Stichting Rechtsbescherming Beleggers

Transcriptie

1 Stichting Rechtsbescherming Beleggers De Aandeelhouder Nieuwsbrief jaargang 29 Nummer januari 2017 Redactie: C.M.A. Stevense

2 Redactie: C.M.A. Stevense Beatrixstraat TE Kerkdriel Telefoon: Mobiel: Website: ING bank: NL83 INGB K.v.K.: Rotterdam S Stichting Rechtsbescherming Beleggers baseert zich op betrouwbaar geachte bronnen. Voor onjuistheden en gevolgen van het gebruik van de in deze nieuwsbrief genoemde informatie aanvaardt Stichting Rechtsbescherming Beleggers echter geen enkele aansprakelijkheid 2

3 Ten geleide. Voor u ligt De Aandeelhouder van 31 januari 2017 met de verslagen van de AVA s die we na half augustus bezocht hebben. Ons voorgegaan. Een week voor onze Beleggersdag is mevrouw (Ursula) Stadlander overleden. Zij was één van de mensen van het eerste uur en een prominent lid van onze organisatie. Ze bezocht ook trouw aandeelhoudersvergaderingen. In het verleden bezocht zij vele AVA s. De laatste jaren bezocht zij alleen nog die van Heineken. Dit deed zij ook met verve. Ze kreeg altijd als eerste het woord en had naast kritiek ook waardering voor de Raad van Bestuur. Collegialiteit, deskundigheid en loyaliteit waren de kenmerken in haar functioneren. Tot het laatste toe bleef zij geïnteresseerd in onze SRB. Twee weken voor haar overlijden is uw voorzitter nog bij haar geweest met een bloemetje namens onze Stichting. Dit heeft zij zeer gewaardeerd. Ook de heer Koops en zijn vrouw hebben haar tot het einde toe bezocht. Normaal houden we één minuut stilte voor degenen die overleden zijn. Het bestuur vond het nu beter om naar aanleiding van het overlijden van Ursula twee minuten stilte in acht te nemen. De Beleggersdag van 26 november Uit de reacties die we kregen t.a.v. onze Beleggersdag van 26 november 2016 is gebleken dat deze weer een groot succes was. Dit alles ondanks dat de locatie bij De Nieuwe Poort een andere was dan we de laatste jaren gewend waren. De gewijzigde locatie is een gevolg dat de nieuwe eigenaar van Engels Meeting & Conference Center, The Office Operators, de kosten voor de dag ineens verdubbeld heeft. De heer Van den Anker moest zich helaas verontschuldigen om als locoburgemeester van de Gemeente Maasdriel de opening te verrichten. De afspraak was met hem gemaakt in januari Afgelopen herfst bleek dat hij op de CDA lijst voor de 2de Kamerverkiezingen stond en daardoor op 26 november andere verplichtingen had. De sprekers gaven uitstekende presentaties waardoor de aanwezigen meer inzicht in de ondernemingen hebben gekregen. De investor relationsprijs is uitgereikt aan de Royal Delft Group (Koninklijke Porceleyne Fles). Aangezien de directeur, de heer Henk Schouten, op het laatste moment verhinderd was i.v.m. een zakenreis heeft de heer Wouter van Duivendijk deze prijs in ontvangst genomen. Men was zeer content met de prijs en onze gastvrijheid. De heer Van Duivendijk heeft een goede indruk gekregen van de Stichting SRB en haar doelen. Promotie van de SRB. Tijdens een onlangs gehouden vergadering van het bestuur is besloten om de SRB beter te gaan promoten. Het aantal aangeslotenen is in 2016 toegenomen. De aangeslotenen zijn zeer enthousiast en proberen alles uit de kast te halen om meer mensen erbij te krijgen. Vaak blijkt dat dit moeilijker is dan men denkt. Ook gedurende het AVA-seizoen in 2016 is ons 3

4 opgevallen dat tegenwoordige bestuurders niet meer weten dat we 32 jaar geleden uit onvrede uit de VEB zijn gestapt. In een gesprek met een voorzitter van een RVC bleek dat hij van mening was dat de SRB een privé stichting van uw voorzitter was. Het feit dat we ooit uit de VEB zijn gestapt probeert het bestuur weer meer naar voren te brengen. Het bestuur heeft besloten om met een marketingplan te komen. Ook zal er meer aandacht aan de website besteed worden. Tijdens het AVA-seizoen twittert uw voorzitter regelmatig. Het verzoek aan u allen is te volgen en als volger te melden. Inmiddels hebben we een Facebookpagina. Hier is tot nog te weinig bekendheid aan gegeven. Het is de bedoeling dat er naast de Twitterknop een Facebookknop komt op onze website. Ook onze nieuwsbrief "De Aandeelhouder" slaat steeds beter aan. Excursies. Er is op donderdag 23 maart een excursie naar HKN in Utrecht. Het programma en het opgavenformulier vindt u bij deze nieuwsbrief. Het Nieuwe Kantoor (HNK) is een concept Nieuwe Steen Investment (NSI) met werkplekken, kantoorruimtes en vele diensten voor zowel de ZZP'ers als multinationals. Een warme omgeving waar flexibiliteit en full-service een nieuwe betekenis hebben, zodat iedereen kan (net)werken. Men kan er werken wanneer het uitkomt en exact de ruimte huren die men nodig heeft in een inspirerende eigentijdse omgeving. De beurs. Wij blijven pessimistisch op de wat langere termijn t.a.v. de effectenbeurzen. Dit jaar zal het nog wel meevallen. Er zijn immers verkiezingen in Nederland, Duitsland en Frankrijk. Om stemmers te trekken zorgt men dat de bevolking positief gestemd is. De mensen moeten meer te besteden hebben. Dat dit extraatje weer door de stijging van ziektekostenpremies teniet wordt gedaan praat men liever niet over. Door opgepepte cijfers laat men zien dat de criminaliteit minder wordt. Dat de bevolking het anders ervaart probeert men tactisch uit de hoofden te praten. De onderliggende enorme problemen komen voor de dag als men in het zadel zit. Door de vergrijzing van de bevolking in het westen zitten we nu in een overgang naar een lagere economische groei. De Trumprally vlakt nu al af waarop de beurs mogelijk de komende maand kan corrigeren. In de (VS) zullen mogelijk later dit jaar enkele renteverhogingen komen waardoor de monetaire omstandigheden in de VS verkrappen. Wij denken zelf dat dit er twee worden. Bij te veel renteverhogingen zijn de risico s voor de wereldeconomie te groot. Deze zitten verborgen in de bredere macro-economische data. Er wordt veel zin en onzin gezegd en geschreven over Trump. Wij denken dat hij de komende tijd zal gebruiken om te bezien wat wel en niet mogelijk is. Omdat hij zakenman is denken wij dat hij als wereldleider de in-efficiency uit de wereldeconomie wil proberen te halen. Trump zal zich richten op zijn positieve plannen die hij heeft aangekondigd, zoals lagere belastingen en deregulering. Alleen als hij de dingen die hij doet goed doet, kunnen goede tijden weer terugkomen. Om de bedrijven die geld in het buitenland gestald hebben en dit terug 4

