Seizoen 2017-2018 BASIS THEOLOGIE: GOD WOORD Inleiding Op de 9 Algemene Bijbelstudieavonden (van oktober tot en met juni) zullen naar plan de volgende Basis Theologie onderwerpen

Nadere informatie

LESONDERWERP - LESINHOUD ALGEMENE DOELSTELLINGEN WERKVORMEN MEDIA

LESONDERWERP - LESINHOUD ALGEMENE DOELSTELLINGEN WERKVORMEN MEDIA ORTHODOXE GODSDIENST MINISTERIE VLAAMSE GEMEENSCHAP DEPARTEMENT ONDERWIJS School: Titularis: Klas: 2 Lestijden/week: 2 Studierichting: JAARPLAN Sept. LISEERD LESONDERWERP - LESINHOUD ALGEMENE DOELSTELLINGEN

Nadere informatie

STUDIEGIDS Ten behoeve van de diakenopleiding

STUDIEGIDS Ten behoeve van de diakenopleiding STUDIEGIDS Ten behoeve van de diakenopleiding Hart van het bisdom en vormingshuis van kerkelijk leven uitgave, 20 juli 2018 INHOUDSOPGAVE pagina I. ALGEMEEN 3 II. PROFIEL VAN DE DIAKEN 4 III. VOORWAARDEN

Nadere informatie

AANTEKENINGEN WAAROM WERD GOD EEN MENS?

AANTEKENINGEN WAAROM WERD GOD EEN MENS? AANTEKENINGEN Alles draait om de visie op Jezus Christus. Door de eeuwen heen is er veel discussie geweest over Jezus. Zeker na de Verlichting werd Hij zeer kritisch bekeken. De vraag is waar je je op

Nadere informatie

Het pauselijke Rome heeft. 1. het 2e gebod weggelaten, 2. het vierde gebod grondig gewijzigd 3. het 10e gebod gesplitst

Het pauselijke Rome heeft. 1. het 2e gebod weggelaten, 2. het vierde gebod grondig gewijzigd 3. het 10e gebod gesplitst Hoe heeft de kleine hoorn, het pauselijke Rome, Deel 5 in de loop van de eeuwen wet en tijden veranderd? Daniël en het zal menen de tijden en de wet te veranderen, 7:25 Het pauselijke Rome heeft 1. het

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Godgeleerdheid Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel 7.13 van de

Nadere informatie

Hoger Instituut voor Godsdienstwetenschappen

Hoger Instituut voor Godsdienstwetenschappen aartsbisdom mechelen-brussel Hoger Instituut voor Godsdienstwetenschappen PROGRAMMABROCHURE 2019-2020 2190311 HIGW brochure BIN 2019.indd 1 27/03/19 07:52 kandidaat-leraars en kandidaat-leraressen rooms-katholieke

Nadere informatie

Voor christenen is de Bijbel met name een geloofsboek. Dat betekent

Voor christenen is de Bijbel met name een geloofsboek. Dat betekent De Bijbel Een geloofsboek EWe kunnen vele wegen gaan met de Bijbel. De één ervaart het vooral als een mooi kunstobject. Vele kunstenaars hebben er inspiratie in gevonden om een kunstwerk te maken. We kennen

Nadere informatie

Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid

Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid History Christiane Simone Stadie Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid Herinneringen van mijne academiereis in 1843 (Abraham Des Amorie van der Hoeven Jr.) Seminar paper Christiane

Nadere informatie

Pastorale School - toelichting op de taakmodules Leren Pastorale School - toelichting op de taakmodules Vieren Pastorale School - toelichting op de

Pastorale School - toelichting op de taakmodules Leren Pastorale School - toelichting op de taakmodules Vieren Pastorale School - toelichting op de Pastorale School - toelichting op de taakmodules Leren Pastorale School - toelichting op de taakmodules Vieren Pastorale School - toelichting op de taakmodules Dienen Pastorale School - toelichting op

Nadere informatie

Werkvorm: Vertel dat de Bijbel bestaat uit 66 Bijbelboeken en dat die ook verschillende genres hebben. Start het spel:

