IK START EEN EIGEN ZAAK. Vliegroute

Transcriptie

1 IK START EEN EIGEN ZAAK Vliegroute

2 Een eigen zaak starten, is dat iets voor mij? horen we je denken. Wellicht heb je er nog niet bij stil gestaan dat zelfstandig ondernemen ook een beroepskeuze is. En wat voor één! Maar of je nu ondernemer wil worden of niet, ondernemingszin is voor iedereen belangrijk! Elke jongere die creatief en zelfbewust is, staat immers sterker. Met dit lespakket zet je de eerste stappen op weg naar ondernemerschap. In deze bundel kan je alvast de belangrijkste zaken over starten met een eigen zaak noteren. En wie weet ligt vind je hier de nodige bagage om uit te vliegen? We wensen je een boeiende vlucht! Wat is dat: een ondernemer? Wat weet je al over zelfstandig ondernemen en waar denk je aan bij het horen van de woorden zelfstandig ondernemen? Vul je ideeën aan in onderstaande mindmap, nadien worden deze besproken met de hele klas. zelfstandig ondernemen UNIZO Stichting Onderwijs & Ondernemen IK START EEN EIGEN ZAAK Vliegroute 2

3 Vijf redenen om niet te ondernemen Financieel risico... % Geen kapitaal... % Geen goede opportuniteiten... % Gebrekkige sociale zekerheid... % Minder goede levenskwaliteit (veel werken) :... % DE reden om te ondernemen is Ondernemers hebben een driedubbele meerwaarde Voor... Voor... Voor... Voor- en nadelen van zelfstandig ondernemen Bekijk de twee videogetuigenissen van zelfstandige ondernemers Jong, modieus en ondernemend Koffiebar op wieltjes Welke voor en nadelen van zelfstandig ondernemen hoor je hier opduiken? Welke risico s worden aangehaald? UNIZO Stichting Onderwijs & Ondernemen IK START EEN EIGEN ZAAK Vliegroute 3

4 Wat is ondernemerschap? In enge zin:... In brede zin:... Definitie zelfstandig ondernemen van UNIZO:... Maak kennis met UNIZO Surf naar de website van UNIZO en je vindt ongetwijfeld antwoord op volgende vragen: Waarvoor staat de afkorting UNIZO?... Wanneer is UNIZO opgericht?... Wat doet UNIZO en waarvoor kan je bij UNIZO terecht?... Wie is de gedelegeerd bestuurder van UNIZO?... Het adres van het UNIZO- kantoor in uw buurt is... Hoe communiceert UNIZO met zijn leden en de buitenwereld?... UNIZO Stichting Onderwijs & Ondernemen IK START EEN EIGEN ZAAK Vliegroute 4

5 Ondernemer in 10 stappen Vul de stappen aan en leg uit Stap 1... Stap 2... Stap 3... Stap 4... Stap 5... Stap 6... Stap 7... Stap 8... Stap 9... Stap UNIZO Stichting Onderwijs & Ondernemen IK START EEN EIGEN ZAAK Vliegroute 5