5 naar de VS te laten halen kunnen de belastingen naar beneden. Het is een heel andere stijl van regeren dan we gewend zijn. Daar zullen we aan moeten wennen. 5 en voor buitenstaanders een moeilijk te begrijpen beschermingsconstructie Zoals gebleken is tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA) van Holland Colours Apeldoorn (HCA) op 7 juli l.l. kon de voorgestelde statutenwijziging niet doorgaan aangezien er maar 64,4% van het totale aandeelhouderskapitaal vertegenwoordigd was. Het quorumvereiste was 75%. Daarom is op 22 augustus jl. een Bijzondere AVA (BAVA) gehouden. Tijdens deze BAVA zijn er vier artikelen in de statuten gewijzigd. Het eerste gewijzigde artikel betreft het feit dat de directie uit één of meer directeuren bestaat. Eén van deze directeuren kan nu door de AVA aangewezen worden als algemeen directeur. Bij het volgende artikel (12 lid 6) is de voorafgaande goedkeuring van de AVA nodig voor besluiten omtrent het sluiten en/of verkopen en/of overdragen van één of meer van de zogenaamde productieondernemingen (productievestigingen) in Apeldoorn, Hongarije, Indonesië en/of de Verenigde Staten van Amerika. Het ontbreken van de goedkeuring tast de vertegenwoordigingsbevoegdheid van de directie of de directeuren niet aan. De wijziging wil alleen een verduidelijking geven van de invloed van de AVA hierop. De derde wijziging betreft de benoeming van een van de leden van de R.v.C. (Raad van Commissarissen) als voorzitter door de AVA. Door deze wijziging benoemt de AVA de voorzitter van de R.v.C. De vierde wijziging regelt het staken van een stemming binnen de R.v.C. eerst was dan de stem van de voorzitter bepalend. Nu wordt het besluit voorgelegd aan de AVA die het besluit dan namens de R.v.C. zal nemen waardoor het streven naar consensus wordt bevorderd en daardoor een constructieve besluitvorming. De wijzigingen lijken kleinigheden, ogen sympathiek en democratisch. De macht verschuift naar de aandeelhouders. De aandeelhoudersvergadering heeft de doorslaggevende stem omdat zij de commissarissen benoemen of kunnen ontslaan. Echter Holland Pigments heeft een belang van 50,01% in HCA. Het komt er dus op neer dat als de RvC er niet uit komt Holland Pigments het besluit neemt. Zolang er consensus is binnen het bestuur is er geen vuiltje aan de lucht. De problemen ontstaan bij conflictsituaties. Dan gaat het erom wie het voor het zeggen heeft. In 2011 is eerst de voorzitter van de R.v.C. opgestapt en later is de directeur vertrokken. Er is toen nooit een uitgebreide toelichting gegeven. Ook niet in de aandeelhoudersvergadering. Het bestuur moet nu bij iedere beslissing rekening houden met de grootaandeelhouder. Wij zijn van mening dat de R.v.C. een meningsverschil met de grootaandeelhouder moet kunnen hebben. Dan kan er na een discussie tot een compromis gekomen worden. De R.v.C. moet rekening houden met alle belangen. HCA is een voorbeeld t.a.v. de manier waarop de belangen van het personeel behartigd worden

6 Figuur 1 Koersgrafiek Holland Colours Apeldoorn door de constructie met Holland Pigments. Een bezwaar van deze constructie kan zijn dat door belangenverstrengeling bij een noodzakelijke reorganisatie werknemers ontslagen moeten worden. De voorzitter van de R.v.C., de heer Piet Zoomers, merkte hierover op dat het belang van het bedrijf ten allen tijde bovenaan staat. Wij geven er daarom de voorkeur aan dat de bevoegdheid bij de R.v.C. blijft. Conclusie ten aanzien van de voorgestelde statutenwijziging is dat alle 4 wijzigingen de R.v.C. beperken in zijn bevoegdheden, terwijl het omgekeerde wenselijk is. De besluitvorming moet meer bij de commissarissen blijven om de machtsverhoudingen niet uit evenwicht te brengen. Dit alles wil niet zeggen dat wij geen sympathie voor de grootaandeelhouder hebben. De heer Jan Willem de Heer heeft ook zitting in de R.v.C. Daarom snappen wij de noodzaak van de statutenwijziging met betrekking tot verschuiven van bevoegdheden niet helemaal. Ten aanzien van artikel 12 lid 6 betreft dit een limitatieve opsomming voor bestaande productiebedrijven van Holland Colours. Mocht er in de toekomst elders een vestiging worden geopend, en men wil dit afgedekt zien in de statuten, is er opnieuw een statutenwijziging nodig. Omdat de familie De Heer een grote meerderheid heeft in Holland Pigments is de SRB van mening dat in een AVA het stemgedrag van de familie De Heer bepalend is. De heer Zoomers stelt dat de aandelenstructuur van Holland Colours duidelijk is en dat de besluiten in de aandeelhoudersvergadering worden genomen met meerderheid van stemmen. Holland Colours is een beursgenoteerde onderneming met ruim 50% van aandelen in handen van Holland Pigments. Daarover is de vennootschap transparant. Van belang is dat de statutenwijziging voorgesteld wordt in het belang van het bedrijf, met al haar stakeholders. De commissarissen en directie acteren in belang van de vennootschap. De continuïteit van het bedrijf is leidend en alle aandeelhouders worden gelijk behandeld. De voorgestelde wijzigingen worden gezien in dit streven. Zo is het goed dat de voorzitter een coördinerende rol heeft en niet bij een majeur conflict de beslissing moet nemen. Directie en commissarissen streven naar consensus, maar in het ultieme geval als dit niet bereikt wordt is het goed de aandeelhoudersvergadering op de hoogte te stellen van dit probleem en er een mening over te laten vormen. De Directie en de Raad van Commissarissen zijn zich bewust van hun verantwoordelijkheden en hebben constructief overleg met de stakeholders, waarbij middels Holland Pigments BV ook de belangen van de medewerkers meegenomen worden. Mevrouw Kleinsman, CFO, vult aan dat de voorgestelde wijzigingen meer transparantie geven nu er meer onderwerpen via de aandeelhoudersvergadering lopen, die er inhoudelijk op kan reageren. De heer Kleyn, commissaris van de vennootschap, vestigt de aandacht op het feit dat Holland Pigments zich heeft verbonden aan de vennootschap, waarbij het duidelijk is dat zij zich redelijk opstelt en geen vetorecht heeft. In het bestuur en de RvC zitten mensen die goed op de hoogte zijn van corporate governance, waarnaar gehandeld wordt. De aandeelhouders hebben eigen recht om te stemmen, waarbij voor Holland Pigments de continuïteit van de vennootschap doorslaggevend is, hetgeen zware taken, bevoegdheden en verplichtingen met zich meebrengt. Dit neemt de mening van de SRB niet weg dat Holland Pigments 50,1% van de aandelen HCA bezit en de familie De Heer ongeveer 80% van de aandelen Holland Pigments. Wij zijn van mening dat deze constructie een forse overname waardoor HCA meer massa en daardoor een 6

7 groter marktaandeel krijgt in de weg kan staan. Zeker omdat de concurrentie vaak min of meer een klein onderdeel is van grotere ondernemingen en hier mogelijk afscheid van willen nemen om meer de aandacht op de kernactiviteiten te kunnen richten. Daarom blijft de SRB van mening een constructie zoals bij Heineken en t.a.v. de personeelsparticipatie de constructie die indertijd bij Randstad is ontstaan beter is. Na de uitvoerige discussie die vnl. tussen één van onze aangeslotenen, de woordvoerder van de SRB en het bestuur is gevoerd, brengt de voorzitter de vier items van statutenwijziging ieder afzonderlijk in stemming. Het zal duidelijk zijn dat zowel de aangeslotene als de SRB zelf de enigen waren die tegen alle vier de voorstellen hebben gestemd. De voorstellen zijn met meer dan tenminste ¾ van de uitgebrachte stemmen aangenomen. 7 nieuwe fase, nieuwe topman. Op 18 maart l.l. tijdens de bekendmaking van de agenda voor de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA) van 29 april 2016 en de publicatie van het jaarverslag maakte Nieuwe Steen Investments (NSI) bekend dat in gezamenlijk overleg is besloten om de heer Johan Buijs niet voor een nieuwe bestuurstermijn als algemeen directeur te benoemen. De (tweede) bestuurstermijn van dhr. Buijs liep tot 31 december NSI zit in een nieuwe fase en daar hoort een nieuwe leider bij. Daarna is de Raad van Commissarissen (RvC) een proces voor zijn opvolging gestart d.m.v. een bureau, een long list en een short list van kandidaten opgesteld. Tijdens de AVA was er nog geen nieuwe kandidaat geselecteerd. Op 14 juli werd bekend dat de heer Bernd Stahli de nieuwe CEO wordt. Om deze benoeming te bekrachtigen is er op 25 augustus jl. een BAVA gehouden. De heer Buijs is op 31 augustus teruggetreden als CEO en tot 31 december 2016 als adviseur aan NSI verbonden. Besproken zijn tijdens deze BAVA het voorstel tot Afbeelding 1 koersverloop HCA aanpassing van het beloningsbeleid voor leden van de directie van NSI en het voorstel tot benoeming van de heer Bernd Stahli als bestuurder van de vennootschap in de rol van Algemeen Directeur (CEO). Voorafgaand aan de stemming over het voorstel t.a.v de aanpassing van het beloningsbeleid voor leden van de directie van NSI heeft de voorzitter van de R.v.C. een toelichting gegeven. Bij het beloningsbeleid voor leden van de directie van NSI neemt de R.v.C. het initiatief tot het opstellen van de uitgangspunten, waaronder de verhouding tussen de vaste en variabele beloningscomponenten. Bij de verhouding tussen de vaste en variabele beloningscomponenten wordt het vaste salaris vastgesteld op en dat de maximaal mogelijke uitkering onder het aandelenplan wordt verhoogd van 120% naar 180%. Dit komt neer op een uitkering van maximaal 60% per jaar over de looptijd van het aandelenplan van drie 3 jaar.