Werkvorm: Vertel dat de Bijbel bestaat uit 66 Bijbelboeken en dat die ook verschillende genres hebben. Start het spel: Bijbelse genres Leeftijd: 9-12, 13-16, 16+ Thema: bijbel Tijdsduur: 0-20 min. Jongeren leren de verschillende soorten Bijbelboeken kennen. Doel: - De jongeren begrijpen dat de Bijbelboeken met verschillende

Nadere informatie

Abdijweekend met Erik Borgman

Abdijweekend met Erik Borgman Abdijweekend met Erik Borgman vrijdag 19 oktober 2006 zondag 21 oktober 2007 Norbertijnerabdij Postel, Abdijlaan 16, 2400 Mol Abdijweekend te Postel: Lectuur en verdieping van Metamorfosen. Over religie

Nadere informatie

Christelijke spiritualiteit

Christelijke spiritualiteit Christelijke spiritualiteit Cursus Het goede leven. Minor Franciscaanse spiritualiteit over duurzaamheid, zorg en leiderschap Het (FSC) doet wetenschappelijk onderzoek naar de levensoriëntatie zoals die

Nadere informatie

Heilig Schrift. Tanach Bijbel Koran Docentenhandleiding OMG!

Heilig Schrift. Tanach Bijbel Koran Docentenhandleiding OMG! 2 Museum Catharijneconvent, 2016 De tentoonstelling informeert u en uw leerlingen op een interactieve manier over de heilige geschriften van de drie monotheïstische wereldreligies. Ondanks onderlinge verschillen

Nadere informatie

Volwassenencatechese in de Federatie 3 Catechese en geloofsbeleving 3

Volwassenencatechese in de Federatie 3 Catechese en geloofsbeleving 3 Volwassenencatechese In de R.K. Federatie H. Maria Magdalena Programma 2014-2015 INHOUDSOPGAVE Volwassenencatechese in de Federatie 3 Catechese en geloofsbeleving 3 Programma 2014-2015 5 Christen worden

Nadere informatie

Getuigen. Onderwijzen Ontdekken. Verstaan. Inleiden. Openbaren

Getuigen. Onderwijzen Ontdekken. Verstaan. Inleiden. Openbaren Getuigen Verstaan Onderwijzen Ontdekken Inleiden Openbaren Hoe wordt iemand christen vandaag? Wat betekent het als christen te leven in deze cultuur? Waarom in God geloven en leven vanuit Zijn Geest? Hoe

Nadere informatie

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten Het sacrament van Het huwelijk Sacramenten Sacramenten IIn de Bijbel Deze geloofsboekjes gaan over de In het evangelie willen Farizeeën Jezus op de proef stellen zeven sacramenten. Sacramenten met een

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2015-2016 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt

Nadere informatie

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR Zaterdag-cursussen 01 Cursus Inleiding in de filosofie 02 Onze postmoderne cultuur 03 Sociale ethiek 04 Christus en menselijke vragen 05 Inleiding kerkgeschiedenis

Nadere informatie

Het sacrament van. De wijding. Sacramenten

Het sacrament van. De wijding. Sacramenten Het sacrament van De wijding Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

Archivalia F.J.A. de Grijs

Archivalia F.J.A. de Grijs Plaatsingslijst Archivalia F.J.A. de Grijs Archiefnummer: 128 Archiefnaam: GRIJ Sector: Kerkelijk en godsdienstig leven Soort archief: Archivalia van persoon Datering: 1957-1979 Katholiek Documentatie

Nadere informatie

Ds. S. Runia Leerjaar 3

Ds. S. Runia Leerjaar 3 Ds. S. Runia Leerjaar 3 Oude Testament 3e jaar Volgens de onderlinge taakverdeling tussen de docenten Oude Testament komt in het laatste cursusjaar de derde reeks boeken van TeNaCH aan de orde, die de

Nadere informatie

Parochie Sint Christoffel Het sacrament van de wijding

Parochie Sint Christoffel Het sacrament van de wijding Parochie Sint Christoffel Het sacrament van de wijding St. Paulus Bekering St. Joseph RK Open Hof H. Maria Koningin St. Caecilia H. Jozef Inhoud Inhoudsopgave pag.: 2 Voorwoord pag.: 3 Wat betekent de

Nadere informatie

Het sacrament van. De wijding. Sacramenten

Het sacrament van. De wijding. Sacramenten Het sacrament van De wijding Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten Het sacrament van Het huwelijk Sacramenten Sacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