6 Oefening Hieronder vind je vijf korte verhalen van evenzoveel ondernemers. Welke stap hebben deze ondernemers niet gezet of bij welke stap hebben ze een fout gemaakt? Geef een korte verklaring. 1. Restauranthouder Jeroen denkt dat de hele wereld zijn markt is en dat hij niets hoeft te doen, want de klanten komen vanzelf wel. 2. Tijd om de belastingen in te vullen! Logopediste Evy heeft spijt dat ze niet koos voor een Verzekering Gewaarborgd Inkomen. 3. Stefanie haar bloemenwinkel Bloemenzaak Stefanie kent geen succes. Voor ze opstartte was deze onderneemster nochtans inspiratie gaan opdoen bij de concurrerende bloemenzaak uit het dorp. Net als in die winkel koos ze voor een ruim assortiment rozen. 4. Dirk wil een eigen garage opstarten. Het bijwonen van voorlichtingsdagen is niet direct zijn hobby, hij wil zo snel mogelijk starten! Hierdoor misloopt hij enkele steunmaatregelen die de overheid ter beschikking stelt voor startende ondernemers. 5. Sofie heeft een boetiek en strooit met gulle hand geld rond om te laten zien dat haar zaak goed draait. Succes moet je tenslotte onderstrepen nietwaar? Dat doet ze met een dure auto en lekkere etentjes. Wist je dat? 1 Het lijkt zo logisch om, voordat je een bedrijf begint, te onderzoeken of er wel een markt voor is. Uit onderzoekblijkt echter dat bijna 80% van alle starters afziet van marktonderzoek. 2 Deze aanvullende verzekering is als bedrijfslast fiscaal aftrekbaar. 4 De overheid stelt een aantal specifieke steunmaatregelen ter beschikking voor startende ondernemers. Wil je nog meer weten? Kijk dan op Startersvoorwaarden en formaliteiten quiz In principe mag iedereen in België een zaak beginnen. De wet legt echter verschillende voorwaarden en beperkingen op. Duid het (volgens jou) juiste antwoord aan bij volgende stellingen. Nadien worden de antwoorden klassikaal overlopen en besproken. 1) Wat is de minimumleeftijd voor het starten van een eigen zaak? Je moet minimum 18 jaar zijn. Je moet minimum 21 jaar zijn. Er is geen minimumleeftijd aan verbonden. UNIZO Stichting Onderwijs & Ondernemen IK START EEN EIGEN ZAAK Vliegroute 6

7 2) Om met een eigen zaak te starten heb je nodig. Een bewijs van kennis informatica. Een bewijs van kennis bedrijfsbeheer Een universitair diploma 3) Als je je bedrijfskennis hebt bewezen, kan je een eigen zaak starten. Juist, je hebt nu al het noodzakelijke op zak en kan een eigen zaak starten. Fout, voor sommige beroepen moet je ook je beroepskennis bewijzen. Fout, je hebt voor alle specifieke beroepen nog een bewijs van beroepskennis nodig. 4) Om je zaak te starten moet je volgende stappen doorlopen: Eerst je diploma laten goedkeuren door de Kamer van Ambachten en Neringen, daarna naar het handelsregister gaan om een handelsregisternummer en dan naar de BTW-administratie gaan om een BTW-nummer Je wenden tot de dienst lokale economie van je gemeente/stad Je wenden tot een ondernemingsloket, zij zorgen ervoor dat alles in orde wordt gebracht in de Kruispuntbank van Ondernemingen, BTW, 5) Elke startende ondernemer moet een milieuvergunning en een voedselvergunning aanvragen. Juist, dit is voor alle ondernemingen nodig. Fout, enkel de milieuvergunning is noodzakelijk, de voedselvergunning is enkel in bepaalde gevallen nodig. Fout, de noodzakelijkheid van deze vergunningen is afhankelijk van de aard van de onderneming. 6) Enkel personen met de Belgische nationaliteit mogen een eigen zaak starten in België. Juist, als je geen Belg bent, kan je geen eigen zaak starten. Fout, ook vreemdelingen mogen een eigen zaak starten, ze hebben hier geen andere bewijzen voor nodig. Fout, ook vreemdelingen mogen een eigen zaak starten, ze hebben hiervoor wel een beroepskaart nodig. 7) Om je zaak te kunnen starten, heb je ook een... nodig. Rekeningnummer Spaarrekening Spaarpot 8) Als je ingeschreven bent bij de Kruispuntbank van Ondernemingen ontvang je je ondernemingsnummer. Dit ondernemingsnummer Is een uniek nummer dat verder geen functies heeft. Is een uniek nummer dat ook dienst doet als BTW-nummer. Is hetzelfde nummer als je rijksregisternummer. 9) De aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds moet gebeuren een jaar na het starten van een zaak. voor het opstarten van een zaak. binnen de 90 dagen na het starten van de zaak. 10). Om in orde te zijn met de ziekteverzekering is de startende ondernemer verplicht zich aan te sluiten bij een ziekenfonds. Fout, men is niet verplicht zich aan te sluiten. Juist. Fout, er is enkel een medische controle nodig. Meer informatie hierover vind je op de website en in de gratis startersbochure van UNIZO. UNIZO Stichting Onderwijs & Ondernemen IK START EEN EIGEN ZAAK Vliegroute 7