8 De SRB heeft gevraagd in hoeverre Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen wordt meegenomen bij het toekennen van de beloning en hoe de doelstellingen voor de nieuwe CEO worden vastgesteld. De voorzitter antwoordt dat in de eerstkomende R.v.C. de doelstellingen van de CEO worden besproken. Daarin is overlegd hoe het discretionaire gedeelte van 20% met persoonlijke doelstellingen kan worden ingevuld. Daarbij zijn zaken als energieneutraliteit van gebouwen, sustainability aan bod gekomen. Wij hebben aangegeven dat wij het op prijs stellen dat er concrete doelstellingen op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen worden vastgesteld. Dit om te voorkomen dat er naderhand gesleuteld kan worden om het salaris van een CEO op peil te houden ook al presteerde de vennootschap slecht. De heer Buijs antwoordde hierop dat NSI bij een tegenvallende koersontwikkeling de beloning 0% was op het gedeelte dat afhangt van het rendement van het aandeel. De voorzitter merkt op dat voor de toekomst hetzelfde zal gelden en hij meent dat het goed is als de R.v.C. de discretionaire bevoegdheid houdt om zaken aan te passen als gewijzigde marktomstandigheden daartoe aanleiding geven. Desalniettemin hebben wij ons onthouden van stemming. Het voorstel is aangenomen met 97,2 % van de stemmen voor en 2,8 % onthoudingen. Het volgende punt op de agenda was het voorstel tot benoeming van de heer Bernd Stahli. De heer Stahli zal als CEO verantwoordelijk zijn voor de strategie, productontwikkeling, aanen verkoopbeleid, communicatie en public relations, investor relations, personeel en organisatie en de juridische aangelegenheden, corporate governance en compliance. De heer Stahli heeft een zeer brede ervaring in Europees vastgoed en management in diverse functies. Hij staat internationaal bekend als een van de meest toonaangevende specialisten op het gebied van strategische en thematische vraagstukken voor Europees al dan niet beursgenoteerd vastgoed. Kerncijfers koers/winst verhouding 8,92 3,85 2,60 3,79 7,06 winst per aandeel 0,45 0,96 1,77 1,60 1,34 pay out 60,61 % 26,15 % 15,83 % 53,65 % 88,93 % ev per aandeel 4,61 4,42 10,57 10,37 16,63 ultimo koers 3,98 3,68 4,60 6,08 9,45 hoogste koers 4,56 5,05 7,18 9,90 15,35 laagste koers 3,43 3,55 4,24 5,88 8,20 De benoeming is niet op basis van een arbeidsovereenkomst. Het vaste jaarsalaris is exclusief indexering. Bij het lange termijn aandelenplan is het remuneratiebeleid van toepassing. De maximale vergoeding bedraagt voor de gehele looptijd ( ) eenmaal 180% van het vaste jaarsalaris. De overige elementen van de overeenkomst, zoals de maximale vergoeding bij voortijdige beëindiging zijn geheel in lijn met de Corporate Governance Code. De heer Stahli had bij zijn aantreden geen aandelen NSI. Er waren geen tegenstemmen, wel 1,1% onthoudingen. De SRB heeft voorgestemd. Bij de rondvraag vroeg een aanwezige aangeslotene van de SRB aan welk Europees fonds de heer Stahli zich wil spiegelen met NSI en welke market cap hij nastreeft. De heer Stahli is van mening dat de market cap op zich niet relevant hoeft te zijn. Belangrijker is dat de organisatie een omvang heeft waarmee zij kostenefficiënt kan opereren. Op Europees niveau is dit ± 1 á 2 mrd. Daarboven moet een organisatie gaan meegroeien en zullen de schaalvoordelen verdwijnen. Op Europees niveau ziet de heer Stahli een aantal Franse en Engelse 8

9 Vastgoedondernemingen als benchmark voor het creëren van een kosten efficiënte groei. Echter de groei van de markten in deze landen maakt het moeilijk om vergelijkingen te maken. De SRB merkte nog op dat grote beleggingsfondsen veel belang hechten aan MVO. NSI prijkt daarbij niet boven aan de lijst en vroeg daarom hoe de heer Stahli hier aandacht aan wil geven. Deze vraag zal de heer Stahli meenemen bij zijn oriëntatie. 9 vol vertrouwen, weinig concreet. Lucas Bols, het oudste gedistilleerd merk ter wereld en één van Nederlands oudste nog actieve bedrijven, hield op 1 september de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA). Lucas Bols verstaat de kunst van het extraheren van smaken uit natuurlijke ingrediënten en het creëren van geweldige cocktailervaringen. Er zijn ruim 20 merken aan gedistilleerde producten zowel premium als superpremium in portefeuille. Deze zijn in meer dan 110 landen verkrijgbaar en worden gebruikt voor het maken van cocktails, zoals likeuren, jenevers, gin en vodka. Belangrijk is daarom wereldwijd goede cocktailervaringen te creëren door het versterken en laten groeien van wereldwijde merken op de internationale cocktailmarkt. Daarnaast wil men de concurrentiepositie van regionale merken op regionale en lokale markten behouden. Dit zal de merkwaarde verhogen waardoor de groei van de wereldwijde merken wordt versneld. Het business model is er dan ook op gericht om de ontwikkeling als leider op de cocktailmarkt optimaal te benutten. T.a.v. de wereldwijde footprint zijn er in het boekjaar 2015/16 belangrijke stappen genomen. Distributiecontracten in bestaande regio s van voor 31 maart 2015 heeft men over het algemeen gelaten zoals ze zijn. In een aantal regio s zijn deze verlengd of zijn er nieuwe distributiecontracten afgesloten. Ook zijn er nieuwe distributiecontracten in nieuwe regio s afgesloten. Om in de Verenigde Staten van Amerika (VS) meer succes te hebben heeft men een eigen verkoop- en marketing organisatie onder de naam Lucas Bols USA opgezet. Men heeft er een sterke portefeuille van likeuren en gedistilleerd waarmee ingespeeld wordt op de groeiende cocktail trend. Daarnaast heeft men een landelijk netwerk van distributie partners en een efficiënte supply chain / back office model en een database met een zeer gedetailleerd inzicht in verkoopgegevens. Wat meespeelt in het succes in de VS is dat Lucas Bols met de Bols Likeuren range met het distributienetwerk een leidende positie heeft. Bols Likeuren staan centraal in de portefeuille bij het verkopen van cocktails. Verder hebben de Bols Likeuren een unieke positie met 80% verkoop in de horeca en 20% in de retail. Het aantal contracten met nationale en regionale horeca ketens is groeiend. Met de Bols around the World cocktail competitie heeft men een reputatie als cocktail autoriteit. Verder is de Bols Bartending Academy on tour en het opleiden van distributeurs, bartenders en consumenten inspirerend. Bols Genever is met een brand ambassador team vertegenwoordigd in de groeiende landelijke bartender community. Tot slot is er veel groeipotentieel voor Galliano en Damrak Gin. Om de merkwaarde te versterken zijn innovaties essentieel. In 2015 zijn Bols Date, Bols Pineapple Chipotle, Bols Blackberry aan het merkengamma toegevoegd. Galliano l Aperitivo, Pisang Ambon, Spicy Banana, Bols Pink Grapefruit, Bols Pear en Bols Ginger zijn in 2016 toegevoegd.

