Van archeologische site tot pop-up-monument. Nele Desimpelaere Open Monumentencongres Herita 16 maart 2017

Transcriptie

1 Van archeologische site tot pop-up-monument Nele Desimpelaere Open Monumentencongres Herita 16 maart 2017

2 INHOUD 1. Situering 2. Aanloop 3. Aanpak 4. Belang van samenwerking 5. Verloop 6. Balans 7. Tips

3 1. Situering

4 geografisch Knesselare: plattelandsgemeente Oost- Vlaanderen Knesselare + deelgemeente Ursel ongeveer 8200 inwoners dorpskernen op 5km van elkaar, daartussen grootste aaneengesloten bos van Oost- Vlaanderen: Landschapspark Drongengoed

5

6 landelijk uitgestrekt grensgebied

7 Bijzondere plek in de gemeente: één van de weinige plaatsen waar Knesselaar- en Urselnaren elkaar ongedwongen ontmoeten.

8

9

10

11

12 overzicht vrijetijdsdiensten Sportdienst Jeugddienst Bib Cultuur Toerisme 2 VTE 2 VTE 4 x ½ VTE 1,5 VTE ½ VTE

13 Knesselare = kleine plattelandsgemeente cultuur geen kerntaak beperkt budget aan werkingsmiddelen

14 2. Aanloop

15 - Gepland project Vakgroep Historische Archeologie van UGent: - blootlegging deel fundamenten oorspronkelijke Drongengoedhoeve (13 de 17 de eeuw)

16 - Eerder onderzoek via bodemsensoren had al uitgewezen dat afwijkingen in magnetische en elektrische eigenschappen wezen op aanwezigheid van baksteenstructuren die wellicht in verband stonden met de verdwenen oude hoeve

17 - Voordeel hier was dat het om een project ging van de UGent waar er geen rekening gehouden moest worden met de planning van een concrete aannemer.

18 - Dat de uitvoering van dit project van UGent net eind augustus 2016 van start ging, was eerder een toevallige samenloop van omstandigheden.

19 - Start werken eind augustus 2016 onder leiding van professor Wim De Clercq

20 - Eerste resultaten veelbelovend: dankzij typerende kleibodem en de daarmee gepaard gaande hoge bodemwaterstand bleven middeleeuwse resten zeer goed bewaard

21 Fundering laatmiddeleeuws torentje: bewijst gebruik bakstenen reeds in 13 de eeuw, uitzonderlijk in de regio voor die periode!

22 - De betrokken overheden (gemeente / Agentschap Natuur en Bos) werden op de hoogte gebracht: Enthousiasme bij alle partijen Besef dat deze opgravingen uniek zijn, vraag werd gesteld naar mogelijkheid om deze open te stellen voor publiek Niet evident: gevaar vandalisme, geen budget bij UGent om sleuf langer dan voorzien open te laten, op grond in beschermd (natuur)gebied, risico bij langere blootstelling aan open lucht

23 Rol van schepen van cultuur bij het overtuigen van de betrokkenen: Al een jarenlange samenwerking sinds de oprichting van het Landschapspark Drongengoed (Leaderprojecten 2012 en 2014) Open sfeer Rol UGent eveneens cruciaal: zonder toestemming geen openstelling mogelijk

24

25 Koppelen aan Open Monumentendag op 11 september?

26 3. Aanpak

27 - Donderdag 1 september: overleg UGent, ANB, cultuurdienst en bevoegde schepen UGent was bereid sleuf enkele dagen langer open te laten liggen dankzij de bemiddeling en het enthousiasme van professor Wim De Clercq die het project leidde en mits strikte voorwaarden bij bekendmaking plaats site

28 toestemming ANB om publiek op de site toe te laten

29 gemeentelijke technische dienst zette uit veiligheid de site gedeeltelijk af met paaltjes en maakte aan de andere kant een geïmproviseerd pad voor de bezoekers

30 cultuurdienst schuift alles aan de kant en contacteert - Herita. - collega s communicatie en toerisme. - de 3 plaatselijke scholen voor een aanbod van een exclusieve rondleiding voor de zesde leerjaren op donderdag voor OMD.