8 Ondernemen is voor durvers! Lees onderstaand krantenartikel en beantwoord volgende vragen. vrijdag 7 mei 2009 Veel angst om te ondernemen LEUVEN De economische crisis doet het aantal kandidaat-ondernemers in ons land flink dalen. Voor het eerst sinds 2002 waren er vorig jaar minder starters. En begin dit jaar nog veel minder. Die conclusie staat te lezen in de jaarlijkse Startersatlas, opgemaakt door de ondernemersorganisatie Unizo. De topman van Unizo, Karel Van Eetvelt, maakte de cijfers gisteren bekend, naar aanleiding van de Startersdag die gelijktijdig in de vijf Vlaamse provinciehoofdsteden plaatsvond. Op het evenement kwamen ruim kandidaat-ondernemers af, jongeren vooral, op zoek naar administratieve, juridische en fiscale informatie over en hulp bij het opstarten van hun eigen zaak. De opkomst was net iets lager dan vorig jaar, en dat is geen toeval, blijkt uit de recentste cijfers over het ondernemerschap in België. Volgens Unizo waren er vorig jaar startende ondernemers, of net iets meer dan zes per duizend inwoners. Tussen de regio s zijn er grote verschillen. In Brussel ligt het starterspercentage het hoogste, met ruim 8 op Voor Vlaanderen is dat 6 op en voor Wallonië slechts 5. In Vlaanderen blijkt Limburg verhoudingsgewijze het grootste aantal starters te tellen. Het slechtste cijfer is voor Henegouwen. Maar in zijn geheel bekeken ging het aantal kandidaat-ondernemers vorig jaar duidelijk omlaag, met 3,8 procent op jaarbasis. De daling was vooral sterk in het laatste kwartaal en die negatieve trend heeft zich begin 2009 doorgezet. In het eerste trimester van dit jaar waren er liefst 13,8 procent minder starters dan in dezelfde periode van vorig jaar. Het gaat om een echte trendbreuk. Sinds 2002 waren de aantallen nieuwe ondernemers onafgebroken in stijgende lijn gegaan. De terugval heeft alles te maken met de economische crisis, meent Van Eetvelt. Als de conjunctuur slecht zit, uit zich dat vanzelfsprekend in een hoger aantal faillissementen. Dat zorgt dan weer voor een geschonden (zelf)vertrouwen in de bevolking. Bij een crisis is de eerste reactie er eentje van schrik. Angst om te ondernemen. Dat maken we nu mee. Pas later, in een tweede fase, gaat de instroom van nieuwe ondernemers weer toenemen, bijvoorbeeld wanneer mensen de opstart van een eigen zaak zien als uitweg uit de werk loosheid of wanneer het einde van de crisis in zicht komt en kandidaatondernemers hun kansen weer positief inschatten. Zover zijn we nu nog niet. Van Eetvelt twijfelt niet aan de motivatie van die crisis-ondernemers. Wel aan hun voorbereiding. Hebben ze wel voldoende kennis van bedrijfsbeheer, kennen ze de business waarin ze met hun zaak willen starten, weten ze iets af van marktprospectie? Kijk, niet alle faillissementen zijn het gevolg van de crisis. Soms is er ook onkunde mee gemoeid. Een derde van alle starters haalt zijn vijfde verjaardag niet. Niet alle ondernemers hebben voldoende kennis van zaken. Daarom blijft het doorspelen van correcte informatie en het aanbieden van professionele begeleiding levensnoodzakelijk. Zomaar iedereen een bedrijfje laten opstarten, zonder voorwaarden, is geen goed idee. Unizo is tevreden over de inspanningen van de Vlaamse arbeidsdienst VDAB, die jaarlijks 600 werkzoekenden voorbereidt op de start van een eigen onderneming. De kwaliteit van die starters ligt zeer hoog. De stap van werkloosheid naar een succesvolle zaak is dus zeker mogelijk. Johan Rasking 1) Zijn er minder starters door de economische crisis? Leg uit in jouw eigen woorden. 2) Kan je nog andere oorzaken van faillissementen opsommen? 3) Wat bedoelt men met de term trendbreuk? Conclusie UNIZO Stichting Onderwijs & Ondernemen IK START EEN EIGEN ZAAK Vliegroute 8