10 Er worden bij Bols Likeuren strategische marketing initiatieven voor de wereldwijde merken genomen en daarnaast komen er ook initiatieven voor de regionale merken. T.a.v. de wereldwijde merken heeft men in de VS twee nieuwe smaken, t.w. Bols Maraschino en Bols Parfait Amour gelanceerd. Hiermee speelt men in op de klassieke cocktail trend. De merken Parfait d Amour en Peppermint hebben in de VS awards gewonnen. Skinny Colada is het nieuwste cocktail in de VS. In Nederland, (Flavour Selection), Oostenrijk (Bolsini) en in het VK (Mixxit) zijn promotionele activiteiten geïntroduceerd in 2015/16. Zo is bij het wereldwijde merk Galliano in 2015/16 Galliano L Aperitivo in Scandinavië, Canada, Frankrijk en Israël gelanceerd, door ontwikkeling van een nieuwe strategie & merk identiteit voor Galliano. Verder zijn er in 2015/16 strategische marketing initiatieven genomen voor Bols Genever, Damrak Gin en Bols Vodka. Voor Damrak Gin is men begonnen om een sterk merk identiteit & campagne platform te creëren en is tevens geïntroduceerd aan boord van KLM businessclass. Van Bols Genever en Bols Vodka zijn er productintroducties in China geweest. T.a.v. Bols Genever is men bezig om wereldwijd te bouwen aan de merkwaarde. Bij de regionale merken zijn er in 2015/16 eveneens strategische marketing initiatieven genomen. Zo is er voor Wynand Fockink een nieuwe verpakking ontwikkeld. Verder zijn Henkes Gin & Figuur 2 koersverloop Lucas Bols Tonic thans ook in blikjes te koop om te profiteren van de Gin&Tonic trend in Nederland. Ook is er voor Pisang Ambon in Scandinavië een activatie platform genaamd Pisang Ambon Let s Go Bananas. Voor Bols Corenwyn zijn er proeverijen georganiseerd en communicatiemiddelen voor de retail ontwikkeld. Voor bar eigenaren/managers en de wereldwijde bartending community is er de Bols Businessclass. Dit is een internationaal seminar waar men elkaar inspireert en ervaringen deelt. Dit gaat d.m.v. lezingen door invloedrijke mensen uit de horeca industrie, kennis uitwisselen over industry insights, toekomstige trends, technologie in de bar en het ontwerp van een cocktailmenu. In februari en maart 2016 is House of Bols Cocktail and Genever Experience vernieuwd. Bezoekers kunnen een nieuwe interactieve audio tour volgen. De omzet is voor het derde achtereenvolgend jaar gedaald. Over het boekjaar 2015/16 bedroeg deze 72,6 mln. min 5,9% exclusief valuta-effecten en beïnvloed door eenmalige voorraad afbouw in een aantal markten. De gedistilleerde dranken (white spirits) toonden een dubbelcijferige omzetgroei in het boekjaar 2015/16. De vrije operationele kasstroom was met 16,7 mln. in lijn met vorig jaar, echter exclusief valuta-effecten. De nettowinst is gestegen naar 11,7 mln. (was 0,2 mln.). De grootste oorzaak van deze winststijging is de lagere rentelast sinds de beursgang. De netto schuld is afgenomen met 10,2 miljoen tot 51,0 miljoen per 31 maart Deze verlaging van de schuld komt deels uit de kasstroom en deels uit de beursgang. De EBIT is met 6,2% afgenomen naar 17,6 mln. Deze daling is exclusief valuta-effecten. Ook de brutomarge is gedaald naar 58,8%, een afname van (autonoom) 70 bps (basispunten). Dit is vooral te wijten aan de regio s West-Europa (-120 bp) en Noord-Amerika (-150 bp). In de regio s Azië-Pacific (+90 bp) en opkomende markten (+170 bp) is de brutomarge gestegen. 10

11 De regionale merken vertoonden exclusief eenmalige effecten en bij constante valuta een stabiel bedrijfsresultaat. Het winstaandeel van Maxxium NL en India nam met 0,7 mln. toe. De EBIT marge van 80 bps op regionale merken is in het boekjaar 2015/16 toegenomen. Het slotdividend is 0,23 per aandeel. Met het interim dividend van 0,31 bedraagt het totale dividend 0,54 per aandeel. Uitkeringspercentage is 57,5% van de nettowinst, dit is in lijn met het dividendbeleid om tenminste 50% van de nettowinst uit te keren. Kerncijfers koers/winst verhouding 23,75 winst per aandeel 0,94 0,02 0,03 pay out 57,52 % ev per aandeel 12,97 16,97 3,60 ultimo koers 22,30 hoogste koers 22,30 laagste koers 16,00 Kijken we naar de kernpunten t.a.v. de omzetontwikkeling in de wereldwijde en regionale merken dan zien we dat binnen de wereldwijde merken een eenmalige voorraadafbouw in de markt heeft plaatsgevonden in Australië & Nieuw Zeeland, Zuid Oost Azië en de VS. Binnen regionale merken hebben de genomen stappen om in de Zuid Afrikaanse markt te verbeteren een eenmalig negatief effect gehad. Exclusief deze eenmalige effecten en bij constante valuta, daalde de omzet met 3,5%. Dit komt vnl. door minder verschepingen naar Azië, een zwak presterende Travel Retail markt en de dalende gedistilleerde markt in Nederland. Bij de ontwikkeling van het bedrijfsresultaat zien we dat deze bij constante valuta en exclusief de eenmalige voorraad afname en het IPO effect, 9,4% lager was dan het vorig boekjaar. De afname is vnl. ontstaan door de toename van de D&A uitgaven door toegenomen investeringen in de wereldwijde merken, vnl. in de VS, in het tweede halfjaar.(h2). De regionale merken toonden, exclusief de eenmalige kosten, een stabiel bedrijfsresultaat. De niet-toegerekende uitgaven stegen vnl. door de kosten van de beursnotering en investeringen Verder is effectieve belastingdruk afgenomen naar 21,8%. De genormaliseerde belastingdruk was 24,0%, door twee eenmalige effecten gerelateerd aan belastingen in de VS en belastingen gerelateerd aan het ESA programma. Vooruitziend blijft men positief t.a.v. de ontwikkeling van de wereldwijde cocktailmarkt. Bols vind de fundamenten van de cocktailmarkt sterk en voorziet groei op de middellange termijn voor de wereldwijde merken. De investeringen in het uitbreiden van de wereldwijde commerciële organisatie (inclusief Lucas Bols USA) worden gehandhaafd. De Advertising & Promotion in de belangrijkste markten worden geleidelijk verhoogd om de groei van de wereldwijde merken te ondersteunen. De voorraad afbouw uit het boekjaar 2015/16 zal geen verdere impact hebben. De performance in de regio Azië-Pacific zal herstellen. De marktomstandigheden in West- Europa blijven uitdagend. Men heeft vertrouwen in de groeiperspectieven in de VS markt en de opkomende markten. Voor de vergadering heeft Lucas Bols bekend gemaakt dat men in gesprek is met Rémy Cointreau over het oprichten van een joint venture rond het likeurmerk Passoã. 11