31 Alles laten vallen op administratief niveau slechts mogelijk door zelf veel goesting om dit te trekken, een grote kans voor een kleine gemeente om positief naar buiten te treden, hierin gesteund door bevoegde schepen goedkeuring door en inzien van opportuniteit door gemeentesecretaris intern overleg met een aantal diensten / collega s

32 - vrijdag 2 september: contact Stefanie Hap, coördinator OMD Herita: positief tegenover het voorstel mogelijkheid om tot net voor OMD activiteiten digitaal in te geven bereid deze last-minute openstelling op te nemen als exclusief brainstorm over aantrekkelijke titel

33 enthousiasme bij de scholen voor een rondleiding op donderdag: uitwerken tijdsschema in overleg met de archeologen en leerkrachten -> voordeel kleine gemeente: goeie contacten met de scholen; meestal vrij makkelijk bereikbaar voor gemeentelijke diensten

34 Troef: vlotte samenwerking met de scholen Directies / leerkrachten in het algemeen blij met aanbod; winwin voor iedereen - vooral duur vervoer maakt uitstappen buiten de gemeente moeilijk haalbaar; - dankbaar publiek voor activiteiten met betrekking op cultuur, jeugd of sport Specifiek voor OMD: enorme inzet professor archeologie Wim De Clercq die alle rondleidingen op zich nam, samen met een doctoraatstudent

35 Troef: vlotte samenwerking met de scholen scholen zagen snel de kans in om leerlingen op een unieke manier in contact te brengen met de wondere wereld van de archeologie in eigen gemeente! kregen vooraf op papier wat uitleg over de vondsten en de manier waarop te werk gegaan was bij een aantal klassen werd nog nagekaart nadien op school

36 Communicatieplan: Vooral inzetten op digitale media! - Facebook: gradueel opbouwen vanaf 8 tot 11 september telkens een (extra) tipje van de sluier oplichten - meldingen op gemeentelijke en Drongengoedwebsite en via website Herita - UiT databank - Via eigen kanalen: verenigingen, alle collega s,

37 Communicatieplan: - Opname in regionale nieuwsbrief via COMEET - Afspraak met de lokale pers: artikels op 9 en 10 september in verschillende lokale kranten - Op zondagmorgen 11 september een interview op Radio 2

38 HET LAATSTE NIEUWS SITE KAN UITZONDERLIJK BEZOCHT WORDEN TIJDENS OPEN MONUMENTENDAG Restanten middeleeuwse hoeve gevonden in Drongengoed Gisteren om 06:59 door Erwin Mynsberghe Archeologen van de universiteit aan het werk in het Drongengoed, waar ze de restanten vonden van een middeleeuwse hoeve. Foto: mye

39 Het Laatste Nieuws URSEL 10/09/ u09 Echte Drongengoedhoeve na 774 jaar gevonden Professor Wim De Clercq bij de fundamenten van het torentje van de oorspronkelijke Drongengoedhoeve. - Foto JSA Archeologen hebben in het Drongengoedbos van Ursel de authentieke Drongengoedhoeve teruggevonden. De hoeve die we vandaag kennen dateert van 1746, maar de oorspronkelijke werd al in 1242 gebouwd. Iedereen wist dat er voor de Drongengoedhoeve die we vandaag kennen, al een andere hoeve geweest was. Alleen wist niemand precies waar die stond. Professor Wim De Clercq van de UGent woont in de gemeente en ging samen met zijn team op onderzoek. Hij heeft de oorspronkelijke hoeve nu teruggevonden op zowat 300 meter ten oosten van de huidige Drongengoedhoeve. ( )

40 4. Belang van samenwerking

41 - Samenwerking binnen gemeentelijke diensten: cultuurdienst, toerisme, communicatie, technische dienst met COMEET (CultuurOverleg MEETjesland), intergemeentelijke cultuurdienst

42 Cultuurwijs Meetjesland: intergemeentelijke cultuurdienst voor het Meetjesland - werkt rond bibiliotheken, erfgoed, lokaal cultuurbeleid en podia 14 gemeentes meerwaarde vaste waarde

43 met de lokale scholen om aan de openstelling van de site ook een educatief luik te koppelen met de pers: vragen om het nodige embargo te respecteren

44 5. Verloop

45 donderdag 8 september rondleidingen aan alle 6 de leerjaren van de gemeente (6 klassen van 3 scholen) VEEL ENTHOUSIASME en GROOT SUCCES

46

47

48

49 Zondag 11 september voormiddag: parcours bevlaggen en uitpijlen

50

51

52 Namiddag: mensen stromen al snel toe

53

54 Alle leeftijden zijn aanwezig.

55 late namiddag

56 6. Balans

57 - op donderdag rondleidingen voor 6 klassen van het 6 de lj - op zondag site te bezoeken onder begeleiding van een gids tussen u u 15 à 20 gidsbeurten door 2 gidsen gemiddeld 40 personen per groep, laatste groepen ongeveer 60 pers geschatte opkomst 700 personen

58 7. Tips

59 - draagvlak creëren - neuzen betrokken partijen in dezelfde richting - samenwerkingen nastreven, krachten bundelen - communicatieplan op verschillende fronten - indien haalbaar programma uitwerken voor het jonge volkje - maar vooral. LOKALE GOESTING!!

60 DANK VOOR UW AANDACHT nog vragen?