9 Eénmanszaak versus vennootschap Noteer de definitie van: Een éénmanszaak:... Een vennootschap:... Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) Elke onderneming heeft een uniek..., toegekend na inschrijving in de. ( ). Surf naar en beantwoord de volgende vragen. 1. Welk type onderneming is de kookwinkel Soly uit Antwerpen? Aan welke onderneming behoort dit nummer toe ? Wanneer werd het restaurant De Karmeliet opgericht? Wat is het ondernemingsnummer van Koffie Kan? Geef het adres van de maatschappelijke zetel van Woestijnvis.... Steunmaatregelen Definitie steunmaatregelen:... Surf naar: en noteer op welke steunmaatregelen een startende ondernemer beroep kan doen. UNIZO Stichting Onderwijs & Ondernemen IK START EEN EIGEN ZAAK Vliegroute 9

10 Doe opdracht Maak per groep een reclamespot voor jullie onderneming en verwerk de voor- en nadelen van de éénmanszaak of vennootschap hierin. De andere groep vult de tabel aan. Rechtsvorm Voordelen Nadelen Eénmanszaak Vennootschap Test: hoe ondernemend ben ik? Je moet over een aantal kwaliteiten beschikken om een succesvolle ondernemer te worden. Surf naar en ga via de online test na in welke mate jij over ondernemingszin beschikt. Ga je akkoord met de resultaten van deze test? Waarom wel/niet? Waar ben je goed in? Waar liggen jouw verbeterpunten? Heel wat jongeren zijn ondernemend buiten de schoolmuren, bijvoorbeeld: - ze zitten in een jeugdbeweging - ze organiseren feesten, bijeenkomsten, uitstappen, - ze doen vakantiejobs - ze helpen in de zaak van hun ouders - ze lopen stage - ze hebben een ondernemend project gedaan op de school Ben jij ook zo n ondernemer? Wat ondernam je al? Beschrijf kort je ervaring(en): wat was leuk? Wat was moeilijker? Welke vaardigheden kreeg je onder de knie? IK START EEN EIGEN ZAAK Vliegroute 10

11 Proevertjes van ondernemerschap! De Leeronderneming Wil je zelf met je klas proeven van wat ondernemingszin en ondernemerschap precies is? Wil je voelen wat het is om op eigen benen te staan en een eigen zaak te runnen? Wil je weten wat creativiteit, ondernemingszin en werklust kunnen opbrengen? Begin dan samen een Leeronderneming op school! Zoals het woord het zegt, leer je in een Leeronderneming ondernemen: je kruipt als het ware in de huid van een zelfstandig ondernemer en ontdekt hoe het allemaal in zijn werk gaat. Gedurende een aantal weken/ maanden staan jullie in voor het reilen en zeilen van jullie eigen zaak en tegen het eind van het schooljaar sluiten jullie die dan hopelijk met een beetje winst af. Uiteraard staan jullie er niet alleen voor! Er is de begeleiding van jullie leerkrachten en de UNIZO Stichting Onderwijs & Ondernemen staat ook paraat om al je vragen te beantwoorden. We brengen je in contact met ondernemers, met leuke onderwerpen over ondernemen en je kan deelnemen aan een toffe wedstrijd over en met het logo van je eigen Leeronderneming! Bijna spelenderwijs en binnen je eigen opleiding leer je je eigen talenten en vaardigheden kennen en aan te scherpen waar nodig. Voel je je als ondernemer als een visje in het water of is het eerder een visje op het droge? Aan jou om de ondernemingszin in jezelf te ontdekken! Nieuwsgierig? Surf dan snel naar: onder Leeronderneming vind je alle info! This is your captain speaking! We zijn veilig geland en hopen dat je van deze eerste vlucht hebt genoten. Voor velen was het wellicht de luchtdoop. Hou onze website in de gaten voor onze andere attractieve vluchten naar ondernemersland! Met ondernemende groet! Spastraat Brussel Tel : ondernemendeschool@unizo.be UNIZO Stichting Onderwijs & Ondernemen IK START EEN EIGEN ZAAK Vliegroute 11

12 UNIZO Stichting Onderwijs & Ondernemen IK START EEN EIGEN ZAAK Vliegroute 12