12 Rémy Cointreau brengt de activiteiten en merkrechten rond Passoã in. Bols levert werkkapitaal en de kennis van de likeur- en cocktailsector en krijgt de financiële en operationele zeggenschap over de joint venture. De transactie wordt naar verwachting eind 2016 afgerond. Bols is van mening dat Passoã een onmisbaar ingrediënt is in verschillende cocktails. Daarmee is dit een goede aanvulling op de merken die Bols zelf al internationaal verkoopt. Verder heeft Bols uit de boedel van distilleerderij Cooymans (onderdeel van de failliete Dirkzwager Groep) de jenevermerken Floryn en Legner en het ginmerk Leyden Gin overgenomen. Voorlopig denken wij dat er weinig potentieel in het aandeel Lucas Bols zit. Men is positief maar weinig concreet over de haalbaarheid van de doelstellingen en het trieste einde. Geschreven door Bas Vos Op maandag 10 oktober bezochten wij de BAVA ( Bijzondere Algemene Vergadering van Aandeelhouders)van Inverko. Het bedrijf had als slogan The future of waste en hield zich bezig met de recycling van kunststofmaterialen. Een tiental jaren geleden, met een snel stijgende olieprijs, was dit een kansrijk initiatief. Door de crisis en de daarbij behorende daling van de olieprijs werd nieuw gefabriceerd kunststof goedkoper dan gerecycled kunststof met desastreuze gevolgen voor Inverko. Na de sluiting van de eigen vestiging in Leek stond thans de verkoop van de 2 nog overgebleven deelnemingen op de agenda. Figuur 3 koersgrafiek inverko Omdat het bedrijf reeds op 19 mei van dit jaar surseance van betaling was verleend waren naast de Raad van Commissarissen (R.v.C.) en de directeur ook de curator aanwezig om eventuele vragen te beantwoorden. De BAVA had als onderwerp de herstructurering van het bedrijf maar in feite was het een soort gedwongen verkoop van alle bezittingen om, na een akkoord met de crediteuren, een lege vennootschap over te houden en daarmee een faillissement te voorkomen. De lege vennootschap zou vervolgens overgenomen worden door twee bedrijven die daartoe 6 miljoen nieuwe aandelen zouden uitgeven waardoor Inverko beschikking krijgt over aan nieuw kapitaal. De nieuwe aandelen zijn verdeeld in 2.5 miljoen gewone aandelen en 3.5 miljoen aandelen A (een nieuwe categorie aandelen dus) die niet genoteerd worden. De zittende aandeelhouders moesten allereerst akkoord gaan met het verlagen van de nominale waarde van hun aandeel van 2 naar 0.10, waarna de andere noodzakelijke statutenwijzigingen in stemming werden gebracht. Eigenlijk bleef er voor de aandeelhouders niets te kiezen zoals door de directeur ook duidelijk werd aangegeven. Bij afstemmen van één van de agendapunten zou onherroepelijk het faillissement worden uitgesproken. Een trieste constatering maar helaas realiteit! Nu houden de aandeelhouders tenminste nog een, sterk gedevalueerd, aandeel over in een 12

13 beursgenoteerd fonds waarvan nog zal moeten blijken wat de activiteiten worden. Kerncijfers koers/winst verhouding -0,24-0,04-0,58 winst per aandeel -0,46-6,91-1,04-31,02 pay out ev per aandeel 7,73 1,16 1,08 16,81 ultimo koers 0,11 0,29 0,09 0,18 hoogste koers 0,34 0,61 0,25 0,53 laagste koers 0,10 0,20 0,03 0,10 Wij hebben ons verzet tegen het gelijktijdig aftreden van de directeur en de voltallige R.v.C. Nu dit toch is geschied ontstaat de rare situatie dat straks bij het presenteren van de jaarcijfers de personen die voor 10 maanden van het jaar verantwoordelijk waren, op geen enkele manier zijn aan te spreken op hun beleid of de uitvoering daarvan. Sterker nog zij hoeven zelfs niet aanwezig te zijn bij die vergadering. Kortom een trieste vergadering van een ooit veelbelovend fonds. 13 van de dood gered? Pharming is een gespecialiseerde biofarmaceutische onderneming gericht op de ontwikkeling van innovatieve producten voor de veilige en effectieve behandeling van zeldzame aandoeningen en ziekten waarvoor nog geen therapieën voorhanden zijn. Pharmings leidende medicijn RUCONEST is een recombinant humane C1 esterase remmer. Het is goedgekeurd voor de behandeling van patiënten met aanvallen van acuut erfelijk angiooedeem in Europa, de Verenigde Staten, Israël en Zuid- Korea. In andere gebieden waar het nog geen marketingautorisatie heeft ontvangen is het medicijn beschikbaar op named-patient basis via het Global Access Programme (GAP) van (HAEi) de internationale patiëntenorganisatie (het HAEi- GAP). Een recombinant is DNA waarin een stukje menselijk DNA dat codeert voor het geneesmiddel is ingelast. Er is een fase II klinische studie voor de behandeling van acute aanvallen van angio-oedeem ten gevolge van erfelijk angio-oedeem bij kinderen van 2-13 jaar in onderzoek. Ook wordt de toepassing van het medicijn onderzocht voor de behandeling van andere ziektebeelden. Pharmings technologieplatform omvat een uniek gevalideerd proces voor de productie van pure recombinant humane eiwitten, wat in overeenstemming is met GMP-maatstaven. GMPstandaarden zijn een stukje garantie voor de farmaceutische kwaliteit van een geneesmiddel. Ruconest heeft aangetoond industriële hoeveelheden van kwalitatief hoogwaardige recombinant humane eiwitten te kunnen produceren op een meer economische en minder immunogene wijze dan de gangbare op cell-line gebaseerde methoden. Op 5 oktober jl. was er in het Holiday Inn Hotel in Leiden een Bijzondere Vergadering van Aandeelhouders (BAVA). Reden voor deze BAVA is de terugkoop van de rechten voor de verkoop van Ruconest in de Verenigde Staten van Noord-Amerika (VS). Daarom wilde men goedkeuring voor verhoging van het maatschappelijk kapitaal met 150 mln. aandelen. Bij een uitgiftekoers van bv. 0,20 zou dit een verhoging geven van 30 mln. Veel korting op de huidige aandelenkoers van 0,22 is men niet bereid te geven. Ook t.a.v. het garanderen van de aanstaande claimemissie wijkt men af van het normale.

14 Normaal garanderen begeleidende banken een dergelijke emissie. Pharming gaat echter zelf op Figuur 4 Koersverloop Pharming zoek naar enkele grote investeerders die zich garant stellen. Aanvankelijk was het de bedoeling dat zij daarvoor als beloning een aantal warrants krijgen om in de toekomst meer aandelen te kunnen verwerven. Pharming gaat echter deze kapitaalsuitbreiding financieren door een combinatie van schuldpapier en de uitgifte van nieuwe aandelen. Hiermee denkt men $ 80 mln. tot $ 100 mln. op te halen. Door gebruik te maken van een converteerbare obligatielening hoeft men bij deze lage koers van het aandeel minder aandelen uit te geven. Het effect van financiering van de transactie wordt hierdoor voor de aandeelhouders beperkt. Met betrekking tot het eigen vermogensstuk van de transactie heeft Pharming tot nu toe. Men heeft al positieve signalen ontvangen van institutionele investeerders. Die willen of meedoen met een converteerbare obligatielening, of men steunt de claimemissie. Bij de voorwaarden van de convertible moeten we dan denken aan een rente van 6% en een prijs die 30% boven de huidige koers ligt. Mogelijk beslist men dat met beiden meegedaan wordt. De bedoeling is dat de transactie in de loop van november 2016 wordt afgerond. Het voordeel van de warrants zal mogelijk vervallen. Waarom deze manoeuvre? In 2010 zijn de rechten voor de verkoop van Ruconest in de VS. verkocht aan Santarus, dat inmiddels overgenomen is door Valeant. Pharming heeft hiervoor mijlpaalbetalingen en vergoedingen ontvangen voor in totaal $ 50 miljoen. Nu wil men deze terugkopen voor $ 60 mln. en $ 65 mln. voor de toekomstige omzet. De aandeelhouders zijn daarom weer bijeengeroepen om te beslissen om maar weer eens de zoveelste verwaterende aandelenemissie goed te keuren. Men kon ook moeilijk anders nu het erop lijkt dat de vruchten geplukt kunnen worden van alle voorgaande investeringen. Dit zal nog niet makkelijk worden. Men moet opboksen tegen het Ierse Shire dat op dit gebied het overgrote deel van de markt in handen heeft. Shire heeft een beurswaarde van 52 mln. en Pharming van 82 mln. Het Amerikaanse verkoop team bestaat uit 11 mensen. Men wil dit uitbouwen naar 20 tot 24 verkopers. Wel moet gezegd worden dat Ruconest grote voordelen heeft omdat het wordt gemaakt op basis van konijnenmelk. Concurrerende medicijnen worden gefabriceerd met bloed. Het opzetten van een eigen verkoopnetwerk is niet geheel zonder risico. Echter doormodderen zoals nu is ook geen optie vanwege de lage en stagnerende royalty inkomsten. Voorafgaand heeft Pharming op 3 oktober jl. de resultaten over de eerste acht maanden van 2016 bekend gemaakt. Zowel de omzet als de winst stegen op jaarbasis (j.o.j.). Zo steeg de omzet van Ruconest in deze periode met 48%. t.o.v. de eerste zes maanden (H1) van 16. Er is dus in juli en augustus meer omzet behaald dan in het eerste kwartaal (Q1). De brutowinst steeg in vergelijking met dezelfde periode in 2015 met 24% van 3,8 mln. naar 4,7 mln. De operationele kosten stegen echter van 12 mln. naar 13,2 mln. Daardoor is het operationeel resultaat 8,3 mln. negatief. De kaspositie daalde in de laatste acht maanden j.o.j. van 35,4 mln. naar 18,1 mln. 14