Hoger Instituut voor Godsdienstwetenschappen

Hoger Instituut voor Godsdienstwetenschappen aartsbisdom mechelen-brussel Hoger Instituut voor Godsdienstwetenschappen PROGRAMMABROCHURE 2016-2017 kandidaat-leraars en kandidaat-leraressen rooms-katholieke godsdienst, zowel voor het lager onderwijs

Nadere informatie

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar BSO

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar BSO Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar BSO Bij 1 BSO worden sommige benadering door elkaar verweven. Het leven van Jezus uit de bijbelse benadering wordt geïntegreerd in het onderdeel

Nadere informatie

De Kerk op weg naar een gemeenschappelijke visie

De Kerk op weg naar een gemeenschappelijke visie De Kerk op weg naar een gemeenschappelijke visie Faith and Order Paper 214 Opzet Waarom willen we deze tekst bespreken? Uitleg over het ontstaan van deze tekst Presentatie van enkele grondgedachten van

Nadere informatie

De opleiding wordt zowel in voltijd als in deeltijd verzorgd.

De opleiding wordt zowel in voltijd als in deeltijd verzorgd. Opleidingsspecifieke deel OER, 2012-2013 Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op maximaal vier van de volgende vakken op VWO-niveau:

Nadere informatie

Levend Brood voor onderweg

Levend Brood voor onderweg Ton van Eijk Levend Brood voor onderweg Een theologisch commentaar bij de litanie van het Heilig Sacrament 's-hertogenbosch 5 Inhoud Woord vooraf 7 Inleiding 9 Tekst en vertaling 23 De aanroepingen 35

Nadere informatie

De toekomst van Edward Schillebeeckx theologie Stephan van Erp, universitair docent systematische theologie, Radboud Universiteit Nijmegen

De toekomst van Edward Schillebeeckx theologie Stephan van Erp, universitair docent systematische theologie, Radboud Universiteit Nijmegen De toekomst van Edward Schillebeeckx theologie Stephan van Erp, universitair docent systematische theologie, Radboud Universiteit Nijmegen Geachte rector, monseigneurs, dames en heren, Wie de nalatenschap

Nadere informatie

Kairos Modules

Kairos Modules Kairos Modules 2018-2019 Module I Doop Cursussen Dagdelen Data Didactiek (III C) 2 dagdelen 20-10-2018, ochtend Geloven in deze tijd (I) 2 dagdelen 6-4-2019, ochtend Gods nabijheid. Symbolen en sacramenten

Nadere informatie

Module Wereldgodsdiensten, sekten & stromingen en bewegingen basisprogramma leerjaar 1 drs. J.J. Grandia

Module Wereldgodsdiensten, sekten & stromingen en bewegingen basisprogramma leerjaar 1 drs. J.J. Grandia Module Wereldgodsdiensten, sekten & stromingen en bewegingen basisprogramma leerjaar 1 drs. J.J. Grandia ORIËNTATIE 1. Titel van de module Judaïca 2. Introductie In deze module gaat het over de basishouding

Nadere informatie

ORTHODOXE GODSDIENST MINISTERIE VLAAMSE GEMEENSCHAP DEPARTEMENT ONDERWIJS

ORTHODOXE GODSDIENST MINISTERIE VLAAMSE GEMEENSCHAP DEPARTEMENT ONDERWIJS ORTHODOXE GODSDIENST MINISTERIE VLAAMSE GEMEENSCHAP DEPARTEMENT ONDERWIJS JAARPLAN School: Titularis: Klas: Lestijden/week: 2/22 Gebruikte handboeken: Sept. Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Okt. Week 5 LISEERD

Nadere informatie

Waarom doet Hij dat zo? Om de diepste bedoeling van Gods geboden aan te geven. Daar kom ik straks op terug. Hij geeft in de Bergrede de beloften en

Waarom doet Hij dat zo? Om de diepste bedoeling van Gods geboden aan te geven. Daar kom ik straks op terug. Hij geeft in de Bergrede de beloften en 1 De Bijbel open 2013 5 (02-02) Vandaag bespreken we een vraag over de betekenis van de Wet die God aan Israel gaf voor de christelijke gemeente van het Nieuwe Testament en dus voor ons. Is het zo dat

Nadere informatie