15 In Amerika werd 28% (j.o.j.) meer verkocht. In vergelijking met H1 van 2016 stegen de verkopen met 43%. Kerncijfers koers/winst verhouding -11,56-26,46-2,02-0,76-2,25 winst per aandeel -0,02-0,01-0,07-0,33-0,36 pay out ev per aandeel 0,06 0,08 0,02-0,10-0,03 hoogste koers 0,41 0,73 0,32 1,02 2,13 laagste koers 0,24 0,14 0,06 0,15 0,80 Zou de deal met Valeant voor 1 januari 2016 zijn afgerond, dan zouden de resultaten aanzienlijk verschillen. Het concern zou dan volgens de bestuursvoorzitter, de heer Sijmen de Vries dichter bij winstgevendheid zijn gekomen in de verslagperiode. Voor 2016 en 2017 worden geen financiële vooruitzichten gegeven. Pharming zal verder investeren in de productie van Ruconest om te kunnen blijven leveren aan groeiende markten zoals Europa, de Verenigde Staten en de rest van de wereld. Pharming heeft altijd al een wankel bestaan geleden. We mogen van veel geluk spreken dat de heer De Vries aan boord is gekomen. Hij heeft veel troep die zijn voorgangers achter gelaten hebben opgeruimd. Door zijn inzet en enthousiasme zal Pharming het wel redden. Mogelijk is een positief resultaat toch dichter bij dan wij nu denken. Wij gingen negatief naar de BAVA toe. Door de nieuwe mededelingen die tijdens de vergadering openbaar zijn gemaakt, zijn we positief naar huis gegaan. 15 R.v.C. is weer (over)compleet. Op maandag 31 oktober jl. hield Kendrion in het Hilton Hotel aan de Apollolaan in Amsterdam een Bijzondere Algemene Vergadering van Aandeelhouders (BAVA). De reden van deze, voor Kendrion wat vreemde locatie, is het feit dat er te veel aanwezigen waren om deze in het koetshuis, gelegen bij het kantoor in Zeist te houden. In Figi in Zeist, waar normaal de AVA s worden gehouden, was geen zaal beschikbaar. Op 8 januari 2016 maakte Kendrion bekend dat Maja Sanders en Horst Kayser aftreden als leden van de Raad van Commissarissen (R.v.C.). Tijdens de AVA van 11 april jl. is mevrouw Sanders conform het rotatieschema teruggetreden als lid van de R.v.C. Zij was lid sinds 2005 en ook voorzitter van de Remuneratiecommissie. Voor haar in de plaats is toen mevrouw Marion Mestrom benoemd voor een termijn van 4 jaar. De heer Keyser heeft zijn functie per 7 januari 2016 neergelegd, omdat hij te weinig tijd heeft om zijn taken als commissaris naar behoren te vervullen. De heer Kayser is Chief Strategy Officer bij Siemens in München. In toenemende mate ontstond er een tijdsconflict bij het combineren van de baan bij Siemens en de rol bij Kendrion. Door het voortijdig vertrek van de heer Kayser was er dus nog een vacature in de Raad van Commissarissen. Naar Aanleiding van onze vraag over het rooster van aftreden tijdens de AVA stelde de voorzitter van de R.v.C., de heer Henk ten Hove, toen het punt van rotatie aan de orde.

16 Zoals boven omschreven is de heer Kayser eerder dit jaar teruggetreden. In 2017 verlaat de heer Figuur 5 koersverloop Kendrion Robert de Bakker als commissaris de onderneming. De R.v.C. was op het moment van de AVA op 11 april l.l. volop bezig met een selectieproces, zowel voor de opvolging van de heer Kayser (waarbij vooral gekeken wordt naar iemand met een internationale industriële achtergrond en bij voorkeur met een niet-nederlandse nationaliteit), als naar een financieel specialist met brede ervaring en daarbij wordt de focus gelegd op een vrouwelijke kandidaat. De heer De Bakker vertrekt pas in 2017 maar men heeft nu al een vervanger benoemd om deze voldoende in te kunnen werken. Omdat beide kandidaten (mevrouw Jabine van der Meijs en de heer Thomas Wünsche) bekend waren, is er op 31 oktober jl. een BAVA georganiseerd. Er is ook naar het rooster van aftreden gekeken. Als iedereen voor vier jaar wordt benoemd, ontstaan er ook een aantal herbenoemingen op hetzelfde tijdstip. Om spreiding in de toekomst te waarborgen heeft de R.v.C. voorgesteld om mevrouw Van der Meijs voor 3 jaar te benoemen. De R.v.C. bestaat nu dus tot de AVA van 2017 uit vijf personen. Daarna weer uit vier. Voor de continuïteit is het daarom van belang dat er ieder jaar één commissaris aftredend en al dan niet herkiesbaar is. Bij Kendrion zijn er met de benoeming van de heer Wünsche nu en mevrouw Mestrom op 11 april jl. twee commissarissen in 2020 aftredend en herkiesbaar. Dat is de helft van de R.v.C. Ook de heer Ten Hove is van mening, dat met het oog op de continuïteit, er ieder jaar een commissarisbenoeming moet zijn. Wij zijn benieuwd wanneer de R.v.C. met een oplossing komt. In 2018 is er geen commissaris aftredend en/of herkiesbaar. Wij vermoeden dat men het probleem voor zich uit zal schuiven tot 2022 aangezien de termijnen van 3 maal 4 jaar voor de heer Ten Hove in 2025 aflopen. en de grote stap in Zweden. Eurocommercial Properties is in 1991 opgericht en heeft sinds 1992 een notering op de effectenbeurs in Amsterdam. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 1 november j.l stond deels dan ook in het teken van 25 jaar beursnotering. Nadat men in het begin in een groot aantal landen investeerde, is men af gaan bouwen, waarna er nog 3 landen overbleven waar men zich volledig op is gaan richten. Om te beginnen is dat Frankrijk, waar men in 1992 het winkelcentrum Les Atlantes in Tours overnam. In 1994 kwam daar Italië bij door de acquisitie van Curno, een winkelcentrum in Bergamo. In 2001 betrad men de Zweedse markt met de aankoop van het Burlöv Center in Malmö. De vastgoedportefeuille van Eurocommercial heeft nu winkelcentra ter waarde van 3,5 mrd. Op dit moment is in Italië 43% van het vermogen geïnvesteerd. Dit komt neer op 1,5 mrd in 12 winkelcentra. Op de tweede plaats komt Frankrijk waar men 1,3 mrd. heeft geïnvesteerd in 13 winkelcentra. Wat neerkomt op 36% van de totale activa. De rest is in Zweden geïnvesteerd, wat neerkomt op 0,7 mrd. Oftewel 21% van het vermogen. 16

17 Kerncijfers koers/winst verhouding 9,75 15,78 9,85-95,38 7,14 winst per aandeel 3,84 2,28 2,86-0,29 4,81 pay out 51,60 % 85,01 % 67,03 % -672,03 % 39,11 % Ev. per aandeel 37,93 31,71 31,83 30,66 32,72 ultimo koers 37,41 36,02 28,20 27,25 34,30 hoogste koers 44,05 37,75 32,80 36,24 36,72 laagste koers 32,48 27,15 25,21 22,41 25,45 Over het gebroken boekjaar 2015/2016 vertoonde het directe beleggingsresultaat een plus van17,6%. Wat neerkomt op 102,8 mln. ( 2,15 per certificaat van aandelen). De intrinsieke waarde is met 9,6% gestegen naar 43,00 per certificaat. De waardering van het vastgoed nam met 5,4% toe. Het dividend per certificaat van aandelen pluste met 3,5% naar 2,05. De detailhandelsomzet in alle winkelcentra groeide met 2,7%. De huren bij de nieuwe huurovereenkomsten en verlengingen stegen met 10%. Door het uitblijven van indexatie door de lage inflatie was de totale huurgroei 1.0%. De gemiddelde rentevoet bedroeg 2,7%. In Zweden is in Kristianstad het C4 shoppingcenter geacquireerd. Eind 2016 is dit klaar. Verder zijn er 4 overnames afgerond. De grootste was de overname van Collestrada in Perugia (It.) voor 113,8 mln. Verder heeft men 50% van de aandelen van Fiordaliso (Milaan) verworven voor 135 mln. In I Gigli gelegen in Florence is het eigendom verhoogd tot 100%. Een investering van 82 mln. In het winkelcentrum Bergvik in Karlstad heeft men het belang met 64,6 mln. vergroot. In Chasse-sur-Rhône (Frankrijk) is het winkelcentrum Chasse Sud met 5500m² vergroot. Het winkelcentrum in Amiens (Amiens Glisy) wordt met 5000m2 uitgebreid. Men is hiermee in september 2016 gestart. Er komt een nieuwe H & M boetiek van ± m². Verder wordt het bestaande centrum opgeknapt en gerebrand. In Zweden wordt Eurostop met 16000m² uitgebreid. Dit winkelcentrum ligt buiten Halmstad op de E6 autoweg tussen Göteborg naar Malmö. De huurders bevinden zich voornamelijk in de sectoren voeding, mode, sport en huishouden. Na voltooiing zal het winkelcentrum in totaal aan 90 retail huurders verhuurd zijn met een gerenoveerd hotel. Het winkelcentrum I Gigli in Italië is met 19 miljoen bezoekers per jaar het meest bezochte winkelcentrum in Italië. Door de komst van Primark zal het centrum verder worden versterkt in Ook zal Zara dan een grotere winkel openen. Er is een voorlopige overeenkomst getekend met Mercato Centrale, die 1,400m2 zal huren De opening hiervan zal voor medio 2017 samenvallen met een renovatie van het gehele food court en revitalisering van dit winkelcentrum. Mercato Centrale is een marktplaats voor ambachtelijke food operators. Eurocommercial is gezond gefinancierd. Het netto eigen vermogen was op 30 juni 2.06 mrd. De totale leningen bedroegen 1,36 mrd. De gemiddeld lening termijn is 5 jaar. De rente exposure van de kredietportefeuille is voor 72% afgedekt, waarbij de hedges een gemiddelde looptijd hebben van 7 jaar. De gemiddeld rentevoet is 2.7%. De netto schuld t.o.v. de intrinsieke waarde is 66%. De loan-to-value (LTV) ratio is 39%. Eurocommercial verwacht dat de acquisities in Frankrijk, Italië en Zweden in 2017 zullen 17

18 bijdragen aan de winst, door het uitbreiding en renovatie programma. De onderhandelingen om aflopende leningen te verlengen en het looptijdprofiel aan te passen zullen voortgezet worden zodat er leningen van goede kwaliteit ontstaan. Figuur 6 koersverloop Eurocommercial Op 28 oktober werd bekend dat Eurocommercial een gecombineerde aankoop heeft gedaan van een winkelcentrum in aanbouw en een ontwikkelingslocatie in het Zweedse Kristianstad. Na afronding wordt dit het grootste winkelcentrum dat men in Zweden bezit. Eurocommercial betaalt er ± 134 mln. voor. Naar verwachting zal het centrum eind 2018 de deuren openen. De vloeroppervlakte van m² biedt ruimte aan ± 90 winkels en restaurants. Tegenover het winkelcentrum wordt een supermarkt van 6500 m² gerealiseerd, met nog eens 2500 m² extra winkelruimte. Eurocommercial heeft ook een optie voor de ontwikkeling van nog eens m² winkelruimte op een naastgelegen stuk grond. Eurocommercial betaald hiervoor ± 35 mln. Eurocommercial is een fonds met kansen. Het bezit kwalitatief hoogwaardig vastgoed. De schulden zijn gemiddeld tegen lage kosten gefinancierd, de looptijd is lang en de financieringshefboom is laag. Eurocommercial is in de drie landen waar men aanwezig is goed gepositioneerd. Naast de goede financieringsbasis heeft men veerkrachtige huurinkomsten, procentueel een lage leegstand, een stabiele kasstroom en een hoog getaxeerd dividendrendement. Ondanks dat we met Frankrijk vanwege het politieke klimaat niet weglopen, is momenteel Italië een risico. De oudste bank van Italië, Monte dei Paschi di Siena, heeft niet alles op orde. Hierdoor kan Italië bij een volgende Europese schuldencrisis extra hard getroffen worden. Ook het aantal faillissementen in de retail kan bij een volgende Eurocrisis weer stijgen. Zolang de rente laag is zullen de marktomstandigheden goed blijven. Eurocommercial heeft ruimte op de balans om door overnames te groeien. Dit wordt wel lastiger. Er komt meer vraag naar goede winkelcentra terwijl het aanbod beperkt is. Daarom zullen prijzen stijgen met als gevolg dat de aanvangsrendementen dalen. Bij de huidige koers van net onder de 40,-- is het dividendrendement ongeveer 5%. Analisten hebben koersdoelen van 43,-- tot 45,--. Dan zou er nog ± 15% stijgingspotentieel in de certificaten van aandelen zitten. Lege kas, geen inkomsten, wel kosten. Donderdag 1 december jl. zijn we naar De Hoop op d Swarte Walvis in Zaandam getogen voor de Bijzondere Algemene Vergadering van Aandeelhouders (BAVA) van Lavide Holding. Lavide Holding N.V. is het voormalige Qurius N.V. en is sinds 1998 aan effectenbeurs Euronext in Amsterdam genoteerd. Nadat in december 2012 alle werkmaatschappijen zijn verkocht heeft men de naam veranderd in Lavide Holding N.V. en was het een onderneming zonder operationele activiteiten. 18

19 Nu investeert Lavide Holding N.V. in groeiondernemingen en zoekt bestaande ondernemers die op zoek zijn naar groeifinanciering en -mogelijkheden. De reden van deze BAVA zijn onder andere de benoeming accountant 2016, de benoeming van een commissaris, verlenging emissiebevoegdheid, incl. uitsluiting voorkeursrecht, De goedkeuring aantrekken additionele financiering, een Statutenwijziging, update transactie inzake CS Factoring* B.V. met de goedkeuring van de kosten van de transactie en leningen. Wij hebben bij de benoeming van de accountant bezwaar gemaakt tegen het feit dat op 1 december de accountant voor 2016 nog benoemd moet worden. Men heeft toegezegd dat om ons voorstel om de accountant eenmalig voor 2 jaar te benoemen en daarna voor het jaar volgend op de AVA van het jaar van de benoeming gaat bekijken. Men was hier positief over. Als nieuwe commissaris in de Raad van commissarissen (R.v.C.) werd voorgesteld mevrouw A.A.G.A (Annette) Franken te benoemen. Zij is geboren in Seoul en is 33 jaar oud en heeft bij Tata Steel gewerkt. Daarvoor heeft ze als HR-functionaris bij enkele andere bedrijven gewerkt (o.a. Cofely GDF-Suez) Ze is cum laude afgestudeerd bij de Masters Degree Business Studies (specialisatie HRM and Organizational Behaviour) aan de Amsterdam Business School (UvA). Mevrouw Franken heeft een relatie met de CEO, de heer Vincent Poorter. Ze is daarom in de zin van de door de Vennootschap onderschreven Nederlandse Corporate Governance Code en het R.v.C.-reglement van de Vennootschap niet onafhankelijk. Deze code en het R.v.C.- reglement van de Vennootschap staan echter toe dat één commissaris afhankelijk mag zijn. Ze bezit geen aandelen in het kapitaal van Lavide Holding en ook géén andere commissariaten of toezichthoudende functies. De reden om haar toch voor te dragen als commissaris is haar bijzondere deskundigheid op HR-gebied in combinatie met haar financieel-bedrijfskundige en economische achtergrond, die voor CS Factoring B.V. van essentieel belang is. Ook zorgt haar benoeming voor diversiteit volgens de Wet Bestuur & Toezicht in de R.v.C. De benoeming van mevrouw Franken geldt voor een periode van 2 jaar en gaat op 1 februari 2017 in. Kerncijfers koers/winst verhouding -11,63-6,36-1,89 0,00 winst per aandeel -0,06-0,20-1,94-55,27 pay out ev per aandeel 0,23-0,09-0,16 1,79 hoogste koers 1,45 7,00 8,40 0,19 laagste koers 0,68 1,00 2,80 0,01 Het volgende agendapunt ging over de verlenging van de emissie bevoegdheid en uitsluiting van het voorkeursrecht. De bedoeling is om op een efficiënte wijze aandelen uit te geven. Het voorstel was de verstrekte emissiebevoegdheid voor twee jaar te verlengen en betreft alle nog niet uitgegeven aandelen A en B van het maatschappelijk kapitaal. Verder wil men de bevoegdheid tot beperking of uitsluiting van het voorkeursrecht en de bevoegdheid tot toekenning van rechten tot het nemen van aandelen. Dit moet de R.v.C. goedkeuren. Op 20 augustus 2015 is met acht individuele aandeelhouders een financieringsovereenkomst gesloten. Het eigen vermogen is daardoor met toegenomen. Er zijn toen aandelen tegen een uitgifteprijs van 0.50 per aandeel (de nominale waarde) uitgegeven. Verder zijn er renteloze, achtergestelde leningen verschaft voor met het recht de leningen te converteren in aandelen tegen een conversiekoers van 0.50 per aandeel. Aan de 19

20 betreffende aandeelhouders zijn als erkentelijkheid voor de kapitaalinjectie opties voor aandelen verstrekt tegen betaling van dezelfde uitoefenprijs. De opties hebben een looptijd tot 1 augustus Deze aandelen en opties mogen niet ter beurze worden verhandeld voor 1 augustus Wel als er bij een reverse listing anders wordt overeengekomen. Op 12 oktober 2016 heeft Lavide Holding een additionele financiering verkregen van een andere vennootschap van de heer Poorter (De la Rambelje B.V.) en van Kuikens B.V. De financiering door De la Rambelje B.V. bestaat uit drie in aandelen A of B te converteren geldleningen. De conversieprijs is 0,50. Een van in 2016, een van in 2017 en een van in De financiering van Kuikens B.V. bestaat uit een converteerbare lening van die in 2017 converteerbaar zijn in aandelen A of B tegen een nominale koers van 0,50. De geldleningen zijn op eerste verzoek van De la Rambelje B.V. en/of Kuikens B.V. in een of meerdere tranches te converteren in aandelen A of B tegen een koers van 0,50. De R.v.C. heeft aan deze additionele financieringen zijn goedkeuring verleend. Bij de statutenwijziging is de statutaire vestigingsplaats Zaltbommel gewijzigd in Alkmaar. Verder is het maatschappelijk kapitaal verhoogd naar ( aandelen van nominaal 0,50). Bij verschil van inzicht binnen de Raad van Bestuur (R.v.B.) over onderdelen van het te voeren beleid geeft de R.v.C. uiteindelijk de doorslag. Ook is besloten een vrijwaring van (voormalige) leden van de R.v.B. en R.v.C. in de statuten op te nemen. Het bestuur van Lavide heeft een update gegeven van de stand van zaken met betrekking tot de transactie inzake CS Factoring B.V. waaronder de gemaakte en nog te maken kosten. Conform de overeenkomst op hoofdlijnen is inmiddels het due diligence (DD) onderzoek Figuur 7 koersgrafiek Lavide holding (boekenonderzoek) voltooid. De uitkomsten van het DD-onderzoek geven voldoende aanleiding het traject met CS Factoring B.V. voort te zetten. Tevens is besloten Cardec Toevoegingen B.V. (een z.g. activa en passivatransactie) voor 100% in te brengen in CS Factoring B.V. en niet het 49%-aandelenbelang waarvan de overeenkomst oorspronkelijk uitging. Na deze uitleg is aan het bestuur van Lavide Holding goedkeuring gegeven om vervolgkosten te maken om door te kunnen gaan met het proces. Aan de inmiddels verstrekte leningen groot en van Lavide Holding aan CS Factoring B.V. is eveneens goedkeuring gegeven. De leningen hebben een looptijd van 1 jaar en een rente van 10%. Bij het agendapunt over de verlenging van de emissie bevoegdheid met uitsluiting van het voorkeursrecht hebben wij tegen de uitsluiting van het voorkeursrecht gestemd. Ook t.a.v. het volgende agendapunt waarbij aan de orde kwam dat op 20 augustus 2015 door een achttal individuele aandeelhouders een financieringsovereenkomst is gesloten en de overeenkomst met De la Rambelje en Kuikens. Voordien is er een forse discussie met het bestuur opgetreden waarbij wij duidelijk hebben aangegeven dat ook de grotere particuliere belegger recht heeft om mee te doen bij een emissie. Het bestuur heeft er mee ingestemd op voorwaarde dat men een insidersbrief ondertekent en 20

21 een bepaalde tijd niet mag handelen. Wij hebben als Stichting SRB aangeboden om hieraan als intermediair mee te werken. Dit houdt in dat aangeslotenen die mee willen doen met een volgende kapitaalsuitbreiding van Lavide Holding zich bij het secretariaat van onze Stichting in Kerkdriel kunnen melden. 21 wordt dit wat? Maandag 19 december jl. hebben wij de Bijzondere Algemene Vergadering van Aandeelhouders (BAVA) van VNC (Verenigde Nederlandse Compagnie) bezocht. Deze werd gehouden in Assen. VNC is ontstaan uit de lege beurshuls Roto Smeets Group NV (RSG). Dit is gebeurd nadat de drukkerij aan een groep grootaandeelhouders is verkocht. Daarna zijn de aandelen geleverd aan de grootaandeelhouders in RSG, Schaaij Beheer en Diensten. De naam Verenigde Nederlandse Compagnie is een verwijzing naar de Gouden Eeuw. VNC heeft duidelijk een groeipad voor ogen. Men wil ondernemingen inlijven binnen één of meerdere sectoren. De overgenomen onderneming blijft autonoom maar het team van het bedrijf moet een duidelijke groeiambitie hebben. De voor overname in aanmerking komende bedrijven moeten positieve cashflow en een Figuur 9 koersverloop VNC groeiende winststroom genereren, dus bijdragen aan de winst per aandeel. Verder moeten er groeimogelijkheden zijn. VNC beschermt de belangen van de aandeelhouders en faciliteert bij het effectueren en waarborgen van de groeiambities. Men wil zich sterk richten op de aandeelhouders want zij zijn de eigenaren van de onderneming. Het belangrijkste punt was het voorstel van het bestuur om alle aandelen in het geplaatste kapitaal van DGB Groep NV. (DGB) te verkrijgen. Deze groep is ontstaan in de agrarische sector met de agrarische gedachtegang van persoonlijke benadering, een bedrijfsvoering van 24/7 en eerlijke energie (dus stroom en gas). Men heeft kennis van ondernemen en kan men met de drie genoemde kernkwaliteiten de klant optimaal van dienst zijn. De DGB bestaat uit De Groene Belangenbehartiger BV, Renewables BV en Energy BV en wordt door VNC overgenomen voor 10,8 mln. De overdracht zal op 2 januari a.s. gebeuren zonder bankschulden en een positief eigen vermogen. Geert Schaaij zal aanblijven als CEO om verdere invulling te geven aan de strategie van VNC NV. Wij vonden dit vreemd omdat de oprichter van de DGB, de heer Mark Logtenberg na de overname de meerderheid van de VNC-aandelen krijgt. Hij heeft hiermee immers het vetorecht in handen. Bij ernstige meningsverschillen tussen de heren Schaaij en Logtenberg kan dit in het uiterste geval behoorlijke gevolgen hebben voor VNC. De heer Logtenberg blijft directeur van DGB en is bij VNC voorzitter van de Raad van Commissarissen. Wij hadden het logischer gevonden als hij samen met de heer Schaaij de directie had gevormd van VNC. Als commissaris is hij nu toezichthouder op zichzelf.